N°. 11036 Zaterdag 1.5 Februari. A0 1896. feze <§oumnt wordt dagelijks, met uitzondering van §on- en feestdagen, uitgegeven Feuilleton. LAURENS. LEIDSCH DAdBLAD prijs dezer courant: Voor Leiden per 8 maanden. Franco por post Afzonderlijke Nommers f 1.10. 0.05. prijs der advertentxën: Van 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17$. Grootore letters naar plaatsruimte. Voor het inoasseeren bulten de stad wordt f 0.05 berekend. Leiden, 14 Februari. De aflevering der by de nationale militie dienst 1896 in te lyven manschappen is be paald: voor Leiden op 9 Maart te acht uren in het invalidenhuis alhier; voor Leiden (de buitengemeenten) op denzelfden datum in hetzelfde gebouw te halfnegen. Gekozen is tot president van de Stu dentensociëteit „Minerva" alhier de heer A. R. Roosegaarde. Men bericht ons, dat alsnog in verband met de aanhangig zynde grensregeling van Leiden met Zoeterwoude, Oegstgeest en Lei derdorp, een ambtenaar ter secretarie alhier (Leiden) dezer dagen bezig is geweest ter verkrijging van eenige inlichtingen, zijnde eene opgave uit het register van bevolking van Zoeterwoude, Oegstgeest en Leiderdorp van het aantal personen, die van af September 1894 tot heden in het door Leiden te annex- eeren gedeelte zyn komen wonen en daaruit vertrokken zyn, zoomede eene opgave van het getal geboorten en overledenen in ge noemd tydstip, die in het te annexeeren ge deelte hebben plaats gehad. Het fanfarecorps van Benthuizen zal op Dinsdag den 18den dezer, des avonds te 7 uron, in het logement „De Zwaan", zyn eerste openbare uitvoering geven. By kon. besluit is benoemd tot notaris binnen het arrond. Haarlem, ter standplaats de gemeente Aalsmeer, de heer J. M. Neomagus, candidaat notaris te Vianen. By het voordrachten-concours, door de 's-Gravenhaagsche Tooneelvereeniging „Con cordia" den 9den dezer te 's Gravenhage ge houden, werd, evenals ten vorigen jare, de eerste prijs, ditmaal een verguld-zilveren medaille, toegekend aan den heer G. Eggink Jzn., aldaar. De vorige week werd abusieveiyk ge meld: aangenomen naar Waarder c. a., dit moest zijn: bedankt doords. J. BoerKnottnerus, pred. by de Ned.-Herv. gem. te Enoon, door wien nu ook een beroep is ontvangen naar Oppenhuizen c. a. Gisteravond gaf de tooneelvereeniging „Voorwaarts" in 't lokaal „Café Flora", te Hillegom, hare tweede uitvoering. Opgevoerd werd een tweetal stukken en uitgevoerd een zestal voordrachten. De rollen waren goed ingestudeerd en ver deeld; vooral de „Marskramers" vond alge meen byval van de overvolle zaal. Een geanimeerd bal besloot dezen ge- noegiyken avond. Door Dykgraaf en Hoogheemraden van Rynland is tot voorzitter benoemd voor het stembureau in het 14de district ter verkiezing van een hoofdingeland op Donderdag 2 April a. s. de hoer E. Groen, wethouder te Oegst geest. Door bet gemeentebestuur van Den Haag is aanbesteed het maken van een strandmuur met straatweg te Scheveningen. Ingeleverd 13 biljetten. Minste inschrijvers op korten leveringstermijnvolgens bestek P. Vlasman te Utrecht en G. A. Van Spanje te Haarlem voor 468,400; op langen termyn B. W. De Blécourt te Ny mogen voor f 463,479; dezelfde was minste inschrijver by gewyzigde besteks- voorwaarden ten aanzien van de te gebruiken steensoorten op langen termyn voor 468,079 en op korten voor f 478,079. Door het kiescollege der Nederd.-Herv. gemeente te 's-Gravenhage is het volgend zestal predikanten opgemaakt: Dr. H. M. Van Nes, te Rotterdam; dr. J. H. Gunning J Hzn., te Utrecht; A. J. Th. Jonker, te Dordrecht; C. L. Laan H.Azn., te Rotterdam; W. Hoek, te Brussel, en dr. Ph. J. Hoedemaker, te Amsterdam. Het bericht omtrent den gezondheidstoe stand van den heer Fransen van de Putte luidt heden: „Nacht onrustig, toestand minder gunstig". Werd deze week melding gemaakt van de samenstelling van een nieuw bestuur der te 's Gravenhage gevestigde afdeeling van den Bond van Oud-onderofficieren van het Ned. leger in een jl. Zondag daartoe belegde vergadering, thans is het bestuur, dat onlangs op één lid na zyn ontslag had genomen, tegen de wettigheid van deze verkiezing opge komen in een circulaire aan de leden. Laatst genoemd bestuur ziet in de byeenroeping eener vergadering door het niet-demissionnaire be stuurslid een eigenmachtige handeling, nadat het by zjjne ontslagneming bepaald had dat commissarissen in functie zouden biy ven totdat in eene in Maart a. s. te houden vergadering in hun plaats een nieuw bestuur zou be noemd zyn. Het Hoofdbestuur van den Bond maakt tevens aan de leden te's-Gravenhage bekend, dat het, zich vereenigende met de zienswyze van het nog in functie zynd bestuur, de verkiezing van jl. Zondag onrechtmatig acht en dientengevolge de feestviering op 15 Febr. niet beschouwt als uitgaand© van de afoeeling, doch als een byeenkomst van particuliere personen. Het tot Maart blijvende bestuur had nl. besloten die feestviering niet te doen doorgaan. Bevorderd is te Frayburg i. B. tot doc tor in de geneeskunde summa cum laude op proefschrift: „der Nachwois der Milc.hs&ure und ihre klinische BedeutuDg", de heer J. Herman De Jong, arts, 1ste hulpgeneesheer in het gemeente ziekenhuis te 's Gravenhage. Naar het „Haagsche Dagbl." verneemt, zullen binnenkort te 's-Gravenhage een vijftien tal publieke telephoonstations worden geopend, terwijl de ondergrondsche telephoonverbin- dingen zullen worden voortgezet o. a. van het Stadhuis af naar de Anna Paulowna straat. Het Centraaltelephoonbureau op de Kapels- brug zal vrorden verbouwd en in dit perceel een verdieping lager worden geplaatst. De geabonneerden te Scheveningen, die tot dusver via Den Haag gemeenschap hadden, zullen thans rechtstreeks verbonden worden door de oprichting van een Centraalstation aldaar, waarvoor een stuk terrein is aange kocht van den tuin van wyien den heer J. Pleiisier aan de Haringkade aldaar. Naar men met zekerheid verneemt, heeft mr. H. Croockewit Jr., kantonrechter te Amersfoort, als zoodanig ontslag gevraagd, De Utrechtsche afdeeling van de ver- eeniging „De Dageraad" heeft besloten den sterfdag van Multatuli op plechtige wyze te hordenken, en richt daartoe een kunstavond in, welke gehouden zal worden op 18 Februari a. s. in de groote zaal van „Tivoli", te Utrecht. Zy heeft zich daartoe van de medewerking verzekerd van het Utr. Stedeiyk Orkest, onder leiding van den heer W. Hutschenruyter, terwyi de heer Richard Hol zich welwillend belast heeft met de samenstelling van het muzikaal programma voor dien avond. O. m. wordt diens compositie voor cello: Elegie „Saidja" door den heer Bernh. Rehl ten ge- hoore gebracht. Verder verleent mevr. C. Dirckx Van de Wegbe, lste zangeres van de Nederlandsche Opera, hare medewerking door het zingen van eenige toepasseiyke zang nummers, en zullen mevr. Holtrop-Van Gelder, lid van de Koninkiyke Vereeni«ing „Het Nederlandsch Tooneel", de heer Willem Royaards, lid van dezelfde vereeniging, en de heer Joh. G. Andriessen, de bekende declama tor, de mooiste fragmenten uit de werken van Multatuli voordragen, terwfll de heer C. Van dor Zeyde, van Zaandam, zoo welwillend is als feestredenaar Multatuli als dichter, als denker, als mensch te huldigen. Aan bet departement van W., H. en N. heeft Woensdag eene conferentie plaats gehad van het hoofd van dat departement met do Commissarissen der Koningin in de provinciën Friesland en Groningen en commissiën uit de- Gedeputeerde Staten dier provinciën over het aanhangige plan vaa eene afsluitiog der Lauwerszee. Do studenten-vereenigmg „Hendrik De Cock", die hare afdeelingen aan de univer siteiten te Utrecht, Leiden, Amsterdam en Groningen heeft-, zal 20 Februari te Amster dam haar tweede lustrum vieren. Behalve de leden, nemen oud leden, w. o. geneesheeren van de stichting Veldwijk en Loosduinen, aan de herdenking van het 10 jarig bestaan deel. Tot deze vereeniging beboeren uitsluitend loden der Ger»formeerde Kerken, welko zich bezig houdt met bet bespreken van onder scheiden vraagstukke ter bevordering der geloovige wetenschap. Zy tracht tevens den onderlingen vriendschapsband te versterken. De heer Van 't Kruys ontving naar het „Yad." meldt van de firma A Fürstner te Beriyn de opdracht, do ouverture „Tann- hAuser" voor groot orgel te bewerken; de bewerking zal by die firma in druk verschynen. Op verzoek van de uirectie der Fransche Opera te 's-Gravenhage zal Van 't Kruys Maandag-avon zelf de uitvoering van zyn ballet „Psyche" dirigeeren. Het stoomschip „Ardjoeno", van Batavia naar Rotterdam, passeer ie 12 Febr. Sagrès; de „Prinses Wilhelmina", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 13 Febr. van Suez; de „Reichstag", van Hamburg en Vlissingen naar Oost-Afrika, arriveer ie 11 Febr. te Lissabon; de „Sumatra" arriveerde 13 Febr. van Batavia te Amsterdam; de „Merapi", van Rorierdam n. Batavia, vertrok 13 Fe^r vaD Marseille; de „Prins Willem III", v*n Suriname naar Am sterdam, arriveerde 13 Febr. te H&vre; de „Spaarndam" arriveerde 13 Febr. van Nieuw- York te Rotterdam; de „Bundesrath", van Oost-Afrika naar Rotterdam en Hamburg, passeerde 13 Febr. Ouossant; de „Gelderland", van Java naar Rotterdam, is 13 Febr. Pantel- laria gepasseerd; de „Werkendam", van Am sterdam naar Nieuw-York, is 13 Febr. Beve- zier gepasseerd. By kon. besluit is goedgekeurd dat C. Neefjes, burgemeester van de gemeente West woud, is benoemd tot secretaris dier gemeente. Aan mej. W. Chr. Scbröder, geboren te Neuenkirchen (Duitscbland), Th. B. Haver kamp, geb. te Muckhorst (Duitscbland), S. H. M. Kellermann, geb. te Munster (Duitsch- land), en A. Kemper, geb. te Bentrop (Duitsch- land), vergunning verleend tot het geven van lager onderwys, mits zy overigens aan de1 daartoe by de wel gevorderde vereischten voldoen. Gemengd Nieuws. Aan S. Yalientgoed zal morgen, Zaterdag, het voorrecht ten deel vallen ge durende 40 jaren werkzaam te zyn geweest in de steenhouwerij, opgericht door wyien den beer J. C. Van Venetie en thans gedreven door diens zoon den heer P. J. Yan Venetie. Yalientgoed is er dan ook de oudste knecht. Het Openbaar Ministerie by het kantongerecht te 's-Gravenhage heeft hooger beroep aangeteekend tegen het vonnis des kantonrechters, waarby een lid eener weer- baarheidsvereeniging is ontslagen van rechts vervolging ter zake overtreding der wapenwet. Voor de Rotterdamsche recht- bank is gisteren behandeld de zaak van den Duitschen zeeman W< inroth, beschuldigd op 22 Aug. des vorig n jaars een vrouw, met wie hy geruimen tyd omgang had, van het leven te hebben beroofd, door haar aan het hoofd te verwonden en daarna te wurgen. Omtrent bekl., die gepoogd h id door zelf moord onmiddellijk na het plegen zjjnerdaad zich aan de justitie te onttrekken, werden ge->n ongunstige verklaringen afgelegd; wel omtrent het slachtoffer. Uit de getuigenverklaringen is niet af te leioen of de wond aan het hoofd een gevolg is van een val tegen de tafel, dan wel door een of ander voorwerp toegebracht. Het O. M., dat acht jaren gevangenisstraf vroeg, nam echter aan, dat bekl. zeker heeft gehad het opzet om te dooden, en niet het plan om te mishandelen. Als het opzet om te dooden bestaan heeft, doet de wyze, waarop gedood is niets ter zake. Op de dagvaaming moet hy dus veroordeeld worden. De zaak blyft ernstig, het ontnemen van het leven by een medemensch is een der hoofdzonden sedert de oudste tyden. Dit laatste zeide het O. M. In antwoord op de verdediging van mr. Fruin, die bekl.'s schuld niet bewezen en in elk geval de straf te zwaar achtte, daar z. i. de dood een ge volg is geweest van een val, tydens een worsteling. Gisteravond om zes uren onder- vond trein 119 van Amsterdam naar Helder belangryke vertraging, doordat de mach ue van den goederentrein 1020 ontspoor e, waar door beide sporen versperd werden. Per^oon- ïyko ongelukken hadden niet plaats. Te "Wormerveer verwisselden de reizig rs van de treinen 119 en 134 met elkander van trein. Er wordt hard gewerkt om de sporen vry te krygen, daar het verkeer belangryke ver traging ondervindt. Yan den doofstommen wielryder Sutherland Royaards is bericht ingekomen, dat hy dacht hedennamiddag tegen 4 uren op het Frederik8plein te Amsterdam aan te komen. Omtrent de aanranding te Elat verneemt de „Tel.'' nader het volgende: De landbouwer B. V., aldaar, had Dinsdag avond eene byeenkomst bygewoond en keerde tegen halfclf ongeveer huiswaarts. Op het binnenpaadje, dat naar zyne woning leidt, ge komen zynde, werd hy eensklaps door iemand, die zich achter de heg had schuil gehouden, beetgepakt, en door dezen tevens om f 200 gevraagd. B. V., die weigerde, zette het daarna op een loopen, waarna hy met een revolverschot in het achterhoofd werd getroffen. Gelukkig is de toestand niet levonsgevaariyk. Spoedig werd de politie met het voorgevallene in kennis gesteld, waarna èn ryks èn gemeente politie naar alle kanten onmiddeliyk naar den vermoedeiyken dader zoebten. Een paar personen werden reeds in verhoor genomen, doch zonder resultaat. Een derde persoon bevindt zich als vermoe- deiyke dader, naar wy vernemen, in voor- loopig arrest. In verband met dezen moordaanslag werd Woensdag door de politio to Tiel nauwkeurig op de vreemde landloopers toegezien. Een, wiens signalement veel overkomst heeft met dat van den dader, is aangehouden en gisteren naar Elsfc overgebracht. In hooger beroep is voor de Groningsche rechtbank behandeld de zaak van H. Oosta, beurtschipper van Aduard op Groningen, beschuldigd geen pogingen in bet werk gesteld te hebben om zyn zoon te redden, die over boord was geslagen en verdronk. Beklaagde waa in appèl gekomen van een vonnis van den kantonrechter te Zuidborn, waarby hy veroordeeld was tot 3 maanden hechtenis. De rechtbank heeft het vonnis van den eersten rechter vernietigd en don beklaagde vrygesproken van het hem ten laste gelegde, als zynde dit niet bewezen. In de Friesche Zevenwouden zyn de greidlanden, in de polders gelogen, reeds alle „onder den mest." Het zachte winterweder liet dit toe, de wyken en vaarten waren geheel vry van ys, waarom de boer den mest, direct uit den stal niet zelden, naar de landeryen liet varen en daarover uitstrooien. Dit werk geschiedde thans door de vaste arbeiders van den boer, tusschen de melk- tyden id, met behulp van losse arbeiders, de laatsten tegen een daggeld van 60 a 70 ets Slot.) Dat zal een feestdag zyn, als hy den jongen •en sommetje in de hand kan drukken en zeggen: Hier, jongen, kleed je goed, opdat je eene fatsoenlyke betrekking krygtl En hy zou zich een paar nieuwe pakken koopen en er goed, zeer goed in uitzien 1 De oude droogde zich de oogen. Waariyk, de tranen kwamen hem by de gedachte reeds in de oogen. Laurens was nameiyk zyn afgod I Ook daarin hadden zy geiyk, al de neven en nichten. Maar nog eenmaal: het ging hun niets aanl Maar zal by zeker komen? Ja, ja, hy zal zeker, zeer zeker komen. Misschien duurt het zoo heel lang niet meer, dat hy het geld voor de reis by elkaar heeft. Het kan hem immers van morgen af—nu reeds beter gaan 1 Yan toen af was de oude Klettner een ander. Slechts zelden mopperde hy nog over zyn dom been of den ouden, krommen rug. Onverdroten, vroeg en laat was hy aan het werk. Dikwyls prevelde hy iets binnensmonds, en dan gleed als 't ware eensklaps een zonne straal over het gerimpelde gezicht. De neven en nichten stonden verbaasd. Let eens op, dat staat in verband met zyn Laurens I Maar zy zeiden en vroegen niets. Het was nu eenmaal het gevoeligste punt van den oude. Zoo ging de zomer voorby. De herfst kwam. Een natte, ongezellige, koele herfst. Klettner had nog altyd werk, dag aan dag. Hy was opgewekt en tevreden. Al heelwat blanke zilverstukken lagen gereed voor hem! En hy hoopte er nog etteiyke by te leggen eer de winter kwam. Maar deze had ditmaal haast l Het domme verwenschte been! bromde de oude weer eens op /.ekeren dag. De natte bodom bekwam hem niet goed, hy moest het werk staken vroeger dan andere jaren. Drommels, dat do winter ook zoo spoedig komen moest l En de brandstof I Wat kostte die een heidenech geldl Andere winters dacht hy daar nauwelyks aan. Hoe heerlyk, als het zoo gezellig warm was. Ditmaal echter kon hy het geld anders gebruiken l Maar als hy nu als hy nu eens niets daarvoor uitgaf -— Zoo'u uur lang per dag zou hy het wel volhouden in het bosch. En dan zou hy toch menigmaal een arm vol naar huis dragen. Zeker, zoo gezellig warm zou het dan niet in zyne kamer zyn. Maar zyn Laurens dankte misschien den Hemel, als hy het zoo warm had! De verwondering van de nichten en neven werd nog veel grooter, toen de oude zelfs hout begon te sprokkelen. De koekoek mag weten, wat dat beteekent l Er waren koude dagen in dezen winter byzonder koude. Groote yskegels hingen by dozynen aan de dakgoten en de sneeuw kraakte by eiken voetstap. Wie maar even kon, bleef ln de warme kamer. De oude Klettner strompelde en hinkte dag aan dag naar het bosch. Mot zyn been ging het slechter dan ooit. Geen wonder by die Siberische koudel Dat het anders kon zfin, bekende hy zich- zelven slechts zeidon. Alleen, als hy styf van de kou was en nauwelyks zooveel hout thuis bracht, dat hy een heel klein beotje warm kon worden, begon hy heel stil en zachtjes te overleggen, dat het eigeniyk toch eene eene domheid was, zich zoo af te beulen voor den jongen, die hem toch byna al zyn geld Yerder kwam hy echter nooit. Foei, oude foei! De koude hield aan. Kwam hy nu toch eindeiykl Hy zou kunnen sterven, eer hy zyn Laurena weergezien heeft. Maar dan schudt hy het hoofd. Domkop, hy sterven I Geen mensch zou zoo wreed kunnen zyn, laat staan onze Lieve Heer! Neen, Die zou het nooit kunnen gedoogen, dat de modder op den ouden Klettner neer plofte, nog eer hy zyn Laurens weergezien hadl Het was reeds einde Februari en de koude verminderde nog altyd niet. Integendeel. Het was byna nog kouder dan vroeger. Klettner strompelde nog altyd naar het bosch, om hout te sprokkelen. Reeds op twee avonden, juist als de oude in het bosch waa, zag de een of ander een jongen om het huisje sluipen. Hy waagde zich niet tot de deur; maar door de vensters keek hy in het met sneeuw bedekte tuintje. Ik verwed er myn hoofd op, dat het Laurena is. Tot den oude echter zeide niemand wat. Men wilde eerst den derden avond nog af wachten. Maar ale hy het was, mocht men den oude dan feliciteren Lieve Hemel, wat zag de kerel er uitl Verscheurd en verwilderd als een rood huid! Hy is zeker met do roodhuiden op de buffeljacht geweest l De derde avond kwam. Het had hard ge vroren. De boomen hingen vol kristallen. Overal glinsterde en schitterde het. De oude strompelde en hinkte weer naar het bosch. Zyn been sleepte hy met moeite over den met ys gepantserden bodem voort. Een een domheid l prevelde hy weer een8 binnensmonds. Schurk, roofdier, ontaarde vader I Maar het verwenschte been had schuld. En Laurens liet ook zoo verweD8cht laDg op zich wachten. Jammer, de deugniet, Laurens, kwam dit maal niet. En de oude bleef ook zoo eeuwig lang weg van zyn sprokkelen. Maar wat gingen Laurens en zyn gekko oude hun ook aan. Men was het spionneeren in de koude moede en zat liever achter de warme kachel. Laurens ging intusecben de stad uit. Het was zeer donker. Anders was hy om dezen tyd al lang weer terug geweest. Maar van daag kwam hy maar niet terug. Hy had niet eens een ellendig koperstuk meer in den zak. Zoo ging het toch niet meer! Misschien ware het toch beter geweest, ginds te blyven. En werken als een os en daarby het koeter- waalsch van Engelschl En gedurende al dien tyd die verwenschte drukking daar op de borst. Anderen zoudeu het misschien heimwee genoemd hebben.— Heimwee I Belachlyk I Maar het was ten slotte toch niets anders. Hoe zou hy zich anders zoo hebben laten afbeulen op het schip, alleen, opdat hy weer thuis kon komen. Nu was hy er. Dat hot hem nu zoo'n heillooze overwin ning kostte, den oude weer onder de oogen te komen! Zeker, hy had er zyn redenon voor. Bovendien, de oude had van kindsbeen af onzinnig veel van hem gehouden. Zoo iets breekt altyd weer door door dik en dun van de ergste ondeugden I De Hemel weet het: de oude wordt gek van vreugde, als hy zyn Laurens maar eerst weer beeft. Op het hoe komt het hem in 't geheel niet aan. Nu ging hy direct het bosch in. De Land- straat maakte daar juist zoo'n domme bocht. Hy wilde toch eens zien, of hy nog den weg vond in de duisternis. Yroeger had hij er een dolzinnig genoegen in, zoo in het donker er op los te loopen. Het bosch was zyn moest gelief koosd terrein. Byna elk boompje kende by. Of de oude eik daar nog stond En de kleine bauk daaronder? Hier links moet het zyn nog wat verder naar voren, juist. De sneeuw maakte het behoorlyk licht l Wat grijnst zy iemand van de takken aan! Zoo lykacbtig, zoo onheilspellend! Dat doet de mane8Chyn. Daar is de eikEu de baukHel en duivel, daar zit iemand 1 Hél Hé! Dat is om zich de longen uit te schreeuwen I h y zoekt in de broekzakken keert ze

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1