KOLONIALE-WERVING.
,-6i. Wis- ei
De Vrouw „comme il faut"
N®. 11547
Vrijdag 16 October.
A°. 1897
feze (gourant wordt dagelijks, mei uitzondering
van (§pn- en feestdagen, uitgegevens
Tweede Blad
Vervolg der Advertentiën.
Aand. Ned. Rlipspoor.
Te huur of te koop:
Allerfijnste Versehe 6RASB0TER,
SCHILDERSCHOOL
DOEK- EN HANDELSDRUKKERIJ
Firma C. KOOYKER.
Voor Winterprovisie.
Wed. VAN HAAHSBERSEN DUTILH
MARIE BE BOCK-HARDENBERG.
II andgeld /20O.(tweehonderd gulden),
AanbrenggeldBXB-Wi33.tigr Grlllden.
IEIDSCH
DA&BLAD.
PELTS DEZEB OOUBAHT:
Voor Leidon per 3 maanden,
Pr anco per poet
Afzonderlijke Hommers
r 1.10.
1.40.
0.05.
PEIJS DES AD VESTEN 'i'lÜN
Van 1 6 regels f 1.05. Iedero regel meer f 0.17|. GfooEótfl.
letters naar plaatsruimte. Voor liet incasseeron buiten de stad
Vordt f 0.05 berekend.
KOLONIËN.
BATAVIA, 15 17 Ssptember.
De vreeselyke uitwerking van het repeteer
geweer op Atjeh is bekend, maar een andere
en niet mindere uitwerking is, naar men het
„Soer. Hand." schreef, van geloofwaardige
Atjehers ons ter ooren gekomen. Toen den
lOden Augustus onze troepen van twee kanten
•werden bestookt en de vyand plan scheen te
hebben, om ons „thuis" te brengen, werd
fay zelf aangetast en „naar huis" gedrongen
on op zoodanige wyze, dat hy 64 dooden in
onze handen liet. By die gelegenheid moeten
do repeteergeweren grooto ravage hebben
aangericht in de op 2000 M. en meer achter
gelegen kampongs; gokscherende werd ver
teld, dat drommen vyanden, die wilden op
rukken, om ons te beschieten, by het verlaten
hunner stellingen op dien afstand zooveel
verliezen leden door ooz9 ver dragende ge
weren, dat zy genoodzaakt waren terug te
trekken, zonder ons zelfs gezien te hebben.
Hu, dit zal wel eon beetje overdreven zü'n;
maar het is een feit, dat mannen, vrouwen
en kinderen op genoemden afstand gedool
en verwond werden en in betrekkelijk groote
massa's; men spreekt van 100 tot 200. Die
menschen stonden begrypelykerwyze uit te
kyken naar den uitslag van het gevecht in
de volle overtuiging onmogeiyk getroffen te
kunnen worden, doch zy zyn gevoelig teleur
gesteld.
- Uit Padang-Pandjang schreef men van
den Ssten Sept. aan de „Sum. Ct
Gisteravond omstreeks tien uren hebben
wy hier wederom een moordperkara gehad.
Mevrouw de weduwe Van Hom hoorde nl.
by haar naaste buren gillen en om hulp
roepen. Deze kranige ambtenaars weduwe zond
dadeiyk baar bedienden er op af, om te
vernemen wat er gaande was. De bedienden
kwamen onverwyid terug, schreeuwende:
„Njonja, orang mengamok tootoep pintos",
maar onze weduwe liet zich daardoor niet
afschrikken, doch begaf zich met baar be-
diendea naar de woning van de in nood ver-
keerende buren.
Onvervaard trad zy de woning binnen en
vond de huishoudster, de dochter (een meisje
van 13 jaar) en de huisbediende van den heer
ICrygsman, grilfier by den Rapat alhier en to
Kajoe Tanam (die als zoodanig ter laatstge
noemde plaatse was), badend in hun bloed op
den grond liggenzy waren voornameiyk aan
hoofd ea aangezicht verwond.
Volgens verklaiing van de huishoudster, is
zekere Si Madjit, een zoon van den Toeankse
van Soempoer en leerling van den heer Krijgs
man, de moordenaar. Of deze verklaring juist
is, laat ik in het midden; doch het schijnt
een feit te zyn, dat onze assistent resident er
ook zoo over dacht; want Si Madjit werd
dienzelfden avond ingerekend, terwyi zijn klee
deren, aangezicht en handen nog met bloed
bevlekt waren.
De „Soer. Ct." bericht, dat de gouver
neur-generaal, met het oog op de zorgen, die
Atjeh en Lombok hem baren, voorloopig af
gezien heeft van zyn voorgenomen bezoek
aan den Oosthoek.
Aljeb.
Aan een van den gouverneur van Atjeh
en Onderhoorigheden ontvangen telegram
wordt door de „Jav.-Ct." van 17 Sept. het
volgende ontleend:
Na een gevecht op 7 dezer in het dal
Lamteh bleef T. Oemar met zyne bendehoofden
en ongeveer 400 etryders zich aldaar ophouden
on legde versterkingen aan op de dalwanden.
Den 8sten dezer zyn tydelyk 2 compag
nieën van het 3de bataljon toegevoegd aan
de troepenmacht in die streek.
T. Oemar onderneemt niets tegen het
bivouak te Lepong of tegen de bevolking
aldaar, doch wacht biykbaar onze troepen op
in genoemd dal.
In den nacht van 11 op 12 Sept. drong
een kleine bende van T. Oemar onder diens
voornaarnsten aanvoerder Panglima Bintang
in Laratengah (VI Moekims), om wraak te
nemen over het niet willen opbrengen van
wang sabil, vermoordde aldaar 2 inwoners en
verbrandde een 3-tal huizen; in het daarop
tusschen de bevolking en de bende gevolgd
gevecht sneuvelde Panglima Bintang.
Een onmidderiyk 's nachts uitgerukte
colonne trof geen vyand meer aan in de VI
Moekims.
Den 9den Sept. werden KottaPantei Radja
en Kotta Oedjoeng Lantjoek, elk met 100
gewapenden, bezet door Toekoe Bintara Pinang.
Driehonderd manneD, vrouwen en kinderen
keerden naar de Moekim Pakan BaroePakan
Sot terug. Den lOden maakte Toekoe Bintara
Kemangan zyn opwachting by den gouverneur
te Sagli.
In den avond van dien dag keerde de
gouverneur naar Kolta-Radja terug. Een deel
der te Sagli gelegerde mobiele colonne, be
staande uit een sectie bergartillerie en een
sectio genie-troepen, kwamen den 11 den te
Kotta-Raoja tarug, terwyi den 14den een
tot die colonne beboorende compagnie infanterie
zou volgen.
Volgens een van den gouverneur van Atjeh
en Onderhoorigheden ontvangen telegram werd
by oen poging door twee brigades marechaus
sees in den nacht van 11 op 12 Sept. tot hot
oplichten van een misdadiger, die eenigen tyd
geleden een onzer gidsen vermoordde, de
Europeesche sergeant Van den Brieacbe, niet
levensgevaarlijk gewond. De moordenaar wi6t
te ontkomeD.
Den 13den dezer geraakte een flaDkbedek-
king van het transport, dat op weg was naar
Samahani, by Long Lemob in gevecht met
een bende.
By bet verdryven van den vyand sneuvelde
de Europeesche fuselier Duin, terwyl de inland-
sche fuselier Martodrono zwaar gewond werd,
aan welke verwonding by sedert overleed.
Aan de zyde des vyands sneuvelde óén man;
het aantal gewonden is niet bekend.
Lombok.
Uit Arapenan scbryft men aan „De Loco
motief", dat, volgens de geruchten, die daar
de ronde doen, het op Sisi niet volkomen
rustig moet wezeo.
Hoewel de rust verder niet verstoord is,
heeft de resident van Bali en Lombok vol
gens oen telegram aan de „Soer. Ct." der
Regeeiing toch te kennen gegeven, dat hy
vermindering der militare macht vooralsnog
ongewenscht acht en zelfs om 300 man ver
sterking gevraagd.
De Pedlr-expedltle.
Men deelt aan „Insulinde" van gewooniyk
zeer goed ingelichte zyde mede:
„De Pedir-expeditie is uitgesteld tot Mei
189S. Inmiddels wil men die expeditie voor
bereiden door te ageeren in de XXII Moekims
en het Selimoensche. De reden van het uit
stel is gelegen in de omstandigheid, dat men
in de XXII Moekims nog niet genoeg ge
vorderd is".
Het Pegu-drama.
In de Straitsbladen komt het bericht voor,
dat, naar biykt, de „Ceram" is belast met
de overbrenging van een man en een vrouw,
die door den radjah van Kerti zyn gearres
teerd als mede schuldig aan den moord op de
„Pegu". Zy werden geboeid overgebracht.
Men gelooft, dat er genoeg bewyzen byge-
bracht kunnen worden om hen schulSïg te
verklaren.
Yan de vrouw wordt gezegd, dat zy van
middelmatige gestalte en vry goed uiteriyk is.
Officiers-weduwen- en weeienfonds.
De „Javabode" meldt: Naar wy met ge
noegen vernemen, begint professor Yan Geer
thans zelf in te zien, dat de maatregel, dat
een officier, die bionen drie maanden na de
voltrekking van zyn huweiyk de daarvoor
verschuldigde contributie niet in 's lands kas
heeft gestort, ten eeuwigen dage van uitbe
taling uit het weduwen- en weezenfonds zal
uitgesloten biyven, op den duur onhoudbaar
wordt.
Hy moet belanghebbenden, die zich ter
zake persooniyk tot hem hebben gewend of
wel aangaande dit onderwerp met hem in
briefwisseling zyn getreden, hebben geant
woord, dat hy voornemens is om den minister
van koloniën in een met redenen omkleed
voorstel in overweging te geven de bestaande
bepalingen minder crimineel te maken.
Als dan maar terugwerkende kracht wordt
verleend of liever nog, geheel tot den ouden
toestand wordt teruggekeerd.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indie
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Ontslagen: Op
verzoek, wegens ziekte, eervol uit zijn betiekking,
de commies 1ste kl. brj den post- en telegraafdienst
A. B. Barkeij.
Benoemd: Mot ingang van 1 October 1897,
tot assistent-resident ter beschikking van den
resident der Oostkust van Sumatra, de ambtenaar
op non-act. II. A. Van der Steenstraten, laatstelijk
assistent-resident voor de politioke aanrakingen
- -* de onderhoorigheden en hoofden ter Noord
Kestantbewljze».
Op bovengenoemde Aandeelen wordt als
slotuitkeering ƒ6.80 betaald.
Ondergeteekende bolast zich met de uitbe
taling.
£074 9 II. 51. SA88Ë.
(Irccstraat naast Rijnland.
con ruim Huls met Tuin, staande
Apothekérsdyk No. 22, bevattende ruime
Kamers en van vele gemakken voorzien, als
mede gas- en waterleiding. Inlichting te be
komen: Haarlemmerstraat 42. 8008 7
Student, die 1898 hovengeD. examen wenscht
to doen, zoekt Col.ega om samen te worken.
Ook geDegen repetitie loss n te nemen. Brieven
onder No. 8034 aan het Bureel van dit Blad. 6
f 1.4.0 per Kilo
verkry'gbaar: Wed. J. STEENHAUER
A Zn., Mandenmakercsteeg 4t, by de "Waag.
Prima adres voor zuivere Natuurboter,
Goudsche, Leldsche en echte Edam
mer kaas. 7998 8
Heden verschijnt en is bij alle Boekhandelaren verkrijgbaar:
VRIJ BEWERKT NAAR HET DUITSCH
DOOR
en Oostkust van het gouvernement Atjeh en
Onderhoorigheden.
Verleend: Wogens ziekte, tweo jaren verlof
naar Europa aan deo controleur 2de kl. bij het
binnen], bestuur op de bez. buiten Java en Madoera
dr. C. Swaving.
Benoemd: Tot inspecteur van het inlandsch
onderwijs in de 3de afdeeling, inet standplaats
Probolinggo, de directeur der kweekschool voor
inlandsche onderwijzers te Fort-de-Kock D. Grivel;
tot adjunct-inspecteur van hot inlandsch onder
wijs: in de 1ste afd., do adjunct-inspecteur van
voornoemd onderwijs in de 2de afd. C. Den Hamer,
in de 2de afd. de 2de onderwijzer bij de kweek
school voor inlandsch© onderw. te Djokjakarta H.
Th. J. Uytterbroeck
lot directeur der kweokschool voor inlandsche
onderwijzers te Fort-de-Kock, do 2de onderwijzer
bij de kweekschool voor inlandsche onderwijzers
to Amboina G. J. F. Bregraan;
tot 2den onderwijzer bij de kweekschool voor
inlandsche onderwijzers te Djokjakarta, de hoofd
onderwijzer aan de school voor zonen van inlandsche
hoofden en van andeie aanzienlijke inlanders te
Probolinggo L. D. Van Cappellc;
tot 2den onderwijzer bij de kweekschool voor
inlandscho onderwijzers te Amboina do onderwijzer
2de kl. bij het op. lager ond. voor Europeanen
J. J. Van Eupen.
tot hoofdonderw. aan do school voor zonen van
inlandsche hoofden en van andere aanzienlijke
inlanders te Probolinggo, de onderwijzer 2de kl.
bij het op. lager ond. voor EuropeanoQ A. G. Boes.
Tot voorzitter van den landraad te Bodjonegoro
(RembaDg) het lid van den raad van justitie te
Padang (Sumatra's Westkust) inr E. Zorab.
Ontslagen: Op verzoek uit 's lands dien9t, do
boormeester 1ste klasse bij het grondpeilwezen F.
G. Van Haastert.
Ontslagen: Op verzoek eervol uit 'slands
dienst, do controleur 1ste kl. bij hot binnenl.-be-
stuur op Java en Madoera J. De Serière.
Benoemd: Bij het binnenl. bestuur op de be
zittingen buiten Java en Madoera,
tot controleur 2de klasse de adsp -contr. J. Wolff
tot adsp.-cootr., de ambtenaar voor den burg.
dienst, gesteld ter beschikking van den dir. van
bionenl.-bostuur, om werkzaam te worden gesteld
bij het binnenl.-bestuur F. H. W. J. R. Logeman.
Bij de in- en uitvoerrechten en accijnzen:
Werkzaam gesteld: Als boekhouder £>de kl.
do ambtenaar J. R. Wilkens en geplaatst te
Semarang.
B(j den waterstaat en 's lands B. O. W.
Benoemd: Tot opzichter 1ste kl. en geplaatst
in de res. Madioen de ambtenaar op non-activiteit
S- E. Haagsma, laatst die betrekking bekleed
hebbende.
Belast: Met de waarneming der betrekking
van opzichter 3de klasse de ainbtouaar op non
activiteit P. Van lieyningen, laatst opzichter
2de klasse.
Geplaatst: In de res. Probolinggo met intrek
king zijner detacheering bij den aanleg van
Staatsspoorwegen do opzichter 3de klasse Th.
C. Harst.
Ontsl agen: Wegens volbrachten diensttijd
eervol uit 's lands dienst, do lsto commies bij de
algemeen© rekenkamer G. A. Van der Zon Brouwer
en do 2de commies bij dat college Th. C. Van
Homert.
Nader verlengd: Met zes maanden of
zooveel korter als zal blijken voldoende ie zijn,
de termijn van zes maanden, waarvoor de ambtenaar
P. F. Bloem ter beschikking 13 gesteld van den
voorzitter van den landraad te Probolinggo, ten
einde met giiffierswerkzaamheden bij die recht
bank te worden belast.
Bij de exploitatie der Staatsspoorwegen op Java.
Benoomd: Tot stationschef 3do klasse de
commiezen voor den stationsdienst Ch. W. Webb,
J. J. Schansman en G. A. Gersen;
tot commies voor den stationsdienst de 1ste
klerken P. H. De Jager, A. E. Lode Sturler, W.
P. J. Van der Chiis, J. De Jager en E. F. De
Sausin
tot 2den commies de 3de commiezen J. Baiden-
mann en J. Th. De Boer;
tot machinist 3de kl. de leerlingen-machinist L.
Cordie, H. Verlinden en L. E. P. Young;
Overgeplaatst: Van de Wester- naar de
Oosterlijnen, de stationschef 3de kl. W. A. Duve-
laar van Campen, de com mio3 voor den stationsdienst
W. Venema, de 1ste commies J. M. Waller Dieinont,
de machinist 1ste klasse F. J. Ch. Brodhaag, de
machinist 3de klasse F. Jahn, do tijdelijke onder
opzichter 3de klasse R. Mathcioli del (Jasteletto
Geplaatst: bij de Oosterlijnen de opzichter-
machinist 2de klasse K. Patrick.
Gedetacheerd: bij do exploitatie der Staats
spoorwegen op Java en geplaatst bij de Ooster
lijnen: de lsto commies J H. Mannot, de tijdelijke
3de commiezen J. J. Hoffman en J. C. Breuknian,
de tijdelijke onderopzichtor 1ste klasse W. P.
Rosel, en de tijdelijke onderopzichters '2de klasso
H. Marlherus, A Pijlo en W. Schwab, allen van
den aanleg der lijn Probolinggo-Panaroekan.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Ontslagen:
Op verzoek, wegens volbrachten diensttijd, eervol
en met behoud van recht op pensioen uit Hr.
Ms. militairen dienst, do ritmeester der cavalerie
H. W. A. Van Jeveren;
wegens vertrek, eervol als lid der directie van
het militaire weduweu- en weezenfonds in Nedor-
landsch-Indië, de eervol uit Hr. Ms militairen
dienst ontslagen kolonel, chef van het wapen der
artillerio W. H. Stavorman, onder dankbetuiging
voor de door hem als zoodanig bewezen diensten.
Benoomd Tot lid der diiectie van het mili
tair weduwen- en weezenfonds in Nedeilandsch-
Indië, de kolonel der artillerie W. Boetje;
tot majoor bij het wapen dor artillerie, de kapitein
C. Schippers.
Verleend: Een maand verlof naar Padang-
Pandjung wegens ziekte aan den kapt. der inf.
bij het subs.-kader te Padang, Jhr. H. A. A.
Meijer; twee maanden verlof naar Soekaboemi
wegens ziekte aan don kapt. der int', bij het subs.-
kader te Batavia, J. A. Soetens; een maand
verlof naar Penang wegens ziekte aan den lsten
luit. der inf. ter Sumatra's Oostkust te Modan,
P. E. Spaan.
Bevorderd: Tot majoor-intendant bij de mili
taire administratie de kapitein-intendant J. H.
Van Baar van Slaogenburgh.
Met ingang van 20 September a. s. eervol ont
heven van zijn detacheering bij dat corps cn ge
detacheerd bij het hoofdbureel v. d. generalen staf,
de 1ste luit. der cavalerie, gedetacheerd bij het
10de bat. inf. A. M. C. J. Van Exter.
Verleend: Wegens laogdurigen dienst, eea
jaar verlof naar Europa aau den lsten luit. der
cavalerie J. P. Gentri.
Ontslagen: Op verzoek, wegens volbrachten
diensttijd, eervol en met behoud van recht op
pensioen uit Hr. Ms. militairen dienst, de majoor
der infanterie G. P. M- Van der Noordaa.
Overgeplaatst: Bij het 4de depot-bataljon
do kapt. dor inf. van het garn.-bat. van Palem-
bang (gedetacheerd gedeelte te Lahat) geëv. naar
Batavia, G. H. Van der Nagel;
bij de troeponmacht in Atieh t. n. i. de kapt. der
inf. kbij het 4de depot-bat. te Fort-de Koek, R. G.
H. A. Vorsterman van Oyen.
Verlengd: Met een maand het verleend verlof
naar Djokjakarta wegens ziekte aan dea kapt.-
adjudant bij bet plaats, mil. commando te Semarang,
R. E. Van Dijk;
roet een maand het verlof naar Soekaboemi
wegens ziekte aan den kapt. dor inf. brj het 2de
reserve bat. H. S. De Visser.
Verleend: Een maand verlof naar Penang
wegens ziekte aan den otf. van gez. 2de kl. ter Sum.
Oostkust te Medan, W. J. Vau der Min.
Geplaatst Bij aankomst bij den gew. en
Ïlaat9. geneosk. dienst in de 1ste mil. afd. op
ava te Batavia de off. van gez. 2de kl. uit
Nederland verwacht wordende, als zijnde bestemd
voor den dienst h. 1.1., J. O. G. Boogaard en J. F. Vis.
DEPARTEMENT VAN MARINE. B e n oemd:
Bij de gouvernements marine tot leerling-machinist
B. G. Senatius, particulier, geplaatst op het stoom
schip ,Gier."
Overgeplaatst: Van Hr. Ms. wachtschip
,Gcdeh" naar Hr. Ms. pantserdekschip „Koningiu
Wilhelmina"' de luit. ter zee 2de kl. A. C. Dunlop,
op folio van luit. ter zee 1ste Al.
Opgave van passagiers, van Batavia vertrokken
per ss. ,Soembing" naar Marseille en Nederland:
gep. kapitein der infanterie J. G. Spandaw, echtg.
en 1 kind, de heeren A. M. Wemmeis. J. F. Wiebus,
R. Van der Wal, benevens Hr. Ms. troepen en
schepelingen; te Padang embarkeoren: president
van den raad van justitie Mr. J. Van Assen en
echtg., kapt. dec infanterie J. Brijan en echtg.
De CURSUS tot het nabootsen van
Bloat- cn Marmer cn Decoratlcschti-
deren vangt 1 Nov. a. s. weder aan.
J. KERKHOVEN, 8023 7
Huis- en Decoratieschilder, Oudshoorn.
Goedkoope en vlugge lovering van
Rekeningen, Wissels, Quitantiën,
Briefkaarten Bedr. m. Firma, Memo
randums, Strooibiljetten, Enve
loppen Bedrukt m. Firma,
Trouwbrieven, Menu's, Cir
culaires, Vergaderingbrief
jes, enz. 6697 13
QggT- Hen vrage prijsopgave.
HEDEN ONTVANGEN: eene lading puike
Geldersche Blauwen en de bekende
Zceuwschc Paarspelleu, beide soorten
van prima qualiteit, alsmode in lossing:
mooie Jammen, drielingen.
Monsters te bekomen bj)
E. BIRH.SE Jr.,
Bakkerslccg 31. 8041 10
bevelen zich beleefd aan voor de levering van:
Eng. en Hultschc Steenkolen, Belg.
en Eng. Aathracletkolen, Gaseokes,
Houtskolen, Bruinkool- en Uoutsk.-
Brlqucttcn en verdere aanverwante artikelen.
Pryscourant verkrygbaar: 7607 10
Kantoor: Oude Vest No. 9,
Telephoonnummcr 190.
8004 24
Prijs ƒ3.50. In prachtband ƒ3.90.
ISen onmisbaar boels voor damesI
by het aangaan van eene vry willige verbintenis van 2EES jaren, en voor ingelyfden by de
Nationale Militie, met onbepaald verlof of in werkeiyken dienst, by het aangaan
van een verbintenis om TWEE JAREN gedetacheerd te worden naar Oostlndië.
Men melde zich aan: 7637 30
Vrijwilligers en Mllltlepllclitigcn met onbepaald verlof, by den Commandant
van het Koloniaal Werfdepöt4te Harderwijk of by een der plaatseiyke of Garnizoens-Commandanteni
niliticpllcbtlgeD, onder dc wapenen, tot llUR pnmiddeliyi^en chefs