P. SCHRETLEN.
GEDENKBOEK
2 Timmerlieden
BEN-HUR
Lawn-Teunis Match.
Experimcntale Psychologie.
TE HUUR
J. SCHUITEMAKER,
In de Koffiehaal
Nieuw aangevoerd:
Openbare Verkoopiug
N«. 10523.
Donderdag 14 «Juni.
A". 1894
geze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
PERSOVERZICHT.
Friesch-Groningscfie Hypotheekbank.
Chavannes Rollandet,
Heeren Landbouwers!
Mr. C. VOSMAER
STADSZAAL TE LEIDEN.
CHARLES WOLTON.
Poldcrwagens, Steenwagens,Vaarboomeu,
Asphaltpapier en Teer.
zuivere Preanger-Koffie,
K. Houtstraat 33.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leidon per 3 maanden.
Franco per post
Afzonderlijke Nommers
f 1.10.
1.40.
0.05.
PRIJS DER ADVERTENTTëN:
Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17{. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten do stad
wordt f 0.05 berekend.
Tweede Blad.
Het Volksblad van Zuid-Holland en sGra-
venhage brengt onze Militaire Rechts
pleging nog eens ter sprake.
Yan den gewonen gang van zaken bfi deze
rechtspraak geeft het blad de volgende schets
„Gesteld, er is een militair delict gepleegd.
De auditeur-militair, d. w. z. de persoon,
die het militair openbaar ministerie vormt en
dus namens den Staat optreedt, besluit tot
vervolging.
Ten bepaalden dage komt de delinquent ter
terechtzitting.
De rechtbank bestaat uit officieren. Want
wie officier is, vereenigt e o ipso in zich
alle eigenschappen van een rechter.
Of die man, die jonge man, die daar pas
van de academie kwam, ook niets meer kent
dan de 6obere dosis van algemeene strafrecht-
begrippen, die hfi van de school meebracht,
en of de andere er al weer hoelwat van ver
geten i6, doordat hfi toevalligerwijs lange
jaren het spel van rechter te zfin niet heeft
gespeeld dat alles doet niet ter zake.
Wie officier is, is rechter l
Let wel: ter terechtzitting verschijnt be
klaagde; niet ter openbare terechtzitting. In
een onder-ons je wordt de zaak behandeld.
Een theekransje zou dan ook beter benaming
zfin dan terechtzitting.
De auditeur-militair stelt zijn eisch.
Maar, vraagt men, heeft beklaagde dan eon
verdediger?
Welzeker. Als gezegde auditeur den eisch
maar eenmaal gesteld heeft, dan metamorpho-
seert hij eensklaps met een ongehoord hocus
p o c u s in pleiter!
Hij, die nog zooeven met klem van reden,
naar verwacht mag worden, de geldende
rechtsorde voldoening toewenschte,dia ter
verzoening dor gekrenkte gerechtigheid on
verbiddelijk een zeker quantum straf ei6chte,
pleit nu opeens voor niet-ontvankelijk-ver
klaring van den auditeur: d. i. van zichzelven.
Dat iets dergelijks nameloos zot is, zal
ieder wel toestemmen.
En toch zoo zijn de toestanden en de
feiten.
Er is geene openbaarheid.
De rechters zfin de superieuren van bo-
klaagde, missen alle juridische ontwikkeling
on gedaebtengang; zfin slechts toevalliger
wijze rechters.
Eischer en pleiter concurreeren in één per
soon, m. a. w.er wordt öf geen serieuze
eisch gesteld, öf alle verdediging ontbreekt.
En het eenig juridisch element, dat in het
spel komt, is deze auditeur-militair 1"
Verbetering in dezen toestand is, naar de
meening van het Volksbladalleen d&n te
verwachten, zoo de militaire rechtspraak
worde uitgeoefend door jurist-militairen; zoo
voorts de in het gewone stratrecht geldende
waarborgen voor onpartijdigheid ook hier
worden geleverd; zoo er een ambtshalve-
verdediger worde toegevoegdkortom, zoo
de militaire rechtspraak slechts in dit éóne
verschille van de burgerlijke, dat de rechters
militairen zijn:
Juist dit echter, jurist-militairen te vinden,
dat is do groote moeilijkheid.
Wie toch eenmaal militair is, zal niet licht
de gelegenheid indien de genegenheid er
al wezen mocht zich zien bereid, jurist te
worden.
Het eenig mogelijke is dan ook, dat voor
juristen op de eene of andere wfize de gelegen
heid worde opengesteld langs degelfiken,
maar tegelijk niet omslachtigen weg militair
te worden.
Geeft men toe, dat de gestelde eischen voor
den militairen rechter juist en gebiedend zijn,
dan zal men ook toe moeten stemmen, dat
alleen op deze wijze aan den erbarmelfiken
toestand een eind is te maken."
Hoe dit te verwezenlijken zij, acht het
Volksblad eene vraag van utiliteit en op
portuniteit; maar het blad is de stellige
overtuiging toegedaan, dat het dien weg op
moet, om de gewensebte en hoognoodige
verbetering tot stand te brengen.
Wij lezen in de Arnhemsche Courant
Wfi zfin zoo vrij er de militaire autoriteit
aan te herinneren, dat er reeds geruimen tijd
vacaturen zfin in den kapiteinsrang
van ons hoofdwapen.
Die herinnering schijnt hoog noodig. Wfi
althans vinden het niet wel verdedigbaar, dat
er bfi het talrfikste en belangrijkste wapen
van onze armée altfid zoo vreemd mot die aan
vullingsbenoemingen wordt omgesprongen.
Of acht men soms 19 dienstjaren als luite
nant nog niet genoeg om in de rfien van het
officierscorps één gelid naar voren te komen?
Vindt men het wellicht zoo erg niet, dat de
infanterie-luitenant bfi al zfino kameraden van
andere wapens in bevordering ten achter staat?
Somwfilen heeft het er veel van of juist
bfi de infanterje-benoemingen allerhande inge
wikkelde en netelige quaesties een spaak in
't wiel steken.
Reeds lang konden luitenants, die wel haast
19 jaren de sterren dragen, tot kapitein be
vorderd zfin, en niettemin bleef het koninklfik
besluit nog immer uit.
Dit gaat toch niet.
Elke onnoodige vertraging is in het algemoen
vanzelf af te keuren. Hoe voel meer casu, waar
die vertraging oorzaak is van grove onbillijk
heid tegenover personen, die langdurig en
trouw, voor karige bezoldiging, hunne inferieure
diensten met prijzenswaardige opgewektheid
vervullen.
Wat meer activiteit s. v. pl.l en wat meer
gedacht aan anderen. Dit zou lieusch wel goed
staan.
Het Sociaal Weekblad zegt naar aanleiding
van do adtessen, door de patroonsvereeni-
ging Bo&z aan de Kamer en de gemeente
besturen gericht, het volgende:
„Hoezeer wfi elke poging, om verbete
ring in den toestand der arbeiders
woningen te brengen, ten zeerste waar-
deeren, komt ons het nut van adressen als
bovenstaande toch wel eenigszins twijfelachtig
voor. De moeilijkheid om te komen tot eene
goede regeling van het woningvraagstuk en
de onmogelijkheid om, zonder dat de wet
gever zich met de zaak inlaat, tot eene eenigs
zins bevredigende oplossing te komen, is zoo
herhaalde malen en van zoo "verschillende
kanten betoogd, dat omtrent dit punt ieder
het vrfiwel eens is, ook, al verschillen de
meeningen nog aanmerkelijk omtrent hetgeen
de wetgever in deze materie zou hebben te doen.
Had „Boüz" nu in dezen stand der zaak
blfiken gegeven van studie van het vraagstuk
te hebben gemaakt, door het in overweging
geven van eene regeling, waarin hare wen-
schen waren geformuleerd, dan zou dat een
werk zfin geweest, dat men onverschillig
of men met het voorgestelde zich had kunnen
vereenigen of niet nu zou hebben kunnen
stichten. Het had dan het uitgangspunt kunnen
wezen van eene nieuwe gedachtenwisseling
en daardoor kunnen bijdragen tot het zich
vestigen van een communis opinio niet
alleen omtrent het feit, dat het woningvraag
stuk ter hand genomen dient te worden,
maar ook omtrent hetgeen daaraan dient te
worden gedaan.
Eene vereeniging als de patroonsvereeniging
„Boaz" is o. i. aan zichzelve verplicht datzfi
zich van de onderwerpen, wa_araan zfi hare aan
dacht wfidt, niet met een Jantje van Leiden
afmaakt. Uit het eenvoudig verzenden van
eenige adressen als de bovenstaande spreekt
o. i. de vereeniging houde ons deze mee
ning ten goede meer do zucht om iets
van zich te doen hooren dan het ernstig
streven om mede to werken tot verbetering."
X. Y. Z. schrfift in het Handelsblad o. a.
Ik ben overtuigd dat wfi in de vermo
gens- en bedrijfsbelastingen hebben
gekregen de meest mogelfike onpracti-
sphe belastingen, een vrfi volk als het onze
onwaardig l
Hét blijkt dat de heer Pierson, groot theore
ticus, iets heeft geleverd, dat practisch bfina
onuitvoerbaar en volkomen, ondraaglfik is.
Werd de vermogensbelasting nog door velen
goedgekeurd, hoofdzakelijk door hen, die op
hun biljet konden invullen: „niet belasting
plichtig, omdat mfin vermogen beneden f 13,000
is," de bedrijfsbelasting zal zich bfi nadere
kennismaking zeer zeker niet in nog zooveel
goedkeuring kunnen verheugen. Bfina ieder,
die in die belasting valt, en die genoodzaakt
is, de gestelde vragen te beantwoorden, zal
met mfi die wet verfoeien.
Ik heb dezer dagen door een zeer begaafd
man te Amsterdam, die eerstens groot, knap
koopman is, en die verder in allerhande stede
lijke en andere betrekkingen is werkzaam ge
weest en nog is, en dien men gerust een der
knapste mannen onzer stad kan noemen, hoo
ren verklaren: „ik zie geene kans mfin biljet
in te vullen."
En nu vraag ik, als zulk een man die ver
klaring moet afleggen, hoe moet het dan gaan
met de vele meer gewone alledaagsche sterve
lingen, die op geene vademen na de ontwikke
ling hebben van den persoon in quaestie?
Tegen de betaling hebben de meesten
geen bezwaar: in het algemeen vindt men
deze belastingen op zichzelven bill fik, al is
men daarbfi aan de leuze om belastingen naar
draagkracht te maken, ontrouw geweest
door geene rokening te houden met groote
gezinnen.
De wfize van uitvoering stuit echter
tegen de borst; zfi druischt te zeer tegen
elk begrip van vrfiheid in en veroorzaakt bfi
velen groote zorgen en moeilijkheden, en dat
men, dit ondervindende, een gevoel van wrevel
krfigt tegenover den maker dier wetten, is vol
komen begrfipelfik.
De biljetten van de vermogensbelasting zfin
ten minste nog eenigszins in te vullendaarbfi
heeft men verder te maken met hooggeplaatste
ambtenaren, aan wie men desnoods zfine
geheimen durft blootleggen.
De biljetten voor de bedrijfsbelasting zfin
echter voor een gewoon menschenkind niet in
te vullen, en men krfigt bfi die belasting te
doen met commission, uit allerhanden slag van
menschen samengesteld. Dat de wfize van be
noeming dier commissiën geen waarborg geeft
voor goede keuzen, is gebleken. In vele steden
zfin eenvoudig de vroegere zetters voor de
patenten benoemd en schfint men niet gevoeld
te hebben het groote onderscheid tusschen
zetters voor de patenten en de commissiën
van beoordeeling bfi de bedrijfsbelasting. Vele
personen, misschien nog geschikt voor het
eerste, zfin totaal ongeschikt voor het tweede.
De commissiën voor de bedrijfsbelasting krfi-
gen toch precies te zien, hetgeen iemand als
verdiensten uit bedrfif, enz. opgeeft en dit nog
met eene massa intieme détails, die men gaarne
geheim houdt; de commissieleden dienen daar
om menschen te zfin van eene zekere positie
en die het vollo vertrouwen hunner
medeburgers genieten en laat men nu
eens nagaan of de benoemde commissieleden
allen aan die billfike eischen voldoen!
En al is het publiek overtuigd, dat eenige
gekozenen dit vertrouwen niet waardig zfin
en al toont het zich over de benoemingen
verontwaardigd; en al zien zelfs zfi, die be
noemd hebben, bfi nader Inzien in, dat zfi eene
vorkeerde keuze hebben gedaan, het helpt niets;
de benoeming blfift van kracht en het
publiek is gedwongen zfine ge
heimen bloot te leggen tegen
over eene commissie, die het niet
vertrou wt
Men moet het redenaarstalent van den hoer
Pierson bewonderen, dat het hem gelukt is,
bfi de 100 Kamerleden eene meerderheid voor
zfine wetten te vinden; die meerderheid over
de groote bezwaren te doen heenstappen.
Moesten de 100 leden echter nog eens stemmen,
nu zfi de wet in de practfik hebben gezien,
en nu zfi zelf verplicht zfin geweest hunne
biljetten in te vullenik betwfifel of er dan
nog eene meerderheid zoude gevonden worden.
De heer Pik zegt in zfin blad De
Financier heel aardig, dat, indien de 100
Kamerleden, die aan de wet hebben mede
gewerkt, examen in die wet moesten afleggen,
er dan geen tien zouden slagen!
Arm, ongelukkig vaderland! zoo roept
een inzender in het Dagblad voor Zuid-Holland
en 's-Gravenhage uit gfi gaat te gronde
met zulke belastingen als nu worden geheven,
de burgerstand wordt totaal vernietigd; 't is
erger dan onder Alva, toen wraak geschreeuwd
werd over den lOden penning. Zelfs van
pensioenen, waarvoor men betaald heeft, om
't eens weer te genieten, wordt belasting ge
heven! Der burgerfi' wordt letterlfik het brood
ontnomen. Zooals de zaken nu staan, zien
wfi zware tfiden te gemoet.
Geen opdrfiving der belastingen tot het niet
meer te dragen is, maar bezuiniging, dit
moet het streven zfin van de landsbestuurders.
De Haagsche correspondent der Zivolsche Cou
rant zegt omtrent de bedrijfsbelasting:
„Te beweren dat de aanslagbiljetten voor
de bedrijfsbelasting met luchtig hart worden
aanvaard, zou niettemin bezfiden de waarheid
zfin. Nog minder om de aderlating dan om de
vragen. „Wat kost je paraplu?" werd tot nu
toe al eene tamelfik onbescheiden vraag geoor
deeld, maar nu is het: „Wat kost-i„Waar
heb je 'm gekocht?" „Heb jo 'm betaald?"
„Waarvan?" „Verkoop je ook paraplus?"
Dat zoo'n ontvanger geen kleur krfigt! „Hoe
heet je, wat doe je, wat ben je, wat heb je,
wat verdien je, wat verdiende je verleden
jaar, heb je soms beren, zoo ja, hoeveel?"
enz., enz.
Komaan, er dient geantwoordIk zou niet
weten hoe zoo'n biljet anders in te richten.
Den eersten keer is het watvreerad, maar
dat zal wel wennen! Ik heb er alvast door
geleerd mfi te denken in de stemming van
eene dame, die haar valies met toiletbehoeften
voor den douanebeambte uitstalt."
In de Haagsche Kroniek van de Nieuwe
Groninger Courant heet het o. m.:
Ofschoon ook daarginds de zomerwarmte
fclch nog wachten laat, luiden de berichten
uit Zwitserland omtrent het verblfif van
HH. MM. de Koninginnen zeer gunstig. De
Vorstinnen rfiden dagelijks uit en de jonge
Koningin wandelt veel. Reeds de ontspanning,
die in 't achterwege blfiven van allerlei lessen
is gelegen, schfint op de jeugdige Vorstin een
heilzamen invloed uit te oefenen. Het plan
bestaat bfi H. M. de Koningin Regentes, om
tot 15 Juli in Zwitserland te blfi ven en dan,
na een 8-daagsch oponthoud in Duitschland
(voomamelfik te Weimar bfi de Groothertoge
lijke familie), naar Soestdfik terug te keeren.
Daar zal H. M. den geheelen zomer verblfif
houden tot September, wanneer het Hof, in
verband met de opening der nieuwe zitting
van de Staten-Generaal, naar de residentie
komt. Einde September zal het lustslot het
Loo worden betrokken, waarschfinlfik tot de
laatste dagen des jaars.
Nu de Eerste Kamer weer op recós is
gegaan, is het kalm in de politiek. Aan de
ministeries is men druk in de weer met het
opmaken der begrootingen en bfi binnenland-
sche zaken en financiën met de verzameling
van alle gegevens voor de finantiëele- en
kieswetten, die, zoo verzekerde men mfi
reeds spoediger dan iemand wellicht verwacht,
zullen worden aangeboden. Des te beter!
gevestigd te Groningen.
De 3j-pCt.-Paodbrleven van boven
genoemde Maatschappij zfin verkrijgbaar ten
kantore van den Heer H. 91. &A.8&E, in
Effecten en Assurantiën, Rapenburg 9, bfi wien
tevens nadere inlichtingen zfin te bekomen.
6765 9
gevraagd door H« 9IARIEILLE,
Mr. Timmerman, te Lisse. 4039 4
NIEUWE RIJN 3,
AgentenderStoom vaartmaatschappij
„Nederland."
Zoowel voor passage-bespreking als
verzending van goederen.
Zee-Assurantiën, 1490 9
Het beroemdste Boek onzer dagen
door Lewis ~Wa 11 ace.
Groole Goedkoope THlgave mei 160
1IO fraaie Platen, compleet In 15
afleveringen ad slechts 30 Cis.
Prospectus in alle Boekwinkels
gratis verkrijgbaar. 4034 II
ZATERDAG 16en ZONDAG 17 JUNI:
Kinderspeeltuin „Treew(Jk".
Entrée voor beide dagen 0.2». 4035 6
De Tereenlglng van Mandelaren en
Winkeliers ln Aardappelen, genaamd
Wcdcrzijdsch Belang," maakt U door deze
bekend, dat zfi evenals de twee voorgaande
jaren het statiegeld voor de manden toestaat.
Echter moeten wfi U er op attent maken
dat streng de hand zal gehouden worden aan
de controle betreffende maat en sorteering.
Daar ten vorigen jare verscheidene Verbou
wers van Aardappelen in gebreke bleven aan
die verplichte eischen te voldoen, zoo zal het
bestuur, ingevolge besluit der vergadering van
30 Mei 1894, de leden waarschuwen voor al
diegenen, die hierin te kort komen.
HET BESTUUR.
Amsterdam, 6 Juni 1894. 3995 18
Een allerliefst Cadeau voor Dames is
MET PORTRET IN PBOTOGRA VÜRE.
In keurigen linnen band. ƒ1.60
In Souple marocco-leder2.10
Verkrijgbaar bij alle Boekhandelaren en bi)
den Uitgever A. W. SIJTHOFF te Leiden.
Vrfidag 15 Jtanl:
Onherroepelijk slechts éénmaal.
te geven door den toereldberoemden Hypnotiseur
Met groot succes 21 avonden opgetreden
in het Odeon te Amsterdam, 6 maal in Den
Haag, welke Séances door een zeer enthusi
astisch publiek bezocht werden.
De Heer WOLTON werkt alleen met per
sonen uit het publiek. 4033 20
Entrée Zaal ƒ1. Oalery ƒ0.50.
Aanvang te halfnegen.
wegens onverwacht vertrek, op eersten stand
een keurignet, logeabel BoveBhula, waarvan
de huur bij verkiezing door één Heer gedekt
wordt. Te bevragen: Steenschuur No. la.
3998 6
II. Yermeulen,
TE DRUTEN,
verzendt franco, na ontvangst van postw. ad
ƒ1.36, een mandje puike Heikersen,
4'/, K.G, 3994 6
balten de 9lorschpoort. 8882 6
brandt men dagelijks op Duitsche
wijze: 389 12
uitmuntende door geur en smaak.
Pr(|s per 5 ons Cents.
VERKOUW STOKHUYZEN,
NIEUWE RIJN 47.
DEN HAAG:
LEIDEN
Hooigracht 49.
„American Wines", van California
en Chill, a 36 en ƒ33 per anker;
ƒ0.90 en ƒ0.80 per flesch.
Deze Wijnen hebben meer Bordeaux- en
Bourgogne type dan de tot nu van Amerika
aangevoerde soorten. 3214 15
in het Nolarisbuis aan den
Burg, te Leiden, by opbod
op Zaterdag 16 Juni 1894, bij
afslag op Zaterdag 23 Juni
1894, telkens des avonds te halfuclit, ten
overstaan van J. F. MEINERS, Notaris to
Leiden, van:
Een zeer goed onderhouden, gemakkelijk
ingericht WOONHUIS, aan de Zuidzijde van
de Haarlemmer8traal, No. 103, met uitgang
in de Goegerritsteeg, te Leidon, kadaster
Sectie H, No. 488, groot 29 centiaren, bevat
tende, beneden: ruim Voorhuis met tweo
Bergplaatsen, Zijkamertje, Woonvertrek, heb
bende uitzicht en uitkomende in de Goegerrit
steeg, met Kast en Bedstedeboven: groote
Voorkamer met Bedstede en ruimen Zolder
en voorts Vliering.
Hel perceel beeft vele gemakken, alsmede
Duinwater.
Het was verhuurd tegen f 156.- per jaar.
De grondlasten bedragen f4,
Te bezichtigen Dinsdags en Donderdags
van 2 4 uren.
Aanvaarding bi) de betaling der kooppen
ningen op 14 Juli a. s.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen ten
kantore van voornoemden Notaris, Noord
einde 22, alwaar tusschen den dag van veiliDg
en dien van afslag, van 9-3 uren, verhoogingen
kunnen worden gedaan tegen genot van één
vijfde der verhoogsom. 3864 31
