♦■HBMK ja
CIJFER2 THOJISOX'S THEE.
MENGELWERK.
Kr worden das tegenwoordig minder echt
verbintenissen aangegaan dan twintig jaren
geleden. Het verschil is zelfs niet onbelangrijk.
Ea ofschoon de statistiek hieromtrent geen
bijzonderheden bevat, mag men aannemen,
dat dit verschil voornamelijk ten laste van
den zoogenaamden middenstand komt Bij
de arbeilende en zeer gefortuneerde klassen
schijnt weinig verandering te hebben plaats
gehad. En onder de burgerij blijven tegen
woordig vele jongelieden ongetrouwd, zóó
zelf», dat het al meer en meer gewoonte
wordt de meisjes voor een of ander vak op
te leiden en haar een zelfstandige positie te
verzekeren. De oorzaken van dit verschijnsel
z\jn ni t ver to zot ken. Geiinge verdiensten
eenerzijds en do hooge eischen, welke men
tegenwoordig voor een huishouding stelt
anderzijds houden vele jonge mannen uit
den middenstand van het huwelijk terug.
Maar daarbij openbaart zich ook een leelijke
materialistische trek. De vraag naar geld is
dikwerf de eerste en voornaamste, men kan
wel haast zeggen de óénige vraag. Velen
aeu in het huwelijk bijna niets anders dan
een middel om hun stoffelijke positie te
verbeteren. En waar dit vooruitzicht ontbreekt,
geven zij er de voorkeur aan ongetrouwd
te blijven.
Dat dit verschijnsel een zeer donkere scha
duwzijde vertoont, behoeft niet to worden
betoogd. Waar men slechts mateiiéele belan
gen gelden doet, wordt aan de waardigheid
van het huwelijk als Sacrament te kort ge
daan. Zeker, het verdient afkeuring te trouwen
zender vasten grond onder de voeten, zonder
rekecing te houden met de eischen van het
prozaïsche levtn. Maar men kan die eischen
booger of lager stellen en tegenwoordig wor
den xfj over het geheel genomen veel te hoog
gesteld. Een akelige zucht van parvenu-achtige
grootdoenerij is over de wereld gekomen De
menscben trachten elkander te overtreffen
niet in waarachtige beschaving, niet in
gezonde ontwikkeling, niet in een eerlek
stroven naar wat goed en rechtvaardig is,
naar in allerlei oppervlakkig vertoon en
eeo onzinnig offeren aan de mode van den
dag. En vandaar die teugellooze zucht naar
geld, dat voortdurend jagen naar fortuin, waar
door men aan dit opp?rvlakkig vertoon kan
meedoen. Praalhaozerij wordt het hoogste doel.
Natuurlek geldt dit Diet voor allen, zelfs
niet voor velen. Het gezond verst nd wordt
gelukkig nog in ruimen kring gevonden. Ook
beeft m6Q, wat het aangaan van huwelijken
betreft, rekening te houden met de ongunstige
maatschappelijke verhoudingen, waarin vooral
de middenstand verkeert. Maar dat in meDig
geval de geldquaeatio oen veel te grootenin
vloed uitoefent en een valsch begrip van
wat noodig is om zoogenaamd zyn .stand op
te houden" voor tal van jongelieden esn beletsel
is om te trouwen, valt niet te entkonneD.
Eq dit verschijnsel is o. i. minstens even
bedenkelijk als Liet trouwen op een leeftiji,
welke de bezorgdheid der Kamper Courant
beeft opgewekt*
In De Plattelandspost, maandblad g9 wijd
aan de belangen van brievengaarders,
wordt de aandacht gevestigd op deze ambte
naren. Hun weikzaamheden, zegt bet blad,
itjo verifenvoucigd en daarmede U bun be
zoldigiug buiten evenredigheid.
Vflf honderd gulden is het traktement voor
jrievengaarders, dia voor da plaats hunner
inwoning toch postdirecteuren zijn. Van dia
vijfhonderd gulden mosten zy.zelven de huur
van het .postkantoor" bekostigen, en de om-
standigh den kunnen meebrengen, dat zjj in
dat opzicht verre boven hunne draagkracht
moeten gaan. Een oud-biievengaarder getuigt,
dat hy aan buur en belasting het ongeloof
lijk cijfer van 68 percent van zijn bezoldi
ging moest besteden, iets, wat zijn opvolger
nog doet.
INGEZONDEN,
Geachte Heer Redacteur 1
Beleefd verzoek Jk U onderstaand schrijven
in Uw veelgelezen blad te plaatsen.
Herinnerende de zinspreuk „Alle begin is
moeilijk", meen ik, in 't belang van velen to
werken, wanneer ik mijne godaebten eens
uitspreek over het reglement van hot Sassen-
beimsche ziekenfonds. Hoe schoon toch is het
doel, om in tijden v..n gezond zijn, den work
man in de gelegenheid te stelleD, iets van het
weekloon af te zonderen, om daarmede, in
ttfdin van zitk zjjn zich te kunnen troosteD,
„ik heb geen coktersivkening te betalen," en
de schoone voldoening te smaken, met eigen
kracht te hebben medegewerkt aan het leni
gen van dan zooveel önanciöele schade. O,
hoe schoon, zegt ieder weldenkenl menscb,
en toch hier op Sassem schijnt het voor
minder iRgehchten moofer dan zich in werke
lijkheid zal openbaren.
Mij dunkt, wat ztl het hard vallen voor een
lid, wanneer hij heelkundige hulp noodfg
heeft bij bet breken van arm of been of hulp
bg eene verlossing en men moet boven het
ziekenfondsgdd nog oen rekening betalen. Is
f 9 voor een gezin en f5 voor vrijgezel of
dienstbode per jaar daarvoor to weinig; dan
is het, dankt mij, bepaald Wdnscbeljfk, dat ook
daarvoor, indien bet noodig ïp, wektlyks meer
wordt geofferd, wil het ziekenfonds niet heel
gebrekkig boeten. Daarbij wordt bot g9heel
bestuurd door één man, onzen achtbaren
doktor A. G- Metzlar; hy neemt de wekelijks
geïnde gelden in ontvangst en schijnt, „daar
ik ran dat geld" yerdar nieto lees", geheel de
vrije beschikking te hebben daarover. Dat
schijnt my duister toe, v^ant al direct rijst de
gedachte by my op: indiafr van 't jaar nog
een besmettelijke ziekte uitbreekt, zal onze
achtbare geneesheer dan alleen de ünanciëele
schade willen en moeten dragen, aan het niet
betaald wezen, voor zooveel noodige hulp aan
een .nu al aardig aangewassen ledental"
verleend?
D^t mogen zij, dl9 lil zyn, en edel denken
niet eischen van hem alleen. Doch gesteld eens
het tegenovergestelde, van een jaar met heel
weinig zieken en dat er gelden over zyn,
waar fclyft dat? Ik meen wel gorust te mogen
aannemen, dat die nuttig besteed worden,
maar my dunkt ook daarover mocht wel iets
in 't reglement staan. Dan dat alleenbestuurder
te zyn, vind ik nogal veel verantwoordeiyk,
want ook hem, als mensch zijnde, kan het
leven onlDomen worden, en zou ook daardoor
het bestaan van dit ziekenfonds vallen, of
onderworpen zyn aan het genadig aannemen
van e?n plaatsvervanger.
Dat alles zijn, mijns inziens, oneffenbeden
in bet anders zoo schoone gehec-l. Bestaat
de mogelijkheid niet, om dat zikenfonds te
veranderen in eene plaatselyke zi k^nvereeni
ging, met bestuursleden aan het hoofd, met
een kas, die de vereeniging behoort en i-ts
blijvends is voor Sassenheim? Mij dunkt,
wanneer groote uitgaven do vereniging in
haar begin mogen treffen, zouden r dan geen
goede menschen bier gevonden worden, die
dat tekort gezameniyk willen bijpassen? Kan
het evengoed ook niet gebeuren, dat de
vereeniging door weioig uitgaven in Moei
to-neemt en eens een jaar di.i wekelyksche
contributie kon verl&igd worden of de gelden
besteed aan het verkrygbaar sfellen van
versterkende middelen? Zou hiermede niet
even zoo goel aan het doel beantwoord worden
van onzen achtbaren dokter, om zijne hulp
en geneesmiddtlen van den werkman botaald
te kryg8n en d^t van HH. Kerkbesturen ooi
öe dikwy's groote uitgaven aan ziekengeld
van liLnne leien wat to verminderen? Mo
dunkt van ja en ik zie niets liever dan dot
mtJne gedachten, thans uitgesproken, aanleiding
zullen geven tot een ernstig indenken en een
krachtig aanpakken na verbeteringen, ia deze
mijn Inziens oog zoo ongeoefende nieuweling.
U, Mynheer do Redacteur, by voorbaat myn
dank zeggende voor de verleende plaatsruimte,
noem ik mij:
Een voorstander van een plaatselijke
gieken vereen iging.
Antwoord aan „een voorstander van een
plaatselijke Zickenverecniging."
Door de vriendeiyke bemiddeling van de
Redactie van het „Leidsch Dagblad" kon ik
kennis nemen van den inhoud van boven
staand door .een voorstander van een plaatse
lyke Ziakenvereeniging" ingezonden schrijven.
Na lezing daarvan bleek het my ten dui
delykste, dat de geachte inzender niet h.t
minste begrip heeft van inrichting en doel
van een Ziekenfonds, waarom het my dan ook
onnoodig scheut zijn werkelijke of vermeende
bezwaren hier aan een uitvoerige bespreking
te onderwerpen.
Waar zoowel Gemeentebestuur als Armbe
sturen door hunne toezegging van Subsidies
voor Administratiekosten op ondubbelzinnige
wjjze van hunne in;temming met inlichting
en doel van het Ziekenfonds hebben do n
blijken, daar kan ik gerust nalaten te dezer
plaatse daaromtrent in nadtre beschouwingen
te treden.
Mocht echter een myn.r mede-inwoners van
Sasstnheim nadere inlichtingen verlangen,
dan zyn zoowel ik als de heer B. P. Roost,
die welwillend de administratie van h=t
Ziekenfonds op zich Dam, steeds ber.iJ
persoonlijk deze ts geven, terwijl het myn
vaste voorneme is op eventueel nog te ver*
schijnen .Ingezonden ttukben", die over deze
taak handelen, niet te antwoorden.
Da. A. G. Metzlar.
Sasse.nheim, 26 Augustus 1896.
SCIIAAKRUBRIÉK. - Maandag 30 Augustus 1397.
Redactie: L. S.-V. „Morphy". - Adres: J, F. 8. E88EK, No>rdciude 18*
Schaaknieuws.
De uitsla? van den probleem-compositi ï-wodstryd van 2 z tten van den Bond is, dat
fle heer J. J. Colpa uit Leiien den rer-tc-n, do l eer A. Yan Eel Je uit Deventer dei tweeden
en de heer A. O.ckjnga uit Dronryp den d rdan prys kre?g.
De in de „Amsterdarnsc'ie Schaakclub" g «spealde maf.-h Meiners— Din HerfcDg eindigde
by den stmi: M. 3, d. H. 2 on 2 remise, als onbeJist.
Waarschijnlijk is er 10 October een kleiie bon is we Ltry 1 te Amsterdam. De heer R.
Loman, nit Lender, speelde 27 Augustus zes tön.pjrtyen in Amsterdam, waarvan hy er 6
won en 1 verloor.
Schaakparty No. 38.
Gespeeld te Berlijn26 September 1890
Afgeslagen Jlvanegambiet.
L d 5
14
Tab 8
van den aanval van wit
A. Steif.
H. Caro.
Hfern*
begint
zwart een
ni3t in.
WH.
Zwart.
combinatie
dl*
echter to:b
Nidat de party afgeloopsn
c A
1
e 5
nirt uitvoerbaar
is, daar wit
was, probeerde de heer Garo
P f3
2
PcG
t«-rwyi oen sterken aanval
26... P f 4, er volgde: Tf6
Lc A
3
L c 5
op den ko .ingst|engel opent.
27 P g 6, D h 5 28 D e 7,
b A
4
L b G
b 3
15
Pd 8
P o 4 29 Pe 6, Te 6:! 30
c 3
5
d 6
Pb 2
16
L d 5^
fe:, Pgö 31 h 0, Ph6:
d 3
6
Pfö
e d 5
17
b a 4
32 gh:!, D h 6 33 KgS,
D b 3
7
0 0
D c 4
18
T b 6
Dg6i+: 34 Dg 7, Tf8if:
a 4
8
a 6
T f 5
19
c 6
35 K f 8 PeC 4:.
L e 3
9
La 2
d c 6
20
Tc 6;
T f 6 27 D d 7
Beter was L e 3
D h 4
21
Pd 5
Wit kondigt mat in vijf
0 0
10
De?
Dg 3.
22
De 6?
zetten aan.
P b d 2
11
L e 6
P g 4
23
K h 8
T h 6 28 f51
Tael
12
L e 3
Te f 1
24
P c 3
T h 7 41 29 K g 8
Er dm
'de L a 7
en ver-
D h 4
25 i
P e 2 -t-
D h 5 30 P f 7
volgens dl (ze zet 9j.
K h 2
26
a 3
Dgê 31 P d 8
f e 3
13
b 5
Zwart zag hot gevaarlyke
Ph6-V 32
Probleem No. 3S van J. llintzpeter, Siégcn. Stand der stukken:
„üeutscbes Wochenscbach" Juli '97. "Wit: Ka 6, Dc8, Pel, Pd 2, L c
(No. 13, oplossingswedstrijd.) L g 2, a 2, b 3.
Zwart: K e 5, Tal, La 5, d 6, f4,
hS, h 4, b 6.
Zvart.
fé' vkU/ 0 'M 11
'imk. Jiih H, ëfel
%4 'WËk im.
ff
*WÜ mat
I p
i-'; O
mm E mm Wé Wm I
A W3
:M-'A" WfM
i.q fy/Sfi i
Oplossingen in to zonden by J. J.
Colpa, Lange Mare 18, vóór Zaterdag.
Oplossing Pro*leem No. 37.
4Tf6, K x d 2 Td7-|- Kc6 3 La4T
Kc4, 3 Ld 3
Ke5 3 Ld4q=
e x d 2 Te7+KxT 3Lh4^=
PyT2TXe+Kxd 3Lb3:p
of anders Kf4 3 Leff^p
ede
Wit.
Mat in 4 zetten.
f h
Volledige opl. No. 36 ontvangen van
Leiden: J. Db Boer, J. v. Bevexen, W.
Rid der hof, R» Pauhies, J. J. De Casp.ris,
R. v. Damr A. C. Splinter,
Delft: Jhr. Stri.-k van/ bniten
Linschoten, f mededing.
Deventer: A. v. Eelde,
Onvolledigs opl. No. 36 ontvangen van
Leiden: H. J. Eioekvtklt, G. H. Key
Nieuw veen: P. Murk.
RECLAMES,
a 25 Cents per regel.
9S8 2
De kunstenmaker.
Uit het Fransch van Jean Reibrach.
Groote verbazing op school dien dag: er
was eon nieuwe jongen gekomen, dien niemand
uit het plaatsje kende, een kleine vreemdeling,
die zich niettemin zeer op zyn gemak scheen
fte govoelen tusschen de rykelui's-zoontjes. Hy
zag er netjes nit en verbaasde al do jongens
Hoor zyn vrymoedïg optreden; stellig kwam
h£j van Pary"9. In plaats van te huilen, zooals
pienlgeen in hot begin deed, keek hy vry en
ivrooiyk rond, dadelyk gereed, met de nieuwe
kameraden eeuwige vriendschap te sluiten.
Dat ging hun| te hoog en nog niet besloten,
boe ze hem het best konden aanpakken,
vergenoegden ze zich vooreerst mot den
nieuweling onophoudelf k aan te staren.
De b9l van hst speeluur luidde en te geiyk
vloog ieder op hem af.
„Hoe heet je?"
BWaar kom je vandaan?"
„Wat doet je vader?"
Zyn naam wag Riverolles en zyn vader was
de directeur van den circus, welke den vorigen
avond even buiten de gronzen der gemeente
was opgezet. In stomme verbazing lieten ze
hem. doorpraten, hoe de troep van plaats tot
plaats trok, zooveel mogelijk iederen avond
een voorstelling gevend, hoe hy telkens naar
school word gestuurd, als zo wat langer in
de een of andere groote stad bleven.
Eindelijk kwamen de tongen los; sommigen
hadden met eigen oogen den naam Rivèrolles
voor de tent geschilderd gezien en beroem
den zich er op, anderen vertelden van de
wonderen, die ze in andere circuseen hadden
bygewoond.
De nieuweling bereidde hen voor op de
Aldus wordt een joyigensstreek gestraft
Verrassingen, die 's avonds den toeschouwers
in den circua Riverolles wachtten: goochel
toeren, clowns en een klein blyspel, zóó grap
pig dat de groote menschen even hard moes
ten Lachen als de kinderen.
De bewondering der, toehoorders steeg tot
enthousiasme en aangevuurd door het succe?,
dat hy had, vertelde het kind verder, dathy
nok deel uitmaakte van den troep, dat hy
afwisselead voor cIowd, equilibrist engooche-
fungeerde. Met oogen, schitterend van pleizisr,
beschreef hy omstandig zyn kostumes: een
nauw sluitend tricot als hansworst, en als clown
flikkerde en glinsterde zyn pakje van klater
goud en blinkende loovertjes.
De meesten stonden met groote oogen en
wild ceoneüdap mond tp luisteroD enkelen
schudden twijfelachtig het hoofd; ook dezen
wilde hy overtuigen en begon daarom eens
klaps op de bandon to loopen en allerlei
kunstige toeren te verrichten.
Men was overwonnen en opgewonden stem
men riepen door elkaar. De grootste en sterkste
jongens sloten zich dadeiyk by hem aan;
iets van z{jn glans kwam zoodoende ook op
hen. Mot een paar kleine presentjes baant-
woordde bö deze toenadering: een p jrsehmen
poppetje, dat, wanneer men hot schudde, met
het oudachtig hoofdje knikte, een grillig uit
gesneden kastanje. En hun nieuwe vriendje
gaven ze papieren soldaatjes, kn kkers, een tol.
II.
Den volgenden morgen stond Rivorolbs al
voor de school, toen do deuren nog dicht
waren, louter van verlangen o.n de jongens
te spreken, voor wia hy den v^rlgen avond
minstens twintigmaal by na den nek gebroken
had. De eersten, die zich verloooden, kwamen
niet naar hem toe, maar schonen raad to
houden wat hun te doen stond.
De knaap liep vrooljjk naar h9n toe, de
warme vrienden van gisteren waren nu e.h er
wonderiyk koel. Anderen kwamen de plaats
op en zoo dra hy ze zag, vloog hy als een
pyl uit den boog naar hen toe. Voor één van
hen, een kleinen blonden jongen met een
meisjesgezicht, had by een bewoegbare kar
tonnen pop meegebracht, waar hy maar noode
van scheiden kon. Niet wetend of hy het
speelgoed aan zou nemen of niet, bloef het
kinl er besluiteloos mede in do hand staan.
Riverolles, die op oen uitbundig vrjugde-
geschreeuw had gerekend, ward zelf zóó ver
legen, dat by ni ts beters wist te doen, dan
zyn vriendje het mechanisme uit te leggen.
Men liet hem alleener vormden zich e&keb
groepje^ waaruit gc-fluisterde woorden opei
gen, die hy nist verstond.
Thuis had men den kinderen verteld, dat
arti8ten geen fatsoeniyke lui waren. De z >on
van den ontvanger wLt dat z(Jn vadir by
den onderwyzer zou komen klagen, o adat
zoo'n kermiskind in dezelfde bsnk werd gezet
met mynheer zyn zoon. Arm goochelaartj l
Hy was plotseling van zyn voetstuk geworpen
en in de modder terechtgekomen. En wat
nog hst ergste was: terwyi andere kinderen
*s avonds uitrustten van de vermo imis der
•cbool, hielp hy zyn ouders hot brood ver
dienen 1
Een hansworst 1 Een kunstenmaker! En in
welke bokken woonden zulke menschen! Zilfs
fle dieren liepen vry in den wagen road L enz.
Men moest er niet aan denken 1
De kleine huichelde zich zoo li-af en oi>
schuldig voor te doen; ze voelden zich alt
menschen, van wier go3d vertrouwen men
echandelyk misbruik heeft gemaakt.
Maar het ergst verontwaardigd waren toch
nog de kameraden, die door zuinigheid hunner
onderó geen getuige waren geweest der schit
terende voorstellingvïfn den vor g?n arond.
Wat anders een groote vernedering zou zyn
geweest, werd nu een oorzaak om op te pochen.
Zy wisten wel beter, hun kon men niet alles
maar zoo gemakkeiyk wijsmaken. Voor zoo'n
armzalig schouwspel nog zoo'n eind te loop9n!
Riverolles zag, hoe ze zich van hem af
wendden, doch kon de reden niet begrijpen.
Eerst had hy getracht, hun onvriendelijke be
jegening met een goedig lachje te bezw ren,
zy maakten natuurlijk maar grapjes en hy
mocht niet kwalyknemend zyn. Alles zou zich
zoo dadeiyk wel ophelderen.
Steeds gro3ide het aantal scholieren en ze
toelden zich sterk in hun overmacht. Zilfe
durfden enkelen den vriend van gisteren ge-
meer.e scheldwoorden en boleedigingen naar
het hoofd te slingeren. Eéo eischto brutaal
zyn tol terug, dadeiyk volgde een twoede
en dexde:
„Myn knikkers 1"
„Myn papieren soldaatjes!"
Het kind had ze niet by zich; zorgvuldig
weggesloten, bevonden ze zich in den kermis
wagen.
Toon scholden ze hem voor d:ef en de
zoon van den commissaris van poli ie dreigde
hem met zijn vadei Ongetwijfeld zoti die hem
gebooid naar de gevangenis laten sleepen.
Zonder te antwoorden liet Riverolles don
stroom van verwyten en krenkende gezegden
over zich heen gaan; juist dogenen, waarvoot
by de grootste vriendschap gevoel Je, waren
het, die hem de wreedste belezdigiogsn toe
voegden. Onder algemeen gelach gooüe één
hem zyn beweegbare kirtonnen pop in het
gezicht.
Een enkel oogenbiik werd de uitdrukking
van zyn gezicht zóó droevig, dat oiwillekeu
rig zyn beulen hun blikken afwendden en zich
den een achter den ander trachtte to verschui
len. Maar over bun schouders hean werd er
geworpen met alles, wat voor de hand lag, en
de onbevreeglyke houding van het slachtoffer
scheen aanvurend te werken.
„LafaaTd, hg verdedigt zich zelfs nietf*
werd er geroep?».
Als hoogste blyk van moed sloegen en
schopten ze naar hem. Het kind list zich langs
flen muor zakken, tot hy gehurkt zat en bet
bedroefde gezichtje verborgen ia do gekruiste
armen, weende by zijn verdriet uit m heftig»
snikken, terwijl slagen en stompen neerdaalden
op zifn hoofd, oog maar half bedekt door d»
ia flarden getrokken muts.
Aangekomen baü^ast-eu te Katwyk a/Z,
Hotel da Rhin: Mej. E. Hoogvliet; do heer
J. B. Otten; inr. E. Moucheles and wife; de heer
J. H. Saff; de hoer Y. Marin; de heer A. Malulles;
de heer J. A. Kroseman; mevr. V. Habet en
dochter.
Villa Gertrude: Herr Heinrich Kucha,
FrSulein Anna Kuchn.
Wijk A 13*2: De heer en mevr. J.G. Verhouw
era u-