k Firma C. KOOYKER,
Harlekin.
Eieren, Groot en Versch,
Leesbibliotheek
Twaalfde Vervolg
Wijnkooperij: KLIKEE.
J. De Wilde, Iloogewoerd 00.
Kantoor Hartesteeg. Telephoonn. 178.
N9.11210.
Donderdag ÏO September.
A°. 1896
<§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
PERSOVERZICHT.
i
CATALOGUS
Hollandsche, Fransche, Engel-
sche en Duitsche
NIEUWE RIJN 16.
JOHANN C. GEIJP.
WT AMSTERDAM.
„Circus REIV Z."
LUSTIGE BLADEN,
EEN BUS?!
WAAR??
HaarliimeritraatNo. 63, tl LiiAin.
StoomtramLeiden - de Vink - Voorschoten - Venr
(Leidschendam) - de Wijkerbrng -Voorburg-'s-Gravenhage.
In de trammen van 7.55, 12.en 4.10 (Amster-
damsche Tijd) naar 's-Gravenhage bij mooi weer
open Tramrijtuig. 5i76 is
Médoc
f24.—
fo.eo
Belegen Médoc
S8.
0.70
St.-Julien
0.80
St.-Estèphe
0.90
f 0.80, f 1.
f l.SO per 11.
ROLLANDET Co.,
H. J. VAN NOUHUIJS,
Amerikaansch Orgel.
LEIDSCH
DA&BLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden. f 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommorsn n"
PRIJS DER AD VERTEN T1ÜN
Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17j. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
Tweede Blad.
De Standaardaldus zegt Het Centrum,
bevatte een ingezonden stuk van den secretaris
©ener anti-revolutionnaire kies vereen'ging, die
de aandacht vestigt op de noodzakelijkheid,
dat men in deze vereonigingen goed op de
hoogte zy van den inhoud der nieuwe
k i e 8 w et, wil men met succes werkzaam zijn.
Deze opmerking geldt ook ongetwijfeld voor
de katholieke kiesvereeniging.
Herhaaldelijk ia ons gebleken, dat vaak in
toongevende kringen een nog zeer gebrekkige
kennis heerscht omtrent de werking der nieuwe
wet. Men verkeert nog te veel in de meening,
dat alles op dezelfde manier zal loopen als nu.
Het onderscheid is evenwel zóó groot, dat
de voorbereiding op geheel andere wijze zal
moeten geschieden. Vermoedelijk zullen zelfs
de reglementen der kiesvereenigingen moeten
gewijzigd worden met het oog op de can-
didaatstelling, al ware het slechts, omdat de
Btemming over een candidaat volkomen nutte
loos zal zijn, wanneer men niet vooraf zeker
is, dat minstens 40 kiezers uit het district
1-ereid zijn hem officieel candidaat te stellen
en hem openlijk met hun naam te steunen.
Tot dusver werd de candidaat der meerder
heid in eene vereeniging geacht te zijn de
Candidaat der geheele vereeniging,
iets, wat voor de minderheid gemakkelijk
■was. By den nieuwen toestand is het echter
bezwaarlijk te verwachten, dat alle leden
©ener minderheid in eene vereeniging, bij
ernstig verschil van meening, bereid zullen
zijn te teekenen voor een candidaat, dien zij
niet hebben gewenscht.
Met het oog hierop hebben wij reeds vroe
ger geschreven, dat de beteekenis eener kies
vereeniging zeer veel gewijzigd wordt en wij
herhalen nogmaals, dat men verstandig doet,
Zich wegens gebrek aan kennis omtrent de
■werking der wet, geen illusiën te scheppen,
tlie later met de werkelijkheid in felle botsing
moeten komen.
Bi1 de Anti-Revolutionnairen schijnt men
flit in te zien en daarom wordt voor hen een
reeks artikolen uit De(n) Stayidaard over de
practyk der kieswet verzameld tot een brochure
ten dienste der kiesvereenigingen.
Een milicien van een oudere lichting schrijft
in het Handelsblad:
"Wy hebben nieuwe geweren, en dat
te noodig waren, betwijfelt niemand. De
Wapen-hervorming heeft voor my ten gevolge
gehad, dat ik een drietal weken heb „op te
komen", om het nieuwe geweer te leeren?
Ja, dat is maar zóó-zóó. Wij hebben er mee
geëxerceerd en wy hebben het uit elkaar
gehaald en er is theorie over gehouden, door
kader, dat zelf nog onderwijs in het nieuwe
geweer noodig heeft 1 En dit is werkelijk Diet
te verwonderen, als men in aanmerking neemt,
dat het kader er zich nog maar weinig mee
Vertrouwd heeft kunnen maken. De lichting
van dit jaar nl. is met de oude geweren
afgericht, doch zy heeft de handgrepen van
het nieuwe geweer geleerd. Op het oogen-
blik is het een zonderlinge toestand. Wij,
d. w. z. de lichtingen '92 en '93, zijn opge
roepen uitsluitend met het doel, het nieuwe
geweer te leeren. Maar men heeft hoegenaamd
geen rekening gehouden met den toestand
van halfheid, die tot gevolg heeft gehad, dat
alle nieuwe gewerenzijn ingeleverd en
vervangen door de oude, waarmee wij nu
weer exerceeren 1 Manoeuvreeren met het
nieuwe g6weer? Geen denken aan; wij nemen
de oudjes mee, om de eenvoudige reden, dat
do munitie nog niet klaar is, d. w. z. de
losse patronen, waarmee wy zouden moeten
manoeuvreeren. Maar wij zijn toch opgeroepen
Het grappigste evenwel is, dat men bij de
manoeuvres het vuren moet uitvoeren
volgens de oude school (want de wijze van
uitvoeren met het nieuwe geweer verschilt
van die met het oude). En dit zal het gevolg
hebben, dat de voor het nieuwe geweer
onder de wapenen geroepen manschappen
weer glad vergeteD, wat hun gedurende die
paar dogen vóór de manoeuvres betreffende
het nieuwe geweer geleerd is 1
Of het nieuwe geweer bevalt in het ge
bruik? Nu, ik heb de meenmg daaromtrent
eens gevraagd van een paar officieren, die
mij verklaarden, dat het geweer model 1895
in alle opzichten voortref?dijk is. En
dezer dagen is my de waarheid van die be
wering klaar gebleken. Wij hebben er nl.
mee geschoten en ik moet eerlijk zeggen,
dat ik nog nooit in mijn diensttijd met zooveel
genoegen de kogels in de schijf heb gejaagd.
Wy schoten op een afstand van 100 meter,
eerst opgelegd en daarna uit de vrije hand;
maar het was een lust om te zien, met welk
een juistheid de kogels het doel troffen,
waarop de schutters mikten. En of het geweer
nu al een minder sierlijk uiterlijk heeft dan
het oude, zooals sommigen wel vinden, en
of de handgrepen nu al niet zoo fraai zijn
als de vorige, het doet er allemaal niets toe;
de hoofdzaak is, dat het zuiver schiet, en
daarom is ons leger door de nieuwe bewape
ning zeer zeker vooruitgegaan.
Naar aanleiding van een bericht omtrent
het ergerlijk feit, dat een kind van naar
schatting tien jaren boodschappen moet doen
en allerlei huiselijke aangelegenheden verricht
in qualiteit van dagmeisje, schrijft de
Haagsche Courant, dat huisarbeid als die van
dagmeisjes thans nog in 't geheel niet
onder de wettelijke bepalingen tegen den
kinderarbeid valt". Het Haagsche Dagblad
daarentegen meent, dat de wet wel degelijk
toelaat dagmeisjes in enkele gevallen door
haar voorschriften te beschermen.
DW(j lezen toch in art. 1 der wet van 5
Mei 1889: Onder arbeid verstaat deze wet
alle werkzaamheden in of voor eenig bedrijf,
behalve lo. werkzaamheden in of voor de
bedrijven van landbouw, tuinbouw, bosch-
bouw, veehouderij of veenderij; 2o. werk
zaamheden buiten fabrieken en werkplaatsen
in of voor het bedrijf van hem, by wien
degene, die ze verricht, inwoont, voor zoover
die werkzaamheden ook buiten eenig bedryf
in eene huishouding of stalling plegen voor
te komen." Dagmeisjes kunnen onder de hoofd-
bepaling gebracht worden, wanneer gecon
stateerd kan worden (by v. zooals in dit geval),
dat zy boodschappen doen voor de zaak of
byv. ramen schoonhouden, die tevens voor
uitstallingen dienst doen. Zy verrichten dan
„werkzaamheden voor een bedryf." Vallen zy
onder de uitzonderingen? Onder lo. niet, door
den aard barer werkzaamheden, onder 2o.
niet, omdat zy niet „inwonend zyn. Art. 1 is
dus toepasselyk op het onderhavige geval."
Met de Haagsche Courant verklaart het
Dagblad zich voor eene groote uitbreiding der
beschermende bepalingen tegen overmatigen
arbeid van kinderen en vrouwen, en vooral
ook voor eene zoo groot mogoiyke vryheid
van ambtenaren, om naar bevind van zaken
te handelen, zonder belemmerd te wezen door
al te enge voorschriften.
Er behoeft, zegt de Prov. Groninger Crt.
de verkiezing te Winschoten maakt deze uit
spraak weinig gewaagd geen ernstige vrees
te bestaaD, dat het spook der protectie,
hetwelk Donderdag door den heer Muller in
de Eerste Kamer is opgeroepen, zal gaan huis
houden in onze vertegenwoordigende lichamen
als deze zei ven en de Regeering haar plicht
doen.
Toch mag, meent het blad, „de ware be
teekenis van de uitspraak der stembus te
Winschoten niet worden miskend. Zeis nega
tief, maar positief tegelykertyd. Negatief in
zoover zy luidt, dat in protectie geen heil
wordt gezien. Maar positief in zoover het feit
alleen reeds, dat deze uitspraak gevraagd is,
er op wyst, dat onze landbouw opbeuring
volstrekt en tot iederen pry8 van noode heeft.
Opbeuring door de wet; opbeuring door meer
dere zorg van de zyde van 's lands Regeering.
Langs verschillende wegen kan dat geschieden.
Zelfs hebben wy in den laatsten tyd enkele
aan de hand gedaan; in hetontwerp-program
der Liberale Unie zyn eenige denkbeelden
neergelegd en ongetwyfeld zullen in den boe
zem der belanghebbenden meerdere kunnen
worden aangewezen. Maar dit ééne staat
vastzoo zeker als protectie niet kan leiden
tot een beteren dageraad, zoo zeker kunnen
wetgeving en bestuur tot het doen aanbreken
van betere tyden medewerken en moeten
zy dit doen, zullen niet verarming en onte
vredenheid vry spel hebben. Dat nog de
protectie de meerderheid niet gewonnen heeft,
is een verbiydend verschynsel, maar Regee
ring en vertegenwoordiging hebben dan ook
te zorgen, dat het niet zoo ver kome.
„Zal de troonrede, die in aantocht is, het
besef toonen van den hoogst ernstigen tyd,
dien landbouw en veeteelt doormaken?
Wy hopen het."
Prof. mr. J. Baron d'Aulnis de
B o u r o u i 11 is door de Regeering aange
wezen om Nederland te vertegen
woordigen op het Internationaal L a*n d-
bouwcongres te Buda-Pesth.
Naar aanleiding daarvan werd den beer
Bultman van verschillende zyden gevraagd
of, en zoo ja, op welken grond door het Ned.
Landbouw-Comité tot uitnoodiging van prof.
d'Aulnis gemotiveerd is.
„Ik gevoel my gedrongen," schryfl de beer
B. in het Landbouvj-Weekblad, „in het open
baar te verklaren, dat de Regeenog het niet
noodig geoordeeld heeft, om in deze met de
vertegenwoordiging van den landbouw te
raadplegen.
„Zonder in eenig opzicht te kort te doen
aan de juridische bekwaamheid van prof.
d'Aulnis en onder waardeering van den per
soon, meen ik met velen de keuze te moeten
betreuren.
„Object en doel van het congres wordt als
volgt aangegevenlettende op den hacheiyken
toestand, waarin de landbouw in alle landen
der wereld is geraakt, door de daling der
graanpryzen, heeft het congres tot uitsluitende
taak om de oorzaken van dezen toestand te
onderzoeken en middelen op te sporen tot
herstel. De besprekingen hebben in drie secties
plaats en omvatten de volgende vraagpunten
lste sectie. Over de productie. 2de sectie.
Handel en transport. 3de sectie. Inkomende
rechten en voorwaarden voor krediet.
„Ik acht de veronderstelling niet gewaagd,
dat de beantwoording van deze punten niet
tot den gewonen werkkring van een professor
behoort, terwyi bet velen met my onbekend
is, dat de benoemdo hooggeleerde heer ooit
iets heeft gepresteerd, dat aanleiding tot deze
benoeming zou geven
„De handeling onzer Regeering maakt een
scherp contrast met de uitnoodiging, van de
Hongaarsche regeering uitgegaan Deze toch
vroeg den heer Eauduin, voorzitter van de
Hollandsche Maatschappy van Landbouw, een
groot landbouwer, die dagelyks in aanraking
is met de mannen van het vak.
„De professor, afgevaardigde der Regeering,
neemt de eerste plaats in; de vertegenwoor
diger van den landbouw wordt No. 2 op een
landbouwcoDgres."
Aan het slot van zyn schryven slaakt de
heer B. de volgende verzuchting:
„God gave, dat onze Regeering de oogen
wilde openen voor de zoo groote belangen
van onzen vaderlandschen landbouw. De treu
rige toestanden worden daardoor niet geheel
verkeerd in goede, maar vele wonden verzacht
en andere geheeldde eensgezindheid tusschen
de bevolking onderling zou dan niet verbroken
worden, het platteland niet vyandig gesteld
tegen de steden en den weg voor eene betere
toekomst gebaand."
Uit de Leidsclie Gemeente-begrooting
voor 1897.
Voor kosten van het aanleggen en byhou-
den der registers van den burgeiyken stand
werd in den regel een bedrag vaD f 900 vol
doende geacht. In verband met de grensuit
breiding echter wordt dit artikel nu met
f 200 verhoogd, voor het aanleggen van meer
registers.
Met het oog op de verkiezingen voor den
gemeenteraad en de vele vergaderingen van
de commission wordt voor kosten van verte
ringen ten behoeve van het huishoudelyk
bestuur, bureel van stemopneming en van
genoemde commission een bedrag van fö50>
noodig geacht, tegen ƒ300 voor 1896 en
523.60 in 1895
B. en Ws. deelen mede dat eene nadere
regeling van de plaatsing der publicatiën,
waarvoor tot nog toe 200 werd uitgetrokken,
in overweging wordt genomen.
Voor het onderhoud van straten en pleinen
is een bedrag van 32,838 uitgetrokken,
tegen f 26,040 in 1896 en f 22,948.71'/;
in 1895.
Onder dat onderhoud zyn o. a. begrepen
150,000 Ourtbekeien a 54 f 8100 voor
de bestrating van Doezastraat van Raamsteeg
tot Doezabrug, het Gerecht en de St. Aagten
straat; 25,500 Lavakeien a f 65 1657.50
voor bestrating van oprit brug DonkersUeg
aan den Ouden Ryn (St.-Jansbrug) en Heeren-
graebt (Groenesteeg); - 90,000 Waalkllnkers
a 18 f 1620 voor bestrating der 4de
Bmnenvestgracht, Rynsburgerstraatweg vóc'r
en over den spoorweg; - 264,000 Rynklinkers
a 15 ƒ3960 voor bestrating van Gerecht,
Breestraat van 18 44, St. Aagtenstraat, Var
kenmarkt en Narmstraat.
Voor nieuwe boomen ter vervanging der
gestorvene is 900 uitgetrokkenvoor kosten
van sneeuwopruiming 500; voor straatwieden
200; voor arbeidsloonen voor alle bestratin
gen ƒ7000, hieronder echter niet begrepen
het opbreken, straten en herstraten voor gas-
en waterleidingen en van de trambaan, waar
voor ƒ3400 is geraamd, welke post weer in
de ontvangsten terugkomt.
TWEEDE KADER,
Weesen Momboirkamers.
Uit het door den minister van financiën
uitgebracht verslag aangaande den toestand
der "Wees- en Momboirkamers blykt o. a., dat
voor eenige fondsen de conversie der 3-per-
cents in 3-pCts. Nationale Schuld het gevolg
zal hebben, dat voor volgende jaren de studio
beurzen verminderd moeten worden.
Volgens de rekening is aan bulanghobbenden
een bedrag van 43,838.21 uitgekeerd uit
de stichtingen, waarvan het rechtstreeksch
beheer aan den Minister is opgedragen, en
werd een bedrag van 2475.57l/i aangewend
tot aankoop van inschryvlngen in het Groot
boek der 27,-50(8. Nationale Schuld.
Ingevolge art. 22 van het koninkiyk besluit
van 13 November 1859 werd een som van
1992.80 als administratieloon in 's Ryks
schatkist gestort.
de Ited. Werklnr. zyn opgenomeu:
DATUIL
DAQBB.
Volw.
pers.
Klndo-
rou.
Totaal
80 Aag.
Zondag
49
13
62
31
Maandag.
61
8
69
1 Sept.
Dinsdag
74
19
93
2
Woensdag.
82
19
101
8
Donderdag
80
16
96
Vrgdag
80
19
99
S
Zaterdag.
76
12
87
Vervolg der Advertentiën.
Heden verschijnt:
OP DEN
DER
VAN
Prys ÏO Cents.
6330 22
Verschenen by BLANKENBERG Co.,
Mare No. 58:
jüicherz-Polka für Pianoforte,
TON 6471 11
CP 18. puurs f ©.«o.
Allen, die nog iets van
ondergeteekende hebben te
vorderen, worden verzocht
daarvan opgave te doen aan zyn adres:
Zoeterwoudsche Singel 50.
6494 6 Mr. L. G. CA8TEXS.
(Maatschappy „ARENA")
lieden en volgende avonden,
te 8 uren precies:
Aanvang van het BALLET.
Oorspronkelijk Noviteit l Oorspronkelijk I
Creatie van don Dir. FRANZ RENZ en den
Groothertogel. Hessischen Hot Balletmeester
A. SIEMS, met geheel nieuwe Machinerieën en
Verlichtings- Werktuigen. Oorspronkelijke Voor
stelling in 2 Afdeolingen en het Pracht-
Divertissement:
•WERELDSTAD-TOONEELEN.
Muziek van A. SIEMS, voor Orkest gear
rangeerd door den Kapelmeester C. KRUGER.
Dit Ballet is een Origineele en eigenaardige
Specialiteit van den Circus-Renz, daar het,
in eene doorloopende Handeling, die den ge-
heelen avond vult, zoowel alle Circensische
als Choreographische en Pantomimische Kunsten
vertoont.
ggEgr* Voor prijzen der Plaateen en Biljet-
Voorverkoop zie men Aanplak- en Strooi
biljetten. 6453 30
4, en 5 Cts.
5360 8
Voor versch wordt ingestaan.
Waarvoor dient die bus?
6404 7
6517 34
Per anker.
Per flesch.
Madera en Punch
Port
1. 1-95,
150 i.
0.89, 1.18,
I SO ii n
Agen ten der Stoomvaart-Maatschappij
„Nederland",
Nieuwe Rijn 3.
Agent der Stoomvaart-Maatschappij
„Rott. Lloyd",
W est havenstraat 2.
By vertrek naar Indië met de booten van
eene dezer beide Maatschappyen, wordt den
Passagiers, alhier woonachtig, ook in hun
eigen belang, aangeraden van geene andere
tusschenkomst gebruik te maken dan van
de Agenten hunner woonplaats. 1095 18
TE KOOP: een prachtig AJV1ERI*
KA1NSCH ORGEL, zoo goed als nieuw,
zeer mooi van toon, voor 115 Gulden.
Te bevragen: Rapenburg 75. 6463 6
De Reek-extracten, Poudrc de Rlz de
Java en Tollct-Zeepcn der Parfumerie
A. BOURJOIS Co., te Parys, worden meqj
en meer in Nederland gezocht sedert dat zy
de Gouden Medaille op de Tentoonstellingen
te Antwerpen 1894 en Amsterdam 1895 ver
kregen hebben, zynde de twee hoogste beloo
ningen, toegekend aan de Parfumerie. Paül
Piórard, Depothouder, Bclgiö en Nederland^
17 Rue de Bavière, Brussel. 4Ö9l