Royal Windsor
Uroote Jaarlijksclie
OPRUIMING
Nieuwe Rijn No. 1,
aan de Visehbrng.
A CONTANT.
Botermarkt 5, 6, 7.
De taiense, Prijs per kwartaal ƒ1.3
N°. 11644.
Diusdas 8 Februari.
A#, 1898
((Jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van §pn- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
Vervolg öer Advertentie».
Heerenhuis met Tuin,
DE BEROEMDE HAARHERSTEUER
Ganglampen, Gaslantaarns, Tafellampen, tot enorm
verminderde prijzen.
J. J. POLLMAINN,
Niegwe Bjjn No. 1, aan de Visehbrng.
•N99M
37^2.
LEIDSCH
DA&BIAD.
PBU3 DEZEB COURANT:
Voor LeideD per 3 maanden. 1.10,
Eranco per post1.40,
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER AI) VERT ENT UEN:
Van 1-6 regels 1.05. Iedere regel meer f 0.17}. Grootor#
letters naar plaatsruimte. - Voor het incaaseeren buiten de a tad.
wordt f 0.05 berekend.
KOLONIËN.
BATAVIA, 8—11 Jan.
Volgens de ,Soer. Crt." wordt overste
Scbeuer in de velgende maand bevorderd tot
kolonel en zal hy te Soerabaia worden geplaatst.
De gewezen as6i3tent-residenfc van Ban-
djermasin W. P. Van Berckol Bik heeft ont
slag uit 's lands dienst gevraagd, met toe
kenning van pensioen.
De schrijft met betrekking tot
de Pedir expeditie, dat de werkzaamheden tot
voorbereiding daarvan in vollen gang zi|n.
en het laat zich aanzien, dat geen kosten
en moeite zullen worden gespaard om het
succes te verzekeren. Behalve zeer sterke
pior.esrafdeeling*B, zal e9n geheel escadron
cavalerie aan de ageerende colonnes worden
toegevoegd. In beginsel is reeds besloten
tot een aanval zoowel van de zee- als van
de landzijde. Door don chef van don generalen
staf is er op aangedrongen alle colonnes te
bewapenen met de n euwe repeteergeweren,
hstwelk vermeedelyk wel zal geschieden.
De onderwijzer 2de klasse A. B. Van
Stralen te Kota-radja, ga t wegens ziekte met
twee jaar buitenlandsch verlof.
De predikant to Por.tianak P. Nieuwenhuis
is voorgedragen tot predikant te Poerworedjo.
De algemeen® ontvanger van 's lands
kas te Malang, P. E. Schotel, gaat volgens
de „Soer. Ct." in April a. s. 's lands dienst
mot pensioen verlaten.
ATJËH.
Aan bet verslag omtrent de voornaamste
gebeurtenissen in het -gouvernement-Atjeh en
CndérhoorighedeD, Ioopendo v^n 18 iot en met
31 December jl., wordt bet Volgends ontleend:
Groot-Atjeb; Het in het vorig verslag ge
noemd e onderbendehoofd van T. Oemar Pang
Hasan stelde zich met 7 volgelingen ter be
schikking van het Bestuur; oen ander onder
bendehoofd van T. Oemar met name Pang
Loiman meldde zich by het Bestuur aan,
ovenals Pang AWoe, vader van Pang Hasan.
Volgens berichten zou T. Hoesin, oudere
broeder van den meermalen genoemden T.
Laboh met weiiige volgelingen over zie van
Lhong naar de IV Mcekims z\jn overgestoken,
en zich thaDS in het Parangobergte ophouden.
Te Lepong naaakt© Nja Bintang, zoon van
den in 1890 op last van T. Oemar vermoorden
Imam Bantan, zijn opwachting by den bivak-
commandant.
De civiele gezaghebber der XXVI Moskims
bad Uo huize vas T. Nja Banta een ontmoeting
mot Tjoefc Maligoi, van wio in bet vorige ver
slag sprake is; zy beloofde zich niet meer
met T. Tjoefc Toengkoeb in Verbinding te
zullen stellen. Ee» gewezen volgeling van dezen
vroeg aan de vergaderde hoofden vergiffenis
- en verkreeg vtrgunning, zich weder in zyn
kampong te vestigen.
Op een vergadering van familieloden, be-
hoorende tot het Imans-geslacht van Silang,
verzochten zo hot bestuur aan het dri-jarig
zoontje van den verbannen Imam T. Gading
tot die waardigheid te benoemen en gedurende
zyn minderjarigheid T. Daded als zjjn voogd
te bandhaven.
T. Hasan, zoon van T. Moeda SaleimanTen
aangewezen opvolger van T. Tjihik Kampong
Baroe als hoeloebalang der V. Moekims Mon-
tasik, keerde na een lang verblyf in de boven
streken te Tebing Poei met 2jjn moeder terug.
Tengkoe Sjech Tjot Poetoea heeft zyn bemid
deling toegezegd, en T. Hasan tegeiyk met
zyn eigen zoons te Lambaroe onderricht te
laten goven door deu scbryver van denciviolen
gezaghebber.
Deze ontving bericht, dat Nja Lehman,
psngHma van Imam Lam Ara, zich weder
in bot gebergte ten westen van Anak Glé
zou ophouden. Den 20ston December werd
het gebergte bezocht, dech werden alleen twee
hutten en in een bergplaats vyf bruikbare
▼oorlaadgewerea aangetroffen.
In dea omtrek van Indrapoeri bleef het
zeer rustig; san den bovenloop der rivier
Djerir zouden zich slechts enkele maraudeurs
ophouden, die gewoon zyn van diefstallen
te loven.
Op den l$den December werd van Indrapoeri
uitgerukt in de riebtiug van Daja over de
Djerir on Oleh Me'a; een drietal greoto neder
zettingen werd aangetroffen en verbrand. De
troapen werden een weinig beschoten, maar
spoedig kon de v^aRd verdreven worden.
Ook te Selimosn bleef het rustigde civiele
gezaghebber kreeg er bezeek van de hoofden
van Djantei, die op den 17dtn December onze
troepen derwaarts vergezelden. Geen vyan-
deiykheden werden ep dezen techt gepleegd.
Den 25sten December rukto een colonne
onder bevel van den commandant der troepon
in do beveiatreken der XXII Moekions van
Selimoen uit Raar Keung Eeuog met bet doel
de in die streken huizende benden to ver
drijven, waarty de Imam dezer Meekim, do
troepen van Aloer Ercpé Taagga af begeleidde.
By de nadering van lie misdjid te Geenoeng
Birana opende de vjgand een hevig vuur, maar
werd spoedig verdreven, waarop deze misdjid
werd bezet, e»i er het bivak te betrekken. Na
een rust-igen nacht rukten de troepen den
volgenden morgen uit naar Rtung Rtung en het
heuvelterrein ten oosten, waarbij zy slechts
licht warden beschoten. Oek mindere hoofden
meldden zich te deze plaatse, waarna de troepeu
naar het bivak terugkonden, om den 27sten De
cember den terugmarech naar Selimoen t© aan
vaarden. Hitrby vielen van Lam Tamst uit
slechte enkele schoten; wy leden gedurende
dezen techt geen verliezen.
Aan een patrouille van Kreeag Raja mocht
het gelukken te Hoetan Tjapli een sedert
lang gedreeten dwangarbeider en een kwaad
willige. Pawang Slim, te arresteeren.
Westkust. De waarnemend© assitent-
resident der Westkust maakte een reis naar
MeUboeh en enkele ten zuiden daarvan ge
legen landschappen. In de laatste dagen was
het in den omtrek van Melaboeh weor rustig,
nadat de pasar meermalen vaa Merbau uit
beschoten was gewerden en in den avond
van U-n 16den December b^t blokhuis te
Padang Sirakik aan een beschieting had bloot
gestaan door een bendo onder T. A.. Gam,
Nja Hoesin Pandjang en Nja Leman.
Een bende Pedireezen onder een zoon van
T. Bintara Tjoemboek moet zich by T. HiUm
Tabo vervoegd hebben ora hem namens den
pretendent-sultan om steun te verzosken en
om hein tot vei zet aan te sporen; van bier
is dezo zendeliog doorgereisd naar Senagan.
De waarnemend-assistent-resident bezocht
met de hoofden de uitgestrekte tuinen van
muskaatnoten naby de monöiog der Soongei
B^toe Hitam, en bevond, dat de aanplant zeer
gunstig stond en reeds veel vrucht droeg.
Vervolgens werd Laboeshan Hadji bezocht,
waar de hoofden aan boord kwamen, on .be-
richten vorkregen werden, dat hun strijdwagen
Puoch nog voortduurt. Ook hier wordt veel
aan de cultuur van muskaatnoten gedaan,
terwijl ook de koffie begint vrucht te dragen,
en tooname van de pepercultuur is te ver-
wacbtoD.
Poeloeh Weh. Nieta bijzonders.
Weersgesteldheid. De Noord oostmoesea staat
thans krachtig door, met in het begin van
den verslagtijd zware regen®.
Gezondheidstoestand. Zware koorteen kwa
men onder de troepen te Gleieng en Selimoen
nog veelvuldig voor.
Ziekte onder het vee. Te Oloh-leh deden
zich nog enkele gevallen van runderpest voor
ondc-r het in quarantaine gehouden slachtvee,
ook mond- en klauwzeer werd daar gecon
stateerd.
©e dood van Fennema.
Van Menado scbryft men aan het ,Bat. Nbl.":
Al wat menscbelykerwyze kon gtdaan
worden, om het lyk van d6n verdronken
myn-iogeniour Fei nema te vinden, is bepreefd,
dank zij den maatregelen, door den gouverneur
▼an Celebes getrqffon. Men vermoedt daarom,,
dat do drenkeling do prooi is gowordon van
de krokodillen, die het Posso-meer bereiken.
Dit meer hoeft by een lengte van 20 en een
breedte van 5 paal, een diepte van pJ.500
meter. De inhoud van de te loor gegane
trommel, waarin de hoer Fennema de rocultsten
zyner beviadingen had verzameld, wa« van
grooto waarde.
Opmerkelijk is, dat van de vier collages,
waarmee Fennema in 1879 uitkwam, er twee
op jammeriybe wyze omkwamen, «en o. a.
by het overzwemmen van een gevaarlyko
rivier.
Kaak-Van der Heyle.
Wy hebben dezer dagen aan de Iedische
bladen het bericht ontleend, dat de gewezen
opziener der wegen W. F. Van der Heyde
zich voor den raad van justitie te Padacg
moest verantwoorden wegens verschalende
hem ten laste gelegde moorden op dwang
arbeiders.
Van der Heyde word, volgens de ,Sum.
Ct.," geruimen tyd geleden govat op etn
eilandje naby Priamao, alwaar hjj zich bad
schuil gehouden. Hy had zich uit de vosten
gemaakt, toen hy te weten kwam, det oen
rechtsvervolging tegen hem zoude werden
ingesteld. Van der Heyde on *yn medobe-
klaagde, zyn gewezen mandoer Rahaman, war
den sedert in preventieve hechtenis gehouden.
Den lloen Januari heeft nu voor den raad
van justitie te Padang, bestaande uit mr. Reitz,
president, n»r. Dykstra en mr. Plate, leder,
mr. Schever, subst.-griffier, en mr. Rbemrev,
als ambtenaar van het openbaar ministerie,
de berechting dezer strafzaak een aanvang
genomen.
Met het voorlezen van het vonnis van
rechtsingang, het vonnis van terechtstelling
en de akte van beschuldiging gingen een paar
uren heen.
In de akte van beschuldiging wordt aan
Van der Heyde ten laste gelegd: moord, op
vyf personen (dwangarbeiders) gepleegd.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Jndië
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Ontslagen: Uit
's lands dienst de gevrezen lsto klerk op het assis-
teDt-re3identie-kantoor te Klaten (Soerakarta; A.
G. L. Wener.
Benoemd - Tot ambtenaar landbouwzoöloog bij
's lauds plantentuin te Buitenzorg Dr. J. C. Koniugs-
berger, tban9 bij die inrichting werkzaam.
Bij het Binnenl. Bestuur op Java en Madoera.
Verplaatst: Van de residentie Rombang
naar de rosidentie Preanger-Regeutschappen, de
controleur dor 1ste kl, A- J. C. Schmidt.
Door den directeur der B. O. W.
Benoemd: Tot commiss voor den stations
dienst bij de exploitatio der Staatsspoorwegen op
Java en geplaatst bij de Oosterlijnen de ambtenaar
op non activiteit W. Humraelgens.
Overgeplaatst: Van de residentie Lam-
pongscho districten naar de residentie Preanger-
Kegontschappen de ingenieur der 2e klasse bij
don waterstaat en 's lands B. O. W., D. A. Koster.
Ontslagen: Op verzoek, eervol uit 'slands
dienst, de hoofdinspecteur der spoorwegdiensten
en van bet stoomwezen aan het departement der
burgerlijke openbare werken R. H. J. Spanjaard,
do lsto commies bij de algemeene rekenkamer G.
A. Hu pp erts en cfe lsto klerk bij dat college B,
H. Bullock, de souschef der controle bij de exploi
tatie van staatsspoorwegen op Java A. Pb. W.
Segond von Bandiet cn de klerk op het bureau
van den chef voor den goneeskundigon dienst L.
Mutter.
Bij de exploitatie van Staatsspoorwegen op Java.
Benoemd: Tot stationschef 2do kl. W. A. Duve-
laar van Caiupen, thans met de waarneming dier
betrekking belast:
tot lijdelijk teekenaar, A. J. Van Rixtel, thans
op maandgeld werkzaam;
Met ingang van 15 Januari 1898 tot opzichter-
machinist der twecdo klasse, do machinist der
lste klasso J. F. Koijzer.
Bepaald: dat de houtvester bij het bosch-
wozen op Java en Madoera a la suite, belast met
het boschboheer in de rosidentiën Lnmpongscbe
districten. Palembang on Banka en Onderboorig-
lieden J. II. W. Surie bij zijn kader wordt terug
gevoerd.
Ontslagen- EervoL uit 's lands dienst, de
machinist der 2de klasse bjj de exploitatie van
Staatsspoorwegen op Java w. G. Busscher, met
bepaling, dat dit ontslag wordt gerokend te zijn
ingegaan op 2 December 1897.
Bij den dienst van het mijnwezen.
B e n o e m dtot lioofdingcnienr, D. Do Jongh Ezo.,
thans met de waarneming dier betrekking belast;
tot ingenieur der lste kl. M. Koperberg, thans
met do waarneming dier betrekking belast;
tot controleur 2de klasse bij het Binnenlansch-
Bestuur op Java ©a Madoera, de adspirant-confcro-
lour H. Tn. Kal.
Bij de exploitatie dor Staatsspoorwegen op Java.
Benoemd: Tot stationschef lste klasse en
geplaatst op do Oostorlnnen de ambtenaar op non-
activiteit C. Ph. Domingo;
tot tijdelijk onderopziohter lste kl. de tijdelijke
onderopzichter 2de kl. L. W. Schaad
tot tijdelijk ondero£zichter2de klasse de tijdelijke
onderopzichtor 3de kl. J. Groothuizen.
Overgeplaatst: Van do Wester naar de
Oosterlijnen de opzichter 2de kl. J. C. E. Breuer.
B(j den waterstaat en 's lands burg. op, werkeu.
Ovorgoplaatst: Van de rcs. Kedoe naar
de residentie Batavia do opzichter 2do kl. O.
Bakker van Pasoeroean naar Lawang de opzichter
2de klasse B. II. W. Willebrands.
In het Gouvorncmeat Atjeh on Onderhoorighedon.
Tot commies op het bureau van den a3s.-res.
voor de politieke aanrakingen mot do Onder-
lioorigbeden en hoofden ter Noord- en Oostkust,
de commies op het bureau van den aise.-ies. voor
de politieke aanrakingen met de Onderhoorighedcn
en hoofden ter Westkust van dat gouvernement
J. F. E. Van Hogeiliuden;
tot commies op het^bureau van den ass.-^s-
voor de politieke aanrakingen met dé Onderhoorig-
heden en hoofden ter Westkust, de klerk op het
bureau van den Gouverneur van dat gowest F. A.
Perrct9z;
tot tweeden commies op het bnr©au van den
Gouverneur van dat gewest, de 3de commies op
dat burea H Van der Houten, ten rechto Van
Houten.
Geiokend van 1 Januari 1898 tijdelijk toegevoegd
aan den houtvester, belast met het beheer over het
boschdistrict Grodogan, ten einde te worden werk
zaam gesteld in het bosch-complex. Noord-Kradennn
P. J. Hemmes, thans tijdelijk belasLiuet de leiding
der rcboisatïo proef in We9t-Bagelen en mot de
werkzaamheden in hot belang van het bo.schwezen
in de residentie Banjoemas.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Ontslagon:
wegens lichamelijke ongeschiktheid voor verderen
dienst, eervol uit 's lands dienst, de burgerlijke
schrijver der 4e klasso bij de Militaire Adminis
tratie R, L. G. Wolrabo.
Overgeplaatst: Naar Atjeh als ge w. intendant
aldaar do majoor-intendant gew. intendant te Ba
tavia, E. U. Vemer; bij de troepenmacht in
Atjeh t. n. i. de kapt. der inf. instructeur van de
barisan te Bangkalan, J. J. Schneider.
Geplaatst: bij aankomst op het bureau v. d.
gew. intendant to Semarang, de kapt. kwin. van
verlof uit Nederland terugverwacht, F. V. C. Engel-
bert van Bevervoorde.
Ingetrokken: zijn overplaatsing bij het garn.-
baf. v. d. Z. en O. afdeeling van Borneo en over
geplaatst bij het 15e bat. inf. te Tjimahi, de 2®
luit. dor inf. bij het 2e garn.-bat. van Atjeh en
Ondcrh. gocv. van Atjeh naar Batavia, H. L. M.
Baron vau Isselmuden.
Benoemd: tot instructeur van do barisan te
Bangkalan, fde kapt. bij het 2o reciuten-bat. (ge
detacheerde comp. to Kedoog Kebo). E. C. Vaa
Swieten.
Verleend: Wegens ziekte een tweejarig verlof
naar Europa, aau den majoor dor infanterie A. E.
N. B. OtkoD.
Geplaatst: Als beheerder van het gew. kle
dingmagazijn te Soerabaia, de magazijnmeester
lste klasso (kapitein), geër. van Atjoh naar Bata
via. D. C. Ackenbncii;
als beheerder van het garnizoenskleedingmaga-
zijn to Magelang, de magazijnmeester 3de klasso
(2de luitenant), geëv. van Palembang naar Batavia,
P. Vermaas;
als kwm. van hot lode bat. inf. te Soerabaia do
2de luit-kwm. op bet bureau van den kwm. vaa
het subs.-kader te Soerabaia, J. Kuijper.
Overgeplaatst: Als kwm. van bet subs.-
kader te Soerabaja, do 2de luit.-kwm. op heb
intendance-bureau te Semarang, M. W. Schelt erna;
naar Atjeh ter beschikking v. d. gew. intenaaub
aldaar de late. luit.-kwm., kwm. van het garnizoen
to Amboina, J. Vau Pienbroek;
naar Amboina als kwm. van het garnizoen aldaar
de lsto luit.-kwm., kwm. van het 13do bat. inf.
te Soerabaia, J. W. Maronior;
op het bureau van den gew. iulondant te Padana
de 2d© loit.-kwm., te Willem f, W. P. Veltmun;
als administrateur van hot milit. hospitaal t®
Padnng de lste luit.-kwm. op het bureau van din
gew. int. te Padang, J. F. L. Schneider.
DEPARTEMENT VAN MARINE Verleend:
Wegens langdurigen dicust een jaar verlof D:mt
Europa aan den leten stuurman by de gouvernc-
ments-marine II. Voratcr.
CORRESPONDENTIE. Ingezondenstuk
ken of mededecllngen, waarvan do inzenders
hun naam niet aan de Redactie bekend maken
worden ongeplaatst ter zy ie gelegd.
Te hnor nel l JIcl n. s.t een zoer goed
on geTefe'Uk ingericht
op goeden stand, bev. mooie marmeren Gang,
8 (linke Kamers, Keukon, Bijkeuken en vole
gemakken. Tc bevragen b(j den Heer L. MAAS,
Hoogewoerd 116. 863 8
HEBT U GRIJZE HAREN?
HE8T U ROOF
ZIJN UWE HAREN ZWAX CF
VALLEN ZIJ UIT?
ZOO JA,
ROTAli
SAK, atia asn dc
grijze hare* «t« matur-
rhjlce kleur»» sck»on-
heid der jeugd weder
teruggeeft. Zij gaet
den val der karon to
gen cn deet de roof
verdwijnen. Zij ia de
welke bekreemd ia. On-
verwacjite uitkomsten. Steeds bleetuder verkoop,
licov» V,oc8ns «t® woorden ROYAL WlItDSOR
eischen. Bevindt zich bij dc Kauuera. Reuk-
28 ™°pPd-Fniï hcclt en halve flacone. Entrepot
Z°rl" Franco tooMndiaa op
aanviaag van den Prospeotus bijzonderbedcn cc
getuigscbrnten bovattendo. t
Verkrijgbar te Leiden b« den Heer P. J
MAAP, Kapper-P.eukverkooper, 118
Breestraat. nii'H
tsnicr HAARHERSTEL
887 72
tot rairaing der Magazijnen roor de ontvangst der nieuwe Goederen,
VOOR EV BEAEBEÜI FABRIEKgPUIJ/.EV.
Alle voorhanden Goederen, als: Glas, Kristal, Porselein,
Aardewerk, Nikkelen Artikelen, Leder, Houtwaren,
Luxe, enz., enz., zijn in dezen Uitverkoop begrepen.
Ook alle religieuze Artikelen, als: Beelden, Kruisen,
Stolpen, enz., worden tot 1 Maart tot veel verminderde
prijzen aangeboden. 1023 00