N°. 10691. Zaterdag 29 December, A0. 1894. feze Qourant wordt dagelijks, met \iitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. NiEUWJAARSWENSCHEN Leiden, 28 December. LEIDSCH DAG-BLAB PRUS DEZEB COURAlfT: Yoor Leiden per 3 maanden. 1.10. Franco per postw t Afzonderlijke Nommers 1.40. 0.05. PRIJS DER ADVERTENTEËN: Van 1 6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad wordt f 0.05 berekend. worden gedurende deze week aangenomen ad 25 Cents per advertentie voor het LEIDSCn DAGBLAD, dat Maandag avond verschijnt. Buiten Leiden wonenden kunnen post zegels zenden. Advertentiên, na Zaterdagavond 6 oren aangeboden, worden berekend ad 50 Cents. Officieel® Hennisgevlngen. Burgemeester en Wothoudera van Leiden; Gezien art. 8, lete alinea, der \ret van den 2den Juni 1875 (Staatsblad No. 96), tot regeling van het toezicht bij het oprichten van inrichtingen, welke gevaar, 8cha'le of hinder kunnen veroorzaken; Brengen bjj deze ter algemeene kenma dat door hen op hodeo vergunning i8 verleend aac de firma ENGEL Co. en rechtverkrijgenden tot het plaatsen van oen etoommaohine van 2 paardekraobt voor de bereiding van margari ebotor in het perceel Vol- molengracht No. 21. Burgemeester en 'Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgomeeeter. 27 Deo. 1894. E. KI8T, Secretaris. Het aanstaande „Armen-Concert" van het muziekgezelschap „Sempre Crescendo" (ditmaal ten voordeele der „Vereeniging tot verzorging van kleine kinderen", de zooge naamde „Crèche") belooft groot en luisterryk te worden. Als solisten zullen zich doen hooren mevr. Kzielli, concertzangeres uit Frank fort, en de heer Kes, uit Amsterdam (viool). Mevr. Kzielli, een der voortreffelijkste zan geressen van den laatsten tyd, is nog nooit te Leiden opgetreden, doch des te beter bekend aan de bezoekers der Haagsche en Amster- damsche concerten, en de heer Kes heeft ook als solo-violist (zijn oorspronkelijke bestem ming) zich nog niet te Leiden doen hooren. Het orkest zal uitvoeren o. a. de 4de (Italiaan- Bche) symphonie van Mendelssohn, in vele jaren bier niet gespeeld, en eene belangrijke noviteit, namelijk: fragmenten uit de opera 0Boabdil" van Moszkowski, een interessant en kleurrijk orkestwerk, dat eene uitgebreide orkestbezetting (o. a. twee harpen) vereischt. Het is te verwachten dat waar „Sempre Crescendo" het publiek iets buitengewoons aanbiedt, de inteekening op dit concert die van het vorige Armen-concert nog zal over treffen, vooral daar de kosten, aan het op treden der solisten als anderszins verbonden, zeer aanzienlijk zijn. De lijst tot inteekening circuleert dezer dagen. Bij de alhier gehouden aanbesteding voor het maken van een magazijn, bij de fabriek van de firma R. M. Beuth Zonen, aan de Kaiserstraat te Leiden, onder beheer van den architect den beer W. F. Van der Heyden, is het laagst ingeschreven door den heer D. Kooreman, metselaar en aannemer alhier, voor f 5068, aan wien het werk is gegund. Bij beschikking van den minister van binnenlandsche zaken van 27 dezer z\jn voor het jaar 1895 benoemd tot assistent bij de Rijks-universiteit te Leidenin h6t ziekenhuis de heeren: J. E. G. Van Emden, H. J. Van der Wey, H. M. Neeb, P. C. T. Van der Hoeven, J. C. M. Timmermans; voor de heelkunde: M. Rutgers; voor de sterrenkunde: J. Weeder; voor de natuurkunde: dr. L. H. Siertsema, dr. P. Zeeman, A. Van EUik, E. Van Everdingen jr.; voor de pkysiologie: M. A. J. Geluk, H. W. Blote; voor de pathologische anatomie: D. Mac Gillavry; voor de pathologie en hygiëne: P. B. Van Loo; voor de scheikunde: dr. E. A. Klobbie, dr. H. W. Bakhuis Roozeboom, H. A. Rouffaer; voor de botanie: L. Vuyck;voorde pbarmacie: H. A. Van Helden; voor de ver loskundige polykliniek: J. D. Doorman, en tot prosector by de anatomie: G. H. Van Dissel. (Sts.-Ct.) Op 2 Januari a. e. zal ten hove een gala-bal worden gegeven. In de gistermiddag gehouden gemeen teraadszitting te 's-Gravenhage is het voorstel van B. en Ws. betreffende het rioolstelsel aangenomen met 32 tegen 4 stemmen. De voorzitter deelde o. a. mede, dat B. en "Ws zich met een adres tot de Koningin- Regentes hebben gewend om maatregelen te doen nemen, ten einde Schoveningen te vrij waren voor de ramp van een doorbraak. Geref. Kerken. Beroepen: Te Enscbedee de heer H. Van Djjk, te Zwammerdam. Aangenomen: Naar Oudshoorn, door den heer D. Ringnalda, te IJlst. Bedankt is voor het beroep naar de Ned.- Herv. gemeente te Ouderkerk a/d. IJsel, door ds. J. "W. H. Kalkman, te Alfen a/d. Ryn. Christ, Ger. Kerk. Bedankt is voor bet beroep naar Baam door da. P. M. J. De Bruin, te Voorschoten. De bisschop van Haarlem heeft benoemd tot kanunnik van het kathedraal kapittelden zeereerw. heer J. A. De Rijk, professor in de wijsbegeerte aan het seminarie Hageveld. Aan de Tweede Kamer is een adres gericht door het bestuur der Nederlandsche Vereeniging tot voorkoming van ongelukken in fabrieken en werkplaatsen te Amsterdam, ten einde te verzoeken om, waar zij bi) de Regeering mocht aandringen op het benoemen van eene Staatscommissie, wier taak zou moeten zijn te onderzoeken op welke grond slagen eene algemeene pensioenverzekering voor den ouden werkman zou behooren te worden gevestigd, er tevens op te willen wijzen, dat niet mag worden uitgesloten een onderzoek naar de mogelijkheid eener gelijk vormige, en zoo mogelijk gecombineerde, organisatie voor deze verzekering en voor die tegen de gevolgen van ongelukken, voorzoo- ver deze levenslang drukken hetzij op den verzekerde, hetzij, door diens overlijden, op zijn rechtverkrijgenden. Naar men verneemt, heeft de heer A. Hoogenraad, lid van den gemeenteraad te 's-Gravenhage en reeder te Scheveningen, zich tot de Koningin-Regentes gewend met het verzoek wel Haren invloed te willen aan wenden, opdat Scheveningen in het bezit kome van eene visschershaven. In dit schrijven, waarin do toestand zooals die door den jongsten storm is teweeggebracht wordt uiteengezet, herinnert de heer Boogen- raad dat wijlen koning "Willem III zich ook zeer de belangen van Scheveningen heeft aan getrokken en indertijd eene koninklijke com missie heeft ingesteld om den aanleg eener haven tot een punt van ernstige overweging te maken. Zoo men weet, behoorde de heer Hoogen raad destijds tot de leden dier commissie. Naar het „Hbld." verneemt, zal op 28 Februari a. s. het onlangs goedgekeurde wets ontwerp betreffende de vergrooting van Rot terdam met Kralingen en Cbarlois in werking treden. Half Januari zouden de verkiezingen voor den nieuwen gemeenteraad plaats hebben. Naar wij vernemen, is de enquête in zake den bouw van het bronhuis in het Fre- derikspark te Haarlem afgeloopen en zal eerstdaags het rapport der commissie uit den gemeenteraad in druk verschijnen. (Tel.) De gemeenteraad van Sloten beschikte afwijzend op het adres van de heeren Bollee, om bij eventueelen tram-aanleg (Amsterdam Sloten Hoofddorp) van de bestaande wegen gebruik te mogen maken. De Raad oordeelde dat die wegen daarvoor to smal zijn. Het congres der Belgische advocaten, dat Zondag to Brussel werd gehouden, is uit Nederland bijgewoond door de heeren mr. E. N. Rahusen, deken der orde te Amste: dam, en mr. Vlielander Hein, deken der orde te 's-Gravenhage. De heer M. Hyikema, directeur der cel lulaire gevangenis te Sneek, herdenkt 1 Januari a. s. zijn 40-jarige dienstvervulling bij het gevangeniswezen. In verband met eene in Januari a. s. te verwachten promotie zijn dit jaar de con duitestaten der hoofd- en verdere officieren vroeger ingekomen bij het departement van oorlog dan anders het geval is. Te Breda is overleden de gepens. luit.- kolonel Ph. C. B. Gbyban, laatstelijk maga zijnmeester der artillerie. Hr. Ms. korvet „Sommelsdtjk", onder bevel van den kapitein-luitenant ter zee P. D. A. Frankamp, is op 25 dezer te St.-Thomas (Westkust van Afrika) aangekomen. Het lag in het voornemen van den commandant den volgenden dag de reis weder voort te zetten. Aan boord was alles wel. De gewone audiëntie van den minister van justitie zal op 1 Jan. a. s. niet plaats hebben. Het stoomschip „Conrad", van Batavia naar Amsterdam, passeerde 27 Dec. Perim; de „Mashona", van Amsterdam en Londen naar Kaapstad, vertrok 25 Dec. van Dart mouth; de „Prins Maurits" arriveerde 25 Dec. van Amsterdam te Paramaribo; de „Prins Willem I" vertrok 27 Dec. van Amsterdam naar Suriname; de „Prins Willem IV" ver trok 25 Dec. van Paramaribo naar Amsterdam de „Prinses Sophie", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 27 Dec. van Genua; de „Prins Hendrik", van Batavia naar Amsterdam, is 27 Dec. Kaap Rocca gepasseerdde „Utrecui" van Rotterdam naar Java, vertrok 27 Dec. van Suez. By koninkiyk besluit is benoemd tot notaris binnen het arrond. Winschoten, ter standplaats Winschoten, G. Fontein, candidaat- notari8 te Appingedam. Met ingang van 1 Jan. 1895, aan den luitenant-kolonel G. J. Engelen, op zyn ver zoek, eervol ontslag verleend als militie-com missaris in het 2de militiedistrict van Limburg. Goedgekeurd dat aan J. Verhefien, burge meester van Beugen en Rjjkevoort, met in gang van 1 Jan 1895, op zyn verzoek, eervol ontsiag is verleend als secretaris dier gemeente. Met ingang van 1 Jan. a. s. benoemd by de Kon. Nederl. Marine-Reserve, tot adelborst lste kl. de heer R. Berkelbach van den Sprenkel, en tot buitengewoon adelborst de heeren W. Krol en H. Smitt. Gemengd Nieuws. Het hoogheemraadschap Delfland heeft een aanvang gemaakt met de werk zaamheden ter voorloopige voorziening in een gedeelte van de zeewering voor de Kerkwerf te Scheveningen van ongeveer ter halverhoogte af van hotel „Zeerust" tot en met ter halver hoogte van hotel „Rauch". Het daartusschen liggende gedeelte zal met een meter zand worden verhoogd, ter vorming van een plateau, met eene sterke helling naar het strand, welke overdekt zal worden met een talud van kunst steen, overdekt door een zeil. Deze voorzie ning is van voorloopigen aardeene eigeniyke noodwering in afwachting van hetgeen waartoe nader definitief zal worden besloten. Het terrein der werkzaamheden is door latwerk- versperringen voor hot publiek afgezet. Vanwege Delfland is voorts begonnen met de aanvulling van den afgeslagen duinvoet met zand. De Remonstrantsche kerk te Rotterdam heeft veel van de overstrooming geleden. Nadat het water was weggeloopen, zag men visschen, roode kool, allerlei afval en vuil in de kerk liggen, hetwelk door gangen, uit komende op het West Nieuwland en in de Nieuwstraat, was binnengestroomd. Het doop hek, dat met lood en ijzeren pinnen aan den vloer is vastgezet, was ontwricht en omver geworpen; hetzelfde was het geval met banken, zelfs die aan den muur waren vastgeklonken. De stoelen^ die men, rekenschap houdende met den vloed van 1889, had opgestapeld, z\jn toch dog gedeeltelijk bedorven. In de kerk bereikte het water eene hoogte van 1.18 meter, in het pakhuis 1.63 meter, terwijl op de plaats vóór de kerk het water rees tot 2.21 meter. De fundamenten van hot gebouw zullen morgen worden nagezien, om dat er gegronde vrees bestaat dat zy ont wricht zijn. Men kan dus wel begrijpen hoe het er in heel Rotterdam heeft uitgezien. De bewoners der Zuid-Hollandsche polders hebben wegens den jongsten storm bange uren doorleefd. De berichten, die daarover inkomen, zijn zeer talrijk. Velo landbouwers verloren hunne woningen en in den veestapel is door het water groote verwoesting aangericht. Door eene dijkbreuk aan den Noorderpolder onder de gemeente Goudswaard stonden in korten tijd Noorderpolder en Oostpolder geheel onder water. In verscheidene huisgezinnen moesten vrouw en kinderen de vlucht nemen naar den zolder, terwijl de mannen te midden van den nacht druk in de weer waren om het vee in veiligheid te brengen. Het water in de rivier Het Spui steeg op vele plaatsen tot boven de kruin van den dijk, stroomde er overheen en zette vele beneden woningen onder water. Alle gorzen waren ondergeloopen, waardoor de golvende water massa een nog woester aanzien verkreeg. Op een paar plaatsen sloegen de golven gaten in den dijk en baande het water zich daar doorheen een doortocht, om alles wat daar achter gelegen was, in eene barre zee te her scheppen. Onder Zuidland is de polder, genaamd de Bieningerwaard, ondergeloopen.Op drie plaatsen brak de dijk door. De bouwmanswoning, be woond door Pieter Lammerse Jr., werd daar door gedeeltelijk onder water gezet, zoodat de bewoners op den zolder moesten vluchten, terwijl in de schuur negen koeien, acht schapen en een varken zijn verdronken. Onder 's-Gravendeel is de djjk doorgebroken van het Kilpoldertje, liggende aan het gehucht de Wacht, langs de Dordsche Kil. Eene alleen wonende vrouw, wie het water ongetwijfeld als zoovele anderen overvallen is, heeft het met den dood moeten bekoopen. Ook is er nog vee omgekomen. Een aantal huisgezinnen zijn van hunne woning beroofd. Te Oud Beierland was een schipper onder v» eg met een lading bouwmaterialen Hy had reeds Zaterdag-avond terug kur en ijn, maar tot nu toe is er niets van hem v ui nomen. Te Hoornaar, gemeente Noordeloos, raakte eene 19jange jongedochter, die uit werken was geweest en langs eene kade zich naar huis begaf, te water en verdronk. Tot de steden, die de herinnering aan den jongsten Zaterdag-avond zullen bewaren, be hoort ook Brielle, waar zelfs de gasfabriek haar diensten weigerde. De geheele stad stond blank. In sommige huizen, waar het water met geweld binnen stroomde, ving men levende viscbjes, en omgehouwen boomen, evenals verscheidene andere zaken, dreven door de stad Velen waren genoodzaakt naar den zolder te vluchten, of op tafels, kisten, enz. hunne toevlucht te zoeken. Slechts enkelen hebben het water buiten hunne woning kunnen houden. Plotseling gingen door de geheele stad alle gaslichten uit en was men in eene Egyptische duisternis gedompeld. Het water had de vuren in de gasfabriek bereikt en men was ver stoken van licht. Dadeiyk echter werden op verscheidene plaatsen lantarens ontstoken. In de laag gelegen gedeelten van de stad had men huizen, waar het water meer dan eene manslengte hoog stond. Wiegen, bedden en allerlei huisraad dreven door elkaar. Op onderscheidene plaatsen was de straat een meter diep opgebrokenen van een hoek huis waren de fondamenten reeds blootgewoeld. Op het Hoofd was van een woning een geheele achterkamer met alles er in weggeslagen. Onder 's-Gravendeel is do dyk op 2 plaat sen doorgebroken en bereikte het water zoo'n hoogte, dat de tegen de dyken staande wonin gen byna werden verzwolgen en verscheidene gezinnen onder 's-Gravendeel en Strfien van hun have en goed zijn beroofd of veel schade geleden hebben. Het ergst er aan toe is wel de landbouwer Jb. Schouwenburg onder de gem. Stryen, van wien niet minder dan 16 runderen en 1 paard door het water zyn omgekomen, en slechts 2 runderen en 3 paar den gered zyn kunnen worden. S. heeft byna alles verloren en is daardoor zoo goed als geruïneerd. Aan de wacht onder 's-Graven deel moeten ook enkele stuks vee verdron ken zyn, en Is nog een menschenleven te be treuren. Op het eiland Rozenburg zyn ruim 60 koeien verdronken. Te Zwyndrecht leden ook velen, die aan de buitenzijde van den dyk wonen, schade door het verdrinken van vee en varkens. Te Numan6dorp moesten eene vrouw en een paar kinderen door het dak van het huis gered worden. Te Vlaardingen is binnengeloo- pen de kotter „Scheveningen," schipper en reeder J. Van der Zwan, welke kotter by den jongsten storm een slag water over boord kreeg, waardoor de boot, welke op het dek stond, vol water liep. Een matroos ging in de boot om er het water uit te laten loopen, waarop weer een zware stortzee kwam, welke de boot met den matroos over boord wierp. Een ander matroos werd eveneens over boord geworpen, doch deze werd spoedig door de zee weer binnen boord geslingerd. De boot met eerstbedoelden matroos zag men op ver ren afstand zinken, terwyi men door de moei- ïyke zee niet in staat was hulp te bieden. Mode is te Vlaardingen binnengekomen de Schevening8che logger „Minister Modderman," stuurman H. Grootveld, reeder A. Hoogenraad. Deze logger heeft by den jongsten storm een zware stortzee gekregen, waardoor een man der equipage over boord geslagen, de schipper aan de hand gekwetst en nogal belangryke schade aan het tuig aangebracht is. Een bange nacht. Aan de „Zw. Ct." wordt het volgende medegedeeld omtrent de ramp, die schipper Jaspers heeft getroffen Schipper H. Jaspers, wiens vaartuig in den nacht van Zaterdag op Zondag jl. by Schokland zonk, waarby zyn nog zoo jeugdige vrouw van 21 jaar, een kindje van 10 maan den en zyn vader van 73 jaar zyn omge komen en hyzelf ternauwernood het leven heeft behouden, heeft een vreeselyken nacht doorgebracht. Vrydag-morgen met een lading turfstrooisel van Zwartsluis vertrokken met bestemming naar Holland, moest men door den opkomenden storm onder Schokland ankeren; Zaterdag-avond te ongeveer 8 uren kwamen de opvarenden tot de treurige ont dekking, dat het vaartuig lek geworden was tegen 10 uren was dit reeds zoo verergerd, dat men alle pogingen moest aanwenden om het leven nog te redden door in het want of op den last door te brengen't mocht echter niet baten. Eerst werd het kindje wegge spoeld; daarna is de vrouw verdronken. Eet touw, waarmede zy vastgebonden was, raakte los en geen van beiden had meer de macht dit te herstellende vader, die zich naby het roer had vastgebonden, scbynt daarna ook los geraakt te zyn, althans na middernacht onge veer had Jaspers hem niet gehoord of gezien. Hy zelf zat in het want en had den ge- heelen nacht, alleen nog met hoofd en korst zoowat boven water doorgebracht, tot hy Zondagmorgen te ongeveer 9 uren in byna bewusteloozen toestand door den visscher Hendrik Kleyn, van Zamdam, die met zyn visschersscbuit by Schokland lag, gered en naar Schokland gebracht werd, waar hy door de liefderyke zorgen van Kleyn en den kust wachter Smit aldaar Werd bygebraeht. Hy is toen door eerstgenoemde met het ïyk der vrouw, dat in het ruim tusschen de lading was gevonden, 's namiddags om 3 uren te Zwartsluis aangebracht. Tegen schipper K. Visscher, van Zwart sluis, moet proces-verbaal zyn opgemaakt, omdat hy, naar verzekerd wordt, Zondagmorgen met zyn ongeladen vaartuig op geringen af stand van de plaats van het ongeluk is ge varen, voordat schipper Kleyn er by kon komen, zonder dat hy, hoezeer het weer veel kalmer was, eenige poging tot redding zou hebben aangewend en niettegenstaande de noodseinen van den schipbreukeling wel door hem waren opgemerkt. Wo e n 8 d ag - m i d d ag had te Goor een man, J. Boevink genaamd, het ongeluk, dat, toen hy bezig was een geweer te laden, dit uit elkander sprong, en hem zoodanig verwondde, dat hy terstond een lyk was. De overledene, die als een flink en oppassend arbeider bekend stond, laat eene weduwe met acht kinderen hulpbehoevend achter. Het Duit8cbe gouvernement zal aan de mogendheden voorstellen een interna tionalen postzegel, ten dienste van de corres pondenties met het buitenland, in te voeren. Hierdoor zou men by zyn brief e6n postzegel kunnen voegen voor een antwoord. Dit zegel zou in alle landen gangbaar zyn. Te Staroje, in het Russische district Novgorod, is een veertienjarig kinder meisje in hechtenis genomen onder aanklacht het tweejarig kind, aan hare hoede toever trouwd, te hebben geworgd. Het meisje be kende, op deze wyze reeds zestien kinderen te hebben gedood, omdat zy er Diet van hield kinderen op te passen, en zich hierdoor Tan dien last ontheven zag. DeEgyptische e e r s t e m i n i s t e r Nubar Pacha is, terwyi hy een woedenden stier wilde ontloopen, gevallen en heeft een been gebroken. Daar de premier reeds hoogbedaagd is, baart het geval eenige ongerustheid in de staatkundige wereld te AlexandriÖ. Kapitein Stephenson, van de Nieuw-Yorksche politie, is schuldig bevondon aan omkoopery en veroordeeld tot 3 jaar en 9 maanden gevangenisstraf od duizend dollars boete. Het onderzoek naar de aan het licht gebrachte schandalen wordt yverig voortgezet en een aantal politie-ambtenaren zullen bin nenkort terechtstaan wegens omkoopery en afpersing. In verscheidene streken van zuideiyk Rusland heerBcht de iofluenza weer epidemisch. kolonienT BATAVIA, 28 30 November. Naar de „J.-B." uit goede bron verneemt, is de ophooping van onderwyzers ter be schikking het gevolg van een bijzonder laag cyfer van het aantal vacaturen in dit jaa*-, veel lager dan het gemiddeld in de laatsto jaren geweest is. Tevens wordt aan het blad medegedeeld dat maatregelen genomen worden om de uitzending der voor 1895 aangevraagde onderwyzers zoodanig te regelen, dat een toestand, als thans bestaat, zicb het volgend jaar niet weer kan voordoen. De „Loc." bericht dat de vorst var. Kotaringin voor den gouverneur-generaal als geschenk heeft meegebracht waskaarsen, matten en een stok met gouden knop, versierd met diamanten, en een zilveren theeservies heeft teruggekregen. Het „Makassaarsch Handelsblad" en de „Celebes-Courant" zullen met 1 December ophouden te bestaan. In de plaats van deze couranten komt een nieuw blad onder de tegenwoordige redactie van het „Mak. Hand.'' onder den naam „Makassaarsche Courant". De Lombok-expeditie. De hedenmorgen ontvangen Indische bladen, loopende tot 30 Nov., bevatten geen nieuwe byzonderheden betreffende de inneming van Tjakra-Negara. De Java-Bode" bevat de volgende curieuze mededeeling: „De post bracht ons nog geen brief van Lombok over de inneming van Tjakra-Negara. Dit laat zich daaruit verklaren, dat van onze drie correspondenten er één geëvacueerd en één gesneuveld is, terwyi de derde de be storming waarschyniyk niet heeft bygewooqd.*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1894 | | pagina 1