J. A. v. d. MADE, bij Leiden,
P JAN ES, Hoogewoerfl 16.
Expeditie „DE ZWALUW'.
der Badinrichting
Steenkolenhandel
H1AGK l. KantoorMnoiMi Msspor.
PRIMA QUALITEITEN
Ruhrkachel-, Smee- en R/lachinekoIen, Giet-
en Gascokes, Anthracietkolen.
Onmiddellijk gevraagd
Gas- en Petrolenmkachels,
EMBALLAGE-HANDEL.
N°. 10935
Donderdag 17 October.
A0. 1895
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van <Zon- en feestdagen, uitgegeven.
PERSOVERZICHT.
TARIEF
BADHUIS TE LEIDEN,
is geopend:
Levert tot de meest concurreerende prijzen
bij groote en kleine hoeveelheden:
IX atuurbotei'!
I. DE WILDE, 4594 9
TE IIUUR:
J. J, L. TEn KATE,
STICHTELIJKE OVERDENKINGEN
Zwaar Goed per JPaard en Wagen.
BERGING ÏJÏ GOEDEREN. KISSEERMN, tn.
LEIDSCÏÏ
DA&BLAD
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leidon por 3 maandonf 1.10.
Franco per post-l-i0-
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES"
Van 1-6 regels f 1.05. Iedore regel meer f 0.11\. Grootore
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten do stad
wordt f 0.05 berekend.
Tweede Blad.
In De Scheepvaart betoogt een inzender,
dat men zich over het algemeen een te angstig
schrikbeeld vormt van do uitwerking, die een
eventueele ontploffing in een dynamiot-
fabriek voor do omgeving kan hobben.
Hy komt o. a. op tegen de redeneering,
dat, wyi dynamiet Hh 7-maal zooveel arbeids
vermogen inhoudt als buskruit, daarom een
dynamiet ontploffing in gevolgen gelyk zou
staan met een ontploffing van een zeven
maal grootere hoeveelheid buskruit.
De deskundigen toch zyn het er over eens
en ditmaal is deze opinio te Lobit weer klaar
bovestigd, dat de uitwerking van een dyna-
miet-ontploffing veel meer plaatselijk werkt
dan van eeno buskruitontplolfing. De inrich
ting van alle moderne dynamietfabrieken en
buskruitfabrieken verschilt dan ook onderling.
En wat nu speciaal de geopperde bezwa
ren tegen een dynamietfabriek op Rozenburg
betreft, men verliest volgens den inzender
daarbij geheel uit het oog de voorzorgsmaat
regelen, die tegenwoordig genomen worden
by den bouw on do inrichting van zulk een
springstoffabriek.
Het magazijn is nl. omringd door een zwa-
ron aarden wal even hoog als do bovenkant
van het magazijn en aan den voet 10 M. dik.
By eene eventueelo ontploffing worden de
groote hoeveelheden gassen teruggekaatst
tegen dezon wal en gaan veel steiler de lucht
in dan by oone ontpo.'fiog van een op stroom
liggend schip of in een magazyn zonder die
beschutting. De wal maakt dan dat de directe
uitwerking van de outplolfing geheel ver-
dwynt en do indirecte werking door de stei
lere richting van do gassen veol verminderd
wordt.
Zulke wallen, die men by alle moderne
springstoffabrieken (ook thans by do buskruit
fabriek te Muideü) aantreft, bestonden in 18S3
to Muiden nog niet en de uitwerking van de
ontploffing van toen was dus in het gehetl
niet beperkt.
In „Amsterdamsche Brieven" van htt
Dagblad van Zuid-Holland en 's Gravcnhage
zegt do 8chryver daarvan over het door den
heer Cb. Boissevain geopperde denkbeeld, om
ter gelegenheid van do kroning van
Koningin Wilholmina in 1898 een
tentoonstelling van oude kunst
te organiseeren:
Dat dit donkbeeld met algemoonen by val
ontvangen is, zal niemand beweren. Er zyn
nogal bezwaren in het midden gebracht
tegen dat eeuwige vortoonen van do kunst
onzer voorvaderen, en men scbynt van
moening, dat Nederland van do gelegenheid,
dat alle journalisten der wereld in zyn hoofd
stad zullen tegenwoordig zyn, wel gebruik
mag maken, om te laten zien dat het nu
niet enkel de schilderkunst der vaderen als
navolgenswaard aan het tegenwoordige ge
slacht weet voor to stellen.
Als onze koene en ondernemende voor
ouders niet gewerkt hadden heel prozaïsch
h .rd gewerkt dan zouden zy immers noo t
de middelen verworven hebben, waarmee e
zy groote kunstenaars kondon aanmoedigen,
waardoor zy hun trotscho paleizen konden
doen bouwen, die nog na eeuwen Amsterdam
tot eon der schoonst© steden van Europa
verheffen.
Men hoedo zich toch tegen overdry ving
vooral op het gebied der kunst! Hooveel
kunstbeoefenaars, kunstenaars en kunstken
ners zyn or in het laatste tiental jaren niet
opgestaan, van wie niemand, en zyzelven
allerminst, ooit gedroomd heoft, dat er „zoo
iets" in hen schuilde. Het zyn eenvoudig
dwepers of dweepsters, die, opgewonden door
het dagelyksch geschetter over de heerlijke
kunst, in een onzalig oogenblik naar pen of
penseel, naar beitel of muziekinstrument ge
grepen hebben of voor het voetlicht zyn
getreden. En als dan na niet te langon tyd
biykt dat zy niet het genie zyn, waarvoor
hun vader of moeder, hun vriend of vriendin
of, erger nog, waarvoor zy zichzelf hielden,
dan, al3 blykt dat zy niet opgewassen zyn
tegen de enorme opofferingen en inspanning,
die op den weg der kunst van ieder, die hem
betreedt, gevorderd worden, dan volgt de
ontnuchtering, on dan is hot te laaf, om
terug to keeren tot den eerst gedachten
werkkring, waarin zy wellicht voor landen volk
en voor zichz9lven nuttig hadden kunnen zyn.
Om do kunst to kunnen steunen en ooren
en liofhebben en haar een waardige plaats
in haar midden te verzekeren, moet een
natie in do oerste plaats ryk zynwant
kunst is duur! En om dat alles te kunnen
doen, moet do natie ryk blyvenl
Welnu, can hulpbronnen gezocht en aan
gewezen om den nationalen rykdom te ver
meerderen, en dan dien rykdom aangewend,
om, ook tot eigen genot, do weinige uitver
korenen in staat te stellen zich geheel aan
hun kunst te wyden.
Dan brengen onze tegenwoordige kunste
naars het misschien nog eenmaal zoo ver,
dat zij hun roemryke voorouders in de
schaduw stellon (zonder dat dit aan het ver
schuldigde respect iets schaden zou), en dat
hot althans niet meer noodig zou zyn om
altijd die roemryke voorouders uit hun graf
te halen, m6t hot speciale doel om het tegen
woordige geslacht in hot duister to zetten.
Men weot, of zoo dit niet het geval is,
deelen we het hier mede, dat minister Van
Houten eenheid wil in de s p e 11 i n g van
n a m o n der gemeenten, en z ch tot di.t
doel tot Gedep. Staten der provinciën heelt
gewend.
Het Schoolblad vindt de bedoeling hiervan
uitstekend. Het geeft eon lystje van eenigo
twyfelachtige namen in de tabellen der ont
worpen kieswet en teekent daarby aan:
Men ziet, waar een keus tusschen een
oudere en een meer moderno spelling kon
gedaan wordeD, i3 in den regel do eerste ge
kozen. De ph, de x, de ck, de c zyn by voor
keur gebruikt, zoodat Zutfen, Bokstel, Dok-
BLOENNAltHT 21.
Do prjjzen zijn voor gewone warme of koude
baden buiten abonnement per bad f 0.50.
1 abonnement van 10 baden 4.
1 20 7.-
1 50 „15.-
1 100 „25.-
Onder deze prijsopgaaf is begrepen het ge
bruik van twee handdoeken
BLOEMMARKT 21,
Maandag van 8 uren v.m. tot 5 uren n.m.
Dinsdag 8 5
Wo nsdag 8 5
Donderdag „8„ »„5„
Vrijdag 8 9
Zaterdag „8„ 9
556 26 De Administrateur,
IV. B. IIAM.
7023 42
kum, BerJikum niet volgens de Regeerings-
spelliüg zyn. Consequentie is er echter niet,
daar men o. a. Bovoncarspel naast Hoog-
karspel aantreft.
Over do namen der onderdooien van ge
meenten doet do Minister geen vragen, waar
door het niet scbynt te zullen uitgemaakt
worden of hot bijv. Drachten, Warga, Rood-
huizum of Dragten, Warrega, Roodabuizen
zal moeten zyn, en zelfs wordt aan do Ge
deputeerde Staten niet gevraagd hoe zy hun
eigon provincie willen gespeld hebben, terwyl
toch voor Drente en Ovorysel daarover ver
schil bostaat, want in Don Haag spelt mon
nog: Drenthe en Overijssel.
Denkeiyk zal de Minister wel spoedig inzien,
dat hij bier don voet gezot hoeft op oon pad,
dat wel naar iets good3 heenvoert, maar erg
glibberig is.
Het Etknograpliiscli Muscmn in Don Haag.
Het „Vaderland" houdt om pleidooi om
het by de begrooting van binnenlandsche
zaken voorgestelde Ethnographisch Museum
in Den Haag te doon bouwen.
„De minister moet nu op den steun der
Kamer kunnen rekenen, opdat niet langer
tot schande van Nederland de te Leiden
opgeborgen schatten in eenige pakhuizen, aan
duisternis en vocht en brandgevaar blootge
steld, beschimmelen en bederven. Te meer,
daar de som, waarvoor do minister verzekert
bet gebouw te kunnen zetten, inderdaad niet
overmatig is."
Het llad meent dat dit museum in zyn
nieuwe gebouw in Dan Haag meer nut zal
kunnen stichten dan in Leiden:
„Da directeur van htt museum heeft meer
malen in het licht gesteld, dat er genoeg
dubbelen zyn, om do voor het onderwijs
onmisbare voorwerpen zoo noo ig ter be
schikking to stellen van do hoogleeraren en
do zeer enkele studenten, die zich op de
ethnologische vakken speciaal to.leggen.
Inmiddels kan hot museum in breeder kring
nut verspreiden. Ook is het in Den Haag
voor de Leidsche boogleen.ron en studenten
niet verloren, die wel eons voor minder
belangryko zaken do residentie weten op te
zoekon. Bovendien is het dan gemakkelyker
bereikbaar voor do Delftsche studenten, voor
wio een ethnographisch museum ook van
beteekenis is en die liet tot nog toe geheel
missen moesten.
„Het verdere publiek moge dan al niot uit
„vakmannon" bestaan, er zyn toch menschen
by, die wel wat geleerd hebben en wel wat
wenschen te loeren, al hebben zy nooit aan
eens Leidscben professors voeten gezeten,
menscben, die hun gecstelyken horizont
wenschen uit to breiden door hun oogen don
kost te gevon.
„Een museum van kunstnyverheid moge
heel iets anders zyn dan een ethnographisch
museum, naar do Senaat met nadruk meent
to moeten beweren, ongetwyfeld kan toch
do studie van hetgeen de nyverheid van
vreemde volkc-n heeft gewrocht, anregend
werken op de ontwikkeling onzer kunstnij
verheid. En als de Senaat zich veel voorstelt
van cursussen en lezingen in eon ethnogra
phisch museum, gelyk te Beriyn worden i e-
geven en to Leiden niot worden gegeven,
waarom zou zoo iets op den duur in Don
Haag onmogelyk zyn? Het idee van Univer
sity Extension zit in de lucht er zyn Leid
sche professoren, dio daarvoor een lans heb
ben gebroken welnu, zou men in Den Haag
geen ontwikkeld en belangstellend publiek
kunnen vinden, eerdor dan in Leidon?
„Koételyke ethnographische musea zyn in
Beriyn en Londen, universiteitssteden zeer
zeker, maar in de eerste plaats hoofdsteden
des lands, centra van wereldverkeer. Beroept
men zich op de vestiging der ethnographi-
scbo musea in dio steden, wy hobben het
rocht er de gevolgtrekking uit te maken, dat
het Nederlandscho museum in do residentie
stad van Nederland op zyn plaats zal zyn,
zelf wel geen universiteitsstad, maar toch ook
gelegen in do nabijheid van tweo steden,
waar belangrijke instellingen van onderwys zyn
gevestigd."
Gr c ui e ii g* d. IV i e ii w s.
Do kleine keizer. Uit Home
wordt aan de „Neue Freio Presse" gemeld:
Sedert overoude tijden bestaat by de Room-
scho broederschap ter beoefening van de
cbristeiyko godsdienstleer (te Rome kortweg
„Dottrinella" geheeten) het gebruik op den
dag, aan den H. Michaül gowyd, on dit telken
jare, den knaap, die na oen voor den kardi
naal vicaris afgelegd mondeling en schriftelijk
examen getoond hooft do besto leerling in
den christeiyken godsdienst te zyn, te kronen
tot „christelyken keizer" of tot „Imperatore
della Dottrin Ha".
Dit jaar werden honderd en twintig knapen
tot htt schriftelyk examon toegelaten en na
ernstige overweging woes kardinaal Parocchi
den twaalfjarigen Tito Ccrquetti aan als
degen°, die waardig was den christeiyken
troon te bestijgen. Zy, die in rang op hem
volgen, maken zjjn hof uit, waaronder vior
ryksvazallen, oen oppsrbovelhobber van het
leger en een baanderheer.
In vroegeren tyd, toen de tiara nog over
Rome regeerde, ging de plechtigheid dor vor-
heffing tot den troon van dezon eigenaardigen
monarch in een der 52 parochiekerken van
Rome met groote staatsie gepaard. Kardinalen,
prelaten, hoogwaar ligheidsbok.leedors en de
adel begavon er zich in van goud schitterende
galaryluigtn hoen, de klokken luidden en het
„profanum vulgus" stond in dichte ryen in
de straten, waardoor de Imperator na de
plechtigheid weder naar zijne familie werd
teruggeleid.
In onze dagen heeft de kerkelyke plechtig
heid met gesleten deuren plaats en kan alleen
worden bijgewoond door een betrekkelyk klein
aantal genoodigden. Voor het hoogaltaar prykt
09n m=t roode zyde en goudbrocaat bekleed e
kansel en onder een met do beeltenis van
L'o XIII versierd baldakijn staan zes ver
gulde kerkzetels. In lango ryen komen de
leerlingen in den christelykon godsdienst uit
do sacristy en gaan op do treden van de
trap, welke naar den kansel leidt, zitten. Er
zyn 150 van die magere, fcleeke knapon; zy
gedragen zich zeer ingetogen en hmitn den
blik met aandacht gevestigd op d6 nog-ledige
gouden zetels van het „keizcriyk hof."
En dan beginnen allo klokken opeens te
luiden, van het koor weerklinkt door do boogo
gewelven een opgewekt liod, oen knapenorkest
spoelt, wat hier een eigenaardig contrast
teweegbrengt, een Weener marsch, en hot
hof doet zyn intocht, met den kardinaal-vicaris
Lucido Maria Parocchi aan het hoofd, in een
prachtig rood gewaad. Een priester treedt
naar voren on roept met luider stemme„Ti o
Cerquetti Imperator 1"
De „keizer," een kleine, van zenuwachtig
heid bevende knaap, met koortsachtig schitte
rende oogen, treedt voor den kardinaal, zyn
bleek koizersgelaat heldert op on hy werpt
zich op do knieën, om hot door zijn vlyfc
welverdiende loon deelachtig to worden. Do
kardinaal hangt hem een gouden sjerp over
den schouder, een gouden keton om don hals
on legt een lauwerkrans op zyn klein blond
hoofd, waaruit do mysteriën van het geloof
allo fantaisie en alle droomen der jeugd
schyoen verdrongen te hebben.
Na hem worden de vorstelyko vazallen
bekranst en do opperbevelhebber en do
baanderheer mot zwaard en oriflammo be
giftigd.
De „keizer" en zyn hof nomen nu hunne
plaatsen onder don troonhemel in en een
priester houdt een preek, om de gelukzaligheid
des Kemels in heldere kleuren te schilderen.
Do plechtighoid eindigt met eene huldiging
der 150 leerlingen van hun keizer. Alles
heeft een goregeld, waardig verloop, zonder
dat een lach do kinderlippen plooit, zonder
dat zelfs ook maar het geringste toeken van
kinderiyke opgewektheid te aanschouwen
valt. Do geestelyko zet het Gregoriaansche
gezang in en do heldere kinderstommen doen
het „Te Doum laudamus, Te Dominum con-
fitemur" ten hemel ryzen. Nog eenmaal speelt
de muziek een vroolijken marsch en do
plechtigheid is afgeloopen.
Een millionnair op de planken.
Hot allernieuwste in Londenscho schouwburg
kringen is, dat in h9t drama „Chees Boys
Chees", dat thans in den Drury-Lane-schouw-
burg wordt opgevoerd, eeno echte millionnair
op het tooneel verschynt. Het tweede bodryf
van het stuk speelt namelyk in Afrika, en de
hoofdfiguur is do bezitter van oen goudmyn.
Om nu de voorstelling zoo realistisch mogelyk
te maken, heeft de directeur van den schouw
burg een tegenwoordig in London vortoovenden
millionnair verzocht, die rol to vervullen,
waartoe deze, daar 't maar een kort rolletje
is, zich met genoegen bereid verklaard heeft.
Een internationale dievenbende
van 33 leden is to Brussel in hechtenis ge
nomen. Zy heeft in hot laatsto jaar in België
en do aangrenzonde landen groote diefstallen
gepleegd, voornameiyk in bankinrichtinger n
millioenen gestolen. Voor een millioen aan
gestolen waarden is opgespoord.
eeno flinke Keuken meld, P. G., boven
23 jaar, voor noodhulp of voor vast. Tevens
geschikt voor huiswerk. Hoog loon, ruim
verval. Brieven aan het Bureel van dit Blad
onder No. 7061. 7
Fijn en onvervalscht ƒ1,50 per KG.
Allerfijnste vcrsche Tafelkoter
ƒ1.30 per KG.
Goudschc en Lcldsche Kaas, zeer fijn,
v. af 30 Cts.
Hoogewoerd IVo. 74.
een net Benedenhuis met vier Kamers,
Keuken en Boven-Voorkamer en Waterleiding,
Voor- en Achtertuintje, op do Oude Heeren
gracht, a f 3 25 per week.
Adres: Havenkade No. 17. 7019 7
ruime keuze, goedkoope prijzen,
Telephoonnummer 112.
Voor Aanleg en Reparatlcrrerk óók
aldaar ccnlg adres. 7041 9
HA
Heden verschenen bij BLANKENBERG Co.*
VOOR IEDEREN DAG DES JAARS.
Goedkoope TJitg-ave.
10 Afleveringen a 15 Cents compleet.
Ist0 Aflevering wordt gaarne ter inzage gezonden. 6904 30
CR O
2 w
9 O
5* B
3 B
F
3
C= P
3; M
t
9 CB
s T
r Z
r
9
9
m-
O
S
HOOFDKANTOOR: 's-Gravenhage, Paveljocnsgracht 20.
BIJKANTOOR: SchevenSogcn, Wassenaarsche straat lO.
r> Delft, Koornmarkt 61.
n Lelden, Hooigracht 4.7.
DIRECTE DOORZENDINGEN, ingericht op onmiddeliyko aansluitingen, vice versa.
DOOZEN, PAKKETTEN, BREEKBARE WAAR wal zorgvuldige behandeling vercischt)
worden vervoerd in pakketwagens.
AFHALINGEN OP KENNISGEVING.
Fraaco colli's moeten direct betaald wordca. 6878 40