N°. 10854 Maandao; 15 Juli. A0. 1895 geze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen. LEIDSCH DA&BLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden. 1.10. Franco por post1-40. Afzonderlijke Nommers0.05. PRIJS DER AD VERTEN TIEN Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.1?{. Grootore letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Eerste Blad. Ot'ticiëele lionuisgeviüffen» Directe Belastingen. D« Burgenitestor van Leiden brengt ter algemeene kennie, dat aan den Ontvanger der Directe Belastingen ie ter hand gesteld bet primitief kohier No. 3, voor Wijk IV, voor de bel&stiog op het Pereoneol, dienst 1895G, executoir verklaard den lOdeu Jalil896,on bennn' rt voorts den belanghebbenden aan hunne verplichting, om den aanslag op den bg de Wet be paalden voet te voldoen. Leiilou, De Burgemeester voornoemd 13 Juli 1896. F. WA9. Leiden, 13 Juli. De uitslag van het admissie examen aan de hoógere burgerschool voor jongens alhier is als volgt: Aantal candidaten voor de l6te klasse 51. Toegelaten 33, voorwaardelijk toegelaten 6, afgewezen 12. Toegelaten zyn: Angenitha H. Wafolbakker, H. H. N. Tetterode, J. J. Hakkert, J. Cau, W. J. Bertels, J. G. J. Verhef van Wijk, W. J. Meyer, R. Mac Gillavry, A. C. Van der Spek, R. Van de Water, C. N. Bader, A T. Reyst, H. Filippo, W. F. Van Wyk, A. W. A. Roster, H. G. Kokxl.oorn, J. Burck, M. J Frommanu, J. F. Hackfoort, J. Van Rhoenon, D. Lodder, A Freudenberg, J. Plantfobar, H. A. W. Juta, F. J. De Koning, M. H C. Vreode, W. M. llo tgkamer, A. C Van Linden, F. G. Mastenbroek, H L. Vogelesang, A. B. Horst, F. Goossens on G. M. Biegman. VoorwaardelykJ. R. Pronk, J. A Ladage, C. J. Lodder, B. Corts, J. K. Leuring en P. K. Doeff. Aantal voor de 2de klasse 2. Toegelaten B G. J. Bertels en voorwaardelijk J. H. Bakhuis Rooseboom. Aantal voor de 3de kl. 1 voor alle vakken afgewezen, 1 voor wiskunde toegelaten, nam< lijk G. J. Flira. Op de door de afd. „Leiden" van den Bond van N tierlandsche Onderwijzers gerichte vraag tot de candidaten voor de a. s. gemeenteraads verkiezing naar hunne meening omtrent een pensioenfonds voor weduwen en weezen van gemeente-ambtenaren, zyn de volgende ant woorden ingekomen: De heeren J. A. Van Hamel, J. J. Hassel- bach, C. H. Kouw, P. J. Mulder, dr. A. Van Rhyn, W. H. Schmier en P. Zillesen hebben in h t algemeen hunne sympathie voor de zaak te kennen gegeven; de heer A. L. De Sturkr heeft aan eventueele voorstellen zijne volle attentie toegezegd, terwyl de heeren ör. E. F. Van Dissel, H. C. Juta en dr. W. N. Du Rieu gemeend hebben, zich niet over de quaestie te moeten uitlaten. Aan de commiezen by 's Ryks belastingen E. d'Haene en P. J. F. Joosten, beiden alhier, is met ingang van 1 September a. s. eervol onts) ig uit 's Ryks dienst verleend, met aan spraak op pensioen. Voor den Hoogen Raad zyn heden be- eedigd als advocaat en procureur: Mr. J. J. Rochnssen, te 's-Gravenhage, en Mr. B. Formyne te LeiJcn. Begunstigd door heerlijk zomerweder, maakte deze week de vereeniging „Eendracht en Vriendschap", te Leiderdorp, haar jaarlyksch wat-i tochtje. Met een der schoonste stoombooten der M.iatschappy „De Volharding" was ditmaal de reis naar Amsterdam. Opgeluisterd door een flink muziekcorps, ging het langs'a Mole naars over het Brasemermeer naar de plaats van bestemming, waar vele bezienswaardig heden weiden bezichtigd en waarna de terug reis in upgewtktó stemming en onder gepaste vroolijkheid werd aanvaard. Een woord van lof komt zeker toe aan het bestuur oier vereeniging voor de uitstekende leiJing en de goede zorgen, welke het in het belang der leden had genomen. Op de door Burgemeester en Wethouders der gemeente Ter Aar opgemaakte voordracht ter vervulling der betrekkingen van onder- wyzer en onderwyzeres aan de openbare school dier gemeente, welke betrekkingen met l Augustus a. 8. zullen vacant komen, komen voor: als onderwyzer No. 1 de beer Huibregt Groenendijk en als onderwijzeres No. 1 mej. Jacoba Agatha Bos, beiden wo nende in do gemeente Alfen aan den Ryn. De gemeenteraad van Rotterdam heeft benoemd tot onderwyzer aan een der ge meentescholen aldaar den heer B. Rootnat, thans werkzaam te Valkenburg, by Leiden. Bi) de a. s. gemeenteraadsverkiezing op 16 dezer, die te Voorschoten zal plaats hebben in het Raadhuis van des morgens negen tot 's middags vyf ureD, treden aldaar af de heeren J. M Van Kempen en J.Steeneveld (wethouder). De vergadering der Katholieke Kiesver- eeniging te Noordwykerhout, gisteravond in het café Heemskerk gehouden, was druk be zocht. Aan de orde was hst stellen van can didaten voor 2 leden van den gemeenteraad wegens periodieke aftreding van de heeren H. Oostdam en P. De Kan, waarover de waar nemende voorzitter, de heer B. Chr. Vos, de bespreking opende. Er was weinig debat en by de gehouden stemming werden de aftre dende heeren met resp. 31 en 23 stemmen weder tot candidaten geproclameerd. By de gehouden verloting van een zevental practische voorwerpen op landbouwgebied waren L. Broma, P. v. d. Klugt, T. v. d. Berg, W. Van den Berg, J. .Van den Bosch, P. Warmerdam Gz. en G. Peters de geiukkige winnaars. By het sluiten der vergadering wees de waarnemende voorzitter er op boe de jl. ver spreide circulaire niet genoeg resultaten had opgeleverd, waarom hy den aanwezigen ver zocht ieder in zyn kring zooveel mogelyk leden te werven; dan eerst zou misschien mogelyk worden eens een spreker te laten optreden, wat de finantiëele toestand der ver eeniging nu niet gedoogde. By de door B. en Ws. van Vryenban gehouden aanbesteding voor het maken van eane bestrating van 1767 M. aan den Delf gauwschen weg onder die gemeente, waren 15 inschryvers. De hoogste was de heer J. Vermeer, te H^kendorp, voor f 17,794, de laagste de heer D. De Ruiter, te Zoettrwoude. voor 14,778, aan wien het werk is gegund. Benoemd zyn tot onderwijzer en onder wyzoros te Wtststellingwerf de heer en mej. Jager, te Ter-Aar. Beiden namen de beno.> ming aan. De kiesvereeniging „Wo?rden" heeft tot candidaten by de Raadsverkiezing gesteld de aftredende leden, de heeren Jac. Brunt Wzn., J. Knyfif Azn., H. Te Hofstede en F. Ver meulen. Beroepen is by de Ned. Herv 'gemeente te Maassluis dr. F. J. Los, predikant te Bruchem. Van 14 tot 29 Juli zal in de school voor kunstny verheid te Haarlem eeno t< n- toonstelling worden gehouden van werkstukken der leerlingen. De aangekondigde wijziging van den werktyd op de Rykswerven is er reeds. De minister van marine heeft nl. bepaald, o'at niet dan by hooge noodzakelykhtid een werktyd van 11 uren mag wordc-n overschreden en dat in geen geval langer gewerkt mag worden dan 11 */4 uur per dag. De leden der commissiën van beoor deeling, ingesteld by de wet op de invoer rechten, genieten ieder een vacatiegeld van zes gulden voor eiken dag, waarop zy eene vergadering bywonen of een onderzoek hebben te verrichten. De voorzitter van den raad van beroep, ingesteld by de voormelde wet, geniet een vacatiegeld van vyftien gulden en de leden van dien raad genieten ieder een vacatie geld van tien gulden voor eiken dag, waarop zy eene vergadering bywonen of een onderzoek hebben te verrichten. Aan de des kundigen, wier voorlichting door eene com missie van beoordeeling of door den raad van beroep is gevraagd, wordt, voor zoover zy geen bezoldigde betrekking by 's Ryks belastingen bekleeden, door den voorzitter van de com missie of van den raad een vacatiegeld toe gekend naar het tarief van justitiekosten en salarissen in burgerlyke zaken. Naar men verneemt, verlaat de kapitein ter zee H. A. Schippers, chef van den marine staf, eerstdaags den dienst met pensioen. Naar verzekerd wordt, zal tot zyn opvolger als chef van den marinestaf worden benoemd de kapitein ter zee F. J. Stokhuizen. (D.) De kapitein der artillerie C. Hoekwater, te Gorkum, is door den koning van Grieken land benoemd tot ridder van de Orde van den Verlosser. De kapt. J. Van Buuren, van het 5de reg. inf., wordt overgeplaatst van Amersfoort naar Utrecht. De kolonel J. G. F. Van Houtum, van het lste reg. veld-art te Utrecht, heeft wegens ziekte non-activiteit aangevraagd. De ritmeester I. V. Westenberg, van het lste reg. huzaren te Deventer, wordt over geplaatst naar 's Gravenhage als ritmeester- adjudant. Naar men aan de „Amst." meldt, is de aanvrage om ontslag van den heer Steen kamp, hoofdcommissaris van politie te Am sterdam, van de hand gewezen. Met de reorganisatie der Rotterdamsche politie zal volgens de „N. R. Ct." zoo sroedig mogelyk worden aangevangon, nadat door Ged. Staten het desbetreffende besluit van den Rotterdamschen Raad zal zyn goedge keurd. Zoo zal onder meer nog dit jaar de rivierpolitie in werking treden. Voorts zullen mede reeds in dit jaar de superieure betrek kingen aangevuld worden, zoomede het be- noodigde personeel uit oud-Cbarlois en oud- Kralingen, alsook de recherche-dienst. Van bereden politie is evenwel dit jaar nog geen sprake. De Nederlandscbe opera, welke in den Stadsschouwburg te Amsterdam hare voor stellingen geeft, zal in het a. s. winterseizoen de exploitatie voortzotten. De ondervinding, gedurende het eerste jaar barer werkzaamheden opgedaan, heeft haar echter geleerd, dat een bezuiniging der uit gaven voor bet voortbestaan der onderneming een gebiedende eisch is. Dientengevolge zyn de contracten met de artiston vernieuwd, op voorwaarde echter, dat zy met een vermindering van hun ten vorigen jare genoton honorarium van 25 pet. genoegen nemen, aan welke regeling zy zich hebben onderworpen. Tot surnumerairs by de Exploitatie maat- schappy zyn benoemd: P. J. H. Weys te Blerick, ter standplaats Echt; G. N. C. Van Ee te Zovenhuizen, ter standplaats Gouda, en F. H. M. Baars te Tilburg, ter standplaats Valkenswaard. H'.t „W. v. h. R." deelt mede dat mr. H. A. Piepers met 1 Oct. a. s. eervol ontslag heeft gevraagd als referendaris by het dep. van justitie, welke betrekking niet meer vervuil zal worden. By de afdeeling, waarby de heer Piepers werkzaam is, zal een doctor in de rechts wetenschap als adjunct-commies worden aangesteld. Naar uit Meppel gemeld wordt, zullen HH. MM. Donoerdag 5 Septomber a. 8., te 11 uren, van Zwolle aldaar aankomende, van het station ryden vermoedelijk door de Hoofdstraat, Molenstraat tot aan de stoom- tabaksfabriek, terug door de Groote Oever- straat, Maatkade, Brouwersstraat, Hoeren- gracht, Wilhelminastraat naar de hoogeie burgerschool, waar HH. MM. te 12 uren van wege de gemeente oen déjeuner dinatoire zal worden aangeboden. Verder zal het voorne men zyn, de straten, die de Koninginnen doortrekken, te doen versieren voor rekening der gemeente. De „Zw. Ct." verneemt, dat de Koningin- Regentes het voornemen te kennen gegeven heeft, met de Koningin een bezoek te brengen en wel op Zaterdag 27 Juli aan de ten toonstelling op het landgoed Sonsbeek, by Arnhem, door de Gelderscb OveryselscheMaat- schappy van Landbouw te houden ter her denking van haar vijftigjarig bestaan. De „Staatscourant" van 12 dezer bevat een rapport van den commandant van Hr. Ms. schooner „Zeehond", belast met het politie toezicht op de visschery in de Nooruzoe, van 25 tot en met 26 Juni jl. Klachten, de visschery betreffende, werden niet vernomen en geen overtredir gen opgemerkt. Op 9 Juni werd goneeskundige hulp verleend aan een zieke met elephantiasis op SCH. 306, en op 10 Juni aan een matroos van SCH. 272, die door een slag van den boom een sleutelbeen had gebroken. Het stoomschip .General", van Oost- Afrika naar Vlissingen en Hamburg, vertrok 10 Juli van Port-Said; de „Merapi" arriveerde 12 Juli van Batavia te Rotterdam; de „Prins van Oranje", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 12 Juli te Padang; de „Utrecht", van Batavia naar Rotterdam, arriveerde 11 Juli te Suez; de „Prins Alexander" vertrok 13 Juli van Amsterdam naar Batavia; do „Prinses Marie", van Batavia naar Amsterdam, vertrok 13 Juli van Padang; de „Prinses Amalia", van Batavia naar Amsterdam, pas seerde 12 Juli Gibraltar. By koninkiyk besluit is aan mr. B. Mulder een pensioen verleend van f 1087 '8 jaars. Praatjes OTer Kunst Vlokken. XL. .In Memori&m," J»n Yglbrief. Somber, aDgstig-somber helaas, beginnen ditmaal de „Vlokken." Door een noodlottig toeval overleed dezer dagen te Leiden een fijnvoelend artist. De naam van Jan Vyibrief moge in weidsche kunstvereenigingen stellig niet bekend zyn, in de meer intieme kringen werd zyn naam immer waardeerend genoemd. Betrekkeiyk jong nog, studeerde hy ernstig; echter toch angstigiyk wakend voor het on- tydig exposeeren van iets dat x. i. nog niet „ryp" was. Van daar wellicht ook dat door hem nog nooit iets werd te zien gegeven op ten toonstellingen. Ook ik kende niet veel van zyn werk, doch by de weinige ontmoetingen (hy was o. a. getrouw bezoeker van de verzamelingen in de Lakenhal), waardeerde ik immer zyne eer- lyke, gezonde critische opmerkingen omtrent het aldaar tentoongestelde. Die eenvoudige jeugdige ernstige strever is helaas niet meer! Doch aan zyn moot' gevoelen voor kunst zal zeker in de toekomst door velen zyner vrienden de pieuse herinnering worden bewaard. „Frans Hals stierf in kommervolle omstan digheden." „Frans Hals heeft zich door zyne werken een onvergankelyk gedenkteeken gesticht." „Een volk, dat zyn groote mannen eert, sticht zichzelf eene eerezuil." Ik haal maar wat zinnen uit de circulaire aan 01 wat moet nu dit alles Zal er weer op een onzer pleinen een standbeeld verryzen, dat een paskwil blykt voor den artist? Of, zal het hoofdcomité bytyds begrypen dat in dezen tyd zeker meer in den geest van Hals zelf gehandeld kan worden, indien de toege vloeide gelden gebezigd worden ten behoeve van artisten van nu, „in kommervolle omstan digheden" verkeerend Voor één ding dient m. i. bovenal gewaakt. Hot op te richten standbeeld voor Frans Hals behoort den schilder, wat kunst betreft, „waardig" te zyn. Als men een prysvraag uitschryft, dan hoop ik van myn kant harttlyk dat byv. een beeld houwer als Zyl voor een „ontwerp" de eere medaille weet te winnen. Nader verneem ik dat de voorzitter van het „Frans-Hals"-Comitë medegedeeld heeft dat de kosten voor 't standbeeld f 40 000 zullen bedragen. Och! mocht Hals die by zyn leven hebben gehad! is eene verzuchting, ui© door velen zal worden geslaakt. Jntusschen liet standbeeld (de prachtige verzameling schutter en regenten-stukken in het gemeentehuis te Haarlem) zal de oenige verheven gedenkzuil voor den stoeren artist blijven. Van groote, terecht verdiende piëteit jegens z\jn voorganger gaf het muziek programma blyk, dat do tegenwoordige Directeur van het Stafcorps (4de regiment infanterie), de heer Van Erp, jl. Dinsdag-avond op „Zomerzorg" ten gehoore bracht. Vier nommers toch: de Prélude en Sitiliana uit de „Cavalleria Rusticaria" (Mascagni), de Fantaisi^ uit Suppé's Opera „Donna Juanita", „Alleluja d'Amour", „Les Myrthes sont flótris" en een Fantaisie op motieven van Gounod's „Roméo et Juliette", alle gearrangeerd door Gottfried Mann, werden uitgevoerd. „Con amore" werd ook het slot van den Strauss'schen Wals: „Rosen aus dem Süden" gespeeld. Een oordeel over „muziek" mag ik my natuurlyk niet aanmatigen, maar wèl wil ik de aandacht vestigen op deze Zomerconcerten, die, hun zeven-en vyftigste jaar ingaand, zoo frisch, vry en frank gedirigeerd blyven. De kunstschilder Charles Dankmeyer heeft te München een zyner schilderyen, „Scheve- ningen," verkocht. Antoon Derkinderen's Processie, „Het Heilige Sacrament van Mirakel," krygt nu toch, on danks eenzydige bekrompenheid, eene waar dige plaats. De bekende kieskeurige ver zamelaar, de voor kunst y verende heer Samson, te Nieuwer-Amstel, heeft het doek aangekocht, en, „last not least," afgestaan aan het Ge meente Museum van Amsterdam. Een voor beeld ter navolging 1 Te Alfen aan den Ryn, het welvarende dorp, dat eigenlyk eerder op den naam van stedeke aanspraak mag maken, trof my dezer dagen in den boekhandel van den heer C. Van Wieringen Jr. een fraai uitziend, in strakke lynen geteekend en harmonieus-matte kleuren gedrukt prospectus. De heeren P. Hermann en H. J. Van Dyk te Edam hebben het plan opgevat om vier boekjes samen te stellen: „Motieven voor het Teekenonderwys, ontleend aan het Ambacht." Het eerste: „Vlakornament", voor schilders is reeds verschenen en dit deeltje zal worden gevolgd door: „Steen," (voor metselaars en steenhouwers), „Metaal," (voor smeden, lood gieters, zinkwerkers, enz.), en „Hout," (voor timmerlieden en meubelmakers). Een kort voorbericht van de samenstellers (Nederland- sche en Duitsche tekst) en een zeer goed ge schreven inleiding van dr. W. Jo^t,-te Dussel- dorf, gaan vooraf. Ook de uitgever (Ph. ZaUman to Kampen) heeft voor een goedgekozen kleed gezorgd, ter vyi de in kleurendruk uitgevoerde plaatjes niets te wenschen overlaten. „Uitgaande van de veronderstelling", (zegt het Voorbericht), „dat het noodig en nuttig is, zoo spoedig mogelyk met vakonderwys een aanvang te nemen, konden wy ons nimmer vereenigen met de nog vry algemeen gevolgde methode, waarby men alle leerlingen, zonder uitzondering, die figuren laat f eekenen, welke op de bestaande wandplaten voorkomen. Wy wenschen volstrekt geen afbreuk te doen aan de waarde van de bestaande wandplaten, maar zyn van oordeel, dat het onderwys, te geven aan ambachtslieden, in eene practische rich ting dient gestuurd te worden; m. a. w. dat genoemde platen niet alleen aan de algemeene eischen behooron te voldoen, maar figuren dienen te geven, aan het ambacht ontleend, opdat de leerling reeds by dat elementaire onderwys zijne vormenkennis verryke en de grondslag alzoo worde gelegd, waarop later successievelijk kan worden gebouwd." „De figuren zyn bestemd zoowel voor het onderwys in het hand- als rechtlijnig teke nen aan Burgeravond-, Industrie-, Ambachts scholen en dergelyke inrichtingen voor on derwys." Merkwaardig is dit gedeelte uit dr. Jost's byscbrift: ,.Sebr haufig hört man in den gegenwfiriigen Zeitve: hiiltnissen besorgte Eltern nach dem besten und eintriigliclisten Berufe fragen, den der Sohn nach dem Verlassen der Schule erwkblen soli. Die Beantwortung diespr Frage ist jedoch viel zu schwer, um sie kurzur Hand mit dem Hinweis auf die Vo züge dieses od> r jen es Faches zu erledigen; und welcho Eltorn würden nicht ibr Letzt-s und sauer Erspsrtes dafür bergeben, damit d' r Sohn den hesten Beruf erw&ble und erlernp, der ibm die Perspektive auf eine spatere gesiclu-rte und feste Ex stenz eröffnet! Oft gonug geschieht es, dass ein Kind ohno weitere Überlegung „woggethan" wird zu einem Nachbarn oder zu einetn ersten bos'en B 'kannten, der einen Lehrling lür sein Geschaft sucht. Hat nun der arme Junge keine sonder- liche Neigung ffir diesen Beruf und wird in Folge dessen niohts Gescheidtes aus ibm, so braucht man da nicht lange zu fragen: wie kommt das nur, dass nichts aus ihm gewor den ist? Da steht er nun wie verlassen in der gros sen und weiten Welt und kommt scliliesslich selbst zu der Überzeugung, dass doch otwas mehr dazu gehört, eln reges und thatiges Mitglied der grossen Menschengemeinschaft zu werden, als bloss ein mechanisches Erfüllen des von jeher nicht sympathiscben Borufes. Dazu kommt dann noch ein mangelhaftes Streben als Ursache so manch' verfehlten Lebens, wo die Wege, die zur Weiterbildung geboton sind nicht ausgenützt werden und oie schöne Zeit nur zu oitlwm V. rgnfigon und sinnlosen T&ndeleien vergeudet wir i. Hit sich ab?r einmal ein Junge an das nacli'fi^sigo und duchtige Arbeiten gewöbnt, so ist est s»hr schwer ihn von diesem I-Vhl' r zu eMtwühnon, der sich wie Blei an seine .Sohhn h ftet und ihn am spateren Fortkomm. u hindert Würde ein jeder bemüht sein, wahrend seiner Lebr- oder Gehülfenzeit diese Lehre zu beherzigen, so würden nicht so vi le vu'feblte Existenzen, deren einzigste Entschnl ligting nur diejetzigen schlechten Zeiten sind, in dt-r Welt sein. Ntben der Unzufrieöenheid wird aber noch ein anderes grosses Übel genahri, dasjonige, was man mit Hochmut bezeichnet. „Der Junge soli was besseres, was höheres werden, er soil sicli nicht das ganze Leben hindurch qualen und plagen, wie ich es hab' thun müssen," hört man oft genug von Leuten sagen, die günzlkh vergessen zu haben scheinen, wie sie selbst aus dem Kampfe mit allen mögllchen Hinder nissen an Charakter-und Berufstüchtigkeit gewonnen haben Wohl liegt es im Interesse eines jeden, seine Kinder weiter fortschreiten zu sehen, aber sie dünkolhaft zu machen und ihnen Eitelkeit einzutrichtern, das ist das verkehrteste, was man ihnen raten kann. Giebt es doch in jedem Handwerk höhera und niedere Stufen in der Ausbildung. Ver- bindet es sich mit der Kunst, wie z.B. beim Sch'reiner, Schlosser oder Anstreicher, so wer den spater bedeutend höhere pekuniaro Werte erzielt." Met den wensch dat het nuttige werkje, dat slechts een gulden kost, in veler handen moge komen, besluit ik dit schryven. C. V. VERBETERING. In het Raadsverslag van Rynsburg, 2de bladz., 4de kol., 18de regel var onder af, staat abusieveiyk „andersgezinde/ in plaats van „ondeugende." Ook moet waar de heer Van Bourgondiön genoemd wordt, gelezen worden dc heer I! Hogewoning Cz.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1895 | | pagina 1