Goederenvervoer
„Hercules",
I,
MHtait sn Muriir!!!
Stoomtram HAARLEM-LEIDEN.
N°. 11091
Woensdag 23 .Aapril
A". 1896
<Beze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Eon- en feestdagen, uitgegeven
Ticeede Blad.
Belangrijke Verkooping.
Bouwmanswoningen
WEI-, HON- EN BOUWLAND,
Stoomtram LeidenVoorschotenVeur (Leldschen-
dam)VoorborgOen LIaag.
imEvan uoeneren.
Tarief voor BestelgoecI:
Bestelgoederen worden aangenomen in liet Sigarenmagazijn van den Heer
J. C. VAN 'T HOOFT, Breestraat 106. fi062 40
£L
BESCHIKBAAR,
Vosliles Hengst
0.
Verimiziiigcu worden aangenomen.
A.A.L1MA.FIK T 16,
WEET GE WEL
Fiets-Schoenen,
TE HUUR:
Kaatoor: Clarensteeg No. 2. nabij de Mare. 3i
LEIDSCH
DA&BLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden. 1.10.
Franco per postt 1.40.
Afzonderlijke Nommers0 0">.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17 j. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
■WOrrJt r O O Tl
Het ongeluk in de Uijkloff-van-Goeus-
straat te 's-Gravenhage.
Zooals men zich nog herinneren zal stortte
in den avond van den 4den Februari jl. de
"zijgevel in van een in aanbouw zynd huis,
in de Rtfkloff-van Goens straat te 's Graven-
hage, on werd een metselaar onder hst neer
vallend puin bedolven en gedood. B-klaagd,
dat het aan hun gezamenlijke schuld is te
wijten, dat Gerhard Johan V033 bij het ver
richten van hem opgedragen metselwerk aan
den veefc van dien muur is gedood, door het
gebruik van slechten steen en slechte met-
s.lspecie, hadden zich gisteren voor de Haag-
eche rechtbank te verantwoorden: twee tim
merlieden (bouw ondernemers) en een kleer
maker mede bij den bouw betrokken.
Een zeer groot aantal getuigen werd ge
boord, onder wie als deskundigen prof. Sie-
genbeek van Heukelom, belast met het onder
zoek van het lijk van Voss, en de heeren H.
"Wesstra Jr. en J. J. Van Nieukerken, bouw
kundigen.
Uit hot rapport van den Lridschen hoog
teeraar bleek, dat de borstholte van den onge-
lukkigen metselaar door het neergeplofte met
selwerk was verpletterd; de lendenkolom ge
broken en het middenrif verscheurd was, zoo
dat de dood, veroorzaakt door ruw geweld,
binnen eonige minuten was inge
treden.
Het rapport van voornoemde bouwkundigen
constateerde een zestal fouten in den bouw
(die evenvrel niet alle van invloed zijn ge
weest op het instorten van den muur); het
gebruik van ongebakken steen (klei), ni9t be
hoorlijk opgesloten; in één woord: r o e k e-
loozen bouw. Ter terechtzitting was een
stuk van den gebruikten steen (klei) aan
wezig, dat in korten tyd in een glas water
geheel oploste.
Eij de mondelinge toelichting word er door
de deskundigen nog op gewezen dat het ge
bruik van ongebakken klei, in koeken of
eteenvorm, volstrekt niet gevaarlijk is en
zelfs in het noorden des lands voor groote
gebouwen gebruikt wordt.
Alleen door het ni6t steunen tegen goeden
harden grond of tegen hard metselwerk is
de muur uitgezakt en ingestort.
De wjjze van herstel, zooals die door de
bouwpolitie was voorgeschreven het uit
breken van vakkon werd door de deskun
digen goedgekeurd en niet gevaarlijk geoor
deeld zelfs niet bij avond wanneer de
voorschriften trouw waren opgevolgd. Dit is
evenwel niet geschied. Er werd zelfs een
aanvang gemaakt met het wegbreken en
vervangen van den slechten steen, toen men
wist dat de adjunct-inspecteur van de bouw
politie afwezig was. Nadrukkelijk was door
dien ambtenaar gelast dat min hem kennis
zou geven, wanneer men mot uitLreken wildo
beginnen. Dit werd ook gedaan, maar tegelyker-
tyi begonnen. Zooals bet in den regel gaat,
ging het ook hier. De bouwondernemer wierp
de sihuld op zyn principaal, den kleermaker,
en deze op don timmerman; doch beiden
wisten dat er slecht materiaal gebruikt werd
en niet gehandeld is overeenkomstig de voor
schriften van de bouwpolitie.
Nog blec-k dat do heeren deskundigen het
niet in alle opzichten eens waren, o. a. niet
ovor de voorzorgsmaatregelen, die in het onder
havige geval noodig of wenschelijk
waren, en over het gevaar om het bewuste
uitbreken by lamplicht te verrichten.
Najat het verhoor der deskundigen was
afgeloopen, werd de leverancier van de
„steenen" gehoord, die beweerde den raad
gegeven te hebben om de bewuste steenen
niet voor fundeering, maar voor binnenmuren
te gebruiken. Volgens den timmerman, die
bet werk zou uitvoeren, had de kleermaker
hem gelast dien zachten steen toch maar
te gebruiken voor fundeering, omdat anders
het werk stil moest staan; volgens den
kleermaker bouwondernemer was ait niet zoo
en was de steen nooit afgekeurd. "Wie bier
de waarheid sprak, dit werd niet duidelijk;
maar hoe tegenwoordig soms gebouwd en
wtlk matoriaal er dan gebruikt wordt, kwam
maar al to duielyk aan het licht.
De opmerking van den president „dat een
kleermaker toch ook moeiiyk verstand kan
hebben van steenen", verwekte grocte hilariteit
onder de talrijke werklieden op de tribune.
Ten einde duidelijk te maken hoe de
tweede timmerman in deze zaak betrokken
werd, dient te worden vermeld dat de eerste
ten gevolge van onaangenaamheden ontslagen
was en het uitbreken van de slechte fundeering
geschiedde terwijl zijn opvolger het opzicht
had. De kleermaker had echter last gegeven
om met het uitbreken te beginnen, zelfs
tegen den wil van den baas-metselaar, die
do komst van de bouwpolitie wilde afwachten.
Do adjunct-inspecteur van de bouwpolitie
gehoord, verklaarde den hier gebruikten steen
ongeschikt voor fundeering. Hoe by dien
hoop onbruikb2ren steen niet had gezien kon
hij niet verklaren, hetgeen den president
bevreemdde, daar de bteenen open en bloot
voor het werk stonden.
De bouwer lichtte evenwel toe dat dit
gemakkelijk kon plaats vinden, omdat er
zooveel steenen stonden en de zachte steenen
misschien gauw verwerkt waren.
Voorts werd nog door den adjunct-inspec
teur verklaard dat hij niet den last had
gegeven om met het uitbreken te wachten
tot hij er bij was, gelijk in de dagvaarding
stond maar duidelijk aanwijzingen had
gedaan hoe gewerkt moest worden. Daaraan
heeit men zich echter niet gehouden. De
timmerman, tijdens wiens beheer het uitbreken
geschiedde, staat overigens bü de bouwpolitie
bekond als een goed, voorzichtig bouwer.
Eindelijk werd nog gehoord de inspecteur
van de bouwpolitie, die meende dat de over
leden metselaar door zijne gemakzucht of
slordigheid veel tot het ongeluk hoeft bijge
dragen. Dat er roekeloos en zeer slor
dig gebouwd was in het bewuste perceel,
kon hij den hoeren architecten, voornoemd,
niet toegeven. Het was een gewone speculatie
bouwerij. De steen voor de fundeering was
onbruikbaar; dat gaf hij toe.
Ten slotte werden nog gehoord 2 getuigen
a décharge, die duidelijk don nu overleden
metselaar door den bouwer hadden booren
gelasten om vooral de gaten niet te groot te
maken 6D een gat, dat hij gemaakt had,
dadelijk te dichten.
Subst. off. van justitie, mr. Van Buttingha
"Wichers, stelde in de eerste plaats voorop,
dat het vaststaat dat Voss door het invallen
van den muur gedood is. De man is gevallen
in zijn dagtaak, bij ligt op het kerkhof, maar
dringend noodig achtte ZEi.Achtb. het, dat
de man niet op het kerkhof ligt, die het
ongeval veroorzaakte.
Daarna stelde hij in het licht het grove,
groote verzuim, dat hier begaan is, achtte de
beklaagden daaraan schuldig, maar niet alleen
hen, doch ook den steenfabrikant, en niet het
minst den inspecteur en den adjunct-inspec
teur van de bouwpolitie, die de officier eerst
mede had willen vervolgen. Veel, zeer veel
hebben die ambtenaren zijns inziens op hunne
verantwoording. Zij hadden moeten toezien
dat geen verkeerde dingen gebeurden en geen
verkeerde zaken het uitbreken zonder
steunen moeten aanbevelen.
Overigens wees bet O. H. op de onmo
gelijkheid om door 2 ambtenaren behoorlijk
bouwtoezicht te doen houden in een stad als
's Gravenhage. Dat achtte hy een leemte in
de gemeentehuishouding.
Strafrechtelijk verantwoordeiyk achtte het
O. H. alleen de drie beklaagden en het vor
derde voor den eersten timmerman 4 maan
den gevangenisstraf; voor den tweeden 14
dagen hechtenis en voor den kleermaker mede
14 dagen hechtenis.
Mr. D. Simons trad als verdediger op en
betoogde dat volstrekt niet gebleken is aan
wicn het ongeluk eigenlijk te wyten is en
dit w-. 1 nimmer zal blijken.
De uitspraak wordt later medegedeeld.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur/
Gaarne zou ik het volgende in uw blad
willen zien opgenomen:
In vele bladen werd (en wordt nog steeds)
de toestand in Armenië besproken. Die
besprekingen bepalen zich thans gewoonlijk
tot het opwekktn der liefdadigheid, voor de
ongelukkigo beroofden. En terecht. Politi?k
nieuws valt er uit die streken, zooals de too-
stand nu is, bijna niet te melden. Wellicht
spoedig meer! Dit neemt evennel niet weg
(nat misschien niet ieder weet), dat de toe
stand er op't oogenblik nog allertreurigst
is. Vooral aan finantiöelen steun is nog
dringende behoefte. Ik zeg dit ter voor
koming van een eventuóele opvatting „als zou
er reeds genoeg gegeven zijn." Wel is reeds
(van Engolsche zyde vooral) veel hulp
geboden, maar nog slechts de helft van
de honderdduizenden, die van alle voedsel en
kleeding verstoken waren, heeft men kunnon
bereiken.
Engeland zond reeds 200,000 pd. st. en
een Engelsch blad beroemde er zich op, dat
Engeland ook de overige som wel zou geven.
Wonen er in Ne Ierland geen Christenen meer?
Naar ik meen, moldde de heer F. Graaf Van
Byland onlangs, dat hy uit Holland „reeds".
f 500 ontving. Zullen wy ons door onze na
buren laten beschamen?
Bovendien is spoedige hulp zeer nood-
zakelyk. Anders zullen velen onzer mede-
menschen en mede christenen op ellendige
wyze moeten omkomen. Velen van hen onder
gingen de afgrijselykste martelingen, liever
dan hun christelijk geloof te verzaken, mannen,
vrouwen en kinderen; nog meerderen gingen,
helaas, door het ontzettende lyden afgeschrikt
tot den Islam o;er.
Zullen wy, „humane" kinderen der 19de
eeuw, culden, dat de overigen den hongerdood
stervon?
Des sultans edict omtrent de zendelingen
zal den edelen, die hun leven geven, om de
Armeniërs van 't noodige te voorzien, den
arbeid niet lichter maken; maar toonen wy,
dat wy nog Christenen zyn, niet lauwe,
critiseerende Christenen, maar zulke, waar
kracht van uitgaat, die nog sympathie
kunnen hebben voor gefolterde en beproefde
medestrijders; toonen wy dat door daden!
De penningmeester voor Holland F. Graaf
Van Byland zal gaarne elke gift in ont
vangst nemen.
L. W. H.
Burgerlijke Stand.
ALFEN. Bevallen: M. G. Eigeman geb.
Kop D. N. De Ridder geb. Metselaar D.
Overleden: J. C. Zegers, echtg. van A. H.
Teunissen, 68 j. J. W. De Kuiter 2 w. H.
W. M. Weijsnian D. 9 j.
Gehuwd: J. Schoondcrwocrd jm. 28 j. en
M. H. Uljee jd. 24 j.
AARLANDERVEEN. Bevallen: C. Verkado
geb. Van L'iodek D. G. v. Wingerden geb.
Alblas l
Overleden: C. J. Van Niekerk Z. 2 w.
BODEGKAVE. Bevallen: G. Rietveld geb.
Van der Linden Z. 1'. Oosterom gob Koster
D. C. Van Ghesel Grolbe geb. Van der Baar
Z. F. Do Graaf geb De Graaf! D. C. J.
Blaazer geb. Molenair D P. A. v. Rnmsborst
geb. Raadgeep Z. L. Van do Panne geb. De
Bruin Z.
Overleden: J. Blaazer 2 m. J. Oosterom,
wed. van A Baars. 81 j.
Gehuwd: C. Lekkerkeiker jm. 35 j. en A.
Blok jd. 37 j. A. v. d. Linden wednr van L.
Schipper, 30 j., en N. KruijtjJ 27j. 11 IJellema,
wednr. van J. M. Waltz, 45 j en E. Groenen
dijk jd. 22 j.
KOUDEKERK. Overleden: D. De Leen
7S j. A. Do Groot 11 m.
LEIDERDORP. Bevallen: 11 C. Evers geb.
Visser Z. C. Colpa geb. De Cler Z. E Prins
geb Pijnnaken D. J. Mulder geb. Woltors Z.
W. A. Van Nieuwkerk geb. Van Kempenhout Z.
M. Rijnsburger geb. Van der Spree Z.
Overleden: P. J. Zweistra Z. 20 m.
NOORDWIJK- Geboren: Francisca Geer-
truida, D. van W. Vink en M. C. Caspers.
Gecrtruida, D. van N. Van der Zalm en Johanna
Raaphorst.
G o li u w dJacob Waasdorp 66 j. en Petronella
Koemans 60 j. Franciscus Franck 23 j. en Cor
nelia Waasdorp 21 j. Arie Den Jlaan 24 j. en
Alida rarlevliet 25 i.
NOORDWiJKERHOUT. Geboren: Haartje,
D. van I'h. Hoogstraten en M. Koudijs. Maria,
D. van J. Van der Noort en (J Van don Burg.
Ondertrouwd: Tb. Kortekaas 23 j. en A. De
Winter 25 j. J. Peters 27 j. en C. Van den
Bosch 32 j. P. C. Do Groot 25 j. en A. Duiven
voorden 24 j.
Overleden Ja. Van Rijn 8 m.
NIEUV KOOP. Overleden. C Borst D. 43 i.
(te Utrecht).
G.6 h J1 M Be Graaf jm. 56 i. en M. J. Van
Wijk jd. 28 .1 - I. I. De Wit jm. 23 j. en M.
Van den Bosch jd. 21 j.
OUDSHOORN. B e.v a 11 e nN. Van 't Wout
geb. Nagtegaal D
Gehuwd: H. Roest jm. 28 j. en G. Laro3 jd 2 Ij.
IER-AAR. Bevallen* J. Smoorenburg gtb.
Van der Hoorn D M. J. Lommerse geb. Eg').-. t>Z.
Overleden: G. J. Van Veen Z. 2 m.
Gehuwd: G. Vale jm. 25 j. en W. Voorn jd.
J Voorn Jm 39 j en A. Vale jd. 28 j.
VOORSCHOTEN. Ondertrouwd: G. Po 3
mi Baak 22 j Th. Kloosterman -.O j.
en 'I h. Blok 26 j.
Gemengd Nieuws.
Als 'woonachtig in do grensge
meente Dinxperloo mo?st de gemeente-vroei-
vrouw Theodora Wisselink op 26 October
jl. hare diensten verleenen in de Duitscbo
grensgemeente Suderwick. Zy was, toen zy
hare taak zou verrichten, echter zóó beschon
ken, dat zy er niet voor berekend was. Van
dit geval werd by de Duitsche autoriteiten
aangifte gedaan en doze traden weder in cor
respondentie met den inspecteur van het ge
neeskundig staatstoezicht in Gelderland, met
het gevolg dat deze laat6to den gemeenteraad
van Dinxperloo dringend verzocht, deze ge
meente vroedvrouw uit haar betrekking te
ontslaan, die, volgens verklaring van den bur
gemeester, meermalen by het verrichten harer
taak misbruik van sterken drank moet hebben
gemaakt. De gemeenteraad van Dinxperloo
heeft bedoelde vroedvrouw Zaterdag uit haar
betrekking ontslagen. De beiio wethouders
hielden zich buiten stemming. De ontslagene
was 35 jaar in betrekking.
Omtrent een sterfgeval te Goes
wordt nader het volgende medegedeeld
Den 9den dezer overleed een 9-jarige knaap
ten gevolge van een hersenontsteking. De
dokter, die het knaapje had behandeld, ver
moedde, dat do ziekte een gevolg was van
op een of andere wyze toegebracht lichamelyk
letsel, doch do ouders waren zich daarvan
niets bewust Intusschon was den vader,
eenigo dagen na de begrafenis, oen gerucht
ter ooren gekomen, dat het kind op school
mishandeld zou zyn geworden. Dientengevolge
dieDde hy een aanklacht tegen den betrokken
onderwyzer in, en nu bad op last en in tegen
woordigheid van den officier van justitio te
Middelburg en van dr. Bolle aldaar, geassis
teerd door oen paar geneeskundigen van Goes,
een gerechtelyk onderzoek plaats. Dit bracht
echter aan het licht, dat de dood volstrekt niet
een gevolg was van eenig toegebracLt licha
melyk letsel.
3n de Sted. Werkïor. z(]n opgenonen:
DATUM.
DAQSH.
V&lw
per*.
Zinde
ren.
Totaal
12 April
Zondag
49
7
56
13
Maandag.
78
13
91
14
Dinódag
78
17
95
15
Woonadag.
84
16
100
16
Donderdag
87
17
104
17
Vrgdag
90
19
109
18
Zaterdag.
86
14
100
Vervolg (Ier Adrerteiitiën.
Notaris SCHOOR, te Voorschoten, zal in het
Stations-Koffiehuis, „Zomerzorg" by Leiden,
onder de Gemeente Oegstgeest, publiek vcr-
Itoopen, by opbod op Vrijdag 8 Mei, by
afslag op Vrydag 15 Mei 1896, telkens des
middags te 12 uren:
De aan de Trams van Leiden naar Kat
wijk en Haarlem alleraangenaamst gelegen
BUITENPLAATS, geschikt voor Zomer- en
'V/interverblyf, genaamd:
R MIJNGEEST,
verdere bygebouwen, met zwaar hout be-
1»1 mte Wandelplaats, Bosch- en Tuingrond,
Vyver, Serre, Druiven- en Bloemenkasten,
Koetsiers-, Tuiomans- en Arbeiderswoningen,
twee groote
met Stallingen voor 40 en 22 stuks Hoornvee,
alsmede verschillende perceelen
alles aan of by elkander gelegen te Oegst
geest, in het Buitenwater, aan den Straatweg
van 's-Gravenhage naar Amsterdam, te zamen
groot 70 hectaren, 97 aren, 29 centiaren.
Totale huuropbrengst f 5442.80, behalve
den houthak der Bosschen.
To veilen in 18 perceelen en daarna by
af/ondorlyko on verschillende gecombineerde
afslagen. 2865 35
Brooder by biljetten on kaarten omschreven.
0-5 KG. ƒ0.10, 5-10 KG. ƒ0.15, 10-20 KG. ƒ0.20, 20—25 KG. ƒ0.21,
25-30 KG. ƒ0.22, 30-35 KG. 0.23, 35-40 KG. ƒ0.24, 40-50 KG. ƒ0.25.
(uitgezonderd Zon- en Feestdagen):
de zeer schoono en beroemde
No. 57 N. P. S., bekroond voor meer dan
1000.— aan provinciale subsidiOn on eereto
pryzen. Dekgeld ƒ6. on als blykt, dat do
merrie drachtig is, nog ƒ5.- by M. VER*
KUIJL Az., Sloterweg by den Venüeperweg,
Haarlemmermeer. 2951 10
Rcpareeren en Sloflcerca van Meubelen
wordt tegen billyke pryzen uitgevoerd.
Tovens levoring van Eiken Meubelen,
in alle stylen. 1259 15
LEIDEN.
dat uw fijn li .nengoel alleen glanzend
wit en sé IJ ff worcJt door het gebruik van
HOFFMANN SCHMIDT
1WT QHgU'fl
in roode pakjes.
Vraag uw Kruidenier of Drogist, maar
let op den naam 2681 18
HOFFMANN SCHMIDT.
licht, sterk, buigzaam, nette vorm.
Donkersteeg 9. P 11 FjC 10119
Hoogewoerd 23. U. U. Uil liUlliJ.
2627 6
oen li ER EN BI VI3 roet TVIN en Serre.
Dit Huis bevat 9 Kamers, Keuken, Bykeu-
ken, Bergplaats, Dienstbodenkamer en ver
dere gerieflykhedenvoorts Gas- en Duin
waterleiding De jaariyksche huurprys is ƒ500.
Inlichtingen geeft W. KOK, Architect,
PGterskerkgracht 16, alhier. 2757 6
Zeer laag tarief voor Bestelgoederen.
Onverschillig over welk gedeelte van den Tramweg het vervoer
plaats heeft:
Per zending van 5 Kilogram of minder gewicht fl© Cents.
Van elke 25 Kilogram of onderdeel daarboven wordt per
zending berekendCents.
Zendingen tot een gewicht van 200 Kilogram worden als bestelgoed
aangenomen.
Lichte goederen van grooten omvang, zooals Meubelen en dergelijken,
worden berekend naar het dubbele gewicht. 5940