N°. 11602 Maandag; SO December, A0. 1897 Eer sic Ulad. §ourant wordt dagelijks, met uitzondering van <§pn- en feestdagen, uitgegeven. "W euilleton. Hoe Fred aan een vrouw kwam. PRIJS DEZER COUBAUT: Voor Leidoil per 3 maandenf 1.10. Franco per post140 Afzonderlijke Nommors 0 05 Dit nomraer bestaat uit VJLER Bladen. Prof. H. G. Van <le Satnle Rakliuyzen. PRIJS DER ADVERTENTIES Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor hot incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Den 20sten dezer is het vijf en twintig jaar geleden, dat prof. dr. H. G. Van de Sande Bakhuyzen het hoogleeraareambt aan de universiteit te Leidon aanvaardde mot een rede over „De methode, welke thans bij de beoefening der sterrenkunde moet gevolgd worden." Henricus Gerardus Van de Sande Bakhuy zen is op 2 April 1838 te 's-Gravenbage geboren. Hij heeft te Delft en te Leiden ge studeerd, en zyn leermeester Kaiser wist al spoedig liefde voor de sterrenkunde in zijn begaafden leerling op te wekken, zoo dat de jonge v. d. Sande Bakhuyzen een paar jaar als observator aan de nieuw gebouwde Leid- sche sterrenwacht werkzaam was, en in 1863 ook promoveerde op een proefschrift-, dat een onderwerp van sterrenkundigen aard behau- delde. In 1862 werd v. d. Sande Bakhuyzen leeraar aan het Haagsche gymnasium, na vijf jaar volgde zijn benoeming tot hoogleeraar aan de Polytechnische School te Delfr. Hij schreef toen „Gronden der Werktuigkunde" (Arnhem 1871). In 1872, na het overlijden van prof. Kaiser, werd prof. v. d. Sande Bakhuyzen aangewezen tot zijn gpvolger als hoogleerear in de wis- en sterrenkunde en directeur van de sterrenwacht te Leiden, welke betrekkingen hij den 20sten December van dat jaar aanvaardde. Een overzicht van prof. Bakhuyzen's werk zaamheid als sterrenkundige en als directeur der sterrenwacht zou buiten het kader van dit artikeltjï vallen; de uitkomsten van de onderzoekingen, die door hom zelf of onder zijn leiding veriicht zyn, kan men vinden in de annalen van de sterrenwacht, in de ver slagen der Koninklijke Academie van Weten- scbapp n en in vaktijdschriften. De verbete ring van de waarnemingen, en in verband daarmede het volmaken van de instrumenten, beschouwde hij als zijn voornaamste taak, en hy heeft verscheidene meetwerktuigen uitgedacht of verbeterd. In het buitenland is zijn naam in de laatste jaren veel genoemd wegens zijn aandeel in de werkzaamheden van de Internationale Commissie voor de Graadmeting, en bij de voorbereiding van de Internationale Pbotographische Hemelkaart. Prof. v. d. Sande Bakhuyzen is voorzitter van de Wis- en Natuurkundige afdeeling der Koninklijke Academie van Wetenschappen, en lid van onze Rijks-commissie voor de graadmeting en waterpassing. Behalve met zuiver sterrenkundige onderzoekingen heeft prof. Bakhuyzen zich ook veel bezig gehou den met onderwerpen op het gebied der ^tuurkundigo aardrijkskunde, bijv. met de berekening van de watergetijden. Prof. Van de Sande Bakhuyzen heeft niet -fflleen tal van offlcië.-le on Jerschudingen ont vangen; de directeur \\n de Leidsche sterren wacht heeft cnJer zijn vakgenooten ook een i) Ja 1865 bad Ostende zich in een zeer druk bezoek te verheugen. De zomer was onge woon warm, in de politiek heerschte stilte; wie even kon, vluchtte uit de duffe atmosfeer der stoden naar de zuivere, koele lucht van het zeestrand. Ostonde, toen reeds een internationale bad plaats, had, behalve zijn gewono Belgische en Fransche badgasten, ook andere in 't oog Éallende bezoekers. Zoo wekte o. a. in de rukkende Augustusmaand een jonge Ameri kaan algemeen opzisn. Mr. Staunton onder scheidde zich o. a. ook hierdoor van de gewone stervelingen, dat by niet per spoor, maar met een eigen stoomjacht te Ostende aangekomen was, dat in do haven lag en door zyn élógan- ten bouw de bewondering van al.e kenners wekte. Een slanke, forsche gestalte, ongeveer dertig jaar oud, het gezicht lang, smal en van een gezonde, bruin9 kleur, maar koel en onbe- weegiyk, alsof niets hem meer imponeerde, zóó kon mon Mr. Staunton in een sneeuwwit flanellen kostuum, het hoofd met een even witte badpet bedekt, eiken dag over het strand zien wandelen. Over don rykdom van don jongen Ameri kaan deden de onzinnigste geruchten de ronde. Het heette, dat by de zoon was van een Amerikaanschen grondbezitter, wien de ont- uitstekenden naam 3ls geleorde, en allen, die persoonlijk met hem in aanraking zyn gekomen, kennen hem als een hulpvaardig en vtiendeiyk meriscb. (Werel kroniek.) Leiden, 18 December. Ter beroeping van een predikant by de Ned.-Herv. Gem. alhier (vacature dr. H. G. Hagen) is gisteravond uit het vroeger ver melde zestal het volgende drietal samenge steld: ds. N. M. De Ligt, van Middelburg; ds. B. Lütge, van Groningen, en ds. K. W. Vethake, van Alfen. Do beroeping zal, naar wy vernemen, eerst den 7den Januari van het volgende jaar plaats hebben. De Engelsche mail met berichten uit Indiê wordt hedenavond alhier verwacht. Het bestuur dc-r afdeeling Leiden van de Maatscbappy tot Bevordering der Genees kunst is voor het jaar 1898 samengesteld als volgt: dr. J. D. Doorman, pres.; dr. W. T. M. Weebers, secret.; dr. A. C. Hartevelt, penningmeester. De „KölDische Volkszeitung" wydt in het nommer van 15 December een zeer waar- deerend artikel aan het onlaDgs verschenen Proefschrift van mr. P. J. M. Aalberse: „Oneerlijke concurrentie en hare bestriding volgens hot Nederlandsche Recht." De redactie wyst er vooral op, dat mr. Aalberse de eerste is, di3 heelt aangetoond, waarin schuilt de rechtsgrond dtr staatstusschenkomst in deze materie, en constateert met groote ingeno menheid het feit, dat ook in Holland de stryd wordt aangebonden „gogen Unwesen im Han del und Gewerbe". Voor de Fransche akte A middelb. ond. is te 's-Gravtnhage toegelaten de heer E. J. Bomli, van Leiden. By de te Amsterdam vanwege het departement van koloniën gehouden aanbe steding was voor de levering van div. kar- doessasi hst laagst ingeschreven door do firma P. Clos en Leembruggen, te Leiden, voor f 5961.47'/,. Ten gevolge der uitbreiding van de hoo- gere rangen in het agenten-personeel te Leiden, waartoe by gemeenteraadsbesluit van den 28sten October jl. besloten werd, zyn door deD burgemeester, als hoofd der gemeente politie, met 1 Januari a. s. in hun rang be vorderd de agenten van politie 2de klasse (brigadiers) J. Benning, J. Van Hees, S. Wynandts, B. Hirkink, J. De Swart en A. Maartcnse tot agenten 1ste klasse (majoors) en de agenten van politie 3do klasse K. F. Van Venetian, A. Boot, C. F. H. Moo:k, H. Dykman, J. J. Wiet old, P. Van RhyD, A. Hartevfld, G. Copi r, J. A. Verkuylen en H. Scbolte tot agenten 2 de klasse (biigadiers). Maandag-avond wordt in de residentie verwacht H. D. H. prinses Elisabeth van Waldock-Pyrmont, die gedurende eenigen tyd de gast zal zijn van H.H. M.M. de Koninginnen. H.M. de Koningin-Regentes heeft aan den luit. generaal Kool, chef van don gene- rolen staf opgedragen, om gedurende den winter voor H. M. Koningin Wilhalmina een reeks van voordrachten te houden over de organisatie en de administratie van het leger, het gebruik van het leger in tyd van vrede en in tyd van oorlog. Jhr. mr. S. Laman Trip heeft als raads heer in den Hoogen Raad zitting genomen in de Kamer van Bnrgerlyke Zaken. De secretaris der Japansche legatie in Den Haag, de heer Horigoutcbi, is tot het begin van Januari e.k. raar Brussel vertrokken. Uit Indiö wordt htt overiyden gemeld van den heer S. W. Tromp, resident van de "Westerafd. van Borneo. Gistermiddag had op „Zorgvlied" te Amsterdam de ter-aarde-bestelling plaats van het stoffeiyk overschot van mr. H. G. Van Doesburgh, in leven hoofdcommissaris van politie te Amsterdam, laatstelijk wonende te Voorburg. Het ïyk kwam aan het Weesper- station tegen halftwee aan. De stoet begaf zich dadeiyk op weg naar de begraafplaats. Een aantal belangstellenden, w. o. enkele politie autoriteiten, wachtten den sto:t hier af. Op verzoek v^n den overledene werd aan .het graf Diet gesproken. De heer C. D. Zurmühlen, zwager van wylen den heer Van Doesburgh, dankte namens de familie voor de laatste c-er, door de aan wezigen op deze plaats bewezen. Het Nederlandsch LancJbouw-Comitó hield gisteren te Utrecht een vergadering, onder leiding van den heer H. F. Bultman, voorzitter der commissie voor het ODtwerpen van statuten enz. van de „Nederlandsche Vereeniging tot bevordering der Byentor-lt", tot welker oprich ting in de vergadering van 29 October jl. was besloten. Tot ledc-n van het voorloopig bestuur werden benoemd de heeren: dr. Moorrees, to Hohen- heim by Apeldoorn; R. Dinger, te Lunteren; Baron De Grancy> te Vucbt; Hcotsen te Hoe velaken; De Bieborstdo, te Sittard; Tasman, te MeppeJ; Kelting, to Sandpoort; Bydendjjk, te Brummen; Henri Leesens, ta Barneveld, en Van Weideren Baron Rengers, te Oenkerk. Aan het ministerie van wat rstaat is aanbesteed de levering van laken voor de uniformkleeding van post- en telegraafbe- ambten. Minste insc.hry vers warenvoor party a (15000 M. donkerblauw mêlé-laken)de firma Bosgaerts en Zn., te Tilburg, ad f 2.779/l0 voor party b (500 M. blauw laken): Th. Jansen, te Tilburg, ad f 2.48; en voor party c (7000 M. blauw laken): de firma Van Dooren en Dams, te Tilburg, ad f 2.59. Naar de „Tel." verneemt-, zijn de pogingen in het werk gesteld om den Minister van Marino voor dit ministerie to behouden, vruchteloos gebleven en moet de heer Jansen, na het votum der Kamer, besloten hebben zyn ontslag by de Kroon in te dionen. Ter benoeming van een leeraar aan de hoogere burgerschool en burgeravondschool te Dordrecht voor 1898 wordt aanbevolen de heer J. A. Barrau, 2de luitenant der mariniers te Rotterdam, op een bezoldiging van f 1925. Hr. Ms. pantserdekschip „Koningin Wilhelmina der Nederlanden," onder bevel van den kapitein ter zee H. O. Feitb, is 17 dezer to Suez aangekomen. Donderdag-avond kwamen te Bergen op- Zoom op het stadhuis op uitnoodiging van den burgemeester een vijftigtal ingezetenen byeen om te beraadslagen over do feestviering aldaar by gelegenheid van de inhuldiging der Koningin. Het eind der besprekingen was, dat aan een commissie van vyf personen het beramen van nadere plannen werd opgedra gen. Deze commissie bestaat uit de heeren Veraarts, Moet, Bartels, Franken en Van Op- dorp. Algemeen scbyr.t men er voor te zijn by die inhuldiging ook een biyvend gedenk- teeken op te richten, Het stoomschip „Obdam," van Rotter Jam naar Nieuw-York, passeerde 17 Dec. Lizard; de „Prinses Marie," van Batavia naar Amster dam, is 17 Dec. Gibraltar gepasseerd; de „KoniDgin Regentss," van Batavia naar Am sterdam, vertrok 17 Dec. van Padang; do „Reichstag" arriveerde 16 Dec. van Hamburg en Amsterdam te Delngoa-Baai. Bodegraven: Den 16den dezer irad voor de afdeeling Bodegraven en Omstreken van de Hollandscbe Maatschappij van Landbouw op de hear Quadekker, kapitein-paardenarts te Haarlem. Spreker hield v-or een zeer talryk publiek een boeiende improvis-tie over: den gang van hot paard, waarby hy tor verduideiyking en toelichting ge ruik maakte van eenige platen. Allereerst behandelde spre ker ^3en bouw der piofpn en ging hy na, welke diensten deze 'o vervullen hebban, waarna hy uiteenzette, welken wig 7oor pooten beschryven by het voortbewegen, en welke kracht er van het kootgewrirbt gevergd wordt. Door dit een en ander was duidelijk aangetoond, van hoe groot belang het is, 'Jat een paard goede pcoton heeft, en dat hot zaak is meer waarde te hechten aan on'oo- rispeiyke pooten, dau aan een scboonc-n lichaamsvorm. Een levondjg applaus viel den spreker by bet einde zyner rede ten deel, waarna de vergadering door den voorzitter der afdeeling gesloten werd. Boskoop: Gisteren overleed albier de oudste ingezetene der gc-meente E. v. K., in den ouderdom van zes on negentig jaren. Het gerechteiyk onderzoek van het dezer dagen in beslag genomen kindorlykje heeft aan het licht gebracht dat er volstrekt geen geweldpleging heeft plaats gehad. Naar wy vernemen, gaat de beerW. H. Blom, arts albier, zich vestigen in de ge meente Krimpen a. d. IJsel. Lisse: By de commissie voor het hulde- biyk aan H. M. Koningin-Regentes is nog nagekomen een gift van f 25, zcodat de totale opbrengst der collecte thans is f 320.19. Noordwykerhout: Tot geneesheer, be last met vaccine en doodschouw, is benoemd dr. A. Kervel, te Noordwyk. Ter gehouden zitting van den militieraad zyn twee lotelingen wegens lichaamsgebreken afgekeurd. In dienst zullen nu worden op geroepen: No. 1. C. E. Hooykaas, 2. L. v. Grieken, 5. H. Drost, 6. P. v. d. Burg en 8. J. L. v. Egmond. Wordt No. 6, die een h-.rkeuring heeft aangevraagd, afgekeurd, dan zal No. 10 C. Van Groven in dienst rroeten treden. Oudshoorn: Aan het bestuur van den Algemeenen Ned. Wielryders-Bond is vergun ning verleend tot het plaatsen van een weg- wyzer op den weg Leimuiden—'s Molenaars— Oudshoorn. De inschry ving voor de nationale militie in deze gemeente van ingezetenen, die ge boren zijn in bet jaar 1879, zal meer in het byzonder plaats hebben op 5 Januari 1898, ten Raadhuize, van des voorm. 10 tot des nam. 2 uren. Als deskundigen voor de opneming der waarde van het meubilair, ten behoeve van de personeele belasting in deze gemeente, over het belastingjaar 1898, zyn door het college van zetters aangewezen G. v. Egmond, albier, en G. Yreêdenburéh, te Woerdi n. Rynsburg: Dsze week hield de afdeel ng „Rynsburg" van de Algemeeno Yereeniging van Bloemb.-cultuur ten huizo van dc-n heer J. Uittenbogaard esno vergadeiing. De aftredende bestuursleden, do heeren C. v. Delft en P. V. Iterson, werden met algemoene stemmen herkozen. \ls afgevaarJigdo voor do 92ste Algen-.. Vergadering werl gekozen het lid H. OJen'aal, terwyl het bestuurslid H. Hoge- woning Lz. als zoodanig door het bestuur was aangewezen. Als candidaten voor het boofdbo:tuur werden de aftredende leden gekozen. Ook de aftredende voorzitter, de heer J. H. Krelago, wrr J weer al3 canóidaat gesteld. Na afloop der vergadering de gebruikt lyke verloting, waarby ditmaal we9r mooie pryzjn. Roölof-Arendsveen: Dj gi-terivond bij den heer Marinkelle gehouden vergadering van de afd. Roelof-Arendsveen der Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur, was niet druk bezocht. Slechts negentien van de zes en vijftig leden w, ren aanwezig. Besloten werd tot het zanden van twe9 afgeva.irdig Jen naar de a. s. Algemeene Vergadering te Haar- lra. Hiervoor werden g*ko'.en ie heeren W. Reijnders en J. Hendrix, terwyl d3 heeren H. Loos en J. J. v. d. Moer als hunne plaats vervangers werden aangewezen. Voorts werden de voorzitter en de secre taris, de heeren Reynders en Hendrix, cis volgens den rooster van aftreding daarvoor aan do beurt warc-n, by acclamatie herbenoemd, do eerste op voorstel van den secretaris, de tweede op dat van den praeses. Ter-Aar: Het college van zeiters hult als deskundigen voor de opneming dtr wa .rde van het mobilair ten behoeve van de hetfnig personeelo belasting in deze gemeente over 1898, aangewezen G. Van Egmond, te Oods- hooin, en G. Vredenburg, te Woerdm,'erwijl voor do opneming der schattingen van do huurwaarde is aangewezen M. Mohr, alhier. De gelegenheid tot kostelooze inenting zal in deze gemeente zijn opengesteld op Mian- dag 20 December 1897, des voormiddags te 11 ureu, ten gemoentehuizo. Wassenaar: Het is zoo goed tls zeker, dat v/o in deze gemeente geen electrische verlichting krygen. Het plan is voornamelijk afgestuit op de weir.ige deelneming ond.r de dekking van petroleumbronnen ettelijke malen millionnair zou hebben gemaakt. Deze legende bad nog de meeste waarscbynlijkheid voor zich, tegenover de fabelachtige geschiedenis sen, die bovendien gecolporteerd warden. Daarby was Mr. Staunton volstrekt niet ver kwistend; hy logeerde in het eerste hotel, maar had daar slechts twee kamers op de eerste verdieping; zyn leefwyze was zeer eenvoudig en do roep van zyn rijkdom knoopte zich dus in de eerste plaats vast aan het jacht, dat in kostbare inrichliQg alle3 over treffen moast, en vooits aan de omstandig heid, dat hy, zooals sommigen verzekerden, in de speelzaal meermalen met hot kalmste gezicht enorme sommen verspeeld had. In den omgang was Mr. Staunton koel- vriendeiyk, ook tegenover de dames, die zich er niet op beroemen konden, zelfs wanneer zy er moeite voor deden, zyn byzondere attentie to trekken. Op zekeren dag evenwel veranderde dat geheel en al. In de kurzaal had een concert plaats, waarby een jonge Duitsche dame, Lucie Schirmer, de dochter van een gepen- sionneerd Pruisisch officier, aan den concert vleugel als sqjiste meewerkte. By het concert zat de jonge Amerikaan niet ver van den vleugel. Zoo dikwyls en zoo lang Lucie speelde, kon hy de blonde, slanke Duitsche, met de fijne, voorname trekken, byna recht in het gezicht zien. Mr. Staunton had geen oog van haar af; integendeel, by staarde haar zóó onafgebroken aan, dat zy hot onaangenaam vond. Toen zy ton slotte voor het applaudis- seerendo publiek Loog, getuigde nog een roode tint over haar anders zoo blank voorhoofd van haar verstoordheid. Mr. Staunton zag daar, naar het scheeD, niets van. Denzelfden avond nog zond hy de jonge pianiste m9t zyn kaartje een prachtigen ruiker thuis, die echter niet aangenomen werd. De gepensionneerde majoor Schirmer was ni9t weinig verwonderd, toen den volgenden morgen Mr. Staunton zelf in het hotel ver scheen en hom vroeg te spreken. „Majoor," zeide de jonge Amerikaan in eenigszins hard, maar overigens opmerkelyk goed Duitscb, „ik heb my de vryheid ver oorloofd, myn bewondering voor het muzikale talent van mejuffrouw uw dochter uit te drukken op de manier als het tegenover kunstenaressen gebruikeiyk is. Uw dochter heeft de bloemen echter niet aangenomen." Eenigszins verlegen zocht Schirmer naar oen uitvlucht. Hy zeide, dat zyn dochter nog geen kunstenares was en de bloemen alleen geweigerd had, omdat zy zich zulk een vleiende onderscheiding nog niet waardig gevoelde. „Neen, neen!" antwoordde Mr. Staunton. „Ik begryp de ironie van uw woorden en waarom uw dochter de bloemen geweigerd heeft wel: omdat zy veel te gewoon waren, dan dat esn kunstenares daarin een attentie kon zien, en daarom ben ik gekomen, om voor myn onhandigheid excuus te vragen." De majoor durfde zyn oogen niet ver trouwen, toén de Amerikaan by deze woorden de deur opende en twee bedienden een paar bloemstukken binnendroegen, wier wel riekende schoonheid eiken mond een uitroep van verrukking moest ontlokken. Daarby was Mr. Staunton zoo hoff lijk, dat de oude majoor, als hy den vreemdeling niet beleedigen wilde, zyn dochter wel moest roepen en haar den schenker van deze vorstelyke gift voorstellen. Later was Lucie deswege boos op haar vader, maar de kennismaking was nu een maal aangeknoopt. Voortaan groette Mr. Staunton niet alleen, ook zocht hy vryraoadig het gezelschap van vader en dochter. Lucie verwaardigde hem zelden met een woord, maar de majoor, die dikwijls met hem praatt9, leerde tot zyn verrassing een zeer vetlzyiig ontwikkeld en eenigszins eigenaardig aan gelegd karakter in hem k-nnen. Minder gunstig oordeelde over den Ameri kaan een vereerder van Lucie en een vriend van haar vader, de jonge doctor Frans Von Lohe. Lohe was aardrykskundige en had het voornemen een reis naar Afrika te ondernemen, toen het beeld der schoone Lucie hem van zyn plan deed afzien en hc-ra bewoog, haar en haar vader naar Ostende te vergezellen. Niet zonder reden vleide by zich, dat Lucie niet ongevoelig zou wezen voor zyn attenties. Een onderwerp, dat in het gesprok met den jongen Amerikaan van do zyde zyner ken nissen dikwyls ter sprake werd gebracht, was zyn stoomjacht, dat onbeweeglijk in de haven lag. Alleen den kapitein had men nu en dan aan land zien komen, om Mr. Staunton rap port te doen. Er waren veel nieuwsgierigen, die zich gaarne persooniyk zouden hebben overtuigd, of de verhalen, die door visschers over de inrichting van het schip verspreid waren, juist waren. Mr. Staunton had tot nu toe al dfcrge'ijke toespelingfn onopgemerkt gelaten, maar byzelf was het nu, die Lucie op zekiren dag vroeg, of zij lust had, eens aan boord van zijn „Pilot" to komen en het vaartuig, waarmede bij een reis om de wereld dacht to maken, te bezichtigen. Lucie weigerde. Maar toen Mr. Staunton nu het origineele idee had, aan boord v.»p zyn schip een damosvisite to beleggen en vooi dat dool een aantal kennissen van Lucie invi teorde, die heel graag de gelegenheid aan grepen, om het veelgeprezen schip in oogen- schouw te kunnen nemen, kon ook Lucit zich niet uitsluiten. Het was op een heeten Augustusnamiddag. Op den langen stee nan dam, die in de 290 i3 uitgebouwd, gingen de majoor Scbirmer en Frans Von Lohe al langen tijd op en neer. Terwyl zy met elkandor praatten, zweefde hun blik nu en dan over do visschersvaar- tuigen hoen naar de omtrekken der slanke stoomboot, die daar ginds stil lag. Da heeren spraken er over, dat Luci9 i" hot vcor dien avond aangekondigde concer zou medewerken. De majoor keek op het horlogo. „Het is direct zes uren. Die meneer Staunton houdt lange damosvisites." „Ik vind het een dwaas geval," zeide de heer Von Lohe eenigszins bitti r. „De man heeft slechts een gelegenheid willen hebben, om to pronken. De dames hadden betc-p gedaan, als zy bedankt hadden voor de uit noodiging van dezen Amerikaan." (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1897 | | pagina 1