s 3 Z z De insch Qviog voor de schutterij van manlijke ingezetenen te Ter-Aar, cie gebo ren zijn in het jaar 1871, zal ten gemeente huize aldaar worden gehouden op Yrijdag den 22sten Mei a. s., des voormiddags te elf uren. Do jaarlijksche inspectie van de verlofgan gers der militie te land zal voor de gemeente Ttr-Aar plaats hebben op Vrijdag 5 Juni a. s., des voormiddags te balfelf. Den belanghebbenden wordt in herinnering ge' richt, dat vorderingen ten laste van de gemeente Ter-Aar over het jaar 1895, ter voorkoming van verjaring, vóór den laatsten Juni a. s. moeten zijn ingediend. Tot tegenscbatters voor de personoele belas'ing te Noordwijkerhout zijn benoemd de beeren A. Van Dijk en P. De Kan. Aan het hulppostkantoor te Noord- wijkerhout is in de maand April in elf inlagen ingelegd 308.60. In dezelfde maan! ge schiedden drie terugbetalingen tot een bedrag van 980. Gisteren vóór 25 jaar vestigde Daniël Do Lange zich te Amsterdam als musicus. Al is deze dag slechts in intiemon kring ge vierd, toch hebben de vele vrienden en ver eerders van De Lange hem niet onopgemerkt willen laten voorbijgaan. Aan geschenken, planten en bloemstukken geen gebrek. Tal van vrienden en bekenden kwamen hem gister middag gelukwenschen, en ook vele Amster- damsche musici lieten zich niet onbetuigd. De dames-leerlingen van het Conservatorium, waarvan de heer Da Lange directeur is, hadden hem gistermorgen ook eene verrassing bereid. Onder leiding van mej Corn. Van Zanten zong-n zy hem een toepasselijk lied toe, door dezelfde dame gedicht. Naar wij vernemen, zal do heer C. A. A. Do Vliegb, die ongeveer 28 jaren onder wijzer is aan do muziekschool van do afdee- ling Rotterdam der Maatschappij tot bevorde ring der Toonkunst, lo. September vervangen worden door den heer Georg Rijken. (Ar. R. C) Wegens ziekte van den heer L. Ridder Do van der Schueron, voorzitter van het voor- loopig bestuur van den Boerenbond en omdat er zoovele plaatsen zijn, waar men nog niet gereed is mot het vormen van afdeelingeD, heeft het voorloopig bestuur besloten, de ver gadering te Utrecht uit te stellen tot in de tweede helft van Juni a. s. Do voorjaarsvergadering der Algomeene Synodale Commissie van de Nederl.-ïïer'7. Kerk zal aanst. Vrijdag 8 Mei te 'sG ra ven tage worden geopond. Da commissie is samen gesteld als volgt: president M. A. Perk, pred. by de Waalsche gemeente te Amsterdam; vice-president dr. G. J. Van der Flier, pred. te 's Gravenhage; secretaris en adviseerend lid L. Overman, te 's Gravenhage; dr. A. W. Bronsveld, pred. te Utrecht; K. Hoekzema, ouderling te Groningen; C. H. Zeeman, pred. te Zonnemaire; mr. M Crommelin, oud ouder ling, te Utrecht; M. E. Van der Meulen, pred. te Bolsward, en mr. G. Nauta, oud ouderling te Veendam. De commissie van rapporteurs uit de Tweede Kamer voor het wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van de Hinderwet heeft haar eindverslag uitgebracht. Zy acht de openbare beraadslaging genoegzaam voor bereid. De gevolmachtigde minister van Zweden en Noorwegen te 's-Gravonhago zal een vier tal dagen in de residentie verbiy'ven, tea einde de voornaamste consulaten van zyn Ruk bier te lande te bezoeken. Gisteren begaf hy zich tot dat doel naar Amsterdam. In Friesland gaat eon adres aan de Tweede Kamer rond, waarin wordt aange drongen op verscherping der bepalingen ten gunste der by de wet beschermdo vogels. De Raad der gemeente "Wormerveer he:ft het voorstel, om in de bestekken van voor do gemeente uit te voeren werken eeno be paling op te nomen betreffende minimum loon, verworpen. Door de arrondissementsrechtbank te Zwolle is, ter vervulling van eene vacature van rechter in dat collego, opgemaakt de vol gende alphabetische lyst van aanbeveling: mr. E. R E. Brants en mr. J. A. G. Gockinga, rechters in de arrondissements rechtbank te Alkmaar, en mr W. H. Van Nes van Meer kerk, substituut griffier by eerstgenoemde rechtbank. (Sfs.-tt.) M-n scbr'yft uit 's-Hertogenfcosch De tournóe mot de revue „Maandaghouders" is alhier onder do gunstigste omstandigheden begonnen. Stampvolle schouwburg, gevuld met oen publiek, dat toonde alle aardigheden en parodieën, de tentoonstelling betreffende, volkomen te snappen. Er werd den goheelen avond gelachen, geapplaudisseerd, stormachtige by val getoond. De decoration en kostumes ver wierven luide toejuichingen. Het was oen prachtig begin, dat van de ver dere tournóe alles goeds doet verwachten. Men zal zich herinneren dat t6n vorigen jare een adres van den heer Waale, uitgever van do „Zierikz. Nieuwsbode", aan de Tweede Kamer aanleiding heeft gegeven bedenkingen te opperen over de wijze waarop getuigen, die weigerachtig zyn, gegijzeld worden. Het is toen gebleken, dat .de bepalingen welke over die gyzelmg in het Wetlo k van Straf vordering voorkomen onvolledig zyn. De minister van justitie heeft thans by de Tweede Kamer een ontwerp aanhangig doen maken, waarmede een betere regeling wordt* beoogd. Gedurende do maand April is ingekomen ten behoeve van het „Taalfonds tot behoud en bevordoring van het Hollandsch als volks taal in de Boerenrepublieken van Zuid-Afrika", een bedrag van 3903.69 en 88 fr. Het totaal der vorige lijsten was 52,S78.G8y2, 250 fr. en 23 50 aan jaarlyksche bydragen, zoodat in het geheel is ingekomen ƒ56,782.37'/,, 33S fr. en 23.50 aan jaarlyksche bydragen. Het Duitsche oorlogseskader ter roede van Tessel heeft zich niet over gebrek aan belangstelling te beklagen. Dagelijks is het op 't havenhoofd te Nieuwediep zwart van de menschen, die komen genieten van het groot sche schouwspel, dat de daar vereenigdo hoofd macht der Duitsche marine aanbiedt. Vooral by avond levert de reode een fantastisch ge zicht op, wanneer aan boord van allo schepen en van onze pantserschepen, hot electiisch licht is ontstoken en verlichte stoomschepen af en aan varen. Ter oero van de gasten werd Woensdag avond een concert gegeven door het muziek corps der marine, vóór het gebouw der marine- club. Donderdag avond was er diner, by den directeur en commandant der marine in bet directiegebouw, waar de commandanten der Duitsche schepen als gasten aanzaten. Nog zal er diner op het wachtschip zu'n en aan boord van het vlaggeschip der Duifc- schers, en zoo zal 't wel voortgaan tot den dag van vertrek, die nu op Maandag is be paald. 't Is echter zeer wol mogeiyk, dat daarin nog verandering wordt gebracht. Van Nieuwediep vertrekt het eskader naar Bergen (Noorwegen). De consul-generaal van Duitschland te Am sterdam bracht Woensdag een officieel bezoek aan boord van do „Kurfürst," dat met het gebruikelijk ceremonieel gepaard ging. Donder dag herhaalde de consul zyn bezoek in gezel schap zyner dames; het droeg nu geen officiëel karakter. Vele officieren zyn Donderdag en gisteren tot het maken van een uitstapje naar Amster dam vertrokken. Het stoomschip „Admiral," van Hamburg en Amsterdam naar Oost-Afrika, arriveerde 29 April te Lissabon de „Bundesrath" ver trok 30 April van Mozambique naar Rotterdam en Hamburg; de „Jason," van Penang naar Amsterdam, passeerde 1 Mei Prawlepoint; do „Kanzl6r," van Oost-Afrika naar Vlissingen en Hamburg, arriveerde 30 April te Napels; de „Spaarndam," van Rotterdam naarNieuw- York, passeerde 1 Mei Lizard; de „Conrad," van Batavia naar Amsterdam, vertrok 2 Mei van Padang; de „Prinses Sophie" vertrok 2 Mei van Amsterdam naar Batavia; de „Prin ses Wilhelmina," van Batavia naar Amster dam, passeerde 1 Mei Gibraltar; de „Stella," van de Mïddellandsche Zee naar Amsterdam, passeerdo 2 Mei Dungeness. By koninklijk besluit is aan den gewezen boogleeraar te Utrecht, dr. A. Freiherr von Eiselsberg, wegens vertrek naar elders, eervol ontslag verleend als lid der commissie, die van 1 Aug. 1895 tot 1 Aug. 1S96 belast is met het afnemen van de practische examens van arts en tandmeester, en t'ot lid dfer com missie bonoemd dr. A. Naratb, hoogleeraar te Utrecht. Goedgekeurd dat D. M. Kruisinga, burge meester van Zuidhorn, is bonoemd tot secre taris dier gemeente. Toestemming verleend aan jhr. C. Röell, burgemoester der gemeente Eemnes, om tot 1 Juli 1897 te Baam te blijven wonen. Aan Ch. Jacobi, geboren te Remagen, F. Krüger, gob. te Schellenberg, J. Mutke, ge'o. te Gröbing, en J. Fucbs, geb. te Rheincassel, vergunning verleend tot het goven van hooger onderwijs aan eeno by'zondere school van hooger onderwijs op de Watersleide, gemeente Sittard. Met ingang van 10 Juni a. s. aan C. W. B. Ingenhoes, op zyn verzoek, eervol ontslag verleend als leerair aan de Ryks hoogere burgerschool te Warfum. Pensioen verleend aan: G. Van Dyk, com mi-s 1ste.kl. by 'sRyks belastingen, ƒ564; J. C. E. Sala, ontvanger der invoerrechten en accynzen en van den waarborg en de belasting der gouden en zilveren werken te Utrecht, ƒ2867; G. A. Wethmar, hoofdverificateur der directe belastingen, enz 1734J. L- Van Gennep, ontvanger der directe belastingen en accynzen, 1391; E. Terwan. commies lste kl. by 's Rijks belastingen, ƒ610 'ajaars. PRIJSVRAGEN, DOOR RECTOR EN SENAAT DER U\IVEUSITEIT TE EEEI5E1V den lsten Mel 1S9G uitgeschreven. Overeenkomstig Art. 49 der Wet op het Hooger Onderwys worden de Studenten aan de Nederlandsche Universiteiten uitgenoodigd hunne krachten te beproeven aan de behan deling van de navolgendo onderwerpen, opge geven door de Faculteit van Geneeskunde. I. De faculteit wenscht een experimenteel onderzoek naar de oorzaak der polyurie ten gevolge van uitzetting der pisblaas. II. Do faculteit verlangt een critisch en experimenteel onderzoek naar de beteekenis van rietsuiker als voedingsmiddel voor den mensch. Faculteit van wis- en natuurkunde. I. De Faculteit verlangt op grond van microchemisch ondorzoek van levend materiaal een beschrijving van de verspreiding over de verschillende weefsels in verschillende levens perioden, van behngrflko bestanddeelon, bfl- voorbeeld alcaloïden, glucosiden, enzymen, by minstens vyf plintensoorten, die nog niet in die richting onderzocht zijn, met een overzicht van do litteratuur over dit onderwerp. II. Voor het uitmeten der sterreplaatsen op photographische clichés zijn verschillende handelwyzen voorgesteld. Men verlangt eon vergelykend overzicht van die handelwijzen en van de daarby gebruikte instrumonton, be nevens de thcorio van een dier instrumenten en de ontwikkeling der verschillende formules waardoor op do eenvoudigste wy*za uit de uit komsten der metingen de middelbare rechte klimming en declinatie der hemellichten kun nen worden afgeleid. Faculteit van Letteren en Wijsbegeerte. I. Componantur quae propria habet dictio Thucydidea, ut inde fiat indicium do verbis quae in textu tradito oxstant spuriis. II. Men verlangt oene kritiek van de verschillende theorieën omtrent het stamland d=r Indo-Germaansche volkenfamilie. Faculteit van Godgeleerdheid. I. Men gove een critisch overzicht van de voornaamste tot dusverre voorgeslagen verklaringen van de Aitemis Ephesia, stelle haar verhouding, eenerzyds tot de kleinazia- tische Moedergodin, anderzyds tot de helleen- sche Artemis in het licht, en trachte zoo tot haar oorspronkelyke beteekenis op te klimmen. -LI. Eene vergeiykende beschouwing van Gregorius den Groote en Bernard Van Clairvaux. Faculteit van Rechtsgeleerdheid. I. De Faculteit verlangt eene uiteen zetting met wetgeving en praktyk in Neder land en enkele andere Europeesche Staten tot grondslag van rechtskarakter en rechts gevolgen van door het openbaar gezag ver leende vergunningen om een werk of onder neming ten dienste van bet publiek tot stand te brengen en te exploiteeren. II. De Faculteit verlangt eene verhande ling over de kerkeiyke gerechten en hunne rechtsmacht in de Noordeiyke Nederlanden tot het einde der zestiende eeuw Hulde nan JJcnacr. Het Rotterdamsch Genootschap tot bevor dering der koepok-inenting onder de zinspreuk „Ne pesti3 intret vigila" en de afdeeling „Rotterdam en Omstreken" van de Neaer- landsche Maatschappy tot bevordering der Geneeskunst hebben het voornemen het hon derdjarig best an der koepok inenting te her denken-. Ter eere van Eduard Jenner, die op deD 14den Mei 1796 zjjn eerste vaccinatie in het openbaar verrichtte, zal op Zaterdag 16 dezer in het Circusgebouw te Rotterdam eene feestelijke byeenkomst, opgeluisterd door mu ziek, worden gehouden, by welke gelegenheid door dr. H. J. Sleurs eene feestrede zal wor den uitgesproken. Tot het bewonen van deze plechtigheid zullen de stedelijke autoriteiten en talryke belangstellenden worden uitgenoodigd. Op denzelfdon dag des namiddags te 6 uren zal in het sociëteitsgebouw van de Rotter- damsche Diergaarde een foestmaaltyd plaats hebben, waaraan eanige autoriteiten worden uitgenoodigd en de leden der bovengenoemde vereeniging kunnen deelnemen. G e m eng cl Niéu w s. Opgave van het vervoer en de opbrengst van den Rynlandschen Stoomtram weg gedurende de maand Febr. 1896reizigers aantal 22,174; opbrengst ƒ2874.91; goederen en diversen ƒ306.18. Totaal ƒ3181.09. Van 1 Jan. tot ultimo Febr. 1S96: reizigers aantal 46,066; opbrengst ƒ5,999.715; goede ren en diversen ƒ637.495. Totaal \f 6637.21. Por dagkilometer bedraagt dit 12.29. Men schryft ons uit Wassenaar: Do bloembollenkweekers zu'n over het alge meen genomen zeer tevreden met de pry'zen, die besteed zyn op de veiling van 29 April jl. Uitgezonderd voor eanige geringe soorten tul pen, zyn goede prijzen besteed. Vooral voor de krokussen en narcissen was er goede kooplust; in het byzonder voor de narcis „Gulden Spriz", waarvan onze gemeente zoo rijk voorzien is en welke zoo goed geteeld wordt, werden hooge pryzen besteed. De in het „Algemeen Politie- blad" gesignaleerde klokkenmaker J. P. Van Oostrom, die nog iets met de justitie had te verevenen, is-te Oude Wetering, na aankomst van de stoomboot Carsjens, gearresteerd door den veldwachter Du Pau. De man is naar Haarlem overgebracht. Tegen halftwaalf gisteravond was te Amsterdam over de geheele stad een vurige gloed zichtbaar, met een hoogopstygende kolom van vonken. Honderden menschen stroomden in de richting, waar men brand vermoedde; de brandweer werd gealarmeerd en rukte van verschillende kazernes met stoomspuiten en slangenwagens aan. Plet vuur bleek te zyn achter do Hoogte Kadyk, in een drietal pakhuizen, welke met de gevel zijde naar de Nieuwe Vaart stonden. Ontzagiyke wolken rook en vonken stegen op, en de wind een tamelijke noorderbries dreef een vonkenregen over den Kadijk, in de richting van het Entrepotdok. Spoedig waren een aantal spuiten druk aan den gang. Twee stoomspuiten, onder bevel van den brandmeester Proost, van de De-Ruyter-kade, werkten met drie slangen by ce Katten- bnrgerbrug naast het Zeemanshuis. Een andere stoomspuit stond op het Kadyksplein en putte water uit het Schippersgrachtje. Binnen het gedeelte van den Kadyk, dat door de politie was afgezet, lag nog een tiental Vecht- slangen op standpypen, welke door verschil lende gaugeD tusschen de huizen het water geleidden naar de brandende gebouwen. Vooral door de groote poort, die toegang geeft tot de scheepstimmerwerf van den heer Bruinen, werd een groot aantal slangen g6leid. Dd vonken stoven hier in massa over de ge bouwtjes op de werf en dreigden dezo te zullen in brand steken; aan de andere zijde was het één en al vuur. Brandende waren: oen gebouwtje op de werf, een bergplaats van cement en kalk van de firma Stevens, een meelpakhuis, daaraan grenzend van do broodfabriek aan de Vyzeigracht, en een kapi taal pakhuis daarnaast, waar lompen opgeslagen waren, van de firma Gebr. Gomperts Beide laatstgenoemde pakhuizen vormden één ge bouw, vroeger een yzerfabriek van twee flinke verdiepingen met een zeer hoog schuin dak. Hot groote pakhuis van het „Vriesseveem", door een nauwe ruimte en een paar kleinere ge bouwen gescheiden van de brandende per- ceelen, was buiten gevaar, daar de vonken den anderen kant opgingen. Van de wert werd aan de zuidzydo voort durend water gespoten in don vuurgloedaan de Kadykzijde tastte men het vuur van de daken der woonhuizen aan terzflde van de Kattenburgerbrug richtten eveneens twee pflp- voerders krachtige stralen van de naastby- zijnde huizen in de vlammenterwyi de „Jan Van der Heyde", de bekende dryvende spuit, in de Nieuwe Vaart lag en van daar trachtte het gevaar te bestrijden. Talryke bootjes en schuitjes lagen in het water, bemand met nieuwsgierigen, terwyi het aan de overzijde, op de steigers der Koninkluke Nederlandsche Stoombootmaatschappy en op de Kattenburgerbrug, vol was van kykers. Telkens flikkerde de gloed hooger op en verlichtte fantastisch rood don geheelen omtrek. Van een schuitje uit had mon op bet water een prachtig gezicht op den brand. Door de hooge hoogpoorten speelden de vlammen tusschen binten en balken. Het dak aan de waterzijde was grootendeels ingestort; tegen halféén stortte het laatste gedeelte met donde rend gekraak ineen. Een zee van vonken stoof op; de vlammen benoden kregen meer voedsel, en gretiger lekten de vurige tongen als nooit verzadigde monsters. Maar dapper daartusschen streden de spuit gasten en sterke stralen, zes, acht, tien, van alle kanten tegeiyk, dempten den gloed, waar zu neerkwamen. Geweldige zuilen rook ver spreidden zich in de lucht; stof en roet, ver brande houtdeelen stoven naar alle kanten. De „Jan Van der Heyde" lag tegen den wal en deed haar plicht. Op een ledige zolder schuit, die aan de kade was biyven liggen, stonden de spuitgasten, vlak voor den vuur poel. De rook scheen hun niet te deren, al kwam die van zeer naby, uit de smeulende balen lompen op de kade. Nu was het vuur nog geenszins gebluscht, maar men was het meester. Geruimen tyd nog smeulde hot en vlamde het hier en daar, doch wèlgemikte stralen deden ook de rest van het verwoestend element verdwynen. Do brandweer heeft een zwaren nacht gehad, maar weder ferm getoond wat zy kan. Hoe wel het terrein moeilijk te bereiken was, wist zy in betrekkelijk korten tyd to blusschen wat brandde en te redden wat te redden viel. Zoo kon een tweetal beladen zolderschui ten, liggende voor het pakhuis van Gomperts, bijtyds worden verhaald en in veiligheid ge bracht, terwfll ook twee paarden uit een der loodsen konden gered worden. Van het be schadigde was, zoover het „Hbl.", waaraan het bovenstaande ontleend is, kon vernemen, alles verzekerd. Omtrent de oorzaak werd niets met zeker heid bekend. Er was niemand aanwezig toen de brand uitbrak, en ook kon niet worden uitgemaakt, of in het lompenpakhuis dan wel op de werf het eerste vuur gezien is. De Hooge Raad deed gisteren uitspraak in de zaak van den Ryksarchivaris in Limburg tegen den burgemeester van Roer mond betreffende de aldaar bewaarde archieven. De Hooge Raad besliste dat de Rijksarchi varis terecht in kort geding voor den president der rechtbank te Roermond is gedagvaard, daar het doel van het kort geding zou ge mist worden, wanneer do partyen zich niet konden wenden tot den rechter van de plaats, waar de onmiddellyke voorziening wordt ver- eischt (in casu Roermond). Ten aanzien der bewering, dat verkeerde- ïyk de lasthebber van den Staat (de Ryks archivaris) is gedagvaard in plaats van den lastgever, overwoog de Raad o. a. dat met art. 1844 B. W. niet in stryd is's Hofs be slissing, dat de aard der zaak medebrengt dat de ambtenaar, tegen wiens beweerde onrecht matige handelingen eene onmiddellyke voor ziening wordt gevraagd, rechtstreeks als zoo danig voor den president mag worden ge dagvaard. Mitsdien is het cassatieberoep verworpen en alzoo gehandhaafd de beslissing van het Hof te 's-Hertogenbosch, waarby do Rijks archivaris in het ongelijk is gesteld. Boter onderzoek. In het „Landb. "Weekbl." wordt een middel aan de hand ge daan, om te weten of boter vervalscht is, hetwelk elke huisvrouw kan toepassen, en wanneer men kokend water by de hand heeft, in een paar minuten is afgeloopen. Daartoe zyn noodig een druppelfleschje zwavelzuur, een potje of kopje, om daarin een kleine hoe veelheid (een vingerhoed vol) te smelten, en een reageerbuis. Nadat men de boter gesmolten heeft ze mag niet koken of bradenhet beste is daarom het potje of kopje boven stoom of in warm water te houden, voegt men daaraan toe 5 a 6 druppels zwavelzuur, vermengt deze goed met de gesmolten boter, met een mes of lepeltje, en voegt er zooveel kokend water aan toe, als noodig is om een reag erbuisje te vullen. Reeds by hot toevoegen van het zwavel zuur zal de boter, als het geen zuivere is, beginnon to verkleuren, ze wordt dm bruin geel en naar verhouding van de grootore hoe veelheid margarine, die er (zich in bevindt, lichtbruin tot rosé, zijnde de kleur van zui vere margarine. Onvervalschte boter behoudt de gele kleur, die ze heeft, wanneer ze gesmolten is. Zoodra verkleuring by de toevoeging van het zwa velzuur plaats heeft, is er ook vervalsching aan te nemen. Wanneer men in een ander reageerbuisje een zelfde hoeveelheid boter geiyk behandelt, doch zonder toevoeging van zwavelzuur daar nevens houdt, kan men zelfs by 10 pet. ver valsching duiaeiyk kleurverschil waarnomen. Men zy echter voorzichtig met het zwavel zuur en zorgo, dat het niet aan de handen noch m&t de oogon in aanraking komt, daar het een sterk bytend zuur is, dat zelfs gaten in de kleederen brandt. Volgens opgave van „Bureau Veritas" zUn in de maand Maart verongelukt 66 zeilschepen, als 5 Duitsche, 18 Ameri- kaansche, 19 Engelsche, 1 Oostenryksch, 2 Braziliaan8che, 2 Deensche, 2 Spaansche, 1 Fransch, 2 Nederl., 2 Italiaansche, 8 Noorsche, 2 Russische en 2 Zwitsersche. In dezelfde maand zyn vergaan 20 stoomschepen, als 2 Duitsche, 1 Amerik., 13 Engelsche, 2 Fransche en 2 Noorsche. Over in de Vereonigde Staten van N.-Amerika ten behoeve van onderwy's geschonken fortuinen wordt het volgende meegedeeld: John D. Rockefoller heeft 7 millioen dollars geschonken ten behoeve van instellingen van opvoeding en onderwas. Dit is meer dan eenig nog in leven zynd persoon gegeven heeft. De overleden Stepban Girard overtrof genoemde som met ongeveer een millioen dollars. Hier volgt een opgave van hen, die meer dan een millioen dollars voor onderwys en opvoeding schonken. co et c-v <r ra's o I*" I? w. S S I pr 3 rr o o. o ^gtöHKtr-^clQ S- o. rr o *5" o' cpr td _j S- o 3 2- B n 5' iv* £3 "g&saaafssi'g pOOOoo®a>5-S~ "os? ;B5 XI 5 g E B g O- s S O 2 V- to to to CO CO CT j-J 00 -J "o "o O! CU Cl O O O O.O-JOOOOOOOO o o©oooooo _o _o jrobo boo "o o o o oooooooooo co ©ppoppooop Vervroegde sluiting. Zondag is te Berlyn eene vergadering gehouden van 1800 winkeliers en nu veren, om op te komen tegen het bekende voorstel der rijkscommissie voor de arbeidsstatistiok, dat alle winkels van 's avonds 8 tot 's morgens 5 uren moeten gesloten zyn. De heer Vogts, die het vraag stuk inleidde, zette uiteen, dat hot voorstel bescherming bedoelt van de bedienden tegen bovenmatigen arbeid. Een onderzoek heeft geleerd, dat by meer dan de helft der be dienden de diensttyd 14 uren bedraagt, waar van 2 uren afgaan voor de maaltyden. De overige 12 uren beteekenen echtor niet 12 uren arbeid. In de meeste zaken is het slechts gedurende enkele uren druk, en dan wordt het personeel vaak versterkt. Vooral by win kels van levensmiddelen staat de arbeid een groot gedeelte van den dag nagenoeg stil, en in den tusschentyd is het voor de bedienden nuttig, dat zy zich oefenen door schriftelijk werk, in- en uitpakken, enz., wat ook de een tonigheid breekt. Dat zulk een bezigheid niet schadeiyk is, bewust do geschiktheid van Dijna allen voor den militairen dienst. De toestand by de verschillende winkels loopt ook weer uiteen. Er zyn te Berlyn meer dan 50,000 vrouwen, die buitenshuis arbeiden er. eerst 's avonds ook na 8 uren haar inkoopon kunnen doen, en als men door een verbod de winkeliers be nadeelt, zullen dezen vele bedienden afdanken, zoo Jat dezen er de slachtoffers van zullen zyn. Die bedienden zolven moeten ook gelegenheid hebben hun inkoopen te doen, en zullen zy eens een eigen zaak dryven, dan moeten z\j aan uver en hard werken zich gewennen. Htt verbod zal hen naar de kroegen dryven. De vergadering, die wegens de aanwezig heid van vertegenwoordigers der socialistische bedienden nogal eens woelig was, nam ten slotte een motie aan, waarin werd verklaard: lo. dat de winkeltyd niet gelukstaat met ar'oeidstyd, wegens de vele stille uien; 2o. dat do gedwongen gelijktydige sluiting van alle winkels de gelegenheid tot koopen en daar door ook de productie, d. i. de arbeiders en bedienden zeiven, benadeelt; 3o. dat de vro?ge sluiting velen bedienden en arbeiders verhin dert hun inkoopen zeWen te doen en naar de kroegen voert; 4o. dat het ver'cod devryheid noodeloos belemmert, daar het ook de win keliers treft, die zonder bedienden werken; 5o. cat het verbod zal leiden tot ontslag van een aantal bedienden; 6o. dat het politie* toezicht stuitend is voor de :nk liors, en 7o dat Berlijn des avonds doodsch zal worden*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 2