N°. 11213 Maavdag 14 September, A0.1396 feze insurant wordt dagelijks, met uitzondering van (Eon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen. Leideu, 12 September. Feuilleton. EVP AN EN VROUW. LEIDSC PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden. f 1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Nommers0.05. DAGBLAD. PELTS DEB ADVEETENTIËN: Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17 J. Grootero letters naar plaatsruimte. Yoor het incasseeren bulten de stad wordt f 0.05 berekend» Eerste Blad. OfAciëele Kennisgevingen. Burgemeester en Wethoudors van Leidon bren gen ter kennis van de bewoners van bet gean nexeerde gedeelte der omliggende gemeenten dat voor hen gelegenheid bestaat tot het verkrijgen van duinwater, doch uitsluitend voor drinkwuter, aan de Politie- en Brugwachters huisjes gelegen aan de Haven, den Zijlsingel on de Ütrechtsche brug en zulks zoolang de noofd- kanalisatie aldaar niet is uitgebreid. Burgemeester en Wethouders voornoemd, H. C. JUTA, Weth. lo. Burgemeester. E. KIST, Secretaris. Leiden, 10 September 1896. Naar aanleiding van het feit, dat dr. W. Pleyte den dag herdacht zijner vyf-en-twintig- jarige ambtsvervulling als regent van het II. Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis aan de Hooglandsche Kerkgracht alhier, ontving de geachte jubilaris vele blyken van belang stelling en werden de verpleegden in genoemd gesticht gisteravond op feestelijke wijze ont haald, waarby de dankbare weezen hem het volgende lied toezongen: Leef, leef nog lang en bloei' Uw kroost, Tot hulp, tot steun, tot Uwen troost, Leef lang tot heil van dit gesticht En 't werk, in liefde hier verricht. Dat 's Heeren zegen op U daal', Zijn gun6t en liefde U bestraal', En dat g' eens op den jongsten dag, Al die U liefden wederzag. De nieuwe predikant bij de Waalsche gemeente alhier, de heer S. Cler, wordt morgenochtend bevestigd door zijn ambts broeder ds. C. G. Chavannes, en zal daarna zijn intreerede uitspreken. De Koninklijke Academie van Weten schappen, afdeeling taal-, letter-, geschied kundige en wijsgeerige wetenschappen, ver gadert Maandag 14 dezer. De onderwerpen van behandeling zijnLevensbericht van wijlen den heer H. E. Molizer door den heer A. Kluyver, te Leiden. Wü vernemen van wélingelichte zijde, dat binnen enkele dagen de benoeming kan worden verwacht van mr. S. C. Steinmetz, privaat-docent in do ethnologie aan de univer siteit te Utrecht, tot directeur van 's Bijks Ethnographisch Museum te Leiden. [N. A.) Men schrijft uit Zoeterwoude: Nauwe lijks heeft de grensregeling tusscben deze gemeente en Leiden plaats gehad, of Voorscho ten wil een gedeelte van Zoeterwoude annex- eeren. Het ontbreekt nog, dat de omliggende gemeenten van Zoeterwoude een gedeelte van haar tot zich willen trekken en zoo i oen de niets van Zoeterwoude zou overblijven. Aan den heer Yan Oostveen, te Ilillegom, zijn door de gezamenlijke inleggers der Eille- gomsche Spaarbank twee cadeaux aangebo den, n. 1. een sierlijk bekleeöen armstoel en een schaakbord met stukken, als blijk van erkentelijkheid voor zijn yverige bemoeiingen in deze zaak. De „Uni9"-collecte heeft opgebracht te Leiderdorp met Oegstgeest en Leidsche Buurt f 200, te Zwammerdam f 139.75. Het totaal van tweehonderd locale comités bedraagt f 30,486.00. Het tweetal ter beroeping van een pre dikant by de Ned.-Hervormde gemeente te Woubrugge bestaat uit de heeren: J. Lammert van Bueren, cand., en dr. J. D. De Lindt van Wijngaarden, prei, beiden te Utrecht. Men schrijft ons uit Wassenaar: Op Woensdag 16 September a. s. zal hier eene tentoonstelling gehouden worden van vee, pluimgedierte, bloemen en vruchten, georgani seerd door de afdeeling Wassenaar der Hol- landsche Maatschappij van Landbouw. Te oordeelen naar het buitengewoon groot aantal inzendingen, belooft deze tentoonstelling schit terend te worden. Werd deze vroeger gehouden in de openbare school en op het terrein achter de kerk der Ned.-Herv. gemeente, dit jaar is hiervoor de fraai aangelegde tuin van den burgemeester welwillend beschikbaar gesteld. Dit mag met recht een groote verbetering genoemd worden. By vorige tentoonstellingen waren de afdeelingen van vee en bloemen op geruimen afstand van elkaar verwijderd; thans zal alles op één terrein worden samen gebracht. Vele inzendingen zullen daardoor beter tot haar recht komen; in de schoollokalen had men, zooals te begrijpen is, slechts over eene beperkte ruimte te beschikken. Yan inzen dingen, zooals er dit jaar zijn, kon vroeger geen sprake wezen. Naar men zegt, zal ëóne inzending van bloemen eene oppervlakte van niet minder dan 35 M1. beslaan. Behalve van de inzendingen van bloemen in potten en kasplanten, mag men ook veel verwachten van de afdeeling bloemstukken. Wie eenmaal eene tentoonstelling van bloemen hier bezocht hec-ft, weet, dat deze afdeeling zeer interessant is. Ook do afdeeling vee belooft veel schoons. Circa 100 stuks vee worden geëxposeerd. Voor de fraaiste inzendingen van vee en pluimgedierte worden prijzen in geld toege kend; bovendien zijn door het bestuur een twaalftal kunstvoorwerpen aangekocht, welke toegekend zullen worden aan hen, die door inzendingen van bloemen en vruchten het meest ter opluistering van de tentoonstelling hebben bijgedragen, een en ander te beoor delen door eene commissie, bestaande uit drie 'ames, die zich welwillend met de keuring der bloemen en planten hebben belast. De uitreiking der prijzen zal plaats hebben op het terrein, des middags te twaalf uren. Yan af des voormiddags halfelf zal de ten toonstelling worden opgeluisterd door muziek, onder leiding van den kapelmeester J. Eekhardt. Met reden mag men verwachten, dat deze tentoonstelling zeer druk bezocht zal worden, niet alleen door leden der Afdeeling en hunne buisgenooten, maar ook door de overige ingezetenen der gemeente en door vele ste delingen. Voer laatstgenoemden is het wellicht niet overbodig er op te wijzen, dat er een gere gelde, omnibusdienst bestaat tussshen het station Voorschoten en het dorp Wassenaar. Van hen, die geen lid zijn van de Hollandsche MaatschappU van Landbouw, zal een kleine toegangsprijs worden geheven. Blijkens een te's-Gravenhage ontvangen particulier telegram, is de kapt.-intend, van het N.-I. leger W. D. J. Bezemer tot majoor- intend, bevorderd. De ritmeester-adjudant M. Yan Kuyk, van het 2de reg. huzaren te Venloo, is bestemd om op te treden als commandant van het eskadron ordonnancen, ter vervanging van den ritmeester L. Bolle, die eerstdaags tot majoor wordt bevorderd; en de kapt. P. Spaan, van het 4de reg. te Leiden, wordt den 16öen Sept. werkzaam gesteld by de Kon. Mil. Academie te Breda, en in verband daarmede overgeplaatst by den staf der infanterie; de kapt. B. Yan Bekum, van het 8de reg. Inf., is benoemd tot kapitein voor rpeciale diensten by dat corps te Bergen-op-Zoom. De militaire apotheker 2de kl. J. M. Van der Stempel, van het militair hospitaal te Paramaribo, zal tegen 1 Januari den dienst verlaten. By het bericht, dat de heer S. M. Hugo Van Gyn, afgevaardigde ter Tweede Kamer der Staten-Generaal voor Dordrecht, eerlang een reis naar Ned. Oost Indië zal ondernemen, teekent de „Arnh. Ct." aan: „Het is lofwaardig van een volksvertegen woordiger, dat hij door eigen aanschouwing do toestanden wil leeren kennen, waarover ook hy te oordeelen heeft. Wy hopen nu maar, dat hy daartoe beter in de gelegenheid zal zyn dan de heer Gevers Deynoet, toen deze indertyd zulk een instructiereisje onder nam, maar, naar men beweert, niet meer zag dan men hem liet zien en op zyn terugtocht bovendien het ongeluk had al zyne aanteeke- ningen, enz. in de Roode Zee te verliezen. Met hetgeen den heer Gevers by zyne inspectie overkwam kan de heer Yan Gyn zyn voordeel doen." In ons vorig nummer ontleenden we een en ander aan het bericht der „Tel." omtrent het weldra door de Regeering in te dienen wetsontwerp betreffende de financiëele ver houding tusschen het Ryk en de Gemeenten, en de wyzigingén van de bepalingen der Gemeentewet omtrent do plaatseiyke belas tingen. Hieraan kan wat dit laatste betreft nog worden toegevoegd dat de voornaamste wyzi gingén de volgende zyn. De gemeentebesturen zullen mogen heffen hoofdeiyken omslag naar het inkomen, hetzy volgens schatting, hetzij volgens classificatie ineens. Tot dusverre is het twyfelachtig, of het heffen van eigenlyke inkomsten-belas ting wel vtroorloofd is door do Gemeentewet. Aan de gemeentebesturen wordt echter verboden progressieve inkomsten-belasting te heffen. Wel wordt toegestaan een zeker va6t bedrag, op gelyken voet voor ieder berekend, af te trekken van het belastbare inkomen, als dienende dat bedrag voor noodzakeiyk levensonderhoud. Voorts wordt uitdrukkeiyk veroorloofd het heffen van een belasting als straatgeld (thans ook twyfelachtig volgens de bestaande wet). Tot oplossing der forenzen-quaestie bepaalt het ontwerp, dat in de gemeentebelastingen ook zal worden bygedragen door hem, die zonder in de Gemeente zyn hoofdverbiyf te houden, gedurende meer dan negentig dagen van het dienstjaar voor zich of zyn gezin een gemeubelde woning of een kantoor of andere inrichting tot persooniyke uitoefening van een betrekking, beroep of bedryf beschik baar houdt. Voorts door hem, die er in het dienstjaar gedurende meer dan negentig dagen veroiyf houdt, en eindeiyk door hem, die er in het dienstjaar op meer dan negentig dagen aanwezig is tot uitoefening van een beroep of bedryf in een kantoor, winkel, werkplaats of andere vaste inrichting, of tot vervulling eener dienstbetrekking. De hierboven bedoelde personen dragen in de belasting by voor vier twaalfde gedeelten van den aanslag over een vol jaar. De kapitein H. B. Yan Maaren, van het 2de reg. veld artillerie te 's-Gravenhage, wordt eerstdaags bevorderd tot majoor en alsdan by het wapen der vesting artillerie ingedeeld. By resolutie van den minister van finan ciën van 12 September zyn benoemd by de directie der Staatslotery tot boekhouder H. S. C. Christiaan; tot commies van trekking P. T. C. Becht en tot klerken J. F. Haman en I. A. L. Vervloet. Dr. P. C. T. Van der Hoeven, arts te Amsterdam, is voor het studiejaar 1896/97 benoemd tot uitwonend assistent by het onder- wys in de operatieve verloskunde, tevens assistent by de gynaecologische polikliniek in het Binnen-Gasthuis van den hoogleeraar ar. Hector Treub, aldaar. De heeren W. Beerbaum, commies 2de kl., en G. J. Blaauw, 1ste klerk by de cen trale controle van Nederlandsche spoorwegen te Utrecht, zyn beiden benoemd tot ambte naar by de Ned. Zuid-Afrikaansche Spoor- wegmaat8chappy. Van de 55 leerlingen van den hoofd cursus te Kampen, dia aan het officieren examen hebben deelgenomen, slaagden er 53. Yoor de inf. hier tc lande: Aukes, Blaauw, Darlang, Donck, Van Enschufc, Van der Heem, De Jongb, Keiler, Keetell, Kleyn, Knyff, Kooi man, Van Krioken, Luitsz, jhr. Van Panhuys, Van der Reyden, Timmer, Tukker, Valewink en Vrolyk. Afgew. 1, wegens ziekte aan 't examen geen deelgenomen 1. Voor de inf. in O.-I.Yan Aken, Yan der Bie, Van Boldrik, Dam, Van Enst, Fischer, Hemmes, Hubenet, Kleyn, Ten Klooster, Kouwenaar, Lutje, Nolen, Ruinen, De Ruyter, Van Ryn, Schneider, Spook, Stennekes, Schonk, Timmer, Yalckenier de Greeve en Watrin. Voor de adrru h. 1.1.Bosschart, Van Breen, Van Dal, Pont, Roos, Scheffers, Sloot en Teune. Voor de adm. in O.-I.Braun en Van Veen. Afgew. 1. Als directeur der Ütrechtsche Mannen- zangvereeniging is in de plaats van den heer Richard Hol, die wegens redenen van gezond- I heid aftrad, gekozen de heer Joh. Wagenaar. De aartsbisschop van Utrecht heeft be noemd tot directeur van het groot-seminarie te Rysenburg den weleerw. heer T. J. Kortland. Kapitein J. J. G. baron Van Voorst tot Voorst zal de in deze maand en in October in Denemarken te houden legeroefeningen bywonen. Men schryft uit 's-GravenhageNaar wy vernemen, vertrekt de heer W. J. Van Duys- burg, benoemd tolk voor de Chineesche taal, den 27sten dezer naar Peking. In Steenderen is gisteren volop feest gevierd ter eere van het 25 jarig burgemees terschap van den heer C. D. G. Planten. Schieten, schoolfeest, optocht, illuminatie, enz. vormden naast het schoone weder de gege vens, die dezen dag voor den jubilaris en de burgery onvergetelyk gemaakt hebben. De commissie tot het examineeren van stuurlieden ter koopvaardy hield op 8, 9, 10 en 11 dezer zitting te Amsterdam. Aangemeld hadden zich 17 candidaten, voor 28 diploma's. De volgende diploma's werden uitgereikt. Groote zeilvaart A. Derde-stuurman aan do heeren H. Brinkman en F. K. Prins. Groote stoomvaart A. Eerste-stuurman aan den heer M. C. Braat. Derde-stuurman aan de heeren H. Brinkman en F. K. Prins. In het district Weert is tot lid der Prov. Staten, ter vervanging van wyien den heer Vogels, gekozen de heer Th. Verheggen, burgemeester van Buggenum, met 566 stem men. Op den heer J. H. Schillings, notaris te Weert, werden 453 stemmen uitgebracht. De Friesche leden van de Eerste en Tweede Kamer zullen Woensdag a 8. in het gebouw der Eerste Kamer een byeenkomst houden, ter bespreking van middelen, om de gevaren, die de zuivelindustrie van Engelsche zyde bedreigen, te trachten weg te nemen Zooals men weet, wordt van Engelsche zyde beweerd, dat de Hollandsche zuivel- fabrikanten het fabrikaat vervalschen. Het plan bestaat nu om te overwegen, in hoever het wenschelyk zou zyn, een vertrouwd EngeUch scheikundige naar hier te doen overkomen, om zelf van het begin tot het eind de zuivelproductio te controleeren. Dit denkbeeld, dat indertyd door de Deen- sche zuivelfabrikanten in practyk werd ge bracht, schynt daar voor die industrie do gewenschte gevolgen te hebben gehad. Met oenigen ophef is vooral van socialistische zyde melding gemaakt van een straf, opgelegd aan een milicien van het 8ste regiment te Arnhem, die weigerde liederen te zingen uit den bundel van den luitenant Clockener Brousson. Zelfs heeft zich een drie tal Arnhemmers in deze tot de Tweede Kamer gewend. Volgens de inlichtingen, die de „Arn. Ct." kreeg, had de milicien aan die zangoefening niet behoeven deel te nemen, hy had vrijaf kunnen vragen en zou dat ook verkregen hebben; maar hy weigerde te zingen en het is niet wegens de weigering zelve, maar om het antwoord, door hem gegeven, dat hem provooststraf werd opgelogd. 22) Maar dat zou Amalia nimmor willen. Had by het recht, haar van heur geliefde betrek kingen gescheiden te houdeD, van hen allen, wanneer de allerdierbaarste haar ook moest verlaten Neen, er was geen keus! Hier, in dit dier bare huis, dat hy zoo duur had gekocht, moest ook de kooppenning tot den laatsten stuiver worden betaald. Ja, zoo moest het zyn! En zoo werd de slaapkamer der vry vrouwe met de meest mo gelijke zorg in orde gemaakt en Jansen met den grooten reiswagen naar Jonköping ge zonden. De morgen van den dag, waarop zyn vrouw thuis zou komen, vond Gösta in don tempel der herinnering, de vryplaats, die hy Julia op Halleborg had bereid. Ach, zy, die kwam, had nog geen voet gezet in het heiligdom van haar, die was heengegaan, maar toch had Gösta een gevoel, alsof hy afscheid moest nemen. Wel was hy zyn eigen meester, hy kon de deur sluiten en den offerdienst ver richten aan het altaar zyner begraven liefde, voor Julia's portret staan, droomen, zoovaak hy wilde. Maar toch het was voorby met de absolute eenzaamheid, vandaag zou zy komen, die den naam van barones van Hallenjhelm droeg, er zouden nieuwe aan doeningen zich van zyn ziel meester maken Vaarwel, heb dank voor dezen tyd, dien wy alleen met ons beiden zyn geweest! Goeden morgen, lieveling l" Op het goed maakte men aanstalten, om de vrouw des huizes feestelyk te ontvangen. Gösta had er zelf niet over gedacht. De oude Svenson vroeg niet, öf er eerepoorten-moesten worden opgericht, by vroeg slechts nederig, maar beslist, waar Gösta ze wilde hebben. Hy vroeg niet, óf de vlaggen aan den gevel van het hoofdgebouw en op de beide torens geheschen moesten worden, hy keek slechts naar de vlaggestokken en zeide: Wanneer moeten ze geheschen worden, mynheer de baron?" Om zich niet bloot te stellen aan de ver wondering van het volk, moest Gösta zich geweld aandoen en een werkzaam aandeel aan de voorbereidingen nemen, en daarby kon hy niet verhinderen, dat zyn natuurlyke zin voor 't schoone zich deed gelden, zoodat tegen den middag Halleborg in een feestdos prykte, als misschien nooit te voren. Op het groote grasveld, ondanks hun uit gelaten vreugde toch uiterst voorzichtig met de pas geharkte paden en oprit, sprongen de jonge Silverspjuten rond, jubelend van biydschap, dat ze mama en Amalia weer zouden zien. In de eetzaal was Hanna druk in de weer met gewiehtigen yver en het air van een huismoedertje, dat het een lust was om te zien. Juffrouw UJla, die na het vervullen der huiahoudelyke plichten op Linden&s gedurende mevrouw Ragnhilds lange afwezigheid, weer de teugels van het bewind op Halleborg in handen had genomen, deed haar best aan den trots en de vreugde van de kleine Hanna, van wie zy zooveel hield, geen afbreuk te doen. „Vraag dat maar aan de freule, Kerstin." „Freule, moeten de kleine kopjes voor de koffie zyn?" „Wil de freule zoo goed zyn te zeggen welke servetten op tafel moeten liggen?" zoo klonk het om de minuut, en de jonge vice-gastvrouw zou bepaald onder het gewicht harer waardigheid verpletterd zyn geworden, indien zy niet zoo verrukt en gelukkig ware geweest, dat zy mama en Amalia spoedig weer zou omhelzen. Ja, spoedig, zeer spoedig, want het was nu één uur en vóór drieën zouden zy er zyn, had Gösta gezegd. Ze hadden slechts drie mylen per dag gereden. „Lieve Kerstin, er moeten nog wat bloemen in deze vaas!" „Het middenstuk staat te ver naar rechts." „Zoo." „Drie soorten wyn heeft de baron gezegd." „O, beste, beste Ulla, wat ben ik toch biyi" Stil en zwygend dwaalde de oude jonker als een schaduw heen en weer. Hy was vree8eiyk vermagerd, het gelaat had de kleur van perkament, en de doffe, matte oogen lagen diep in het hoofd. Gebogen en met langzame schreden wandelde hy van het huls de oprylaan met haar eerepoorten door, tob op de brug en dan weer terug. Vermoeid was hy, maar by had geen rust. In zyn hart had zich de vrees gevestigd, dat hy zou kunnen sterven vóór hy haar had weergezien, die zoo geduldig het moeiiyke leven had gedragen, dat hy haar had bereid, en die zyn onwaardig gedrag steeds met goedheid had beantwoord, die achterna nimmer klaagde over zyn brutaliteit in benevelde oogenblikken, die byna nooit een verwytend woord had gehad, terwyi hy hen voerde tot op den rand van den ondergang. Haar en haar eerstgeborene. Angstig bewaakte Hanna de wynkaraf in de groote hoekkast, maar er was vandaag geen gevaar. Al de gedachten van den ouden vader, al zyn verlangen waren gericht op vrouw en kind. Eindeiyk moest hy uiting geven aan een gedachte, die hsm den geheelen dag had gepynigd: Hanna, hoe denk je wel, dat het met Amalia zal zyn?" Gösta was in do kamer en hoorde de vraag, die ook in het diepst van zyn eigen hart was opgekomen. Ja, hoe zou het wel met Amalia zyn? Zou zy machteloos, half dood in het rytuig liggen, met vochtig bleeke wangen en gesloten oogen; zou zy naar de slaapkamer gedragen moeten worden, om dadeiyk den laatsten stryd van weken of maanden te beginnen? Of zou zy ongeveer zyn als vóór de reis? Zouden die zestien maanden slechts de wyzers van haar levens- klok hebben doen stilstaan, en zou het ge wicht nu zoo langzamerhand zyn weg naar beneden weer voortzetten? Nu konden zy byna komen 1 Hot beste was maar in de vestibule of voor het huis te wachten. Gösta ging door de groote zaal, waar de tafel gedekt stond. Een diep medeiyden maakte zich van hem meester. Ach, zy zou misschien niet eens in staat zyn de met bloemen getooide eereplaats in te nemen! Ziek en uitgeput moest ze zeker dadeiyk te bed worden gebracht, en dan zouden de anderen aan de feestelyk versierde tafel zitten zondor haar, wie het gold. Een begrafenismaal I En één voor één zouden zo op de teenen naar de slaapkamer sluipen hy ook, wanneer de beurt aan hem kwam en op het bleeko gelaat op de kussens kunnen staren, en met het voorhoofd in sombere plooien weer aan den feestdisch verscbyneD. 01 Hy sloeg een blik naar don wand, waar zyn voorouders allen hingen. Sommigen in rechter-toga of in het gewaad van den Ryksdag, de meesten in krygstooi. Hy ging om to stryden voor huis en hof. Om dat te ver dedigen, had hy zich in dit alles geworpen Maar liever, oneindig veel liever, had hy daar voor willen stryden ondor het knetteren der salvo's en het donderen van 't geschut. Daar stampten de hoeven van het driespan, door de lange marschen vermoeid, zwaar op de brug. De wagen stond nog niet stil, of Gösta had reeds het portier geopend. Er kwam een uitdrukking op zyn bleek gelaat, alsof hy daarbinnen niet vond, wat hy zocht. Verward keek hy mevrouw Ragnhild aan. Er was in het rytuig niets te zien, dat naar doeken of kussens zweemde. Op de voorbank reistasschen, opgerolde plaids en parasols, op de achterste bank twee dames, XWordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1