De Gracieuse. Nleawe ei aiders Malei. N°. 11267. Maandag 16 Noyember. A0.1396 feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. 'g+* ©uiAlXetoxx. HET HEDEN. Shi.) IDSCH DA&BIAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden1.10. Franco por post -1.40. Afzonderlijke Nommors0.05. PRIJS DER ADVERTENTTBN: Van 1 6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17{. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Financieele Kronielx. De Atnerikaansche afdeeling nam vrij wel hel grootste godeelte van den fondsenhandel in beslag, zoo Jat er voor de Staats en industriöele forv'sen weinig belangstelling overbleef. Vooral de Staatsfondsen werden aan hun lot overge laten, nu men zyn hart weer eens aan „de Amerikanen" kon ophalen. De stemming voor Eu opeesche waarden was zelfs min of meer ge. rukt in aansluiting by de ongeanimeerde houding der Duitsche en Oostenryksche B urzen, waar het aanhoudend dure geld niet n liet een belemmerenden invloed te gaan uitoefenen. De hooge koers van het geld maakt, dat eene belegging in verschillende Staats- ©Uigatiön niet meer loonend is, en dientenge volge wordt veel fonds ter markt gebracht. D i renboven maant de steeds toenemende geldnood in Turkye tot groote voorzichtigheid en wordt in de financièele kringen ae toestand, zoowel de politieke als de financieel*, met meer a n iacht en bezorgdheid gevolgd dan uiterlijk blykt. Ook op de Londensche Beurs is het geld niet goedkoop verkrijgbaar, doch deze m-.rkt is in ruime mate geïnteresseerd by Amerikaansche spoorwegwaarden, en aangezien de rijzing der jongste dagen voor deze fondsen ruime winsten heeft opgeleverd, wordt de invloed van duurder geld gemakkelijker ge dragen of minder geteld. Onze Beurs had ook voor Hollandsche fond sen een kwijnend verloop. In verband met het duurder geld, waren Staatsfondsen flauw en brokkelden een weinig af. De koloniale afdeeling bleef verlaten en alleen in de Tabakwaarden had eenige handel pl i:.ts, hoewel met tegenstrydige strooming. Terwyl aandeden Arendsburg, Deli, Deli-Cultuur, Herrings e. a. mm of me'r verlies ieden, behaalden Deli-Batavia, Langhat-, Medan en Serdan g-aan- de' len eenige verbetering. Een uitzondering vormden aanceelen Handelmaatschappy in verband met de vry vaste markt der Indische producten, vooral suiker, en Petroleum- Waarden, meer bepaald de Indische onder neming, welker aandeelen zeer gezocht waren. Pandbrieven Northwestern-Pacific- Hypotheekbank gaven vry groote slingeringen te aanschouwen, in verband met oncerhan- del ugen, welke tusschen de beide comitó's, die ieder een reorganisatieplan hadden ont- wu pen, zyn aangeknoopt. Volgens de ge ruchten zou men op weg zyn om tot over- ee stemming te geraken en zou een plan worden saamgesteld, hetwelk de verschillende belangen zou kunnen bevredigen Iets zekers werd daaromtrent niet vernomen, doch dit gaf aanleiding tot speculatieve ondernemingen. Y or de meeste Europeesche fondsen valt een geiinge teruggang te vermelden, doch Turken maakten op deze houding merk- wa ruigerwyze een uitzondering, en dit in weerwil van de ernstige berichten omtrent het Turksche huishouden. Onopboudelyk wor den berichten omtrent nieuwe leeningsplannen de wereld ingezonden of melding gemaakt, dat de Porte slagen zal in het verkrygen van financiëelen stoun, doch in werxelykheid aanschouwt men slechts zaken welke op eon bedenkelyken teruggang duiden. Het is thans zoo ver gekomen, dat men in Turkye feiteiyk voor een gedwongen leening is ge stold in den meest gevaarlyken vorm, nameiyk door uitgifte van Staatsbiljetten. Deze worden door het geheele land aan de bevolking aan geboden met de bedoeling ze tegen klinkende munt in te wisselen, en hoewel dit geschiedt onder de vlag van vaderlandsliefde, is de organisatie zoodanig, dat niemand zich daaraan geheel kan onttrekken en wordt de bevolking tot de inwisseling van dit vry wel waardelooze papier tegen klinkende munt eigeniyk ge dwongen. Het ergste is daarby, dat niet de minste aanduiding wordt gedaan omtrent rente of, wat van nog meer belang is, omtrent de aflossing daarvan, en daarom is het niet te verwonderen, dat dit circulatie-papier nu reeds met tegenzin en wantrouwen wordt aange nomen, daar eene belangryke waardevermin dering daarvan wel spoedig te vreezen zal zyn. Dat een dergeiyke toestand slechts nog grooter verwarring in d 3 financiën van Turkye moet teweegbrengen, is duidelyk, en het bedenkelykste van alles is zeker wel, dat noch de duur van uitgifte, noch het maxi mum bedrag is bepaald, zoodat de drukpers voorlcopig als geldbron voor Turkye aan het werk zal biyven. Door deze wyze van geld- fabricatie stroomt het nog beschikbare geld het land uit en wordt de bevolking op schrik barende wyze verarmd. Gelukkiger ziet het er voor het oogenblik uit met Spanje, welk land op het punt staat eene binnenlandsche leening uit te geven van 250 millioen Pesetas, waarvan de voorwaarden zoo voordeèlig zyn, dat aan een fiasco nauweiyks mag worden gedacht. De leening draagt 5 pet. rente en worot tegen den koer6 van 93 pet. uitgegeven. Behalve een effectieve rente van meer dan 5 pet., wordt de leening gewaarborgd door de inkomende rechten, terwyl de geheele schuld in 8 jaar gedelgd moet zyn, dus behalve een hooge rente ook nog een aanraerkeiyk aflossings voordeel. De opbrengst dezer leening is even wel voor de Spaansche schatkist niet veel meer dan een droppel in een emmer en spoe uig moet toch tot meer ingrypende hande lingen worden overgegaan. De Zuid-Am erikaansche markt is meer op den voorgrond getreden dan sedert langen tyd het geval is geweest. Allereerst was de belangstelling voor Mexicaansche fondsen van beteekenis. De binnenlandsche schuld werd in vry groote mate voor Londen en Hollandsche rekening gekocht, waarby op- merkelyk bleef het koersverschil tusschen de obligatiën 1ste en 2de Strie, hetwt-lk zelfs tot3/, pet. liep, hoewel beide seriöen geheel een fonds van volmaakt hetzelfde karakter en gehalte uitmaken, zoodat oit koersverschil hier dan ook als een abnormaliteit mag worden be schouwd, waarvan echter gebruik gemaakt wordt tot omwisseling van hetzelfde fonds tegen iets goedkooper koers. De obligatiën Mexico-buitenland van 1888 en 1890 werden tegen vrij belangryk hooger koers verhandeld in verband met het bericht, dat de regeering een bedrag van 50,000 pond stlg. naar Berlijn had overgemaakt, strekkende als gedeelteiyke aanvulling van het nog ontbrekende in het depöt, hetwelk by de uitgifte dezer leeningin als zekerheid voor de rentebetaling te Beriyn zou worden gevestigd. Oorspronkeiyk was dit bepaald op ongeveer 500,000 pond stlg. en bleef dit bedrag eenigen tyd onaangetast, doch van lieverlede werd daarvan beschikt, t-n einde in het ontbrekende voor couponbetalin gen te voorzien. In dien tyd maakten dan ook deze beschikkingen een hoogst ongunstigen indruk, vooral toen het bleek, dat de regcering ni-t meer by machte was om het depöt tot het oorspronkeiyk bedrag terug te brengen. De groote verbetering der Mexicaansche finan ciën heeft echter de ongunstige opinie doen wyzigen, dank zy de gestadige en aanzienlyke vermeerdering der inkomende rechten. Hier door is nu de regeering weer in de gelegen heid gesteld om het ontbrekende aan te zui veren en hoewel nu nog in een bedrag van 145,000 pond stlg. te voorzien blyft, is du toch het veitrouwen in de financiëele kracht van Mexico belangryk toegenomen, waarvan nu ook de koersverbetering duiielyk blijk geeft. De quaestie der grensregeling tusschen Venezuela en Engeland schynt nu toch op vredelievende wyze te zullen worden be slecht, zoodat hiermode den Amerikanen een rumoerig wapen uit de hand is geslagen. Een scheidsgerecht zal nu omtrent deze aan gelegenheid uitspraak doen en daarmede zal een donkere wolk boven dat land wegtrek ken. Op de Venezuelaansche fondsen oefende deze tyding een gunstigen indruk, welke aan- stekelyk werkte op de M er i d a- en Care- n e r o-waarden, welke ook op ruimer schaal dan gewooniyk van de markt werden geno men. Voor Columbianen bleef een gun stige stemming heerschen in verband met de behandeling der schulöregeiiog in het Congres. Op de Londensche Beurs schynen de kansen voor een bevredigend verloop tamelijk gunstig, beoordeeld te worden, waardoor de specula tieve kooplust meer werd aangewakkerd. Brazilianen werden in den laatstentyi onophoudelyk door Parys ter markt gebracht, hetgeen een zeer drukkende invloed uitoefende. Aangezien een groot gedeelte ook te Londen werd aangeboden, werd ook daar eene zwakke stemming in het leven geroepen, zoodat ten slotte de Amsterdamsohe markt vanzelf wel ongunstig moest zijn. De koersen gaven daarvan dan ook duidelyk blyk. Aanleiding tot deze opruimingen schynt te hebben ge legen in de ongesteldheid van den President en zijn voorgenomen aftreden in verband daar mede, en dat juist nu de financitn alles behalve schitterend zyn. De ziekte schynt echter geweken te zyn en zal de regeering nu tydelyk door den vice president in handen genomen worden, tot genoegzaam herstel van den President. Hierdoor is de mogelykheid van ernstige politieke wo lingen en daarmede de eerste angst voor een goed deel verdwenen, hoewel de financieële toestand van het land toch tot bezorgdheid aanleiding blyft gevtn. Het zal wel niemand verwonderd hebben, dat na de zeer omvangryke ryzing van byna alle Amerikaansche Spoorwegfondsen, een vry gevoelige reactie is ingetreden. Dit toch was te voorzien. Een opzetting der markt zoo krachtig, zoo zenuwachtig, houdt nimmer lang stand, is gewooniyk van zeer korten duur. Hiermede is echter niet gezegd, dat het ryk der speculatie voorloopig geëindigd is, integen deel, voor de Amerikaansche Spoorwegmarkt is ongetwyfeld nog een zonnig tydperk weg gelegd, doch de zonnige dagen volgen elkaar niet zonder onderbreking op, ook dagen van gedrukte stemming worden daartusschen aan getroffen. Do eerste roes der biydschap over de verkiezing van Mac Kinley is nu voorby en vervangen door eene meer bezadigde hou ding. Thans is het oogbnblik aangebroken, waarop met nuchteren blik de toestand over- zien wordt. Eerst onbegrensde vreugde over het afgewende, werkelyk hoog ernstige gevaar, hetwelk de spoorwegmarkt bedreigde, nu de meer practische vraag wat men van Mac Kinley te verwachten heeft, en dèn is de rechtmatige vreugde over den verkiezingsuitslag weer niet geheel onvermengd met wantrouwende ge dachten. Men herinnert zich te goed hoe aan den mam Mac Kinley een der meest beruchte wetgevingen verbonden is, eene wetgeving, welke eenige jaren geleden een onberekenbaar nadeel aan den Amerikaanschen handel heeft toegebracht. Wel is nu niet gezegd, dat de nieuwe President zyn tariefwetten-voorliefde weer zal in toepassing brengen, want het is zoor te betwyfelen of hy daarvoor in het Congres voldoenden steun zou vinden, doch de Beurs wordt door die overwegingen nog steeds in onrustige positie gebracht. Mac Kinley schynt er de man wel naar, om in te zien hoe zyn vroegere tactiek weinig tot voorspoed van den handel heeft 'oygedragen en daarenboven is hy nu door een zeer krachtigen raoretlen band tegenover zyn kieztrs gebonden, zoodat de kansen voor ni uwe experimenten op dit gebied zyn rzyds niet groot zyn. Doch de Beurs is door de langdurige periode van onzekerheid nog niet krachtig en min of meer gevoelig voor tlko oppervlakkige overweging. Zoowel de Londensche markt als de Amster damsche, beide aanvankelijk zeer willig, sluiten na eeno meer sterke reactie nog weifelend, ten gevolge der belangryke winst verkoopingen. Ons publiek toont echter eene byzondero voorliefde voor de obligatiesoorten der gereorganiseerde maatschappy .-n en werden voornamelyk Atchison, Norfolk, San- Francisco en Erie bonds van de markt genomen, terwyl voor de aandeelsoorten meer speculatieve belangstelling bestaat. C a n a dians en Westernwaarden waren voor Duitsche rekening aangeboJen, hetgeen men in verband zou kunnen brengen met de zeer bekrompen geldmarkt in Duitscbland. Bijnland-sche Batik. Flcsch vu kurk zijn steeds van stempel II. B. DE BEEli voorzien* •T P SASSE, Aalmarkt. 8184 6 Notaris SCHOOR, te Voor- schoten zal te Leiden in bot Notarishuis aan Den Burg, by opbod op Zaterdag den 21sten November en by afslag op Zaterdag den 28sten November 1896, telkens des avonds te lialfacht publiek verkoopen: No. 1. Een goed onderhouden, ruim inge richt WINKELHUIS, te Leiden, aan de West- zyde van de Hooigracht, op den hoek van de Hooglandsche Kerk-Koorsteeg, gemerkt No. 24, groot ongeveer 1 are, 24 centiaren. Dit Perceel, waarin sinds vele jaren de Meu belmakers-affaire met goed gevolg wordt uit geoefend, bevat beneden: ruimen Winkel, Kantoor en open Plaats; boven: 5 Kamers, waarvan 2 stel en Suite, Portaal met Kasten, Keuken, Bovenmagazyn, Stoffeerkamer, Zol der en verdere gemakken. No. 2. Een daarachter gelegen WINKEL HUIS in de Hooglandsche Kerk-Koorsteeg, gemerkt Nos. 13 en 13a groot ongeveer 53 centiaren. Dit Perceel thans nog aan het eerste Perceel verheeld heeft beneden een Winkel met open Plaats, een Bovenwoning met af- zonderlyken Opgang, bevattende: 5 Kamers, Keuken, Zolder en Stoffeerders-werkplaats. Beide Perceelen zyn van Gas en Duin water voorzien. No. 3. Een Gebouw, geheel ingericht tot Meubelmakery, te Leiden, aan den hoek van de Hooglandsche Kerk-Koorsteeg en don Mid delweg, gemerkt Nos. 1 en 3, groot 95 centiaren. Dit Perceel bevat een Beneden- en Boven- werkplaats met Houtzolder. Te zamen in de Grondlasten aangeslagen met ^"83 76. De Bovenkamers van Perceel No. 1 zyn ver huurd voor ƒ600.— 'sjaars, terwyl overigens alles in eigen gebruik is. Te bezichtigen des Dinsdaga en Vrydags, van 10 4 uren, met uitzondering der ver huurde Kamers, waartoe vooraf belet gevraagd moet worden. De aanvaarding kan plaats hebben gtiyk- tydig by de betaling der kooppenningen, dia moet geschieden vóór of uiteriyk op Woens dag 30 December 1896. De Perceolen eerst afzonderlyk geveild en afgeslagen worden daarna by combi natiën afgeslagen. Nadere informatiën zyn te bekomen tea kantore van de Notarissen Mr. VAN RIES- SEN, te Katwyk aan den Ryn, en SCHOOR, te Voorschoten, terwyl by laatstgemelden Notaris verhoogingen kunnen worden gedaan tegen a©% der verhoogsom. 8210 66 Vóór December a. 8. zal In het Velllngsiperceel Wo. 1 een publieke Vcrkooplng om Contant geld worden gebonden van een belangrijke party fijne en uitstekend bewerkte Maar daarvan was alleen zyn aller- cbi istelykste majesteit Lodewyk XVI schuld, di>j hals I „Een kerel als de oude Frits moesten ze daarginder hebben, die zou ze wel anders leoren." Maar daar viel het hem in, dat ze immers nu in Beriyn en Potsdam een heel andere opinie over den ouden heer hadden, sinds hy dood was en in zyn plaats de dikke koning regeerde. Het volk moest weer ge regeld aan keikgaan gewend worden, met de vrij ;eestery moest het uit zyn, dan zou nog de verste toekomst eens dit geslacht zegenen volmaakt weer zyn ideel Maar dat was toch ook niets, want zalig worden mag ieder op zyn eigen manier, zoo had de groote kuinng er over gedacht, en zoo dacht hy, Cr.simir Friedrich, als verlicht despoot, er ook overJa, wat was dan nu het echte heden? Waarin bestond 't geluk daarvan? W<;t was er tegenwoordig in zyn eigen land gaande? Er schoot hem werkelyk niets te l i men dan de inbreker, dien hy eergisteren had laten terechtstellen, en dan de nieuwe conscriptie voor 't grenadiersbataljon en de eeuwige migraine der vorsten, en dan die ruj-öenplaag daar kroop hem waarlijk zelfs zoon betst tegen zyn laars op! Woedend smeet hy het ongedierte op den grond, ver trapte het onder zya vol landsvaderlyk ge- w.cht en riep: „Ach, gekheid er is heele- m.ntl geen boden!" Toea stapte hy mismoedig naar buiten en beduidde den tuindersjongen: „Verschrik kelijke boel daarbinnenGauw wat opknap pen, jyi Spinrag wegdoen! Netjes maken dadelykl" En Casimir Friedrich wandelde naar Mon- plaisir terug, met afgemeten stap, vast en waardig, alsof hy zóó van de parade van den grooten koning kwam. Maar zyn gedachten gingen met hem mede. By het slotportaal gekomen, bleef hy een poosje voor 't be roemde kolossale standbeeld van Karl Hein- iich staan. Daar waren ze opgesteld, vier man op een ry, meer dan levensgroot, aangenomen, dat de moiellen niet boven de gardemaat wareü, in Romeinsche impeyatorendracht met eenige pruikstaartige aanhangsels, de „vier groote monarchen der wereldgeschiedenis": Hercules, Alexander de Groote, Julius Cesar en Karl Heinrich in hoogstdeszelfs eigen persoon. Ze zagen er even dom uit als altyd. En voor hen, met het gezicht naar het slot gewend, stond als een onderofficier voor zyn troop recruten, het standbeeld van Casimir Friedricb, in hofkleedy, met jeugdige gelaats trekken. 't Was opgericht door zyn gemalin in de eerste jaren van hun huweiyk, en hy had het anders altyd met genoegen beschouwd, ofschoon hy met de oprichtster reeds lang niet meer onder één dak woonde. Ditmaal zag bij wantrouwend naar de slanke jongelings- gestalte op, vergeleek die heimeiyk met zyn tegenwoordig embonpoint en mompelde: „Ver leden „Niemand mag me storen. Ik moet nu regeerenl" snauwde hij den ouden kamerdie naar toe, die in militaire houding - Casimir Friedrich was daarop gesteld voor de deur van zijn kabinet wachtte. Casimir Friedrich had een eigenaardige manier om de regeeringszaken af te doen. Rechts en links van zyn schryftafel waren in twee mans hooge stapels verzoekschriften, aan- stellingsbrieven, enz. opgehoopt, alle op model staatspapier, zorgvuldig op elkaar gepast, zoodat de kanten alle op ééne ry kwamen als de borstknoopen en neustoppen van het gre- nadiersfront by de parade. Daartusschen zette de vorst zich neer. 's Maandags, 's Woensdags en 's Vrydags nam hy van de stukken links het eene na het andere af, toekende het of legde het ter zyde. In het laatste geval moest de kamerdienaar het later onder den stapel rechts schuiven, 's Dinsdags, 's Donderdags en '8 Zaterdags werd de rechterzyde op de zelfde wyze behandeld. Zóó regeerde Casimir Friedrich. Veel Duitsche vorsten uit zyn tyd deden het sbchter. De hoofdzaak voor hem was, dat d^canten der papieren altyd op ééne lyn bleven. Zyn oude kamerdienaar wist dat en zorgde er voor. Ditmaal echter 't was een Woensdag zag by aan de linkerzyde een papier veruit steken, om hulp smeekend als de mast van een wrak boven de golven. Zeer misnoegd trok Casimir Friedrich het stuk er uit en las het. Toen schelde hy. De kamerdienaar ver scheen in militaire houding. „Ken je een zekere Margaret© Klein?" „Om u te dienen, uw doorluchtigheid. Acb, ik vraag uw doorluchtigheid wel excuus voor de vrypostigheid van het meisje." „Mond houden 1 Ik vraag je: Ken je een vrouwspersoon met name Margarete Klein?" „Om u te dienen, ja, uw doorluchtigheid." „Je dochter?" „Om u te dienen, neen, myn kleindochter." „Zoo. Die vraagt me daar een kerel met name met name nu, zyn naam doet er niet toe van de conscriptie vry te stellen. Haar broer, hé?" „Om u te dienen, neen, uw doorluchtigheid. Haar verloofde." „Zoo. D it ontbrak er nog maar aan. OnziD. Dacht je soms, dat ik één onkelen grenadier heb, die er geen meisje op nahoudt? Wat?" „Om u te dienen, uw doorluchtigheid maar de jongelui acb, ze schreide zoo en lamenteerde „Zoo. En toen heb jy dat ding daar er tusschen gestopt. Wat? Onzin! Niet meer er by laten komen. De kerel moet dienen. Ik kan geen uitzondering toestaan. Niet janken. Afgemarcheerd l" Op die manier hoopte Casimir Friedrich zyn groot voorbeeld van Sanssouci tekopiëeren, en anders was hy daar ook zeer over vol daan. Vandaag echter volstrekt niet. Dat stom 8meekende, beschreide gezicht van zyn ouden dienaarHad hy zoo iets nooit vroeger gezien, of er maar nooit op gelet? „Benauwd warm bier I" bromde hy en ging voor - het raam staan. Daar tegenover, voor het terras van de Solitude, hield een ruiter in bestoven hofuuiform stil. Natuuriyk weer een fourier van Albert Ferdinand, den erf prins der jongero linie en ook bier de naaste troonopvolger „vervloekte troep l" En natuuriyk was zij er goede vrienden mee, sinds ze, van hem gescheiden, daar ginds, op' de Solitude woonde.waar ze eens haar wittebroodsweken had doorgebracht. „Verleden I" Casimir Friedrich keerde naar zyn schryf tafel terug en greep een dik, zwart ingebonden boek, zijn eigenhandige „jaarkroniek." Hy bladerde het door. Hier: „1786: Dood van koning Friedrich.... 1783: Nieuwe patroon- tasschen ingevoerd. Twee nieuwe galgen op gericht. Bad Pyrmont bezocht. Paard dood geschoten. Dorp afgebrand.... 1776:Yalsch9 munters laten brandmerken. Nieuwe dwaal tuin aangelegd. Hofprediker weggejaagd Hé, ja, waarom ook weer? Juist.die mooie Italiaansche zangeres, Bianca Capollino. ze woonde toen daarover in het paviljoen.... tot ze verdween, en de vorstin haar intrek nam op de Solitude, en toen had die onbe schaamde rekel nog de brutaliteit een bede voor de vorstin in zijn gebed in te la3schen. Bianca Capellinel Wat was or van haar geworden? Zoo mooi als dat pastelportret haar hier voorstelde, was ze zeker al lang niet meer.... Gestorven? Verdorven? „Verleden l" Maar hier: „1762: Slag by Burkersdorf; dicht omsingeld; door myn ïyfhuzaar Martin Klein ontzet. Klein genadig te gedenken." Casimir Friedrich las het en sloot even do oogen. Hy zag het slagveld voor zieb, zich zelf in 't gewoel van den strüd, zag dep trouwen redder en toen stond hy op, zetto bet boek met militaire zorgvuldigheid op zyn plaats en ging naar de deur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 13