VAN WAVEREN S BOCK BIER.
Zwitsersche Zijde
In de Koffiehaal
Langebrug 71,
H. 0. HOS, Nieuwe Rijn 55.
M. KOPPESCHAAR 8H G. HENDRIKS.
N° 11315.
Donderdag 14 Januari.
A0. 1897
(geze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven
PERSOVERZICHT.
is <ïe beste!
SCHWEIZER Co.,
zuivere Preanger-Koffie,
J. LIPS Bz.,
Inbraakvrije met Staal gepantserde
BRANDKASTEN
en KLUISDEUREN.
J. Van Zanten Co., Hofleveranciers.
PLAATSVERVANGERS en NÜMHERVERWISSELAARS
WITTE SINGEL 55.
HOOGEWOERD 134. Ingang Rijnstraat 8.
Begrafenis-Onderneming
GROOTE SORTEERING
Gouden Dames- en Heeren-Vestkettingen.
Ruim 1600 verschillende soorten Stoelen,
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden. f 10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers s 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Van 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f ■©.17 J. Grootero
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 ber^ond.
Tweede Blad.
Er gaat aldus De Standaard klachte
op, dat de aanneming der jongsto Suiker-
wet op den kop der b i e t e n t e 1 o r 8 zal
neerkomen.
De fabrikanten, gekortwiekt in hun winsten,
zullen deze bchade, zoo zogt men, op de ver
bouwers van suikerbiet verhalen.
Natuurlek.
Maar dit zullen ze alleen dan kunnen
doen, als de bietentelers dooreigenschuld
dit mogelyk maken.
Sluiten de bietentelers zich niet aaneen,
om en corps tegenover de fabrikanten op
te treden, dan natuurlijk moeten ze berusten
in wat hun geboden wordt en de bepaling van
den bietenprijs eenzijdig aan den fabrikant
overlaten.
Maar dit hoeft niet, en zelfs is het met
naar recht.
In de Rijnprovincie, vlak op onze grenzen,
hebben de bietontelers dit begrepen, en ze
gaan een Bond oprichten.
Desaangaande wordt gemeld in het Ned.
Landbouw- Weekblad:
„In een dezer dagen gehouden vergadering
van beetwortel verbouwers in de Rijnprovincie
(Pruisen) is besloten een Bond op te lichten,
welke ten doel heeft de belangen der bieten -
telers tegenover dj suikerfabrikanten te be
hartigen. Het be tuur van den Bond etelt
elk jaar na ondei handelingen met de fabrikan
ten de prijzen vast. De prijzen worden ver
volgens in een algemeene vergadering van
den Bond definitief vastgesteld ofverwo pen.
Bij vaststelling der prijzen kunnen de leder,
van de vereeniging persoonlijk met de fabri
kanten contracteeren. In het bestuur van den
Bond zullen een 21-tal landbouwers als ver
tegenwoordigers voor do voornaamste beet
wortelstreken in de Rijnprovincie zitting
hebben."
"Welnu, dat is de wegl
Laat onze bietc-ntelers dit goede voorbeeld
volgen, zich aaneensluiten, een Bond vormen,
en zich verbinden, om niet dan op accoord
te h mdelen, dan zullen Diet langer de fabri
kanten unilateraal, maar fabrikantenen bio-
tenteiers saam den prijs bepalen, en die
bc-paling zal naar billijkheid zijn.
En het syndicaat van do suikerfabrikanten
èn de Bond der bietentelers zou dan eon
zeker aantal gedelegeerden kunnen benoemen,
die telken jare onderhandelden en voor elke
campagne den te bedingen en den te betalen
prijs zouden voorstellen.
Doet men dit nu niet, en blijft men met
de handen in den schoot zitten, dan hebben
de fabrikanten natuurlijk volkomen gelijk, dat
zy hiervan party trekkenen heeft geen enkele
bietentoler recht tot klagen, als bij schade
lydt, niet ten gevolge van de hebzucht der
fabrikanten, maar als gevolg van eigen
plichtsverz lim.
Immers, plicht is het op elk terrein, in
elk vak, en onder alle vakgenooten, om saam
Vervolg der Advertentiën.
Vraagt monsters onzer zijden stoffen,
wit of gekleurd, van 35 Cts. tot 9 Gulden
per Meter. 8111 20
Sp cialiteit: Xleuwste Zijden Stoffen
voor Bruids- en Fecstrobcs.
Directe verkoop aan particulieren.
Wij zenden de gekozen zijden stoffen
franco en vr|j van Inkomende rech
ten aan huis,indkegewenscbtehodveelheid.
Luzern (Zwitserland).
ZIJDEN-STOFFEN-EXPORT.
brandt men dagelijks op Duitsche
wijze:
389 12
uitmuntende door geur en smaak,
Prijs per 6 ons 75 Cents.
VERHOUW STOKHUYZEN.
NIEU WE RIJN 47.
voor zijn gemeenschappelijke belangen op te
komen.
Men wordt toch in ons land niet gauw
wijs, klaagt De Delvenaar.
Sedert jaar en dag heerscht in ons land
mond- en klauwzeer, evenals io andere
landen.
Nu heette het tot dusver, dat, met het
oog op bet buitenland, het mond- en klauw
zeer erg van Regeeringswege bestreden moet
worden. Zelfs schijnt het, dat op den aan
drang van 't buitenland onze wetgeving het
mond- en klauwzeer onder de besmettelijke
veeziekten heeft opgenomen.
Nu zou men denken, dat, waar we ons
eerlijk houden aan de maatregelen, die de
wet voorschrijft, hetgeen natuurlijk onze plicht
is, het buitenland dit zou op prys stellen.
Maar nauwelijks zijn onze bekendmakingen
van ziektegevallen in de Staats Crt. ver
schenen, of de eene mogendheid na de andere
sluit de grenzen voor ons vee. En dan geeft
al de moeite en last op de schouders van
onzen landbouw op eenmaal niets, en onze
buren, die wijzer zijn dan wij, sluiten hun
grenzen, zoogenaamd wegens mond- en
klauwzeer, maar eigenlijk uit protectie.
Nauwelijks zijn do grenzen geopend, dank
zij onze diplomatie, die op dit punt hulde
verdient, of een toevallig ingevoerd zooge
naamd ziek kalf heet de oorzaak te zyn voor
eon land, dat oven besmet is als wy. Zoo
Frankrijk te Atrecht.
Zelfs laat de Duitsche regeering toe, dat
Duitsche veehouders, die hun land in Holland
hebben, de melk van hun koeien uit Holland
invoeren in Duitschland, terwijl zy heelwat
boerderijen passeeren.
Volgens berichten, die byna ongelooflijk
sch.,nen, zou de Belgische regeering het vee
ringen aan de ooren beveetigen, om het
ingevoerde vee, dat die oorringen mist terstond
te kunnen herkennen.
't Is wel treurig, dat men zoo blind is ten
aanzien van het mond- en klauwzeer. Het
is een gewone ziekte, evenal3 de mazelen
bjj de kinderen, en wij zouden de voorkeur
er aan geven heel den Nederlandschen vee
stapel thans op stal te doen uitzieken, voor
het voorjaar is. Do tyd is nu juist zeer
gelegen voor die zieke, zoolang het vee op
stal is.
Wy vre-tzen veel meer voor 't gevaar, dat
ons dreigt, dat de ziekte in 't voorjaar in de
weide uitbreekt. De onteigening van de eerst9
gevallen kan in sommige gevallen helpen,
maar zelfs de vergoeding van den vollen prijs
vergoedt volstrekt niet de waarde, inden men
vee heeft, waaraan men gehecht is en dat
voor de streek geëigend is.
Bovendien heeft de landbouwer en
terecht een afkeer tegen 't dooden van
vee, dat gezond ls.
Met voldoening zagen wij, dat de heeren
A. Yan Dedem en Kolkman onlangs tyd
voDden om ook een woord te wyden aan deze
schijnbaar ondankbare landbouwbelangen.
Wij kregen z lfs de officiëele vorklaring van
den minister Yan Houten, dat in Duitschland,
dat zlln grenzen sloot, tnond- en klauwzeer
heerschte op 12,000 hofsteden en ia België
op 85 hofsteden, terwijl 't by ons maar in
50 gemeenten voorkwam.
De Kieswet zal, wegens het ingewik
kelde der nieuwe regeling, vermoedeiyk tot
vele twistvragen aanleiding geven. Eén daar
van is reeds in de provincie Groningen ge
rezen. Volgens de Nieuwe Prov. Groninger Ot.
is een plattelandsburgemeester van oordeel,
dat de vrije kost", die bi) de loonkiezers in
aanmerking komt, alleen mag worden mede-
gerekend als de kost gedurende alle dagen
der week wordt genoten. Niet dus als de arbei
der des Zondags met vrouw on kinderen in
eigen woning zijn maaltyden gebruikt.
Ieder, die ook maar met do meest primi
tieve kennis omtrent wetsinterpretatie is toe
gerust, zal het oordeel van dezen plattelands-
burgemeester beschouwen öf wel als een
afkeurenswaardige cavillatie öf wel als een
bewys van niet al te groote scherpzinnigheid.
De „vrye kost" immers wordt beschouwd
als een deel van het loon, en dat loon wordt
alleen uitgekeerd over werkdagen. De meeste
burgemeesters zullen trouwens wel deze op
vatting deelen. Voor een gelykmatige toe
passing der wet is het zeker wenschelyk,
dat de Minister van B n ienlandsche Zaken
tegen oen beperkte uitlegging wake.
Patrimoniumbet orgaan van het Christelijk
werkliedenverbond van dien naam, bespreekt
de middelen ter beetryding van
werkloosheid. Daarin wordt o. m. ge
zegd, dat de overheid niet direct mag helpen
zooals de particulieren doen door werkver
schaffing. Deed zy dit, zy zou haar bevoegd-
hti-J te buiten gaan, den arbeid vernederen
en arbeid doen verrichten, welke niet rente-
gevend wezen zou.
Toch zou veel langs den weg der wetgeving
kunnen worden bereikt.
Da overheid kan veel doen zoo betoogt
h t blad én al gevoelen we, dat we hier
mede een teirein betr-den, dat men ons voet
voor voet betwisten zal, toch is het onze
innige overtuiging, dat 's lands overheid, wyi
hare roeping en maent binnen onze grenzen,
dat wil zeggen binnen Nederlaod en zyn Kolo
niën, beperkt is, geroepen is den nationalen
arbeid te beschermen; wyl, als zy dat doet,
zy de werkloosheid, die ramp voor de werk
liedeD, die werken willen en niet kunnen,
ten krachtigste zal bestryden, zichzelve ster
ken, en tegenover de volken, die in ODzen
tyd schier allerwegen hun nationale nyverheid
beschermend optreden, niet de minste onrecht
vaardigheid pleegt, maar integendeel veel
improductieve, ziekelyke werkverschaffing van
nu zou doen eindigen.
De regeering onzes lands is niet internatio
naai, en heelt dus, gelyk alle andere regee
ringen, in de eerste plaats op de belangen
van het eigen voLk te letten. Ook gelooven
W3 niet, dat de regeering onzes lands in
vry beid en vroed beleid die van alle volken
overtreft, een feit is het toch, dat by niet
eenig volk ter wereld de vryhandelspolitiek
Lmrautier »an D. 51. de Koningin-Regentes.
Dordrecht. Groenmarkt
Stoomfabriek van
Depöt:
V eenestraat.
VUIGE.
GEVRAAGD. Zich (e vervoegen bij:
J. BROEKMAN, Haarlemmerstraat 239 en
B. H. JANSEN Az„ Stationsweg 55a, Leiden.
8205 10
(Telephoonnummer 106).
zoo op de spits gedreven wordt als in ons
land, maar dat onze industrie niet bloeit.
Integendeel, dat we schier by alle volken, die
ons omgeven, achterstaan. Feit nu is het, dat
nu ja in onze bierbrouweryen nog vele Duit-
schers, meer zelfs dan vroeger, gevonden
worden, maar in plaats van dat als weleer
de Duitschers naar het „schatryk" Holland
trekken, nu in odzo dagen de Nederlanders
derwaarts gaan, omdat ze, willen zy werken,
hier geen arbeid kunnen vinden.
Franschen, Duitschers en Amerikanen zyn
zoo dom, dat zy aan protectie doen; wy, Neder
landers, zyn zoo leep, of zoo bovenmate wya,
dat we vry en invoer huldigen, doch de buiten-
landscho grenzen versperd of soms geheel ge
sloten vinden, en worden ze opengesteld, dan
doet de vreemdeling het om eigen voordeel,
geenszins omdat men vryen handel eeren of
onze belangen bevorderen wil. Dat biykt wel
anders by onze Oosterburen, die voorheen onze
haringvloot van de noodige matrozen voorzagen,
maar die nu zelf een haringvloot bouwen en
in eigen havens thuis laten varen, doch van
hier bekwame schippers lokken, om de haring
vangst en de bewerking aan den landzaat te
onderwyzen en alzoo den haringbandel naar
zicb te trekken en zoo mogeiyk straks de
Nederlandsche haring van de wereldmarkt te
verdry vod, gelyk het kleine Denemarken aan
onze boter en kaas, aan de eerste voor een
groot deel, aan de laatste ten deele de beheer-
sching onder de volken ontnomen heeft.
In het vaderland van den vryhandel Enge
land dryft men dit stelsel niet zoo ver als in
Nederland, sinds de liberalen het bewind in
handen of althans overwegenden invloed op
onze wetgeving verkregen hebben.
Ouder het opschrift De doodstraf op
het Katholiek program, zegt Het
Gentrum:
De uitbreiding, die de moordenrubriek ge
durende de laatste dagen in de couranten
gekregen beeft, brengt, gelyk voorheen onder
dezelfde omstandigheden, op de lippen der
menschen de vraag: Zou het niet goed zyn
do doodstraf wederom in ons land in te voeren,
die voor eenige jaren in een onverklaarbaar
oogenblik van overdreven humaniteitsgevoel
werd afgeschaft?
Deze vraag dringt to meer, nu het program
der Katholieken, door hun afgevaardigden op
gesteld en ondeiteekend, het volgende te lezen
geeft
Als beginsel sta de uitspraak, dat de Over
heid, die uit God is, hot recht bezit om te
straffen met de straffe des doods.
Dat deze vraag ook door het program der
Katholieken weer op den voorgrond treedt,
bekent ook een zekere inzender in het Handels
blad van 5 Jan., die zyn ingezonden stuk:
„De doodstraf en nog iets", onderteekent met
Henri.
Dit ingezonden stuk tracht te bewyzen,
dat dit program der Katholieken met deze
stelliDg aan anderen een wapen in de hand
geeft tegen de wederinvoering der dood
straf, en bewyst inderdaad „-^.t de schryver
van deze stelling geen woord begrepen heeft.
Wanneer wy nu zien, hoe menschen, die
dergelyke ingezonden stukken in het Handets-
blad kunnen schry ven, toch zóó weinig b3grip
hebben van een Katholiek beginsel, dat zy
zelfs, wanneer het door Katholieken geformu
leerd is in woorden, daarvan een geheel om
gezet begrip vormen, dan worden wy gedreven
telkens opnieuw onze stellingen uit te leggen
en te verklaren. Een zoodanig ingezonden
stuk leert ons weer, hoe moeiiyk het denk
vermogen van andersdenkenden zich kan
meester maken van een Katholiek beginsel.
Wanneer wy zeggen, dat de Overheid uit
God is en dat deze Overheid het recht bezit,
om te straffen met de straffe des doods, dan
leeren wy niet, zooals de inzender vermoedt,
dat, wanneer de Overheid door de wetten dos
lands aangewezen is de straffe des doods toe
te passeD, haar recht een goddeiyk recht is,
omdat haar plicht gebiedt de wetten des lands
op te volgendan leeren wy niet, dat,
alvorene deze overheid dat recht bezit, er een
wet moet geboren worden uit de overtuiging
des volks, die haar weerklank in de Volks
vertegenwoordiging vindt.
Maar wy leeren met deze woordeD, dat God
de bron is van alle macht, naar Paulus' woord
aan de geloovigen van Rome: er is geen
macht dan van God, en de bestaande (machten)
zyn door God verordend.
De burgerlyke regeering is geene vinding
van menscheiyk vernuft, geen gewrocht van
het toeval, maar eene goddelyke instelling;
en zy, die regeeren, hoewel zwakke menschen
als wy, zyn door God geroepen tot do groot-
scbe taak, waaraan eene zoo onmetelyke ver-
antwoordeiykheid verbonden is.
„Daarom," z?gt Paulus, „die aan de macht
wederstaat, wederstaat Gods verordening; en
die wederstaan, brengen over zichzelven het
oordeel."
Alle wederstand tegen de overheid, zy het
door woord of daad, door geweld of door list,
openiyk of heimelyk, door verzet tegen 's lands
wetten of ontduiking V3n hare voorschriften,
is den Christen ongeoorloofd.
Deze Overheid nu, wier macht uit God is,
wier macht goddeiyk is om haar oorspron g,
heeft, afgescheiden van alle wettelijke opdracht
van menschen, alleen, omdat zy Overheid is.,
het recht om te straffen met de straffe des
doods.
Ziedaar wat wy leeren met de uitspraak,
dat de Overheid, die uit God is, het recht
bezit om te straffen met de straffe des doods.
Wy hebben met den wil des volks niets
te mak^n op dit punt.
Vandaar, dat wy zeggen zelfs in ons land
heeft de Overheid nog het recht om te straffen
met de straffe des doods; want een wet, door
den Koning gtteekend en uitgevaardigd, is
niet by machte dat recht aan de Overheid
te ontnemen, omdat zy deze macht niet door
een wet, maar onmiddellyk van God gekre
gen beeft.
God, die dat recht en deze macht gegeven
heefr, is er ook alleen de meester van.
Wel moeten wy erkennen, dat de wetten
des lands in dit oogenblik de Overheid belet
ten van dat recht, van deze macht gebruik te
VAN
Opgericht 1 Ociober 1995.
HOOFDKANTOREN GEVESTIGD:
Pietcrskerk-Koorsteeg 8 en R(jn- en Schiekade 65 F.
BIJKANTOREN:
B. G. TAN INGEN ftCHEKAV, Heereoslngel aO, en II. W. WOLF, Vilei 28.
De Onderneming belast zich met de regeling van Begrafenisplechtig
heden, zoowel binnen als buiten de stad, op de meest eenvoudige en
plechtige wijze, tegen vast en billijk Tarief.
Exemplaren van het Tarief op aanvrage te bekomen aan bovenstaande
Hoofdkantoren. 9478 36
7536 28
IN
314 20
Hofleverancier.
aangehouden op de grenzen, uit eene der eerste fabrieken, zullen volgens de getaxeerde
pryzen der douanen in de Meubel- en Stoelenfabrlek van Firma B. F. BANAKEK9
173 Haarlemmerstraat 173 UITVERKOCHT worden en 13 Mleuwitraat 15. 2714 10^»
