Daarop deolde do heor Van Hoeken namens
do commissie, des morgens benoemd tot onder
zoek der rekening en verantwoording, mede
dat deze niets te wenachon overliet en ge
tuigde van de belangstelling in de Vereeni-
ging, van velerlei zijden ondervonden, en stelde
hij voor den penningmeester dank te betuigen
voor zyn zeer nauwkeurig beheer.
Aldus werd onder applaus besloten.
Verder deelde de Voorzitter medo dat het
bestuur in de pauze zijne function aldus had
verdeeld: secretaris, de heer Wormser (Amster
dam); 1ste penningmeester, de heer Van
Schaardenburg (Dordrecht)2de penning
meester, de hoer Schut (Amsterdam); vice-
voorzitter, de heer Hovy (Amsterdam); voor
zitter, de heer Van Kempen (Leiden).
Daarna gaf hy het woord aan jhr. mr. W. H.
De Savörnin Lobman Az., professor aan de
Vrije Universiteit, tot het houden van een
referaat over „Volksbanken", ecnu voordracht,
welke getuigde van de ernstige en omvang
rijke studie, welke de hoogleeraar van deze
belangrijke zaak had gemaakt.
Het gesprokene kan het eenvoudigst en
duidelijkst worden samengevat in sprekers
volgende conclusion:
Ten gevolge van de out.wikkeling van pro
ductie en verkeer, waardoor met minder
arbeid en t\jd dan voorheen en dus goed-
kooper wordt voorzien in de maatschappelijke
behoeften, is de stand der kleine patroons en
neringdoenden genoodzaakt in nauwere aan
eensluiting en organisatie kracht te zoeken,
opdat de leden er van in de gelegenheid worden
gesteld onder gunstiger voorwaarden dan thans
doel te nemen aan de voortbrenging en ver
deeling van waren.
Deze organisatie vindt hare uiting in de
coöperatie, die in hare ten onzent schier uit
sluitende toepassing op de consumtie, zich
keert tegen de tusschenhand, doch, ter hand
genomen door groepen van kJeino patroons
an handelaars, een middel biedt tot verbetering
van hunne maatschappelijke poaitie, waartoe
bovendien, bepaaldolyk wat bet winkelbedrijf
betref^ eene strengere doorvoering van het
beginsel van contante betaling veel kan bij
dragen.
De vormen, waarin door de genoemde groe
pen do coöperatie kan worden toegepast, z|jn
mot name: die van gezamenlijke voortbren
ging, van gezameniyken inkoop van grond
stoffen of waren ten verkoop, van gezamen
lijken verkoop, maar vooral van het gezamenlijk
zich verschaffen van crediet.
Deze laatste vorm biedt boven do andere
vormen dit voordeel, dat op deze wyze te
gelijkertijd in de behoeften van meerdere be
drijven kan worden voorzien, terwijl die andere
vormen zich veelal tot één bedrijf moeten be
perken en hiervan eene deelneming op kleiner
schaal het gevolg moet zijn.
Hoewel onder dankbare erkenning voor het
geen op andere wyze werd tot stand gebracht
om te voorzien in de behoefte aan crediet
van den kleinen patroon en handelaar, moet
aan de coöperatieve credietbank of voorschot
vereaniging met de persoonlijke aansprakelyk-
hoid der leden tot basis, als zijnde oen orga
nisatie van hen in wier belang zy als crediet
instelling is geroepen te arbeiden, de voork. ur
gegeven worden boven die instellingen die
voor maar niet door deze groepen zyn in het
leven geroepen en bestaan.
Wil echter de persoonlijke aansprakelijkheid
der leden voor de schulden der vereenigirig
een vaste basis zijn waarop men bouwen kan,
dan dient by het loggen dier basis in het oog
te worden gehouden dat zfl niet te veel mag
wordtn i eperkt en daardoor in een schijn
aansprakelijkheid ontaarden.
Van do verschillende stelsels, die ten onzent
b\j do regeling dezer aansprakelijkheid toe
passing gevonden hebben, zijnde:
do hoofdelijke aansprakelijkheid der leden
naast de vereeniging zelve voor alle schulden
der vereeniging;
b. de hoofdelijke aansprakelijkheid der leden
voor allo schulden, doch alleen voor zoover
die niet uit het vermogen der vereeniging (on
bet waarborgfonds, zoo er een is) konden
worden voldaan, (subsidiaire hoofdelijke aan
sprakelijkheid);
c. subsidiaire aansprakelijkheid, doch niet
hoofdelijke, maar voor gelyke deelen;
d. subsidiaire niet hoofdelijke aansprakelijk
heid, niet naar gelijke deelon, maar naar ver
houding der aandeelen in het vermogen of in
de winst.
e. subsidaire aansprakelijkheid beperkt tot
een zeker maximum;
zijn die sub a en e niet aan te bevelen, terwijl
die sub b-d naar de volgorde waarin zij
voorkomen aanbeveling verdienen.
De bezwaren tegen een zoo uitgebreide
aansprakelijkheid als door het derde, maar
vooral ook door het tweede stelsel wordt
aangenomen, wegen niet op tegen hare voor
deelen, en kunnen bovendien voor een groot
deel door een goede inrichting der vereeniging,
verstandig beheer en nauwkeurig toezicht
worden opgeheven.
De coöperatieve volksbanken verdienen en
oischen als dringend, doch tot nu too niet
genoeg behartigd tolkebelang, de volle aan
dacht, sympathie en medewerking van het
gansch Nederlandsche volk.
Na deze voordracht, welke met de meeste
aandacht werd gevolgd en o. a. door den voor
zitter e et een woord van dank werd beant
woord, maakte de sectie voor Landbouw
zich gereed om in een ander lokaal van het
zelfde gsbouw eene vergadering te houden,
ter bespreking van verschillende belangen.
HedeDnamiddag om zes uren vereenigen
de leden zich aan een gemeenschappeljjken
maalt(jd in „Zomerzorg", waar des avonds te
acht uren de heer W. Hovy een referaat zal
houden over de „pensionneering van loon-
trekkenden."
Finantiëel Bericht.
Wladikawkas Spoorweg.
De betaling der rente op de 4 pcts.-obligatiën
dezer Maatschappij, welke op 1 October a. s.
vervalt,, zal eene kleine storing ondervinden.
Oorspronkelijk bestond het plan de uitgifte
der definitieve obligatiën, in ruil tegen de voor-
loopige bewijzen, deze week te doen plaats
hebben, doch in de voltooiing der stukken is
in do Staatsdrukkerij te St.-Petersburg ver
traging gekomen.
Dientengevolge zullen nu de obligatiën niet
vóór 25 October te Amsterdam ter uitgifte
gereed kannen zyn.
De houders van voorloopige bewfizen, die
met het ontvangen der rente niet zoolang
willen wachten, kannen echter hunne Rece-
pissen ter afstempeling doen opzenden, waarop
dan de rentebetaling met eene kleine reductie
zal plaats hebben. Rvjnlandsche Bank.
Gemengd Nieuws.
Omtrent C. R., die gisteren aan
den Ouden Rijn alhier van de trap viel, met
het droevig gevolg dat hij dood bleef, wordt
ons nader gemeld dat hjj 66 jaren oud was en
niet zoo'n overmatig gebruik maakte van ster
ken drank, als men uit het bericht van gis
teren zou afleiden.
Heden had te Katwj)lt aan Zee
door het éde bat. éde reg. inf. eene schiet
oefening plaats op drijvende doelen in zee.
Deze doelen, welke sloepen voorstelden, die
trachtten troepen aan land te zetten, waren
door touwen aan het strand verbonden en
naderden langzaam de kust. De troep, op
een duinrand opgesteld, gaf eerst eenige salvo's
op deze schijven en toen zij dichterbij kwamen,
werd eeri flink repeteer vuur afgegeven.
Omtrent den te Venloo gepleegden
moord meldt men nader dat de jongedochter
was de 18 jarige Maria Fritzen aldaar, welke
in betrekking stond met zekeren De Kleine,
sedert vier weken uit den militairen dienst,
ontslagen. De K. moet sedert dien tya bij de
moeder gohuisvest geweest zijn, en toen zjjn
geld verteerd was, wees men hem de deur.
Zaterdag middag trof De K. het meisje aan,
waarop hy 3 revolverschoten op haar loste,
wat onmiddellijk den dood ten gevolge had.
Toen De K. zyn doel bereikt zag, schoot hy
zichzelven in den mond en was ook weldra
een lyk.
Volgens bericht uit Stockholm,
hebben er hevige sneeuwstormen in het noor
den van Zweden gewoed, wat daar als een voor
bode wordt beschouwd van een vroegen winter.
Mislukte moordaanslag.
Op het Molenpad No. 13A te Haarlem woont
een rentenier van zeventig jaar, Pieter Van
Garste genaamd, met zijne echtgunoote.
Gisternacht waren de oude lieden rustig en
wel te bed, toen zij plotseling door een vTeemd
geluid' opschrikten. By het licht van een klein
lampje zagen zy hoe een kerel zich door het
opgeschoven raam naar binnen wrong.
Van Garste zelf had den tyd nog om uit
bed te loopen naar de voorkamer, waar hij
eene ruit insloeg en uit allo macht om hulp
schreeuwde. Intusscheu was de inbreker op
het bed gesprongen en op de vrouw aange
vallen, die zich zoo goed zy kon verweerde.
Tot haar geluk raakte in het zachte bed
do kerel het evenwicht kwyt en viel achter
over, waarvan zij gebruik maakte om te
vluchten, de gang in en den tuin door. Met
eene vlugheid, waarover zy zich nu zelve ver
baast, wist juffrouw Van Garste op de schat
ting te komen en daar af te springen inden
tuin van de buren.
De heer Van Garste had door zyn roepen,
dat tot ver in den omtrek gehoord werd, de
buren gewekt. Ook de politie kwam uit de
buurt aansnellen. Men kwam binnen, maar
de inbreker, begrijpende dat zyn plan mislukt
was, had het hazenpad gekozen.
By het bed vond men een groot broodmes,
dat den kerel blikbaar uit de hand was ge
vallen. Dit heeft de oude lieden blykbaar hot
leven gered, anders ware zeker, althans de
vrouw, in een ommezien vermoord geworden.
Do slaapkamer is gelijkvloers en komt uit op
het. by de woning behoorende tuintje, dat van
uit het Tuinlaantje gemakkelijk te bereiken
is. Daar zjjn dan ook voetstappen gevonden.
Waarschynlyk is het dat de kerel helpers had,
want toen de vrouw de gang doorvloog,
meent zy daar eene gedaante te hebben gezien.
De inbreker was een groote kerel met een
donker uiterlijk en grooten baard. H(j was
blootshoofds en droeg een bruin boezeroen,
geen jas. Tot zyne eventueele herkenning zal
kunnen bedragen, dat de oude lieden zyn
stem hebben gehoord. Toen Van Garste name
lijk vluchtte, zeide de kerel: „wacht maar, ik
zal je wel krijgen", waaruit volgt dat hij wel
degelijk van plan was moord te begaan en
begreep, dat hy na de vrouw gedood te heb
ben, ook met den zwakken ouden man ge
makkelijk zou klaarkomen.
Van Garste heeft zich by het inslaan van
de glasruit den pols eenigszins gekwetst. Het
spreekt vanzelf, dat hy en zijne vrouw zeer
geschokt zijn door het gebeurde. In Mei 1892
is, naar men zich herinneren zal, ook bi) hem
ingebroken. Destijds zijn er tal van voorwerpen
van waarde gestolen, nu heeft de inbreker
slechts een gouden dameshorloge en een
zilveren heerenhorloge kunnon meenemen.
Eigenaardig is her, dat de dieven toen laDgs
denzelfden weg het huis zyn genaderd. Toog
zyn ze evenwel niet door het raam der slaap
kamer geklommen.
Het achtergelaten broodmes is door een
slecht bekend staand persoon geleend van een
tapper In de Hagestraat. Die persoon is niet
te vinden. Wanneer men hem vindt (en er
wordt ijverig naar hem gezocht), dan hoopt
men meer over dezen gelukkig mislukten
moordaanslag te vernemen. (E. D.J
346ste STAATILOTBBÏJ.
Trekking van Dinsdag 26 Sept.
VLJFDE KLASSE. NEGENDE LIJ8T.
Nos. 10711, 12990 ƒ1000. Nos. 3632,
7906, 9908, 10722, 16141 ƒ400. Nos. 6490,
13938, 19595 ƒ200. Nos. 234, 5120, 6248,
7084, 9323, 10302, 11808, 13971, 17001,
17649, 18636 ƒ100.
Prifxen van f70*
84
2476
5776
7892
9995
12763
14185
16782
18690
195
96
5810
8 62
J6375
73
89
16836
18729
340
2:61
6977
81
10594
94
14612
39
96
06
2659
6033
8254
10601
12924
66
63
18917
462
2756
6177
8319
33
74
77
17057
72
63
75
6359
8611
107-15
77
14856
63
19149
81
99
81
873J
74
13070
14929
97
10241
88
2 00
87
97
86
85
60
1T1G4
19426
67ö
3245
90
£810
10812
13114
15066
90
99
821
3326
6413
98
10906
73
16115
17200
19527
36
3413
21
8358
35
13287
16532
81
65
1039
2657
CC06
59
82
13323
9J
17427
19851
1234
3762
0805
64
11112
J360G
15830
43
20134
14IS
*130
75
Ö0.7
li3*D
.4
15917
74
2ÖSÖ2
34
4298
7006
9100
11535
13798
16094
17590
5
72
4369
36
11
11619
13884
16117
11745
9
83
4401
88
9312
11838
13935
32
83
13
1584
4716
7115
42
12001
05
68
87
30
,788
4807
16
47
14
14102
16247
17811
77
1S9J
65
21
33
12139
1-4212
16J17
17927
20599
1903
4906
40
87
62
20
97
18006
20316
2028
5036
16
9410
12227
37
1CKJ9
18145
35
98
83
7488
33
i.0
74
10613
18224
56
2120
G4
7603
95
12301
14369
22
18301
20861
66
5123
40
9501
14468
144 33
74
91
77
2240
6208
42
.065
12539
37
82
1840*
20911
23 3
5308
48
9824
08
65
93
69
61
2425
6493
7622
9333
76
06
16702
81
72
32
12649
TS 1
ETEN.
29
2722
4803
7210
9972
12*28
14347
16633
18765
91
36
84
61
10006
25
67
39
67
94
85
4922
53
52
40
14400
47
82
98
2808
30
60
Gi
G5
23
06
18809
103
43
a*
64
10106
12505
66
16707
13
82
69
64
77
44
11
77
16
79
84
81
71
7651
30
40
14510
34
91
201
86
85
52
10209
48
16
49
18311
12
*958
86
71
35
58
37
65
19
27
60
87
7808
CO
93
14606
16811
84
48
80
93
48
10309
12000
35
18
88
88
3002
6001
97
80
9
88
28
19036
326
40
23
798
10410
33
14702
80
59
50
69
31
8041
65
73
25
16903
88
75
69
41
68
ror.G*
12705
45
89
19100
420
73
47
81
G6
19
47
17003
12
37
78
67
87
70
43
49
22
19201
72
3102
70
8)
80
74
14837
68
2
500
:B
6ir-3
8122
93
12807
48
95
20
15
64
99
44
10608
18
7*
17111
57
18
92
52'2
40
11
30
88
12
81
22
3208
06
8215
10729
64
14972
24
98
63
8
53 y
20
44
23
87
80
19302
90
32
98
90
10833
12979
93
17242
31
747
43
5422
8306
39
13024
90
67
35
65
43
47
21
70
55
15034
74
48
60
71
6595
32
83
59
35
17325
72
70
87
5657
1-435
89
74
77
30.
92
76
3302
68
08
10971
84
87
41
19403
822
15
5786
8509
77
86
16151
56
79
47
94
5829
53
2
13100
15202
93
80
913
3412
60
79
11001
69
29
94
81
20
28
5054
93
17
76
48
96
195 6
38
06
23
8650
46
83
72
96
61
49
97
08
8706
53
13205
77
17461
64
61
3506
6003
31
73
36
16340
77
93
90
46
14
6i
91
40
48
17500
19693
97
49
SO
88'7
11104
52
92
12
19713
1051
73
89
30
94
78
15419
13
34
91
3603
6100
18
9b
97
53
50
97
99
8
7
8900
M2CS
13300
56
65
19835
1110
30
16
24
21
33
68
17650
53
03
05
6211
9002
46
96
79
53
7
1213
3706
17
86
74
13481
15518
79
20099
42
7
0317
0195
11322
93
15643
87
20107
1444
12
23
16
87
1-592
75
92
60
73
13
25
Oü
11406
4
89
17 39
20221
1606
79
6129
80
23
27
15700
40
25
11
84
97
1212
03
85
22
66
31
25
3807
6516
£300
87
97
29
92
56
27
3912
63
89
11602
13028
39
17805
66
6i
16
74
80
11603
29
15804
17959
20357
69
4030
G617
H04
11
56
6
72
79
1709
36
31
SU
15
19
22
80
80
68
62
92
42
27
13781
32
84
90
79
4130
6722
71
38
90
43
18002
20121
1806
32
60
78
52
94
44
58
37
1947
51
73
82
01
97
49
67
44
54
G4
95
9;.51
11765
13308
16900
72
56
94
94
6811
76
H8,3
11
35
92
76
2021
4.'01
21
f3
16
4U
38
18106
96
2131
43
0922
9015
68
95
65
7
20512
33
89
7003
34
12028
13930
16C56
57
2LGU0
62
4344
62
70
33
14005
16137
73
40
2207
4416
71
76
98
30
16242
89
50
12
30
89
718
12113
38
67
18242
61
to
37
7126
49
62
64
16339
87
95
2802
4504
82
34
60
89
41
98
20743
13
22
7207
87
72
92
64
18303
82
53
72
13
9807
12277
14128
69
184-23
20800
89
4650
7313
42
86
40
96
01
2
2415
69
73
72
12316
71
16410
18510
20922
40
90
74
74
'8
14-230
32
13
31
2518
4713
7425
9914
05
46
47
23
62
'.5
47
30
18
7G
14302
49
39
05
2660
63
65
44
93
13
16591
81
13
80
GO
71
66
12408
31
97
82
12
2703
84
7500
07
27
30
1CC00
TWEEDE HAMER.
Zitting van heden.
Ingekomen een voorstel van den heer
Pijnappel om art. 1 der faillissementwet te
wijzigen. De discussièn over het antwoord op
de Troonrede zyn heden begonnen. De alge-
meene strekking van het adres werd zonder
beraadslaging goedgekeurd.
By de paragraaf tot herdenking van de
slachtoffers van het verraad op Lombok en
tot aansporing tot een krachtige handhaving
van de eer onzer wapenen, heeft de heer
Gremer, de ondernomen expeditie noodzake
lijk achtende en bereid mede te werken tot
opheffing van de moeilijkheden, er reeds nu
op gowezen wat er in de toekomst tegenover
Lombok te doen valt. Waar hy reeds heeft
hooren aandringen op invoering van ons
direct bestuur op Lombok en 't hoeft hooren
voorstellen alsof geen andere regeling voor
Lombok mogelijk is, ried hy der Reg. groote
voorzichtigheid aan op dat punt. Spr. waar
schuwde tegen de invoering van het recht-
streeksche bestuur. Hy geeft op Lombok de
voorkeur aan handhaving van den vorigen
regeeringsvorm met meer toezicht onzerzyds,
evenals in andere Archipel deelen, aan zoo-
danigen regeeringsvorm, die geen te zware
verantwoordelykheid op ons laadt. Ons politiek
beleid vordert de inlandsche vorstenhuizen
niet ter zyde te stellen. De val toch van een
Indisch vorstenhuis maakt grooten indruk op
andere vorsten en rechtstreeksch bestuur eischt
een kostbare uitbreiding van Europeesch be-
stuurspersoneel, d e onze finantiëele moeiiyk-
heden, niet zal verminderen, gezwegen nog
van het wantrouwen dat by de inlandsche
vorsten wordt opgewekt. De Reg. denke dus
ernstig na over de op Lombok te volgen
politiek.
De heer Pynacker Hordijk, zich mede voor
behoudende nader terug te komen op de
onvurmydeiykhejd en den joop yan_de_Lombok
expeditie, verklaarde zich mede in het alge
meen tegen uitbreiding van het rechtstreeksch
gezag als strjjdig met onze macht en onze
finantiëele krachten, vooral nu Atjeh nog niet
onderworpen is, maar meende dat eene Regeo-
ring daartoe kan overgaan in een geval van
wanbestuur als op Lombok. Hy had daarom
liever gezien dat het doel der expeditie dadelyk
ware geweest een einde to maken aan het
Yorstenbestuur, dat de bevolking uitzuigt.
De minister van koloniën, de heer Bergsma,
antwoordde dat het doel der expeditie was
een einde te maken aan het wanbestuur en
aan de mishandeling, waaraan de bevolking
bloot stond, maar dat het denkbeeld tot
invoering van direct bestuur niet dadelyk by
de Reg. op den voorgrond stond. Maar nu de
zaken sedert het verraad zóó veranderd zyn,
kon de minister nog niet verklaren welke voor
nemens by had. Geene maatregelen zouden
echter genomen worden zonder dat de be
zwaren en gevaren ernstig zouden worden
overwogen. De geschiedenis leert dat annexatiën
dikwyis een geregeld bestuur ten gevolge
hadden. Hy wacht het oordeel uit Indië af
en zal niets doen zonder medewerking van
de Vertegenwoordiging.
De Minister deelde nog mede dat de gouver
neur-generaal hem op zyne vraag telegraphisch
had geantwoord dat alle maatregelen zyn ge
nomen om de schadelyke gevolgen van den
We8tmousson te voorkomen In weerwil van
den tegenspoed is aan de expeditie de meeste
zorg besteed en de Minister vertrouwde dat
de eer onzer wapenen krachtig zal worden
gehandhaafd.
Nadat de heer Hordyk nog te kennen had
gegeven dat hy zich alleen aansloot by de
algemeene bedenkingen tegen rechtstreeksch
bestuur, liep het koloniaal debat ten einde»
By de paragraaf over de ongunstige ver
wachtingen van den oogst vroeg de heer
Van Kerkwyk welke maatregelen de Regee
ring zal nemen tot verbetering van den ge-
drukten toestand van den landbouw, die vooral
lydt onder de zware grondbelasting, terwijl
de effectenbezitters te weinig betalen. Men
make de water- en andere wegen vry van
tollen en vermeerdere de gemeenschaps
middelen.
De heer Van Borssele maakte de opmerking,
dat vele grondbezitters ook effecten bezitten,
waarmede zy dikwyis de schade wegens
grondbezit dekken.
De minister van buitenl. zaken, erkennende
dat de welvaart van den landbouw een ge
wichtige factor is in de welvaart van het
geheel, verklaarde dat de Regeering rekening
zal houden met de landbouwbelangen by hare
maatregelen en voorstellen. In Engeland,
waar de toestand nog ongunstiger is, wil
men intusschen geene protectie. Aan afschaffing
der grondbelasting denkt de Regeering niet.
De heer Bahiman zag reeds in verbetering
der muntverhoudingen een middel om te komen
tot hooger graanprijzen, maar acht nog 't beste
de heffing van graanrechten. Stoomtramwegen
en waterwegen zullen* niets baten. Engeland
heft scheepvaartrechten als invoerrechten. De
grondbelasting drukt echter zwaar op den
landbouw. Spr. drong aan op kwijtschelding
van grondbelasting by slechte oogsten.
De heer Heemskerk, zich hierbjj aanslui
tende, wees er op, dat het voorgespiegelde
tuinbouwonderwya den landbouw niet zal
verbeteren.
De minister van buitenl. zaken bleef zich
tegen beschermende maatregelen verzetten,
vooral met het oog op de belangen van de
veeteelt.
By de paragraaf der veeziekten drong de
heer Pyttersen aan op eeno betere toepassing
der maatregelen tegen besmettelijke veeziekten.
De heer Ferf keurde de tegenwoordig toe
gepaste maatregelen goed.
De minister van binnenlandsche zaken zou
als de tyd van den veeverkoop weer aanbreekt,
overwegen om de kringen te vernauwen.
Overigens overweegt hy eene billyke schade
loosstelling voor de kosten van opstaüfng.
Wil men meer toepassing van het afmakings-
stelsel, dan moet daarvan biyken by de behan
deling der Staatsbegrooting.
LEIDEN, 25 September.
De gemeenteraad alhier zal a. s. Don
derdag namiddag te twee uren eene vergade
ring houden, waarin o. a. aan de orde zullen
worden gesteld het voorstel van den heer
P. J. Van Hoeken, strekkende om aan de
gemeen te-ambtenaren de verplichting op te
leggen met hun gezin binnen de gemeente
te wonen en het voorstel omtrent de heffing
van havengelden.
Men deelt mede dat de datum van het
concert, te geven door de dames Jeannette
De Jong, Anna Oorver en Marie Snyders, is
vastgesteld voor Leiden op 25 October.
Hedenmorgen werd op plechtige wyze,
in den familiegrafkelder ter begraafplaats aan
de Groenesteeg alhier, öygezet het stoffeiyk
overschot van wyien mr. dr. Pieter Romeyn.
Vele vrienden en vereerders van den over
ledene hadden zich op den doodenakker ver-
eenigd, reeds lang voordat de rouwstoet,
bestaande uit den lykwagen en vyf volg-
rytuigen, er was aangekomen.
Onder hen, die den betreurden doode graf
waarts leidden, bevonden zich o. a., behalve
de naaste verwanten, de heeren Van der Lee,
notaris te Aarlanderveendr. Van Tienhoven,
van Den Haag; dr. Zaayer, redacteur der
„N. R. Crt."; de heer J. A. Van Dyk, directeur
der Kweekschool voor onderwyzers, te Leiden.
Aan den lykwagen hingen een immortelle-
krans van de kinderen en een van levende
bloemen, waarop stond 9de familie Van
Timhoven".
Toen de kist boven de groeve stond, trad
de heer A. H. Van den Oever, zwager des
overledenen, uit den breeden kring naar voren
en sprak ongeveer aldus:
„Wenschen van overledenen zjjn heilig. De
man, wiens stoffeiyk overschot wy aan den
schoot der aarde toevertrouwen, was geen
voorstander van eene reeks van toespraken
by een graf. Z\jn wensch was, dat een goed
vriend aan zyne groeve een paar woorden
zou spreken uit het hart tot het hart.
Die vriend was dr. Beyerman, remon-
8trantsch predikant te Groningen, doch deze
is door ambtsbezigheden verhinderd te komen
en laat nu vertolken wat hy zou zeggen:
„Een vroom mensch is van ons heengegaan
een, die gewoekerd heeft met den tijd, dien
God hem schonk, en daarom eene eervolle
plaats bekleedde onder zyne tydgenooten.
Mr. dr. Romeyn was een man met eene
stalen wilskracht en een hoofd, dat veel wys-
heid bevatte. Hy heeft gewerkt zoolang het
voor hem dag was met onverdroten yver en
algeheele toewyding.
Dankbaarheid vervult ons voor alles wat
God in hem ons gaf. Dien dank voelt ook
z(jne vrouw, voelen zyne kinderen, over wie
hy den zonneschijn zyner liefde heeft doen
stralen, tot het einde zyns levens.
Dat levenseinde was zwaar, zyn lyden
groot; maar by al dat leed koesterde hy zich
in hare trouwe, zorgvolle liefde, waaraan hy
naast den Almachtige zyn leven dankte.
Voor alle hartelyke liefde was hy God en
hun innig dankbaar zóó te worden gezegend 1"
Rust zacht I hooggeschatte zwager, brave
leermeester, vaderlyke vriend I
Van gade en kroost, vrienden en u zoo
dierbare leerlingen ruische over uvre groeve
het lied der innige dankbaarheid."
De zoon van den overledene bedankte na
mens zyne diepbedroefde familie voor de biyken
van deelneming in het verlies, dat de familie
had getroffen, alsmede voor de heden betoonde
eer, zyn overleden vader bewezen.
Daarna werd de kist in de groeve neerge
laten en strooide men bloemen op de kist.
Een laatste blik werd toen nog in het graf
geworpen en onder den indruk der aangrypende
plechtigheid verliet men de stille rustplaats
van veler geliefde dooden, overtuigd er ander
maal een groot, algemeen geacht en bemind
man te hebben achtergelaten.
Academie-uien «rs.
Leiden: Heden is met goed gevolg af
gelegd het doctoraal-examen in de genees
kunde door de heeren W. De Lint en C. J,
H. De With;
het candidaats-examen in de geneeskunde
door den heer E. H. Sikker Jr.
het tweede natuurkundig-examen door den
heer D. Rempt Jr.;
het candidaats-examen in de rechten door
den heer H. Van Manen;
het voorbereidend examen in de godgeleerd
heid door den heer W. D. Van Leeuwen
Boomkamp.
De heer Broers, die gisteren promoveerde,
verkreeg den hoogaten graad, cum laude.
Telegram mo n.
SHANGHAI, 24 September. Volgens be
richten uit Tientsin van 19 dezer zyn by den
zeeslag aan de monding der Yalu ongeveer
7000 man Chineesche troepen aan land gezet.
Tevens verneemt men, dat toen de Chineesche
schepen gebrek begonnen te krygen aan
ammunitie, kapt. Von Hanneken bevel gaf
gebruik te maken van den ram; de Japansche
vloot trok zich toon terug.
YOKOHAMA, 24 September. Er is een
keizeriyk besluit uitgevaardigd, waarin het
Japansche Parlement tegen 15 October in eene
buitengewone zitting van zeven dagen te Hiros
hima wordt byeengeroepen, tot het afdoen van
eenige belangryke zaken, welke de sanctie der
wetgevende macht vereischen.
MADRID, 25 Sept. Het is onjuist, dat de
regeering van plan zou zyn de leeniDg, waar
toe de Cortez machtiging hebben gegeven,
uit te geven in den vorm van binnenlandsche
schuld.
Tevens wordt tegengesproken het bericht
als zou de minister president Sagasta besloten
hebben het wetsvoorstel tot ondersteuning
van spoorwegmaatschappyen, dat reeds by de
Costez ingediend was, in te trekken.
SHANGHAI, 24 September. Het Engelsche
stoomschip „Irene," uit Hamburg, is met
krygsvoorraad te Taker, op Formosa, aange
komen.
De Japanners hebben het eiland Yaiyantan,
in de Golf van Corea, bezet en zullen het als
kolenstation gebruiken. Er bevinden zich op
het oogenblïk negen Japansche torpedobooten.
Markt beriohten*
Bodegrave, 25 Sept. Aangevoerd 242 wagene Kaas,
14,967 strike, wegende 04,133 EG. Prijs let© eoorfc
Gcmdsche f22.— xf 24.50, zwaarder© f 2d© eoorfc
f 19.— a 21.50hieronder C wagens Derbykaaa, pr(jt
lsle aoort f 23. - a f—.— 2deeoort f 19a f21.
85 wagen» Edammer Kaao, prye lete soort f 28.
a f—2d© Boon f28. - a f25 50, oommiesio
fwagon Loidacho Kaan; fhet schip-
I ond. Handel flauw.
Schiedam, 24 Sept. Moutwijn: offlciëole noteering
bij de makelaara f 5.25, (by den Brandersbond ƒ4.75
a f Jonorer f 9.25, id. Arnet. f 10.75.
Rotterdam, 24 Sept. Op de veemarkt waren
heden aangevoerd: paarden, veulen, 190
runderen, 93 vette kalveren, auobtero kalvoren,
2082 eohapen, 412 varkens, biggen, bok, ezel.
De prijzen van hot vee waren ale volgt: runderen
let© quaL 34 a 35 o,, 2de qual. 31 a 32 c., 8de qual.
28 a 29 c.; kalveren late qualiteit 42 a 44 c., 2do
qnaL 87'/j a 40 c.; eohapen lete quaL 24 a 25 c.,
2do qnal. 22 l/a a 23 l/a °-> varkens lete quaL 19 a
lö'/j o., 2de quaL 18 a lÖ'/j c., 8de qual. a c.,
allee per l/j KG. Handel in varkens vlug, reetaot traag.
Londen, 24 Sept. Frleeohe Boter 90 a 94 Bh,