N°. 11283.
Yrijdag 4 December.
A0.1896
feze (Qourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
PREMIE.
ÏO Cents.
Feuilleton.
GROOTVADER.
IEIDSCH
DA&BLAD.
PRUS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden.
Franco per posti
Afzonderlijke Nommers
1 1.10.
1.40
0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17|. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Dit uoiumer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
In dit nommer bevindt zich de
Bon voor de
Bij gelegenheid van het St.-
Pïicolaasfeest hebben we een
Prentenboek laten maken voor de
kinderen onzer Abonnés.
Het boekje ziet er heel aardig uit,
het bevat zes gekleurde en eenige
ongekleurde plaatjes, met een ge
kleurd omslag in quarto formaat.
Een exemplaar is in onze vestibule
ter bezichtiging opgehangen, terwijl
de prijs bedraagt
Be aflevering zal morgen en over
morgen geschieden, terwijl het boekje
eveneens bij de agenten in de
omliggende gemeenten te
zien is en tegen denzelfden prijs kan
worden besteld.
Leiden, 'i December.
Td onze vestibule hangt ter bezichtiging een
schilderstuk van mejuffrouw M. Tonnet, dat
zy wil verloten voor een liefdadig doel. We
hebben ons bereid verklaard loten voor 50 cents
aao ons Bureel verkrijgbaar te stellen.
In de gehouden bijeenkomst der groepen
van de „Vrijzinnige Kiesvereeniging" alhier
tot voorbereiding der verkiezing van een lid
der Provinciale Staten, in de plaats van wylen
mr H A Neeb, is de keuze gevallen op den
heer H C Juta, wethouder van financiën
- Door de heeren P. J Burgersdyk en
G D Nk-rmans is aanvrage gedaan om van
de gemeente in huur te btkomen bet gebouw,
vroeger gediend hebbende tot drukkerij, g0
legen achter het perceel Nieuwsteeg No 10
en uitgang hebbende door de poort, om te
dienen als bergplaats voor een deel van hun
antiquarisch magazijn.
Tevens is door genoemde heeren verzocht
een en ander aan het gebouw te herstellen
en te veranderen, nl. verwijding van het
ingangskozijn, gedeeltelijke vernieuwing van
de eerste en de tweede deur van den toegang
tot het pand, rooiing van de boomen in het
tuintje, omdat deze bet licht belemmeren in
het benedenvertrek, herst lling van den zolder
en van de dakgoten, zoo ooodig bepleistering
▼an de muren en het inhangen van eenige
nieuwe ruiten, alsmode schoonmaken van het
gebouw.
Blijkens ingesteld onderzoek zullen de kosten
am d ze herst Hingen verbonden ODgeveer
f 130 bedrag' n, terwijl de verzoekers bereid
zijn een huurprijs van f 176 per jaar te be
talen.
Vermits B. en Ws. dit aanbod aannemelijk
voorkomt, geven zij den gemeenteraad in over
weging
lo. hun college te machtigen tot de uit
voering van de herstellingen bovenbedoeld,
zullende alsdan t9 zijner tijd een voorstel
worden ingediend tot verhooging, voor zooveel
noodig, van het betrekkelijk artikel der be
grooting;
2o. het gebouw voormeld, gelegen achter
perceel Nieuwsteeg No. 10, te verhuren aan
de heeren P. J. Burgersdijk en G. D. Niermans
voor een huursom van f 175 per jaar voor
den tijd van 5 jaren, ingaande 1 Januari
1897, te betalen in 4 termijnen, ingaande 1
Januari, 1 April, 1 Juli en 1 October, by
vooruitbetaling, onder bepaling dat de gemeente
bevoegd is de huur ook vóór den afloop van
den huurtyd te doen eindigen, mits daarvan
minstens zes maanden te voren aan de huurders
kennis wordt gegeven, en verder onder de ge
wone gebruikelijke voorwaarden.
- De heer W. C. Lafeber alhier, die slaagde
voor het examen handteekenen lager onder-
wys, was niet alleen leerling van den heer
G M. Kosters, maar ook van mej. M. Tonnet.
- Naar men verneemt, bestaat het vooruit
zicht, dat binnen korten ty 1 de Amerikaansche
Fisk Jubilee Singers weder hier ter stede op
trelen. Zonder twyfel herinneren muziek
liefhebbers zich het groot succes, door dit gezel
schap hier ter stede en elders behaald.
- Onder redactie van Fiore della Neva is
by de firma E. J. Brill, te Leiden, een zeer
fraai boek uitgekomen, een uitgave, die zich
waardig aansluit by die van 't vorig jaar
en uitgevers en redactie eer aandoet: „Het
Koningin Wilholmina album voor 1897". Yan
een veertiental Nederlandsche schryvers en
schryfsters, waaronder auteurs van naam als
Van Nouhuys, Frits Lapidoth, Werumeus
Buning, Marie BoJdaert, Therese Hoven enz.
zyn bydragen in proza en poëzie opgenomen.
Een schets van Louise B. B.„De kleine
Koningin", opent de ry. Maar wat daarnevens
de aanoacht trekt, is de fraaie uitvoering. Be
halve een portret der Koningin, bevat het
boek een viertal zeer goed geslaagde repro
ducties van schilderyen van Ten Kate, Mauve,
Bakker Korf en Blommers, alle in lichtdruk.
De band is lichtblauw met gouden versie
ringen.
By dezelfde firma is nog een mooi meisjes
boek verschenen, een kostelyk verbaal van
sta vast, in zeven en twintig hoofdstukken, een
wezenlyke roman: Molly op de kostschool",
't Is een verhaal van L. T. Meade, door
mevr J. Van der Hoeven vertaald, en in een
netten band met acht platen.
- Het „Vad." maakt uitvoerig en met
groot6n lof melding van het concert, door
het Leidsch Studentengezelschap „Sempre
Crescendo" Dinsdag avond in Den Haag ge
geven, en zegt o. a, het volgende:
Htt was een goed denkbeeld van de Leid-
scbe studenten, leden van het dilettanten-
muziekgezelschap „Sempre Crescendo", om
voor het Haagsche publiek een proeve van
hun toenemende kunstmin en kunstvaardig
heid te geven, en tegelyk met dat streven
de kas der Haagsche vereeniging „Armen
zorg" te willen helpen sty ven. jDat het laatst
genoemde doel slechts in geringe mate be
reikt is, Is waarlyk niet de scbuld dezer yvo
rige jongelieden, maar moet geweten worden
aan den steeds toenemenden regen van kuüst-
meteoren, die in deze dagen byna allen tyd
en byna het geheele budget der kunstlief
hebbers in beslag nemen.
Toch moet getuigd worden dat de afwezi
gen ongelyk hadden; het concert mag In allen
deele welgeslaagd genoemd wordenhet een
vyf en twintig man sterke stryk-kwart9t be
staat, met uitzondering van de contra-bassen,
geheel uit studenten, en deze heeren toonden
zich zoo weigeschoold, hadden zoo dapper ge
studeerd en gerepeteerd en ontwikkelden zulk
een kracht, zuiverheid en eenheid van toon,
als men van mtnig orkest van beroeps artisten
niet beter kan verwachten; zy toonde zich
hun voortreffslyken leermeester en directeur
Gottfried Mann, volkomen waardig. Voeg
daarby de uitmuntende hout-en koper blazers
van Hutschenruyter8 stedeiyk orkest, wier
bekende, uitnemende elementea hun tot steun
strekten, en gy zult u niet verwonderen dat
een prachtvol geheel tot stand kwam."
Ook de solisten, de heeren Van Geer en
Benjamins, werkende leden van „S. C.", die
proeven van hun talent gaven, worden
besproken. Van hen wordt o a. gezegd dat
zy niet gewone technische bekwaamheden
ontwikkelden, de een als cellist en de ander
als pianist.
De „Haagsche Crt." maakt volgenderwyze
melding van het concert:
„Het was niet druk bezocht. Het orkest
van „S. C.", versterkt met eenige andere
musici, kweet zich doorgaans op loffelyke
wyze van zyn plicht
„Als solist trad de hesr Jos. Oreiio op, de
welbekende baryton. Zyn prachtig geluid
maakte veel inaruk, ofschoon de lieder-cyclus
van Schumann veel meer effect zou maken
in een minder groote zaal. „Ich grolle nicht"
werd met heldere stem byzonder fraai gezon
gen. Het meeste succes had de gevierde zan
ger in het tweede gedeelte met orie liederen
van Mann; vooral „Jonge liefde" is schoon.
Zanger en componist werden na dat nummer
teruggeroepen, maar Orelio onttrok zich be
scheiden aan de eer.
„Twee liefhebbers, de heeren B. en v. G.,
speelden op verdienstelyke wyze verschil
lende solonummers, en de heer Mann kweet
zich als accompagnateur byzonder goed van
die taak."
- Men 6chryft ons uit Wassenaar, dd. 1
Dec.: Hedenavond had alhier eene vergadering
plaats ten huize van den heer A. W. B?yers-
bergen van de in 't voorjaar nieuw opgerichte
R.-K. Kiesvereeniging. Men was byeengekomen
tot verkiezing van 68n bestuur. De heer Jac.
Van der Kroft leidde de vergadering. Besloten
werd eerst door de vergadering een voorzitter
te doen kiezen en vervolgens nog 6 bestuurs
leden, die hunne functiën onder elkander
zullen verdoelen. Tot voorzitter werd gekozen
de heer Jac. VanJ dor Kroft met 34 van de 40
stemmen, de overige stemmen waren verdeeld.
Als bestuursleden werden gekozen de beeren
F. P. P. Lararom, J. J. Grevers, J. Kouwen-
hoven, Th. Westgeest, J. Ruygrok en J.
Kloosterman, die allen hunne benoeming aan
namen. De voorzitter maakte bekend, dat er
in de volgende week wederom vergadering
zal worden gehouden tot het stellen van een
candidaat voor den gemeenteraad.
Het volgend adres is door hot Hoofd
bestuur der Nederl. Vereeniging tot Bescher
ming van Dieren te 's-Gravenhage aan de
Tweede Kamer der Staten Generaal gericht:
„In verband met hetgeen door Uwe hooge
vergaderiog In het Voorloopig Verslag op het
Wetsontwerp tot vaststelling van het lilde
Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor 1897
werd opgemerkt omtrent den invoer van
oude paarden uit Engeland, veroorlooft het
Hoofdbestuur der Nederlandsche Vereeniging
tot Bescherming van Dieren zich alsnog in het
byzonder Uwe aandacht te vestigen op den
hoogst treurigen toestand, waarin bedoelde
paarden uit Engeland hier te lande, in het
byzonder te Rotterdam en somwyien ook te
Harlingen, aankomen, waardoor het vervoer
door de steden een voor velen hoogst pynlyk
schouwspel oplevert, daar de meeste dieren,
met wonden overdekt of tydens de reis ge
kneusd, niet dan met de uiterste moeite
worden voortgedreven.
„Het Hoofdbestuur acht het dan ook hoogst
wenschelyk, dat te dezer zake, nevens de
sanitaire quaestie, welke door Uwe Vergadering
is ter sprake gebracht, een gestreng toezicht
op de wyze, waarop het vervoer der hierbe-
doelde dieren aan boord van de stoomschepen,
zoowel als van de landingsplaats naar de
plaats van bestemming geschiedt, worde uit-
georfend.
„Redenen waarom het Hoofdbestuur zich
veroorlooft, by de verdere behandeling van
deze aangelegenheid, Uwe aandacht op den
bestaancen hoogst treurigen toestand te
vestigen en daarby Uwe hooge vergadering
uit te noodigen by de Regeering op het nemen
van maatregelen tot verbetering in het vervoer
van deze paarden uit Engeland aan te dringen."
Uit Amsterdam wordt aan de „N. R. Ct."
gemeld:
Het binnenkort te wachten manifest aan
de kiezers, door de gezamenlijke liberale kies-
vereenigingen te Amsterdam, behalve de kies
vereeniging „Grondwet", zal omvatten een
zelfstandig program, dat afwykt van dat der
„Liberale Unie".
In de vergadering van „Grondwet", waarin
met 20 tegen 13 stemmen werd besloten zich
niet aan te sluiten by de voorgenomen alge-
meene beweging der liberalen, hebben o. a.
de heeren Van de Wall Bake, Geertsema en
Bergsma een samengaan met de andere ver
eenigingen, waaronder een, welke pas in
wording is, krachtig verdeaigd en werd een
brief voorgelezen van het Eerste-Kamer-lid mr.
Rahusen, waarin in gelyken geest werd ge
adviseerd.
De heer Versluys was de voorname woord
voerder van hen, die niet wilden meegaan.
Vermpedeiyk zou het votum In „Grondwet*;
anders zyn uitgevallen, wanneer niet by een
aantal der twintig tot aansluiting ongezinden
de meening had bestaan, dat zy door mede-
ondorteokening van een of ander manifest zich
ook tot peraoonlyke medewerking aan verkie
zingsagitatie verbonden. Dit bleek duidelyk uit
de besprekingen In volle vergadering na het
votum.
Een van de voornaamste punten van het te
verwachten manifest van het comitó-Hubrecht,
dat de liberale vereenigingen representeert, ie
het volkomen ecarteeren van den dwingenden
band, welke den „Liberale Unie" den candidaten
wil aanleggen, en de inhoud van het manifest
neigt in hoofdzaak naar den grondtoon der be
kende Leidsche motie.
De leening van de Coöperatieve Tuln-
vereeniging van „Eigen Hulp" te's-Gravenhagef
is volteekend. De winkel der Vereeniging zal,
zoo by de verbouwiog geen tegenspoed onder
vonden wordt, nog in deze maand worden
geopend. Het ledental Is aangewassen tot 325.
Te Enkbuizen is in 54-jarigen ouderdom
overleden de heer J. Brug, directeur van het
post- en telegraafkantoor.
By kon. besluit is bepaald, dat de jaar
wedde voor de onderwyzeres J. K. Rutel te
Putten (Gelderland), door den Raad dier
gemeente op f 500 vastgesteld, zal worden
verhoogd met f 26 na elk verbiyf van die
onderwyzeres daar ter plaatse van twee jaren,
totdat het bedrag van f 650 zal zyn bereikt.
De „Staatscourant" van 3 dezer bevat de
volgende mededeeling van den minister van
w., h. en n.:
Aan belanghebbenden wordt bekend gemaakt
dat de nieuwe schutsluis te IJmuiden Zaterdag
12 December e. k. voor de scheepvaart zal
worden opengesteld.
Volgens de „Haarl. Ct." zal het eerste schip,
dat de nieuwe sluis passeert, zyn de „Koningin
Wilbelmina", van de MaatBchappy „Neder
land."
Naar wy uit vertrouwbare bron ver
nemen, is er, met het oog op de invoering
van de nieuwe kieswet, weder eene Dieuwe
organisatie in ons land in de maak. Het is
thans de party van Bronsveld c. 8., die zich
organiseert, omdat zy in de eerste plaats
front maakt tegen de fractie-Kuyper, maar
evenmin medegaat met de nieuwe party-
Lohman. Deze derde organisatie wil van
scheiding van Kerk en Staat niets wetenzy
wordt gevormd door hoogkerkeiyke mannen
der Ned.-Hervormde Kerk in ons land.
Maandag had men te Utrecht eene ver
gadering om de plannen te bespreken tot
oprichting van een centraal-comité van kies
verenigingen. (Amh. Ct.)
In den ouderdom van 72 jaren is te
Amsterdam overleden de heer J. Hora
Adema, oud-ontvanger der registratie en
domeinen.
Regenten van het krankzinnigengesticht
te Utrecht zyn voornemens op 2 Jan. 1897
eene 31/, pcts.-gelüleening aan to gaan, aflos
baar in 35 jaren. Inschryving 17 Dec. e. k.
De boycot, door den Bond van Noderl.
Onderwyzers over de gemeente Sint-Maarten
Slot.)
„Waar moet ik dan heen vroeg groot
vader.
„Dat is mij tameiyk onverschillig!" nep
Boom, „dat moet do familie maar weten."
De kleine begon nog luider te schreien en
mevrouw Boom, gevolgd door den eerzameD
notaris Bergen, kwam haastig binnen met
den uitroep:
„In 's Hemels naam, wat is er gaande?"
„Och -atje, och maatje 1 pa wil een
koning Lbdr van myn armen grootpa maken!"
„Breng dat kind naar bedl" nep Boom.
„Ze is niet alleen te laat op, maar 'k bad
haar hier niet moeten vioden
„Ja," zei Bergen, meteen grimlach, „daarin
kan ik zwager geen ongelyk geven, 't is
hier voor de jeugd niet ingericht," En hy
schoof den gouden bril wat hooger op den
neus, om beter te kunnen rondzien.
't Kostte veel moeito, om 't kind de kamer
to doen verlaten, en 't geschiedde alleen onder
heimelyke toezepging van mama, dat zy den
volgenden morgen grootpa een kopje thee
zou mogen brengen gd wakker kussen als
hy nog sliep, en dat mama wel goed voor
grootpa zorgen zou en niet toestaan, dat hy
zou ronddolen, evenals die oude koning
uit het boek Toen eerst liet ze grootvaders
hand los, na die herhaaldelijk gekust te
hebben, en werd door mevrouw Boom de
kamer uitgeleid, zonder dat zy er zelfs aan
scheen te denken, haar vader goeden nacht
te zeggen, ofschoon haar dat herhaalde malen
door mama was bevolen.
„Zie je," zei Boom, „zie je? Daar heb je
't begin al, zóó worden de kinderen van je
vervreemd, door de goddelooze lessen van
ten oud man. Wat zeg je er van, zwagers,
heb ik te veel beweerd?"
„Jandoppie, neen," zei de notaris, „neen
man, je bent volkomen in je recht."
Grootvader zag den notaris hoofdschuddend
aan en sprak als voor zichzelven: „Dat is
de man, die myn zaken heeft behartigd," en
hy lel zulk een zonderlingen nadruk op
't laatsto woord, dat de notaris weer een
kleur kreeg, iets, dat hem toch zoo zelden
gebeurde.
„Zullen we den anderen leden der familie
vorzoeken boven te komen, of den ouden heer
vragen ons naar boneden te willen volgen?"
vroeg Boom. „Ik wenschte nu zoo spoedig
mogeiyk tot een voldoend resultaat te komen."
„Zoo, is de rechtbank vergaderd?" vroeg
de oude man.
„Ja," antwoordde Boom, „ik heb de familie
ten mynent verzocht, om te beraadslagen."
„En de beraadslagingen zyn ten einde,"
antwoordde Hardhof. „Er behoeft geen woord
meer over gesproken te worden," en zich
tot den ouden man wendende, sprak by:
„Papa, toen ik wist, dat u bemiddeld waait,
geloofde ik u ten mynent niet op uw plaats,
want ik heb een groot gezin, en kan u, by
een beperkt inkomen, niet al die gemakken
aanbieden, die ik dacht, dat u in hel buis
van myn vermogenden zwager zouden wach
ten. Papa, ik kende u niet zóó, als de
omstandigheden hebben gewild, dat ik u zou
leeren kennen," en hem de beide handen
toestekende, vervolgde hy: „Wilt u tot my
komen en met ons deelen wat we hebben?
't Gemis aan weelde zullen we u in liefde
trachten te vergoeden."
De oude man greep, met een traan in het
oog, de beide hem toegestoken handen;
't spreken scheen hem onmogeiyk.
„Maar wy zullen onze bydragenbegon
Bergen, doch Hardhof liet hem niet uitspreken
en vulde aan: ,ln de armenkas werpen.
Zoolang Ik geen gebrek heb, zal ik niet
dulden, dat een uwer aanspraak zou mogen
makeD op dankbaarheid voor scbyndaden."
„Wat?" zei Bergen geraakt, „wat, scbyn
daden? Mogen wy door stoffeiyke bewyzen
niet van onze belangstelling doen getuigen?
Dat ia, jandoppie I een mooie grap."
„Ik ben zóó voldaan over uw goede be
doelingen," zei Hardhof, „dat ik, zoolang
't my niet aao brood ontbreekt, van uw
8toffeiyke bewyzen wensch verschoond te
blyven. Onzen ouden vader wensch ik boven
dien de laatste grieve te ontnemen, die zyn
toekomst zou kunnen treffen. Myn vrouw
zal gelukkig zyn, myn kinderen zullen groot
vader liefhebben, zooals de kleine Anna,
zonder dat iemand 't in hen zal mispryzen.
My rest de overtuiging, een duren plicht te
vervullen en dat alles laat ik my door uw
lisfderyke bemiddeling niet meer ontnemen.
En wat is uw antwoord, papaatje?" vroeg
hy, zich tot den ouden r-sn wendende.
„Je hebt myn geloof aan God vernieuwd
en 't vertrouwen in de menschen voor ver
gaan gered, daarom zal ik by u gelukkiger
sterven dan hier en zoo zullen de laatste
dagen van myn leven misschien de gelukkigste
worden. Ja, myn jongen, ja, ik neem 't aan,
van harte gaarne."
„Nu, dan maar zoo spoedig mogeiyk," zei
Hardhof; „ik zal dadeiyk een rytuig laten
komen."
„Och, neen, iaat me hier tot morgon," ver
langde de oude man. ,'k Heb nog het een
en ander te beschikken niet alleen, maar ik
wensch myn kleine lieveling 't afscheid zoo
zacht mogeiyk te maken. Dat kind was myn
zonneschyntje en zy zou ontroostbaar zyn,
zoo ze my morgen by 't ontwaken miste."
„Dan tot morgen." „Goeden nachtl" klonk
't wederkeeng en Hardhof vertrok, gevolgd
door zyn beide zwagers, die sprakeloos
schenen.
In den familieraad werd 't drietal met
nieuwsgierige blikken ontvangen en met ver
wondering aangezien, die tot verbazing scheen
aan te groeien, toen Hardhof naar zyn hoed
greep en vertrok, na de eenvoudige verzekering,
dat alles inderminne geschikt was.
Toen Hardhof thuis kwam en zyn echt-
genoote, die nog voor de kinderen bezig was,
dGn afloop van den familieraad verhaalde, kon ze
geen antwoord geven, maar viel hom om den
hals en kuste hem zoo innig, dat hem de
tranen in de oogen sprongen. Nooit scheen
hy iets te hebben verricht, dat zyn vrouw
zóó gelukkig maakte, als 't besluit van dien
avond.
Des anderen daags hield een rytuig voor
de deur stil. Mevrouw flardhof stond reeds
door een kiertje te gluren, om do eerbte te
kunnen zyn, die grootvader zou kunnen be
groeten. Een paar kleintjes stonden boven,
voor 't hekje van de trap hun biydschap
uit te kraaien en toen mama grootvader een
arm had gegeven, om hem onmerkbaar te
steunen by 't opklimmen, sprak ze met een
lachend gelaat: „Nu, papaatje, dat is de
gelukkigste dag van myn leven, nu heb it;,
je by me, en nu ga je niet meer heen."
„Ja toch," zei de oude man, „ik ga, eiv
misschien zeer spoedig en dan voor altyd."
„Maar daaraan denken we nu nog niet,",
hernam zy, ontwykend, „dit is de eerste dag
van een nieuw leven, dat, hopen wy, no$
lang duren zal. maar hebt u
by je?"
„Zeker," sprak grootvader, „myn bescherm^
engel, die me brengen moest; ze zit nog ia
't rytuig."
Haastig terugkeerende, ging mevrouwy
Hardhof de kleine Anna te gemoet, die met,
oen pruilend gezichtje door 't venster stond
te gluren en reed3 tot de kindermeid gezegd
had, die haar vergezelde, dat ze wel weer
naar huis kon gaan on niet behoefde weórom,
te komen, want dat zy den geheelen dag,
bleef en dan wel gebracht zou worden.
Mevrouw Hardhof knikte toestemmend, zoo
dat de meid vertrok, en vroeg toen:
„Heeft de jouge dame zichzelf maar ge
ïnviteerd en is dat met toestemming vac
pa en ma?"
„Pa is hedenmorgen vroeg voor zaken uit
