N\ 11078 Dinsdag 7 ^Lpril. A0. 1893 feze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, i April. Feuilleton. HET OPONTHOUD. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leidon por 3 maanden. Franco par post -» Afzonderlijke Nommers f 1.10C 1.40. 0.05. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1-6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17l. Grootera letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad "wordt 0.05 berekend. Derde Blad. Ongeveer gelijktijdig als te Utrecht, wer* len ook alhier door de doeltreffende voorbe- en maatregelen van den directeur der lasfabriek de muntgasmeters ingevoerd. Sedert ODgeveer half November van het rorige jaar, toen de eerste aanvrage inkwam, het aantal aanvragen tot op heden geste- tot. 423. In de maand Februari, toen roeds 230 munt geplaatst waren, werden daarvoor 7171 gas afgeleverd. Wel betaalt de muntgasverbruiker één cent kub. meter meer dan de gewone gasver- bruiker, doch daarvoor ontvangt hy in bruik leen van do Gasfabriek een leiding van onge veer 25 M. pijp, een lamp met toebehooren, een kookkomfoor met slangen een ganglicht ook wordt voor den muntmeter geen huur berekend. Daar tot heden geen enkele klacht is inge komen en het aantal aanvragen voor plaat sing van muntgasmeters nog steeds biyit toe nemen, is het niet twijfelachtig, dat het gebruik daarvan te Leiden in alle opzichten voldoe ning geeft en grooten opgang zal blijven makeD. Vooral met het oog op den goedkoopen gasprijs, het zindelijke en minder gevaarlijke van gas, is het gebruik daarvan zeer aanbe velenswaard. Uit het jaarverslag van de Stedelijke Gas fabriek voor 1896 zal wel blijken, dat, hoewel de gemeente door den aankoop van munt meters, pijpen enz. kapitaal zal moeten ver strekken, de rente en aflossing daarvan gedekt zullen kunnen worden door den hoogeren prijs van het gas. Natuurlijk geeft het invoeren van den muntmeter op technisch en administratief gebied, aan de gasfabriek veel arbeid, doch het is wel eigenaardig dat in den tegen woor- digen tijd, waar men steeds hoort van elec- trisch en ander kunstlicht, de Leidsche gas fabriek steeds vooruitgaande is en groote winsten voor de gemeente afwerptzeker ook wel een gevolg van het goede beheer en bestuur dezer instelling. Aan de „Industrieschool" alhier is tot directrice benoemd mejuffrouw C. Byieveld, van Leiden. Naar men verneemt, moet by mejuffr. M. Jesse, hoofd der openbare meisjesschool lste klasse aan de Boommarkt, het voor nemen bestaan ontslag uit hare betrekking aan te vragen, met ingang van 15 Aug. e. k. De heer T. Lekkerkerker, cand. tot den H. Dienst by het provinciaal kerkbestuur van Gelderland, te Zoeterwoude, heeft het beroep aaar de Ned.-Herv. gemeente te Hagestein aangenomen. Aan het hulppostkantoor te Noordwyker- hout is in de eerste dri9 maanden van cit jaar by de Rijkspostspaarbank ingelegd 6503, terwyl in datzelfde ty Jvak werd terugbetaald 2172.18. Mej. A. J. Spier, onderwyzeres aan de Chr. school te Woubrugge, die als zoodanig benoemd was te Naaldwyk, heeft voor die benoeming bedankt. Hare Majesteiten zullen den 21sten April het jaarlyksch bezoek aan de hoofdstad bren gen, van waar zij den 27sten April naar Faulenseebad in het Berner Oberland gaan om den 16den Mei hot paleis Soestdyk te betrekken. H. M. de Koningin zal in het najaar hare geloofsbelydenis afleggen. In verband daar mede zyn Hare Majesteiten voornemens den zomer rustig op Soestdyk door te bréngen, opdat de Koningin zich onverdeeld aan hare studiën kunne wyden. Te Rotterdam is op 80-jarigen leeftyd overleden de heer Arie Ketting, lid van den gemeenteraad aldaar. Men meldt uit TielHet is thans zeker, dat het land- en tuinbouw-internaat alhier ge vestigd wordt. Daarvoor is aangekocht het landgoed „De Start", ruim 17 H.A. groot. De ter aarde bestelling van generaal Weitzel, oud-mini9ter van oorlog, had te 's-Gravenhage onder veel deelneming plaats. In den stoet bevonden zich de minister van oorlog en de oud-ministers De Vries en Du Tour van Bellinchave (de oud-minister Heems kerk werd door het ongunstig weer terug gehouden^, terwyi de oud-ministers Van Karnebeek en Gericke zich onder de breede schare bevonden, die op de begraafplaats het stoffelijk overschot afwachtte en waaronder vele oppor- en hoofdofficieren, actief dienende of gepensioneerd, zoo van bet moederland als van Indië, deputation van „Ey^n Hulp", onder welker oprichters de overledene be hoorde, en van de Vereeniging van oud- officieren vóór de wet van 1877 gepensioneerd, vele hoofdambtenaren enz. De minister van oorlog hield een uitvoerige rede tot huldiging van do nagedachtenis des overledenen, waarby hy herinnerde, hoe reeds in de dagen van'1830/31 de toon 15 jarige Weitzel dienst nam als gewoon soldaat. De broeder van den overledene dankte den minister van oorlog en alle aanwezigen. Een 20 tal kransen en bloemstukken werden op de grafzerk neergelegd. Nog een veteraan van ons leger is in Dsn Haag overleden, nl. de gep. luitenant- generaal N. Mac Leod, adjudant in buiten gewonen dienst van wyien Z. M. den Koniog. Na als kolonel vele jaren het commando te hebben gevoerd over het regiment grenadiers en jagers, bekleedde hy in den generaalsrang vele hooge betrekkingen, o. a. die van inspec teur van het wapen der infanterie. Mede-oprichter en warm voorstander van don Anti-Dienstvervangingsbond, vervulde generaal Mac Leod met den meesten yver de betrekking van eere-president, steeds zelf de vergaderingen van bestuur en bond leidende. Wylen Koning Willem III gaf by menige gelegenheid blyk van zyne hooge erkenning van de diensten, door generaal Mac Leod aau leger en vaderland bewezen, waarvan o. a. getuigde het commandeurskruis van den Nederlandschen Lseuw, een der hooge onder scheidingen hem tydens zyn 45-jarigen mili tairen diensttyd toegekend. De l egrafenis zal aanst. Maandag zonder militaire eerbewijzen op Eik en Duinen plaats hebben. Te 11 uren zal men het sterfhuis verlaten. De Gemeenteraad van Amsterdam keurde zondtr discussie of hoofdeiyke stemming goed de voordracht betreffende de leening van 12 mill, voor de duinwaterleiding. - Het adres van een conducteur der Amsterdamsche Om nibus-maatschappij, zich beklagende over on rechtmatige handeling der directie, lokte eon langdurig debat uit. B. en Ws. waren bereid een onderzoek in te stellen en den Raad in te lichten. Door de Geneeskundige Staatscommissie te Amsterdam zyn bevorderd tot arts de heeren H. C. Schuurman en R. Geel, en tot het eerste gedeelte van het arts-examen toe gelaten de heeren H. J. Ament en C. E. Peters. Op de aanbeveling voor de betrekking van secretaris der gemeente Utrecht zyn ge plaatst de heeren: mr. J. Bool, secretaris der gemeente Deventer, en jhr. mr. W. Roêll, boofd-commies, chef van de lste afdeeling van de gemeen te-secretarie te 's-Gravenhage. In de zitting van 16 April komt de benoe ming aan de orde. De Raad der gemeente Hoogeveen heeft besloten, gedurende 20 jaren de rentebetaling te waarborgen van 75,000 en voor 10,000 deel te nemen in het maatschappelyk kapitaal voor den aanleg van een stooomtramweg van het 6tation aldaar naar Nieuw-Amsterdam, hetzy langs straatweg en kanaal, hetzy over Gees, Oostorhesselen en Sleen, volgens het plan van de hoeren Scholten en Blom. Te Rozendaal (N.-B.) is overleden de heer jhr. A. W. F. Van Spengler, gep. majoor- kwartiermeester. Te Rotterdam overleed de gep. luitenant kolonel C. H. Boon van Ostade. Volgens het „U. D." zal de kunstschilder August Le Gras, dio zich sedert éenigeo tyd in Noord Afrika ophoudt, weldra naar Neder land terugkeeren, ten einde de schetsen uit te werken, die hy heeft gemaakt ter vervul ling van een opdracht om een diorama van Algiers te schilderen. Het voornemen moet bestaan, dit diorama eerst te Amsterdam, vervolgens in eenige andere groote steden van ons land en eiude- lyk in het buitenland ter bezichtiging te stellen. De repetities van „Trilby" by „Het Ned. Tooneel" zyn begonnen. Roijaards bewerkte het stuk uit het Engelsch. De hoofdrollen zyn aldus verdeeld: Trilby, mevr. Holtrop; mevr. Bagot, mevr. Poolman; Svcngali, W. Royaards; TaffyH. De Vlies; do Laird, Schulze; Kleine BilleeBroedelet. In den ouderdom van byna 86 jaren overleed te 's-Gravenhage de heer A. A. Van Eeden, gerechtigd tot het dragen van het Metalen Kruis. Naar men verneemt, zal de oprichting van het nieuw te bouwen ziekenhuis te Groningen vermoedelyk ook het onderwys in psychiatrie ten goede komen. De Kamer van Koophandel te 's-Graven hage heeft in eene buitengewone vergadering, na uitvoerige debatten, besloten zich tot den Gemeenteraad te wenden, met het volgende verzoek in zake de havenquaestie „dat de Raad besluite zyne toezegging van eene subsidie voor de haven te Scheveningen gestand te doen, daar de Kamer van oordeel is, dat daardoor de kansen voor eene bevre digende beantwoording van de door Burge meester en Wethouders gevraagde inlichtingen belangryk zullen worden verhoogd." De directeur der Staatslotery heeft den collecteurs inlichtingen gevraagd omtrent het doel der reserve van loten en gedeelten en staking van den verkoop tydens de trekkingen der eerste vier klassen, ondanks den aanwe zigen voorraad, zoomede omtrent het aantal gereserveerde loten en omtrent bezwaren als terstond de goheele voorraad werd verkocht. By koninkiyk besluit zyn benoemd: met ingang van 6 dezer, tot burgemeester van Arcen en Velden, G. J. Derckx, secretaris dier gemeente; met ingang van 12 dezer, tot id. van Woudenberg, J. B. De Beaufort; met in gang van 14 dezer, tot id. van Schellinkhout A. Kool, secretaris dier gemeente; met ingang van 16 dezer, tot id. van Heeze, P. A Strfi- bosch; met ingang van 17 dezer, tot id. van Ouwerachie J. H. A. De Josselin de Jong, en tot id. van Aduard S. C. Tuymelaar, secre taris dier gemeente; mot ingang van 25 dezer tot id. van Sas;van-Gent, J. Verschaffel; met ingang van 29 dezer, tot id. van Achttien hoven en van Westbroek, J. H. De Waal Malefijt, secretaris dier gemeente. Pensioen verleend aan: A. L. C. Furnée, eervol ontslagen commies by het departement van marine, f 1651L. Overgaauw, verifica teur by 's Ryks bel., f 1440; Ch. A. Van Gen- nip, commies lste kl. by id., f 497M. E. Schry ver, wed. L. E. Cocheret de la Mormière, visiteur 4de kl. by id., f 167A. J. Van Zwol, wed. J. Daan, postbode, f 67E. Luder, wed. J. Bu6nder, kommies by 'sRyks bel., ƒ124; E. Fagg, wed. E. D. Havinga of Havenga, directeur van het Rykstelegraafkantoor te Tiel, ƒ550; G. Bontes, wed. S. Spanjerdt, com mies by '8 Ryks bel., 231; T. Minkes, wed. A. H. Westerhoff, adj.-commies ter prov. griffie van Groningen, ƒ308; T. T. J. Jong stra, wed. J. De Boer, hoevenaar b/d. Ryks- werkinrichting Veenhuizen'n°. 1, 250; M. W. Vogelzang, wed. F. H. Kalwy, verificateur by '8 Ryks bel., 744; M. A. Jennekens, wed. C. Franck, commies by id., 183; J. H. M. Winterink, wed. A. Slappende!, ryksveld- wachter, 320; de kin ieren van wyien den postbode G. H. Van Kimmenade, 67 's jaars. Benoemd: by het wapen der art. by het 3de reg. veld-art., tot eersten luit., de tweede luits. D. A. Eekhout en F. R. Kuyper, beiden van het corps; by het lste reg. vesting-art, tot kapitein, de eerste luit. L. Nyhoff, van het 4de reg. vesting art., en tot eersten luit., do tweede luit. G. G. Van Everdingen, van het corps; by het 4de reg. vesting-art., tot kapitein, de eerste luits. P. L. Bergansius, van het 2de reg. veld-art., en J. F. Schenk, van den staf van het wapen, werkzaam by de pyrotechnische werkplaatsen; tot eersten luit., de tweede luit. jhr. M. -C. Alewfin, van het 3de reg. vesting-art.; by bet corpstorpe- disten, tot kapitein, de eerste luit. G. R. D. Van Doesburgh, van het 4de reg. vesting art. Ct e ui engd Nieuw .-s. Woensdagmorgen viel de tim- merman v. Hvan Zoeterwoude, werkzaam aan het in herbouw zynde café „Halte-Stoom tram", by den Leidschendam, van den steiger. Bewusteloos opgenomen, werd by terstonl by den naastby wonenden gemeenteveldwachter A. v. d. Lyke liefderyk opgenomen en ver pleegd. Voor zoover de onmiddeliyk na het ongeval aanwezige geneesheer di. P. Huyzer kon na gaan, was er geen ernstig letsel bekomen. Wel zal v. H. eenigen tyd buiten staat zyn, werk te verrichten. Donderdagmiddag is hy per rytuig naar zyn woning te Zoeterwoude verroerd en be vond hy zich by aankomst zeer wel. Gisternamiddag omstreeks half- vier viel een nog jeugdige knaap van den tameiyk hoogen walkant in do Uiterstegracht. De heer J. T., bewoner dier gracht, sprong gekleed te water en mocht het genoegen smaken den drenkeling van een wissen dood te redden. Tot veldwachter der gemeente Koudekerk heeft de Commissaris der Koningin benoemd Jan Rietdyk, gepasporteerd sergeant van het corps torpeaisten, wonende thans te Alfen. Gisteren had te Nieu we-We tering een treffend ongeluk plaats. Eenigo jongen» vermaakten zich met eene zoogenaamde „drie- wielde kar", die zy met vereende krachten tegen den dyk optrokken, en daarna, door één hunner bestuurd, langs de glooiing lieten afrollen. Eén hunner, de zestienjarige H. Bille, kwam er op hoogst treurige wyze af. Dooi de duizelingwekkende vaait nl. en het hevige slingeren liep het voorwiel van het voertuig dwars. Hierdoor sloeg dit over den kop en trof den armen jongen in den rug, waardoor zyne borstkas verpletterd en do daarin aan wezige teedere organen doodeiyk beleedigd werden. De ongelukkige was spoedig een lyk. Wel was onmiddeliyk geestolyüe en genees kundige hulp op de plaats des onheils aan wezig, doch deze bleek geheel overhoiig te zyn. Het zevenjarig zoontje van den postbodo A. Verhaar, te Roelof Arendsveen, viel gisteren onder het spilen in een kelder gat. Het kwam met zfin achterhoofd neer op den scherpen rand van arjuin. Hevig bloedend en bewusteloos werd het aoor den verschrik ten vader opgenomen. By nauwkeurige zuive ring bleek de wonde wel diep, doch ni-t gevaarlyk. Eerst na een h.df uur echter kwam het knaapje weder tot kennis. Mod schry ft uit Apeldoorn: „Daar „Hoog Hullen" te Ealde te klein wordt voor do inrichting der vereeniging tot bevordering van het herstel van drankzuch tigen, zal deze inrichting thans gevestigd worden op het Landgoed „de Beele" te Voorst." Dit bericht is geheel onjuist, daar biervan niets by het bestuur bekend is. 5) Intusschen begon de eindbeslissing van het lot des beklaagden met rassche schreden te naderen. Hooger vierschaar, waarop hy zich beroepen had, wees zyn beroep van de hand, en door haar werd het vonnis, vanwege het provinciaal gerechtshof van tegen hem gewezen, ten volle bekrachtigd. Weldra brak ook de dag der vreeselyke executie aan. Van ai de predikstoelen binnen A. werden vurige gebeden voor den armen zondaar ten hemel gezonden, maar deze wilde het echter niet opgeven; hy bleef ook nog 'oven gelaten en by de betuiging zyner onschuld volharden, toen hem, in naam van hot ge rechtshof, plechtig werd aangezegd, dat hy zich bereid moest houden om binnen den tyd van drie etmalen het over hem uitjesproken doodvonnis te ondergaan. Den avend vóór den dag der rechtsoefening was het hoi nog eenmaal buitengewoon ver gaderd. In deze geheime zitting hield de president een aanspraak tot de raadsheeren, waarin hy hun hoofdzakeiyk te kennen gaf, dat, voor zoover zyn oordeel hem niet mis leidde, hy alle recht vermeende te hebben om den gevaDgene, die morgen stond ter dood gebracht te worden, te houden voor een boosaardigen huichelaar, die wellicht zyn gekunstelde rol Diet eer dan aan don voet yan het treurtooneel zou opgeven, om, ware het den kwaaddooner mogeiyk, óf zyne rechters in het verkeerd geloof aan hun feilbaarheid en zyn onschuld te brengen, óf door zyn bestudeerde gelatenheid het volk tegen de onkreukbaarheid der justitie voor in te nemen, en alzoo door een oproer de opschorting der executie en zyn mogelyke bevryding te bevorderen; dat hy echter zoo wel hierom, als uit gevoel van deernis met den toestand des ongelukkigen, gevoegd by het besef van christenplicht, zich gedrongen vond om aan het hof in bedenking te geven, of wellicht niet nog een poging tot reddiDg van zyn onsterfTyke ziel van nut kon zyn; en dat hy te dien einde wilde hebben voor gesteld, den leeraar B. aan te zoeken, om nog een laatste proeve op het geweten des veroordeelden in het werk te stellen. Het hof besloot hiertoe, en de menschlievende Ds. B. liet zich ook deze uitnoodiging vol gaarne welgevallen. Met diepe aandoening trad de eerwaarde B. nog eenmaal de sombere gevangenis binnen; het was reeds laat in den avond, terwyi de timmerlieden aan het oprichten van het schavot bezig warenAkelig klonk elke hamerslag door het gewelf van den kerker. De leeraar vond hierin aanleidiDg tot zyn onderhoud en bracht don gevangene met allen nadruk en Christelyken ernst onder het oog, hoe ras zyn treurig einde naderde. l) Oficboon pnl'-r» rie rtoor h |n> im nof gevontiite r i.t ti L> i-.uu d* sudLun straf onckr^Lgou, li&d voor ditmaal om oae onbe kend® redenon do executie binnen A.'a muren plaats. Yan V. hoorde hem bedaard aaneindeiyk borat hy uit en zeide: „Sinds lang waart gy myn vriend ea beschermer, myn waarde dominee B. I Dankbaar belyd ik dit. Zou ik dan aan den rand van myn graf voor u nog kunnen huichelen? Zou ik met een leugen in den mond de eeuwigheid kunnen ingaan Ja, het is waar, ik was een zondig mensch, een lichtzinnig doorbrenger en ondermyner van myn eigen welvaart; maar zulk een booswicht als waarvoor men, door den schyn bedrogen, mij houdteen moordenaar neen, beste vriend! dit was ik niet. Nog eenmaal wil ik u, brave man I de verzekering herhalen, dat ik onschuldig ben! De weg der Voorzienigheid is, ik beken het, ondoorgron- deiyk ten mynen opzichte. Als een gruwzame moordenaar werd ik veroordeeld om een 8martvollen, schandeiyken dood te sterven; ik word voor het oog der wereld als een monster van geveinsdheid door eiken wel denkende veracht, omdat niemand aan myn onschuld gelooven wil, daar zoovele noodlottige omstandigheden tegen my getuigen. Maar dit verzeker ik u plechtigin vertrouwen op God, Wiens weg ik wel aanbidden, maar niet doorgronden kan, ga ik op morgen de eeuwigheid inl" De mensebkundige leeraar begon nu wer- kelyk zelf aan de onschuld van den onge lukkige geloof te hechten. Hy deelde hierover in het geheim zyn gevoelen aan de leden van het hof mede. Maar hoe nadrukkelyk hy het ook al meer en meer voordroeg, de meerderheid der raadsheeren opperde daar tegen alle bedenkbare zwarigheden. Het was te laat, de rechters vermeenden de zaak op het nauwkeurigst behandeld en van alle zyden onderzocht te hebben, hun geweten was voldaan; dus het lot bleef over den ongelukkige geworpen I Vroeg in den morgenstond reeds werd de delinquent uit zyn laatste nachtrust gewekt. Hy had rustig geslapen en ontwaakte wel gemoed. Nadat hy nog een klein ontbyt genomen had, werd hy naar boven geleid, alwaar by zyn vriend en leeraar Ds. B. ontmoette, met wion hy zeer harteiyk sprak. Toen de klok van hot raadhuis elf uren sloeg, zeide de veroordeelde: „Ziedaar het laatste uur myna levens iDgetredenl" Even daarna werd hy tot het aanhooren van het voDnis de vierschaar binnengeleid. Een ontzagiyke menigte, van heinde en verre tot het bywonen van deze rechts oefening byeengekomen, vervulde de zaal, waarin alles statigen ernst en indrukwekkende plechtigheid ademde. Kalm en gelaten stond by daar, de gevangene, terwyl de griffier hem het vreeseiyk vonnis voorlas; maar toen deze aan de woorden kwam„als schuldig aan," enz., toen hief hy geroerd den blik hemelwaarts, als wilde hy God tot getuige zyner onschuld aanroepen. Weldra hernam hy zyn vorige gerustheid en woonde het openbaar gebed met stillen eerbied by. Eindeiyk sloeg het doodelyk uur, en de veroordeelde werd door den scherprechter naar buiten geleid, terwyl op zyn ernstig verzoek D3. B. hem tot op het straftooneel vergezelde. Na het schavot beklommen te hebben, verzocht hy den predikant, nog een kort gebed met hem te willen doen. Harteiyk stemde hy met het „Amen" in en reikte nu den leeraar de hand toe. „Zog aan myne rechters," zeide hy, „dat ik met de betuiging mijner onschuld op de lippen de eeuwigheid inga. Ik 6terf in het geloof des Cnristendoms en houd dus myn rechters bun feiloaarneid als rnenschen van ganscher harte ten goede; ik bon van het aardsche vry, maar zoo ik nog één bede voor het belang van myn nagedachtenis heb, bet i3 dezo: „dat de Voorzienigheid u, myn brave vriend, in bet byzonder nog eenmaal overtuigend doe blyken, dat ik waarlyk onschuldig was aan ue misdaad, waarom ik hier den dood onderga!" En nu, vaarwel! Goeden nacht tot in de eeuwighoid!" Nu verwyderde zich de leeraar hevig aan gedaan, en zyn ongelukkige viiend bliea weldra, onder de slagen van het moordtuig verbryzeld, den laatsten adem uit. Veel werd er over deze yselyko terecht stelling en '8 mans voorbeeldig uiteinde ge sproken. Merkwaardig waren de onderscheidene oordeelveilingen omtrent deze zaak, welke hier en daar in het publiek werden uitge bracht. Toen zes weken om waren, verflauwde allengs de belangstelling, welke dez9 ge beurtenis in den beginne algemeen veroor zaakt had; de gesprekken hielden daarover op en weldra dacht niemand meer aan den armen paardendokter. v {Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 9