Portret-Rembrandt.
Over h6t schilderijtje, dat thans in de
Lskmhal te zien is, werd heelwat gesproken
en geschreven.
In het „Dagblad van Z.-Holland en 'e-Gra-
venhago" zonden „eenige kunstschilders" esn
etuk in, waarbij zij de echtheid betwijfelen.
Een waardig geschreven antwoord van den
heer D. F. Scheurleer volgde, waarin deze
uitdrukkelijk verklaart, (zich daartoe onbe
voegd achtend) dat by niet wenscht deel te
nemen aan de polemiek over de echtheid vin
het schilderij, doch alleen Iets iu het midden
wil br.ngen over de wyzo, waarop strijd ge
toerd wcr-t.
„De anonieme heeren kunstschilders, die zich
zoo kras weten uit te drukken," zoo schrijft
„hebben reeds met dit stukje bewezen,
al heel weinig onderzoek te hebben gedaan.
Ik durf wedden, dat do heeren niet eens
wisten, w«t het papiertje op de achterzijde
bevat. Hadden zjj dit nauwkeurig bezien, dan
souden zij, die zoo boud mogen spreken, zeker
hebben opgemerkt, dat de inhoud in strijd
is met geschiedkundige feiten. Het is afkom
stig van een vroegeren eigenaar en heeft bij
den aankoop niet den geringsten invloed uit
geoefend. Het is er op blijven zitten als docu
ment en niet verwijderd, omdat er Diet aan
gedacht werd, dat kunstschilders het
nooiig achten zouden de achterzijde van het
schilderij te bezien"; en verder:
„Ten slotte wil ik nog dit doen opmerken:
het schilderijtje werd hier te lande door twee
personen aan Rembrandt toegeschreven. Voor
©ene kleine herstelling ging het naar Berlijn,
en aldaar aarzelden nóch de heer Hauser,
nóch de heer Bode dezelfde meening uit te
spreken.
„Misschien rangschikken de anonieme kunst
schilders deze heeren niet onder de dege
lijke kenners, uit wier naam het stukja
werd ingezonden. Ik voor mjj kan niet nalaten,
meer waarde te hechten aan het oordeel van
ie tweo laatstgenoemde personen, dan aan
dat van eenige anonieme personen, van wie
ik hoegenaamd niet weot of zij ooit degelijke
studie van de 17de-eeuwsche schilderkunst
hebben gemaakt."
De beroemde Rembrandt—biograaf Emile
Michel, te Parijs, heeft ook zijn opinie gegeven
over dit schilderijtje.—
Aan een vriend, die hem het artikel van
„eenige kunstschilders" toezond, schrijft
hij o. a.
„J'avdis été aussi ctonné qu'irritó de
l'article du „Dagblad van Zuid-Holland", que
vous m'aviez adressó l'autre jour; il me
semblait difficile d'allier plu3 d'insolenco a
plus d' ignorance. L'article quo vous m'envoyez
aujourd'hui me parait autant par la moderation
que par la justesso des idéés remettre les
choses a leur vraio place. II 63t incroyable
quo des gens qui par leur absolue incom
petence n'ont aucun droit de parler s'avisent
de trancfasr ainsi les questions d'art lesplu3
délicatee, celles qui supposent avec de longues
étuöos des qualités, qu' on rencontre si rarement
réuni?.
Ten slotte vol ge hier de meening van een
ander Hajgach artist, met wiens oordeel zich
zeker veJon zullen kunnen vereenigen „Myn
opinie nu is, dat we in dat werk wel degelijk
met Rembrandt te maken hebben, dat we
zelfs heusch niet van zoo iets on beduidends
behoeven te spreken, dat, het zelfs wederom
het bewijs bevat, dat wanneer we bier van
Rembrandt's jeugd moeten spreken, deze al
vroegtijdig verbazend knap was, getuige het
merkwaardige, al i9 het wat minder vlot
gedaan dan later, modelé, hetgeen een toonbeeld
is van vastheid. Ik zie zeer veel overeenkomst
met den echter ietwat vlotter godanen jongen-
manneukop, eveneen3 op het Mauritshuis
asnwezig. Zelfs is er in beider geiykonis
veel overeenkomst, en vraag ik my af: Is
d®3 heeren Scheurlser's stuk wel een vrouwen
kopje? Ksn het niet hetzelfde model van
het andc-re wezen Of is d a t wel een
mannenkop?
Als ik my dat profiel van links naar rechts
denk, dan vind ik dat niet zoo oamogelyk.
Hoe het ook zy, ik vind het zeer mooi,
zoowel de kleur als do meesterachtig zekere
en gevoelige factuur."
Nu mannen als Bode, Bredius, Krause en
Michel niet twyfelen aan de echtheid, zou 't
wel interessant zfin, de namen van die „eenige"
kunstschilders te mog9n vernemen. Zy zouden
m. i. wol doeD, de anonimiteit thans op te
heffen.
Met het publicoeren van hot bovenstaande
meende ik den stadgenooten, die het stukje
zagen en nog zullen gaan zien, een dtonsfc.
te bowyzea. C. V.
Uit de „Staatscourant".
Benoemd: Tot bediende aan de Polytechnische
School to Delft E. Iloolhorst aldaar.
Benoemd tot ontvanger der directe bekistingen
en accijnzen te Dongen, \Y. P. C. Van Heui en,
tlians te Aksel; te Grouw, A. Po tier, thans te
Kolijnsplaat; te Hulst, K. A. J. E. Van Goikum,
thans te Meersen.
Gesteld op non-activiteit de luitenant
kwartiermeester W. R. Goslings, van het 1ste
regiment infanterie, krachtens punt 4o. yan art.
38 der wet van 28 Angustus 1891.
Toegekend: Aan den eervol ontslagen be
diende bij bet Koninklijk Nederlandse!» Meteorolo
gisch Instituut to do Bildt, C. Van den Wijngaard,
te Utiecbt, een jaarlijksch pensioen van 1 US; en
aan den eervol ontslagon sluiswachter C. Van
Aken, te Amersfoort, een jaarlijksch pensioon
van ƒ402.
Hr. Ms. pantserdekschip Koningin Wilhel-
niina der Nederlanden," onder bevel van den kapi
tein ter zee H. O. Feith, is 23 dezer te Smyrna
aangekomen.
De gewone audiiinties van den minister van
binnenlandsche zaken op 25 December en op 1
Januari zullen niet plaats hebben.
Brieven en andere stokken voor bet oorlogs
schip .Nautilus" zullen, tot nadcro aankondiging,
met elke postgelegenheid uit Nederland naar Santa
Cruz do Tencriffe kunnen worden verzonden, in
pakketten aan het adres van het genoemde oorlogs
schip aldaar.
Opdat die brieven en andere stukken bij de sor-
toering op de postkantoren dadelijk in het uog
zullen vallen, worden belanghebbenden uitgenoo-
digd zo te voorzien van twee elkaar kruisende
strepen over bet gebeelo adres, loopende van den
eenen hoek naar den anderen.
Gemengd Nieuws.
Voor de rechtbank te 's - Graven-
hage had zich gisteren een werkman te vor-
autwoorden, beklaagd een houwer beleedigd
te hebben in een door hem (bekl.) geschreven
en in het maandblad „De Kalk- en Steenbe
werker" opgenomen artikeltje, waarin dien
bouwer verweten werd, dat hy zyn werkvolk
te kort deed, misbruik van sterken drank
maakte, biyk gaf van slechte opvoeding te
hebben genoten, enz., enz. Beklaagde be
weerde, niet het doel te hebben gehad om
den beloelden patroon te beleedigen, maar
enkel om h6m op zyn plichten te wyzen.
Het openbaar ministerie, er op wyzende, dat
het couranten-artikeltje door zyn inhoud als
vanzolf van beleedigenden aard is, en beklaagde
dus op vorkeorde, maar tevens ongepaste
wyze aan zyn grieven jegens den baas uiting
heeft gegeven, vorderde beklaagdos veroor-
daeling tot zeven dagen gevangenisstraf.
Een k o r k v o o g d e n - q u a e 8 ti e.
Men Echryft uit Den Haag:
"VVy vernemen, dat stomgerechtigde loden der
Ned.-Herv. Gemeente alhier zullen worden
opgeroepen, om hun oordeel uit te spreken
over oen aanvulling in het plaatselijk regle
ment, voor zooverre het de keuze van kerk
voogden betreft. In eon gecombineerde ver
gadering van keikvoogden en notabelen is nl.
voorloopig aangenomen een artikel van dezen
inhoud
„Kerkvoogden kunnen by verregaand plicht
verzuim uit hun ambt worden ontzet."
Tot dusverre was dit niet het geval. Het
doel dezer bepaling is, voorgoed een einde te
maken aan een zeer besootteiyken toestand.
De president-kerkvoogd toch beschouwt do
wettige besluiten van kerkvoogden eenvoudig
als niet genomen en legt zo ter zyde, wanneer
zy hem persoonlyk niet aangenaam zyn. In
het onderhavige geval was het bespelen van
het orgel het onderwerp der oneenigheid. De
president wenschte zoo nu en dan, liefst in
volle morgenbeurten, het orgel te bespelen
en gaf dan, op eigen gezag, den organist
vacantie. Reeds had de kerkeraad zich eenige
malen tot kerkvoogdon gewend, met verzoek
om te verhinderen, dat onbevoegden het orgel
zouden bespelen en daarop namen kerkvoogden
een besluit in dien zin. De president bleef
echter eenvoudig zyn gang gaan, welke handel-
wyzo even onwettig als onbehooriyk is. Om
herhaling te voorkomen is bovenvermelde
reglemonts-aanvulling voorgesteld.
Te Voorburg hooft zich wederom
een typhus sterfgeval voorgedaan. Dit is nu
reeds het vyfde slachtoffer.
Een kind, dat op de Lpbaaos-
gracht tj Amsterdam uit een flesch met loog
had gedronken, is aan de gevolgen overleden.
Te Amsterdam zal door het
Leger de3 Htils op den lsten Kerstdag aan
een 1000 tal armen gratis een middagmaal
verschaft worden.
Een petroleummotorboot is geen
stoomboot! Een schipper van Zaandam, die
te Haarlem terecht stond ter zake, dat hy
in het NoordzeEkanaal had „gestoomd met
het door stoom gedreven stoomschip of
motorboot Zaandam—Leiden, zonder te hebben
gezorgd, dat aan den mast een lantaarn
brandde, die een onafgebroken en gelykmatig
helder wit licht deed schynen," werd door
den kantonrechter vrygesproken van het hem
ten la&te gelegde niet bewezen feit en ontslagen
van alle rechtsvervolging ter zake van het
overige hem ten laste gelegde. Het vonnis
overwoog o. a.:
„Dat een petroleummotorboot wordt voort
bewogen door een schroef, die in beweging
wordt gebracht door een potroleummotor, doch
in geenen deele door stoom, zoodat dergelyke
boot niet kan worden gelyk gesteld aan een
stoomvaartuig en art. 7 K. B. 18 Mei 1892
mitsdien geen toepassing vindt, warr, gelyk in
casu, is gevaren met een petroleummotorboot."
Te Dordrecht heeft de lotery
plaats gehad van de dezen zomer aldaar ge
houden nationale tentoonstelling. De hoofd-
prys, een briljanten stel, viel op hot lot 6006
het salon-ameublement werd getrokken door
33984; een huiskamer-ameublement door
39560 en een notenhouten ameublement door
37125 enz.
De eerste prys, zegt de „Dordtsche Crt.",
is gevallen op een der nummers van een afne
mer te Woerden.
Te Heusden is de Maas weder
zoo gewassen, dat de uiterwaarden voor een
groot gedeelte overstroomd zyn.
To Aalburg is het driejarig
dochtertje van Antonie Vos in een onbewaakt
oogenblik te water geraakt en verdronken.
Door de laatste stoomtram van
Terborg naar Dieren werd 's avonds onder
Terborg een arbeider gegrepen en vermorzeld.
De ongelukkige was onmiddeliyk dood. De
locomotief deraillo.rde.
Herhaaldeiyk werden door den
landbouwer R., onder Lunteren, goederen
vermist zonder dat het mocht gelukken, zelfs
by gestrenge bewaking dag en nacht, den dief
te ontdekken. Alleen de dienstbode beweerde
den dief herhaaldelijk te zien, maar kwam
men op haar hulpgeroep toesnellen, dan was
by plotseling verdwenen. Thans is het einde
lek gelukt de daderes.de dienstbode, te
betrappen. Voor do politie heeft zy nu vol
ledig bekend. De ontvreemde goederen, als
steenkolen, enz., werden öf verbrand öf door
haar verborgen. Zucht om zich to verrijken
bestond er dus niet.
Gistermorgen te ongeveer tien
uren brak een felle brand uit ten huize vau
den landbouwer F. Hoogeveen aan den Soester-
weg. De oorzaak er van is echter onbekend.
De inboedel en het vee zyn voor het meerendeel
nog door de buren gered, maar het woonhuis
is tot den grond toe afgebrand. Zoowel het
huis als de inboedel waren verzekerd.
Door de politie te Maastricht
zyn aangehouden twee vreemdelingen, die in
verschillende winkels inkoopen met valsche
guldens betaalden.
Te Oudega (Wynbr.) stortte een
melkryder der zuivelfabriek aldaar even buiten
het dorp van den wagen en werd dood
opgenomen.
Te Schoten is in een sloot by
zyn woning het lyk gevonden van den
veehouder v. d. P. Misbruik van sterken drank
is de oorzaak. De hond zat by het lyk.
Te Tiel viel een kind in eon pot
met kokend water en was binnen korten
tyd dood.
„Biste Henk," zegt Lies, en slaapt dan
weer in, met esn gelukkigen glimlach om de
bleeke lippen.
Henk is erg biy, dat Lies zoo vlug weer
is iugodommeld. Hy beeft bet maar gozegd,
om haar stil te krygen, maar heoft geen idee
hoe aan een Kerstengeltje te komen.
's Middags kwam de dokter weer, maar aan
het treurige gezicht zien moeder en zoon wel,
dat Lies heel erg is. „Hevige koort6," zegt
hy, zich omdraaiend„in zeer ergen graad.
Ir zil ys laten bezorgen en kom van avond
weer."
Henk Uat den dokter uit. „Jy bent een
stevige knasp," zegt hy, Henk op den schouder
tikkend; „ik zal het jou maar zeggen. Er is
weinig hoop, bereid je moeder voor."
Honk woot niet wat hy hoort. Hy blijft
©enige seconden pal staan; dan begint hy
hevig te snikken. Niemand wist, zelfs moeder
niet, hoeveel hy van zyn zusje hield. O, dat
kon Diemand begrypen, en nu, neen, dat kon
niet waar zyn, de dokter zei het wel, maar
als hy eens do volle waarheid had gezegd.
Dat zou niet te dragen zynl Liesje weg van
hem! En Henk schiet plotseling weer zyn
belofte van zooeven te binnen. O, hy zal er
aan voldoen; maar hoe? Hy denkt na; maar
hoe zou hy aan geld komen?
Hy trekt do deur achter zich toe en loopt
haastig het dorp in; hy weet niet goed waar
by heen gaat, maar opeens krijgt hy eea
goeden inval. Naar den dominee; die zou wel
helpen 1
In zyn zak zyn nog de Dieuwe das en
griffelkoker, gisteren gekregen; die zou hy
teruggeven en vragen daarvoor het Kerst
engeltje. Ja, dat zal hyi
Die gedachte maakt hem byna gelukkig.
Hy vliegt vooruit en eindelyk is hij by de
pastorie. Hy schelt aan en staat weldra voor
den ouden, gryzen predikant.
„Mynheer," stamelt Henk, de doükere,
eerlyko oogen opgehevoD, „myn zusje is heel
erg ziek. De dokter zegt, dat ze heel, heel
erg is (Henk slikt de tranen door en stamelt)
en dat ze niet weer beter wordt." Hy moet
oven wachten en veegt de oogen af. „Nu
spreekt ze steeds over het engeltje, dat boven
den boom hing. Ze wou niets liever dan een
Kerstengeltje hebben. Mag ik dat nu ruilen
voor dit en later afbetalen?" Henk scharrelt
in zyn diepe zakken en de pas verworven
schatten legt hy voor den predikant. Deze
is getroffen en Henk by de hand vattend,
voeit hy hem mode naar de kerk, waar nu
alles koud en leeg is.
Daar staan ze voor den boom, de lichtjes
branden niet meer, de geschenken zyn er
afgenomen. Maar het engeltje zweeft er nog
boven. De predikant klicnt op een stoel en
heeft het spoedig in do hand. Daar, beste
jongen, vieg maar naar je zusje I
Henk is te gelukkig om te kunnen bedan
ken, by snelt naar huis. Zachtjes opent hy
de deur, de dokter staat voor het bedje.
Moeder schreit zacht. Hy hoort den dokter
juist zeggen: „Als zy maar kalm werd, dan
was er nog redding mogelyk; als die koorts
maar afnam en ze in slaap kon komen." Henk
treedt nader. „Lieze," fluistert hy, zich voor
zichtig over haar heen buigend. „Lieze, hier
is 't Kerstengeltje voor jou alleen."
Lieze opent de oogen en slaakt een kreet
van verrassing, als ze met beide handjes het
engeltje wil vatten; dan zegt ze zachtjes:
Dank, Henk, beste Henk, niet weer wegne
men." Henk bindt het aan een touwtje aan
de bedstee en het engeltje zweeft boven het
zieko kind. Esn gelukkige glimlach speelt op
haar door de koorts saamgetrokken gezichtje.
Ze staart met steeds rustiger oog naar de ver
vulling van haar schoonsten wensch; dan
valt ze weldra in een matigen, heilzamen
slaap.
De dokter en de moeder hebben met ver
baasde oogen het lieflyk treffend tafereeltje
gadegeslagen, dan bukt de eerst9 zich. over
het slapende kind, voelt den pols, trekt de
bedgordynen dicht en moeder en zoon met
zich voerend, spreekt hy op gedempten toon
„Het engeltje zal over Liesje waken en haar
redden."
En als hy geruststellend is heen gegaan,
omarmen moeder en zoon elkaar onder een
vloed van dankbare tranen.
De Haarlemsche rechtbank ver
oordeelde gisteren T. Zaayer, te Edam, wegen3
meineed, tot 6 maanden gevangenisstraf, met
aftrek der preventieve hechtenis. De eiech was
één jaar.
Do maatschappy John Cockerill,
wier stoomboot „Princo Albert" de vorige
week ten gevolge van een aanvaring met
het zeilschip „Larnaca" in de haven van
Antwerpen zonk, heeft van den eigenaar van
het zeilschip 400,000 fr. schadevergoeding
geöi8cht. Drie deskundigen zyn aangewezen
om de schade te taxeeren, terwyl voorloopig
beslag gelogd is op hot zeilschip.
Te Bersillees (Belgiö) had een
herbergierster een flesch met jonever op haar
toonbank laten staan. Haar 15-jarige zoon
nam de flesch mee en dronk die 's nachts
leeg. Den volgendon morgen vond de moeder
haar zoon dood Jn bed.
Naar aanleiding van een twist-
gesprek tusschen eenige officieren van bet
garnizoen en een jong handelaar van Belfort
heeft een tweegevecht plaats gehad tusschen
dezen laatste en een militair dokter.
Beide tegenstanders werden gewond; de
politie maakte een einde aan de aardigheid.
Te Brussel stelt een vereeni-
ging pogingen in het werk om ter gelegenheid
der opening van den spoorweg langs den
Congo een pleizierreis naar den Congo in te
richten. Men zou in de eerste helft van Juni
vertrekken en twee maanden uitbiyvenLissa
bon, Laa Palmas, Teneriffe, Dakar, Sierra
Leone, de Kaap-Yerdische eilanden, Madera
zullen o. m. worden aangedaan.
Te Havre is zekere weduwe
Sénécal van ruim 104 jaren na een korte
ziekte overleden. Hare drie dochters van 65,
72 en 80 jaar pasten haar op.
Dezer dagen is te Straubing, in
BeïereD, een man opgehangen, die een ouden
landman had vermoord en zich bovendien aan
verschillende diefstallen met inbraak had schul
dig gemaakt. De man heette Nusstein en was
eigenlyk van beroep schoenmaker. Maar hy
schynt behoord te hebben tot de soort van
menschen met 12 ambachten en 13 ongelukken.
Onder den valschen naam van "Werner Maier
was hy een tyd lang tooneelspeler by een
troep in Landauhy muntte vooral uit in de
schelmen- en rooversrollen. Ook schreef hy
verscheiden novellen, die door het publiek
vqj goed werden ontvangen. De „Landauer
Bote" nam den 12don Maart 1896 van hem
een gedicht op, gewijd aan den prins-regent
van Beieren. Na op het tooneel zoo dikwyis
het schavot te hebben beklommen, deed Nus
stein het thans in werkeiykheid.
Marktberichten,
Don tijd van hot jaar in aanmerking genomen,
komt or nog heelwat kaas aan de markt; de
quahteit yan da meeate eohter laat niet weinig te
wenaoben oyer en een gebrek is het, dat veel ltaaa
te jong wordt geleverd. Door deze ometandigheden
mag het niet verwonderen, dat do opkoopere woi ig
toeschietelijk zijn en dat de handel iu afwijkende
eoorten vrij lusteloos ie. Fyne Goudschei ofschoon
weinig meer voorhanden, blijft goed op prys; in
Noord-Holland was verleden weok in do notceringen
van eerste soort Edammer een kleine rijzing waar te
nemen.
In de Alblasserwaard word de vorige week van
1724.besteed; in de Lopiker- enKrimpener-
waard liepen de prijzen van lst9 soort Goudsoho
van ƒ24—27; 2do soort ƒ17—ƒ23; Derby lste
soort tot ƒ24.50; 2de soort tot ƒ21; Edammer lste
eoort 2Sƒ28; 2do soort ƒ22ƒ24. (TJ. D.)
Leiden, 24 December. Granen. Wegens het Kerst
feest werd de markt heden gehoudenhet bezoek
was echter niet groot en de handel, zooals gewoonlijk
op het einde van hst jaar, van weinig betoekonis.
Datgene, wat vorkocht werd, ging tot de prijzen
van vorige week van de hand.
Hoofddorp (Haarlemmermeer), 23 Doe. Graan-
en Zaadmarkt. Jarige tarwe a f
Witte Tarwe ƒ7.60 a 8.15, Zomer r starwe
a Rogge ƒ5.a 5.20, Haver ƒ6.a ƒ6.60,
Chevaliergeret a f Duivenboonen ƒ6.
a 6.25, Boodo Duivenboonen
PaardenbooDon 5.40 a 5.60, Brainoboonen
f a Groene Erwten ƒ5.75 a ƒ6.25, Capu-
cijuers a Karweizaadƒ per 500 kilo.
Utrecht, 23 Deo. Op de kaasmarkt waren boden
aangevoerd 15 wagens kaas, te zamen wegende 2850
kilo. Prijs: lste qual. voor ƒ46 a 60.—, 2de
quad, voor 40.— a ƒ44.—zwaardere a
do 100 Kilo.
KOLONIËN.
BATAVIA, 24 November.
Men leest in de „Deli-Crt.": De consul te
Singapore heeft ontdekt, dat reeds by millioenen
te Singapore geslagen guldens via Engeland
naar Nederland zyn verzonden. De „Pinang-
Gazette" waarschuwt daarom zich daaraan
te spiegeleD, eer men zou overgaan tot het
aannemen van een nieuwe zilveren munt voor
de Straits.
ATJEH,
Aan een van den civielen en militairen
gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden
ontvangen telegram wordt door de „Java-Ct."
het volgende ontleend:
De dekking van den opnemer in het terrein
ten zuiden van Meiesong aan de Djerir-rivier
dreef op 16 Nov. den vyand, die de opnemingen
door geweervuur bemoeilykte, in het heuvel-
terrein terug. By deze gelegenheid liet de
vyand twee gesnouvelden achter, terwyl vyf
zyner nederzettingen, waarin het eten gereed
was gemaakt, voor het gebruik werden
vernield.
De post Pakan Kroeng Tjoefc van de linie
der geconcentreerde stelling werd 16 Nov.
opgeheven.
De bouw van het kampement te Selimoen
wordt krachtig voortgezet. Nog een com
pagnie van het 13de bataljon zal van Kotta-
Radja den 20sten Nov. naar genoemd kampe
ment vertrekken.
De opneming van het tracé voor de tram-
7~
baan is op beide oevers van de Atjsb-riviór.
afgeloopen.
Het bevel is gegeven om een Iülanasche
compagnie van het 14de bataljon van Segli
naar Kotta Radja terug te zenden. t
Volgens een later telegram waren de beid©
geaneuvelieD, welke de vyand di n 16den Nov*
bekwam, de volgelingen van T. Ali Baidjeen
hunner was de beruchte Pauglima Hassan*
die steeds de VII Moekima Baid onveilig:
maakte. «J
De dekking van den opnemer word den
19den Nov. meer ten zuiden van Si Gapang.)
beschotende vyand, die verdreven werd, liet j
één gesneuvelde mot blanke wapenen achter
en bekwam één gewonde; vyf nederzettingen
van den vyand, waarvan één uit vyf wonin
gen bestaande, werden in de asch gelegd. 4
Met het oog op het vertrek van het 12da
bataljon naar Selimoen zyn bevelen gegeven I
tot terugkeer van het 6de bataljon van Gleiëngj
naar Xotta-Radja, te beginnen met een Amboi-
neescbe compagnie; instede daarvan zullen teN
Gleiëng tydeiyk gelegerd worden een Euro», j
peesche en oen inlandsche compagnie vau.
het 12de bataljon, in te krimpen tot een j
gemengde compagnie, naar golaDg de kampe*
mentsbouw te 'Ssliocpen vordert.
In het gouvernement Atjeh en Onder*
hoorigheden worden op de Noord- en Westkust,
met inbegrip van Groot-Atjeb, alleen Oleh-leh j
en de SabaDgbaai op Poeloe-weh uitgezonderd^'
do havens van Teiok-Seiuawe, Segli, Poeloe,\
Ra ja, Tenom, Panga en Melaboeh opengesteld j
voor den alg^moenen handel. (J.-B.)
Een belooning van f 1000 is toegekend I
aan Toekoe Tjo^t Machmo9d Banta van den. j
hoeloebalang der IV Mo9kims (Groot-Atjeh)
voor bewezen diensten.
Herinnering aan de in deze zaak vermelde j
„bevriende" Atjehers brengt het volgende j
berichtj
Den 20sten October is, naar men weet^
door een colonne ouder majoor Langenbacty
een Atjehsch bedehuis by Kampong Siroeu
overvallon; daarbjj sneuvelde o. a. het bekende
hoofd Tengkoe di Boeroo, terwyl de andere'!
12 gesneuvelden bleken te bebooren tot heb]
volk, dat geregeld het kampement Indrap©ert
kwam beschieten. De verrassing was vol*!
komen; alles, zoo schreef men aan de „Surg, j
Ct.", viel ons in handen; veel munitie, patroon> j
tasschen, van de „Keumpeni" afkomstig, eer*
hoop klewangs, donderbussen en rentjongs,
9 beaumontgeweren, 6 trompladers en een
revolver, alles in goeden staat.
Het fraaiste komt nu. Wy lezen:
„Do meeste lyken hadden drie, vier en
meer schoten. Onder de dooden werd, behalve
de Tengkoe, nog een „vriend" herkend, di©
dagelyks op de pasar te Indrapoeri te zien was."
Het lolandscb personeel tab 's Lands
Plantentuin.
Aan het dezer dagen verschenen jaarverslag1
ontleent bet „Bat. Nbl." het navolgende:
„In hot vorig verelag werd het volgende
gemeld: By gouvernemonts-besluit van 28
Juli 1895 werd machtiging verleend, om aani
den Javaan Mas Kromohardjo, teekenaar a3n
'sLands Plantentuin, op te dragen, om met j
behoud van zyn traktement zich naar Nedern J
land te begeven, ten einde aldaar naar da.|
aanwyzingen van den hoofdambtenaar met
verlof dr. M. Treub, laatstelijk directeur van
'sLands Plantentuin, zich te bekwamen in
het lithographeeren. I
Door de vriendelyke zorgen van den heer
F. De Stoppelaar, van den boekhandel en
drukkery voorheen E. J. Brill, was alles te
Leiden voorbereid, om Kromohardjo op het
lithographisch atelier van den heer Mulder
aldaar een plaatsing ter opleiding te verzekeren:
Een woord van warmen dank aan de heeren
De Stoppelaar en Mulder voor al hetgeen door
hen voor onzen teekenaar i3 gedaan, mag bier
allerminst ontbroken. Doch evenzeer dient met
lof gewaagd te worden van den grooten ijver,
door Kromohardjo ontwikkeld, waardoor het
hem gelukt is, in ongeveer 5 maanden het
zoo ver te brengen, dat hy naar Buitonzorg
terug kon keeren.
Voor een beraamde nieuwe publicatie
die in het volgend verslag een bespreking zal
kunnen vinden werden uit Leiden de steenen
herwaarts gezonden en deze door Kromohardjo
alhier, nog in 1896, voor een gedeelte gelitho*
grapheerd. Het bleek daarby, dat de zending
van den teekenaar naar Nederland een byzon-
der goed resultaat had gehad. Reeds dadelyk
kon met groote tevredenheid ook van zyn hier,
zonder voorlichting, verricht lithographisch
werk worden gewaagd en het laat zich aanzien,'
dat hy door voortdurende oefening het tot een
aanzienlyko hoogte ia het op steen teekenen
van plantaardige objecten zal brengen.
Er is wel 69ns bevreemding over uitgespro?
kon, dat door 's Lands Plantentuin mantria
als verzamelaars op reizen werden ultgezon»
den of aan expedities toegevoegd. Men heeft
daarby gemeend den goed bedoölden raad te
moeten voegen veeleer in Nederland jonge
menschen voor collectoren te doen opleiden,
en die dan voor het verzamelen van planten
op reizen herwaarts te doen zonden. Zoowel
die critiek als dit advies berusten op onvol
doende bekendheid met Nederlandsch-Indischa
toastanden en met het inlandsch personeel
onzer Buitenzorgsche instelling. Voor hen, d?»
uit ervariog de toestanden hier kennen, ïydfa
het geen twyfel of zoodanigo in Nederland
opgeleide jonge mannen zouden als planten*
verzamelaars in geen eükel opzicht ook en
zelfs vooral niet wat de kennis van planten
aangaat in de schaduw kunnen staan van
intelligent©, in 's Lands Plantentuin gevormd©
mautris," _j
