PREDIKBEURTEN
Vergadering vau Nijverheid.
De Donderdag-avond gehouden vergadering
van het Leidsche Departement van Nyverbeid
werd bijgewoond door 16 leden en 2 introducé's,
voorwaar een klein getal, wat misschien is
toe te schreven aan het onbekende onderwerp,
niettegenstaande de by ons Departement wel
bekende, boeiende en onderhoudende voordracht
van den spreker eene betere opkomst had
doen verwachten. De opgekomen leden zullen
zeker hun gang naar het Nutsgebouw niet
betreuren, want de geachte spreker heeft ons
op zeer bevatteiyke wyze óene uitvinding leeren
kennen, welke in de naaste toekomst in de
metaal-industrie eene groote rol spelen zal.
Voordat echter dr. N. P. Kapteyn, uit
Amsterdam, aan het woord kwam, werden
eerst de notulen der vorige vergadering gelezen
en goedgekeurd. De voorzitter deelde daarop
mede dat in plaats van den heer De Sturler
(afgetreden lid) de heer dr. De Loos tot voor
zitter was gekozen, dat de heer S. B. Vos als
penningmeester was herbenoemd en dat de
heer S. J. Le Poole den heer Verhey Van
Wyk als secretaris had vervangen. Met eene
hartelyke dankbetuiging aan den heer Van
W(Jk voor zyne bemoeiingen, gedurende vele
jaren, en waarmede de vergadering van harte
instemde, was dit gedeelte, gewyd aan de
huishoudeiyke workzaamheden, afgeloopen.
Het eerste nu aan de orde gestelde punt was
de reeds in een vorig nummer vermelde uit
reiking eener zilveren medaille voor vyftig-
jarigon dienst aan Jacob Johannes Lezwyn,
tabakskerver, werkzaam by den heer G. H.
Blanken alhier. In de hartelyke bewoordingen,
waarmede de gryze jubilaris door den voor
zitter werd toegesproken, wees deze op het
zeldzaam voorkomen van zulke feesten in
onzen tyd. Men hoort steeds over de rechten
van den werkman sprekenmaar Lezwyn had
getoond dat er tegenover die rechten ook
plichten bestonden; dit bewees hy door ge
durende meer dan eene halve eeuw grootvader,
vader en zoon trouw en yverig gediend
to hebben.
Hierna verkreeg dr. Kapteyn het woord
en begon hy in korte trekken de geschiedenis
van de uitvinding van den heer Mannesmann,
fabrikant van veilen te Bemscheid, mede te
deelen. Reeds dertig jaar geleden had ge
noemde heer in hoofdtrekken het procédé uit
gevonden en er mede gewacht om dit door
zyne tweo zonen, die eerst voor ingenieur
studeerden, te laten uitwerken. Kort nadat
deze beide broeders hiermede bezig wartD,
gelukte het hun buizen te maken, welke aan
den eisch voldeden. Er werd patent aange
vraagd en eene Maatschappy opgericht, waar
van de aandeelen zóó gezocht waren dat zy
binnen korten tyd niet meer waren te bo-
komen, zóó overtuigd was men van het
groote gewicht dezer uitvinding.
Spreker besprak eerst de tot nu toe bestaande
manieren om buizen te maken. lo. Gieten;
2o. rollen, daarna de vlakke einden op elkaar
klinken, soldeeren of wellen; 3o. boren, b. v.
geschut; 4o. rekken; 60. persen; de bekende
oompositie-waterleidingbuizen worden op deze
wyze vervaardigd, en eindeiyk om buizen te
verkrygen waarvan men zeker kon zyn dat
zy overal even dik en zonder fouten waren,
het langs galvanoplastischen weg doen aan
groeien om eene kern.
Do metliode-Mannesmann verschilt aanmer
kelijk van bovengenoemdenbierby worden
namelyk de buizen uit een massieven klomp
metaal, staal, koper of aluminium verkregen.
Er zyn op het oogenbhk reeds vyf fabrieken,
welke allerlei soort buizen, als buizen voor
hooge druk-water- en petroleum leidingen,
koolzuurllesschen, holle telegraafpalen, kope
ren- en mersingbuizon afleveren: de lste to
Komscheid, 2de te Buss by Saarbrucken, 3de
in Bohemen, 4de in Wales, 6de te Duisburg.
Eerst werd ons de gewone wyze van walsen
verklaard, nl. twee boven elkaar geplaatste
rollen, welker assen zich in hetzelfde verticale
vlak bevinden en waartussclien het gloeiende
metaal moot passeerenzoo worden 0. a.
spoorrails gemaakt.
Om nu echter buizen te krygen, moeten de
walsen een anderen stand tegenover elkaar
en hot te walsen voorwerp hebben.
Om dit duideiyk te maken, toonde spreker
ons een model, waaraan zich eene houten
rol bevond, draaibaar om hare as, maar tevens
in do draaipunten beweegbaar in de richting
van die as. Boven dio rol was eene twoede
rol aangebracht, welker as met do as van do
onderste rol een hoek maakt; bewoogt men
nu de bovenste, dan verkrygt de eerste rol
eene draaiende beweging om hare as en tevens
eene in de richting van die as.
Heeft nu de eerste rol een papieren koker,
welke daarover kan schuiven, en belet men
de beweging van de rol in de richting van
de as, dan zal, wanneer men de bovenste rol
beweegt, de papieren koker van do rol af
schuiven. Dit is het grondbeginsel, waaiopde
beweiking berust. Door teekeningen werd ons
nu getoond hoe die buizen tusschon tweo
niet zuiver cylindriscbe, maar als een ton
gevormdo walsen werden gevormd. De assen
der walsen zyn niet in hetzelfde vlak geplaatst,
maar draaien wel in dezelfde richtingen met
eene ongelooflyke snelheid. Brengt men nu
daartusschen eeno ronde staaf gloeiend staal,
dan wordt het motaal als het ware afge
stroopt en ontstaat er eene buis. Ter verdui-
deiyking hiervan haalde spreker nog als
voorboeld aan do wyze, waarop pottenbakkers
op hunne draaischyf kruiken en andere voor
werpen vormen.
Do metaal-vezels worden »tu zoo te zeggen
spiraalsgowyze afgestroopt en doordat de
buiten- en binnenwand in middollyn verschil
len, hebben die spiralen een verschillenden
spoed. Dit geeft juist de groote sterkte aan
de buizen, zoodat zy nooit overlangs kunnen
springen, zooals met gewelde buizen veel het
geval is.
De grondstof, welke men gebruikt, moet
van de beste soort zyn; want is er maar het
kleinste blaasje of galletje in het staal, dan
zal de buis op die plaats gedurende de be
werking afbreken. Hierdoor weet men zeker
dat alle buizen, die de bewerking goed hebben
doorstaan, volmaakt zyn. Evenwel is men er
nog niet in geslaagd de grondstoffen zoo
volkomen zuiver te maken, en daardoor gaat
er by de bewerking 50 pet. te loor, wat
natuuriyk op den prys van invloed is.
Spreker had van de fabriek verscheidene
monsters en proeven bekomen, welke hy nu
verklaarde. Eerst wees by op de groote smeed
baarheid van de buizen en liet ons daarvan
verschillende voorbeelden zien, waarondereen
blakertje uit één stuk do eerste plaats innam
en oen waar kunststuk van smeedwerk mag
genoemd worden. Dan buizen van verschillende
diameters, holpypen, ruimers, draadtappen en
steenboren. Proeven met buizen met zeer
dunne wanden hebben aangetoond dat dezo
aan hoogo drukkingen zelf6 tot 500 atmos
feren toe weerstand bieden.
Ook waren er allerlei voorwerpen van
aluminium, zooals sigarenpypjes, pennehouders,
wandelstokken, bestaande uit tapsche buizen.
Spreker deelde mede dat de lanciers van het
Duitsche leger bewapend waren met lansen
van Mannesmansche buizen, welke natuuriyk
lichter waron dan houten. Ook had de fabriek
telegraafpalen geleverd aan den Congo en daar
deze palen ver landwaarts in moesten gedragen
worden, sprong hierby dadeiyk het groote nut
van deze holle lichte buizen in het oog.
Het wonderlykste echter was, dat men
buizen gefabriceerd had, welke aan het voor-
en achtereinde gesloten waren. Men had deze
namelyk verkregen door de einden van de
staaf uit te smeden voordat deze tusschen
walsen kwam. Het eerste en laatste gedeelte
werd nu niet door de walsen gepakt en bleef
dus dicht, terwyi het dikkere gedeelte
buis word.
Hot grootste bezwaar, dat do uitvinders
ondervonden, was de noodige kracht en snel
heid te verkrygen tot het dryven der walsen.
Zy hadden eerst allerlei ongelukken, als het
breken van jachtwielen en van tanden in de
raderenmaar eindelijk zyn zy er in geslaagd
een jachtwiel to maken, dat sterk genoeg
was. Zy omwoelden nl. de velg van het wiel
met staaldraad zoolang tot zy de vereischte
zwaarte verkregen. Ook werd door de uit
vinders een bepaald soort tanden uitgevonden,
waarby de tanden, welke in elkaar grypen,
gedurende den ganschen duur van dat ineen-
grypen vlak op elkander rusten. Wanneer
zy nu ook de manier hebben uitgevonden
om de grondstof zoo zuiver mogeiyk te
maken, dan kan men zeggen dat deze uit
vinding het volmaakte nabykomt.
Hiermede besloot spreker zyne allerbe
langrykste en aan helderheid niets te wen
schen overlatende lezing.
Van do gelegenheid om nog eenige inlich
tingen te vorkrygon, maakten verscheidene
hoeren gebruik en wy hoorden dan ook dat
de groote snelheid van de walsen 011 het kort
tydsverloop van de bewerking, den walsen
verhinderen heet te worden. Immers in 30
seconden worden 30 motors buis gevormd, en
hiertoe zyn noodig 18,000 paardekracht en
tevens dat aan den constructie-winkel te Delft
proeven genomen worden om deze buizen te
gebruiken voor geschut en dat hoogstwaar-
schyniyk de Duitsche regeering proefnemingen
maakt met geweren van Mannesmansche
buizen. Waar namelyk twee geweren een dag
vereischen om uitgeboord te worden, kan men
in donzelfden tyd 2400 buizen van dezelfde
lengte en hetzelfde kaliber volgens de Mannes-
mannsche methode fabriceeren.
Ook kunnon die buizen later vierkant ge
walst worden en daarvan rails en draagbalken
worden gemaakt. Vooral by de taatsten doet
zich eene byzonderhoid voor, nl. dat de wand
dikte in het midden grooter is dan aan de
beide uiteinden. Men verkrygt hierdoor balkon,
welke overal geiyk draagvermogen bezitten.
Wat de finantiëele uitkomsten der Maat
schappy betreft, dezo zyn vooralsnog niot
rooskleurig, want men kon tot nu toe geen
dividend uitkeoren, hetgeen voornameiyk te
wyton is aan de onvolmaaktheid van het
gietstaal.
Nadat spreker de verschillende vragen op
welwillende wyze had beantwoord, dankte de
voorzitter uit aller naam dr. Kapteyn voor
diens aanschouwolyko voordracht, welke zeker
door 3llen met aandacht en belangstelling
werd gevolgd.
Niets meer aan de orde zynde werd de
vergadering gesloten en maakten velen ge
bruik van hot beleefde aanbod om de
uitgestalde voorwerpen te bezichtigen.
Postverbinding met Amerika.
In „De Holiandseho Amerikaan", ver-
scbynende te ICalamozoo, in Michigan, zich
noemende „Het grootste Nedorlandsche blad
in do Vereenigd0 Staten", komt oen open brief
voor aan de Pers in Nederland, waarin hevig
geklaagd wordt over het Nederlandsche post-
wezon, voor zoover betreft hot brieven- en
stukkenvervoer over den Atlantischen Oceaan.
Do postzegels van het tentoonstellingsjaar,
zegt het blad, worden geregeld van de brieven
geschourd en dezo worden dus meermalen
bezorgd alsof zy ongefrankeerd waren en straf
port gevorderd. Maar erger is, dat boeken, uit
Nederland naar Amerika gezonden, eenvoudig
verdwynen. Uit een pakket met twee boeken,
onlangs aan de redactie van „De Hollandsche
Amerikaan" toegezonden, was er één gestolen
van een ander boek kwam alleen het omslag
aande inhoud was er uit gescheurd. De boeken,
in het Hollandsch gedrukt en in Amerika
niet gemakkeiyk te verkoopen, moeten, volgens
het blad, gestolen zyn vóór de mail Amerika
bereikte.
Ons schynt het verlangen van „Do Holland
sche Amerikaan", dat naar deze feiten een
onderzoek worde ingesteld, volkomen billyk.
(A. E).
In het atelier van Kransse, den ver-
vaardiger der valsche bankbiljetten.
Een der bekenden van het „Centrum" genoot
een kykje in de werkplaats van Krausse. De
algemeene indruk, zoo schryft hy, was, dat ik
de uitgebreide vakkennis en technische be
kwaamheid van Krausse moest bewonderen.
Krausse's atelier met het daaraan verbon
den kantoor bestaat uit de bel etage van het
ouder wetsch ingericht perceel 14 op de Heeren-
markt, met de daarboven gelegen zolderver
dieping, waaraan eene boven het kantoor
gelegen voorkamer grenst, en de vliering,
die voor de helft tot berging van den voor
raad papier, enz., diende en voor de achterste
helft wa6 ingericht tot photographisch atelier
met een keurig camera-toestel. Dit atelier is
uiterst gunstig gelegen voor iemand, die in
zyn werk niet bespied wil worden.
De zolder is geheel ingericht tot een
chemisch laboratorium, met eenige groote
werktafels en spoelbakken, en van een menigte
gaskranen tot aanbrëngen van bunzensche
branders, gaskomforen, enz. en een aantal
waterleidingkranen voorzien. Chemische pre
paraten tot het doen van proeven en het
bereiden van de noodige oplossingen en baden
waren in overvloed voorhanden. Glazen dak
pannen verschaften het noodige licht, waar
het achterraam te ver verwyderd was. Eene
ontplofbare vloeistof was na waarschuwing aan
don heer Batelt met de noodige voorzichtighti 1
reeds door do politie in veiligheid gobrach
Twee donkere kamers tot het overbrengen
der photographischo negatieven in positieven
bevonden zich er voor.
De naden van de houten zoldering waren
zorgvuldig met papierstrooken dichtgeplakt;
ook hier ontbrak niets, zoodat een onder
nemend pliotograaf zich hier met gunstig
gevolg kan vestigen. Hy had dan dereclamo
der beruchtheid van den vorigen huurder voor
niets, en vond zyne werkplaatsen volkomen
in orde. Fraaie negatieven, waarnaar reeds
clichés waren vervaardigd, lagen hier achte
loos zooals do justitie ze had achtergelaten;
ze waren dan ook van zeer onschuldigen aard.
Eeno goed bewerkte etsplaat gotuigde van
Krausse's kunstvaardigheid en ook vond ik
een cliche, dat Krausse naar -enne phu,u-
graphie van hemzelf had vervaardigd.
In do achterkamer der eerste verdieping
was de drukkerij. Behalve bankbiljetten heeft
Kraubse er rekeningen en quitantien gedrukt
voor zyno zaak, welke hy noemde „Atelier
voor Zincographie en Photholitograpbio".
Deze zyn van kourigo zincographieën voor
zien; de rekeningen, waarby op een behoorlyk
aantal „postjes" gerekend was, droegen aan
het hoofd eene afbeelding van het Centraal
station, waarlangs eenigo stoomschepen Do
drukpers was reeds tang als corpus delicti naar 't
Paleis van Justitie gebracht, en eeno wais-
machine werd door werklieden uit elkander
genomen. De vulkachel, waarin Krausse, toen
hy zich ontdekt zag, do clichés der bank
biljetten wierp, was er nog, de „zinkslakken"
waron uit de ascli verdwenen. In de aan
grenzende keuken stond de snyraachine,
waarmede Krausse eenige gladde kanten te
veel aan zyne biljetten had gemaakt.
Op het kantoor viel het meest in hot oog de
groote brandkast, die getaxeerd werd op f 100.
Wie over bankbiljetten het tooverwoord
multiplicate kan uitspreken, heeft zulk eene
solide bewaarplaats dan ook wel noodig. De
wanden van dit vertrek waren versierd met
otsen, waarondor eenige van do hand van
Krausse. Werklieden waren bezig den inboedel
op last van de justitie tot nader orde in
bewaring te brengen, zoodat de huisheer
weldra het bovenhuis weder tot zyne beschik
king heeft. Het eerste, wat hem dan te doen
staan, is de waterleiding te laten repareeren,
want nu Krausse haar tot zyne verontschul
diging niet meer noodig heeft, is zy go-
sprongen l
Een der lezers van de „Tel." schryft:
In de akte van beschuldiging worden de
namen van Tbum en Krauze aldus ge
speldR. R. Thuram en Jean E. Krausse,
terwyi zy zich vroeger in het dagelyksch
leven noomden en schrevon R. R. Thum en
Oscar Krause
Wat kan hiervan de reden zyn?
KOLONIËN.
BATAVIA, 24—26 Januari.
De „Straits Times" van den 20sten
Januari meldt het volgende:
Een jonge Hollander, de heer K. J. B.
Schouten, dio ongeveer 6 maanden geleden
uitgekomen was om in betrekking te gaan
by de Now London Borneo-Company, Limited
te Kudat, is te Singapore aangekomen, lydende
aan malaria, en gepasseerden Donderdag nacht
in het hospitaal overleden. De begrafenis, welke
gisteren plaats had, werd door den consul-
generaal der Nederlanden en verscheidene van
zyne landgenooten bygewoond.
De kassier by 's Lands kas te Padang
is in hechtenis genomen, beschuldigd van in
betrekking te staan met den voortvluchtigen
kassier der Factory van de N. H. M.
Ten huize van eerstgenoemde, benevens by
eenige Chineezen en inlandsche beambten, is
huiszoeking gedaan.
Wy lezen in de „Java-Bode" van
gisteren
In den afgeloopen nacht kwam de gezag
voerder van een met petroleum geladen, ter
reede van Tandjong Priok liggend Duitsch
barkschip de hulp der politie inroepen tegen
de bemanning, die tot muitery was over
geslagen en hem had mishandeld. De tweede
waterschout begaf zich met de noodige op
passers naar boord en nam acht matrozen
in bewaring, waaronder een Nederlander,
die verleden jaar in Mei te Nieuw-York van
de „Van Speyk" bleek gedeserteerd te zyn
en onmiddeliyk aan het wachtschip werd
overgegeven.
By het voorloopig onderzoek, heden dooi
den Duitschen consul-generaal ingesteld, bleek
de bemanning genegen den arbeid weder te
hervatten, mits de tweede stuurman van de
rol werd afgevoerd, omdat deze verscheidenen
barer op reis met eene geladen revolver
gedreigd had. De gezagvoerder, die eveneens
voor dit verhoor was opgeroepen, moest na
een uur wachtens door den schout in bo
schonken toestand uit eene restauratie in do
benedenstad gehaald worden.
De te Soerabaia thuisbehoorende bark
„Mary," gezagvoerder Valckenier de Greve,
bevracht met zout, van Madura naar Padang
om de zuid gaande, kreeg by den zuidelykoii
uitgang van Straat Alas tusschen Lombok
en Sumbawa zulke ontzettend hooge zeeon
met betrekkelyk weinig, maar bovendien
ongunstigen wind, dat het schip na weinige
oogeublikken niet meer naar het roer luisterde
011 by kaap Ringgit, de zuidoostpunt van
het eiland Ampenan, op het strand werd ge
stagen. De bemanning, bestaande uit 42 op
varenden, slaagde er in met de booten den
vasten wal te bereiken en was gelukkig
genoeg hare trouwens vry schamele havu
benevens oenigen mondvoorraad te redden.
De schipbreukelingen vonden ten huize van
een Sassaksch hoofd ^en gastvry onthail,
vvl<> ns de mededeelingen van een deel hunner,
den laten stuurman met 17 matrozen, die door
de „Medan" zyn afgehaald. De gezagvoerder
van de „Mary" is met de overige 21 man
nog op Lombok en wordt op do volgende reis
van dat stoomschip verlost.
Volgens de opvarenden, waaronder de
meesten voor geen kleintje zyn vervaard,
hebben zy in de Indische Zee nooit zulk
weer gekend. Torenhooge golven, die alles
dreigden te bedelven, maakten het roer nutte
loos, hel schip werd als een bal van deerne
naar de andere zee gekaatst. Ware de wind
gunstig geweest, dan had er althans kans
oestaan om Straat Alas weder in te komen,
doch ook dat bleek onmogelijk.
Het barkschip „Mary" was tegen do vuile
waarde verzekerd op Amsterdamsche beurs-
polis, zoodat de firma D. en Co. by de ramp
geene schade ïydt.
Vermoedelijk zal het schip wel als geheel
en al verloren moeten worden beschouwd,
want kort na do stranding stond het dek
reeds geheel onder water.
Een deel der lading 60 kgs. zout, naar
het schynt) is gered, benovens een deel van
den inventaris, ton bedrage van eenige dui
zenden guldens misschien. Maar het schip
is reddeloos verloren.
Bandjir te Soerabaia.
Gistermiddag omstreeks kwartier voor vieren,
meldt het „Soer. Hand." van 22 deze t
over Soerabaia eene zeldzaam zware regenwuik
los. Het water kwam niet met stralen, maar
als eene massa naar beneden en in eenige
oogonblikken stonden overal wegen en kam
pongs blank.
Liet opkomend springty maakte tevens dat
het rivierwater werd teruggestuwd en dus
eene uitvlucht zoeken moest over de dyken
en kaden. Op Kajoen liep het water over den
weg in vele Europeesche woüingen, de Kali
mas Westzyde stonl meer dan twee voeten
hoog onder water, het gangetje tusschen Liet
bijgebouw (je van het tokolokaal van Führi
Co., waarin de bureaux, enz. der „Soerabaia-
Courant" zyn gevestigd, en de militaire ge
bouwen stond geheel en al blank. Het water
steeg tot eenige duimen beneden het hoogste
bandjirpeil.
De lager gelegen kampongs der stad stonden
geheel en al onder water.
Men vermoedt dat gisteren de sluis by
Wonokromo niet geheel was opengezet, daar
anders het bandjirkanaal het overtollige rivier
water had kunnen afvoeren.
De telephoonverbindingen z()n natuuriyk
weer het kind van de rekening geweest. Dit
maal is op Simpang voor de residentswoning
het net tegen den grond gegaan. Daük zy den
yver van den directeur, die direct met alle
hens aan het werk is gegaan, zal de verbin
ding spoedig zyn hersteld.
Dc troebelen in Taminrg.
Zooals wy reeds berichtten, laat de toestand
in die afdeeling nog veel te wenschen, want
volgens later ontvangen berichten werd, be
halve do kampong Ajer Tenang, ook Menangini
door vyanden van het Ned.-Ind. gouvernement
verbrand. Het ccbynt dus dat radja Silang
en datoe L3ksamana weder met meer kracht
dan vroeger optreden. Dit blykt ook nog uit
allerlei kleinere feiten, zooals het beschieten
van de sampans, welke vieesch van Soeroeway
naar Kwala Simpang opvoeren, het bemoeilyken
van het binnenhalen van den paddi-oogst
door met de compagnie bevriende lieden, op
grond dat ons bestuur geen recht had de
gronden van Radja Silang aan anderen af
te staan, enz.
Onlangs vervoegden eenige aanhangers van
dat vijandige hoofd zich by vier boven Kwala
Simpang op het veld werkende vrouwen en
deelden haar mede, dat genoemd hoofd gebrek
aan vrouwen had, zoodat zy hen naar het
kamp hadden te volgen. Twee weigerden en
werden op staanden voet vermoord; de beid©
anderen gingen toen met de aanvallers mede.
Behalve door vyandelyk gezinde Tamian-
gers wordt - naar men ons meldt - die
afdeeling ook weder onveilig gemaakt door
lieden uit Groot-Atjeh, waarvan er zich 0. a.
te Oepah ongeveer een honderdtal zoudei»
genesteld hebben. Wy deelen dit echter onder
voorbehoud mede, daar de berichten, door
inlanders aangebracht, lang niet altyd juist
zyn, en hunne vrees hen dikwyis het aantal
hunner vyanden doet verdubbelen.
Gisteren vertrokken 75 man infanterie van
hier onder kapitein Pieters Graafland en de
lste luits. Muller en Munter, ter aflossing van
het detachement koloniale reserve, dat te
Kwala Simpang in garnizoen ligt. Van die
koloniale reserve zyn intusschen niet veei
manschappen meer aldaar aanwezig, daar voel
meer dan de helft reeds wegens ziekte werd
geëvacueerd. Deli Crt.)
Zondag 25 Februari 1894.
NED.-HERV. GEMEENTE.
Lyden3teksten 14-17.
's Voormiddags te 10 uren.
PIETERSKERK: Van der Lip.
HOOGLANDSCHE KERKHagen.
OOSTERKERK: De Wolff.
MAREKERK: Briêt.
's Namiddags te één uur.
MAREKERK: Van Boekeren.
Kinderkeetk
's Namiddags te 2 uren.
PIETERSKERK: Oberman. Cat. 19.
OOSTERKERK: Hagen.
BETHLEEIEMSKERK: Prof. Gunning.
's Avonds te 6 uren.
HOOGLANDSCHE KERK: Gunning.
WOENSDAG 28 FEBRUARI.
Openbare Huwelijksinzegening te in. fi.vveo.
PIETERSKERK: Oberman.
's Avonds te halfacbt.
MAREKERK: Briêt.
EGLISE WALLONNE.
Marin a dix heures, N. Nardi.
LUTHERSCHE KERK.
Voormiddag lialfelf, Van Kleeff.
Aeuud 6 uren, Evelein.
REMONSTKANTSCHE KERK.
Voormiddag halfelf, Schim van dei l.oeff,
DOOPSGEZINDE KERK.
Voormiddag 10 uren, Kutscb L-jjenga.
GEREFORMEERDE KERKEN.
HOOIGRACHT.
Vooi middag 10 uren, Van Proosdy.
Avond 0 uren, Van Proosdy. Zond. 14.
HEERENGRACHT.
Voormiddag 10 uren, Holster.
Avond G uren, Holster.
WOENSDAG 28 FEBRUARI,
's Avonds te halfacht, Van Proosdy,
Bijbellezing Ps. 9.
OUDE VEST.
Voorin. 10 en 'a avonds ii' n, Rudolph.
Zondag 10.
GEREFORMEERDE KE11K NIEUWE RIJN
Voirm. 10 en 's avonds 5 uren, Van Loon
Zmdag 7a.
DONDERDAG 1 MAART.
's Avonds te halfacht, Van Loon.
BETHLEHEMSKERK.
Zondag voorin. 10 uren, Kindorkork.
Dins iagavond halfnegen, Bjjbelluzuig, Oom man.
ZAAL KOORDEINDE.
Zondag-vooim. 10 uren, Ki.iderkerk.
Dinsdag-avond 8 uren: Lidmalonsamenkomst
mot vrouwen, Brk-t.
WIJKGEBOUW LEVENDAAL.
Zondag voorm. 10 uren, Kinderkerk.
Donderdag-avond halfnegenBybol oefening,
De Wolff.
Bekendmakingen ran kcrkelijken naril.
Kerkeraad van d°. Ned -Ben Gemeente.
Voorzitter: DE WOLFF.
Scriba: DE HOEST.
Kerkelijke attestation moeten worden aan*
gevraagd by den wykpredikarit en ingeleverd
aan de kostery der Fietersk'. i jj
De aanmelding by den koster voor de kerke-
ïyke huwelyksinzegening moot geschieden des
Maandags to voren, en de aangifte tot deij
doop uiteriyk daags te voren en niet later
dan te negen uren des avonds.
De collocte voor hot Ned.-Herv. Minnehuis,
op 18 Febr. 11. gehouden, heeft opgebracht
f 36 90.
Met dankzegging ontvangen voor de Chr.
Wykvereeniging van een oud-leerüng f 2.50
en van Mej. P. (dankoffer) f 1 voor de armen.
S. H. J. DE WOLFF.
Met dank ontvangen door Ds. DE HOES»
f 5 onder letter P. voor wykarbeid.