N°. 11320 Woensdag SO Januari. feze (Soixrant wordt dagelijks, mei uitzondering van J'on- en feestdagen, uitgegeven. Peullleton. m IJS Eftl SSVEEUW. LEIDSCH PEUS DEZER COUB&UTl Voor Lelden per 3 maanden,f t.IO. franco per post1.40. Aftondermko Nommerg 0.05. PBU3 DEE AD VEETEN Tl&Nt Van 1—8 regels f 1.05. Iedere regol meer f 0.17J, QreotsrS lettere naar plaatsruimte. Voor het lncasseoren holten de stad wordt f 0.05 berekend. OiUciëele Eennlseeylngeii. Burgemeester en Wethondera van Leidon brengen ter kennis van belanghebbenden, dat ingevolge art. 2 dor Verordening, rogelende de invordering der plaatselijke belasting op do Honden, ieder bonder van één of moor bondeD, die aan die belasting onder hevig zijn, verplicht is daarvoor jaarlijks vóór of op don Sleten Jaonari a. e. bij den Gemeento-Ontvanger aangifte te doen, door inlovering van eeD behoorlek ingevnld on door den aangever ondorteekend biljet, en dat bedoelde inschrijviDgebilJetten voor bet dienst jaar 1897, kosteloos ten kantore van den Gemeente ontvanger verkrijgbaar zgn. Burgemeester en Wetlionders voornoemd, Leiden, F. WAB, Burgemeester. 9 Jan. 1897. E. EIBT, Beoretaris. Burgemooster en Wothoudors van Leiden roepen bij deze op allo leveranciers, werkbazen, eos. welke over hot afgeloopen jaar 1896 tin laste der gemeente cenige vordering hebben, die uiterlijk vóór ultimo Januari a. e. ter Gemeente-Secretarie (Afdoeling Financiën) in te leveren. Burgemeester en Wethondera voornoemd, Leiden, F. WA8, Burgemeester. 2 Jan. 1897. E. EI8Ti Secretaris, Leiden, 19 Jannari. In het lokaal „Ephraïm" vierde gister avond en hedennacht de scboenmakersver- eeniging „Door Vriendschap verbonden" haar veertiende jaarfeest. Nadat alle feestelingen een plaats gevon den hadden en een drietal musici een paar muzieknummers had ten gehoore gebracht, opende de voorzitter, de heer H. Smit, het 8amenzUn met allen een hartelijk welkom toe te roepen, er aan te herinneren, dat de Ver- eeniging in het afgeloopen boekjaar veel zie ken onder haar leden had geteld, waarvan de invloed op haar financiën niet achterwege was geblevon, en hoe twee leden door den dood aan de Vereeniging ontvielen. "Verder wenschte hij allen een aangenaam feest en hoopte hij, dat, als steeds, ook nu de goede orde wederom zou worden gehandhaafd. Daarop kreeg de eerste secretaris, de heer J. Ober, het woord. Uit zijne belangrijke mededeelingen bleek, dat het Vereenigings- boekjaar aanving met 88 gewone leden, dat door overlijden en vertrek dit getal verminderde met 5, maar dat ook 5 nieuwe leden toe traden. Voorts telt de Vereeniging 6 donateurs en 2 èereleden. De stand der financiën was de volgende: Ontvangen werd aan contributie 1ste kl. 206.85, aan contributie 2de kl. 454.80, samen 661.65. Uitgekeerd werd aan ziekengeld 1ste kl. ƒ154.50, aan ziekengeld 2de kl. 171, samen ƒ325.50. In kasgroote kas late kl. 146, 2de kl. ƒ196.20'/,, samen f 342.20'/,. Reserve kas ƒ48 59, dit jaar versterkt met ƒ10, bedraagt dus 58.59. .Weduwonfondsin kas van 1895 66.91'/,; uitgekeerd aan twee weduwen (Sonsbeek en Van Egmond), met inbegrip van zegels, ƒ50.10. Over ƒ16.811/,, waarbij komt ƒ46.50 aan contributie, wordt 63.31'/i. Met een enkel woord herdacht de secretaris het lid der Vereeniging GrootendorBt, naar elders vertrokken en wel uitgenoodigd om op dit feest te komen, maar daardoor verhinderd door den grooten afstand. Met het zingen van feestliederen, van wel ker inhoud menigeen met genoegen zou ken nis nemen, en genietende van het optreden van het variété-gezelschap des heeren H. D. Nieuwenhuizen, uit Rotterdam, ging de avond ras voorbij. De heer N. had gezorgd voor een goed programma, met een tooneelspel, een kluchtspel, tal van voordrachten (o. a. met Tom Pouce), en zangnommers van een Hol- landsche soubrette al hetgeen zeer in den smaak der aanwezigen viel. De zonen van Chrispijn en de hunnen waren gepast vroolijk, ook onder het bal, dat het zoor gewaardeerde en veel en velen omvattende slotnommer vormde. Tegelijkertijd had in het schouwburglokaal „Vondelhoven" de 28ste vergadering met dames plaats der kloedermakers vereeniging „Eendracht door Vriendschap." De opkomst was hier zeer talrijk en een plantenversiering prijkte aan de eene zijde van het tooneel. De hoer W. Metselaar, die van de oprichting af voorzitter der Vereeniging was en tct nu toe elke feestvergadering had geopend, was daartoe nu wegens ongesteldheid verhinderd, zoodat dit thans voor de eersto m$al geschiedde door den secretaris, den heer J. Mens, die dus allen een hartelijk welkom toeriep en eenige genoeglijke uren toewenschte. Maar bij het genoegen moest men anderen ni:t ver geten, o. a. de arme kleinen, voor wie van wege de vereeniging „Kindervoeding" voor warm voedsel wordt gezorgd. Van de com missie was een schrijven ontvangen, ten ge volge waarvan in den loop van den avond een collecte zou gehouden worden. Uit het verslag van den secretaris over het afgeloopen jaar bleek, dat een der jongste leden, Vroom genaamd, is oveiltden, wiens weduwe 30 uit de kas ontving. Overigens was het een gelukkig jaar, met weinig zieken. Het ledental vermeerderde met 4, zoodat het thans 108 telt, zoodat kan gezegd worden, dat de kas in een bloeienden toestand ver keert, waaromtrent de penningmeester in nadere bijzonderheden trad. In het bestuur kwam geen verandeiing. D.^ aftredende tweede penningmeester en de commissaris uit hot bestuur werden herkozen Do bestuurs en ledenvergaderingen hadden geregeld plaats. Voor het in 1896 opgerichte Weduwen- fonds werd begonnen met 1 cent contributie per week van elk lid meer te heffen, ten einde zoodoende een kas te vormen, om na 1 Moi van dit jaar bij overlijden van een lid de weduwe 50 uit te keeren. De hoeren patroons en donateurs bleven hun steun verleenen, in welken steun de Vereeniging zich ook verder bljjft aanbevelen. Na het uitbrengen van het verslag werd de avond verder doorgebracht met het zingen van vele toepasselijke feestliederen, vervaaraigd door den heer W. Metselaar en den leden in een bundel bij bet binnenkomen aangeboden; door het uitvoeren van oenigo muzieknommers voor piano, viool en klarinbt, en doo: het optreden van het „vaudeville- en operett-n gezelschap" van don heer S. H. Boesnach, van Rotterdam, dat er wel in slaagde de aanwezigen in eene feestelijke stemming t? houden, zoowel met de tooneelstukjes als met de komische voordrachten van het dames en heerenpersoneel. Het programma was zelfs zóó omvangrijk, dat het, wilde men niet èl te laat gaan dan sen, wenschelijk werd geacht eenige nommers over t9 slaan en tot het bal te bewaren, om dit er dan mede af te wisselen. Toch was hoe nog halftwee geworden eer de ruimte tot danszaal kon worden in orde gemaakt. Het was er -druk wegens de danslustige paren, en veel opgewektheid hewsebte er ook. De bovenvermelde co'lecto bracht 12 60 op. Wij vestigen de aandacht op de uitvoeriDg der Cbr. zangvereeniging „Excelsior", te Rynsburg, welke velgens achterstaande adver tentie zal plaats hebben op morgen-, Woensdag avond in de kerk der Ned.-Herv. Gem. aldaar. De opbrengst komt ten goede aan de Cnr school dier gemeente te Rijnsburg. Die opbrengst zij aanzienlijk l Bjj koninklijk besluit is, met iDgang van 1 Febr. 1897, benoemd tot directeur van bot post en telegraafkantoor te Roelof-Arendsveen de heer F. W Fontane, thans directeur van het telegraafkantoor en brievengaarder aldaar. In den ouderdom van bijna 70 jaren i6 te 's Gravenhage overleden «te heer A. Th. Van de Watering, sedert 1 Oct. 11. eervol ont slagen hoofdcommies ter gemeente-secretaris. To Hazerswoudo had in de Gereformeerde kerk eene vergadering plaats in het belang van liet Christelijk Onderwijs. Een moderamen, best a de uit verschillende besturen van Christelijke scholen en hoofden van Christe lijke scholen uit de Rijnstreek belegt namelijk 's wi ..tors op verschillede plaatsen openbare vergaderingen, waarop eenige onderwerpen met debat worden ingeleid, en welke ver- gad: ringen alzoo ten doel hebben propaganda te maken voor het Chr. Onderwijs. Zulk een vergadering was het, welke thans een breede schaar van belangstellenden uit vir-cbillen'e gemeenten samen bracht. De voorzitter van het bestuur dor Christelijke school, de heer D. De Bruyn Yz., heette cie vergadering welkom, waarna de heer G. Jansen van Ryssen, hoofd der Christelijke school, de vergadering voorging in gebed. De volgende onderwerpen werden vervolgens ingeleid lo. „De Doop en de Christelijke School," door den heer S. Hempenius, hoofd der Christelijke school te Zwammerdam. 2o. „De vrije examens in verband met de salaris-regeling," door den heer H. Scholten, hoofd eener Cbr. school te Alfen a/d. Rijn. 3o. „De Christen in de Openbare School" door den heer F. Kalsbeek, hoofd der Chr. school te Woerden. Een zakelijk debat werd gevoerd naar aan leiding van beide eerste referaten, waaraan werd deelgenomen door de heeren H. A. P Meyer, van Hazerswoude, Snoek, van Nieuwer- brug, en J. Van Andel, van Bodegraven (hoof den van scholen), C. Van Muiswinkel Mz., van Zwammerdam, en A. Dekker, van Hazers woude. Do minister resident mr. D. graaf Van Bylandt, nieuwbenoemd zaakgelastigde te Bern, is voor eenige dagen van Den Haag naar Londen vertrokken, alvorens xich naar z\jn post te begeven. De gezant van de Zuid-Afrikaansche Republiek, jhr. mr. G. J. Th. Beelaerts van Blokland, is gisteren naar Parijs vertrokken, van waar hy vermoedelijk naar Berlijn zal door reizen, ten einde den 27sten aldaar aanwezig te zyn by de ontvangst van het corps diplo matique op den verjaardag van den Duitschen keizer. De heer R. Van Zinderen Bakker (so cialist) beeft, naar men meldt, zijn ontslag genomen als lid der Provinciale Statön van Friesland. Hr. Ms. pantserdekschip „Koningin Wilhelmina der Nederlanden," onder bevel van den kapitein ter zee W. J. Derx, is den 7den dezer te Swatow (China) aangekomen en Hr. Ms. schoener „Zeehond", onder bevel van den kapitein-luitenant ter zee I. Van den Bosch, is 16 dezer te Salonika aangekomen. Behalve de (tijdelijke) nederzettingen van uit andere landen gebannen en dus vreemde kloosterlingen telt Nederland 35 mannenorden, waarvan 21 priesterorden en 14 broeder- orden, te zamen tellende 3900 kloosterlingen. Van de vrouwenorden hebben de neder zettingen uit den vreemde eveneens buiten rekening gehouden niet minder dan 59 hare kloosters in Nederland gevestigd, met een totaal van 11,900 kloosterlingen. Het getal religieuzen in Nederland bedraagt dus 15,800. Het getal vrijwilligers neemt nog steeds gestadig af, alleen bjj de infanterie ontbreken er aan de organieke sterkte nagenoeg 5500. Dr. Ter Laag heeft ontslag genomen als lid van den Raad van Doesburg. In den ouderdom van 40 jaren is te Maastricht overleden mr. J. A. Middelhoff, griffier by het kantongerecht. B. en Ws. van Deventer stellen den ge meenteraad voor, het verzoek van den Raad der gemeente Arnhem aan de Tweede Kamer om het aanhangige wetsontwerp tot wijziging der Gemeentewet in verband met de nieuwe regeling van het kiesrecht, niet aan te nemen, ia dien geest te ondersteunen, en om in de vacature van dr. Schroeder v. d. Kolk, leeraar aan de H. B.-S. voor meisjos, te voorzien door bet oproepen van sollicitanten voor de betrekking van leerares in de wis- en natuur kunde op een jaarwedde van 1500 en by gebrek aan geschikte sollicitanten daarvoor op te roepen sollicitanten voor do betrekking van leeraar in genoemde vakken op een jaarwedde van 1800. Ds. Van der Valk, predikant by de Gereformeerde gemeente (A) te Scheveningen, heeft voor het beroep naar Velp bedankt. Het stoomschip „Koningin Wilhelmina", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 17 Januari te Padang; de „Prins Hendrik", van Batavia naar Amsterdam, vertrok 18 Januari van Genua; de „Prins Willem II," van Suri name naar Amsterdam, arriveerde 18 Jan. des morgens te 9 uur te Havre; de „Bromo," van Java naar Rotterdam, vertrok 18 Jan. van Port-Said; de Conrad" arriveerde 18 Jan. te Suez, gesleept door de sleepboot „Oce :an." H>e Fourchambault's. Het Nederlandsch Tooneel behandelt Leiden in dit seizoen, althans tot nu toe, op den voet der mee6tbegunstigde natie. Het wa9 gisteravond reeds de derde maal in cezen winter, dat het voor ons optrad, en nu kwam zelfs de glorie van Amsterdam, Louis Bouw meester, mee. De algemeene bekendheid van het nu juist niet gloednieuwe stuk moet dan zeker de oorzaak geweest zyn, dat er zoo weinig publiek was; de zaal bood den Amster- damschen artisten zeker geen bemoedigenden aanblik Hoe jammer toch I De eigenlyke liefde voor het tooneel zit er by het groote publiek toch maar, o zoo dunnetjes op. Zie nu, by eene gelegenheid als deze, eens aandachtig de zaal rond en men kan ze met den vinger aanwyzen, de twintig, dertig getrouwen, die uit waarachtige belangstelling komen en terug komen, ook al zien ze dan een stuk voor de achtste of tiende maal. En waarlyk, een stuk als „de Familie Fourehambault" is wel waard om het meer dan ééns te zien; het is een zeer goed stuk. Of liever, laten we het maar zeggen: Het is te goed om veel publiek te trekken; als het „Trilby" maar geweest was, dan zou de Schouwburg te klein geweest zyn om de toeschouwers te bergen. De Fourchambault's was hier het laatst gegeven op 6 November 1893het verterings vermogen van het publiek gaat zeker nog gebukt onder den toen ontvangen indruk. Welnu, laat dien dan nog maar een paar jaren bezinken, klagen helpt toch niet; maar droevig blijft het. Degenen, die er geweest zyn, zullen zich huo avond niet beklaagd hebben, de Amsterdammers hebben eer van hunne ver tolking. Schulze was de oude heer Fourehambault en hy wist aan den goedigen en zwakken, maar fatsoeniyken en eerlyken man een aaraige, humoristische tint te gyven. Schulze is een goed, intelligent acteur, byna altijd weet hy in zyn spel karakter te leggen. Zyn schynbaar eenvoudig spel was ook nu weor goed doordacht. Mevr. Chr. Poolman speelde zyne ydele, verkwistende echtgenoote. Hoewel geene actrice van den eersten rang, is zy voor der- geiyke snibbige matronenrollen als geknipt. Goed rond en omvangryk zooa's eeDe gefor tuneerde tooneelmatrone betaamt; daarby een venynig neusje en eon boog, kribbig stem metje: men kan san alles merkeD, dat de arme meneer Fourehambault by haar zyn geluk wel op kan. Mej. S. De Vries, do dochter van de talent volle Sophie De Vries, was Blanche Mej. De Vries beeft echt en onvervalscht tooneelbloed in hare aderen, en eene zekere gemakkelijk heid en losheid bezit zy van nature, doch fijnheid en distinctie van spel moeten nog komen. Haar stem klinkt bovendien niet aan genaam; die is schel en onbuigzaam. Laat 0D8 hopen, dat de tyd hierin verbetering zal brengen, de aanleg is goed genoeg. 15) Met iets in zyn blikken als weerbarstigheid en schuw ODtzag, zooals een wild dier zijn oppasser soms aankykt, trok hy zyn hand terug. Frank maakte zich het oogenbhk van stilte, dat er volgde, ten nutte, om op het voorstel van zyn vriend te antwoorden. „Ik ben je taartelyk dankbaar, Crayford, voor je vriendschappelijke belangstelling in...." „En je zult myn raad volgen?" viel Cray ford hem met aandrang in de rede. „Ik heb myn besluit genomen," zei Frank, op vasten en ernstigen toon. „Bet spyt me, dat ik je moet teleurstellen. Ik ben aange wezen voor de expeditie en ik ga mee." Hy ging naar Wardöur toe, en in zyn onergdenkendheid klopte hy hem op den schouder en zei met de jongensachtige, op geruimde hartelykheid, die hem eigen was: „Als ik zoo erg moe ben, dat ik niet meer kan, dan zul jy me helpen, kameraad, is 't niet?" Arme Frank, die dat zei, in den eenvoud van zyn oprecht gemoed I Wardour rukte het geweer uit de handen van den matroos, di9 hot voor hem droeg. „Kom," zei hy. „Orer sneeuw en ys, waar nooit een menschenvoet gezet is, waar nooit een epoor van menschen is achtergebleven, daar leidt onze weg." Als een blinde, die in het wild naar iets grypt, maakte Crayford nog een beweging, om die beiden van elkander te verwyderen. De andere officieren, die in zyn nabyheid stonden, trokken hem achteruit. Ze keken elkander bezorgd aan, daar ze by ondervinding wisten, dat de meedoogenlooze koude, die op allerlei *wyzen haar slachtoffers afmartelde, somtydé begonnen was, met hen in hun geestvermogens te krenken. Iedereen hield van Crayford. Was ook by veroordeeld tot een ïyden, waaraan reeds zoovelen bezweken waren? Ze droDgen hem, op een der koffers te gaan zitten. „Hou je bedaard, kameraad," zeiden te vriendeiyk, „hou je bedaard." Hy liet hem begaan, terwyi een wanhopig gevoel van eigen machteloosheid zyn zenuwen verlamde. Wat zou hy doen? Kon hy Wardour be schuldigen van iets, waarvoor niet het minste bewys was aan te voeren? Kapitein Helding zou zichzelf onteerd achten, als hy er ook maar een oogenblik aan toegaf, een zyner officieren te verdenken van een opzet, zóó gruweiyk, als waarvan Crayford in zyn angstig vermoeden Richard Wardour betichtte. Hy zou, zooals de anderen reede gedaan hadden, tot de govolgtrekking komen, dat de beschuldiger door koude en ontbering zyn verstand verloren had. Geen hoop, letteriyk geen hoop meeralleen misschien nog in do omstandigheid, dat hy onder alle overige leden der expeditie, zoo officieren als manschappen, geen enkelen vyand had. ZoolaDg zy een hand konden verroeren, zouden zy hem bystaan - zy zouden er voor waken, dat hem geen ongeluk overkwam Daar klonk het bevelde deur ging open en binnen eenige minuten was de hut ontruimd. Over het doodsche, witte sneeuwveld, onder de doodsche, zwarte lucht gingen de lotgenooten het onbekende tegemoet. Da achterbiyveuden, wier laatste hoop ge vestigd was op dien uittocht hunner kame raden, riepen hun met zwakke stem het vaartwel Da. Eemgeü, wier dagen geteld waren, snikten en schreiden als kinderen. De woorden stokten Frank in de keel, toen hy afscheid nam van den vriend, die als een vader voor hem was geweest. „God zegen je, Crayford...." Crayford vloog op. Hy greep Frank by beide banden en ze omklemd houdende, als dacht hy ze niet weer los te laten, zei hy: „Moge God je in Zyne hoede nemen, Frank. Ik zou alles willen geven, als ik by je kon biyven Vaarwel, vaarwel l" Frank wischte met een snelle beweging de tranen af, die in zyn oogen opwelden, wuifde nog eens met de hand eo ging haastig naar buiten. „Nu, op het laatst, riep Crayford hem een waarschuwing toe, de eenige, die hy hem mocht geven „Wat er ook gebeure, Frank, blyfaltydby het hoofdgedeelte van den troep 1" Wardour had tot het laatste gewacht. Hy had Crayfords waarschuwing gehoord en be antwoordde ze aan de dear: „Wat er ook gebeure, by biyft by „my."" Toen ging hy achter Frank aan door de neerdwarrelende sneeuw. Alleen 1 Alleen in ds yswoestyn van de Poolzee. De zon ia even zichtbaar aan de grauwe kim en mengt haar zwakke scheme ring met het witte, koude licht der maan, dat over de besneeuwde vlakte een kille doodstint werpt. Aan den verren horizon dryft een ysveld langzaam zuidwaarts iD dat fantastisch schyusel. Wat dichter by vloeit een stroom van open water, met trage, zwarte golven langs oevers van gebrokkeld ys. Meer op den voorgrond ryst een ysberg met blok- kerige rotsvormen en hoog uitstekende toppen, die in het maanlicht glinsteren of donker wegnevelen in hun spookachtige schaduwen. Wie zou in deze huiveringaanjagende om geving, in deze eenzaamheid, waar de dood regeert, nog sporen zoeken van leven, nog het bestaan van menschen durven vermoeden Ed toch, déar op den zacht afglooienden voet van den ysberg ligt een boot. Haar omtrek teekent zich donker af op het eentonig wit en grys van de geheele omgeving. Achter de boot is eeD holte in het ys. De zwakke flikkering van eeD byna uitgedoofd vuur verlicht vaD tyd tot tyd de gelaatstrekken van tweo mannen. De een zit met zyn rug tegen den wana der spelonk, de ander ligt achterover, met het hoofd op de knie van zyn makker. De eerste i9 wakker en schynt in nadonken verzonkenvan zyn gezel, die het bleek gelaat naar boven heeft gericht, kaD men niet zien, of by dood is, of slaapt. Dagen en dagen geleden zfjn zy achter gebleven van het gezelschap, dat uitgegaan was om hulp op te sporen. Dagen en dagen geleden zyn deze beiden door hun uitgeputte kameraden opgegeven als onherroepeiyk verloren. Richard Wardour en Frank Aldersley zyn hier samen, verre van alle levende wezen3, in het eeuwige ryk van den dood. Byna onmerkbaar dryft de ysberg voort over het donkere water, door de gryze lucht. Van minuut tot minuut flikkert het vuurtjo zwakker; van minuut tot minuut wordt de felle koude nypender. Richard Wardour rukt zich los uit zyn over peinzingen hy bukt zich over het bleoke gelaat voor hem en legt zyn hand op de borst van Frank. Het hart klopt nog, maar zeer zwak. Als hy het voedsel en de brandstof, die nog In de boot aanwezig zyn, met hem deelt, dan kan Frank misschien nog behouden worden l Als by hem aan zyn lot overlaat, dan is hy verloren, dan is zyn dood zeker.... Richard Wardour beurt het hoofd van den slapende van zyn knie en legt het zacht tegeD den wand van het hol. Hy gaat naar de boot en keert weldra terug met een blok bout, dat hy op het vuur wil werpen. Daar hoort hy Frank in den slaap eenige woorden mur melen. Een vrouwenstem treft zyn oor. Frank is io Engeland op het bal hy fluistert Clara toe, dat hy haar liefheeft. De schaduw eener verschrikkelyke gedaante verdonkert Wardours gelaat. Hy staat op van het vuur en brengt het hout naar de boot terug. Zyn yzeren gestel heeft geleden, maar nog heeft hy kracht genoeg om zich erdoor te worstelen. {Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1897 | | pagina 1