r ï.io. (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 3 Maart. Feuilleton. Op het groote water. tt\ 11665 Vrijdag 4 Maai'i» A®. 1898 PRIJS DEZER COURANT,; Voor Lolden per S maanden. Franco per post Aftonderluke Nommore PRIJS DER ADVEETENTIËN: Van 1-6 regels f 1.06. ledero regel meer f 0.17J. Orootore letters naar plaatsruimte. - Voor bet mcasseeren buiten de etad wordt f 0 05 berstend Ofilcicelo KcunisgOTlngeD. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien art. 8, lete alinea, der wet van den 2don Jnni 1875 (Staatsblad No. 95), tot regeling van bet toezicht bij het oprichten van inrichtingen, welke gevaar, aobado of hinder knnnen veroorzaken BroDgen bg deze ter algemeono kennis, dat door hen op boden vergunning is verleend aan L. VAN BERGEN cn rcchtverkrggendon tot bet oprichten van een slachterij in het perceel Wirakolsteog No. 87. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 86 Fobr. 1898. E. KIST, Secrotaria. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN; Gezien art. 6, 2dé alinea, der Verordening van 25 Januari 1894, regelende de inwendige inrichting der scholen, de toelating en het ontslag der leerlingen (Gemeenteblad N°. 5 van 1894); Brengen ter algemeen© kennis, dat d© inschrijving van nieuwe leerlingen aan de openbare scholen der 8de en 4do kl. zal plaats hebben van don 7dcn tot on met den 19dcn Maart e. k. in do schoollokalen in de Rijnstraat, in de Brandewynsteeg, op do Binnenvest- gracht aan het Plantsoen, in de Van-der-Werfatraat, aan de Korte Mare, aan de Langebrug on in do Heereoetrsat, des voormiddags van halfnegen tot uogou uren en des namiddags van halftwoo tot twee uren, behalve des Zaterdags en des Zondags. Burgemeester en Wethoudors voorcoemd' Leiden, F. WAS, Burgemeester. 8 Maart 1896. E. KIST. Seoretans. Op de prysvraag tot versiering der Noordeinde- brug, uitgeschreven door de Vereeni^ing tot bevordering der Bouwkunst alhier, waren ingekomen zes antwoorden. Do jury, bestaande uit de beeren: H. J. Jesse, W. J. Laröpe, H. Paul, C. R. Van Ruyven en C. "W. H. Verster, kende den eerstm prys to9 aan het ontwerp motto „Wilhelmina", vervaardigd door de heeren J. Van Dam en P. M. J. Van O o r 1 e. Den tweeden prfla verwierf het ontwerp onder h-.t motto „Eeropoort", insgelijks ver vaardigd door de beide genoemde hoeren. Do prijzen zijn ƒ40 en f 20. Op de prijsvraag tot vervaardiging van een ijveren Hoemenetandaard zgn ingekomen twee antwoorden. Beiden antwoorden werd oen lste prijs toegekend. Vervaardigers waren de heeren J. P. A. Van C1 e e f en J. P. Janssen. De commissie van beoordoeling bestond uit de heeren; A. J. Van Achterberg, L. Van der Laan on R. Nyk. Gedurende de afgeloopen maand Februari meldden zich, bij do verschillende kantoren van aanneming der Marine, 85 jongens, be neden den leeftijd van 16 jaren, voor vrij willige dienstneming bij Hr. Ms. zeemacht. Van die 85 jongens werden er 48 afge keurd en 37 geplaatst bij de Kweekschool voor Zeevaart alhier. In het artikeltje over de „Nat. Tent. v. Vrouwenarbeid" (zie ons vorig nummer) is een storende fout geslopen. Niet 100, maar 600 vrouwen zyn reeds werkend voor de zaak. B(j boachikking van den minister van bionenlandsche zaken van 2 Maart zijn be noemd de commission, die in 1898 belast zijn met 't afnemen der examens ter verkrijging van de akte van bekwaamheid, bedoeld in art. 56 onder a, der wet tot regeling van bet lager onderwijs. In do commission voor Zuid Holland zijn benoemd: I: a. tot lid en voorzitter de inspecteur van het lager onderwas in de 2de inspectie; b. tot leden de schoolopzieners in het district Dordrecht en de arrondissementen Rotterdam (Zuidelijk), Schiedam en Vlaardingen. II: a. tot lid en voorzitter de schoolopzie ner in het district Rotterdamb. tot leden de schoolopzieners in de arrondissementen Delft, Leiden, Gouda en Sommelsdyk; c. tot leden- plaatsvervangers van de beide commission de schoolopzieners in de arrondissementen Woer den, Rotterdam (Noordelijk), Dordrecht en Gorkum. Gisteren, 2 Maart, is in het p leis b\J Hare Mfjestrit onze Koningin door de Lisser bloemboll9nkwe?kers een prachtige collectie bloeiende hyacintenplanten opgesteld. Hare Majeetoiten do Koninginnen, met gevolg, hebben gisteravond in den Koninklijken Hollandscben Schouwburg te 's-Gravenhage de opvoering bijgewoond van „Vriend Fritz", door de Vereenigde Rotterdamscbe Tooneelis- ten (directie Li Gras en Haspels). Door het in zeer grooten getale opgekomen publiek eerbiedig begroet, volgden Hare Majesteiten met blijkbare belangstelling het voortreffelijk spel van het llott rdamsch gezelschap, dat voor de eerste maal de eer genoot voor do Koninginnen op te treden. Hare Majesteiten gaven bij h'.t einde van elk bedrijf het teekon tct een warm spplaus. Koningin Wilhelmina was in een licht blauw kleedje, met witte kant gegarneerd, getooid met diamanten, gedecolleteerd cn een snoer van patelen om den hals. De Koningin- Regentes droeg een zwart kleed,- oveneens met witte kant afgezet, en een parure van diamanten. B(j koninklijk besluit is bepaald, dat het aan de leden der colleges van zetters en andere personen, welke met een ambtenaar op nemingen verrichten volgens art. 50, 1, der wet van 16 April 1896, een vergoeding wordt toegelegd van 25 cents voor elk gebouw. Bestaat een getouw uit verschillen ie per- ceelen, dan wordt de vergoeding berekend voor elk perceel, dst afzonderlijk is opgenomeD. De vergoeding bedraagt voor iedere gemeente jaarlijks niet minder dan vijf gulden, welk bedrag, voor zooveel noodig, naar het aantal opgenomen perceelen wordt vordeold onder de personen, die op vergoeding aanspraak hebben. De deskundigen, welke opnemingen ver richten volgeDs art. 50, 2, der gemelde wet, genieten belooning naar bet aantal perceelen, waar z(j het meubilair opnemeD. De bedoelde deskundigen genieten vergoe ding wegens reis- on verblijfkosten. In bijzondere gevallen wordt oen vergoeding toegekend van de genoten vergoeding of be looning. Dit besluit wordt geacht op 1 Januari 1898 in werking te zijn getreden. Het is ook van toepassing voor opnemingen betreffende het belastingjaar 1897, die na 31 December 1897 z(Jn of worden verricht. Beroepen is by de Geref. Gem. (A) to Gouda da. J, Imp^ta, te Sn^ok te Zeven hoven (Z--H.)j da. Warmenhoven, te Alblas- serdam. De afdeelingen der Tweede Kamer hebben gekozen tot r-pporteurs over de Militiewet (afschaffing der plaatsvervanging) de he?ren Nolens, Yeegens, Heldt, Rink en Fokker. De cadetskorporaals der infanterie ven do kon. militaire academie te Breda worden dezen zomer gedetacheerd bfi het 4de r^g. inf. te Leiden, bet 5de reg. inf. te Amersfoort en het 8ste reg. inf. te Arnhem. In de KHaagscho Kroniek" van de „N. Gron. Ct." wordt o. a. het volgende gezpgd: Aanvankelijk heeft het plan bestaaD, dat H. M. de Koningin tot aan de inhuldigings plechtigheid op Soestdijk zou vertoeven en ook na de inhuldiging daarheen zou terug- keeren, om dan eerst een paar dagen later haar intocht in Den Haag te doen. Men is daarop, om allerlei redenen, teruggekomen. Het staat nu vast, dat H. M., dio in den voorzomer naar 't lustslot bfi Baarn vrrtrekt, en vermoedelijk nog in het midden van den zomer eeoige weken in het buitenland gaat doorbrengen, in Augustus nasr de residentie komt, om daar te zijn op den dag der aan vaarding van de kroon; 31 Augustus, haar 18den verjaardag. Nu alles zóó is georganiseerd, dot de feesten, ter viering van cit groote feit, eer t met de inkomst en inhuldiging in de hoofdstad en den terugkeer vaa daar in de Hofstad zullen samenvallen, zal de 3lste Augustus, hoe gewichtige dag ook in onze geschiedenis, zonder luisterrijke feesten voor bijgaan. In overeenstemming met den wensch Vc.n H. M. en van de Koningin-Regentes om den dag, waarop Koningin Wilhelmioa naar het voorschrift der Grondwet de regee ring aanvaardt by het voleindigen van baar 18de levensjaar (dat is des avonds te halfzeven) als een plechtige, niet een feestelijke te doen beschouwen, heeft de Synode der Ned.- Herv. Kerk, zooals bekend is, het initiatief genomen, om, niet alleen in de bedehuizen van dat kerkgenootschap, maar in allo kerken van het vaderland, des middags een bil- en dankstond te doen houden, opdat zich gansch het volk als hot ware op hetzelfJe uur van den grooten dag vereenige in 't gebed voor het heil der regeering van onze jonge Vorstin. Er zal geen godsdienstoefening in hot paleis zjjn, maar HH. MM. de Koninginnen sollen, gelijk gemeld, de plechtigheid in de Grooto Kerk bijwonen, en wel onder het gehoor van ds. Van der Flier, den hofprediker. Voor het overige zal de feestdag van 31 Aug. met do gebruikelijke militaire parade voorbijgaan, maar alle hulde- en feestbetoon zal worden uitgesteld tot de inhuldigingsweek; tot Vrijdag 9 Sept. en volgende dagen. De feesten zullen, naar de Kroniek-schrijver uit vertrouwbare bron verneemt, doorslechts enkele vorstelijke ga?t°n worden opgeluisterd. Indien zijn gezondheid bot toelaat, wordt Z. K. H. de Groothertog van S^ksen-Weimar hier verwacht, en overigens zullen de prins en de prinses Van Wied zeker by de plechtig heid tegenwoordig zyn. Het plan voor den intocht to Amsterdam en in Dsn Haag moet reeds, voorloopig, zijn vastgesteld; het zal een schitterende stoet zjjo. Geopend door de cavalerie, volgen in een lange rij, 25 of 26 galerijtuigen, meerendeels met 2, oen viertal met 4 en het koninklijk rijtuig met 8 paarden. De ecrewacht wordt in vier afdeelingen ge splitst, vóór cn achteraan in den rfltoigen- 6to9t en vlak vóór en achter het rytoig der Kooingin. De stoet wordt gesloten door batal jons schutterij en inf nterie en door cavalerie. Langs alle rijtuigen gaan voetknechts in groote livrei; de hoogste hofdignitarissenzullen, voor zoo'er zij niet in de rijtuigen zfin gezeten, achter en naast htt koninklijk rijtuig riJdw, te paard, mot de commandanten der eere- wacht. Het heeft een punt van overweging uitge maakt of de Koningin te paard of in een galakoets in den ato t zou plaats nemen. Men is tot 't laatste gekomen; H. M. zal in een open achtspan, door twee postiljons ge- roden, geziten. zyn. Da bekende glazen koets, waarmee de Koning rn de Koningin -Regentes steeds de zitting der Staten-Generaal gingen openen, is evenwel niet voor dit doel geschikt; H. M. verlangde een open rjjtuig te gebruiken en de correspondent verneemt dan ook, dat man druk aan het werk is in de fabriek van Hermans Co., in Den Haag, om een kost baar galarijtuig te maken, dat, versierd met allorlel beeldhouwwerken, geheel in wit en goudlak beschilderd, door vorm en kleuren als 't ware een moderne z°gekar zal zijn. Het ontwerp en de versieringen moeton onder de goedkeuring van jbr. Victor De Stuers zijn vastgesteld. Wat hier is medegedeeld omtrent den stoet in Amsterdam en Den Haag kan nog eenige wijziging ondergaan, maar in hoofozaak zal het aldus plaats hebben. By de inhul igingsplechtigheid zal de Koningin waarschijnlijk den wag van bet paleis naar de Nieuwe Kerk te voet afleggen, omgeven door het geheele civiele on mil.taire huis en vergezeld van do Koningin-Moeder en de vorstelijke familieleden, voorafgegaan door herauten van wapenen. De plechti4heid in de kerk zal een zeer eonvoudig en daar door des te indrukwekkender karakter verkrijgen; het zal een korte vereenigde ver gadering zijn van de beide Kamers, zonder eonig ander doel dan de vervulling der grond wettige voorschriften. Geen muziek, geen cantate zal de ceremonie opluisteren; na de eedsaflegging zal de voorzitter der Eerste Kamer alleen een korte toespraak houden en do Koningin zal die beantwoorden. Overigens zal op den 31steD Augustus dea avonds, by exlra-nummor van de „Ned. Staats courant", een proclamatie aan het Ne Ierland- oche volk verschijnen, waarby Koningin Wil helmina verklaart den troon der Oranjes to beklimmen. Het 13 nog onzeker of dien avond het greote feit door herauten in de residentie aan den volke zjI worden kond gedaan, onder het uitstrooien van gedenkpenningen, gelijk b(j vroegere gelegenheden is geschied. Hot Koninklijk besluit van 23 Maart 1895, waarby aan jor.khe-r G. G. De Villeneuve en B. De Vries, te 's-Gravenh ge, vergunning is verleend, op oen terrein, gelegen in de gemeente Hoogland, aan den Coelhorsterweg tusschen Amersfoort en Baarn, een gesticht voer krank zinnigen op te richten, is by Kon. besluie van 22 Februari 1.1. ingetrokken, op grond, dat van die vtrgunning geen gebruik is gemaakt en het gcnoemde terrein in het openbaar verkocht is zonder dat het voornemen meer bestaat daarop een krankzinnigengesticht te vestigen. Het hoofdbestuur der „Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van Sterken Drank" heeft oen adres verzonden aan H. M. do Koningin-Regentes, waarin gezegd wordt, dat ontegenzegiyk oen ontzaglijke invloed tea goede zou worden uitgeoefend, indien dor Hare Majesteit bet verzoek werd gericht tol het Nederlandeche volk, om het feest, gevierd ter eere dor inhuldiging barer geöerbiedigd dochter, niet te ontsieren door overmatig go bruik van bedwelmende dranken, en indieD van de zijde van H. M. werd zorg gedragen, dat geen militair, hetzy ter zee, hotzy te land, in haar naam eeni^ bedwelmend vocht werd gfscbonken. De Veremiging is overtuig J, dat B. M. door een dergelijke daad niet alleen zou kannen rekenen op de dankbaarheid van aileD, wien het welzyn van het Nederlandeche volk ter harte gaat, doch, d;ri dia daad door basr voorbeeld in hoogo mate ten zegen zoudo strekken aan de bevolking. Reeds nu is, ook in verband met het Inbuldigingsjaar, door de directie van het Zee bad Schever ingen bepaald, dat in het komend seizoen dagelijks door een dubbel orkest muziekuitvoeringen zul'on worden gegeven. Slot) Weinige dagen vóór het vertrek uit de vaderlar.d8che haven was hy met een jong meisje getrouwd, van wie hy zich, zyn plicht en z\jn beroep volgend, moest losmaken, om haar eenzaam achter te laten. Gedurende de vervelende rei3 was hat beeld zijnor jonge vrouw hem öikwyls in den droom verschenen en, ofschoon hy de zekerheid had, dat zy by zyn oudera goed verzorgd was en geen gebrek leed, bad toch de zorg voor haar welzyn menig uur slaap uit zyn oogon ge bannen. Nauwelijks was in de binnenhaven van Smyrna het anker geworpen, of de stuurman bood zich vrijwillig aaD, de post, welke intus- e^hon aangekomen moest zyn, van land te halen: mi6scbien was er ook eenig bericht van zyn vrouw by. De oude kapitein liet hem gaarne gaanhy wï!tT uit welken hoek de wind woei by was zelf eenmaal jonggetrouwd geweest. Op 'het postkantoor werd den stuurman behalve de brieven rok een aanzienlyke som gelds ter hand gesteld, welke de reedory het scbip nagezonden had. Nadat by bet geld nageteld en voorzichtig in zyn wijde broekzakken geborgen had, be merkte by, opkykend, hoe eenige weinig ver trouwen inboezemende Grieken waarvan or ongeveer 75,000 in Smyrna zyn hem be spiedden en onóerliDg veelbeteekenende blikken schenen to wisselen. Tusschen de brieven, die by nu eerst kon inzien, bevonden er zich ook twee aan zyn adres. Een vluchtigo blik zei hem, dat de e9n van zyn jonge vrouw was; de letters van het tweede adres, dat het onmiskenbare karakter van een brief ovef zaken droeg, waren hem daarentegen onbekend. De weg naar het scbip voerde hem vooiby het lokaal, welks eigenaar hy van vroegere reizen goed kende. Een begryp9lyke nieuwsgierigheid had hem bewogen eerst hier binnen te gaaD, om in een stil hoekje kennis te nemen van den inhoud van beide brieven. Haastig opende hy oerst do;, brief zyner vrouw en niet minder haastig verslond hy met gretigen blik de met ongeoefende band geschreven letterteekons. Da inhoud moest van zeer aangenamen aard zyn, want meer en meer verhelderde het open gozicht en schoen ton slotte gc-heel van vreugde te gloeien. Blyder tyding dan zyn vrouw hem meldde kon hem niet geworden. Langzaam zinkt de hand op het tafelblad, gelukkig staart by voor zich uit in de yle ruimte en denkt over duizenden dingen te gelyk na. AU het schip zich niet te lang op- hield, als de lading snel verwisseld kon worden, als het vaartuig een eenigszins voorspoedige terugreis maakte, kon hy tegen Pinksteren weer thuis zyn en in den kring zyner ge liefden dit fee6t vieren. Byna had hy den tweeden brief vergeten. Met oen geweldigen ruk uit zyn aangename droomerysn ontwakend, opent hy hem. Waarlyk, het is vandaag een geluksdag! De geiykmatige letters beginnen voor zyn oogen te dansen, een sluier schynt zich tus schen hem en het papier geschoven te heb ben. Slrak kykt hy op het papier; zyn oogon als 't ware niet meer vertrouwend, begint hy nu reeds voor de dorde maal de weinige regels te doorloopen. Is het mogeiyk? Is het wezeniyk en wer- keiyk waar, wat daar staat? Eindeiyk, eindelijk, ca jaren lang wachten en werken, is het nagestreefde doel, het top punt zyner 6tille wenschen, bereikt! Daar Btaat het, zwart op wit, het is das werkeiyk geen gezichtsbedrog. Zyn roedery, voor welke hy nu al sedert zyn schooltyd gewerkt heeft, deelt hem, den onbemiddelde, mede, dat hy tot gezagvoerder van een nieuw ge bouwd en inmiddels van stapel gelaten vaar tuig benoemd is en het bevel over „zyn" scbip na zyn terugkeer onmiddeliyk kan aanvaarden! De overvloed van het eensklaps hem to beurt gevallen geluk is te groot, zwaar werkt de breeds borst en langzaam rolt een stille traan over de ia den etorm verharde wangen. Wia had dat gedacht 1 Wat zal zya brave vrouw, wat zullen zyn hoogbejaarde oudors biy zyn! Doch de tyd vliedt; haastig staat hy op en wil zyn kloine vertoring betalen, als eenige scheepsofficieren, waaronder oude kameraden, lachend en schertsend binnentreden. Stralend van vreugde doelt hy hun zyn onverwacht geluk mede en eindeiyk voor hun aandrang zwichtend, gaat hy weer zitten, om met de hem oprecht feliciteerende kame raden te klinken. Men amuseert zich uitstekend en niemand denkt er aan, Daar boord te gaan. Een aan de naburige tafel zittendo gast, een valsch kykende Griek, is opgestaan. Ter- wyl hy langzaam voorby de tafel der vroo'Jjk koutende kameraden schuift en heimelyke blikken met eenige aan andere tafels ver spreid gezeten gaston wisselt, valt hy opzet- telyk over den stoelpoot van den stuurman. Scheldend en schreeuwend staat de gast op on er ontstaat een woordenwisseling tusschen beiden, die maar al te spoedig in handtaste- lykheden overgaat. Bliksemsnel zyn de met elkander in verstandhouding staande Grieken opgestaan en hebben zich op de overige zee lieden geworpen en eensklaps is het nu den zeeman, alsof al de gezichten den twistzieke gasten hem bekeni voorkomen. Inderdaad, hy vergist zich niet; dat z\jn dezelfde mannen, die hem aan het postkzntoor van middag zoo verdacht bespioi hobben. Do Grieken zyn met messen gewapend en hebb9n het vooral gemunt op den stuurman, die al spoedig, door verscheiden mejson op ver schillende plaatsen van zyn lichaam verwond, neerzygt, zoodat do vele goudstukken in zya zakken klinkend tegen elkander rammelen. Nu schiet hem iets te binnen, en eensklaps wo9t by waarom dit alles geschiedde: op zyn persoon, op zijn geld bad men het gemunt! In htt gedrang gelukt het hem, met inspan ning van al zyn krachten, op te staan en onopgemerkt uit het lokaal te ontkomt. Beide handen op de ontvangen wonden drukkend, snelt hy voorwaarts, naar het strand. Hy voc-lt, hoe zyn krachten snel afnemen, alles draait in zyn hoofd, bet wordt donker voor zyn oogen, by wankelt en wil op do knieön gaan liggen, maar daar hoort hy achter zich do stemmen zyner vervolgers en met het laat6te bewustzyn opnieuw zyn krachten ver zamelend, gelukt het hem de hem wachtende boot te bereiken; bewusteloos valt hy den wachtenden matroos in de armen.... Weken zyn voorby gegaan. Het scbip aeilt reeds aan gene zyde van de Straat van Gibraltar; de wonden van den stnorman zö byna genezen. Maar, op een avond struikelt by en valt van den bak van het scbip op het harde dek. Bewusteloos draagt men hem in zyn hut. De wonden gaan opnieuw open en nemen een zeer boosaardig karakter aan. Wel wordt by op de meest nauwgezette wyze verpleegd, doch aan de gebrekkige kunst van den kapitein een dokter is er niet op den koopvaardyvaarder gehikt bet niet, den zieke te redden. De wonden nemen toe, er komen koortsen by en de zieke komt steeds zeldzamer tot het bewustzyn van zyn verschrikkeiyken toestand. Ten slotte komt or ook nog koud vuur b\j, de zieke is niet meer te redden en ziet zya spoedige ver lossing te gemoet, Wat de ongelukkige leed! Wie verlag het te beschrijven! In zyn heldere oogenblikken smeokte hy, hem althans nog eenmaal zyn jongs vrouw, nog slechts eenmaal zyn goade oudera te laten zisn! Doch zyn smeeken is tevergeefs! Koud en onverbiddelyk is de dood. Met een diepen, een wereld vol smart en weemoed verra len den zucht, blaast hy don laatsten adem uit; onder tranen, die hy tevergeefs poogt te be dwingen, drukt de anders zoo hardvochtige matrcoi hem de verlingend naar het land gerichte oogon dicht. Naar zeemansgebruik begroef men zyn ïyk ïq zee Daar op de spits van de ver in de zee voor uitstekende landtong staat sedert jaren elkon dag eon bleeke vrouw met holle wangon. De zachte avondwind speelt met de losse, verwilderd om hoofd en schouders hangende haren en onafgebroken wuift de vermagerde hand met een doek over het aan haar voe ten geheimzinnig murmelende en kabbelende water. De door hun glans, by de reeds lang ver welkte trokken van het door verdriet gerim pelde gezicht, wonderlijk afstekende oogen staren onafgebroken over de wydo zee. Zoo staat do vrouw, ondanks storm en regen, dag aan dag op den terugkeer van den jongen echtgenoot te wachten. En de eene dag na den anderen gaat voorbij en hy wil maar Diet komen. Met de scheidende zon nadert eiken avond een lief, joDg meisje. Alleen aan haar liefde- ryke woorden gelukte het, de in haar geestver mogens gokrenkte moeder van de niet te ver zadigen zee naar huis te geleiden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1898 | | pagina 1