N°. 11363.
Donrfei-d ag 11 Maart.
A0. 1897
feze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven
Tweede Biad.
Feuilleton.
Ecu heldhaftige Trouw.
LEIDSCH
BACIBLAB.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per S maanden.
Franco per post
vfzondorlyke Nommers
PRIJS DER ADVERTENTTEN:
Yan 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17 J. Grooter©
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
De plaats en de kosten der nieuwe
openbare lagere school.
Zooals in de gemeenteraadszitting van 1
September 11. door den voorzitter werd mede-
gedeelJ, konden 122 leerlingen der scholen
3de kl. niet geplaatst worden, en moest wor
den beschikt- over de lokalen van het zooge
naamde Soephuis, aan de Haarlemmerstraat.
Na de (Xtobc-r-inschry ving bleek het aantal
leerlingen der scholen 3de klasse nog meer
te zijn toegenomen, en worden deze scholen
thans bezocht door het volgend aantal leer
lingen:
School 3e kl. No. 1 door 563 leerl.
2 735 metinbegr. van
bet Soephuis.
n n rt 3 n 592
n 553
Heerenstr. 225
te zamen dus door 2668 leerlingen?
De wijze waarop het best en op de minst
kostbare wijze in het gebrek aan plaatsruimte
kon worden voorzien, hebben B. en Ws. ern-
tig o/erwogen; het lag voor de hand, dat
uitbreiding van de school aan de Heerenstraat
de eenvoudigste oplossing geweest ware,
maar deze stuitte of op de buitensporige
eischen van den eigenaar der aangrenzende
përceelen, terwijl uit een onderzoek door de
Commissie van fabricage en den gemeente
architect bleek, dat de toestand der muren
en fundamenten der bestaande school niet
toeliet eene verdieping daarop te plaatsen.
Aangezien echter do grootte der bestaande
lokalen voldoet aan het koninklijk-besluit
van 4 Mei 18S3 omtrent den bouw en dein
richting van scboullokalen, en uit een voort
gezet onderzoek bleek dat de muren van een
eventueel nieuw te louwen school op dezelfde
plaats konden komen als de bestaan le, ter
wijl de bintlagen, benevens de bekapping,
konden worJen gebruikt, hebben B. en "Ws.
den gemeente architect opgedragen een plan
op te maken tot geheele verbouwing der
school aan de Heerenstraat tot een school,
geschikt voor ongeveer 600 leerlingen, met
behoud van de bestaande onderwijzerswoning
tevens verzochten zij eene berekening der
kosten.
Volgens dat plan zullen, gelijk w\j bereids
meldden, nadat de geheele school is afge
broken, zes lokalen op' den beganen grond,
-es daarboven worden gebouwd aebt dezer
vertrekken zijn binnenwerks groot 6.95 X 6 75
M.geschikt voor 8x48 348 leerlingen;
wee vertrekken hebben eene ruimte van
X 60 120 leerlingen, en twee voor 2 X 50=
100 leerlingenin het geheel kunnen dus
■uim 600 leerlingen geplaatst worden. Zoo
'aoodig zouden de twee laatstgenoemde lokalen
mg kunnen worden vergroot door den eind
«revel te verplaatsen.
Tot verdere toelichting van het plan dient,
dat naast de lokalen een gang ter breedte
van 2.10 M. is ontworpen, toegang gevende
SO)
Do dood riep om hein, wachtte op hem in
de geweerloopen van de manschappen. "Weer
voelde hij levenskracht in zijn aderen, weer
werd hij moedeloos, Hij hoorde en zag al de
dingen van het leven rondom hem - de witte
velden, de muren van d9 stad, waarachter
zijn vrienden gelegerd waren; in het kamp
zag hij de manschappen vol leven en hoorde
hij allerlei geraas en allerlei stemmen. Hü
zag en hoorde dat alles zoo duidelijk, als
nooit te voren. Hij kon er zicb niet indenken,
dat al die klanken en al die'tooneelen binnen
enkele minuten voor immer aan zijn oog ont
trokken zouden zijn, omdat dan zijn levens
draad afgesneden zou worden.
De wacht had hem halverwege den heuvel
afgebracht, toen oen jongen met een vroolyk
lachend gezicht voorbygaloppeerde en Murat
salueerde. Pahlen or.tstelde en zijn oogen
werden doffer. Half onwillig richtte hij zich
op, toen hij zag, dat de glimlach op het ge
zicht van den jongen verstijfde en er een
uitdrukking van afschuw in zijn oogen kwam.
De soldaten duwden hem vooruit, maar hy
hoorde den snik en zag hoe krampachtig de
jonge man de teugels aantrok; er kwam een
donkere blos op zyn eigen gelaat.
De jongen zat als versteend in het zadel;
z|jn oogen waren wyd geopend, gevestigd op
Murat en den staf, die hem met toenemende
naar de schoolvertrokken en naar de aange
brachte privaten en urinoirs.
De hoofdingang is gelegen aan de Heeren-
straat, terwijl voor de bediening der riolen,
kolken, de speelplaats, enz. een afzonderlijke
toegang is gehouden.
Voorts zijn een overdekte speelplaats, groot
6.40x7.50 M., en een bergplaats voor brand
stoffen ontworpen.
De geheele speelruimte is ruim 200 M2.
Do begrooting van kosten van dit ontwerp
bedraagt f 32,000; voor meubilair en leer
middelen zal bovendien f 4650 nodig zijn;
daaronier is gerekend op 300 tweepersoons-
schoolbanken ad f 10 per stuk, terwijl men
.de bestaande schoolbanken als reserve-banken
kan houden.
Door de oprichting dezer vijfde school
3de kl., geschikt voor 600 kinderen, zal dus
niet alleen voldoende plaatsruimte verkregen
worden voor de tegenwoordige schoolbevol
king, maar zal ook in de eerstvolgende jaren
geen vermeerdering van localiteit nooJig zyn.
Eene raming, gegrond op de ervaring der
laatste jaren, doet B. en Ws. veronderstellen,
dat het aantal leerlingen der scholen 31e kl.
jaarlijks met 35 toeneemt, zoodat eerst over
ongeveer zeven jaren tot de oprichting eener
nieuwe school zou moeten worden overgegaap.
Hierbij is gerekend op de omstandigheid,
dat wegens het groote verschil van keta.ntal
leerlingen in de verschillende klassen, niet
alle plaatsen in eene school kunnen bezet
wordeD, zoodat de schoollokalen meer plaatsen
moeten beschikbaar hebben, dan het aantal
kindereD, voor wie plaatsing op die scholen
wordt aangevraagd.
Bovendion bestaat de mogelijkheid, dat een
nieuwe school voor bijzonder onderwijs bin
nen eenigen tijd wordt opgericht, waarvoor,
naar B. en Ws. van terzijde vernamen, plannen
in overweging zijn. Daardoor sou natuurlijk
de behoefte aan meerdere plaatsing op de
openbare scholen verminderen.
Het plan en de raming van kosten van
bovenomschreven schoolbouw z\jn opge
maakt in overleg met de Commissie van
Fatricage; deze heeft bovendien in haar
rapport - nog medegedeeld, dat een school
op een ander terrein onzer gemeente, geheel
op den beganen grond gebouwd, f 52,000
zoude kosten (zonder onderwijzerswoning);
en een school, geprojecteerd gelijk aan die,
welke thans wordt voorgesteld, f 39 000,
eveneens zonder onderwijzerswoning; aange
zien de jaarlyksche vergoeding voor het gemis
van vrije woning f 350 bedraagt, zouden
bovengenoemde kapitalen met f 10,000 mo-ten
vermeerderd worden, indien men die kosten
wil vergelijken met de kosten eener nieuwe
school aan de Heerenstraat, alwaar reeds een
onderwijzerswoning bestaat, ongerekend de
waarde van het terrein, dat elders moet worden
verkregen.
Om alle bovenaangehaalde redenen zijn B.
en Ws. van meening, dat de nieuwe school
zal moeten gebouwd worden op de plaats
van de bestaande school aan de Heer nstraat,
en hebben zij dienovereenkomstig eene gewij
zigde schoolwykverdeeling ODtworpen, waarbij
verbazing gadesloegen. Zjjn geheele ziel was
in opstand. Een spion 1 Hy had niet eens ge
boord, dat er iemand gevangengenomen was.
Wanneer was dat vreeselyke ongeluk gebeurd?
De prins, Pallisseaux, al die mannen met hun
valkenoogen keken naar hem. Ja I daar achter
den prins waren de vermetele oogen van
Cha8tanié op hem gevestigd, terwijl de eerste
zich vooroverboog naar Pallisseaux. En die
anderen l De glimlach van den majoor, die
een heimelijk genoegen scheen te hebben
La Bourdonnaye, die den vorigen avond naar
zijn handen had gekeken... al die mannen,
die hy in het geheim ieder uur van den dag
had gevreesd, keken naar hem. Moest hy hun
hier in hot volle daglicht zyn geheim vertellen
Neen, hy wilde liever sterven.
Toen viel het hem iD, dat er in deze crisis
geen quaestie kon zyn van weifelen of van
de waarheid te verzwygen. Hy moest dadeiyk
een beslissing nemen, als hy het leven van
Pahlen wilde redden. Overal zag by zich om
geven door den dood, zyn eigen moreelen of
Pahlens lichamelyken dood, en hy moest oogen-
blikkelyk tusschen die beide kiezen.
Hy hoorde de stem van Murat als op een
afstand. Hy schrikte en keek den prin3 aan;
het was, of de blikken der mannen hem aan
alle kanten aanraakten.
Uw Hoogheid", hy sprak met een
zwakke, gebroken stem „Uw Hoogheid de
voorpost mag ik u oven zeggen, luitenant,
dat de gevangene, die op het punt staat van
gefusilleerd te worden, een officier is van de
ly fwacht te paard van den Russischen Keizer."
- Dan was het rapport, dat hy gaf, waar,"
het aantal kinderen in verband met den
afstand van de verschillende schoollokalen zoo
gelykmatig mogeiyk over de vyf scholen wordt
verdeeld.
Uit den aard der zaak moet die school-
wykverdeeling als eene voorloopige worden
•aangemerkt, zoodat, wanneer naderhand de
ondervinding leert, dat eene wyziging ge-
wenscht is, B. en Ws. daaromtrent met de
schoolcommissie in overleg zullen treden.
Hunne beschouwingen omtrent de wen-
scheiykheid voor den bouw eener nieuwe
school aan de Heerenstraat, het plan voor
dien bouw en de voorgestelde schoolwyk-
verdeeling hebben B. en Ws. in handen ge
steld van die schoolcommissie ter fine van
advies, doch deze heeft zich niet kunnen
vereenigen met dat voorstel, omdat zy het
gewenscht aebt, dat de nieuwe school wor.lt
gebouwd in het noordelyk deel der gemeente;
dienovereenkomstig bestryJt zij, in een uit
voerig rapport, de door B en Ws. voorge
stelde schoolwykverdeeling, en stelt daarvoor
een andere in de plaats, gegrond op den
bouw eener school op het terrein der Kleeder-
kloppery.
Eene beoordeeling van het door B. en Ws
ingediende p'an voor den bouw eener school
aan de Heerenstraat hebben dezen in het
rapport der schoolcommissie niet gevonden;
evenmin hare d.-nkbeelden omtrent de inrich
ting eener eventueel te bouwen school op het
terrein der Kleederkloppery, m. a. w.: of zy
wenscht, dat de school geheel op den beganen
grond, of met eene verdieping worde getouwd.
De commissie, zeggen B. en Ws., he9ft zich
klaarblUkelyk alleen gesteld op een standpunt
van wenschelykheii, waar de school zou
moeten komen, zonder de geldelijke gevolgeD,
welke de bouw oier school voor de gemeente
zal hebben, in aanmerking te nemen.
Een school zondor «verdieping met onder-
wyzerswomng op 'liet "terrein der Kleëder-
kloppery zal, geiyk uit de voorgaande cyfers
llykt, f 30,000 meer kosten dan de bouw der
nieuwe school aan do Heerenstraat met de
bestaande onderwyz rswo ing, d. i. byna de
helft meer, ongerekend bet terrein. Indien
mocht worden besloten een school te bouwen,
gelyk aan de door B en Ws. aan de Heeron-
straat ontworpene, dan zou het verschil
17,000 plus de waarde van het terrein be
dragen. B. en Ws. hebben aan het rapport
der schoolcommissie alle aandacht verleend,
welke het als resultaat v.m een uitvoerig
onderzoek verdient, en hebben overwogen of
de meerdere kosten van den bouw eenor
school in het noordelyk deel der gemeente
opwoog tegen eene wellicht betere verde<-ling
der gemeente in schoolweken, doch de door
de schoolcommissie aangevoerde bedenkingen
tegen hun voorstel hebben B. en Ws. niet
van meening kunnen doen verandereD, ook
omdat zy de motieven, welke de schoolcom
missie tot hare conclusion hebben geleid, deels
overdreven en minder juist achten; deels omdat
ze op minder juiste gegevens steunen; terwyl
een hoofdbezwaar tegen de door B. en Ws.
voorgestelde schoolwyk-vordeeling, nl. dat een
zoker aantal kinderen (235) een langeren weg
naar school dan thans zal moeten afleggen
langs een punt met druk verkeer, in niet
geringe mate ook toepasseiyk is op de door
de schoolcommissie voorgestelde verdeeling.
Wellicht zal het ideaal eener goede'school-
wykverdeeling kunnen bereikt worden, wan
neer over eenige jaren een zesde school 3de
klbyv. in het ni9uwe gedeelte der gemeen
te, wordt gebouwd.
Tevens weerhggen B. en Ws. het beweren
der schoolcommissie, dat uit het noordelyk
deel zooveel meer schoolgaande kinderen komen
dan uit het zuideiyk, nl. 1327 en 1075.
Deze ongunstige verhouding wordt ver
kregen door de 269 kinderen, wonende be
oosten de Hooigracht en die thans de school
No. 1 (van den heer Yan der Harst) bezoeken,
niet mede te tellen.
Waar in de toekomst de grootste vermeer-
deriog zal zyn, is moeilyk te voorspellen,
en zal van verschillende omstandigheden af
hangen, o. a. van beschikbare terreinen. Eigen
aardig is het, volgens B. en Ws. hierbjj op
te merken, dat by hen twee plannen zfo'n in
gekomen voor den bouw van wyken voor
goedkoopere woningen bezuiden den Ryn.
Een ernstig bezwaar tegen het bouwen
eener school op het terrein der Kleederklop
pery is huns inziens ook de smalle toegang
over het bruggetje over de Binnenvestgracht;
B. en Ws. vreezen dat die toegang zoo on
houdbaar zal biyken te zyn, dat het leggen
van een brug over den Singel noodzakelyk
zal worden. Een ander bezwaar is dat de
Kleederkloppery zal moeten worden verplaatst,
maar waarheen? Om gezondheidsredenen zou
eene plaating daarvan by de schooi Jtoch zeer
onraadzaam zyn.
Ten slotte leggen B. en Ws. den gemeente
raad de vraag voor, of het aangaat eene
nieuwe school voor beduidend hooger bedrag
elders te bouwen op een terrein, waartegen
groote bezwaren bestaan, terwyl meu voor
schoolbouw beschikbaar heeft een t-rrein,
gelegen aan den openbaren weg, waar do
onderwyzerswoning onveranderd kan behouden
biyven eu van de afbraak der bestaande school
voor de oprichting der nieuwe gebruik kan
worden gemaakt.
T W£E»K KANJER.
Het debat over het ontwerp tot wyziging
der successiewet word voortgezet.
By art. Ibis (verhooging van het overgangs
recht van niet-ingezetenen met 3y2 pet.,
namelijk in rechte lyn van 1 tot 4'/2envoor
anderen van 5 tot 8l/s) werd coor den heer
Kolkman een amendement voorgesteld om het
overgangsrecht voor niet ingezetenen in alle
gevallen te bepalen op 8% pet., daar buiten
landers in ons belastingstelsel te zeer worden
bevoordeeld.
De Minister bestreed bet amendement, vooral
om depreciatie van grond to voorkomen,
ondat h-t slaat ook op Nederlanders, niet-
ingezetenen.
Het amendement Kolkman werd aange
nomen met 44 tegen 32 stemmen.
Costa-Rica-Packet.
Uit den officiéél en tekst van de scheids
rechterlyke uitspraak van den heer F. Ds
Martens, gegeven in deze bekende zaak, en
door de ministers van buitenlmdsche zaken
en van koloDién overgelegd, bJykt dat hy die
uitspraak heeft gegrond op het feit dat de
kapitein van dat Engelsche schip zich van
de prauw heeft meester gemaakt in Jan. 1880
buiten de territoriale zee van Nederlandsch-
Indië, dat volgens het volkenrecht koopvaardij
schepen in open zee afgezonderde gedeelten
uitmaken van het grondgebied van den Staat,
welks vlag zy voeren en dat zy dua voor daden
in open zee alleen onderworpen zyn aan de
rechtspraak van de nationale overheid van
dien Staat; dat de toeéigening door den
kapitein van de lading van de prauw ais
hebbende plaats gehad in open zee, slechts
berecht kon worden door Engelsche rechts
colleges en geenszins door Hollandscbe.
Verder wordt overwogen dat de identiteit
van bedoelde prauw volstrekt niet bewezen is;
dat de Indische autoriteiten, die den kapitein
Carpenter hadden aangehouden, uit eigen
hoofde de vervolging hebben gestaakt na hot
vonnis van den Raad van Justitie te Makassar
van 1891 en dienvolgens onwederlegbaar de
onwettigheid van zyn aanhouding en zyn
gedwongen overbrenging van Ternate naar
Makassar hebben geconstateerd;
dat alle overgelegd3 stukken en bescheiden
de ontstentenis bewyzen van eenigo wezen-
lyke oorzaak voor de aanhouding van kapitein
Carpenter en d.nt de behandeling, hem aan
gedaan in de gevangenis te Makassar, nis.
gerechtvaardigd is tegenover een onderdaan
van esn beschaafden Staat, die in staat van
voorloopige hechtenis verkeert.
Op deze gronden wordt de schadevergoeding
aan den kapitein uitgesproken, terwyl intus-
schen wordt erkend dat de kapitein, t09Q
hy eenmaal vry was, op zyn schip had kan
nen terugkeeren uiteriyk in Januari 1892 en
dat hy geen afdoend bewys heeft overgelegd
voor de beweerde noodzakelijkheid om in
April 1892 zyn schip in de haven van Ternate
onbeheerd te laten en nog minder om dit
voor geringen prys te verkoopen.
Ten aanzien van de eigenaren van het
schip wordt overwogen, dat dezen verplicht
waren geweest zorg te dragen dat de eerste
stuurman in staat ware geweest by een
ongeval, aan den kapitein overkomen, het
bevel over het schip te voeren en het bedrijf
van de walvischvangst uit te oefenen, zoodat
de schade door de gevangenneming van den
kapitein geleden door de eigc-nare.j, j om-
cieren en de bemanning, niet uitsluitend het
noodzakelyk gevolg is van die voorloopige
aanhouding.
Tevens is ter griffie nedergelegd, ter inzag©
voor de leden der Tweede Kamer, een exem
plaar van de contra-memoriöo, door de Nedor-
landsche Regeering by den arbiter ingediend.
zeide Murat onverschillig. „Wel, M lizek,
waarom rukt generaal d'Hautville niet verder?"
Hy is op het punt op te marcheeren,
Uw Hoogheid." Hy hield weer stil; toen zei
hy op smeekenden toon: „Uw Hoogheid, hy
is graaf Pahlen; hy is geen spion. Ik smeek
u, spaar hem het leven." De prins keek ver
rast op; hy keek den jongen onderzoekend
aan, voordat hy antwoordde.
Maak een einde aan uw rapport," zeide
hy kortaf.
Het is werkelyk waar," was het ant
woord; de oogen van den jongen schitterden,
2yn ademhaling was kort en moeilyk Zyn
kameraden zaten stom van verbazing in hun
zadels; La Bourdonnaye en Chastanió begon
nen te glimlachen, Pallisseaux keek hem onaan
genaam en streng aan. De rest van de adju
danten keek gedeeltelyk met verbazing,
gedeelteiyk met genoegen naar hem. Zy wil
den zieD, wat voor streek de jongen, dien zy
tot hun lieveling gemaakt en bedorven hadden,
nu weer zou uitvoeren.
Uw rapporti" herhaalde de prins,
Generaal d'Hautville staat gereed om
met de voorhoede voort te marcheeren." De
woorden kwamen er afgebroken en haastig
uit, de jongen hield plotseling stil. Toen riep
hy ineens op een innig verdrietigon, ODtstel
den toon, alsof hy de rest van het rapport
had vergeten: „Prins Murat, ik zou u niat
voorliegen. De gevangene is geen spion. Wer
kelyk, hy is er geen. Ik- weet het zeker. Hy
is een geacht officier. Ik heb hem in Rusland
ontmoet. Ik verzoak u ik smeek u, laat
hem het leven."
Zyn houding en zyn ontsteld gezicht trok
ken de aandacht van Murat. Hy keek den
jongen een oogenblik gestreng aan. Hy wist
wel, dat by tegenover hem niet de streken
zou durven uithalen, die hy in den staf uit-
ba\ld had. Hy zag ook, dat zyn gedachte,
dat de jongen dronken kon zyn, ongegrond was.
Hy is een spion," antwoordde hy. „Niets
is duidelyker bewezen dan zyn schuld. Hy
werd in een Fransche uniform in het kamp
gevonden en most doodgeschoten worden."
De jongen wierp eeri ontstelden blik over zyn
schouder. Hy sprong van zyn paard.
Goede Hemel, luitenant, gy zyt op het
pint een onschuldige te vermoorden 1" riep
hy uit. Toen hy dat zei, kwam er een diepe
rimpel in het voorhoofd van Murat en een
gennkinkel van de wapenen hoorde men in
de groep van de officieren, die in de achter
hoede waren.
Hy moesteen weinig oppassen," fluisterde
La Bourdonnaye zyn buurman in het oor
„Die jonge malle jongen gaat veel te ver."
Ik wed tien duizend franken, dat hy de
vermetelheid beeft het spelletje verder te
spelen. Ik zal Mignon beduiden, dat hy moet
zwygen ja, dat zal ik doen," was het
antwoord.
Bestyg uw paard, luitenant," zeide Murat
op woedenden toon. „Wat heeft dat alles te
beteekenen?"
Er staat een leven, een onschuldig leven
op het spell" riep de jongen. „Hoe zal ik
het u doen gelooven? Er wordt een moord
gepleegd als hy doodgeschoten wordt. Ik zal
het op myn geweten hebben. Ik zal hem
vermoord heb jen. Hoe zal ik hom redden
Uw Hoogheid Ik smeek u
Zyn stem begaf bern, hy sloag in den angst
zyn handen in elkaar.
Die man is zonder twyfel een spion,"
zei Murat, terwyl hy zich naar zyn beid©
generaals omdraaide. „Tenzy graaf Mnizek gek
geworden is, moet hy een gegronde reden
hebben, om zich zoo zonderling aan te stellen.
Ik zal hem een onderzoek doen ondergaan."
- Ik beveel het u ten sterkste aan," ant
woordde een van de officieren veelbeteekenend.
„Ik heb nooit eenige reden geweten, waarom
we die Polen zouden vertrouwen."
Murat riep den eersten officier van de wacht
en La Bourdonnaye read vooruit Toen deze
naar den heuvel galoppeerde, om do executie
te doen uitatellen, werd de jongen zoo bleek
als een doek Het bloed bonsde met geweld
in zyn adereDhy hoorde den prins als op
eer afstand een verklaring vragen voor zijn
gedrag.
Maar het was hem onmogeiyk om te ant
woorden. Geen samenhangenden zin kon hjj
over zyn lippen brengen. Zyn versteende ver
beelding kon alleen nog dat ééne feit bevatten,
dat het doodvonnis van Pahlen nog slechts
een minuut was uitgesteld en dat hy hem
moest redden. Het geheele tooneel zag hy als
een groot sneeuwveld met een mat-blanwe
lucht en eenig goglinster van uniformenoen
bloedroode plek vormde daarin het midd*K
punt: de mantel van den prins.
(Wordt vervolgd.)
