N°. 10903
Dinsdag; ÏO September.
A°. 1895
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Feuilleton.
LEIISCH
DA&BLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden por 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Hommers0.05.
PHIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1 6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Leiden, 9 September.
Eenige kunstlievende leden der typo-
graphische vereaniging „Lou'rons Janszoon
Coster" en der Leiasche afJeeling van het
„Algemeen Noderlandsch "Werkliedenverbond"
hebben zich bereid verklaard eene tooneelvoor-
6telling te geven in den Leidschen Schouwburg
ten bate van den typograaf J. Sjardyn, wier.
het, ïydende aan een borstziekte, reeds tien
maanden niet mogelijk geweest is zijne
werkzaamheden te vervullen, terwijl er vol
gens het oordeel van den geneesheer jaren
zullen moeten verloopen om in zooverre her
steld te zijn, ten einde zich weder in de
werkplaats te begeven.
Eerstdaags zal een beroep op den steun
onzer stadgenooten worden gedaan. De op
brengst der voorstelling wil men aanwendon
tot het verkregen van een nerinkje, om langs
dien weg den man, wiens levenswandel on-
berispelijk is, voor gebeelen ondergang te
behoeden.
Het 2de en 4de bat. van het 4de reg.
inf., in garnizoen te Leiden, zullen Dinsdag
te kwart voor negenen 's morgens weder te
Leiden aankomen.
's Rijks Ethnographisch Museum heeft
van den Regent van Bontowa, Zui Jerdistricten
Celebes, het navolgend voorwerp, herkom
stig van Celebes, ten geschenke ontvangen
(geïnventariseerd als serie 1008g). Een fraaie
parang (kapmes) met zilveren beslag.
Aan den schenker is de dank der Regeering
betuigd.
Do gemeenteraad van Rijnsburg heeft
in hare jongste vergadering benoemd tot wet
houder den heer H. Van Egmond, herkozen
raadslid.
Benoemd is tot onderwijzeres in de
handwerken aan de openb. lagere school voor
m. u. 1. o. te Alfen aan den Rijn mej. S. M.
Kok, te Hazerswoude; als zoodanig aan de
school met den Bijbel te Hazerswoude mej.
Van der Land, te Utrecht.
In do residentie is aangekomen jhr. mr.
Testa, gezantscbapsraad te Brussel.
Heden kwam te 's Gravenhage bijeen
het koloniaal internationaal instituut, te Brus
sel zetelend.
De vergaderingen zullen bijgewoond worden
door een aantal koloniale specialiteiten uit
Engeland, Frankrijk, Duitachland en België.
Voorzitter I. D. Fransen v. d. Putte.
Het Nederlandsch comité bestaat uit den
oud-gouverneur-generaal Pijnacker Hordijk,
den oud-minister Pierson, den heer Van den
Berg, president van de Nedorlandsche Bank,
den heer Pierson en prof. Van der Lith,
van Leiden.
De officieels ontvangst vond plaats in de
Tróveszaal van middag te halftwee. Dinsdag
avond is er soirée by den minister van buiten-
landsche zaken.
Do voorzitter Fransen v. d. Putte biedt den
deelnemers een banket aan.
In de vergadering van reeders to Scheve-
ningen is besloten bij oene eventueele leening
voor een haven aldaar een deelneming te
garandeeren van 2 ton. Eén ton werd staande
de vergadering geplaatst, te verstrekken uit
do by de reederijen bestaande assurantie-
fondsen; het overige gedeelte zal getracht
worden t6 plaatsen bij de burgerij, die by de
haven van Scheveningen belang heeft.
Tot heden zyn aan de Polytechnische
School te Delft ingeschroven 107 nieuwe
studenten, van wie zich 88 hebben aange
meld om lid van het studentencorps te worden.
Do lessen aan de Indische Instelling te
Delft zullen eerst den 16den dezer aanvangen,
daar de restauratie van het gebouw nog niet
geheel is afgeloopen.
Bfi den artilleriecursus te Delft studeeren
thans 16 volontairs en 26 cadets, afkomstig
van de Militaire Academie.
Evenals dr. Blooker, heeft ook mr. D.
P. D. Fabius zfin ontslag genomen als wet
houder van Amsterdam. Hij doet dit in een
schrijven aan den Raad, luidende:
„De ondorgeteekende genoot in de verga
dering van 3 September 11. de eer tot Wet
houder te worden benoemd. Uitteraard was
het hem niet mogelijk geweest, vooraf de
verschillende Ooileges der Universiteit, waaraan
hy als hoogleeraar verbonden is, over het
vervullen van die betrekking te raadplegen.
Toch was het, ook toen hy de benoeming
aannam, geenszins zyne bedoeling, met allen
arbeid aan de Universiteit op te houden.
„Bij de nadere bespreking nu zyn do be
zwaren, niet alleen tegen hot onttrokken van
een grooter deel zijner kracht aan die stichting,
maar ook tegen het vinden van een vorm
voor het gelijktijdig verrichten van werk
zaamheden aan de Universiteit en de waar
neming van het wethouderschap zoo groot
gebleken, dat hij zich genoodzaakt ziet dit
ambt neder te leggen, al geschiedt het niet
zonder groote waardeering van de keuze, by
vernieuwing op hem uitgebracht.
„In verband hiermede wonscht hy tevens
te bedanken voor de betrekking van ambtenaar
van den burgerlijken stand."
De verkiezing van twee wethouders zal
dus in de vergadering van Dinsdag moeten
plaats hebben.
Dr. #Blooker heeft bedankt, omdat het
dagelykscb bestuur zich niet kon vereenigen
met zijn wensch, de armenzorg te splitsen
en hem behalve onderwijs de afdeeling gast
huizen op te dragen.
Men schrijft uit de residentie aan de „Tel.":
In kringen, waar men zulks weten kan,
nomen de geruchten, als zou de minister van
oorlog over de zaak Seret geïnterpelleerd
worden, een vasteren vorm aan, en verwacht
men algemeen, dat dr. Schaepman zich daar
mede zal belasten.
Naar wi) vernemen, is de luitenant-kolonel
A. J. Prins, van het 7de reg. inf., aangezocht
om belast te worden met eene zending naar
Westlndië, ten einde eene reorganisatie van
de landmacht in de kolonie Suriname voor te
bereiden. (N. R. C.)
Naar men verneemt, is de heer Kroesen,
ass.-resident van Groot-Atjeh, door ziekte
gedwongen met verlof te gaan. Hy vertrekt
op 8 October a. 8. met de Fransche mail
van Singapore over Marseille.
Men schryft uit Schipluiden:
Het derde jaarfeest der Chr. Jongelings-
vereeniging „Eliozer" alhier werd geopend met
eeno rede door ds. R. Visser, van Leidschen-
dam, naar aanleiding der evangeliewoorden
„Wat zoekt gij?"
Na afloop dezer rede ging men over tot de
eigenlijke feestviering en gaf de eere-voorzitter
der Vereeniging, ds. C. Snel, de verdere lei
ding over aan den spreker uit elders, die,
hoewel vreemd met de omgeving, allen, die
opgekomen waren, hartelijk welkom heette.
Het verslag van het afgeloopen jaar was
gunstig, en dit kon het zijn, vooral door de
krachtige medewerkingen den steun van onzen
geachten predikant, die voor deze hulde be
dankte cn verklaarde steeds zyr.e krachten
voor do Vereeniging veil te hetben.
Onze nog jeugdige zangvereeniging, uitge-
noodigd dit feest by te wonen, gaf eenige
wolgeslaagde zangnummers ten gehoore. Ook
traden verschillende sprekers, uit Vlaardingen
Maasland en Kothei op, die ieder op hunne
wijze de feestvreugde trachtten te verhoogen.
Vooral de voordracht van Da Co3ta's „Pinkster-
zangen" vond veel byval, zoodat ongemerkt
het middernachtelijk uur reeds Lng was ver
streken, eer men kon scheiden en dit feest
weder tot het verledene behoorde.
Te Harlingen is overleden de hoer J.
Edema, inspecteur der directe belastingen
aldaar.
Volgens het „Wiener Fremdenblatt" is
de Nederlandsche regeering onlangs weer met
de „Oesterroichische Waffenfabriks Gesell
schaft," te Steyr, in onderhandeling getreden
over het leveren van 50,000 klein kaliber
Mannlicher-geweren.
De heer J. Van Dyk Mzn., te Doetinchem,
ontving voor zyn verschillende philanthropischj
inrichtingen, door tusschenkomst van de
heeren Scherrewitz en Schaaper, te Amster
dam, van iemand, die onbekend wenscht te
blijven, f 3000 en van anderen verscheidene
kleinere giften van f 100 en minder.
Op het den 14den dezer en volgende
dagen te Bordeaux te houden congres van
journalisten, zal de „Nederlandsche Jour
nalistenkring" vertegenwoordigd worden door
zyn voorzitter, den heer Ch. Boissevain, hoofd
redacteur van het „Algemeen Handelsblad."
België zal vertegenwoordigd worden door
de heeren Goemaere, Heinzmann Savino en
Bouchery van Antwerpen, Canler en Rotvers
van Brussel; Chr. Verslraete van Gent en
Verhoeven van Namen.
Te Terneuzen is overleden de heer J. De
Feyter, dio gedurende 30 jaren de functie
van raadslid en gedurende 12 jaren die van
wethouder van genoemde gemeente heeft
vervuld.
Naar aan het „U. D." wordt gemeld, is de
voorzitter van het werkliedenverbond „Patri
monium", de heer K. Kater, na verleden Maan
dag te zyn geïnstalleerd als lid der Staatscom
missie in zake pensioen-verzekering, ernstig
ongesteld teruggekeerd, en heeft by zich ter
behandeling in een ziekenhuis begeven.
Te Domburg vertoeft thans de vorst
van Reuss.
Naar de „Prof. Nbr." verneemt, is, dank
z\j den onvermoeiden pogingen van den
burgemeester van Heusden, de verbinding van
die plaats met het spoorwegnet door middel
van een stoomtram thans verzekerd, evenals
de geheele uitvoering van het stoomtram-plan
in 't Land van Altena.
De gemeenteraad van Stavoren heeft met
4 tegen 3 stemmen besloten tot afschaffing
der kermis.
Door den gemeenteraad van Winschoten
is met algemeene 6temmen benoemd tot
leeraar in de natuur- en scheikunde aan do
hoogere burgerschool en het gymnasium dr.
R. N. De Haas, tydelyk leeraar te Zalt-Bom-
mel, terwyl tot directeur aan de hoogere
burgerschool is benoemd do heer P. J. Keyman,
leeraar in de Engelsche taal en letterkunde
te Winschoten.
De gewone audiëntie van den minister
van oorlog zal op Donderdag 12 Sept. e. k.
niet plaats hebben.
Het stoomschip „Prins Willem I", van
Amsterdam nair W.-Indië, is 7 September
Ouessant gepasseerd; de „Cyclops", van
Amsterdam naar Java, vertrok 7 Sept. van
Liverpool; de „Gelderland", van Java naar
Rotterdam, passeerde 7 Sept. Ouessant; de
„Kaiser", van Hamburg en Amsterdam naar
O.-Afrika, passeerde 8 Sept. Aden; de „Prins
Hendrik" arriveerde 8 Sept. van Batavia te
IJmuiden; de „Prins van Oranje", van Batavia
naar Amsterdam, vertrok 8 Sept. van Port-
Saidde „Prinses Marie", van Amsterdam naar
Batavia, arriveerde 8 Sopt. te Southampton
de „Telemachus", van Amsterdam via Liver
pool, passeerde 7 Sept. Dover; de „Veendam"
vertrok 7 Sept. van Nieuw-York naar Rot
terdam; de „Werkendam", van Amsterdam
naar Nieuw-York, vertrok 8 Sept. van Bou-
logne-sur-Mer.
Koninklijke Onderscheidingen.
De Staatscourant van 8/9 dezer bevat de
volgende benoemingen, waarvan enkele reeds
zijn vermeld:
Jhr. mr. P. J. Van Swinderen, Commissaris
der Koningin in Drente, tot commandeur in
do orde van Oranje-Nassau.
Tot ridder in de orde van den Nederland-
schen Leeuw: mr. H. Smeenge, lid van de
Tweede Kamer, mr. J. Linthorst Homan, lid
van Ged. Staten van Drente.
In de orde van Oranje Nassaua. tot offi
cier: mr. G. W. baron Van der Feltz, griffier
der Staten van Drente; M. A. D. Jolles,
burgemeester van Assen; b. tot ridder: H.
L. Van der Lely, lid der Prov. Staten van
Drente, directeur-ingenieur der Drentsche
Kanaalmaatschappij, te Hoogeveen; K. E.
Borger, burgemeester van Meppel; jhr. H.
Van der Wyck, burgemeester van Roldo;
P. Kranenberg, wethouder der gemeente
Assen; mr. S. Gratama, rijksarchivaris te
Assen; jhr. mr. L. A. S. J. De Milly van
Heiden Reinestein, voorzitter van het bestuur
van de Harddravery-vereeniging van do drie
noordelijke provinciën, te ZuidlarenW. Somer,
kapitein-commandant der dienstdoende schut
terij te Assen; E. P. E. Hamer, kapitein
commandant der dienstdoende schutterij te
Meppel.
In de orde van Oranje-Nassau, tot officier
(met de zwaarden), de luitenant-kolonel jhr.
H. L. A. J. Bowier, van het lsto regiment
infanterie.
De Koninginnen op reis.
Het was Zaterdag de laatste dag van het
bezoek der Koninginnen aan Drente, maar
tevens de meest belangwekkende. Immers, wat
hun dien dag te zien gegeven werd, was
typisch Drentsch; dat kon men nergens
anders genieten dan in het aloude landschap
van Drente, dat in zyne uitgestrokto heide
velden herinneringen bergt aan een samen
leving, die honderden, ja duizenden jaren ligt
achter onzen tyd.
Jammer, dat juist op dezen dag het weder,
dat tot dusver den reizigsters zoo by uitstek
gunstig was geweest, was omgeslagen. De
morgen begon met een onweersbui, die
natuurlyk oen plasregen in haar gevolg had.
De Asser schooljeugd trotseerde echter moedig
den regen en stelde zich tegen halftien op
aan het gouvernementshotel, om de cantate
uit te voeren, die op woorden van den directeur
der Asser volkszangschool, den heer Y. Zylsta,
die de uitvoering leidde, gecomponeerd was
door Richard Hol. Flink klonk het gezang van
het 600 personen sterke kinderkoor, dat na
de uitvoering voor de Koninginnen defileerde.
Een paar kleintjes, die aan do Koninginnen
den tekst van de liederc-n, die gezongen zouden
worden, moesten aanbieden, werden in de
ontbijtkamer der Koninginnen toegelaten en
heel lief ontvangen. De Vorstinnen luisterden
met veel aandacht naar den roerenden zang
der kinderen. De directeur van het koor, de
heer Zylstra, werd na afloop by HH. MM
ontboden, om hem te bedanken voor de hulde.
Om kwart over tienen aanvaardden HH. MM.
den rytoer naar Rolde.
De gemeente Rolde dankt de eer van het
koninklijk bezoek aan de omstandigheid, dat
hier op korten afstand van elkaar eenige der
merkwaardigste gedenkteekenen byeen zyn
uit de oudste geschiedenis van het landschap
Drente. In de nabyheid van hot dorp Rolde,
op een groot uur afstands van Assen gelegen,
worden een paar der grootste exemplaren
gevonden van Hunebedden, de merkwaardige
begraafplaatsen uit den vóór-Germaanschen
tyd, waarvan men in Drente omstreeks 50 stuks
aantreft.
By het een kwartier uur gaans noorde-
lyker geleg- n gehucht Balloo is de Ballerkuil
gelegen, sinds 1844 het eigendom der pro
vincie Drente, een door een oploopenden
ringwal omgeven ruimte, 15 a 16 metera
lang en iets minder breed, die, zcoals met
tameiyke zekerheid mag worden aangenomen,
een aloudo gerechtsplaats is, de plek, waar in
den ouden tyd de Drenten in de open lucht
byeenkwamen tot het oefenen der recht
spraak. De naam van het gehucht Balloo,
oudtyds Banloo, wyst dit uit, daar het be-
teekent het woud, dat gebannen is of waar
gebannen wordt, waarover de heilige rechts-
Met scherpe wapenen.
60)
„Ik zal naar do factory om Maurits zenden,"
zeide het meisje. „Hy heeft alle krachten inge
spannen om manschappen te verzamelen. Als
hy uw telegram niet had ontvangen, was hy
zelf naar het Plateau gegaan."
Oscard keek eenigszins verwonderd op. Dat
was niets voor Maurits Gordon I
„U zou er toe in staat zyn zelf te gaan,"
zei hy glimlachend.
„Als ik een man was, was ik nu al half weg."
„Waar is Durnovo?" vroeg hy opeens.
„In Loango, geloof ik. De laatste veertien
dagen heeft hy hier geen voet gezet; maar
Maurits heeft gehoord, dat by nog ergens in
Loango zit."
Jocelyn hield op. Er verscheen een uitdruk
king op het gezicht van G uy Oscard, die haar aan
genaam aandeed, maar tevens ongerust maakte.
„Ik geloof niet," ging zy voort, „dat hy
hier zal komen. Ik ik heb me wel wat
boos op hem gemaakt en heb hem dingen
gezegd, die hem zeker in zyn gevoel van eer
gekrenkt hebben."
Oscard knikte ernstig.
„Ik vrees dat ik me ook boos op hem zal
maken maar of ik hem nu juist zal kunnen
krenken in zyn gevoel van eer?"
„Ik geloof," ging zy voort, „dat het niet
verstandig zou wezen hem een enkel verwyt
toe te voegen. Hy moet mee naar het Plateau.
Later misschien."
Oscard lachte even.
„Komaan," hernam hy, „dat klinkt alsof
het van Meredith kwam. Maar u meent het
evenmin als hyi"
„Ik meen het," antwoordde Jocelyn kalm.
Geen haat is zóó volkomen en kent zóó
weinig genade, als de haat, dien een vrouw
toedraagt aan hem, die den man, dien zy lief
heeft, kwaad wil doen. Dan vragen de vrouwen
niet naar recht of biliykheid; dan kennen
zy geen verontschuldiging.
Jocelyn Gordon schepte een wreed wel
behagen in den toom van dezen kalmen
Engelschman. Het was een onpeilbaar diepe
put, waarover zy in gedachte Victor Durnovo
liet zweven om hem te straffen.
„Niets," ging zy voort, „niets kan te laag
niets kan laag genoeg zyn om hem zyn
verraad en lafhartigheid betaald te zetten."
Zy tastte in een lade van haar schryftafel
en haalde een almanak te voorschyn.
„De brief, dien u daar in de hand heeft,"
zeide zy, „werd ook door Durnovo ontvangeD,
juist een maand geleden, door tusschenkomst
van die vrouw te Msala. Sedert heeft hy niets
uitgericht. Hy heeft Meredith doodeenvoudig
aan zyn lot ovorgelaten."
„Fs hy te Loango?" vroeg Oscard nog eens
met iets eigenaardigs in zyn stem.
„Ja."
„Weet hy, dat ik verwacht word?"'
„NeeD," antwoordde JocelyD.
Guy Oscard lachte.
„Ik geloof dat ik hem eens zal gaan zoek
eprak hy.
Dien avond, toon het reeds donker begon
te worden, gebeurde er iets buitengewoons in
de gelagkamer van het eenige hotel te Loango.
Victor Durnovo was daar, in gezelschap van
eenige vrienden, die net als bp kleurlingen
waren en een verleden achter 2ich hadden,
dat met het zyne overeenstemde. Zy zouden
eens gezellig byeenkomen en er werd meer
whisky gebruikt dan dienstig kon heeten in
een klimaat als dat van Loango.
Durnovo nam juist zyn glas op, om het naar
den mond te brongeD, toen het licht, dat door
de deuropening viel, werd onderschept en Guy
Oscard vóór hem stond. Het gezicht van den
kleurling teekende verlegenheid; met onvaste
hand zette by zyn glas op de zinken toon
bank neer.
„Ik kom om jou," zeide Oscard.
Er volgde stilte, een onheilspellend zwygen.
Victor Durnovo stond langzaam op en verliet
met Guy Oscard het vertrek, een akelige stilte
achter zich latende.
„Van avond vertrek ik naar Msala," ging
Oscard voort, toen ze buiten waren, „en jy
moet mee."
„Voor den duivel, dat zullen we zienl"
riep Durnovo uit met den moed, dien de
whisky hem gaf.
Guy Oscard sprak geen woord, maar strekte
opeens de rechterhand uit. Hy pakte Durnovo
by den kraag en de waardige spruit uit twee
menschenrassen was gedwongen zoo goed hy
kon door de eenige straat van Loango te
loopen.
„Laat me lost" bracht hy met moeite uit.
Maar de hand in zyn nek bleef hem styf
vasthouden.
Toen zo aan de baai kwamen, werden de
manschappen al ingescheept onder toezicht
van Maurits Gordon. Victor Durnovo keek
Gordon aan. Hy dacht even aan het troefblad,
dat by in de band hield, maar was slim ge
noeg om het nog niet uit te Bpelen.
XXV.
Op weg naar het Plateau.
Ik moot ook handelen, andere word
ik der wanhoop ten prooi.
Jocelyn had by haar broeder niet de ge
ringste toespeling gemaakt op de beschul
digingen, die Victor Durnovo tegen hem had
ingebracht. Maar, toen by weer thuiskwam,
was het alsof by begroep, wat er in haar
omging. Zy meende eenige verandering te
bespeuren in zyn houding tegenover baar
iets weemoedigs, iets smeekends. Deze houding
was dan ook werkeiyk het gevolg van Dur-
novo's bedreigingen op het kantoor van do
factory, eenigen tyd geleden. Maurits Gordon
was er de man niet naar om den last te
dragen van een half ontdekt geheim. Daartoe
moet men een geheel ander temperament
bezitten; een temperament, dat in staat is
vrees in te boezemen, waar het noodig zou
kunnen zyn om iemand den mond te sluiten,
en dat genoeg zelfvertrouwen en kracht bezit
om tot het einde toe pal te staan. Van het
oogenblik af, dat Durnovo hem met de open
baarmaking van zyn geheim had gedreigd,
had Gordon byna aan niets anders gedacht,
en het was slechts Jocelyns invloed, die er
hem van weerhield zich geheel en al aan
den drank over te geven. Als hy ver van
haar verwyderd was in de een of andere
kleine factory, kon by menigmaal, belaas,
geen weerstand bieden aan die verleiding.
Niets mat zoozeer af als een leven in onop-
houdeiyke vrees en spanning; en als de man,
wien zoo iets is opgelegd, verlichting kan
vinden door zich min of meer te bedwelmen,
moet hy al zeer veel geestkracht bezitten,
wil hy die verzoeking weerstaan.
Gordon verried zich onophoudelyk aan
Jocelyn op allerlei wyzen. Hy lette op haar
geringste wenscben, schikte zich naar haar
opinie en vroeg haar om raad op een manier,
die hem tot nu toe geheel en al vreemd was
geweest. Beiden gevoelden deze verandering
in zyn gedrag en waren tevens bang de ver
klaring er van te zoeken.
Jocelyn wist heel goed, dat zy er slechts
tydelyk in was geslaagd Victor Durnovo af
te houden; de quaestie moest eindeiyk geheel
uitgemaakt worden. Vroeger of later zou hy
zich weer aanmelden. Met iederen dag won
by Jocelyn de overtuiging veld, dat haar
broeder in de macht was van dien man. Had
hy zich werkeiyk laten meesleepen, om zich,
hoe weinig dan ook, met den slavenhandel
in te laten? Zy kon dit niet uitmaken. Maar
zy kende de wereld genoeg, om zich te be
kennen, dat Durnovo haar broeder slecht»
daarvan behoefde te beschuldigen, om hon
derden van menschen te vinden, die gretig
nieuwe schandalen aanhooren en verbreiden.
Worili vervolgd.)
