RIJWIELEN. J. DE WILDE, Te koop of te lninr: Dag- en Nachthemden, Pantalons, etc., Sciopticon-LicliMden. Ifijne Goudsche en Leidsche Kaas. SPECIALITEIT solied gemaakte MMSS- en KIBB2B- ONDERGOEDEREN A Boekhandel m F. H. J. BEKKER, Amstelodamensia. ABtwGorfl aan Dr. R. Fruin Horloor Francais et Saisss. A. WOUTERS m DER VELDE, Koetsier. Piano-Onderwijs. Straatvuihiis, Adres: J. VREUGDENBURG, kleine Boerderij, J. L. CREIJGHTON. Aalmarkt 35, Leiden. Kindermans Gasgloeilicht-Mij., Amsterdam. H. C. MEERBURG Hl. Pz., Ouden Singel 174,176,178. Zieken, Zwakken en Eer- stellenden, Soogewserd £To. 74. TE HUUR, ad 285: Itiio es Fraaie HasJfsites. Amerikaansch Orgel. Weder Ontvangen: J. DE WILDE, Vrijwillige Verkooping Steigergereedschappen en Houtwaren, Weldadigheid! "Wielrijders, doet uw voordeel! OPRUIMING van alle voorradige RIJWIELEN, met groote korting wegens verbouwing. 368 20 Hoogewoerd 162. W. DISSELDORP, Leiden. De Moeders. Reeds voor eenige weken ging van dit toonselspel een zekere roep uit; de officiéél® zoowel als de particuliere tritlek lieten er zich over uit en verschillende, zeer uiteenloopende gevoelens werden te berde gebracht en met warmte verdedigd. Hier werd het stuk hemelhoog verheven, ginds met een min achtend schoudorophalon begroet; hier zag men er alles goeds en groots in, elders word het eene mislukte poging geheeten. Als overal zal ook wel hier de waarheid zoowat in het midden liggen. Toch kan ik my begrijpen dat het werk tot zóó verscheidene beoordeeliogen aanleiding heeft gegeven. Voor wie alles „au sérieux" en goedschiks opneemt, moet het groote schoonheden bevatten, voor den ongo- loovige, den niet geestverwant levert het heerlijke motieven voor parodie en spotzucht. Laat ons kalm en rustig beschouwen, zonder partijdigheid, zonder vooringenomenheid. Aller eerst de feiten 1 Robert Frey is door oen knorrigen, lastigen vader op diens kantoor verkeerd en norsch behandeld, het jonge mensch snakt naar vrij heid, om zich over te kunnen geven aan kunstillusios on succès droomen. Hij wil artist worden, componist. Als het thuis niet laDger gaat, wordt bij, mede door toedoen van een oom van vaderszydo, Ludwig Frey, verstooten en by gaat heen met zijn® geliefde, een moisje uit den minderen stand, Marie Weil. Met haar leeft h[j in Btrlyu, z\j voorziet in beidor onder houd door hard te werken, terwijl hij droomt en p3inst Twoo jaren na zjjn vertrek sterft zijn vader, het groote schrikbeeld, het struikelblok. Uit de courant verneemt Robert dat. Nu komt het vtriangen naar het ouderhuis weer boven; in zijn gewone omgeving kan hij niet leven, hij wil terug, om weor tot zicüzelven te komen. Van zgn heimwee schrijft by aan zijne zuster Hedwig, die hem altijd geholpen, gesteuDd en beschermd heeft. Dezo maakt een vriend haars broeders, Rolf Munk, daar mede bekend en, als zy een gesprok tusschen haar moeder en oom Ludwig, waarin eerst genoemde het diepste berouw over de ver- etooting aan den dag legt, afgeluisterd heeft, ook de moeder zelve, die nu gaarne haren zoon, tegen allo dreigementen en knorrige raadgevingen van den oom in, weder in haar huis opnemen wil. Munk, die vroeger Robert heeft willen leiden en vormen, wil ook nu hem terughalen. Hy gaat en vindt hem in een toestand vaaa vreoseiyke overspanning. De onbegrepen zenuwmensch haakt naar rust, naar verbetering; lichameiyk zoowel als gees- teiyk is hy hard achteruitgegaan. Marie Weil wil niet van eene toenadering weten, maar hem is het verlangen te sterk hy gaat hoen. Na zyn vertrek is Marie ontroostbaar; zy, die slechts in en door hem looft, kan die schei ding niet dragen. Zy wil hem terughalen; hy zal, hy moet komen, want een ©nvortreekbaro bani houdt hon samengeklonken: zy moet moeder worden. Tot nu to» heeft ze dat voor Robert verzwegen, nü moet hy het weten. Robert is iDtuesohen thuisgekomen en gaat zich onder invloed dier rustige, liefdoryke omgeving kalmer gevoelen daar komt plotse ling Marie hem zoeken. Zy ontmoet Hedwig en wordt door dozo mot allo teekenen van achting, liefde en dankbaarheid ontvangen. Zy heeft zóó oneindig veel voor den broeder gedaandat willen do moeder en do zustor erkennen, ja, zoo mogolyk vergelden. Eorst is Marie terugotootmd, angstig, zy vraagt elechts naar Robert, zy wil niet vertoedord en dua misleid worden. Robert hoort haar toe, haar alleen, en niet aan zyns farailio. Doch als nu Hedwig, zacht met haar spre kendo, gaat vertollen van Roberts ziehjziokte, van zyn gevoel van loegto en verlatenheid, zyn heimwee, als ze praat ovor don brief, dien hy geschreven heeft, dan gaat Marie het wreede licht op, dat het geluk, waarvan zy droomde, voor haar niet bestaat, dat niet zy do persoon kan zyn, die hem door en met bare lief Je het leven en zelfs do toskomst geven kan, dan beseft ze hoe voor hem nog iets andors noodig is en dat een klove hen onvorbiddelyk scheidt, scheidt voor eeuwig. Nu ziet ze het in: als ze hem waarlyk lief heeft, moet zo afstand van hem doen, zelve heengaan on hom in het ouderhuis achter laten. Door Hedwigs woorden bewogen, ziet zy dat alles in, zy gevoelt het nu diop, en flor en sterk als zo is, wil zy Robert dat offer breDgon. Aan Hedwig deelt ze het groote geheim mede van hun kind, maar Robert mag hot nu niet woten. Het afscheid van hem valt haar zwaar, zwaarder dan aan den vor- blindon man, die zichzelven niet kent; maar hot is voor zyn geluk, voor zyn leven, en zy gaat dus, terwyi hy achterblyft om óf een nieuw leven te zien aanbreken óf zyn ondergang tegen to gaan ver van haar, die hy meende lief te hebben. Dit stuk nu heeft de gemoedoren warm gemaakt en daartoe is inderdaad rykiiyk stof. Ons komt het voor, dat wy de waarheid het moest naby zyn als we zeggen dat de schry ver Georg Hirschfold ongotwyfold iemand van groote talenten is, doch die nog niet alles ver werken kan, wat zich aan zyn geest *oordost. Schoono gedachten bevat het werk zeer zeker, mair talryk zyn de incons qutnties, ernstig du bezwaren, die daaruit tegen het ganseho stuk ontstaan. Waarom heet dit stuk „do Moedors"? Ziedaar het grootste raadsel. Een zeer bevoegd criticus heeft er in gezien: de ver'aoorlyking der moederlyke liefde. Dat nu ia Ufct dool van den schry ver zéór stellig niet geweest. Niets minder dan dat. Dora Frey heelt haren zoon, 'tzy dan onder pressie van anderen, zwaar n.iskond en gevoelt daar later diep berouw over, maar dat is slechts een noodzakeiyk moment, eon schhkel in de keteneen leidende gedachte i6 het niet. En bovendien is zy de eenige moeder, die, als zoodanig, eene rol vervult. Marie Weil hoopt mosder te werden, doch put uit dat feit eenig en alleen een argument, en wol een, dat zij spoedig weer opgeeft. Niet dat moederschap teekent haar karakter of haar handelingen, maar haar liefdo voor Robert; het offer, dat zy hem brengt, brengt zy niet uit liefde voor haar kind, maar uitsluitend uit liefde voor hem. Niet moeders of moederliefde heeft Hirschfeld willen schilderen; de verzoening met zyne familie, de terugkeer in het ouder huis is veeleer het werk der zusteriyke liefde. Zy heeft altyd in hem geloofd, zy is ongo voelig gebleven voor den barden druk, dien anderen wilden uitoefenen, zy is aoor alles heen den verdwaalden broeder trouw gebleven De woorden van liefde, opbeuring en troost, die wy hooren, vloeion van Hedwigs lippen, niet van die van Dora Frey; de edele daden, die wy zien, verricht do zuster, nibt do moeder. Doch ook in die liefdo ligt het zwaartepunt nog niet. Wèl ligt dat, en zelfs eenig en alleen, in Robert en in zyne verhouding tot Marie. Dat is het, wat de schryvor ons heeft willen geven: een beeld van een armen zielszieke, den déséquilibré. Dat is Robert 1 Een beklagens waardige, weerzinwekkende krankzinnige. Be klagen doen wy den ongelukkigs zeker, van wien wy niets goeds hooren of zien, als wilde klachten, uiting gevend aan vage denkbeelden, aan onbegrepen, hooge illusion. Alles wil hy, niots kan hy. In zyn verward brein borrelt, gist en kookt het, doch zyn ziekte ontneemt hem de kracht om ook maar hot geringsto tot stand to brengen. Maar weerzin wukt dit kind van zyn tyd ook op, omdat wy nergens voelen dat ons aiedt.iyden geDoegzamen grond heeft. Heeft hy workeiyk talent of ziet alleen verblinde liofde dat in hem? Schuilt er in die waanzin ook de omnevelde vonk van het genio of gelooft hy dat alleen? Spruit zyn nhstsdoen uitsluitend voort uit zwakte van geest of aefcuilt er ook traagheid, luiheid onderWy weten het niet; tegenover die vragen is do figuur van Robert niet duidelyk genoeg getookond. Wel duidelyk en zeer be slist staat als hoofdmoment geschilderd de treurige, onbestaanbare verbintenis van zulk •on man met een meisje uit het volk, dat hem onbegrensd liofhee-ft en in hora gelooft, maar bom niet begrypt. Van een hoogor samengaan tusschen die twee kan geen sprake zyn, hunne zielen blyven elkander vreemd. Langzaam leert Robert dat inzien en gevoelen, by hem is do liefde een waau, een zelf misleiding gowoest, en tegenover het voor uitzicht van een uiteclyko beterschap kan by de vrouw laten gaan, aio hbin in het hoogste toch nut helpen of redden kan. Mot groot talent zyn die karakters van Robert en Mario geteukend, ook al is de af beelding niot volmaakt. Do zuster, Hedwig Frey, is een oeolo, sympathieke figuur. Ook aan haar h«*oft do schryvor veel liefde en zorg bestond, zy staat als gehoel duidelyk voor ons. Minder is dat mot de moeder hot geval. De dochter riotmt haar peen groote vrouw, een groot karakter." Eone lofspraak, die ten eeDen* male on verdiend is. Een waarlyk groot karakter verdraagt geen dertigjarenlange slaverny, een jreete ziel ia vry en onafhaokeiyk of weet zich dat te maken. Evenmin kunnen het mee brengen van vette ganzen en het bakken van tulband voor den verloren zoon als de hoogste uitingen van zieleadel worden aangenomen. Br Is in dit karakter iets ongoachevoems, iets hybriéisch. Da knorrige oom is zeer good ge- eeketst, zyn karakter wordt goed volgehouden. Relf Munk is een uiterst gewoon mensch, niet misdeeld van gezond verstand, en een goed en liarUiyk vriend. Dat hy in Hedwig zulk een edel hart wint, gunt ieder hom zeker gaarne. Vele en verschillende zyn de schoon heden van dit werk: de opzet is goed, de karaktertekening hier on daar uitstekend, de taal voortreffelyk. Toch zyn het schoonheden, die by eene gezetto lezing beter tot hun recht zullen komen dan by eene vertooning; nu gaat et' wel eens oen waarlyk schoon woord verloren of giydt een paradox onder het ge sprek door. Maar aan veel er in mogen wy onzo oprochte bewondering toch niet onthou- houdenwie zulk oen stuk geschreven hoeft, kan nog veel, zeer veel van zich doen ver wachten. Vergissen wy ons niet sterk, dan is de schryvor nog jong; zyn ryper talent zal, zoo wy hopen, nog schoone vruchten af werpen. De schouwburg was mooi bezet en het talryke publick volgde de opvoering met onverdeelde aandacht. Dit verdienden do ver tolkers ten volle. Jan C. Do Vos heeft alle eor van zyn regie. En de opvoering was zeker geen gemakkoiyko taak. Het stuk biedt den artisten groote, zeer groote moeilykhedon, die meerendeels glansrijk overwonnen werden. Het was ons een geluk Catharina Beersmans weer te mogen begroeten, wel nog niet geheel de oude, maar voorloopig toch zoo good als hersteld. Haar sp?l was, vooral in do laatste acten, voortreffelyk. De studenten-commissie bood haar een praebtigen ruiker aan. Alex. Faassen speelde Ludwig vlek keloos. Groot is myno bewondering voor het uitnemende spel van Alida Klein en Mevr. v. Kerckhoven. Alida Klein gaf e^n bewonde renswaardig blyk van haar supéri ur talent, Mevr. v. Kerckhoven overtrof zlchzelve. De groote scène tusschen deze beiden in de laatste acte was oen juweel van het zuiverste water. Jan 0. De Vos gaf zyne rol mooi sober, scherp afgeiynd weer. De zwaarste taak had ongetwyfeld Brondgeest, die don Robert speelde: een rol, verbazend moeilyk, by ulk woord gevaar opleverende m ho', beladieiyke te vervallen, wat den ioss^i, mondainen artist te moeiiyker moest vallen, daar deze taak geheel buiten zyn gewoon emplooi viel. Van daar dan ook, dat ik soms aarzelde, of bier en daar wel de juiste intonatie, het juiste gebaar gevonden was, of een enkel oogenblik zijn spel niet leed aan overdryving. Doch slechts een meer gezet overwegen, een her haald bestudeeren dier rol zou my in staat stellen bier argumenten aan te voeren, tbans zou het te ver voeren die détails to ontleden. Zooveel is zeker, dat hy zyne opvatting ge trouw bleef en ons toonde dat zyne gaven grout en veelzydig zyn. v. B. Burgerlijke Stand van Leiden. Eerste huwelijksafkondiging van 12 Januari. H. M. Neeb jm. 25 i. en \V. C. Beijerinck jd. 24 j. J. Galjaard ïm. 30 j. en F. W. Neder- berger jd. 23 j. N. J. Moonen jm. 27 j. en A. J liansjaar jd 38 j. 0. Van der Heijden jm. 37 j. en J. C. De W'ilde jd. 32 j. G. U. J. Verkerk jm. 44 j. en B. E. Vun Houten jd. 27 j. H. Herruor jm. 27 j. en E. Vonk jd. 30j. 1'.S. Hovinga jm. 29 j. en S. M. Van der Ree jd. 28 j. A. Van Buuren jm. 21 j. en A. Kragt ja. 29 j. ilurgerlyke Stand. HILLEGOM. Geboren: Maria Anna, D. van D. Kortekaas en U. Van der Eist. Jacobus, Z. van G. Van der J: gt en A. Paase. Getrouwd: J. '1 ermoer jm. 24 j. en C. Van der Hulst jd. 20 j. O voile den: J. R. Lommerse 20 m., Z. van W, M. Lommerso en C. M. Rusman. M. Koppert 61 j., echtg. van G. Kiood. NOORjjnVIJK. Geboren: Arie, Z. van A. Hazenoot en J. Spaanderman. Gehuwd: J. Spaanderman 24 j. en Trijntie Plug 23 j. Cornelia Broderode 26 j. en Anna Koi tekaas 25 j. Dirk Gerrit De Bruin 24 j. en Johanna Hoek 26 j. VOORSCHOTEN. Geboren: Francina, D. vau L. Vei baar en L. v. Egmond. Overleden: Jacobus Marbus 78 j., echtg. van J. Moonen. Geertje Nederbelman 11 in., D. van W. Nederbelman en G. v. Geut. Leven loos kind van D. Anker eu J. Anker. N O OK D W i J K. E K HO U TGeboren: Hendrika Emorentia, D. v. W. Ruigrok en A. v. Boorgoudiën. Ondertrouwd: P. G. Van Duin z9 j. on J. Van den Borg 19 j. ZOETEKWOUDE. Geboren. Karei Pioter, Z. van K P. Wiekkart en G. Christiaanso. Jo hannes Martinus, Z. v. J. M. v. Dijk en M. E. Riet bergen. Simonia Theodora, D. van J. W. Van der Salm en G. Klijn. Ja» Marius, Z. van G. Bruggemans en D. J. De Wit. Overleden J. M. Warmerdam jd. 1 j. A. Broekbuijzen jm. 64 j. P. H. Koning jd. 3 j. Kerkelyke Berichten. Woubrugge: Voor de Ned.-Hervormde gemeente zal Woensdag-avond 15 dezer, te halfzeven, optreden ds. N. De Jonge, van Utrecht. iIb de Sled. Werkinr. zyo opgesoMen: DATUM. DAGEN. Volw. pers. Eindo- rem Totaal 5 Jan. Zondag 60 10 CO 6 Maandag. 85 16 101 7 Dinsdag 85 21 106 8 N Woöiifldag. 92 21 113 9 Donderdag 91 18 109 10 Vrijdag 98 19 112 11 Zaterdag. 84 18 97 AD VEKTENTIËN Getrouwd: ANTON A. WAALS en ANNA M. KRÜGER, dio, mede namens wederzijd3che Familie hun hartelyken dank betuigen voor de vele bewyzen van belangstelling, ter gelegenheid van hun huwelfik ontvangen. Leiden, 14 Januari 1826. 345 9 Getrouwd: Jhr. C. F. GOLDMAN, lste Luitenant der Infanterie O.-I. Leger, en AGNIETA G. RIPPING. Leiden, 14 Januari 1896. 355 11 De Heer en Mevrouw Jhr. C. F. GOLD MAN— Rippino betuigen, medo namens weder- zydsche Familie, hun hartelyken dank voor du talryke bewyzen van belangstelling, by gelegenheid van huu huwelyk ondervonden. Heien overleed, te Hoorn, onze innig geliefde Zuster A. I. C. I E JONOH VAN ARKEL, ge huwd met Dr. A. L. VEENENBOS, Arts te Hoorn. 369 6 Uit aller naam, C. Th. DE JONGH VAN ARKEL. Heden overleed, zacht en kalm, in den ouderdom van byna 68 jaren, onze geliefde Echtgenoot, Vader en Behuwdvader CORNELIS GIJSBERTUS DAUDEIJ, in leven Kuiper te Voorschoten. 353 8 Uit aller naam, Wed. C. G. DAUDEIJ. Voorschoten, 13 Januari 1896. Natuurboter1.30 Prima ïafelboter. 1.10 1STE QUALITEIT Hoogewoerd IVo. 74. 343 1 1 eon deftig Heerenhuls met fraalen Tnln, op zeer goeden stand, alhier. Te aanvaarden met Augustus of September a. s. Schriftelijke aanvragen by W. A. TAN LITH, Papengracht No. 18. 218 7 IN ALS: 188 20 desverkiezend naar maat en eigen model. Amsterdam, Verschenen en alom verkrijgbaar: door 15. U. KLÖNNE. Prijs f O.S4L 360 12 Recommandeert zich voor alle reparation met een jaar garantie, ook voor de nieuwe veeren. Horloges schoonmaken fl.-,nleawe Veeren ƒ0.75 en ƒ1. Pendules f2.— a ƒ2.25, Regulateurs f2. 9 Hetting- klokken ƒ42.75 en ƒ1. 321 23 Hoek Haarlennnerstr. Sckapenstceg ISo. 3. Iemand met zeer goede getuigen voorzien, zoekt plaatsing als Koetsier of Voerman. BrieveD aan het Bureel van dit Blad No. 360. 5 MeJ. A. F. «E HAAS, gediplomeerd Koninklyke Muziekschool te 's-Gravenhage. Mej. C. M. JS&E 11AA8, gediplomeerd Nederlandscho Toonkunstenaars-Veceeniging. Adres: Lange Mare 34. 163 7 Straatvuilnls, vermengd mot Vfischafval, te bekomen aan de Gemeente-reiniging to Vlaardingen. Prysaanbiedingen franco te zenden aan den Directeur. 349 6 De ondergeteekende is bereid, «m met zyne foiivcrlftntinarn te werken in alle plaat sen des Ryks, tegen billyke vergoeding. 8805 8 Zij 1st Dg ei, Leiderdorp. TE KOOP, tegen Mei: oene by Leiden. Brieven aan het Bureel van dit Blad onder No. 347. 5 I I is de naam eener nieuwe soort Ga«gIoel- bratder, door onze Mü.in den handel gebracht. Wy leveren nu behalve den reeds met roem bekenden Mlndermacsbrander, die reeds met duizenden is verkocht, ook deze goed- koopere soort eveneens met prima kristal helder of zachtgeel kousje naar verkiezing. Alvorens zich Gasgloeilicht aan te schaffen, vrage men vooral eerst opgave of proeven aan by de ons vertegenwoordigende Firma 346 26 Breestraat 134, Leidon, koopt en verkoopt Effecten, wisselt Coupons, vreemd Bank papier en vreemd Geld. Geeft en neemt Geld op Prolongatie. Incasseert Wissels en QuitnnlUSa op Binnen- en Buitenland, tegen zeer blllyk tarief. 169 12 Het KANTOOR van de firma JAX ZUURDEEG ZOOIV is weder overge bracht naar 352 6 die El ERE moeten gebruiken, bestellen uitsluitend: 342 7 bet UEEREKKUX9 met TUIN aan den Hoogen Ryndyk naby Leiden, No. 128. Bevattende: 4 Kamers, Serre, Keuk n, Bodenkamers, voorzien van Waterleiding en vele gemakken. 348 10 Inlichtingen verstrekken G. DE VINK, Steenhouwer, Morschsingel 279, Leide.j, en J. VELLENKOOP, Houthandel, Zoeterwoude, Opleiding in beide vakken voor Examen en voor de Praktyk. Primo Februari a. s. aanvang van den Cursus in de Nuttige Handwerken voor het Examen van 1897. Gelegenheid om zich als leerlinge aan to melden 'a Maandags, 's Woensdagen 'sVrydags van 12 2 uren, Rapenburg 52A. 351 10 E. H. AEWËRDOXH. Ter overneming nangeboden: een prachtig Arafrik. Orgel, met 8 registers, weinig gebruikt, voor f 115, met garantie. Adres: Rapenburg 75. 357 6 Fijne Geldersehe Rammen, per heele 40, 50 en 55 Cts. p. pond. PicDic-Haninen, per heele met been 30 Cts., zonder been 37 Cts. p. pond. Boterhammenworet, by de heele 30 Cts. per vyf ons. Rookworst, per ons 10 Cts., per pond 45 Cts. Leverworst, Bloedworst, uitgesneden Ham, Bussenvleescla, Tafelworst In bussen, Rookvlceseh, enz. tegen con- curreerende prijzen. Natuurboter, fijn on onvervalscht, f 1.30 p. pond. Allerfijnste versohe Tofclboter, f 1.10 p. pond. Fijne Goudsche en Leidsche Hans, van af 25 tot 45 Cts. van af 20 tot 35 Cts.p. pd. Zuivere, verschc Bieren, 4y2, 5l/2 en 6«/a Cts. Margarine In alle prjjcen, per vaatjs tegen Fabrieksprys. 151 30 HOOGEWOERD 7 1. (om contant geld), op Vrjjdag 17 «fanuarl 1886, des voor middags te lO uren, aan de Boommarkt te Lelden, ten overstaan van den Deur waarder «J. F. TEUSIS, van eene aanzien- lyke partij zoo goed als nieuwe waarby 200 Stelgerhonten, 200 dito Delen, 300 Hortiellngen, 800 Sfeiger- touwen, 1 Kalkmolen, Kozijnen, Ra men, Deuren, Ladders, Kalkbakken, enz., enz. 356 16 Met voorkonni. van Burgemeester en Wet houders tal heden, Woensdag den vjjftienden Januari en volgende dagen eene COLLECTE gehouden worden ten voordeele van „De Ter- cenlgl.ng tot werkverschaffing aan hulpbehoevende blinden te Amster dam." Aan 260 blinden van alle kerkgenootschap pen wordt daar werk verschaft. Hoogachtend, 3B4 13 S. HEERTJES, Gemachtigde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 4