V
der Badinrichting
l. ANBENEBT, te
Champagne Ernest irroy Co., Reims,
PIANO-CURSUS
I. Henri Berkelps,
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
PERSOVERZICHT.
W erkmeid,
Biljart- Concours.
Aanvang 16 en 17 Maart.
Mr. C. VAN DER LEE,
WEILAND,
lllU L
Voor Maaglijders aan te bevelen
TARIEF
BADHUIS TE LEIDEN,
is geopend:
grands propriétaires de vignes dans les premiers crus de la Champagne.
1. I£BS!E BRÜÏJN Cie., Nieuwe Rijn 80, Leiden.
Chavannes Rollandet,
Zee-Assurantiën. 1490
I >e "Vorst
van Indië.
De Vorst
van Indië,
Donderdag 14 Maart. A°. 1895,
H". 10754.
LE
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden. f 1.10.
Franco per postn 1-40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTOËN:
Van 1 6 rogels ƒ1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Tweede Blad.
Aan de Eaagsclie Courant schrijft „Een niet-
belanghebbende":
Van alle zijden, uit vele beroepen en betrek
kingen, gaat in den laataten tijd een weldadige
aandrang uit om zooveel mogelijk den Zondag
als rustdag te verkrijgen. Voor vele be
roepen levert de inwilliging van dit verzoek,
hetwelk in onze dagen meer en meer het
karakter van een maatschappelijken e i s c h
verkregen heeft, geen bezwaar op; en mocht
't voor sommige niet geheel voor inwilliging
vatbaar blijken, voor een groot deel zeker wel.
Niemand zal er voorzeker aan twijfelen, of de
eisch van Zondagsrust gewettigd is; en al
moet het publiek zich daarvoor opofferingen
getroosten en eenige inschikkelijkheid betoo-
nen, het meerendeel doet dat met liefde. Waar
allen dan om Zondagsrust vragen, de aesculaap
gaat zjjn gewonen dageljjkschen gang, en hot
koetsje van den geneesheer zien wij
Zondags even goed langs straten en wegen
rijden, als lederen dag der week. En mocht
ook des nachts, wanneer ieder rust na een
week van arbeid en inspanning, de hulp van
den geneesheer noodig wezen, hy volgt de
roepstem van den zieke, en zelfs de gedachte
röst niet bi) hem, dat rust toch feitelijk ook
voor hem een rechtmatige eisch is.
Volkomen Zondagsrust voor den geneesheer
nu mag veilig tot de onmogelijkheden worden
gerekend. Toch kan veel worden gedaan ora
zijne werkzaamheden op den Zondag aanmer
kelijk te verminderen. Wanneer wij toch bij
heeren doctoren van ziekenbussen (fondsen)
bij voorkeur de3 Zondags door velen zien aan
kloppen, omdat deze dag het meest met
hunne belangen strookt, en dit veelal om
geneesmiddelen, welke zeer goed een dag
vroeger of later zouden kunnen worden ge
haald, dan beamen wij, dat ieder onzer, indien
hij wil, ook de taak van den geneesheer wel
zou kunnen verlichten. En ook den apo
theker zou daardoor overmatige vermeerde
ring van werkzaamheden op den rustdag wor
den bespaard. Waarom niet des Zaterdags of
de3 Maandags om een „nieuw recept" ge
vraagd? Er kunnen zich natuurlijk gevallen
voordoen, waarin hulp dringend noodig is;
deze omstandigheden blijven uitgesloten, maar
toch achten wij hot zeor goed mogelijk, in den
boven omschreven geest, den geneoheer en
den apotheker veel overbodig Zondagswerk te
besparen.
Eene stem, die zich uitspreekt togen de
sluiting der Duitsche grens voor den invoer
van vee uit Nederland, doet zich hooren
in de Deutsche Landwirthschaflliche Presse.
De heer J. Von Nathusius verklaart daarin,
dat sedert maanden met hem talrijke land
bouwers der provincie Saksen en van de
gehöele monarchie tevergeefs op eene be
schikking der regeering wachteD, die hun den
invoer van vee uit Nederland weer mogelijk
maakt. „Blijft," zegt de schr., „de grens nog
altijd daarom gesloton, omdat de longziekte in
Nederland over eene groote uitgestrektheid
heerscht, hetgeen mij onbekend is, dan is
tegen dezen maatregel niets in te brengen;
is dit echter niet het geval, zijn hier andere
redenen van invloed, wat ik wel moet aan
nemen, zoo zou ik hier willen wijzen op de ge
varen on verliezen, welke deze sluiting der
grenzen aan de Duitsche veefokkers ver
oorzaakt!
„Ik houd nl. de opvatting, dat onze fokkers
door het sluiten der grenzen zouden worden
bevoordeeld, omdat ze nu in de gelegenheid
zijn, hunne dieren duurder te verkoopen, voor
eene zeer kortzichtige. Onze veestapel, die toch
voor verreweg 't grootste deel uitNederlandsch,
resp. uit kruising met Nederlandsch vee be
slaat, ten minste in Noord en zelfs in Midden-
Duitschland, zal, wat de melkopbrengst betreft,
teruggaan zoodra niet langer veel frisch fok-
materiaal uit Nederland wordt gehaald. Dö
zoo buitengewoon hooge melkopbrengst van
dit ras is eene eigenschap, welke veroorzaakt
is door 't vochtige zeeklimaat en do gunstige
werking daarvan op de vette weilanden eene
eigenschap, die teruggaat, zoodra deze voor
waarden niet meer bestaan, en die wel in zeor
hooge mate teruggaat, zoodra niót door dikwijls
herhaalde bloedvernieuwing met dieren uit de
kustlanden, deze nadeelige gevolgen worden
tegengewerkt. Dit is immers eene bekende
zaak, die alle fokkers en veehouders reeds tot
hun schade ondervonden zullen hebben.
„'t Vooruitzicht onzer fokkers, om hoogere
prijzen voor hun fok-, resp. melkvee to be
dingen door 't sluiten dor grenzen voor Neder
land, wordt daarom duur gekocht; ze zullen
later zelf nog op den invoer uit Nederland
aandringen, wanneer de melkopbrengst van
hun vee van beteekenis is achteruit gegaan
tot hun eigen schade en tot schade van den
geheelen Duitschen landbouw."
De noodige bloedvernieuwing kan niet ge
schieden door gebruik te maken van in Duitsch-
land geboren en opgefokte dieren, want er
z(jn aan de Duitsche noordzeekust maar weinig
districten, die ovengood vee als Nederland
voortbrengen, on het betrekkelijk geringe
aantal van de uit deze streken ten verkoop
aangeboden dieren voldoet in de verte niet
aan de vraag. De landen aan de Duitsche
Oostzeekust komen hier niet in aanmerking.
Sedert de Nederlandsche grenzen gesloten
zijn, is de vraag naar Ooat-Friesch vee zoo
groot, dat op verre na niet in de behoefte kan
worden voorziendoch ook voor de Oost-
Friesclie veehouders is de voortdurende sluiting
der Hollandsche grenzen niet voordeelig,
omdat door de te hooge prijzen voel te veel
vee wordt verkocht, en omdat z(j niet in
staat zijn jong vee uit Nederland in te voeren,
om de stallen en het weideland te voorzien.
De schr. noodigt ten slotte zijne colloga's
dringend uit, de opening der Nederlandsche
grenzen met alle mogelijke middelen te be
werkstelligen.
De heer D. R. Mansholt, die op dit artikel in
De Telegraaf de aandacht vestigt, voegt er by,
dat de heer Nathusius is een der grootste en
invloedrijkste veefokkers van Noord Duitsch-
land; zijn groot werk over de rundveerassen
heeft naam gemaakt ver over de grenzen van
zy'n vaderland; in de regeeringsknngen is hij
eene „massgebende Pèrsönlichkeit." Zijn ad
vies zal derhalve wel gewicht in de schaal
leggen, te meer, daar uit zijn artikel blijkt,
dat ook velen zjjnor collega's beginnen in te
zien, dat het Nederlandsche vee onmisbaar is
voor den Duitschen fokker. Dit is in elk ge
val een lichtpunt aan den donkeren Nederland-
schen hemel, zelfs voor graanbouwers, want
dezen weton nu, wat zij met hun voor den
graanbouw bestemd land moeten aanvangen:
groen maken en dan veefokken.
Wat de longziekte in ons land b3treft, die
in Duitschland als voorwendsel gebruikt wordt
om de grenzen gesloten te houden, daarom
trent zal de schr. den heer Nathusius dadelijk
geruststellen.
De Volksstemhet nieuwe radicale weekblad
onder redactie van den beer De Koo, wekt
de werklieden van alle groepen op, om een
adresbeweging op touw te zetten, waaraan
honderdduizenden moeten deelnomen. Die
adressen zullen moeten zijn klachten, ver
zoeken, beden of eischen aan de Koningin-
Regentes om een kieswet, die den werkman
in niet minder groot aantal kiesrecht zal
geven dan het ontwerp-Tak voorstelde.
Deze bewoging zal moeten toonen, dat de
Nederlandsche arbeiders inderdaad kiesrecht
verlangen, zóó uitgebreid als de grondwet
slechts toelaat; zij hebben dat nooit op af
doende w(jze doen blijken. Elke party for-
muleere dosnoods haar eigen adres, maar
de partyen helpen elkaar om de adressen
onder het bereik van hen te brengen, die
ter teekening bevoegd, zyn. Yryheid dus ten
opzichte van den vorm en oen samenwerking
naar het wezen:
„Konden de „Kath. Volksbond" en „Patri
monium" te zamen aiqh verstaan over den
vorm van hun adres, en de radicalen, libe
ralen en de parlementaire sociaal democraten
over dien van list hunne het eens worden,
m. a. w. konde men twee formules vinden,
zoodat de gehoele adresbeweging langs twee
parallelwegen naar hetzelfde doel leidde, en
aan het eind van die twee wegen voor elk dier
beide phalanxen eene afzonderlyke commissie
gereed stond, om haar adres der Koningin-
Regentes aan te bieden, we zouden inderdaad
niet weten waarom geheel de Nederlandsche
arbeidersklasse niot zou kunnen samenwerken,
ten einde het gemeonschappeiyk doel to be
reiken".
Die beweging zou kunnen uitgaan van
het „Alg. Ned. Werkliedenverbond" als de
oudste, of van „Petrimonium" als de grootste
werklieden-combinatie. Tegen een dergelyke
demonstratie kan, naar De Volksstem meent,
geen der partyen bezwaar hebben.
En wanneer de adressen by de Koningin-
Regentes konden worden aangeboden vóór
het kieswet-ontwerp bij de Kamer is inge
diend, zouden zy zeker de meeste kans
hebben doel te treffen; want, betoogt het
blad ten slotte:
„Er bestaat veel grooter waarschyniykheid
voor, dat men onder den indruk eener volks
beweging een nog niet ingediend ontwerp zal
wyzigen, dan dat men toegeefiyk zich zal
betoonen voor de volkswenschen, nadat zulk
een ontwerp ter behandeling is aangeboden;
en evenzoo moenen wy, is eer van de Kroon
en de Regeering een nieuw overleg en een
wyziging dus van het aanvankelyk overeen
gekomen plan te verwachten, dan een geopend
oor by deze censuskamer voor der werklieden
protest".
De vermindering van het aantal v r y w i 1-
ligers, waarover in het voorloopig verslag
der commissie van rapporteurs over het
VlIIste Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor
dit jaar werd geklaagd, vond, blykens het
antwoord van den minister, een der voor
naamste redenen in den overgang by de kolo
niale troepen. Waar de heer J. De Waal in
het Militair Weekblad het begrypelyk acht
dat de minister voor de hooge uitgaven terug
deinst om de handgelden te verhoogen, geeft
de schryver in overweging den termyn, waar
voor men zich moet verbinden, korter te
stellendaardoor zouden vele personen by de
thans heerschende werkloosheid geneigd zyn
een verbintenis aan te gaan.
„Wy gelooven, dat eene wyziging der
instructie op de werving van het jaar
1881 en van de in verband daarmede ge
maakte bepalingen in zoodanigen zin, dat voor
de ongehuwde Nederlanders van af hun 18de
jaar de gelegenheid wordt opengesteld, om
zich voor drie jaren en daarna telkens voor
éón jaar te verbinden, velen hunner zoude
aansporen by het leger hier te lande vry-
willig in dienst te treden, daar alsdan het
hoofdbezwaar de lange duur der dienst
verbintenis voor allen vervalt. Tegen den
voorgestelden termyn van de eerste dienst
verbintenis kan, onzes inziens, uit een mili
tair oogpunt geen bezwaar bestaan, omdat
zelfs by de bereden wapens, waarby de
africhting zooveel meer tyd vordert dan by
de onbereden wapens, gerekend kan worden
op de diensten van een afgerichten of ge-
oefenden soldaat, gedurende den tyd van twee
jaren, indien hem in dien tyd niet de een of
andere graad kan worden verleend."
Bestaat de kans, dat de man zich, wanneer
het hem in de gelederen bevalt, voor langer
dienst zal verbinden, aan de andore zyde zal
het getal verminderen van hen, die trachten
door wangedrag de verbintenis te verbreken.
„Janus", die in De Tijd reeds meermalen
over de Friosche toestanden schreef,
betoogt nogmaals de wenschelykheid eener
parlementaire eDquóte, waarby niet alleen
„liberale en heele of halve socialisten" worden
geraadpleegd, maar ook katholieken, anti-
revolutionuairen en vooral bedienaren van den
godsdienst.
„Een „Friesch liberaal kopstuk", de heer
Van den Berg, leeraar aan de hoogere bur
gerschool te Heerenveen, gaf ongeveer drie
jaar geleden als zyn opinie te kennen, dat
Fnesland8 treurig financiewezen niet dag-
teekent van vóór 10 of 25 jaar, maar van
vóór 300 jaar. En terecht, meent „J nus":
31 Maart 1580 namen Frieslands Staten een
besluit, waarby de kerken, kloosters, benefi-
ciale kerkvoogdy- of patroonsgoederen den
katholieken godsdienst oDtnomen werden, ds
priesters en de kloosterlingen werden wegge
jaagd, zoodat de armen en ongelukkigen van
hun natuuriyke beschermers werden beroofd".
De middelen, die de schryver by voorbant
aan de hand dost om verbetering in de Friesche
toestanden te verkrygen, komen hierop neer:
lo. Er moest een wet zyn, die de bezittende
ouders dwong, schoolgeld te betalen; 2o. het
byzonder onderwys regel, de openbare school
uitzondering; 3o. de gemeenten moeten
de zuinigheid betrachten; 4o. Een rege
ling van het gemeontelyk financiewezen in
den geest van het wetsontwerp van den
oud-minister Godin De Beaufort; 5o. kleinere
gemeenten.
Maar niet alleen door maatregelen op admi
nistratief gebied kan Friesland van den
rand van den afgrond gered worden, de bewo
ners moeten ook door maatregelen van socialen
aard worden gebaat. Dit kan o. a. geschieden
lo. door zilver zyn plaats als wettig, inter
nationaal betaalmiddel terug te geven ;2o.
door het heffen van invoerrechten op buiten-
landsche landbouwproducten 3o. het oprichten
van een boerenbond, bestaande uit grond
bezitters, huurboeren on arbeiders, werkzaam
by den landbouw en de veeteelt.
Gemengd Nieuws.
Te Napels is een bejaarde dame,
die een groot vermogen bezat, vermoord Een
aanzienlyko som aan geld en oen groote
waarde aan juweelen en kostbaarheden werden
ontvreemd. Het gelukte der politie de moor
denaars spoedig op te sporen. Het bleek, dat
de moord en de diefstal gepleegd waren door
een jongen man van goeden huize, dio met
de dame bevriend was, in overleg met een
juwelier.
Waanzinnige vaderlandsliefde.—
Zaterdag heeft te Parys een jongmensch zich
met een scheermes den hals afgesneden. Op
zyn tafel vond men een brief, waarin hy
verklaarde de wanhoop niet te kunnen dragen
over het besluit der Fransche Regeering om
Fransche schepen naar Kiel te zenden. Op
een ander blad had hy zyn testament ge
schreven, allerlei snuisteryen aan kennissen
vermakende. Te midden dezer beschikkingen
las men: my ne moeder vermaak ik aan my no
vrienden."
In het jaar 158 0, dus ruim 300
jaren geleden, vertoonde zich voor do eerste
maal in Duitschland eene epidemische ziekte,
die in hare verschynselen veel overeenkoms'
toonde met de tegenwoordige influenza, en
die destyds, omdat zy door Spaan6che soldaten
overgebracht werd, de Spaansche pip genoemd
werd, blykbaar naar de vogelziekte van dien
naam. De ziektG was volgens den kroniek-
schryver Joachim Von Wedel in vele landen
verbreid. Van de aangetasten herstelden vol
gens hem velen, „inzonderheid degenen, dio
zich van veel artseny en aderlaten onthielden."
Tegen voordeelige voorwaarden vraagt een
voornaam Huis te Bordeaux: 1609 6
Solide Agenten,
v jor óen verkoop van Wijnen en Cognac. Aanb.
ond. lett. L. R. 8, Poste Restante, Bordeaux.
Mevrouw YAW KEMPEW, Huize Berbice,
Voorschoten, vraagt met Mei: eene
P. G. en van goede getuigen voorzien.
1761 5
HH. Biljartliefhebbers worden beleefd tot
dit Concours uitgenoodigd.
Voorts zie men het Reglement! 1766 9
Op Woensdag 27 Uaarl 1895, voorm.
li uren, zal in hot Hotel „de Vergulde
Wagen", te Aarlandcrveen, tegenover
Alfen, ten overstaan van den Notaris
in het openbaar worden verkocht: een per
ceel uitmuntend
met de daarop staande Kocstalllng, by de
voormalige Z. H. Leerhoeve te Oudshooro,
groot 44 aren, 20 centiaren.
Dadelijk te aanvaarden.
Nadere inlichtingen geeft Notaris VAN DER
LEE voornoemd. 1612 16
Een gunstig bekend Piano
stemmer, die geregeld Leiden
bezoekt, heeft gelegenheid nog een
paar Piano's te STEMMEN, en be
veelt zich tegen zeer billijken prijs
daarvoor aan. 1664 14
Fr. brieven bij P. L. J. A. CANDEL,
Wagenstraat 29, Den Haag.
Oprichtingsjaar 1847.
Uw heilzaam Malzextract-Gezondheidsbier
van JOHANN HOFF heeft my, die lydende
was aan eene verzwakte maag en grooten
hinder aan de verteringsorganen, de weg
zinkende levenskracht doen herleven. Myn
eetlust, welken ik geheel kwyt was, heb ik
na het gebruik er van weer teruggekregen.
Alexis Radcckl, Geesteiyke te
Szaradowa, by Exin.
Johann BïofF, K. IC. Hofleverancier,
Berlijn, Neue WilhelmstrasSe 1.
Depot by: N. K. SWEMER, Mare 56.
Ooor duizenden Artsen aanbevolen
1764 18
BLOEM M AK HT 21.
De pryzen zyn voor gewone warme of koude
baden buiten abonnement per bad f 0.50.
1 abonnement van 10 baden 4.—
1 ji20„ 7.—
1 50 „15.-
1 100 25.
Onder deze prysopgaaf is begrepen het ge
bruik van tweo handdoeken
BLOEMMARKT 21,
Maandag van 8 uren v.m. tot 5 uren n.m.
Dinsdag 8 5
Wosnsdag 8 5
Donderdag 8 5
Vrydag 8 9
Zaterdag 8 9
556 26 De Administrateur,
IV. B. IIAM.
Sleclits het gebruik
van een wevlielijh
goede, degelijke
Zeei» waarborgt het
behoud van een frisch
teint. 722 16
Koopt daarom voor Uw
Toilet DOliltlMiS
ZEEP met den Uil.
Zachte huid, schoon teint
zult ge behouden.
Kost slechts S3 Cents.
Carte blancheƒ3- P- blle.
d'or (demi-sec)„3.75,,
Cachet Orange (grand vin sec) „d-.liö,,
Carte d'or (ultra Sec),d.75„
§cul dépot pour Lelden et scs Environs: 7350 22
VAN
Lange Mare 40.
Prima referentiën. 5349 6
NIEUWE RIJN 3,
AgentenderStoomvaartmaatschappij
„Nederland."
Zoowel voor passage-bespreking als
verzending van goederen.
Zooeven verschijnt, in keurig gewaad, en
buitengewoon goedkoop: het nieuwe
werk van LEWIS WALLACE, Schryver van
Bcn-lBur
uit het Engelsch door ALMA,
2 Deelen, slechts f 2.80, in 2 fraaie Pracht
banden slechts ƒ3.75.
Uitgave van D. BtilLljE, te Rotterdam,
en alom verkrygbaar franco na ontvangst
van Postwissel, waarop vermeld: De Vorst
van Bndië. 1575 1
DSCHÖDAfrBLAD.