burgerlijke: bouwkunde,
La Lampe Beige.
1 J. L. CREYGHT0N.
J. BAIJER, Rapenburg 01,
N°. 11272.
Zaterdag; 31 IVovemtoei*.
AM896
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
„Circus 1 EW Z".
Een Kuustcnaarsfeest. op Helgoland,
r ï.öo.
LEIOEN,
BEKEND HUIS
N3ÉDOC RIOJA SUP.
RIOJA CLARETE SUP.
UTRECHT,
Goederen voor Voorschoten, Veur (Leidschendam),
Voorburg en 's-Gravenhage worden op de SNELSTE en
GOEDKOOPSTE wijze verzonden per Stoomtram.
TARIEF VOOR BESTELGOED:
DAMES!
Mfij. ANDREjE, Papengracht 23.
LEILSCH
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco por post. -1.40.
Afzondorlyke Nommers 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTTËN:
Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Tweede Blad.
TWEEDE HAMER.
Voortzetting der beraadslagingen over de
Indische begrooting.
De heer Rutgers van Rozenburg deelde de
optimistische beschouwingen van den heer
Van Gennep niet, dat wy ons niet behoeven
ongerust te maken over de Indische financiën
en dat wy de koffiecultuur nog maar een
poosje moeten behouden. Verleden jaar had
spreker den heer Van Gennep het tegendeel
aangetoond met cfifers, waarop deze toen geen
antwoord gaf, en zoo zal het ditmaal ook wel
gaan.
De heer Von Vlijmen vroeg aan de Re
geering of zy na het serieuze onderzoek van
cr Burcke nog wel een nader onferzoek
hoodig achtte. Hy voor zich aarzelde niet aan
diens advies vast te houden.
De heer Van Gennep is verbaasd over den
uitval van den heer Rutgers. Hy was zoo loos
op hem als een Atjoher. (Gelach). Met ge
noegen had hy van hom vernomen, dat by
cit jaar precies betzelfde heeft gezegd als
verleden jaar. Dat heeft by ook, en dat be
wijst voor z(jne onveranderde opinie. Juist
d9 cijfers, door den heer Rutgers aangehaald,
bewijzen, dat men niet bevreesd beho:-ft te
zijn, dat de koffiecultuur ons plotseling zal
ontvallen.
De Minister van Koloniën wist niet precies of
het bijslagstelsel was geboren hier of in Indiö
De Minister geloofde niet, dat er iemand is, die
zA durven beweren, dat de grondslag van 't
bijslagsteleel nadeelig is De Minister protes
teerde tegen de geringschatting van den arbeid
der Indische ambtenaren door den heer Van
Stirum. Wat de adviezen van den wetenscbnppe
lijken adviseur betreft, die worden verstrekt
aan de ambtenaren, die de verantwoording
dragen en er gebruik van maken wanneer bun
cit gewensebt voorkomt Hi) gaf advies, maar
is niet de man, die, zooals men dat noemt, „de
1 kens uitgeeft." Wat de aanwezigheid betreft
van geschikte gronden voor de koffiecultuur,
wanneer men de rapporten der verschillende
residenten leest, komt men tot de overtuiging,
dat er hier en daar nog grond ligt, geschikt
voor proefnemingen, en die worden dan ook
gedaan. Wat betreft de grootere opbrengst
der particuliere tuinen, gelegen naast de
gouvernements tuinen, verdient opmerking, dat
de inlander zicb soms wel eens vergist, bij
het plukken en den eenen tuin met den
anderen verwart. Loslaten van de intensiove
cultuur zou thans niet gewenscht zijn, nu
men nog bezig is een proef te nemen, dat zou
gelijk zijn mot een half gebouwd schip op stapel
te laten staan
Met het bijslagstelsel moeten wy doorgaan,
want wij zitten nu eenma.il in het schuitje
Men zou alleen kunnen ophouden, warneer
de Kamer de beschikking had over de Kamers
in de volgende jaren en kon zeggen bijv m
1902 zal de bijslag ophouden
De beeren Van Limburg Stirum, Van Vlij
men en de Minister repliceerden
De heer Beelaerts van Blokland deed op
merken, dat de Minister zeide, dat door de
ambtrnaren de hier besproken tabellen werden
gemaakt ten diensto dezer Kamer. Hij voor
zich meende, dat die systematische opgaven
gelden om de deugdelijkheid of ondeugdelijk
heid van een stelsel duidelijk te maken, ook
voor do Regeering hier te lande, dus niet uit
sluitend voor de Kamer.
Door den heer Van Limburg Stirum werd
met cijfers aangetoond, dat by bet tegen
woordig gevolgde*stelsel, by, die moer moet
ontvangen, minder krijgt en omgekeerd. Hij
begreep, dat de Minister op aJ die cijfers
niet kon ingaan, maar verzocht eene naiere
toelichting.
De Minister heeft niet willen zeggen, dat
die tabellen voor 't pleizier dezer Kamer ge
maakt worden, maar zy oienen voor het
koloniaal verslag, ten dienste van de Kamer.
Op de bewering van den heer Van Limburg
Stirum omtrent het te veel of te weinig ont
vangen, kan de Minister thans geen definitief
antwoord geven. Hij zal de klachtenen w.n
schen van den heer Van Limburg Stirum
nsgaan.
Het debat gesloten zijnde, kwam art. 49 in
behandeling (reorganisatie van het bosch wezen)
De heer Bool beval aan, om zoons van in-
landsche hoofden tot boomkweekers op te
leiden.
De heer De Beaufort (A.) opperde eenige
twijfelingen omtrent de financiëele resultaten
van de voorgenomen exploitatie
De heer Van Kamebeek meende, dat de
heer De Beaufort heeft voorbijgezien het juiste
belang van de instandhouding der bosschen. -
Wat de financiéele gevolgen der exploitatie
betreft, deze trecen meer in het licht, wan
neer men ze op den voorgrond plaatst. Hij
zou daarom öeD Minister met nadruk in
overweging willen geven om by het ontwerp
dezer zaak niet bet financiëele belang te zeer
op don voorgrond te stellen, maar veeleer
het juiste belang van bet behoud der bosschen.
De heer Cremererkennende, dat van ont-
wouding op Java hier geen sprake is, meende
met den heer Do Beaufort, dat de zaak
afzonderlijk moit worden geregeld, met meer
dere gegevens voor ons.
Het Unie-rapport.
Het bekende rapport der Urne een School
met den Bijbel, dat beoogt een meerderen
steun te erlangen van den Staat voor de
byzondere scholen en dat in den heer De
Savornin Lobman een warm verdediger vindt,
heeft in de anti rcvolutionnaire pers reeds tot
beelwat gcschryf aanleiding gegeven
Thans is coor de heeren prof J Woltjer,
H Byleveld, ds P. Van Son, W Hovy, prof.
F L. Rutgers, prof A Kuyper, allen te
Amsterdam, prof. H Bavinck, to Kampen,
prof. D P. D. Fabius, prof. W Geesink, beiden
te Amsterdam, prof D. K Wielinga en prof.
P Biest-rvtld, beiden te Kampen, den heer
J. Van Alpbon, te Hengeloo, jbr mr. T. A. J
Van Asch van Wyck, te 's Gravcnhage, en
majoor C M E Van Löben Seis, te Gorkuin,
aao het bestuur der „Unie" een bezwaarschrift
ingezonden tegon bet rapport, en wel van
dezen inhoud:
„Nu blykens de te Groningen en te Arnhem
gehouden Uniedagen de propaganda voor het
dusgenaamde Unie-rapport, dat op 16 April
des vorigen jaars door de vergadering werd
aangenomen, een aanvang nam, gevoelen oader
geteekenden zich gedrongen uw bestuur hun
ernstige overtuiging kenbaar te maken, dat de
wyze, waarop het Unie-rapport het ook door
h n beoogde coel poogt te vcrwezeniyken,
in botsing komt met de beginselen, die ons
steeds b;j onzen schools'ryd geleid bobben,
en ook thans niet mogen veizaakt worden
Zy mogen niet aannemen, dat het besluit
van ec-ne vergadering, gelyk die van 16 April des
vorigen jaars, waar uit heel ons land slechts
drie en veertig (uit 13 steden en 26 do: pen)
opgekomen stemgerechtigden tegenwoordig
waren, in dien zin voor eene uitspraak van
de algemeene overtuiging onzer geestverwant, n
zou mogen gelden, dat nadere toetsing van
het rapport aan die beginselen overcodig zou
zyn te achten.
Natuurlyk zullen zy bereid worden bevonden
hunne overtuiging toe te lichten.
Voorshands mtenen zy er zich toe te moeten
bepalen, om duid?lyk uit te tpreken, dat bun
besliste overtuiging bun vertieien zou, bet
overigens zoo schoone rapport, indien het on
veranderd bleef, te steunen, en hen verplichten
zou, den eiscb van het beginsel tegenover dit
rappoit te handhaven.
Overtuigd, dat hei ook u ongewenscht zal
voorkomen, dat in den stryd voor de Vrye
School verdeeldheid onze kracht zou treken,
verzoeken wy u met broederlyken aandrang
dit hun schryven niet ter zyde te leggen".
Gemeenteraad van Oegstgcest.
Voorzitter, de heer J. M. De Ktmpena r,
burgemeester.
Aanwezig alle leden.
De Voorzitt r stelt vcor over te gaan tot
de beeeöiging en installatie van den beer H.
G. v, Sillevol-it. De e;den, bedoeld by art. S7
der Grondwet en art. 39 der Gemecntewe-
worden door d-n heer v Silluvol it in hinden
van den Voorziiter afgelegd.
De Vcorzifter zegt, dat de Raad e n col'ege
vormt, waarin de belangen der gem onte
vnendschappeiyk worden behandelJ, en heet
het nieuwe liJ welkom in deze vergadering.
Ingokomen stukken:
a. Een r. quest van den heer L. T. Van Zoest,
onderwyz-r aan de openbare school voorlager
onderwys aan den Morsch, wa-irin hy rerzo kt
om h m met ingang van 16 Dec. a s e-.rvol
ontslag te verleenen, wegens zyne benoeming
te Leiden, waarop gunsiig wordt beschikt
Vervolgens wordt overgegaan tot de wyzi
ging der instructie voor het onderwijzend
personeel, waarin de bepaling wordt opge
nomen, dat genoemd personeel twee maanden
te voren het verzoek om eervol ontslag aan
den Raad moet indienen.
b E -ne missive van Ged. Staten dezer
provincie, waarby wordt toegezonden een uit
treksel uit het. Koninkiyk besluit van den
23sten October jl, No. 45, waarby aan den
heer J. M. De Kempenaer, burgemeester der
gemeente, toestemming wordt verleend om
ot lo. Juli 1901 te Leiden te wonen, welke
missive voor kennisgeving wordt aangenomen.
c. Eene missive van hetzelfde college, waarby
goedgekeurd wordt teruggezonden het besluit
van den Raad van den 27sten October jl.,
houdende verzoek om afschryving van eene
som van f 25,000 van het Grootboek der
N W. S., welke missive eveneens voor kennis
geving wordt aangenomen
d Eene reclame van mejuffrouw Braam,
tegen haren aanslag in den H. O., wordt op
voorstel van den Voorzitter naar de betrek
k lyke commissie gerenvoyeerd.
Ten slotte wordt het voorstel van B. en Ws-,
om nog eene som van f 7000 van het
Gioo.boek af te schryven en op hypotheek
te zetten, door den Raad aangenomen, waarna
de Voorzitter de vergadering na gehouden
rondvraag sluit.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur t
Mag ik U nogmaals een plaatsje in Uw
veelgelezen Llad vragen, ten einde te kunnen
antwoorden op het ingezonden stuk van den
heer Eilers, ad 16 November?
De heer Eilers sehynt het door my inge
zonden stukje, voorkomende in Uw blad van
12 Nov., betrefFende de N.-Z.-Holl.-Stoomtram-
weg-Maatschappy Haarlem—Leiden niet goed
te bebben gelezen, hy toch schryft:
De tweede schryver klaagt over het niet
precies voor zyn huis stilhouden van den
trtin; ik vraag den heer E. waar dit stond,
of is dit voor hem hetzelfde als niet op de
opgegeven plaats te vjorden uitgelaten, doch
medegenomen Bestaat hierin volgens den
heer E. geen verschil
Verder leest men: de conducteur kan toch
riet voor elk huis stilhouden; myns inziens
zijn zy dit, desverlangd, verplicht, daar men
op de dienstregeling der My. leest: „Behalve
in hellingen en scherpe bogen, stopt de trein
op den W9g en in de bebouwde kom der
gemeenten overal, waar dit verlangd wordt,
voor het opnemen en uitlaten van reizigers."
Op de door my bedoelde plaats is noch hel
ling noch bocht.
Als de reizigers, zegt de heer E., daar zelf
op letten en den conducteur waarschuwen, is
er niet éên zoo onbeleefd om niet te stoppen
doch hoe kan men den conducteur waar
schuwen, wanneer deze zich op een andoren
wagen bevindt, en hoe kan een vreemdeling
de plaats van uitlating bepalen?
Vervo'gTns zegt de heer E.: „En als men
om die reden gaat tieren en razen tegen den
conducteur, is het geheel eigen schuld, als men
een onbehoorlyk antwoord terugontvangt."
Ik vraag den heer E. of hy my soms heeft
hooren razen of tieren Of denkt hy dit, omdat
ik schreef: de conducteur daarop opmerkzaam
maakte Bestaat daai volgens den heer E. geen
grens tusschen?
Dan leest men verder: Die menschon (con
ducteurs) zyn geen jongejuffrouwen, en behoe
ven geen belediging voor een compliment
aan te nemen Wanneer men zoo iets leest,
denkt men onwillekeurig of jongejuffrouwen
dit wel verplicht zouden zyn te moeten do n.
Arme jongejuffrouwen
Wat het verder schryven van den heer E
betreft., dat het netter zoude zyn namen te
noemen dan het geheele personeel aan te
vallen, daarop is myn antwoord, dat ik met
myn 8chry ven veronderstelde, dat het spreek
woord: „Wien de scboen past, trekke hem
aan" ook wel by bedoelden conducteur nog
van toepassing zoude zyn.
Alleen zou ik namen noemen wanneer
zoo iets weer voorkwam, doch dan aan dp
Directie 1
Wat den verborgen haat of scbyn van laster
tegen de My. aangaat, daaromtrent kan ik
den heer E. geruststellen. Men moet al erg
zwartgallig zyn, om zoo iets te durven denken.
En nu, Mynheer de Redacteur, eindig ik,
en hoop niet verder ovc-r dit onderwerp in
te gaan. Intusschen zeg ik U dank voor de
plaatsing myner regelen en hoop ik, dat U
niet, gelyk de heer E., het my euvel zult
duiden als ik teeken UEd. dw. Dien.
Lisse, 19 Nov. 1896. X.
CORRESPONDENTIE. - De 40 cents der
niet geplaatste kleine advertentie uitKatwyk
aan Zee liggen aan ons Bureel tor beschikking.
Gemengd Nieuws.
Van byna onschatbare wa arde
is het cadeau, dat de hertog van Aumale aan
de prinses Maria Dorothea van Orleans ge
schonken heeft. Het is een parure, die de
schoonste tot dusver bekende paarlen inhoudt.
Het bestaat uit een groot paarlen collier et
diamanten sluiting, drie groote broches, waar
van ieder uit een groote paarl bestaat, oie
door een briljanten omiysting mot paarlbehang
omgeven zyn; een paar briljanten fcoutons,
waarvan van elk een reuzenpaarl afhangt. Eene
van deze twee paarlen is de schoonste, welke
men tot nog toe kent.
Zaterdagavond is de Cavalleria
van Mascagni, die nu drie jaar oud is, voor de
200ste maal opgevoerd, en wel te Beilyn.
Het tekort van do Beriynsche
nyverheilistentoonstelling wordt door de „Berl
Ausstellungs Zeitung" op minstens anderh.Jf
millioen mark geraamd. De inschry vers in het
waarborgfonds zullen minstens 35 pet. van het
ingeschreven bedrag moeten storten. Omstreeks
50 processen zyn er hangende.
Een groote brand heeft in de
straat Konjuschkowski Perculok te Moskou
gewoed. Het vuur was in het gebouw eer
harddravery-maatschappy uitgebroken, dat ge-
he.l afbrandde. Door den feilen wind weraen
de tegenoverliggende huizen door een vuur
regen overdekt en in een minimum van tyd
stonden tien gebouwen in lichterlaaie en
brandden eveneens tot den grond af. De schade
1 ii zeer groot. Velen der door den brand dak
loos gemaakun waren niet verzekerd. Het
gebouw der harddravery-maatschappü is ver
zekerd voor 100,000 roebel.
Vervolg der Advertentie».
Maandag 23 Xovcmbcr sluiting.
LAATSTE WEEK
AMSTERDAM (Maatscbappy „Arena")
Heden en volgende dagen, 's avonds te 8 uren:
Kolossaal succes t Kolossaal succes l
of EB EN VLOK»,
Groot Land- en Waterfe st in 3 afdeelingen.
MET NIEUWE INLASSCHINGEN
lloll. Uz.-ipoorwcg-Hla&(§cbapp|j.
Zaterdag 21 Novemberonherroepeiyk
laatste Extra-Nachttrein van Amsterdam
naar Den Haag, stoppende op alle tusschen-
stations; vertrek Amsterdam 11.45 (Green
wiebtyd.) 6453 17
By A. W. SIJTHOFF, te Leiden, is ver
schenen
L. VAN HETJSDEN's
HANDLEIDING
tot de
HERZIEN DOOR
F. Lz. BEUG HUIS,
Directeur van de Ambachtsschool en
van de Gemeentelijke Avondschool
voor Handwerkslieden te Arnhem.
Achtste vermeerderde en veel verbeterde druk,
met talrijke figuren tusschen den tekst.
Breestraat 5 4.
voor zijne
fijne Sherry-, Malaga-, Muscaat-,
Portwijnen, enz enz
lilTHC!ÏTEfcDE MFELWMXKV,
waaronder vooral worden aanbevolen de
(Rood en WIQ.
(Rood cd Wit).
8566 32
Nobelstraat.
0-5 KG. 0.10, 5-10 KG. f 0.15, 10-20 KG. 0.20, 20-25 KG. ƒ0 21,
25-30 KG. 0.22, 30-35 KG. f 0.23, 35-40 KG. f 0.24, 40 -50 KG. /"0.25,
50-60 KG. 0.26, 60-70 KG. 0.27, 70-80 KG. 0.28, 80-90 KG. ƒ0.29,
90-100 KG. f 0.30.
Voor verzending van kleine pakketten naar Toorschoten is 13-maal per dag
gelegenheid, naar Tcur (Leldgchcndam), Voorborg en 's-Gravenhage 8-maal.
Goederen van grooten omvaDg kunnen 7 keer per dag worden vervoerd.
Het Wachthuis buiten de voorm. Wittepoort is voor de aanneming van goederen geopend
op werkdagen van 7.45 'e morgens tot 7.45 's avonds. 7413 40
•Sterk Lichtgevend Vermogen.
Eenvoudige Constructie.
Volkomen Veiligheid.
Door deze voordeelen is deze Lamp
Ide meest practische aller Petroleum
lampeD, terwyl dit door een byna
10 jarig georuik voldoende bc-
pm wezen is.
jj§| Eene groote verscheidenheid Hang-
ga en Staande lampen van dit Systeem
HJ is in ons Magazyn geëtaleerd en
vestigen wy vooral de aandacht op
SB de fi|nere Hanglampen, die geheel
BR van massief, fijn gepolijst Sloper
ÜLj gemaakt zyn. 8455 25
m Aalmarkt 25. LEIDEN.
Het Modejournaal van de Metropolitan
Fashion, dat eens per maand verscbynt
a fl .50 per jaar, met recht van een patroon,
ter waarde van 75 Ct9. Proefnummers 15 Cts.
Tevens wordt door my grondig onderricht
gegeven in het knippen en maken van
Kostumes. Het maken vaD Kostumes ge
schiedt tegen biliyke pryzen. Inl. van cond,
op aanvraag franco per post of zich aan te
melden s. v. p. by 2947 15
Agentesse van C. STEGERHOEK.
Botterlchs Papieren Patronen.
dagelijks voorhanden:
DaJn-Honyoen 50 en 55 Gents.
Wilde Eendvogels en Hippen.
Alsmede Hazen, Patryzen, Watersnip
pen, enz, 5728 8