KLIKEE, Hartesteeg.
WijÉaiiHelaim
GOEDEREN-CREDIET.
Jenever f 0.66 f 0.73 f 0.83,
Brandewijn 0.68 0.73 0.83,
Cognac 0.90,, 1.05 1.39,®
Jopha-Tandpoeder
150,000 francs
Farkeitegels en Wandbekleeding.
A. N. DE LINT, Delft-Den Haag.
N°. 11529.
Zaterdag ^5 September,
A0. 1897
feze tgourant wordt dagelijks, met uitzondering
van <§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Vervolg der Advertentiëu.
Eerste Ned. Verzekering-ltf'.
DOEK- EN BANDELSMUKKEIUJ
Firma C. EÖOYEER.
Alle soorten Goederen, als: Meubelen, Hoeren- en Bames-Kleedingstukken,
Manufacturen, Huishoudelijke Artikelen, enz., enz.,
Antiseptisch eu geeft parelwitte Tanden.
L. I. AKKER,
Geperste Ccuienttcgels, effen en in kleuren, ran af ƒ1.25 per O
LEIDSCH
DA&BLAD.
PRIJS DEZER COURANT;
Voor Leiden per 8 maanden. f 1.10.
Franco por post1.40.
Afzonderde Nommera0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1 6 regels 1.06. Iedere regel meer 0.17 j. Grooterö
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt 0.05 berekend.
Tweede Blad.
Offioiëele Keauinsgevin^eii
KENNHGfiVmG.
Loting voor dc Nationale militie.
Burgemeester en Wethouders van Loiden,
Brengen ter konoie van de belanghebbenden:
dat de loting der in dit jaar voor do lichting van
1898 binnen deze gemeente voor de Nationale Militie
ingoechrevenen, alzoo voor hen, die geboren zijn in
hot jaar 1874, zal geschieden in ecu der vertrekken
van het Baadhtue alhier, ei wel:
op Vrgdag den 8stcn October 1897,
voor de ingeschrevenen, wier ges aehtenamoD, naar
alphabetiache volgorde, beginnen met de letters
A, B, O, D, E, F, G, H, I, J en K tot on met
A. KOET;
on op Zaterdag den Oden October 1897,
voor do ingeeohrevenen, wier geslachtsnamen, naar
gemelde volgorde, beginnen met de letters K van
af N. KOK, L, M, N. O, P, Q, R, 8, T, U, V, W,
X, Y on Z;
op beide dftgen aanvangende des morgens ia
halftien;
voorts, dat tot het doen opmaken van de getuig-
s Lrifton, vermeld bij art. 53, ter bekomin,' van
vrijstelling wegens br. ederdienst of op grond van
te zijn eeniga wettige zoon (welke getuigschriften
worden afgegeven op de getuigenis van twee bjj don
burgemeester bekende en te goeder naam en faam
staande ingozet«B«D, die zich ieder voer de waarheid
van het daarbij verklaarde, door mede onderteekening,
verantwoordelijk stellen), de go'egenheid beetaat tor
Secretirie dezer gemeente, op werkdagen van Maandag
1 November a. s. tot en met Zaterdag 13 November
d. 8. v., van cke voormiddags tien tot des namiddag»
drie uren.
Indische begrooting.
Met inbegrip van het afzonderlijk wetsont
werp tot beschikbaarstelling van f 1,395,000
\oor de invoering van de opiumregie op Java
en Madura, alsmede op Lombok, zjjn de eind
cijfers der Indische be^rooting voor 1898 als
volgt:
Middelen in Nederland ƒ21,558,703middelen
in Indiö ƒ113,645,500; totaal ƒ135,204,203.
Uitgaven in Nederland ƒ28,559,715; uit
gaven in Indiö 117,590,449; totaal
146,150,164.
De beRroetiog sluit derhalve met een tekort
van 10,945,961.
BiJ vergelijkiog met 1897 blijkt, dat de
middelen z(jn vermeerderd met 7,430,625,
terwijl do uitgaven zjjn verhoogd met
ƒ3,403,355.
Hooger zijn geraamd de opbrengst van den
verkoop van koffie f 2,730,000; verkoop van
tin ƒ1,270,000; landrente ƒ900,000; ver
ponding 223,000; diverse andere belastingen
ƒ2,000,000; verpachte middelen ƒ308,000;
accijnzen ƒ595,000; exploitatie Staatsspoor
wegen 463,000; boschwezen 228,000;
posterijen e« telegraphle 246,000 en zout-
verkoop ƒ120,000.
De uitgaven zijn hoofdzakelijk vermeerderd
wegens de invoering van de opiumregie, de
kosten van inkoop voor vervoer, bewaring
en verkoop van koffie, de uitgaven wegens
uitgifte of beleening van bewijzen van vlottende
schuld en voor aanschaffing van recherche-
vaartuigen voor Atjeh.
Aangevraagd worden voor rechtstreeks
productieve en voor buitengewone uibgaven:
voor aanleg van spoorwegen 5,332,000;
voor bevloeiingswerken in de Solo-vallei
ƒ3,000,000; voor andere bevloeiingswerken
ƒ839,000, en voor de invoering van de
opium regie f 1,395,000.
Het vermoedelijk tekort over alle diensten
tot en met 1896 bedraagt ruim f 18,000,000,
in verband waarmede in het wetsontwerp
Middelen in Nederland de bepaling is opge
nomen, dat in het tekort over 1898 door eeno
geldleening wordt voorzien.
Op de begrooting is o. a. uitgetrokken 4
ton voor aanbouw van recherche vaartuigen
ten behoeve van Atjeh; ƒ60,000 voor de
kroningsfeesten; en f 44,454 voor reorganisatie
van het Bestuur in de Zuider- en in de Ooster-
afdeeling van Borneo. De bedoeling is de
afdeeling Amoentai te splitsen, zoodat eenige
districten daarvan worden afgescheiden en
met een paar andere der afdeeling Magdapoera
vereenigd tot een nieuwe afde&ling ondereen
assistent-resident te KendaDgan, tevens voor
zitter van een aldaar op te richten landraad.
Voorts maatregelen te nemen om het
Bestuur en de Rechtspraak in de Dajak-landen
op hechte grondslagen te vestigen. Verder
om te herzien de traktementen van eenige
inlandsche hoofden en ambtenaren in die
Residentie, tegen gelijktijdige afschaffing van
de Kemit-dienstplichfigheid, waar die nog
bestaat.
Een som is uitgetrokken voor eene proef
om eene rationeele cultuurwijze aan de be
volking duidelijk te maken en zulks in het
belang van den inlandschen landbouw en van
de rijstcultuur.
Het voornemen bestaat, om, met ingang van
het jaar 1898, het kofflemonopolie voor de
afdeeling Panaroekan der Residentie Bezoeki
formeel op te heffen. Voorgenomen wordt
eene hervorming van de gouvernements-kina-
onderneming tot proefstation, in verband
waarmede een som van 6000 is aangevraagd
tot bezoldiging van een botanist.
Hooger zijn geraamd de uitgaven voor de
tinexploitatie op Banka, in verband mot hooger
geraamde productie, ƒ695,000; de uitgaven
voor onderwas ƒ98,000; de kosten van ver
koop van Banka-tin ƒ67,000. Verminderd z\jn
de uitgaven voor de exploitatie van de Ombi
liönvelden met ruim een tonde kosten van
het zout monopolie met ƒ25,000 en de uit
gaven voor een proef met de briquetteering
van zout met ƒ65,000.
Een kleine vermeerdering i6 voorgesteld ten
behoeve van scherper toezicht op de meet- en
weeg werktuigen en 25,000 als eerste termijn
van de geraamde ƒ100,000, verelscht voorde
officiéele deelneming van Nederl.-Indiö aan de
wereldtentoonstelling te Parijs.
Onder de uitgaven voor aanleg van Staats
spoorwegen komen voor, voor het afwerken
van de lijn Probolingo-Panaroekan, ƒ40,000;
voor de voltooiing van de lijn Tarak Soe-
rabaia ƒ250,000; voor de lijn Batavia Bantam
ƒ3,061,000 en voor uitbreiding van in exploi
tatie zijnde lijnen 1,981,000.
Voorgenomen is een wijziging van de for
matie der veldbataljons in Atjeh, nl. om de
drie inlandsche compagnieën te vervangen door
een gelijk getal Amboineesche.
Een som van 100,000 is aangevraagd voor
het op stapel zetten van een gouvernements-
stoomer ter vervanging van de .Havik", die
binnenkort aan den dienst xal ontvallen.
De in 1898 in Nederland te vellen hoeveel
heid koffie wordt geraamd op 240,000 pikols
a 45 cents per '/g kilogram (tegen 48 cents
het vorig jaar).
INGEZONDEN.
Bevoegdheid tot het geven van middel
baar onderwas.
Niet zonder bevreemding nam ik kennis
van „het besluit van de Gedeputeerde Staten
„dezer provincie op het door den heer W.
„Fontein ingesteld beroep van het besluit van
„den Raad tot zijne niet-tcelating als Raadslid",
welk besluit wordt meegedeeld onder de inge
komen stukken in het officiéele gemeenteblad
(No. 214). Daarin toch lees ik het volgende:
„overwegende dat, zooals door appellant in
„zijn adres wordt erkend, door hem aan de
„scholen van de vereeniging de Practische
„Ambachtsschool te Leiden en van het ge-
„nootscbap „Mathesis -Scientiarum Genitrix"
„onderricht wordt gegeven in het vak- en
„lijnteekenen;
„dat ingevolge het bepaalde bij art. 13, la.
„K. der wet op het middelbaar onderwijs tot
„de leervakken behoort het hand- en recht-
„lynig teekenen;
„dat hij, die aan eene onderwijsinrichting
„als de bovenbedoelde onderricht geeft, zy het
„krachtens eene akte van bekwaambei 1 over
eenkomstig art. 70 of krachtens een diploma
„overeenkomstig art. 82 der wet op het mid
delbaar onderwijs in een leervak, genoemd
„in art. 13 dier wet, geacht moot worden te
„zijn onderwijzer voor het middelbaar onder
„wijs" enz.,
„besluiten bet ingesteld beroep te verklaren
„ongegrond".
Wat de praemissen betreft, zfi zijn volko
men correct, daarop valt ni3t3 aan te merken.
Doch bij de conclusie wordt de hoofdzaak
voorbijgezien of althans vorzw gen.
Want de hoofdvraag is deze:
bezit bedoelde persoon overeenkomstig ert.
70 der wet op bet middelbaar onderwijs, een
akte van bekwaamheidof wel bezit hy over
eenkomstig art. 82 dier Wet het ciploma van:
architect of bouwkundig ingenieurwelk diploma
slechts kap verkregen worden na behoorlijk
afgelegd eindexamen aan de Politechnische
School te Delft?
Art. 4 dezer wet zegt: „niemand mag mid
delbaar onderwijs geven, dio Diet in het bezit
is der by deze wet gevorderde bewijzen van
bekwaamheid en zedelijkheid." Deze bepaling
laat aan duidelijkheid niets te wenschen over.
In art. 6 wordt ieder, die middelbaar onder
wijs geeft, zonder daartoe bevoegd te zijn,
met vrij zware staffen bedreigd.
Aldus ontstaat hier het volgende dilemma
öf de bedoelde persoon is bevoegd tot het
geven van middelbaar onderwijs, dan kan hij
de voor hem bestemde zetel in den raad niet
innemen;
öf hi) is niet bevoegd, dan zijn de straf
bepalingen van art. 6 op hem van toepassing.
Tertium non datur.
Dat hij onbevoegd onderwijs zou geven
moge in strijd zfin met de wet, daarom is
het niet onwaarschijnlijk. Zoowel in onze
gemeente als elders zijn by het middelbaar
onder wijs tal van personen tijdelijk of blijvend
aangesteld, die de wettelijke bevoegdheid
missoD. De schuld ligt niet zoozeer bij hen
als bi) de besturen, die hen hebben aange
steld, en bij het toezicht, dat daarmede de
hand licht.
Gedeputeerde Staten schijnen in hun besluit
dez9 zaak over het hoofd te hebben gezien;
althans uit hun advies biyft niet, dat zy
behoorlijk is onderzocht en juist daarop komt
het aan. Gaarne zou ik hieromtrent nader
worden ingelicht.
Leiden, 23 Sept. 97. P. Van Qeee.
Intercommunaal Yerkeer.
Gevoerde gesprekken a 50 cents van af de
oprichting.
1896. Naar Leiden: Van Leiden:
Juli 45 56
Augustus 46 74
September 43 58
October 42 88
November 52 84
December 84 74
1897.
Januari 81 110
Februari 62 74
Maart 68 105
April 75 140
Mei 64 116
Juni 77 115
Totaal 739 1094
Hieruit blijkt, dat aangezlöD de gesprek
ken naar Leiden niet worden gerekend
over 1896/1897 de opbrengst is geweest 547.
Van bet gegarandeerde bedrag van 600
moet dus door hen, die gegarandeerd hebben,
53 betaald worden.
1897. Naar Leiden: Van Leiden:
Juli 88 93
Augustus 110 84
Gemengd Nieuws.
Middel tegen duur brood. De
broodprijzen zijn nu al zoodanig gestegen,
dat men op een aantal plaatsen reeds voor 2
pond zoo vet 1 moet betalen, als waarvoor men
niet lang geleden drie pond kreeg. Blyft dit
nog lang zoo voortduren, dan kan daarvan
een ommekeer in de levensgewoonte van den
werkman het gevolg zijn, zoolat by in plaats
van óöds per dag tweemaal gekookte spijzen
zal nuttigen. Men heelt een aantal gekookte
spyzen, die even smakelijk als brood en veel
voedzamer en goedkooper zyn. Dit gebruik
vindt men in een groot de?l van Pruisen en
het GeMersche platteland reeds lang. Indien
de slagers nu konden besluiten, om de vleesch-
prjjzen te verlagen, dan zou dit deze menu-
herziening zeer in de hand werken. Terwyi
de brooipryzen boog zgn, is het vee goedkoop,
doch de slager schijnt dit niet in aanmerking
te nemen-
Het eenige bezwaar tegen tweemaal gekookt
eten dMeiyks zou wel kunnen zjjn, dat de
huismoeder het reeds lastig genoeg vindt ééns
per dag den pot gaar te hebben. Voor 6en
zuinige administratie in het huisgezin ware er
wel' wat voor te zeggen. (Arnh, Ct
Twee jongelingen van Broek,
onder Akkerwoude, eergisteren van de Btrgu-
mer kermis terugkomend met twee jeugdige
meisjes, kregen om kleinigheden onderweg
twist. Deze liep zóó hoog, dat ze elkander
met messen te ïyf giügen. Hierbij werd S.
Ros, een jongeling van 20 jaar, zóódanig in
den hals gestoken, dat de dood er spoedig
op volgde. Des morgens werd by aan den
tramweg gevonden, dool, met een mesnavt
zich en een gapende wonde aan den hals.
De dader, een jongmensch van denzelfden
leeftyd, wees, die by een oom inwoont, was
intusschen naar huis gevlucht. Ook hy was
zwaar gewond en lag, toen de justitie uit
Leeuwarden hem kwam opeischen, met twee
steken in borst en rug en kon niet gehoord
worden. Hy verkeert niet buiten levensgevaar.
In Wurtemberg, waar sedert lo
Juli voor intercommunale verbindingen slechts
25 pf. (15 centen) voor elk gesprek van 5
minuten geheven wordt, is dit gebruik van de
telepboon zóó toegenomen, dat aan de aan
vragen niet behooilyk kan worden voldaan.
Tusschen eenige plaatsen is het spreken zóó
druk, dat men al om 9 uren in den ochtend
zich moet aanmelden om vóór 12 uren (middag)
z^-ker te zyn aan de beurt te komen. Er
wordt dan ook yverig gewerkt om nog ge
durende hot gunstige jaargetyde het dradennet
te versterken.
Op de spooriyn van Arthemisa naar
Mangos, in Spanje, is een dynamietfcom ont
ploft op het oogenblik dat er een trein voorbij
ging. De machiaist, de stoker, een luitenant
en twee soldaton werden gewond.
Tusschen de stations Schönsee
en Jablonovo, Oost Pruisen, is in een coupó
lste klasse een dame bewusteloos gemaakt
en beroofd. Toen men haar vond, waren haar
handen kruiselings geboeid. Twee reizigers
worden van de daad verdacht.
Op de spoorwogiyn Pacific-Kan
sas is een proef genomen met het in bewe
ging brengen van een trein door den wind.
De trein reed met een snelheid van 64 K M.
in het uur.
Te Danzig is een kunstenaar by
het werken aan het rek gevallen en aan
schedelbreuk overleden.
Te Londen is een zwendelaar
tot vyf jaren dwangarbeid veroordeeld, die
in den tyd van zoven maanden het publiek
door een zeker paardenrennen-wedsysteem
voor 60,000 pond sterling had bedrogen.
In Amerika worden in sommige
streken de bouten telegraafpalen door palen
van geperst papier vervangen.
By Tiaret, in Tunis, hebben sol
daten van het vreemden-legioen een oud
kerkhof gevonden en uitgograven. De graven
zyn in de rotsen uitgehouwen met groote
regelmatigheid en op geiyke afstanden. Men
vond er overbiyfselen van beeldhouwwerk en
geraamten, die echter by aanraking dadeiyk
in stof vervielen.
op het lieven, legen Invaliditeit en On
gelukken, gevestigd te 's-Gravcnhagc.
Directeuren: Mb. H. GOEMAN BORGESIUS,
Lid vsn de Tweede Kamer der Staten Gene
raal, en Jhr. Mb. W. SIK, Oud-Minister van
B:nnenl. Zaksn. 160 11
Inlichtingen en Tarieven gratis te
verkrijgen by den Inspecteur Jhr. A. C. VAN
HAEFTEN, Plantsoen 103, Leiden.
Goedkoope en vlugge levering van
Rekeningen, Wissels, QuitantiSn,
Briefkaarten Bedr. m. Firma, Memo
randums, Strooibiljetten, Enve
loppen Bedrukt m. Firma,
Trouwbrieven, Menu's, Cir
culaires, Vergaderingbrief
jes, enz. 6697 13
|l^i Wen vrage prijsopgave.
worden op de meest Yoordeolige condMiën en onder stipte geheimhouding, aan
solide personen op ere diet aangeboden.
Zy, die hiervan gebruik wenschen te maken, gelieven huone aanvragen te richten
onder lett. II 91 aan het Advertentie-Bureau v. d. HU3JTP, Den Haag. 3296 20
18
Om het JOPnA-TANDPOEDER onder
ieders bereik te brengen, hebben wy den prys
der doosjes, die door sierlykheid en deugd
uitmunten, slechts op ÏO en 20 Cents ge
steld. Bovendien wordt van af heden elk doosje
van 10 Cents voorzien van een nommer en
een doosje van 20 Cents van twee nommers,
waarop ieder 31 Augustus 1698, den
KroDingsdag van H. M. Koningin WILHEL-
MINA, de kans heeft een BRCS8KL9CB
LOT te trekken en waarop
kan gewonnen worden. De winkelier, die
dit nommer verkocht heeft, ontvaDgt een
dergeiyk lot.
De twee loten zijn gedeponeerd by de
Noord-Brabantsche Bank te Rotterdam
en zullen in het openbaar door een Notaris
of Deurwaarder worden uitgeloot. Da uitslag
zal in de couranten worden bekend gemaakt.
Iederkoope dus«Jopha Tand poeder
en beware de leoige doozen. 7325 37
Yan-Alkeniade-straat 11 44,
ROTTERDAM.
Terkrljgbear bij alle solide Drogisten,
Coiffeurs en Parfumcrlehandelaars.
Mozaïek-, Vloer- en Wandtegels, uit de Fabrieken van VILLEROY
BOCH, BOCH FRÈRES, MINTON HOLLINS Co., FR. PABST, enz.
Tarrazzo-Vloeren, IJzeren Steentegels, Leiplaten voor Urinoirs, Biljarten,
enz., enz. 3784 30
Vraag Monsters en Prijzen.
SSE
