A0. 1898 feze jouraat wordt dagelijks, mei uitzondering van §on- en feestdagen, uitgegeven. Eerste Blcul. N°. 11644 8 Februari, ■i^ÜJUU ÏRIJS DEZEB CODHflNTi Voor Lolden per 8 maanden. t.IO. franco per post1.40. vfcflzonderlyke Nomraors 0.05. PBIJS DUB ATWKtt'i'KN'I'i Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel moer f 0.17Grootera lettere naar plaatsruimte. Voor het incasseeron huiten de stad wordt f 0.05 berekend. Dit nominer bestaat ait TWEE Bladen. Leiden, 7 Februari. Door de Kamer van Koophandel en Fabrieken werd B. fn Ws., met waardeoring van al hetgeen reeds in hot belar.g van de Leidsche veemarkt godaan i3 en wordt, ver zocht te wilkn nagaan in hoeverre het mogelijk zou zijn op de markt eenige rijen af te zonderen voor bet vette vee, afgescheiden vên het magere vee, opdat de kooplieden, die het een of ander r.oodig hebben, dadelijk wtten waarbeen zich te wenden, wanneer dit door een bord of op andero wijze wordt kenbaar gemaakt. Het feit, dat thans het magere en vette vee door elkander staat, levert, naar het oerdeel van de Kamer van Koophandel, herhaaldelijk moeilijkheden op, die wellicht door een kleinig heid zouden z\jn te vorhelpsn. Het maken van een zooianige afscheiding had reeds vroeger een punt van overweging b\j het college van B. en Ws. uitgemaakt. Tot dusver is echter da rtoa niet overgegaan, ook op grond van de daaraan verbonden kosten, terwijl daardoor wellicht plaatsgebrek zou ontstaan en de afscheiding voor veehou ders, die verschillende soorten van vee te gelijk aanvoereü, eonige moeilijkheden zou kunnen opleveren, daar alsdan meer personeel zou noodig wezen voor bewaking van het vee By nader onderzoek is het B. en Ws. even wel gebleken, dat op eenvoudige en min kost bare wijze in de behoefte kan worden voor zien door do plaatsing van oen achttal borden, waarby de plaatsen, voor de verschillende vee- soorten bestemd, worden aangegeven. Het gedeelte van do Beestenmarkt aan de zflda van do Blauwpoortsbrug is bestemd voor de vette kalveren, de daarop volgende ry voor stieren, dan volgt de plaats bestomd voor vett* koeien en daarnaast dia voor mager ves. By volte markten zal uit den aard der zaak eenige afwijking moeten worden gedoogd, daar wegens plaatsgebrek in het voor de eene rubriek van vee bestemde gedeelte van de veemarkt, wel gebruik zal moeten worden gemaakt van bet voor een ander soort aan gewezen gedeelte, wanneer daar voldoende ruimte aanwezig is Md is B. en Ws. gebleken, dat by aan voer van vee op de markt in den regel meer .dan één geleider aanwezig is, zoodat by de splitsing van het vee elke soort onder toe zicht van den aanvoerder of diens gemachtigde kan Liyven. De kosten voor de levering en plaatsing der acht borden bovenbedoeld zyn geraamd op ongeveer ƒ60, hoedanige uitgave B on Ws met het oog op de wenschelykheid, dat de plaatsen, bestemd voor de verschillende soorten van vee, duidtiyk werden aange wezen, wel gerechtvaardigd voorkomt. Zy govcn mitsdien in overweging hun college het roodige krediet te verleenm, ten einle tot de aanschaffirg en plaatsing van de borden te kunnen overgaan. B. en Ws. geven den gemeenteraad in overweging het schoolgeld voor de leerlinge der Kweekschool voor onderwyzers en onder- wyzero88en Antje Meyer, wonende te Katwök, vast te stellen op f 2, voor het by wonen der lessen in één vak, op grond, dat het inkomen van haren vader A. Meyer, te Katwyk, ƒ1500 bedraagt. Naar de betrekking van hcofd der nieuwe openbare lagere school (Miresingel) alhier solliciteeren 206 onderwijzers, die allen deze week voor het vergelijkend onderzoek zullen worden opgeroepen. De Commissie van Finaoci&n heeft geene bedenkingen tegen den iogedienden staat van af- en overachrfjviog op de begrooting der dienstdoende Schutterij over 1807; derhalve stelt zy voor tot voorloopige vaststelling van dieD staat over te gaan. Krachten» Raadsbesluit van 7 Mei 1896, goedgekeurd door de Gedeputeerde Staten den 12den Mei d. a. v., werd de benedenwoning van het perceel Nieuwsteeg No. 10, gelegen naast de Bank van Leening, verhuurd aan J. J. Spanjersberg voor den tyd van een jaar en elf en een halve maand, gerekend te zijn ingegaan 15 Mei 1896 en eindigende den 30ston April 1898, t9gen een huurprys van 225 per jaar. Onder mededeeling dat de huurder het ver langen heeft te kennen gegeven de huur voor 2 jaren te verlengen, en d2t deartegen dezer zijds geenerlei bezwaar bestaat, geven B. en Ws. in overweging te besluiten bedoolde bonedenwoning wederom te verhuren aan Spanjersberg voor den tyd van twee jaren tegen een huurprys van f 225 per jaar en verder onder de bestaande voorwaarden. Naar aanleiding van een desbetreffend verzoek van den heer G. J. Van Rheenen, to Ycorbout, doslen B. en We. mede, dat do zoon van adressant, J. Van Rheenen, de Hoogere Burgerschool vGor Jongens den 27sfcen Januari hoeft verlaten, om zijne functie als surnume rair by de Heil. IJaeren-Spoorweg-Maatschappy te Leiden te gaan vervullen, waartoe hy na vergelijkend examen is benoemd. Zy geven mitsdien in overweging aan adres sant vrijstelling of terugbetaling te verleenen van schoolgeld voor zyn zood, ov»r de laatste twee kwartalen van den cursus 1897/98. Nu het krankzinnigengesticht „Ende- geest" gehoel gereed en in behooiiyken st-aat opgeleverd is, komt h t B. en We. in allo opzichten billik en gewenscht voor, dat aan den voormaligen gemeente-architect, den bew H. Paul, die belast is geweest met het ontwerpen van de plannen en het oppertoezicht op de uitvoering van dit belangrijke werk van bui tengewoon aard, eene belooning worde toe gekend. De oouaniisste van Beheer van het Krankzionigengestiebt is geheel dezelfde ziens wüzq to jgedaan eu heeft B. en Ws mede gedeeld, dat eene som van 2500 niet te hoog kan worden geacht, om den heer Paul behoorlijk te beleonen voor de buitengewone moeite, arbeid en inspanning, by den bouw van btt gesticht van hem vereischt. Tevens is de commissie met B. en Ws. van oordeel, dat het niet meer dan biliyk is, dat dan ook de helft van de bedoelde aan den bouwmeester van het gesticht toe te kennen beloooing ten laste komt van de pro vincie, door wie de helft van de kosten van op- en inrichting wordt bijgedragen. Niet alleen is het werk uitstekend van stapel geloopen en voldoet het gesticht aan alle eischen van goed en degeiyk werk, maar bovendien mag niet uit het oog worden ver loren, dat de provincie uit deo aard der zaak verplicht zou zyn geweest de helft te betalen van het silaris, indien de gemeente het werk, in plaats van aan haar architect, aan een particulieren bouwmeester had opgedragen. En in dit geval zou diens belooning niet 2500, naar ziker 10,000, wellicht 12,500 hebben moeten bedragen, nl. 4 a 5 pCt. van doaan- nemingsFom ad 252,000, terwyi de voorge stelde belooning slechts bedraagt 1 pCt. van genoemde som. Op grond van het vorenstaande geven B. en Ws. den gemeenteraad in overweging te besluiten, dat aan den voormaligen gemeente architect, den heer H. Paul, wegens het op maken van de plannen voor de oprichting van het krankzinnigengesticht „Endegeest" eo het oppertoezicht op de uitvoering van het werk, een» belooning van 2500 zal worden toegekend, to vinden uit de voor kosten van op- en inrichting van het gesticht toegestane geldeD, wanneer het Provinciaal Bestuur van Zuid-Holland bereid is de helft van geDoemd bedrag of 1250 te voldoen uit do Provinciale fondsen De hoer Frantz Mahutte, van Brussel, die Zaterlag avond voor het Comité van de Allianco Fran<;aise als conférencier optrad, heeft zich, na eerst als docent werkzaam ge weest te z>jn, een gevestigden naam verworven als modewerker aan de „Débats", 1' Indepen dence" en „ie Petit Bleu". Als zoovelen vooral in Frankrijk - Le Maitre, Sarcey, France is hy de Univereité ontrouw geworden om daarbuiten een ruimeren en beter bezoldigden werkkriog to vinden. Het was te verwachten, dat de hoer Mahutte, een goel meester wat den vorm betreft, met een verleden van doge ïyke studie als collégien kreeg by in do Rbélorique den prix d'hoüneur, als student verwierf hy met grooten lof zyn doctoraat het vry talrijk publiek een aangenamen en nuttigen avond zou bezorgen. Hoewel het onderwerp Quelques bienfaits de Vironie niet veel zei, mocht verondersteld worden, dat het in zyn handen zco niet een degelijke conférence, dan toch een prettige causerie zou geven. Wy moeten tot ons loedwezen zeggen, dat wy zeer teleurgesteld zyn. Als conférence had de voordracht geen waard®, noch wat inhoud, noch wat vorm betroft, over de ironie veel woerden met luttel inhoud, veel geredeneer met zwak verband - al3 causerie kon ze niet gelden, daar de Fransche gemabkolykheid, frischheid en aantrekkelijkheid geheel en al ontbraken. Toen Renan vele jaren geleden in „Doctrina" sprak, begon hy met de vraag „Qu'est-ce que la patrie?", dezelfde vraag stelde hy aan het eind en ik moet bekennen, dat wy niet veel wyzer waren geworden. Maar wel hadden wy anderhalf uur aan de lippen van den spreker gehangen, die ons onafgebroken onder de be koring van zyn meer dan schoone taal had ge houden. Was het den heer Mahutte gelukt ook maar een zweem van het succes van Renan t9 verwerven, dan zouden we tevreden kunnen zyD, maar hiervan zelfs geen spoor. Het is zeker te betreuren, dat de voordracht zoo slecht aan de met eenig recht gekoesterJe verwachting heeft beantwoord. Een invitatie-voorstelling van het „Lridsch Studenten-tooneel" is altijd welkom. Dat ge tuigt telkens do groote opkomst van genoo- digden. Ook Ziterdag-avond was de schouw burg geheel bezet. De zaal leverde dan ook met al die Leidsche schoonen in lieve en keurige toiletjes en met al die zwartgerokte heeren een zeldzamen aanblik. De belangstelling in het opgevoerde stuk: „Cornelis Voss", blyspel In vier bedryven door F. Von Schöathan, was groot. Den geheelen avond heeft men hetzelfde tooneel, met een paar ondergeschikte wyzigingen; maar a3n de inrichting van dat tooneel waren de meeste zorgen besteed; er was getuigd van goeden smaak en van veel kunstzin. Een woord van lof mag er daarom niet aan worden onthouden. Den optreden den werd eveneens veel by val geschonken. Ze werden soms twee-, driemaal teruggeroepen, ook de beide medewerkende jongedames, ala barones Henriette Van Feld- heim en hare vriendiD Paula, wien in den loop van den avond ieder afzonderiyk een fraai gevulde bloemenmand, en later nog een keurig bloemstuk, werden aangeboden; terwijl do heeren, die de rollen vervulden van den hertoge- ïyken geheimraad graaf Van Pernwald en van Arnold Beckers, iedor ean krans ontvingen. De aanbiedingen waren zoodanig goregeld, dat er na elk bedryf huldeblijken ten deel vielen, welke, naar wo vernamen, uitgingen van de Schouwburg commissie, het Stucententoooeel en het Studentencorps. Er lieerscbt» tien ganseden avond veel enthusiasm© voor do optredende dilettanten en niet ten onrechte. H*it succes zou echter ongetwijfeld nog aanzienlijker zyn geweest als enkele leden een weinig méér zeggings kracht hadden aan den dag gelegd. Nu en dan werd or wel wat ai te zacht gesproken voor ben, die het stuk niet van een vroegere voorstelling kenden. De entre-actes werden op verdienstelyke wyze aaDgovuld met muziek van het vierde regiment infanteri» onder leicing van den heer W. Van Erp, die vooi een goed programma had gezorgd. De aanwezigen betoonden zich vooral aan het eind der voorstelling voor een en ander ten hoogste dankbaar. De weleerw. heer J. Brügeman, kapelaan aan de parochiekerk van den H. Petrus alhier, hoopt 16 Fobr. a. s. zyn 12'/,-jarig priester feest to herdenken. Natuuriyk wordt dikwijls gevraagdWie zal de opvolger van prof. Kosters te Leiden zyn? Naar ons ter ooren kwam, zou de aanwyzing van zulk een opvolger vergemakkelijkt worden, doordat prof. Oort zou overgaan naar do theologische faculteit en dus feiteiyk Kosters' plaats zou innemen. Er zou dan een vacature komen in de literarische faculteit voor de Hebreeuwsche taal m letterkunde, (fferv.) M n meldt uit Amsterdam: Prof. G. A. Van Hamel is in zooverre hersteld, dat hy de ziekenverpleging heeft kunnen verlaten. Van een vertrek naar het buitenland, ten behoeve van volledig herstel, is geen sprako. Er bestaat alle kan3, dat de fcoogleeraar spoedig zyn werkzaamheden z 1 kuni en her vatten. De gewone audiëntie van den minister van Oorlog zal op Donderdag 10 Februari a. s. niet plaats hebben. By het onlangs te 's Grsvenhage ge houden examen vcor de betrekking v n kom mies verificateur hebben aan de gestelde eischen voldaan de navolgende kommiozon: M Kuilman, Maastricht; F. G. Van Srlfhout, NijmegenP. J. Glaudemans, Oud-Vroonhoven H. H. Beek, Maas'ricbt; J. Welt rs, Lobit; A. K. Niehof, SchiedamD. K. Bosgra. Arnhem H. Piet9ra, Schiedam; W. Pen, J. H. Sassen en J. L. De Boer, allen Maastricht; P. Van den Berg, Arnhem; M. Jansen, Rotterdam; W. F, Van Rietschoten, 's Hertogenboscb; R. Douma, Tilburg; H. Kruger, Maastricht; H. Broekman, Breda; W. Doedens, Arnhem; K. De Vries, Oud-VroenhovenH. ScholtmeQer, Karrpen; A. Kloezen, Ommen; L W. F. Nales, Nymogen; E Remmers, Kerkrade; C. A. De Langen, Amsterdam; J. G. Melgere, Breda; K. Kooistra, Roz°ndaal; H. Zandvoort, Delft; J. H. Oisterwyk, 's-HertogenboschJ. R. Brouwer, Leiden; en L Wiersum, Winterswyk. H0. MM. de Koninginnen woonden gis teren te 's-Gravenbage de voormiddaggods dienstoefening bij in d« Groote Kerk, onder gehoor van ds. A. J. A. Ver-neer. Op hoogt eenvoudige wyze werd gisteren op de begraafplaats „Eik-on-Duinen" ter aarde besteld het stoffelijk hulsel van den he>:r L. M. F. Plate, oud president van de factorij der Nederlandsche Handelmaatschappij to Batavia. Enkele heeren waren op den doodenakker samengekomen, o. a de gep. generaal Van KappoD, directeur der Bilhton-Maatscbappy de gep. kolonel C. F. Pabst, de oud-resident Engelbrecht, de heer Van der Mandele, oud zeeofficier. Mr. A. P. Th. Eyssell, raadsheer in den Hoogen Raad, richtt» tot ben den dank der betrekkingen voor de betoonde belangstelling. Beroepen is by de Christelijk-Goref. Gem. te Aarlanderveen ds. T. A. Bakker, to's-Gra* vendeel. De „Sts.-Ct." No. 31 bevat de statuten van de vereeniging „bet Christelijk schoolfonds der Nederduitsch hervormde gemeente van „Ter Aar", te Ter-Aar. Door den Raad van Beroep voor de per- soneele belasting te 's Gravenhage is dezer dagen een belangrijke beslissing voor de koop lieden genomen. Do Raad heeft namelijk beslist, dat een paard, dat door een koopman in granen hoofdzakelijk wordt gebruikt om raarkteD, landbouwers en klanten te bezoeken, zoowel monsters als leve- rantlön van granen te vervoeren, te beschou wen is als gebruikt wordende voor de uik. F"emlleton. KLARA'3 LSCHT. 4) Bevend verwijderde de waard zich, om met verontschuldigende woorden de weigering van doe vreemdeling over te brengen. Inderdaad stoof Klaus Koppen goweldig op, doch s(jn woede richtte zich niet tegen den waard, maar tegen den vreemdeling. „Hel en duivel!" riep hij. ,Gü, stijfhoofdige lZwaab, weigort met mi) een glas te ledigen? Voor deze beleeöiging zult gij boeten." „Ia-hot bier gebruiir," antwoordde de vreem deling koud, „het gastrecht zoo grof t« echen den, dat inon oen onechuldigen reiziger wil opdriafcen, wat hem niet behaagt?" Wie weet hoe dit tooneel, wc-lks afloop de verschrikte waard met zorg te gemoot zag, ware getindigd, indien niet van builen een wild alarm het onderbroken had. De Pomme- lanin sprongen op en grepen naar de wapenen. Ook Klaas Kóppen ttormde met den uitroep „"Wy zien elkaer weer!" naar buiter. „Dat hoop ikprevelde de vreemdeling, die den woesteling met een verachteljjken blik n3keek. Weer was een van die oneenigheden uit gebroken, die nu zoo dikwijls voorkwamen, en waarbij altijd blood vloeide. Voorshands had Klaus Kóppen due geen tjjd, om zich met Hans Zollor te meten, en na het standje was het te last gewordon; de vreemds „wapen handelaar" had de stad reeds verlaten. Vooraf echter had hy een kort onderhoud mot kapi tein Rodinger gehad. „Zyt gy een afgezant van den markgraaf Johann?" zeide dezo, haastig en verhit van het hard loopen binnentredend. „Gij kent het wachtwoord, kent do teekens! Wat hebt gij m(j van mijn heer te melden?" „De markgraaf is vast besloten alles te wagen, om Pronzlau te heroveren, eer de keur vorst uit het veld terugkeeitl" antwoordde de vreemdeling.; By den klank dezer item schrikte Rodingor en keek den vreemdeling nu scherper aan. „Waarachtig!" riep hy. ,U u ie het zelf, doorluchtige heer? U zelf terwyl u pas van bet ziekbed ie opgestaan! Welk een waagstuk!" „Och neen!" glimlachte de zoogenaamde „wapenhandelaar" uit Zwaben. „Ik waag niet metr dan jy tn al de anderen. Het smeeken dar getrouwen, die naar Tangc-rmündo kwa men, om hulp in den nood te vragen, mocht niet onverhoord blyven. J® ziet ay op weg naar Bopfzenburg, om daar de laatste afspraak ts maken. Is hier alios gereed?" „Voor zoover het aan ons ligt, ja, heer!" „W'.lnu, dan zuHon wy tot handelen over gaan. Kom, vriend, de paarden hebben uit- gernet. Vergezel my een eind naar Boytzen- burg, opdat wy verder kunnen bespreken, wat ons te doen staat." In ds hooge gewelven d»r Maciakerk begon het reeds te schemeren, tosn daar nog oen ejjizajne vrouw knielde. Hot waa IClara Grieben, do roos van Prenzlïii, die de heilige maagd bad, haar kracht te geven, om het offer voor den vader te brengen. Toen zy opstond en de kerk verliet, kwam van achter een pilaar een mannelyke gestalte te voor- echyn, die daar tot nu toe onbeweeglijk gestaan had, en volgde haar. Hot was de kapitein Michel Rodinger. „Is hot waar, Klara?" sprak hy met ge smoorde stem. „Kun jo my, kun jy je zelf dat aandoen? Wil jy je overloveron aan den ellendeling, en myn liefde en trouw ver smaden „Het moet zyn, kapitein Rodinger 1" sprak Klara kalm. „Maak my den toch reeds zoo zwaren stap niet mo-ilyker. Vergoot een arm meisje, dat uw liefde nist meer waard is." „O Klara!" riep RodiDger. „Js bent een heldin, of - hebt my nooit liefgehad! Ware liefde offert d* trouw niet zoo licht, strydt tot het uiterste 1" „En wie zegt u, dat ik het niet gedaan heb? Maar ik ben geen holo'in, doch slechts een zwakke vrouwvan kindsaf heb ik geleerd, myn ouders te gehoorzamen. En dat deed ik, Rodinger I Voor u bsn ik toch verloren, de schold van myn vader staat als tta scheide muur tusschen ons. Qy moet een vrouw hebben, op wier naam geen smet kleeft; de onze echter is geschonden - voor altyd." „Klara!" sprak Rodinger dringend. „Wilje my een laatst verzoek niet weigeren?" „Spreek 1 Wat ik mag en kan, zal ge schieden t" „Heb je vergeten, Klara, hoe menigmaal het heldere licht uit je balkonvonster my den weg gewezen heeft in het duister, als een groet uit je lieve oogen, als ik voor do stadwas?" „Hoe zou ik dat kunnen vergeten?" fluis terde het schoone meisje weemoedig. „Welnu, laat dit licht ook vandaag tot na middernacht branden! Myn levc-n, Klara, en- meer nog hangt er van af!" Klara knikte toestemmend met het hoofd. „Ik zal het doen!" sprak zj) eenvoudig, en voor de eerste maal weer het intieme jy gebruikend, voegde zy er by„En nu, vaarwel, geliefde! Vaarwel, voor eeuwig!" De duisternis was ingevallen, eon still?, donkere nacht. Ia Prsnzlau sliep alles reeds, toen de geheimzinnige drukte bogon. Ge pantserde ruiters doken op, de atreek ver spiedend, zonder trommelslag volgde voetvolk. Achter de dorpen Gross- en Kleinsperrenwalde verzameld» zich de schare, om gemeenschap pelyk lange de Boytzenburgerstraat Daar Prenzlau te marcheeren, voor welke stad de troep halt maakte en verspieders uitzond. Nu ging er een gefluister door de ryon. Er kwam een kleins troep aangerend, vooraan een ruiter in volle wapenrusting, op den helm een kroontje. „De markgraaf!" ging het van mond tot mond. Het was de eudste zoon van keurroret Friedrich Vor. Hohenzollern, markgraaf Johann van Brandenburg, omringd door zyn dappere ridders: de wakktro Hans Von Arnim, de heeren Hans Edler zu Putlliz, Johann Von Quitzow, den heer Haese Von Biedow, en hoe zy verder hoeten mogen, ridders, die de bloem van den Brandenburgschen adel vormden. „Ban je er al?" vroeg de markgraaf don bevelhebber van het krijgsvolk. „Ja, doorluchtige heer, hiel ben ik!"sprak Rodinger. „Allc-s is gereed, de getrouwen wachten. Het is jammer, dat wy om de nieuwe stad moeten trokken, de Pommcranen houden haar bezet; wy hebben dus een las- tigen weg, want wy mosten in hot duister door moïrassen wadon." „Is er geen andere weg?" vroeg de mark graaf. Rodinger schudde het hoofd. „Voor ons alleen deze eene, die naar de kloine poort leidt." „Ho3 ver is dat?" „Meer dan een half uur, doorluchtigheid, en gy moet van de paardtn stygen. Do dieren zouden wegzink-n." „Maar zonder paardon in de stad te komen is bslenkelyk 1" m»end» de markgraaf talmend. „Onze getrouwen houden by de pooit paar den in gereedluid." „Voorwaarts dan!" riep Johann, terwyl hy afsteeg. „Maar luister, heer markgraaf!" I.sgon kapi tein Rodinger weer. „Gy zyt nog zwak van de pas overwonnen ziekt»; het zal u raoeilyk vallen door het meeree te waden. Ik zal u cp myn rug dragen ea de anderen moeten my stap voor stap op de hielen volgen, opdat niemand op een gevaarlyk» plaats wogzinke.". „Ben je c-r ziker v&u, dat het waagstuk gelukken zal?" vroeg de markgraaf, t9rwyi hy een onderzoekenden blik op de voor hom staande krachtige geBtalte van den jonkman wierp. (Silol tohjl).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1898 | | pagina 1