P. VM ES,
ATJEH.
gadering in de Victoria brouwery to B.rlyn,
waar Albert Traeger en Eugen Richter, afge
vaardigden van de vrijzinnige party, de feest
reden hielden. Met bewonderenswaardige
frischheid beantwoordde Virchow hen in eene
toespraak, welke stormachtige toejuichingen
uitlokte en waarvan het voornaamste deze
verklaring was: de geschiedenis van de ont
wikkeling der menschelyke beschaving leert,
dat het voornamelijk aan de steden te danken
is, als de wereld vooruit is gegaan. In Duitsch-
land moet men nog veel doen, zal bjj de een
heid ook de vryheid worden govoegd.
De heer dr. Kayser, directeur van het
koloniale departement van Duitschland, heeft
in den laatsten tyd niet op rozen gewandeld.
Van verschillende zyden is hem het leven
onaangenaam gemaakt, zyn er aanvallen
gedaan op z\jn beheer, zoodat by thans z\jn
ontslag heeft gevraagd hetgeen zijn vy an den
waarschijnlijk victorie zal doen roepen.
De „Kölnische Zeitung" erkent, dat er
uiterlijk veel reden is voor hun vreugde;
maar dit blad kan beslist mededeelen, dat de
regeering niet teruggeweken is voor de aan
vallen, die op dr. Kayser gedaan zijn, en hem
niet aan zyn vijanden heeft opgeofferd. Reeds
herbaalde malen moet de heer Kayser zijn
ontslag gevraagd hebben, maar steeds is hij
daarop teruggekomen op verlangen van zijn
superieuren, die zijn aanblijven dringend
noodzakelijk achtten. „Gedurende de zes
jaren van dr. Kayser's werkzaamheid en
zes jaren vormen geen kleine tijdruimte voor
koloniale zaken is oneindig veel gedaan.
Wanneer de thans bijna voltooide afba
kening onzer koloniale grenzen nog niet tot
volle bevrediging onzer „Colonialfreunde" is
doorgevoerd, dan heeft dit allereerst gelegen
aan den algemeenen politieken toestand,
maar ook daaraan, dat ons koloniaal bestuur
niet die aanzienlijke middelen te zijner be
schikking heeft, welke Frankrijk en Engeland
in de ruimste mate kunnen besteden. Niette
min is er nog altijd uitgehaald wat er uit
gehaald kon worden en in elk geval zijn er
zekere toestanden geschapen. Er is een tijd
geweest, dat er ernstig sprake was van het
verlies onzer kolonie in West-Afrika. Toen is
het Kayser gelukt", zoo vervolgt het liberale
Keulsche blad, „met inspanniog van alle
krachten geldmiddelen te verkrijgen om te
beletten, dat deze kolonie in handen der
Engelschen viel.
Togo en Kamerun onderhouden zich zelf
of vragen slechts geringe toelagen en wat
Oost-Afrika betreft, is daar toch, hoewel ver
schillende ontgoochelingen niet zijn uitge
bleven, de grond gelegd voor een groot be
schavingswerk, dat zelfs volle erkenning vond
bij ijverzuchtige vreemdelingen, dï9 deze kolo
nie hebben bezocht. Dat dit alles mogelijk
is geweest en dat uit den chaos, die daar
voor zeven jaar grootendeels nog heerschte,
geregelde toestanden zijn geboren, daaraan
beeft de thans heengaande directeur van
koloniën zijn betamelijk aandeel, en trots den
6maad en de miskenning, welke thans uit
het kamp van ondergeschikte tegenstanders
op hem neer regenen, zal zijn naam op andere
wijze met de eerste geschiedenis onzer kolo
niën verbonden zijn dan die van zjjn tegen
standers."
De keizer en de keizerin van Rusland
worden heden, Vrijdag, te Cronberg verwacht,
om op hot kasteel „Friedrichshof" een bezoek
te brengen aan keizerin Frederik.
De Wurtembergsche „Staatsanzeiger"
kondigt de conversie van 315 millioen mark
4 pets.-schuld in een 31/1 pets. fonds aan. De
kapitalen van het pensiuenfonds worden van
dezen maatregel uitgezonderd. Tevens is be
paald, dat binnen 10 jaar geen verdere rente
verlaging zal plaats hebben.
Rusland.
De „Times" beweert, dat vermoedelijk niet
de heer Cblchkine, maar prins Vorontzoff-
Dashkoff zal worden benoemd tot opvolger
van prins Lobanoff, don overleden Russischen
minister van buitenlandsche zaken.
De Par-ysche correspondent van betzelfde
blad, sprekende over Rusland en Frankrijk,
zegt o. a.Twee dingen zijn zeker. In het
vervolg zullen beide naties in tijd van vrede
slechts één hoofd, ia den oorlog slechts één
arm vormen.
TnrkUe,
De „Standard" beweert, dat de Paus een
schrijven heeft gezonden aan den Sultan,
waarin hij dezen in naam van God verzoekt,
een einde te maken aan de wreedheden, welke
tegen de Christenen worden gepleegd.
De brief werd overgebracht door Monseig
neur Bonetti, Apostolisch vertegenwoordiger
ce Konstantinopel.
De sultan kon een audiëntie niet weigeren,
zegt de „Standaard"'maar ontving den gezant
met grooto koelheid, nam het schrijven aan,
doch behiold zich een antwoord voor.
Zuld-Afrlka.
De Transvaalsche wetten op de pers en
het verbannen van gevaarlijke vreemdelingen
zijn ofüciëel afgekondigd.
De hoofden der Matabelen in de Matoppo-
heuvele hebben zich eindelijk onderworpen.
De besli8seude Indaba werd 13 October ge
bonden in het kamp van den heer Rhodes.
Tegenwoordig waren van Engelsche z'yde de
heeren Lord Grey, Coarles Metcalf, Rhodes
en Colenbr.inder.
Da Matabelen bleven vasthouden aan hun
eisch, dat er een verantwoordelijk hoofd zcu
worden benoemd, aan hetwelk zij meleJeehug
van hun grieven konden do3n. De Engel
schen hebben aan dezen eiscli toegegeven en
Lord Grey heeft daarna de volgende districts
hoofden benoemd: Gambo, Faku, Unjana
Sikombo, Soranabulana, Dkiiso en Maledo.
De hoofden dankten „hun vader" voor do
goede regeling van het geschil, verklaarden
dat de oorlog voorbij en de vrede hersteld
was, en als de blanken hen niet aanvielen,
zouden ook Xü zich niet tegen de blanken
keeren.
Tnrkije en de Ter. Staten.
Het bericht van de oorlogszuchtige plannen
van Amerika tegen Turkye is niet meer dan
een canard geweest. Het zoogenaamde oorlogs
schip „Bancroft", dat de Dardanollen zou
moeten forceeren, is een klein adviesjacht en
zou zelfs met behulp dor Amerikaansche vloot
in de Middellandsche Zee niets tegen de forten
van do Dardanellen kunnen uitrichten.
In Amerika lacht men dan ook om het
bericht, en een officieel© tegenspraak is niet
eoos noodig geacht. De Vereenigde Staten
hebben geen rechtstreeksch belang bij de
Oostersche quaestie en geen reden om af te
wijken van hun traditioneele gewoonte om
zich niet te bemoeien met Europeesche aan
gelegenheden. "Wel wacht Amerika nog altijd
op de betaling van een schadeloosstelling voor
de Ameiikaaasche burgers, die in Turkije mis
handeld zijn, maar daarvoor zal het Turkye
geen oorlog aandoen.
Telegrammen.
MADRID, 15 October. Een Spaansch deta
chement is door de rebellen van Manilla (op
de PhilippijneD) aangevallen en had 18 dooden,
waaronder 2 officieren, en 23 gewonden.
Kerkeiyke Berlohten
Alfen: Zondag voormiddag te halftien ds.
Van der Ent, te Woerden. Des namiddags te
halfzeven, ds. De Lindt van Wijngaarden, te
Utrecht.
Benthuizen: Ds. Klercq, van Koudekerk,
zal Zondagnamiddag te 2 uren in de vacature
alhier optreden.
Kaag: Zondagmorgen te halftien, ds. Wüs-
tenhofE, van Sassenheim. H. A.
Sassenheim: Zondagmorgen te 10 uren,
de heer v. d. Spiegel, hulpprediker van Kaag.
Zoeterwoude: Ned.-Herv. Gem. Zoodag
a. s., '6 ochtends te tien uren, ds. G. Van
Herwaarden, pred. te Leiden.
ACA UEMIE-IHIGUWS.
Leiden: Heden is alhier bevorderd tot
arts de heer C. C. De Loos en toegelaten
voor het arts examen eerste gedeelte de heer
P. P. C. Prtjn.
Geslaagd zijn: voor het propaedeutisch
examen in de geneeskunde de heer A Verwey
voor -het candidaats-examen in de godgeleerd
heid (2de ged.) de heeren K. F. Sparaaay en
G. A. Slagmolen.
Voor het candidaats-examen in de rechten
de heer T. Binnerts.
Bjj het Departement van Koloniën is van
den Gouverneur Generaal van Nederlandsch-
Indië ontvangen het volgende, van gisteren ge-
dagteekende, telegram betreffende de krygs-
verrichtingen in Atjeh:
Drie tochten hadden plaats uit Tjot Mand-
jang naar het gebergte in de XXTI Moekims,
waa-rby acht militairen beneden den rang van
officier gewond werden, één van deze levens-
gevaariyk, sedert overleden.
Marktberlehtea.
Leiden* 16 Oot. Ter markt werden heden aan
gevoerd: Stieren 43 atuke ƒ62 a 236. Kalf- en Melk
koeien 670 etuk8 ƒ105 a 239. VaTekoeien 158
stake ƒ87 a ƒ280. Vette Osscu en Koeion 216 stuks
ƒ115 a 261. Graeli alver en 219 etake 14.— a 64.
Kalveren (vette) 42 etake ƒ31 a /82. Kalveren
(magere) 33 atuke 3.a 21. Hamels (vette)
etuke a Hamela (magoro) etoka
a Schapen (vette) 723 etake J17.
a ƒ28.50. Schapen (woido) 110 stuks 14.a 21.
Lammeren (magere) 30 etake 11.a ƒ16.—.
Varkens (magere; 101 etuka 10.a 28.—
Varkens (vette) etnke a per KG. Varkena
(biggen) 404 stake 8.a 9.Paarden 8 stake
a Veulens 18 etake a
Ter markt aangevoerd: 1140 runderen, 75 kalveren,
833 eohapen, 30 lammeren, 101 varkens, 404 biggen,
3 paarden, 13 venlene.
Ter wekelijkeche Kaasmarkt aangevoerd 67 "«rt'rjeD.
Besteed word voor Goadeohe Kaas var ld—, tot
ƒ26.—; Derby-kaae van tot Loiaache
Kaas de 150 K 4. f tot Edammer
Kaas (2de qnal.) tot
Aan do Stadswaag go.vo.joa 59 partijen, 3623 stake
keas. wegende 16,402 KG.
Hoofddorp, (Haarlemmermeer), 15 Oct. Roodf
Wintertarwe 6.25 a Jarige Tarwo a
Witto Tarwe ƒ6.10 a ƒ6.75. Zomer rietarwe
a Rogge 3.90 a 4.25, Haver fc.
a ƒ6.50, Ohevaliorgeret ƒ6.— a Wintergoret
a Duivenboonen a Paar-
denboonen ƒ4.75 a ƒ5.Brainonboonen a
Groene orwten 5.76 a ƒ7.—, Grauwe erwten
Kaoarioraad a Karwei-
zaad ƒ10.75 a ƒ10.90, per 60 kilo.
Delft, 15 Oct. Aan de Btadewaag gewogen: 510
achtsten en 88 zeetienden vaten Boter, wegende te
zamen 11,030 kilogrammen. Prje 63 a/73 het vierde,
/1.32Va a 1-82/a het KG.
Gouda, 15 Oct. Aangevoerd 68 partijen kaae lete
qml. 27.— a 29.—, 21e qnal. 23.— a ƒ23.-.
Neordhollantbche 23. a ƒ28.Goeboter ƒ1.40
a ƒ1.50, weiboter ƒ1.20 a ƒ1.80.
Utrccllt, 16 Oct. Aan de kaaemarkt waren heden
aangevoerd 66 wagens kaas, wogondo 16,000 kilo,
die verkocht werdea voor 88 a ƒ52 de 100 kilo.
Mappel, 15 October. Aan de markt van heden
was de aanvoer van boter 11,800 kilo; lete soort
per Vs vat a 2de soort 23.50 a
8de eoort 21.60 stukken van Vf3
kilo ƒ1.65 a ƒ1.85.
Schiedam, 16 Ootober. Noteering van de Makc-
aare. Moutwijn 7.Jenever ƒ11.—, idem Amat.
proef ƒ12.50 per Nod. vat en zonder fnet, zonder
de belasting. Spoeling-commissie 80 per ketel.
Noteering van den Brandorebond. Moutwijn f 6»/g
a Va per beet, ct,, zondor fuat cn zonder belasting.
LEIDEN, 16 October.
Den gemeenteraad zya thans, onder
No. 228 der Ingekomen Stukken, door den
heer H. C. Juta, wethouder, aangeboden de
cyfers, waarmede de „Statistiek van Leiden"
voor het jaar 1895 kan worden aangevuld,
in vervolg op den arbeid van het geachte
vroegere medelid, den heer H. J. Bool.
De Commissie van Rapporteurs der
Tweede Kamer voor de begrooting van Marine
kwam heden byeen.
Naar men verneemt, zyn de heeren T.
Ph. baron Mackay en L. J. Wysman, ouder
lingen by de Ned.-Herv. gemeenten te 's-Gra-
venhage, door den Byzonderen Kerkeraad
aangewezen om dienst te doen by de aanne
ming, bevestiging en deelneming aan het
Heilig Avondmaal van Hare Majesteit Koningin
Wilhelmina.
De mioi8ter van marine begaf zich
gisteravond ter inspectie naar het Nieuwe-
diep.
De luitenant generaal Bergansius, inspec
teur van het wapen der artillerie, is gisteren
met den luit. kol. Schluiter naar de leger
plaats van Oldebroek vertrokken.
Naar wy vernemen, nadert het gedenk-
teeken voor Constantyn Huygens zyne vol
tooiing. Intusschen zullen er nog eenige
maanden moeten verloopen voordat het geheel
gereed is. De onthulling zal vermoedeiyk
eerst in het voorjaar van 1897 plaats hebben
als de Scheveningsche weg en de boschjes
in hun lenteios prijken.
Onder voorzitterschap van ds. Kouwen-
hoven is te Groningen eene talryke bezochte
Unie-vergadering gehouden. Jhr. mr. A. F.
De Savornin Lohman besprak het Unie-rap
port voor schoolwet wyziging, uitgebracht in
de te Utrecht op 16 April 1895 gehouden
vergadering, en de grieven, die de commissie
had tegen de bestaande regeling van het
lager onderwijs. De heer Lohman toonde aan,
dat er niet meer bestaat een school-quaestie,
doch verschil over de volksopvoeding, waarby
allen belang hebben.
In de genoemde vergadering zyn de volgende
conclusion aangenomen: de gemeenten worden
niet laDger met de bekostiging der lagere
scholen belast. Door het Ryk worde voor elke
lagere school eene vaste bydrage uitgekeerd.
De uitkeering van die bydrage worde, evenals
thans, aan voorwaarden verbonden. Voor
zoover de ingezetenen niet zelve in hun on-
derwys voorzien, treden in hunne plaats de
gemeentebesturen op.
Na het Unie-rapport verder verdedigd te
hebben, riep de heer Lohman allen op om te
stryden onder de leuze: „De vrye school voor
heel de natie."
Het wenscheiyk achtende dat gedurende
den a. s. winter, waar de gelegenheid -zulks-
toelaat, aan officieren, niet tot de bereden
corpsen befioorende, onderricht in de rijkunst
worde gegeven, heeft de minister van oorlog
bepaald, dat die oefeningen voor officieren van
onbereden wapens en diensten iü de garni
zoenen, waar zich bereden corpsen bevinden,
evenals vorige jaren zullen plaats hebben.
Voor de officieren, beboorende tot het wapen
der artillerie, te Dordrecht en Gorkum in
garnizoen, zullen die rylessen worden gegeven
in de Burgermanëge te Dordrecht.
Wederom is het getal oud-stryders
te Utrecht met één verminderd. De heer
A. Van Maastricht, oud-strydor van 1830-1831,
is in den ouderdom van 85 jaren overleden.
Het stoomschip „Ajax", van Amsterdam
en Liverpool naar Java, arriveerde 14 Oct.
te Singapore; de „Herzog", van Oo6t-Afrika
naar Vlissingen en Hamburg, arriveerde 15
Oct. to Aden; de „Kaiser" arriveerde 14 Oct.
van Hamburg en Amsterdam te Mozambique;
de „Spaamdam" arriveerde 16 Oct. van Nieuw-
York te Rotterdam.
In September is de opbrengst der rijks
middelen weder zeer ruim gewoest. De ge
middelde raming voor één maand werd met
1 millioen en de opbrengst van Sept 1895
met 578,006 overschreden.
De hoogere opbrengst boven de raming is
vooral toe te schryven aan de betaliDg van
een groot deel der aanslagen in de personeel©
belasting, waardoor de directe belastingen
millioen meer inbrachten, en de aanzuiverin
gen op den suikeraccyn8, welke ruim 3 ton
boven het gemiddelde bedroegen. De successie
rechten gaven echter 150.000 minder, zoo
dat de overige middelen te zamen nog 4£ ton
boven raming opleverden. Daarvan komt l£
ton op rekening der invoerrechten.
Gemengd Nieuws.
Hedenmorgen is alhier door
de politie een minderjarige meid aangehouden,
die zonder geld of middel van bestaan rond
zwierf. Zjj is naar haar woonplaats terug
gelei 1 ei aldaar ter beschikking harerouders
gest ld.
Hedenmiddag omstreeks twaalf
uren had de 14 jarige C. v. L., by het beladen
van een vaartuig met groenten in een sloot
aan de Kooilaan, het ongeluk van zyne schuit
te water te vallen. Zyne ouders, mede in do
nabyheid op het land aanwezig, vermisten
hem na ongeveer 10 minuten en vonden hem
in voormelden toestand.
Eai toevallig aanwezig geneesheer stelde
nog pogingen in het werk om de levens
geesten w&er op te wekken, doch ten slotte
kon deze, helaas, slechts den dood consta-
teeren. Men begrypt hoe groot de smart der
ouders is.
Werkstakende we'rkeloozen.
Te Terwispel (Fr.), wasr het armbestuur werk
verschaft aan ongeveer 40 werkeloozen, heb
ben deze het werk gestaakt. Z(j vragen meer
loon, daar xty volgens hun zeggen n et
meer dan 50 cents» per dag kunnen ver
dienen. Per roe wordt voor hot spitt n 6 cents
loon betaald, en de beste arbeiders zouden
per dag niet meer dan 9 roeden kunnen
bewerken.
Een schipper, wonende te Schie
dam, viel te Rotterdam van zyn loopplank in
de Binnenhaven en verdronk. Hu laat een
weduwe en 5 kinderen na.
By de aan het Oude Slot te Hoem-
stede gehouden wedloopen werd onder ande
ren behaald door: „Kees", eig. J. Erkelens,
te Nieuwveen, de 3de prys in No. 1 RiDg-
vaart-prys. Harddravcry, aangespannen voor
hitten van alle landen en rassen. Handicap.
Een Italiaan sch militair is voor
nemens naar Afrika te gaan en koning Mone-
lik te verzoeken hem aaa te nemea als plaats
vervanger voor een der gevangen soldaten. Hij
verzo.kt zyn landgenooton hetzelfde te do n
en dan samen te Venetië scheop te -gaan.
„Als Italiaansche soldaten zyn wij alhn ge-
lyk", schrijft hy, „en de eenige belooning,
welke ik voor myn persoonlijke opoffering
verlang, is de terugkeer, zoo spoedig mogelyk,
van een onzer broeders naar zyn land en
familie."
Door het provinciaal bestuur
van Groningen worden nieuwe en strengere
maatregelen genomen met het oog op het
toenemen van het mond- en klauwzeer in
Duitschland, in de onmiideliyke nabyheid van
onze grenzen.
De totstandkoming eenerwie-
lerbaan te Baarn, is verzekerd. Het kapitaal
f 25,000) is reeds voltoekend. Het terrein,
in 't Wil bel mi nap ark gelegen, zal door over
dekte tribunes omgeven worden, waarop 3500
bezoekers plaats kunnen vinden.
Dierenleven. In de Rotte r-
damsche Diergaarde zyn 3 of 4 leeuwen ge
boren. Ook eene puma verwacht in de vol
gende maand een jong. Een der vestibules
van de wildedierengaandery zal ingericht
worden tot tydeJyk verbiyf voor de moeder
en hare jongen, zoo^at het voortaan onnoodig
zal zyn, zooals tot dusver, de geheole wiriter-
gaandery af te sluiten als een der dieren
jongen heeft.
In de „N. R. Ct." worden eenige byzon-
derheden gemeld over den Siberïschen konings-
tyger, die doodelyk ziek is geweest. Drie en
twintig dagen lang had hy niets gegeten en
by na niet6 gedronken, en bovendien leed hy
aan een hardnekkige verstopping. De directeur
had eerst getracht den zieke te genezen door
hem eerst met sla-olie en toen met wonder
olie te hespuiten; maar het dier was te zwak
om zich schoon te likken. Toen kreeg de
directeur een fortuinlyken inval. H'y gaf zijn
zieke gras te eten, en dit had dezelfde, uit
werking op de maag, als die zich bfj katton
vertoont.
En toen kwam de oerzaak van de kwaal
te voorschyn: een groote massa haar. De
patiënt was in die weeë stemming steeds
zeer kalm. By lag recht uitgestrekt, den kop
naar de tralies; tonn hield de directeur hem,
door veel liefkoozingen, langen tyd rustig en
van die gelegenheid maakte de dierenopzïchter
gebruik óm den tyger een glyccrine-lavement
te zotten. Deze bewerking, waarby de tyger
zeer kalm bleef, werd vyfmaal herhaald, en
daarna.was hy genezen. Door de slappe
werking van de darmen had het haar, dat
hy zich aflikte, zich daarin opgepropt; toen
dit aldus verwyderd was, was by hersteld.
Aando.nlyk waren de liefdebttuigingen
zyner wyfjes, toen hy weer in hun gewone
verbiyf kwam, zy lieten hom geen oogenblik
met Tust, en toen hy eindeiyk gevlucht was
op een tafel, gingen zij met hunne voor-
pooten daartegen op staan, om hem nog te
vinden.
Het derde eeuwfeest van den
aardappel. Aan wien is toch oige: lyk
Europa de invoering van den aardappel ver
schuldigd? heeft zich misschien meenigeon
wel eens afgevraagd. De invoering van het
smakelyk knolgewas dateert van drie eeuwen
geleden, en de invoerder was sir "Walter
Raleigh. Den 4den Oct. jl. vierde het syndi
caat van Iersche warraoeziers het derde eeuw
feest van den aardappel, want op den 4den
October 1596 kwam in de kleine Iersche
haven Youghal het eerste vaartuig aan be
laden met aardappelen, die werden gepoot
op een veld beboorende by een pachthoeve
van den avonturier sir Raleigh, een gunsteling,
zei men, van koningin Elisabeth, en onder
Jacobus I in 1628 op het schavot terecht
gesteld.
Sir Raleigh, die een veelbewogen leven
leidde, vond den aardappel in Guyana. Daar
hadden op zekeren dag zyn mannen, eenUe
v.irkens medevoerend, om die op hun zwerf
tocht te verorberen, opgemerkt, dat deze
dieren met hun snuiten zekere wortels op
wroetten, waarop zy zeer belust schenen. Zy
kwamen toen op bet denkbeeld, ze ook zeiven
eens te proeven, maar konden ov- r het heer
ïyke van het gerecht niet roepen. Een van
hen echter liet toen, uit dronkc-nmans-aar-
digheid, met een stuk van een varken eenige
wortels koken die niets anders waren dan
aardappelen en deze hutspot, met zout
bereid, bleek volstrekt niet verwerpeiyk te
zyn.
Naar aanleiding van die toevallige proef
neming deed 6ir Raleigh, in Europa terug
gekeerd, op zyn gronden van Youghal den
aarlappel kweeken; en van daar verspreidde
het gebruik ervan zich zeer langzaam in
Ierland, vervolgens in Engeland en daarna
over het vaste land, waar Hannover, destyds
afhankelyk van de Engelsche kroon, en d«
eerstelingen van had.
De kleine pachthoeve van Youghal, waar
de eerste aardappelen werden gekweekt,
werJ eenige jaren geleden gekocht door
John Hennessy, die er een soort van her
inneringsmonument van heeft gemaakt, dat
door toeristen wordt bezocht.
Gedurende byna twee eeuwen, zegt „Do
Tyd", is de aardappel in Europa alleen in
tuinen gekwo kt. Men wantrouwe© hem, want
er waren geneesheeren. die den knol vergif
tige eigenschappen toeschreven, waarom hjj
slechts met de meeste omzichtigheid en voor
zorgen kon worden gebruikt. Eerst in het
laatst der vorigen eeuw werd aan den gdas-
terJen aardappel de eer gegeven, welke hem
toekomt, en sedert heeft hy zich snel populair
gemaakt, en speelt hy elndeiyk, wat ons land
betreft, een hoofdrol op de tafel onzer volks
klasse.
Er zyn weliswaar herhaaldeiyk pogingen
gedaan om op zyn belangrijkheid als voedings
middel af te dingen, en warme pleidooien zyn
gehouden ten behoeve vaD boonen en erwten,
die veel meer voedingsstof bevatten dan de
aardappel, voor meer dan 90 pet. niets dan
water, doch eer zal de Zuiderzee zyn ge-:
dempt dan dat ons volk zich van de waarheid
daarvan laat overtuigen. Zonder aardappelen
zou het, meent het, niet kunnen leven.
Alle bezwaar togen de geringe percentage
vaste stof van den aardappel, en derhalve
Ugen zyn gering voedingsgohalte, alle beden
kingen ten opzichte van het „branderige" van
het knolgewas en het zeer nadeelige ervan
voor klierachtigi personen, 'tis alles in öen
wind gezaaid. Zel:s by de keuze tusschea
broor en aardappelen iydt het schier geen
twyfel, of zeer velen zouden de laatsten kie
zen. Vecht daar maar eens tegen!
Beursbericht. Amsterdam, 16 Oct. De
fondsenmarkt was heden meerendeels iets
lagf-r, zoowel voor Europeesche als voor Ame-
rikaanscho fondsen.
Aandeelen Nederl. Petroleum Maatschappij
gevoelig lager, 92'/„. Aandeelen Kon. My. van
Petroleumbronnen in Ned.-Indië willig, 619.
Thermometerstand: gisteravond om 8 uren
12.5° C. 54.5° Fahrenheitoeaenmotgen
3 uren 13.5^ C. 56.3^.; 's middags cm
12 uren 11° C. 51.8° F.; 'snamida^
4 uron 9^ C. 48.2" F.
iDVERTRNTTËN
Den 17den October hopen onze gehefcf
Ouder6,
J. J. VAN REEN
Etf
E. LUT,
hunne 12£-farige EchtFereenfgleg te
herdenken.
Hunne dankbare Kinderen
en Pleegkind.
Leiden, Narmstraat No. 7. 7539 10
Getrouwd:
JOH. VAN OOSTEN
en
H. M. G VAN ANDEL,
die, ook namens wederzydsche familie, hun
dank betuigen voor de hartelfike bewyzen
van belangstelling, by hun huwolyk o der-
vonden. 7550 9
Alpen a/d. Run, 15 October 1896.
Geboren
JOHANNA PETROS ELLA AUGUSTA
Dochter van
F. W. BIEGSTRAATEN en
P. M. BIEGSTRAATEN,
De Keuning.
Georgetown Demerara, 25 September 18: 6
(British Guiana.) 7563 8
Heden ontvingen wy uit de Congo
(Afrika) het telegraphisch bericht, dat
aldaar is overleden onz3 geachte Broedt-r
in Zwager, de Heer JACOBUS VAN
ROOJEN, op den leeft yd van ruim 22 jaren.
A. C. C CATS-Van Roojen.
Dr. C. W. CATS 7562 11
"Waddinxvekn, 15 Oct. 1896.
Eenige en algemeene kennisgeving
Heden overleed zacht en kalm, na oen
kortstondig, smarteiyk lyden, myn bartelyk
geliefde Echtgenoot, JOHANNES CORNELIS
KRES, in den ouderdom van byna 56 jaren,
diep betreurd door my en verdere familie.
Wed. J. C. KRES-Provoo.
Leiden, 16 October 1896.
(Vliet No. 16.) 7559 8
Voor de vele bewyzen van deelneming,
by de ziekte en het overiyden van onzen
geliefden Zoon HENDRIK ontvangen, inzon
derheid van den Heer en Mevr. HOEFFTCKE,
betuigen wy onzen hartelyken dank.
P. WERK. 7584
A. C. W. WERK-Labordus.
Prinsensteeg 12, ho.k Lammermarkt.
De '£clfsprlngerjde Fontein
coor verkoop beden- on Zaterdag
avond voor 't laatst In werking te zien.
Hoosewoerd B6,
na>-y <io Breestraaf.
756ö 7
