Maatschappij tot Nat van 't Algemeen.
Uit Amsterdam seint men ons:
De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
hield hedtn (Woensdag) in bet Concertgebouw
te Amsterdam haar lilde algemeeno ver
gadering.
De Voorzitter mr. H. L. Drucker opende
de vergadering met oene rede, waarin hij in
de eerste 11 tats wees op het verblijdend ver
schijnsel, dat personen van uitetnloopende
richting de noodzakelijkheid op den voorgrond
stellen, dat de Staat, krachtiger dan tot nu toe
geschil dt, tot verb: tering van maatschappelijke
toestanden behoort mede te werken.
Door het krachtiger ingrijpen van het Staats
gezag behoort evenwel de Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen r;iet tot werkeloosheid
te vervallen. Integendeel kan zij juist een
tjdperk van nieuwe, krachtige werkzaamheid
te gemoet g32n.
Intusschen kan niet ontkend worden, dat
voor de oplossing van menig vraagstuk de
krachten var. particulhren en vereonigingen
te kort schieten. Als zoodanige vraagstukken
noemt spr. ce vakopleiding, de arbeidsver-
zekering, de armenzorg. De Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen mag het zich tot een
eer rekenen, deze en dergelijke vraagstukken
enk le schreden nader tot de oplossing te
hebben gebracht.
Duidelijk is gebleken, dat particuliere be
moeiingen veel tot verbetering tot stand
kunnen brengen, en ook zal de toekomst
leeren, dat naast de bemoeiiag der overheid,
die van particulieren onmisbaar zal blijven.
Nieuwe wegen zullen worden geopend, de
prikkel zsl zijn geschapen tot verdubbelde
krachtsinspanciog. Eer het doel is bereikt,
opent zich vaak weer een nieuw verschiet.
Dm slechts éón voorbeeld te nemen: reeds
voordat do verzekering tegen de gevolgen van
ziekte en ongeval, van invaliditeit en ouderdom
door wetttlyk voorschrift algemeen is ge
worden, vra?gt o n nieuwe soort verzekering,
die tegen werkloosheid, de aandacht.
Aan de eene zijde door woord en daad eene
betere wetgeving voorbereiden, aan den
anderen kant door eigen arbeid maatschappe
lijke toestanden verbeteren en daardoor
misschien zelfs wettelijke maatregelen over
bodig maken, aldus ODgeveer eindigde spr.
ziedaar do dubbele taak onzer Maatschappij.
Blijkens het jaarverslag over 1896/97 was
hot ledental op 1 Juli 1896 13670, verdeeld
over 314 departementen, verder 289 eereledon
en 31 algemeene leden.
Volgens de laatst ontvangen opgaven zal
het aantal leden en begunstigers nu ongeveer
bedragen 13600, terwijl het aantal vereenigings-
leden is 3, dat der eereleden 283 en dat der
algemeene leden 29. Het ledental is dus eenigs-
zins achteruit gegaan.
De rekening over 1895/96 sloot met een.
nadeelig saldo van f 1318.55l/2.
Melding wordt gemaakt van enkele belang
rijke erflatingen en legaten.
In 't afgeloopen jaar openbaarde zich de
werkzaamheid der Maatschappij op velerlei
gebied. De commissie, belast met een onderzoek
naar de werking van het leerlingwezen, zette
haar arbeid voort; plaatselijke volksbanken
werden bevorderd; cursussen voor herhalings-
onderwijs werden opgericht en in verschillende
departementen werd de organisatie bevorderd
van tijdelijke cursussen in koken en andere
huishoudelijke bezigheden voor vrouwen en
meisjes.
TWEEDE K19IEB.
Provinciale heffingen.
Bij de Tweede Kamer zijn ingekomen twee
ontwerpen tot bekrachtiging van provinciale
heffingen in Friesland.
Door de Staten van Friesland werden in
1895 verordeningen vastgesteld op de heffing en
invorderiDg van kanaal- en bruggelden op het
kanaal HarlingenLeeuwarden—Dokkum
Dokkumer Nieuwozfilei; van kanaal-, brug-
i opslaggelden op de vaarwaters van Stroobos
naar Leeuwarden, Sneek, Lemmer en Stavoren
van kanaal- en bruggelden bij de voormalige
Zijl en aan de brug over de Boorne te Nes
en Utingeradeel, bij de Terbandsterbrug bij
Heerenveen en bij de sluis aan den Oudeweg
te Broek; voorts op de heffing en invordering
van kanaal- en bruggelden op de trekvaart
van Schenkenschans mar Sneok en op de
Franeker Sneeker zeil vaart.
pe minister van binnenl. zaken kon zich
met deze voorstellen der Staten niet ver-
ceüigen, van oordeel, dat door deze heffingen
een te zware druk op de scheepvaart zou
gelegd worJen en zij een belemmering inzonder-
heii zouden blijken voor het geregeld stoom-
bootvetkeer op de vaarten SneekSchenken
schans, Sneek—Franeker en Leeuwarden
Harlingen.
Ii.tusscken wijzigden in de jongste najaars
vergadering de Staten van Friesland hun
itindpunt, waardoor voor den Minister de
bedenkingen, welke op zichzelven tegen de
voorgestelde heffing op het kanaal Harlingen
Leeuwarden zouden kunnen rijzen, voel van
baar kracht verliezen, terwijl die heffing, wat
het kinaalgeld betreft, ook is teruggebracht
tot J/« van hetgeen in 1S95 werd voorgesteld.
Dr. Leyds.
Een verslaggever van do „Temps" heeft dr.
Ley 6, de Transvaalschen staatssecretaris,
tijdens zyn beioek aan Parij3 geïnterviewd.
In den loop van het onderhoud gaf dr. Leyds
als zijae meening te kennen, dat de Z -A.
Republiek door do nieuwe wet op do pers
on ep de toelating der vreemdelingen haar
rechten niet had overschreden; trouwens,
\ooraf was daarover het oordeel ingewonnen
van uitstekende rechtsgeleerden in Europa.
En dat de maatregel goed werkt, blijkt wel
hieruit, dat ook de Engelsche koloniën in
Zuid Afrika zich voorbereiden, het gegeven
voorbeeld te volgen.
De Z.-A. Republiek betoogde dr. Leyds
streeft er naar laDgs vreedzamen weg tot
ontwikkeling te komen. Daarbij wil zij trach
ten zich door wijze en progressieve hervor
mingen de sympathie te verwerven van allen,
die baar vriendschappelijk bejegenen.
Gemengd Nieuws.
Ofschoon nog niet geheel gereed,
wordt morgen toch reeds een gedeelte van
het hernieuwde postkantoor alhier in gebruik
genomen.
Yan den broeden dubbelen toegang aan de
Breestraat, naast de sociëteit „Minerva", is bet
eene gedeelte bestemd voor de bovenwoning
van den directeur, terwijl het andere voert
tot een Z9er ruime vestibule, aan do eene
zijde waarvan zich bevinden de lokalen voor de
pakketpoat en aan de linkerzijde die voor de
brievenpost en wat daarmede in verband staat.
Behalve de vele andere verbeteringen voor
het publiek, mag vooral die genoemd worden,
dat de bezoekers met de postambtenaren niet
meer bukkende behoeven te spreken door
een loketje, omdat de afscheiding, vroeger
bestaande uit glas, nu gevormd wordt door
metalen draadwerk, door hetwelk men elkaar
niet alleen van aangezicht tot aangezicht goed
kan zien, maai ook mot elkaar spreken.
Hetzelfde is het geval met de postpakken-
afdeeling, waar de plaatsen om de pakketten te
overhandigen tevens zijn gemaakt van graniet,
zoodat dit niet licht zal beschadigen.
Ten gevolge van het aanbrengen van het
metalen draadwerk vormen èn het lokaal der
brievenposterij, èn de fraaie lange en breede ves-
tibuls èn de postpakken afdeeling als het ware
één geheel, waardoor de ambtenaren in de
eerst- en laatstgenoemde lokalen hoogstwaar
schijnlijk zullen kunnen profiteeren van do
geurige manilla- of havanna dampen, waar
mede de bezoekers de vestibule zullen vullen,
want wfi willen voor hen hopen, dat sigaren
van inférieure qualiteit of dito tabakspijpen
hier niet zullen worden ontstoken.
Lessenaars ten gerieve van het publiek zyn
er nu in de vestibule meer dan vroeger aan
wezig, terwijl in hot midden der ruimt9 een
groot© tafel met stoelen of banken zal worden
geplaatst.
Ook komt er een inrichting voor hen, die
zich het recht verzekerd hebben om hun
brieven te doen afhalen en daarvoor een
sleutel ontvangen, waarmede zy de voor hen
bestemde, genummerde bus kunnen openen.
De beneden-gedeelten van de wanden der
vestibule zijn van expresseiyk vervaardigde
Friesche tegels, terwijl de grond van eon
parketvloer is voorzien, bij het aanschouwen
waarvan men onwillekeurig dea indruk ver
krijgt dat er heelwat moeite en tyd aan ten
k06te moeten zfin gelegd.
Overdag valt het licht door een lantaarn
(overkapping) van gekleurde glazen, hetgeen
het aangenaam voorkomen van bet geheel niet
weinig verhoogt. Des avonds verspreidon er
een aantal ballons met gasgloeibranders hun
helder schijnsel.
Aangezien de ruimte van de vroegere por
tiek en de tot nu nog in gebruik geweest
zijnde vestibule by het lokaal voor de brie
venposterij, enz. moet getrokken worden, is
dit lokaal nog niet geheel voor de bestemming
in orde, zoodat het bepaalde aantal loketten
(dat ten dienste van de Spaarbank bevindt zich
achteraan in de vestibula, afgezonderd door
gekleurd glaswerk) nog niet da lelijk aanwezig
is. Dit zal dus oorst later, misschien na vier
of zes weken, het geval zijn.
Bfi een bezoek aan het gebouw, zooals het
nu geworden b, trokt de aandacht do uitge
breidheid, welke het thans door de aantrek
king van bet aangrenzend perceel verkregen
heeft en inderdaad wel noodig is voor de
bistemming, in verband met den steeds zich
uitbrti lenden dienst.
Zoo bevindt zich geheel achteraan een lokaal
om voor den pakketdienst by gelegenheii van
de Sint-Nicoliss-drukte in gebruik te worden
genomen, doch waaraan in gewone tfiden
evenmin oen bestomming ontbreekt; terwijl
voor de eorteering der bri9ven, en2. de be
stellers nu ook een flink Ing.richt, afzonderlek
lokaal hebben verkregen.
Aan do achterzijde heöft het lok-tal voor
den pakketdienst levens gemeenschap met
een open vierkante plaats, welke zoo groot
is, dat de voor dien dienst bestemde wagens
en de nacht- en verdere postkarron met paard
en al er gemakkelijk kunnen wenden en
keeren. Toegang voor die voertuigen wordt,
als alles klaar is, verkregen door de poort naast
het telegraafkantoor aan de Aalmarkt, zoodat
zo niet meer aan de Breestraat of achteraan
op de gracht behoeven staan te wachton.
Laat ons vertrouwen èn voor den directeur,
die met Mei zijne woning, waartoe hij van
z\jn bureel ook binnendoor toogang heeft, zal
betrekken, èn voor de ambtenaren èn voor
het publiek, dat het gebouw zal blyken aan
de verwachtingen en billijk te stellen prac-
tische eischen te beantwoorden!
Gedurende de beide Paasch-
dagen werden aan het station alhier door de
Hollandsche IJzeren-Spoorweg maatschappij af
gegeven 869 plaatskaarten in de richting
naar Amsterdam en 1940 in de richting naar
Rotterdam, te zamen dus 2809.
Op de lijnen der Hollandsche IJzeren-Spoor-
weg-Maatschappij tusschen Amsterdam en Rot
terdam liepen gedurende de Paaschdagen 13
extratreinen van iedere richting.
De Rijnlandsche Stoomtram vervoerde ge
durende beide dagen 2475 passagiers.
Het gerechtshof te Amsterdam
heeft vonnis gewezen in de zaak van den
heer Veltman contra de Nederlandsche Rijn-
spoorwegmij., wegens onthouding van uit-
keering aan de houders van actions de
jouissance van aandeel in de door den Staat
betaalde som van 6 millio9n als schadever
goeding wegens verkorting van den duur
der concessie door naasting. Het gerechtshof
bekrachtigde het vonnis van de rechtbank te
Utrecht, op 11 Maart 1896 in deze zaak ge
wezen en ontzegde mitsdien den eischerzijn
aanvraag.
Een treurige tocht. Een schoor
steenveger te Zwartsluis, die zich Zaterdag
middag met zijn twaalfjarig zoontje per
punter naar de Belt onder "Wanneperveen
begaf, om aldaar eenige boodschappen te ver
richten, werd des avonds tevergeefs thuis
gewacht. Zondag-morgen werd door een paar
personen een nader onderzoek langs de
Arenbergergracht ingesteld en ontdekte men
den punter drijvende. De man lag zonder
eenig teeken van leven te geven op de knieën
in den punter, terwijl het zoontje voorin ge
heel buiten kenni3 werd gevonden. Na vele
pogingen mocht men er in slagen het kind
weer by te breDgen, doch de vader bleek reods
eenigen t(jd gestorven t9 zijn.
Volgens verklaring van het zoontje hadden
ze op de terugreis om den hevigen wind
besloten den punter halfweg aan wal te
leggen en de reis verder te vo6t te doen.
Bij de pogingen daartoe was de boom te
water geraakt; het zoontje, dat er naar greep,
geraakte mede te water, doch werd doorzijn
vader nog gelukkig gevat en in den punter
getrokken. Inmiddels was de punter aan
lager wal gedreven en zyn vader scheen geen
kracht meer te hebbon dezen weer aan den
overkant te brengen. Hij,, had toen gezegd:
Laten we er maar eerst eens by gaan zitten,"
en had toen nog over sterven gesproken,
maar meer weet de jongen er niet van te
zeggen, daar bjj ook was gaan liggen en in
slaap is geraakt, waaruit bfi door zyn redders
werd gewekt.
Een treurig schouwspel. Gis
teren hadden zich voor ds rechtbank te Am
sterdam te verantwoorden een mosder met
ha-r drie zoons, de laatst m, oridorecnei ienlijk
oud 17, 16 en 12 jart-n, beklaagd ;an onder
scheidene diefstallen, de mo-idor beklaagd van
heliDg. Schoenen, klae ingstukken, biljart
ballen, pardpluies, alles was van bun gading,
on de jongens verschaften zich toegang tot
onderscheiieno percelen door net stukbrak
ken van kelderven stirs, h6t Yorbreken van
deur8luitingen, enz.
De moeder was door da politia raeds vroe
ger gewaarschuwd, daar de jongens reeds
lang verdacht werden van oneerlijke hande
lingen. Da twaalfjarige jongen, die nog op
vrfia vosten was gelaten, werd Zaterdag-avond
gegrepen, terwijl by bezig was loo 1 te steltn.
De moeder is niet in hechtenis. De valer, een
spoorwegwerker, is bijnx altyd van huis.
De vrouw ontkende begrepen te hebben,
dat hst goed op oneerlijke wijze verkregen
was en zei, dat za te veel kinderen, nl. tien,
had, om op allen te letten.
De jongens hebben bekend. Een van hen
werd op zyn 13de jaar reeds wegens diefstal
veroordeeld en bracht reeds 21 maanden in
de gevangenis door.
De off. van justitie mr. Hugenpoth tot Aerdt
eischte tegen de beide oudste jongens drie
jaren en tegen de moader één jaar gevange
nisstraf, voor den jongstsn jongen ontslag
van rechtsvervolging en plaatsing in een ryks-
opvoecingsgasticht.
Verdedigers waren mr. Koning, Kirbergen
en Jacobion. Uitspraak over 8 dagen.
Men schryft aan de „Tel.": Uit
een nader ingesteld onderzoek naar aanleiding
van den Zond.ig avond ts Huisen gowosi
hebbenden brand ij gelloken, dat hy in het
achterhuis is ojtstaan. Daar lagen wat spaan
ders opgehoopt en nu had een der kinderen
de onvoo'zicbtighei 1 daarvan een Paasch-
vuurtje te stoken. Doordat een deur aan de
windzjj .e waarschijnlijk open heeft gestaan,
zyn de vonken omhoog gevlogen en hebben
het strooi-n dak aangetast. Toen de vader
op de deel kwam, stond het dak reeds io
lichterlaaie en had by nog alleen den tyd
de varkens uit hunne hokken naar buiten te
jagen. Ds beide afgebrande hofsteden zyn
verzekerd, maar, naar wy vernemen, zal de
schade voor beide bewoners nog vry groot zyn.
To Groningen is de wed. L. B.,
wonende in eene gang in de Folkingestraat,
dood op haar bed gevonden. Dr. Kremer con
stateerde, dat de vrouw aan eene jenever-
beroerte overleden is.
Yan de Kaap de Goede Hoop
arriveerden verleden week te Londen twee
stoomschepen, n.l. de „Dunotter Castle" en
Trojan", die te zamen ongeveer 900 kistjes
versche druiven medebrachten, die in goeden
toestand, voor een flinken prys Yan de hand
werden gedaan.
Het zeilschip „Au guste en Julie"
geraakte by Martinique in brand. Kort nadat
de bemanning het schip verlaten had, vloog
het in de lucht. De manschappen redden zich
in twee sloepen naar Fort de France.
Uit de Friesche gemeente Opster
land zyn vader, moeder en elf kinderen naar
Amerika vertrokken, om lotsverbetering. Bo
vendien laat dit ouderen paar nog twee kin
deren by de familie achter, terwyi de twee
ouisten reeds vroager naar Amerika zyn ver
trokken.
Amorikaansche „spor t." De
„Arnh. Ct." schryft: In een door ons gisteren
ontvangen brief uit Californiö geeft de heer
Van Outeren een verslag van de boksparty
tusschen den Amerikaan Corbet en den
Australiër Fitz Simmans. Wy laten dit ver
haal achterwege, omdat het reeds in ver
scheidene couranten voorkwam en voor den
Hollandschen lezer van geonerlei belang is.
Meer interesseert naar onze meening wat de
schryver verhaalt omtrent betgeen men in
Amerika al niet over heeft om spoedig alom
met den uitslag bekend te zyn.
Carson is een klein, arm stadje, te midden
eener wildernis gelegen en mitsdien ©eniger
mate van de bewoonde wereld afgesloten,
zoodat het zelfs voor Amerika niet te ver
wonderen is, dat het slechts met één tele
graafdraad is verbonden.
Met het oog op de dingen, dio komen zouden,
was dit ten eanenmale onvoldoende, en daarom
legde de Western Union Telegraph Company
er nog maar eens even zeven draden by aan,
waarvan de kosten ruim 20,000 dollars be
liepen, opdat de uitslag zoo spoedig mogeiyk
over geheel Amerika bekend zoude zyn. Naar
berekening waren er ook ©2n paar telegrafisten
meer noodig voor den gewichtigen dag, en
hoe ongelooflyk het voor Hollandsche oogen
ook schynen moge, 42 ambtenaren waren vaQ
12 uren 's middags, toen de stryd begon, tot
om en by middernacht, onafgebroken bezig
de 400,000 woorden wereldkundig te maken,
die zy voor de verschillende dagblad-correspon
denten te verzonden hadden.
Nog krasser maakte het de uitgever van
het dagblad „Tho Examiner" uit San Francisco.
Dit blad wordt 's nachts gedrukt en verschynt
's morgens om 6 uren; ten einde dus de
photographische opnemingen van den stryd nog
in het nommer van den 18dtn te kunnen
opnemen, zat er niets anders op dan een
extra-trein te bestollen, onder voorwaarde,
dat deze zoodra mogeiyk na afloop ver. rek
ken en met den moo3t mogeiyken spoed
doorjakkeren moest tot San Francisco.
Carson ligt 275 myien van San-Fancisco
verwyderd en deze afstand werd in slechts
6V2 uur afgelegd; in streken, waar dit met
het oog op het bergachtige terrein mogelijk
was, bereikte men eene sn.lbdd van ruim
70 myien in het uur. De talrijke opnemingen,
penschetsen on vergezellende kout werden
onderweg in gereedheid gebracht en t02n de
feryboot om 9 uren aankwam, was alles voor
verdere behandeling in orde, zoodat by het
aanbreken van het daglicht het publiék zich
verlustigen kon in de details van het groots
gevocht: met do prentjes mede, negen groote
vellen druks beslaande.
Gevolgen van den oorlog. De
Griaksch Turksche oorlog doet reeds aanstonds
zyn invload gelden op de graanprijzen.
Terwyi die der tarwe pl.m. f 14 is gestegen,
steeg die der rogge reeds ƒ7.
Verschalende ioljndscbe soorten noteeren
f 1 hooger, terwyi enkele andere nog hooger
liepen; Amerikaansche merken waren 1 */4
hooger.
De krentenpryzen stegen tot f 0.50.
(Ned. Bakkersc.)
Amsterdamsch Schaakgenootschap.
Uitslag van den Nationalen Wedstrijd.
lste Klasse. Earste prys (G. M. on ƒ50)
N. W. Van Lennep, Londen. Tweede prys
(kunstvoorwerp en 30) mr. J. D. Tresling,
Winschoten. Derde prijs 20) jhr. A. E. Yan
Foreest, Amsterdam. Vierde prys (ƒ12.50) D.
Bleykmans, Amsterdam.
Prys van ƒ10, uitgeloofd door den Ned.
Schaakbond, voor den speler, die, zonder een
der door hot V. A. S. uitgeloofde pryzen te
behalen, het beste resultaat heeft behaald
tegen de eerste drie pryswinners, J. W. Te
Kolsté, Utrecht.
2de Klasse. Eerste prys (Z. M. en 30)
J. J. Speet, Breda. Tweede prys (kunst
voorwerp en 20) Cb. F. Haje, Amsterdam.
Derde prys 15) A. J. Kleeblad, Amsterdam.
Vierde prys 10) R. Yan Dam, LeideD.
Vyfde prijs (ƒ7.50) W. Muntjewerff, Am
sterdam.
Prys van ƒ5, uitgeloofd door den Ned.
Schaakbond (voorwaarden als boven), S. Gazan,
Den Helder.
Een schaakspel, uitgeloofd door den heer
E. Van Dien voor het fraaiste aangekondigde
mat in drie of meer z.tten, mits ten minste
drie stukken van beiio partyen op bet bord
staan: mr. J. D. Tresling.
Burgerlijke Stand.
AARLANDERVEEN. B e v a 11 e nM. K. Bruines
geb. De Man Z.
Overleden: G. Oosterman jm 1 j.
ALFEN. B e v a 11 e n G. Wilschut geb. Blanken
D. E. J. Bos geb. Wolmerstett Z. L. Zoutman
geb. Wijsman Z J. Van Ooi geb. Voorn D.
Overleden: A. Van Dam, eebtg. van H.
Spruit 50 j.
BODEGRAVEN. Bevallen: A. Ten Brinke
geb. Verburg D. K. M. J. Driessen geb. Nijen-
huys Z. L. De Vet geb. Bauer D. S. Verwey
geb. Van der Vecht D.
NIEUWKOOP. Bevallen: A. Van der Laan
geb. Beuk Z.
Overleden: J. Blijleven Z.-2 m. S. Van
Leeuwen Z. 13 i. W. Verlaan D. 5 w.
OUDSHOORN. Overleden: J. C. Mulder
D. 15 m.
TER-AAR. Bevallen: C. Koawenhoven geb.
Sassen D.
Overleden: T. Turkenburg D. 4 m.
ZOETERWOUDE. Geboren: Theodora Jo
hanna Lu de win a, D. van G. Voskuyl en E. v. d.
Berg Petronella Jacoba. D. van P. Ammerlaan
en A. H. v. d. Stap. Elisabeth Maria. D. van
K. Hulsbos en G v. d. Berg.Johannes Jacobus,
Z. van G. H. Van der Poel en P. Hoogduin.
Overleden: A. M. v. d. Eerden, vrouw van
T. H. C. Donders 68 j.
ERRATUM. Burgerlijke Stand.
Eerste huwelijksafkondiging van 18 April.
G. Seijdeell jm- 31 j. en A. M. Pander jd. 31 j.
J. v. d. Linden jm. 23 j. en A. Pander jd. 35 j.
Moet zijnG. SeydelT jm. 31 j. en A. M. Pander
jd. 31 j. J. v. d. Linden jm. 23 j. en A. Pander
id. 25 j.
KOLONIËN.
BATAVIA, 18—23 Maart.
(Nederlandsche mail).
Uit Soerabaia wordt van 19 Maart aan den
„Java-Bode" geseind: De officier van justitie
heeft in de strafzaak van den heer Vinke, gewe-
zen directeur der koffiepellery Kalimaa, veroor
deeling geëischt tot een jaar gevangenisstraf*
Uit Bodjonegoro wordt 1. d. 20 Maart
aan het „Soer. Hbl." geseind: De petroleum-
bronnen in Tinawoeng (concessie van de heeren.
Ch. G. Riess en de firma Anemaet Co., in
Juli jongstleden overgedragen aan de maat-
schappy tot exploitatie der petroleumconcessie
Tinawoeng) staan in brand. Volgens gerucht
zyn eeDige inlanders daarby omgekomen.
De civiele en militaire gouverneur van
Atjeh is gemachtigd om te beschikken over
eene som van ƒ30,000 voor den aanleg van
een weg van Indrapoeri naar Selimoen in
gemeld gewest.
De „Semarangsche Courant" bericht onder
dagteekening van 17 Maart:
Alweder een vergiftiging, die alweder door
een t9 groote dosis gelukkig den dood niet)
ten gevolge had. De stadsschout Van Ham i
werd gistermiddag door den agent van do
Koloniale Bank alhier, den heer Schadd,
telsphonisch opgeroepen met verzoek om
dadtlyk op het kantoor van die Bank to
komen. Da schout spoedde zich daarheen en
vernam toen, dat er op dat kantoor een
vergiftiging bad plaats gehad, doch gelukkig
zonder gevolgen. Eergistermiddag nl. wer
den de agent en alle employés, na het
gebruik van hun kopje thee, dat, zooals ook
op andere handelskantoren gebruikelyk is,
'8 middags geschonken en rondgediend wordt
zoo onpasselijk, dat zy herhaaldelyk moesten
vomeeren. De heer Harloff, een der slacht
offers, beeft daarop een hoaveelheid van do
overgebleven theo mee naar huis genomen en
by den leoraar van de H. B.-S. in de chemie,
den heer Lc.endertz, gebracht, met verzoek die
theo chemisch te willen onderzoeken. De heer
Leendertz voldeed hieraan welwillend en be
vond, dat er oen dosis arsenicum in de thee
gemengd was, ecbt9r in zoo groote hoeveelheid,
dat de slachtoffers er hun leven aan te daDken
hadden. Do mandoer, die het water gekookt,
de mandoer die de thee gezet en rondgediend
heeft, en de mandoer, die beneden aan da
trap van het lokaal van do Bank de wacht
houdt, in de onmiddellyke nabyheid, waar het
water gekookt word, zyn door den stads
schout dadelijk in hechtenis en in verhoor ge
nomen, omdat het voor de hand ligt deze dria
iülanders te verdenken. Natuuriyk weten zy van
niets af en zyn zich van geen kwaad bewust.
De twee eerstgenoemde mandoers moeten o. a.'
om den heer Jacobs, den onlangs aangestelden
pakhuismeester in de plaats van den heer
Donkel, gelachen hebben, toen deze unpasse-
lyk werd en de trap afging. Ook twee man*
doers, in de pakhuizen aan de Kalibaroe
werkzaam, worden als de daders geno9md,
omdat de heor Jacobs nogal streng in den
dienst moet zyn. De politie zal wel intusschen
weten wat haar te doen staat, en de zaak
ook van een anderen kant beschouwen.
Op 22 Maart is door den hoofdinspecteur
voor de opiumaangelegenheden In een pakhuis
van den opiumpaebter te Batavia in eene
andere dan de gewone bewaarplaats eoneba-
langryke hoeveelheid Bengaalsch opium ge
vonden, dat niet uit den landsvoorraad af*
komstig was. De zaak is in handen van do
politie gesteld. (J.-B.)
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indië
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Verleend: Met
ingang van 14 April 1897 wegens ziekte een twee
jarig verlof naar Europa, aan den waarnemeuden
ingenieur der lsto klasse bij den dienst van bet
mijnwezen in Nederlandsch-lndië C. J. Van Loon;
wegens ziekto een tweejarig verlof naar Europa,
aan den opzichter 2de klasse bij don waterstaat
en 's lands burgcrl. openb. werken W. Woltors;
met ingang van 5 April 1897 wegens langdurigen
dienst, één jaar vei lof naar Europa, aan den inge-v
nieur der lste klasse bij den aanleg van Staats
spoorwegen J. B. Hubenet.
Ontslagen: Wegens volbrachten diensttijd
eervol uit 's lands dienst, de assistent-resident vaa
Bodjonegoro (Rembang) W. Tb. P. Martens.
B o n o e m d Met ingang van 2 April 1897, tot
onderwijzer der 2de klasse bij het openbaar lager
onderwijs voor Europeanen, do onderwijzer der
3de id. P. J. C. Pauleu.
Verlengd: Met een gelyk tijdvak of zooveel
korter als zal blijken voldoende te zijn, de tormijn
van zes maanden, waarvoor de ambtenaar P. F.
Bloom ter beschikking is gesteld van den voor
zitter van den landraad te Proboliuggo, ton einde
met griffiersworkzaambeden te worden belast.
Bij de kweekschool voor Inlandsche
onderwijzers te Djokjokarta.
Benoemd: Tot 2den onderwijzer, II. Th. J,
Uijtterbroeck, thans dezelfde betrekking beklee-
dendo aan dc gelijknamige inrichting te Probolingo.
Belast: Met de waarneming der betrekking
van hulp-onderwijzer, de onderwijzer 3de klasse
bij het openbaar lager onderwijs voor Europeanen
P. Vermeulen.
Door den directeur van Financiën.
Benoemd: Tot adjunct-inspecteur van Finan
ciën, de ambtenaar op non-activiteit H. W. Kloos*
laatst die betrekkiug bekleed hebbende, met be
paling, dat hij werkzaam zal zijn in de derde af
deeling. standplaats Semarang.
Ontslagen: "Wegens ziekte, eervol uit zijn
betrekking de commies 3de klasse bij den post
en telegraafdienst P. H. L. De Graaff;
eervol uit 's lands dienst de hulponderwijzeres
bij bet openbaar lager onderwijs Yoor Europeanen
E. M. Sexauer.
Gesteld: Voor den tijd van zes maanden of
zooveel korter als zal blijken voldoende te zijn
ter beschikking van den voorzitter van den land
raad te Bondowoso (Bcsoeki), om te worden belast
met griffierswerkzaamheden bij die rechtbank A.
J. De Vries, thans ter beschikking gestold van
den voorzitter van den landraad to Soerabaia.
Ontslagen: Op verzoek, eervol uit 'slands
dienst, de klerk ter algemeeno secretarie W. L*
A. De Vries.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Verleend:
Wegens ziekte een tweejarig verlof naar Europa
aan den off van gez. lste kl. H. K. J. Van dfen
Bus9cho, den kapt. der inf. H. W. Mnller en den
lsten luit. der inf. A. A. Djjkstra;
wegens langdurigen dienst een jaar verlof naa^
Europa aan den lsten luit. der inf. A. G. A. Looijenj
