N°. 11008 Dinsdag 14 Januari, A0. 1896 <§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van §on- en feestdagen, uitgegeven. LEIDSCH DA&BLAD. PRIJS DEZER COTJRAUT: Voor Leiden per 3 maanden. Franco per post Afzonderlijke Kommers Offieiiiele Kennissevlnge»* f 1.10. 1.40. 0.05. PRIJS DER AU VERTENT IËN Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17£. Grootero letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Burgemeester en Wethouders van Leidon; Gezien art. 8, late alinea, der wet van don 2den Juni 1875 (Staatsblad No. 95), tot regoling van het toezicht bij hot oprichten van inrichtingen, welke gevaar, schade of hinder kunnc-n veroorzaken; Brengen bij dezo ter algemeeue kennis dat door ben vergunning ia verleend aan de firma TlhLE- MAN DROS en rechtverkrijgenden tot hei pl8at3en van een atoomketol in hot p<rc el Hooigracht 91/93, Kadastraal bekend Seotio I Nos. 475,13U2J74 cu 2255. Burgemeester en Wot houders van Leiden, Leiden, F. WAS. Burgeaioeetor. 13 Jan. 1896. E. KI8T. Socretaria. Leiden, 13 Januari. Meer dan eens is reeds melding gemaakt van de boekbanden-tentoonstelling welke alhier door de vereeniging „Kunst toegepast op boek banden" werd georganiseerd. De vereeniging heeft een korte brochure aan de geschiedenis der boekbanden gewijd, een soort van handleiding bjj de heden in de Hartevelt-zaal van het Stedelyk Museum, geopende expositie. Daaraan is het volgende ontleend. Na gewezen te hebben op de groote techni sche moeilijkheden, om een mooi bandje te maken, wordt gezegd: De artistieke boekband is daarom ook 6teeds het troetelkind der eerste standen geweest. In de middeleeuwen trokken vooral de ryk versier de misseden de aandacht. Al wat kostbaar was, werd bfl de vervaardiging gebruikt; goudsmid, lederbewerker en ivoorsnyder werkten semon om een geheel te verkrijgen, dat waardig op de altaren pryken zoude. De Italiaansche Renaissance brengt een be langrijken omkeer te weeg. In het Oosten, vooral in Porzië, waren verzorgde banden reeds lang in hoog aanzien; men wist daar het leder uitstekend te bewerken en door middel van stempels bladgoud en schilder werk te versieren. De laatste Kruistochten en de uitgebreide Italiaansche Levant handel brachte» deze nieuwe versieringen benevens betore wijze van inbinden naar het Westen over. De metalen band, die het boek log en zwaar maakte, verdween en aan den lederen boekband met de daarbjj passende handver- guldiag werd *lce»*en de voorkeur gegeven. De eerste Iulieensche Renaiss*ncebanden hadden een beslist Oostersch karakter en daarmee brak het schoonste tijdperk van den boekband aan. Hij mocht zich verheugen in de bescherming van mannen als Matthias Corvinus, Aldus Manuzio, beroemd Vene tiaansoh boekdrukker, De Medici, van de Pauselijke hoven, kortom van al wat aan zienlijk was. Door de oorlogen van Francois T werd de Italiaaneetae kunet naar Frankrijk overgebracht, waar zy vooral in Jean Grolier, vicomto d' Aguisy, schatmeester van drie koningen, een sympathiek vriend vond. De mooiste boeken uit zijn bibliotheek prijkten met ban den, wier sobere, geometrische varsiering zich als Groli-r-styl door gebed Frankryk ver spreidde. Op aucties behalen dezo Grolier- banden pryzefi van 8- a 10,000 -fr. Voortaan bleef Frankryk „la patrio de la reliure artistique." Trouw weerspiegelde de kunstband den tijd geest. Onder Henri II en Diane de Poitiers werd de sobere Grolier-styl door een meer weolderigen verdrongen, die zich uitte in amoureuze emblemen en kleurig handwerk, dat in ingewikkeldheid de hofintrig«s even aarde (stylo A entrelacements). Onder den somberen Henri III de zeer stemmige semis- styi, een regelmatig dessin van kleine stem peltjes, terwijl dj koninkiyke banden versierd werden met doodshoofden en dergelijke minder opwekkende motieven. De banden A la Margureite, aldus genaamd naar Marguerite de Valois, zien er aardiger uit kleine madeliefjes en palmtakjes verlevendigen het regelmatige semis; later werden er geome trische versieringen bygevoegd ea een nieuwe richting la Fanfare ontstond .Onder Louis XIV kwam de Badier-styl in zwang, wiens fyn gepunte stempeltjes als goud borduurwerk den band bedekten. Met dezen Badier-styl heeft de Franscbe kunstband zyn hoogste punt be reikt. Gedurende de volgende eeuwen zonk by steads lager, om eerst in de tweede helft onzer eeuw te herleven. Engeland, Italië on Duitschland volgden min of meer getrouw deze richtingen na. In Duitsch land interesseerde de keurvorst August von Sacbsen zich vooral voor kunstbindwerk. In ons land is alleen de Badier-styl nagevolgd door den reeds tydena zyn leven vermaarden Magnus Hendrickz. Wat genoemde eerste expositie In de Hartevelt-zaal betreft, er is eene ryke collectie byeengebracht, dank zy de medewerking van de hoeren Jbr. Mr. Victor de Stuers, Hugo Suringar te Leeuwarden, W. P. v. Stockum en Zoon, Den Hiag, dr. S. G. De Vries, Louis D. Petit alhier e. a. Ook uit het Museum voor Kunstny verheid te Haarlem en uit de Waal- sche en Thysius bibliotheken werden by dra gen verkregen. Met hare talryke donkerbruinkleurige vi trines, lessenaars en stillevens, en dekasten, gevuld niet alles, wat op het boekbindersvak betrekking heeft, en het oud eik'nhouten ameublement, heeft do zaal, ho—«dien ver sierd met een paar keurige plantengroepen, orchideeën en palmen (welwillend door den heer Ballego afgestaan), een hoogst deftig aanzien. Het is te hopen voor hot voiyverige be stuur der jeugdige Vereeniging (bestaande uit de heeren J. A. Loebèr Jr., alhier, H. W. Ywema Jr. te Utrecht en D. N. Verschoor te 's Gravenhage) dat der tentoonstelling een druk bezoek ten deel moge vallen. Natuur- ïyk komen wy in dit blad uitvoeriger op een en ander terug. Di groote zaal van h9t „Hotel du Nord" was gisteravond weer zeer goed bezet by de tooneelvoorstolling, welke er door het gezel schap van den heer S. H. Boesnach werd gegeven. De opkomst was ditmaal zelfs by- zpnder groot; er kwamen byna plaatsen te kort. De drie opgevoerde stukjes vielen by- zonder in den smaak en verschaften veel ge noegen, vooral wat de blyepelen betreft, die by herhaling in opgewekte stemming brachten. Blykbaar was er by de keuze der stukken dan ook aan gedacht, dat het publiek, het welk deze voorstellingen by woont, er voor zyn pleizier komt. Beroepen is by de Ned.-Herv. gemeente te Goudriaan de heer T. Lekkerkerker, cand. tot den H. Dienst te Leiden. By de Ned.-Herv. gemeento te Woubruggo is beroepen ds. Rappard, te Zuilichem c. a. Met ingang van 25 dezer benoemd tot burgemeester van Hazerswoude mr. J. Bruyn, met toekenning van eervol ontslag als bur gemeester der gemeente Leimuiden. By het gemeentebestuur van Delft is ingekomen het voorstel van Ged. Staten be treffende de grensregeling dier gemeente. In «cm Zaterdag in h«t Notarishuis te Rotterdam, onder voorzitterschap van den heer H. S. Van Reeeeme, gehouden verga dering, werd op voorstel van den voorzitter onder applaus warme hulde gebracht aan den Transvaalschen staatspresident Kruger, voor zjjne rechtschapen behandeling der over wonnenen en voor zyne kalme en beleidvolle behandeling van zaken. Verschillende uitgenoodigden, verhinderd de vergadering by te w#m«, zonden brieven van instemming. In eene discussie, waaraan verscheidene aanwezigen deelnamen, werd algemeen de wenscheiykhaid erkend, om, gedachtig aan de oude Hollandsche spreuk: „Eendracht maakt' macht", de krachten niet te versnip peren, maar zoo mogelyk liever aan te sluiten aan de bestaande Ned. Zuid-Afrikaansche Vereeniging te Amsterdam, waarby van ver schillende zyden de opmerking werd ge maakt, dat dt-ze zich minder dan gewensebt was op practisch terrein bewoog, terwyi vooral het krachtig bevorderen der emigratie van geschikte Hollandsche landbouwers en anderen, als een tegenwicht van de instroo ming van minder gewenschte vreemde ele menten, eene zaak van groot gewicht geacht werd Ook werd by de onzekerheid, hoe nu verder het verloop van zaken zou zyn, de wenschelykbeid uitgesproken, om by onver boopte noodzakelykheid dadelyk gereed te zyn met het verschaffen van geneeskundige hulp, verbandmiddelen, enz. Daar men intusschen algemeen van mee ning was, dat er wel geen bezwaar zou be staan by de Nederl. Zuid-Afr. Vereeniging om ook deze zaken in haar programma op te nemen, werd met algemeene stemmen besloten aan de genoemde vereeniging te kennen te geven, dat men wenschte te Rot terdam eene afdeeling dier vereeniging op te richten; alle aanwezigen verbonden zich om als lid toe te treden. Na ontvangst van het antwoord zal dan een bestuur worden ge kozen en verdere propaganda voor deze zaak gemaakt worden. Ten slotte deed een der aanwezigen het met toejuiching ontvangen voorstel om prof. Spruyt, den volyverigen secretaris der Ned Zuid-Afrik. Vereeniging, uit te noodigen, te Rotterdam eene voordracht te komen houden over Zuid-Afrikaansche toestanden. Aan een in de Staatscourant van 12/13 dezer voorkomend verslag van den comman dant van Hr. Ms. schoener „Suriname", belast met het politietoezicht op de visschery in da Noordzee, van 11 tot 24 Dec. 1895, is het volgende ontleend: De vangst werd slechts middelmatig ge noemd, hoewel er toch menige schelvisch binnengehaald werd. T3l van Engelsche steamtrawl rs bewogen zich op het terrein en de klacht werd menigmaal vernomen, dat deze met hunne sleepnetten door do beug- ïynon heenvoeren of te nabft kwamen, het geen in cieze lange nachten nog niet altyd aan opzet is toe te schrijven, als men in aanmerking neemt, dat de schelvischbouglyn 7000 M. lang is. Slechts een der over treders, de Hullsche steamtrawler H. 55, die in de beugiyn van H.D. 32 („Da Saturnus") was gevaren, zonder echter schade aan te richten, was herkend: deze werd opgespoord cn den 20ster. December des namiddags ge vonden. Den gezagvoerder werd aangemaand voortaan omzichtiger te wezen in de naby- heid der beugers, hetgeen door hem beltiofd werd. Des nachts werd zooveel mogelyk in de nabybeid der beugers gevaren, doch peen enkele maal werd de hulp der „Suriname" ingeroepen. De 1ste luit. J. F. Schmöle, van den staf der genie te Haarlem, is aangewezen om 1 September a. s. op te treden als leeraar by de kon. mil. academie te Breia. Tot leeraar in de wiskunde aan het gymnasium te Arnhem is benoemd de hoer D. P. A. Verr|jp, te Deventer. Onder het voorloopig bestuur van de heeren dr. J. Endtz te Schiedam en dr. A. Myolicff te Breukelen wordt, naar de „N. R. Cl." verneemt, een Maatschappij opgericht onder den naam „On ïerlinge Verzekenngs- Maatschappy van gen-eskumiigm tegen de financiële gevolgen van Invaliditeit." Deze Maatschappy heeft ten doel geld eiyke uitkeeringen te verstrekken aan de deel nemc-rs, die door ziekte of ongeluk niet in staat zfin de geneeskundige praktyk uit te oefenen. Hèt ontwerp-reglecnent is reeds aan verschillende belanghebbenden toegezonden. Weer gaat het gerucht, dat de gouver neur van Suriname, de heer Van Asch van Wijek, zal aftreden Thans meldt de corres pondent van het „Vad." te Paramaribo, ver nomen te hebben, dat de gouverneur ontslag heeft genomen «1 in Mei a. s zal ropatrieeren. Men schrfift uit 's-Hertogenbosch: Sinds geruimen tyd was er niet zooveel belangstelling by de gemeenteraadszitting als Vrfidag avond. Dit was niet te verwonderen. Het gold het ontslag geven aan een hoofd ambtenaar, den heer F. M. L. Kerkboff, ingenieur-architect der gemeentewerken. Reeds maanden was over deze zaak gesproken; in verschillende Raadsvergaderingen was er druk ovor gedebatteerd, rapporten en nog eens rapporten waren door verschillende conanais- siën uitgebracht, tot eindelyk Vrydag een beslissing zou worden genomen. Naar aaoleioing van de in de voorlaatste vergadering gevraagde opinie aan burgemees ter en wethouders omtrent deze zaak, werd hieraan thans door den burgemeester voldaan. Breedvoerig gaf de burgemeester te kennen, dat de ingenieur-architect niet geheel en al zóó onkundig was, als men voorstelde; dat hy vele ongelukken en tegenspoeden by het uitvoeren van werken heeft gehad, in één woord, dat het dageiykscb bestuur van oordeel was in bet vervolg wel met dien ambtenaar te zullen kuDnen werken. Een scherp en langdurig debat vóór en tegen genoomden ambtenaar volgde nu, en toen werd tot stemming overgegaan. De uitslag was, dat de motie van het lid jhr. rar. A. Van Sas30 van IJsselt, om den inge nieur architect tegen 1 Mei 1896 eervol ont slag te geven, werd verworpen met 14 tegen 7 stemmen. Het gevolg van dezen uitslag zal zyn, dat de commissieleden, de heeren jhr. mr. A. Van Sasse van Ysselt, L. C. J. Bogaerts en H. C. Dobbe, die in een der vorige vergaderingen zulk een scherp rapport uitbrachten over do onkunde en knoeieryen van den ingenieur- architect, zullen moeten aftreden. Deze heeren toch hebben verklaard, dat hun plaats niet meer in het college van den Raad zoude zyn, indien de Raad mocht besluiten den architect te handhaven. Naar de „Noordbrab." uit goede bron verneemt, heeft de heer jhr. mr. A. Van Sasse van Ysselt te 's-Hertogenbosch zyn ontslag genomen als Hd van den gemeente raad. De Staatscourant van 12 en 13 dezer bevat een staat van de gevallen van besmet- teiyke veeziekten in Nederland, voorgekomen gedurende de maand December 1895. Van mond- en klauwzeer werden in De cember geconstateerd 6 gevallen by het vee van 1 eigenaar (in de gemeente Aarlandor- veeD, prov. Z.-Holland); kwade droes kwam voor bij 3 paarden van 3 eigenaars schurf in 135 gevalbn by het vee van 21 eigenaars varkemzi kte, miltvuur en rotkreupel der schapen kwam voor by respectievelijk 25, 20 en 55 dieren van 21, 17 en 18 eigenaars. In Drente kwamen geen gevallen voor. De aandeelen van de verschillende pro vinciën in de lichting der nationale militie voor 1896 zyn aluus vastgesteld: Noord-Brabant 1252, Gelderland 1292, Zuid- Holland 2229, Noord Holland 1932, Zeeland 507, Utrecht 513, Friesland 862, Overysel 747, Groningen 700, Drente 320 en Limburg 646. Van de 11,000 miliciens der lichting zyn aangowezen voor de infanterie 8020, cavale rie 375, artillerie 2410 en genie 195. Blykens 63ne bekendmaking, voor komende in den Belgischen „Moniteur" van 5 dezer, zyn de uren, waarop het grenskantoor Strybeek (Meene) is opengesteld voor den invoer van rundvee en schapen uit Nederland, bepaald als volgt: van 1 November tot 31 Maart: des Maan dags van 1112 u. voormiddags; van 1 April tot 31 October: des Maandags van 23 uren namiddags. Sts.-Ct Het hoofdbestuur van de „Nederland- sche Maatscbappy voor Tuinbouw en Plant kunde" heeft op zyn adres aan dm minister van waterstaat, handel en nyverheid, inhou dende het v-.-rzoek, het daarheen to leiden, dat het vervoer van levende bloemen door de posteryen en door de spoorweg-maatschappijen by vriezend weder in verwarmde wagens ge schiede, van den minister ten antwoord ont vangen, dat aan dat verzoek niet kan wor den voldaan. Hr. Ms. oorlogsbodems „Kortenaer" en „Piet Hein" zullen in divisie vereonigd wor den tot het doen van een oefenirgstoeht in üe Middellandsche Zee, onder bevel van den kapitein t. z. W. T. P. Van Waning. H»t stoomschip „Gedé", van Amsterdam naar Java, arriveerde 10 Jan. te Lissabon; de „Prins Hendrik" arriveerde 11 Jan. van Batavia te Amsterdamde „Pi inses Marie", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 12 Jan. te Southampton; de „Reichstag", van Oost- Afrika naar Hamburg, arriveerde 10 Jan. te Lissabon; de „Admiral," van Hamburg en Amstordam naar Oost-Afrika, is 10 Jan. te Lissabon aangekomen; do „Maasdam" is 11 Jan. *an Nieuw York naar Rotterdam ver trokken; de „Sumatra", van Batavia naar Amsterdam, passeerde 12 Jan. Perlmde Veen- dam," van Rotterdam naar Nieuw-York, pas seerde 12 Januari. By koninklyk besluit is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau de heer J. J. Heilbron, directeur van de nonnaal- schoel tot opleiding van onderwijzers en van de openbare school voor uitgebreid lager onierwys te Paramaribo. Benoemd mr. C. A Elias tot burgemeester van Monster. M?t ingang van 1 Febr. a. s. aan G. Bakker, op zyn verzoek, eervol ontslag verleend als burgemeester van Uifhulzermeeden. Met ingang van 16 dezer, aan den luit. ter zee 2 ie kl. J. M. Jansen Eyken Sluyters, op zyn verzoek, eervol ontslag uit den zeedienst verleend. Benoemd by het personeel der mil. adm. van het leger in Ned.-Indië, tot tweeden luit.-kwartiermeester, de sergeant H. C. E. Karsten, van het 8ste reg. inf. Gemengd IVieu. ws. Wie wellicht zyn baignoire- kaarten voor de abonnements-voorstellingen in den Schouwburg wil verkoopen, vindt daartoe blykbaar gelegenheid. In de kleine advertentiön stond Zaterdag eene dergelijke aanbieding, het Dagblad ver schijnt te vyf ur-m en om halfzes waren de vyftien gulden reeds op ons bureau gedepo neerd en bovendien hadden we heden nog een zestal brieven in ons bezit voor den belanghebbende. Tot het doen herijken der ge wone gewichten, benovens der maten en strykers, wordt door den yker in het gebouw aan de Lammerenmarkt zitting gehouden voor de bewoners der perceel«n Haarlemmer straat van No. 1 tot en met 130 op 14 Januari van 9-11 en van No. 131 tot en met No. 313 van 11-12 en van 1-4 uren, en op 15 Jan. van 9 12 en van 1 2 uren; voor de be woners van de Haven op 15 Jan. van 2 3'/a uur, en voor de bewoners van de West- HaveDstraat op dien dag van 3'/j 4 uren. In den nacht van Zaterdag op Zondag heeft in de bakkerij v&n don heer Buenders, aan de Haven alhier, een binnen brand plaats gehad. De bewoners hebben het smeulende vuur met emmers water zelf gebluscht. Behalve dat de heer B. water schade bekwam, h .eft by 00 een to >ten hond, die door den rook ges'iki 1 i'oren. In zake despaarbank te Hi 11eg0m heeft de kantonrechter te Haarlemmerm er thans beslist, dat de inleggers pro d' 0 kamen procedeeren tegenover de commissarissen. Verder is de zaak r.iet gekomen. De Amsterdamsche doofstomme wielryder, de heer A. G. G. Sutherland Royaards, die per rywiel een reis maakt door Europa zonder een cent op zak, hoopt i 1 de tweede helft dezer maand weer te Amsterdam terug te zyn. Omtrent zyn tocht lozen we in het „N. v. d. D." het volgende: „Hot laatste hoorde u over myn reis uit Rusland Czestochowa. Ik ging over Granica naar Krakau en wilde toen over Czernowitz en Ismail naar Konstantinop J. In Ismail be duidde men my echter, dat ik, wanneer ik myn leven liefhad, niet door zou ryden, met hot oog op de Turksche troebelen. Ik volgde dien wenk en reisde terug naar Krakau en over Wyslowitz naar Oppeln, waar ik 2 dagen bleef, en daarop over Glatz naar Nach^d (Bohemen) ging Hier in de buurt raakte ik slaags met een troep Zigeuners; over en we r vielen schoten. Ik kreeg in myn rechterboven- been een matten kogel, welke later ver- wyderd is, maar moest uit zelfbehoud een der kerels overhoop schieten. Ik werd door gendarmen ontzet, over Königgratz vervoerd naar Pardubitz, daar gebleven en toen weer verder naar Praag. Hi^r ontmoette ik een ouden kennis, Bohemer van ^geboorte.'Na den Eifeltoren on nog zo*veel meer gezien te hebben, trapte ik ovor Nervèstie naar Pilsen, om 't beroemde Pilsenerbior eens te proeven. „Van Pilsen afrijdende, kwam ik op den weg een hollend tweespan tegen. Daar ik in volle vaart was, kon ik nog slechts links uitwyken, maar reed daarop over een steen hoop, en aan de andere zijde viel ik in een droge sloot, welke echter goed een m^ter diep was. Ik tuimeldo van myn fiets, speel.e kopje over en dacht niet anders dan myn braaf rywiel miduen door gebroken terug te zullen viuden. „Gelukkig en tot myn verbazing mankeerde niets, volstrekt niets aan 't ding, en na mijn gekneusde ledematen betast te hebb«nt kon ik verder reizen. OverFoüs Kotzting, Pluttling, wielde ik naar München, daarop over Ulm naar Stuttgart, verder over Bazel Zürich door de St. Gotthardtunnbl (14,400 M. lang) naar Turijn, over Belfort naar Straatsburg, over Karlsruhe, Eirsau naar Frankfort." Naar de „N. R. C." nader verneemt, verleende de rechtbank te Rotterdam ver lenging van de voorloopige hechtenis tegen Willem Van Berkel voor 30 dagen, tegen Catbarina Wilbelmina Hoogsteden voor 14 dagen. Een van die groote perceel en, zooals zy in den laatsten tyd in het Van- Lennep kwartier, onder Nieuwer-Amstel, te Amsterdam, worden opgetrokken, is gister avond geheel en al uitgebrand. Op den hoek van de Bo-gerstraat en de Ten-Kate-straat was sinds korten tyd een winkel van galanterieën en porselein gevestigd van een zekeren H. Van den Bos Da menschen woonden beneden; de crie bovenhuizen, die aan beide straten drie ramen breed waren, waren nog onbewoond; drie hoog zou juist dezer dagen betrokken worden - een ver huizing, waarvan nu wel afgezien zal moeten worden. Vrouw Van den Bos Maria Van Rossum van zichzelf geheèten was alleen thuis met twee kleine kinderen. Zy heeft er vyf, doch de oudste was met haar man mee, die op reis was gegaan; de twee anderen zochten hun Zondagspret op straat. Toen zy even naar de keuken was aldus vertelde ze had een der kinderen een koekje willen bemachtigen en had het daar toe het tafelkleed met de trommel naar zich toegetrokken. Op de tafel stond echter ook een lamp en deze viel by de snoep-manoeuvre om. Dra stond alles in vlam. De vrouw kon nog gauw haar kinderen het raam uitzetten aan het sousterrain is een raam, dat tevens tot in- en uitstap dient een buurman pakte ze aan en de vrouw moest zonder iets te kunnen redden zelve snel vluchten, want het vuur word geweldig. Het was halftien en een half uur later sloegen de vlammen uit byna alle ramen, zoowel in de Borgorstraat als ia de Ten- Kate-straat, De gloed was ver in de stad zichtbaar en zoo hevig was een oogenblik de hitte, dat zelfs een raam aan de overzyde en de stra ten zyn breed in de nieuwe stad - barstte. De brandweer van Nieuwer-Amstel de Amsterdamsche is niet opgetreden was met

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1