N». 10670. Maandag 3 December. A0. 1894. (§eze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en (feestdagen, uitgegeven. Eerste Blad. Leiden, 1 December. Feuilleton. EENE HELDIN. LEIDSCH DAGBLAD. PEUS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden. f 1.10. Franco per posti 1.40. Afzonderlijke Nommers O-O5- PRIJS DER ATTv KM'I'ICNTI ÉTW; Van 1 6 regels f 1.05. letters naar plaatsruimte, wordt f 0.05 berekend. Iedere regel meer f 0.17J. Grooter» Voor het incasseeren bulten de stad OfBoiëele Kennisgerlnffe Burgemeester en Weihoadet» Leiden brengen tor keaiiie van belanghebbenden dak by hen ie inge komen een verzoek van E. J. F. HOOSEMANS, firma GERNER Sc Co., tot het doen plaatsen van •en balkon aan den gevel van hot te verbouwen perceel Aalmarkt No. 26 en dat de betrekkelgke toe koning op de Seoretarie dener gemeente ter visie gelegd ie, terwyl op Maaodag, den 3den Deoember a. a., 'e voormiddsge to elf aren, op het Baadhnis Cegenheid zal worden gegeven om b.zwaren, zoo moohten bestaan, tegen dat verzoek in te brengen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 10 Nov. 1894. E. KI8T, Seoretaris. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien art. 6 der Yerordoning van den llden No- Yombor 1880 (Gemeenteblad No. 4 van 1881); Brengen ter algemeene kennis dat tot het d06ü Inschrijven van nieuwe leerlingen voor de open bare scholen voor voorbereidend en voor meer Uitgebreid lager onderwijs, gelegenheid zal gege ven worden: voor die voor voorbereidend meer uitgebreid lager onderwya voor jongens en meisjes, in het sohoolgebouw aan de Oude Vest; voor die voor meer uitgebreid lager onderwijs: der late klasse, voor jongens, in hot schoolgebouw aan de Aalmarkt; dor late klasse, voor meisjes, in het schoolgebouw aan de Boommarkt; der 2de klasse, voor jongens, in hot sohooigebouw aan de Pioterskerkstraat der 2do klasse, voor meisjes, in het schoolgebouw aan de Breestraat; en wel van den 3den tot en met den 16den Dec. e. k., dagelijks (den Zondag uitgezonderd), van des voormiddags halfnegen tot negen uren, •n op Maandag, Dinsdag, Donderdag en Yrijdag boven dien van halftweo tot twee uren des namiddags. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leidon, F. WAS, Burgemeester. 29 Nov. 1894. E. KIST, Seorotaris. In het „Vaderland" geeft de bekende en erkende kunstcriticus, die zich met deletters „E. g. o." aanduidt, in de volgende regelen ïjjn waardeerend oordeel over het dezer dagen uitgegeven prachtwerk „Eerelman's Album;" „De liefhebbers van sport, vooral van paarden en honden, behoeven met de aan staande feesten niet lang te zoeken naar een toepasselijk geschenk aan hunne vrienden, of sicbzelven Bij den heer A. W. Sjjthoff te Leiden ls namelijk verschenen een prachtwerk, ge titeld „Eerelman's Album", bevattende eene verzameling van reproducties naar schilderijen van onsen met lof bekenden paarden- en honden- schilder, met onderhoudenden begeleidenden tekst door Johan Gram. De 16 groote, buiten den tekst op fraai papier gedrukte illustraties •n een aantal prenten tusschen den tekst zijn voortreffelijk geslaagd. Eerelman'6 kunst, wier kracht voornamelijk berust in het nauwkeurig afbeelden van vormen en vol verlichte kleuren, leent rich beter tot reproductie, dan de kunst ▼an hen, die opgaan in toon en licht-en-bruin •n bfl wie de vormen niet zelden opgelost worden in dichterlijke geheimzinnigheid en wazigheid. Als talentvol portretteur van fraaie paarden en honden heeft Eerelman terecht een grooten naam. Ik herinner mij nog goed het eerste schilderij van Eerelman, dat indruk op mjj maakte, 't Zal wel vijf en twintig jaren geledon »iJn, dat het op eene Rotterdamscbe Driejaar- lijksche was. 't Stelde voor een circus-stal, waar de laatste hand aan het toilet van een schimmel wordt gelegd, die dra voor het publiek zal optreden. Vergis ik mij niet, dan was dat schilderij ook het eerste belangrijke succes van Eerelman en was menig sportsman, die een lievelingspaard of fraaien hond bezat, en tevens eene ruime balans by zyn bankier, er op uit zyne beminde dieren door Eerelman's penseel te doen vereeuwigen. De schilder verstaat de kunst werkeiyk portretten van zulke fraaie beesten te geven, en maakt zich van zyne opgaven niet met algemeenheden af. De baas erkent in de trouwhartige oogen van een hond, of in den levenslustigen blik van een paard duideiyk zyn hond, zyn paard. „De keus, voor de illustratie van dit album gedaan, ia byzonder gelukkig door verscheiden heid en fraaiheid. Men ziet stallen met paar den, terugkeerende rytuigen van Clingendaal, de ponies van de Koningin, arresleden met vurige, levenslustige kleppers, paardenmarkt en circustooneelen, krachtige Duitsche doggen en Sint-Bernards, eene mand met jonge honden en nog veel meer. Juist, omdat Eerelman niet tot de coloristen onder de schilders behoort, maar tot de talentvolle teekenaars en model leurs, voldoen deze reproducties zoo buiten gewoon goed. Men geniet inderdaad by de beschouwing der fraaie vormen van paarden en honden. „Johan Gram geeft in eene onderhoudende causerie eene levensschets van Eerelman en deelt allerlei anekdotes on byzonderheden mede, ook uit oude tyden en verre landen, omtrent paard en hond, de trouwe vrienden van den mensch." De boekery der Leidsche hoogeschool is dezer dagen verrykt met een paar „Letter proeven" van hare voormalige drukkers Johan nes en Abraham Elzevier. Behalve de Romeinsche lettersoorten van de bekende snede, vindt men erin Hebreeuwsch, Chaldeeuwsch, waarby ook het rabbynsch type, Cyriaksch, Arabisch, Perzisch, Samaritaansch, Grieksch en Duitsch. De verzameling van Abraham Elzevier is in den vorm eener beschry ving voor de veiling zyner drukkery met toebehooren, die plaats heeft gehad op 20 Febr. 1713. Daarby be vinden zich o. a. „vier schoone druk-parssen, waaronder drie met kopere degels, matryzen, stempels en verscheyde gietvormeneen schoone groote kagchel, curieuse houte en loode letteren". Zoo gaat het al voorbyi zegt het „Hbl." De Leidsche oud-hoogleeraar dr. P. J. Veth hoopt Zondag te Arnhem zyn 80sten verjaardag te vieren. Gedurende de maand November is ten post kantore te Warmond ingelegd tot een bedrag van ƒ2885.53, verdeeld over 86 inlagen. Terug betaald werd er ƒ876.82, verdeeld over 7 terug betalingen. Het laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 671. De heer P. J. Gysman, hoofd der Chris- teiyke school te Woubrugge, is als zoodanig benoemd te Uithoorn, vacature van wyien den heer Van Maurik. Mon schryft ons uit Zoeterwoude; Gister avond had alhier de vergadering plaats van de ysclub „LeiderdorpZoeterwoude", en wel ten huizo van den heer L. C. Van Hulst. Van de 70 leden waron er slechts 19 aan wezig. De voorzitter, mr. H. Hemmingson, opende de vergadoring. Door den secretaris, den heer G. P. Van Outeren, werden achtereenvolgens de notulen van de vorige vergadering en het verslag van den vorigen winter 1893/'94 gelezen, welke met applaus werden goed gekeurd. De rekening en verantwoording van den penningmeester, den heer Weyding, werd door twee leden uit de vergadering onderzocht en in orde bevonden, zoodat door den voor zitter do dank der vergadering werd gebracht voor het uitmuntend beheer. De rekening sloot met een voordeelig saldo. Mr. H. Hemmingson werd by acclamatie herkozen. In plaats van de periodieke af tredende bestuursleden A. Vromesteyn, J. D. Speet, W. Demmendal, als zijnde niet herkiesbaar, werden gekozen de heeren Par- mentier Jr., A. Van Leeuwen en P. H. Hoos. De aftredende baan-commissarissen werden allen herkozen; alleen voor den heer D. Key, die bedankt had, werd gekozen de heer J. D. Speet. Op voorstel van het bestuur werd de macht van de baan commissarissen uitgebreid en wel hiermede dat, wanneer de baanvegers niet aan hunne verplichtingen voldoen, heeren baan commissarissen het recht hebben hen te schorsen, om by herhaling op hunne voor dracht door het bestuur te worden ontslagen. Tevens werd besloten om circulaires in de beide gemeenten rond te zenden, ten einde meer leden aan te werven ad ƒ2.50 en ook donateurs of donatrices voor minstens 1.50, dewyi het toch een goed doel is, nl. menig huisvader in den winter aan brood te helpen, waarvoor dezo vereeniging uitsluitend werd op gericht, en tevens om heeron liefhebbers van schaatsenryden eene goede baan te bezorgen. Eenige discussie had plaats over den „Zuid Holland8chen Schaatsenryders-Bond," waarby men tot de conclusie kwam dat voor ver- eenigingen als deze onmogeiyk aansluiting aan den bond kan worden verkregen, omdat daardoor de gelden, welke voor de behoeftigen bebooren te worden besteed, op andere wyze zouden worden aangewend en alzoo hun doel zouden missen. Niets meer te behandelen zynde, sloot de voorzitter de vergadering, met een woord van dank aan de aftredende bestuursleden en overige aanwezigen. Hy moedigde nogmaals de aanwezigen aan om toch vooral deze ver- eenlging te steunen door het aanwerven van nieuwe leden en donateurs. De ysclub „Voorwaarts", te Katwyk aan den Ryn, hield Donderdagavond in het hotel „De Roskam" aldaar eene algemeene vergadering. Aanwezig waren 27 leden. De notulen werden voorgelezen en goed gekeurd. Daarna werd overgegaan tot het nazien der rekening, waaruit bleek dat in 1891 in kas was ƒ50, in 1892—1893 ƒ72.88, en in 1893— 1894 ƒ119.15, totaal 243.03, welke rekening werd goedgekeurd en accoord bevonden. Nu kwam aan de orde het kiezen van 3 leden, die moesten aftreden, nl. de heeren W. M. Van Beelen, C. Haasnoot en L. Van der Valk. By de stemming daartoe verkregen W. M. Van Beelen 20, C. Haasnoot 26 enL. Van der Valk 24 stemmen. Eenige stemmen werden nog uitgebracht op de heeren Brug- gemans, Lagemaat, Meyer, enz. Alzoo werden de 3 eerstgenoemde heeren gekozen. Daarna kwam aan de orde het kiezen van 4 baancommissarissenby meerderheid van stemmen werden gekozen de hoeren D. De Jong, D. Brussee en J. Van Paridon, terwyi her stemming moest plaats hebben tusschen do heeren W. Zuyderduyn en C. Ravensbergen, waarvan "W. Zuyderduyn werd gekozen. Alle heeren lieten zich hunne benoeming welge vallen. Nu kwam aan de orde de verkoop van reglementen aan heeron leden. De heer Van Beelen stelde voor om de reglementen in plaats van op 10 cents, op 5 cents te stellenhet lid de heer Bruggemans was een ander denkbeeld toegedaan; die wilde dat zo gratis aan de leden werden verstrekt, zooals door meer andere vereenigingen, welk denkbeeld door de aanwezige leden werd goedgekeurd. Aangezien het doel van de vereeniging is, werk te verschaffen in den winter aan min vermogenden, 6telde het lid de heer Bruggemans voor, dat by een invallenden winter, sneeuw of ys, vooral by dooi weder, van de stoepen, straten of anderszins voor het perceel van ieder lid werd weggeruimd; de geachte spreker was van meening dat dit goede doel menigeen jaloer8ch zou maken, om als donateur of als lid toe te treden. De president antwoordde hierop dat de kas van de vereeniging nog niet sterk genoeg was om zooveel kracht by te zetten, hoewel er nota van genomen zou worden Nadat er nog eenige besprekingen plaats hadden van meer huiseiyken aard, werd de vergadering gesloten. Door ingelanden van den Uit-Eindschen en Middenpolder te Ter-Aar is op do in deze week gehouden vergadering besloten, het be stuur te machtigen ten lo. een onderzoek in te stellen naar de kosten van bemaling door stoom, en zou by gunstige resultaten do be staande windmolen door eene stoommachine worden vervangen2o. inlichtingen te vragen of de Vier-Ambacht8polder genegen is het overtolligo water over te nemen. Over deze zaken zal dus later worden beslist. By de verkiezing van vier leden der Kamer van Koophandel en Fabrieken te Kat wyk zyn de aftredende leden, de heeren A. Yan Rhyn, W. Taat, D. Haasnoot en P. Van der Perk, herkozen. De op ruim 88-jarigen leeftyd te 's-Gra- venhage overleden heer R. A. Van Zuylen was bekend door verschillende geschriften op het gebied van het archiefwezen, vooral door zyn „Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenboach", waar hy van 1857 tot 1876 de betrekking van gemeente archivaris be kleedde. De heer H. C. Bergsma, consul-generaal van Nederland te Pretoria, die geruimen tyd met verlof hier te lande vertoefde, heeft zicb weder naar zyn post begeven. Voor predikant by de Ned.-Herv. ge meente te '8-Gravenhage (vacature ds. Hei- necken) is eergisteravond door het kiescollege het volgend zestal opgemaakt: G. J. A. Jonker, te Kralingen; dr. E. Zeydner, teVollenhove dr. L. Heldring, te Rotterdam; C. L. Van den Broek, te Schiedam; dr. S. D. Veen, te Gro ningen en J. W. Berkelbach van den Spren kel, te Gouda. Het aandeel in te leveren manschappen voor de lichting der nationalo militie van 1895 bedraagt voor 's Gravenhage 384; Delft 68; Rotterdam 490; Schiedam 63; Leiden 92; Dordrecht 68; Gouda 54. Sedert Woensdag-morgen dekt een een voudig gedenkteeken het graf van J. J. A. Goeverneur op het Zuiderkerkhof te Groningen. Zooals men weet, had zich eene commissie gevormd om de laatste rustplaats van den kinderdichter van een monument te voorzien. Tot leeraar in de plant en dierkunde aan het gymnasium en de H B.-School te Sneek zyn voorgedragen de heeren dr. A. C. Oudemans Jz., te 's-Gravenhage, en H. E. Sanders, te Enkhuizen. Tot directeur der burgeravondschool te Schiedam is voorgedragen de heer J. A. Hingman, leeraar in het teekenen aan de H. B. S. aldaar. De minister van oorlog heeft ter kennis gebracht van de Commissarissen der Koningin, dat vermits het vorderen van ontvangbe wijzen voor betaaldo tolgelden by de aan bieding ter keuring van paarden voor d6n krijgsdienst aanleiding kan goven tot moeiiyk- hoden voortaan by eventueel te houden keuringen van paarden deze bescheiden niet meer door de voorzitters der keuringscommis- siën zullen wordeD gevorderd. Voor de terugbetaling der door of vanwege de eige naars der paarden betaalde tolgelden zal dan alleen eene quitantie worden gevorderd, wan neer aan eenzelfden persoon, ter zake, meor dan een gulden moet worden gerestitueerd. In dat geval is het echter voldoende, dat do persoon, die de paarden ter keuring aanbiedt, voor voldaan teokent. De minister van binnenl. zaken brengt ter algemeene kennis, dat de zalen der boven verdieping van het Kon. kabinet vsn schilde ryen (Mauritshuis), te 's-Gravenhage, vau 1 Dec. 1894 af weder voor het publiek toegan- keiyk zyn. Op 3 en 4 Dec. a. s. zyn de zalen der benedenverdieping voor het publiek ge sloten. Het maken van eene overkapping op het station te 's-Hertogenbosch is gegund aan de Koninklyke Nederlandsche Machinefabriek, voorheen E. H. Begemann, te Helmond, voor ƒ246,560. De „Sociétó Anonyme des Etablissements" te Herenthals, was voor ƒ241,349 de minste inschryfster. 861 Da meeat© grondeigenaars in de buurt waren er over verbaasd, dat het zoo lang duurde eer d© bom losbarstte. Ton laatst© begon men te gelooven dat Graaf Gerd hem achtte mon in zyne goedhartigheid tot zoo iota wel in etaat do onvergeeflijke dwaasheid had begaan, den .heer" van Zembowitech met eenige honderdduizend mark uit don nood te helpen. Het praatje liep ook, dat Thilo Roth- kreuz met dat mooie Jonge meisje, eene juf frouw Steiner, die op Rakitsch logeerde en eene pupil of verdere bloedverwante van Graaf Gerd wezen moest, in het huweiyk sou treden. Door een buurman op dit praatje opmerk zaam gemaakt, begreep Gerd volstrekt niet hoe iets dergelyke bfj die menscben kon op kamen. In zyne eenvoudigbeld dacht hy er niet aan, dat zeer waarechynlyk Tbilo zelf, door welberekende toespelingen, dit gerucht had doen ontstaan. Zooals de meeste goedhartige, brave men- sohen, geloofde Gerd altyd het beste van anderen en hy begon zich waarlyk met de hoop te vleien, dat Thilo op den weg van emstlge beterschap was Trouwens, Graaf Rothkreuz was zóó ernstig en zóó beminnelijk, dat zelfs tante Fedora eens In een onbewaakt oogenblik zeide: „Hy is om verliefd op hem te wordenI" Gerd dacht by dien uitval:,Het is te bopen, dat Walburga hem niet zoo lief vindt." Want het vroeger door hem geliefkoosd plan, om van deze twee een paar te maken, vond by nu eenvoudig afschuwelyk. Maar Walburga was niet gemakkeiyk te verstaan; op dit punt althans niet. In het byzyn van Thilo behield zy onveranderlyk eene zekere waardige kalmte, dio voor hare jeugd veel te deftig was. Hare bedoeling, dat hy eerbied voor haar gevoelen moest, was duidelyk ge noeg. Maar ondanks deze fiere terughouding, had Gerd tot zyn leedwezen opgemerkt, dat Walburga, telkens als Thilo binnenkwam, bloosde. En toch had dezo hierover door zyn beleefd, maar evenzeer terughoudend gedrag niet de minste aanleiding gegeven volgens de opvatting van Gerd althans. Hy was geen voldoende opmerker om die vluchtige seconden waar te nemen, waarin Thilo's vermoeide oogen, plotseling levendig opvlammend, hun gloeienden blik op het jonge meisje vestigden. Hy kon niet weten, dat Thilo by zyn komen en gaan Walburga tel kens byzonder innig de hand drukte; en evenmin, dat Thilo, als hy toevallig met haar alleen was, Walburga woorden van harte- tochteiyke bewondering Influisterde. Die goede, dwaze oom Gerdl Al had hy al deze dingen geweten, ook dan nog zou hy aan eene ern stige, niets kwaads bedoelende liefde van Thilo voor Walburga hebben geloofd en waar- schynlyk bartelyk medelyden met zulk eene hopelooze, ongelukkige liefde hebben gekoes terd. Het zou nooit en nimmer in Gerd op komen, dat Thilo in Walburga de toekomstige erfgename van Rakitsch en van oom Gerds vermogen had bespeurd en dat hy ton volle er van overtuigd was, dat Gerd toch van hen beiden een paar zou willen maken, zoodra by op de verbetoring van Thilo meende te mogen vertrouwen. Dat om deze gegronde redenen Thilo poogde eene hartstoebtelyke genegenheid voor hem by Walburga te voor- scbyn te roepen, die haar later zou bewegen zyne voorspraak by Gerd te wezen. By dit alles gevoelde Thilo werkeiyk eene eigenaardige belangstelling voor het jonge meisje In zich ontwaken. Zeer waarschynlyk, omdat Walburga in den geheelen omtrek de eenige waB, om een ,rom3n" mede te be ginnen. Hy kon het vervelend bestaan hier op Zembowitsch niet uithouden zonder die verveling door een romannetje te verdryven. En al naarmate by moest opmerken, dat Walburga, als achter een ondoordringbaren muur verschanst, baar karakter verborgen hield, verkreeg deze roman meer en meer voor hem het aanzien van een sport, en wel een zeer ernstig bedoeld sport. Hl. Afgewezen! Drie maanden had Walburga nu op Rakitsch gewoond. Het was lente geworden en vaak had zy met een bitter .heimwee" naar hare moeder te etryden gehad. Zy ondervond boe gemakkeiyk het is een dapper besluit te nemen, maar hoe moeilyk, dit met opgewekt heid ten uitvoer te brengen. De gedachte voor hare oudere te mogen zorgen, voor hen te arbeiden, bad haar met eene fiere, geluk kige gewaarwording vervuld. Zy wilde het zoo gaarne brengen, dit offer van kinderlyke dankbaarheidI Maar zy gevoelde het nu: zulk een offer is een zeldzaam onverzadiyk iets. Met één dag van geestdrift is het niet tevreden het moet dagelyke hernieuwd en met biy- moedlgheid hernieuwd worden. .Wat ben ik toch voor een zwak, laf men- echenkindl" zeide zy eens bedroefd tot Gerd. .Nergens heb ik de noodigo sterkte van karakter voor. Hier zelfs wordt myn verlangen naar moeder my vaak te machtig en werkt verlammend op myne stemming en myn arbeid8lust. Hoe zal bet my dan later, als ik onder vreemde menschen leven moet, gaan In Gerds hart stond het vast besloten, dat zyne lieveling nimmer .onder vreemde mon- achen" zou behoeven te leven; maar wetende, dat zy zich dit voornemen nu toch niet uit bet hoofd zou laten praten, stelde hy haar voor om voor een acht of veertien dagen naar huis te gaan of om hare ouders uit te noodigen hier te komen logeeren. De reis voor den zieke zou wel moei^jk, maar vol strekt niet onmogeiyk zyn; misschien zou Joséphine aan eene ontmoeting op oeno derde plaste, byvoorbeeld op eene badplaats, waar haar echtgenoot dan eene kuur zou kunnen gebruiken, de voorkeur goven? Zy moest er maar eens over schryven. Walburga zou Gerd in de groote blydechap over zyn voorstel wel om den bals hebben willen vallen. Wat was hy toch innig lief en goed! In het dagelyksch samenzyn had hy haar zoo verwend, dat zy zyne buitengewone vriendelykheid niet eens meer opmerkte; maar nu by met dit verrukkelyke plan by haar kwam, besefte zy opnieuw zyne zich nooit verloochenende vriendschap voor haar en voor bare moeder. Zy beheerschte zich in zoover, dat zy hem in hartelyke woorden voor zyno goedheid bedankte en dadeiyk aan hare moeder schreef. Zy stelde haar de verschillende plannen ter overweging, maar kon niet nalaten daaraan hare eigen hartstochtelyke bede, om toch niet te weigeren wat zoo gul werd aange boden, toe te voegen. Maar nog eer bet antwoord kwam, ge beurde er iets, dat zoowel Gerd als Wal burga zoo droevig bezighield, dat het lang wegblyven van oen brief van Joséphine aan de opmerkzaamheid van hun beiden ontsnapte. In ruim twee weken had rntn graaf Thilo niet op Rakitsch gezien. Toen Gord, in zyne bezorgdheid over den loop van zaken op Zrm- bowitsch, eens op een rit by den rentmeester aanklopte, om naar zyn neef te vragen, werd hem gezegd, dat de jonge graaf naar liorlyn was op reis gegaan. .Misschien eene laatste wanhopige poging om geld los ts krygen", dacht Gerd. Toen Thilo tegen het einde van Moi woder by hem kwam, zag hy op den eersten blik, dat nu het oogenblik gekomen was, waarop Thilo tegenover hem eindelyk open kaart zou spelen. Wordt v.nolgd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1894 | | pagina 1