N°. 10396. Vrijdag 12 Januari, A". 1894. <§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. LEIDSCH DAGBLAD. PEUS DEZER COURANT: Voor Leidon per 3 maandenf 1.10. Franco per poat1.40. Afzonderlijke Nommers0.05. PRUS DER ADVERTEOTTËN: Van 1 8 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grooter» letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.06 berekend. Leiden, II Januari. Hedenmiddag ontvingen wfl per Neder- landsche mail de Indische bladen van 9-12 December. Gedurende het afgeloopen 4de kwartaal 1893 hebben zich 282 jongens aangemeld voor Indiensttreding by de Kweekschool voor Zee vaart te Leiden; 198 van hen zyn echter afgekeurd, zoodat er 84 tot eene verbintenis zyn toegelaten. - In het geheele jaar 1893 zyn 349 jongens te Leiden by genoemde Kweekschool voor den zeedienst aangenomen Gisteren is te Noordwyk-binnen overleden de heer A. Van der Plas, die van 1857 tot 1891 als lid van den Raad der gemeente Noordwyk zoowel in die betrekking als in die van Gasthui8meester van het Gasthuis te Noordwyk-Binnen, stoeds met yver werkzaam was ter bevordering van de hom toevertrouwde belangen. Te '8-Gravenhage is aanbesteed door den architect H. H. Baanders, van Amsterdam, het verbouwen van de "Wilhelmina-Galery, staande en gelegen op den hoek van het Noordeinde en de Heulstraat, aldaar. Laagste mschryver was H. Van Wort, te ScheveniDgen, voor f13,683 De Staatscourant van 11 dezer bevat den uitslag van de in 1893 te 's-Gravenhage gehouden examens ter verkryging van akten van bekwaamheid tot het geven van middel baar onderwys in de Fransche taal. Akte A. Mannelyke candidaten geëxamineerd 80 candidaten, van wie 7 zich terugtrokken, 12 werden afgeu zen en 11 werden toegelaten. Vrouwelyko candidaten geëxamineerd 27 can didaten, van wie zich 4 terugtrokken, 11 werden tfgewezen en 12 toegelaten. Akto B. Manneiyko candidaten geëxamineerd 13 candidaten, van wie 6 zich terugtrokken, 3 werden afgewezen en 4 werden toegelaten. Vrouwelijke candidaten geëxamineerd en toe gelaten 1 candidaat. In den Amsterdamschen gemeenteraad kwamen gisteren de wandelingen der werk- loozen weder ter sprake. De heer Pynappel verwees de hulpzoekenden naar de Armenwet, welke wet de heer Nolting zeide te verachten. De heer Den Hertog betreurde het optreden der politie op den tweeden Kerstdag, omdat niet uitgemaakt was wie de oorzaak der botBing was, de politie of de werkloozen. De burgemeester antwoordde dat de zaak by de justitie behandeld werd. Hy had de wandelingen toegestaan, mits het openbaar verkeer niet gestremd werd. Dit was wel het geval op tweeden Kerstdagdaarom moest de politie ruimte maken. De heer Nolting be weerde dat Wollring de orde zou gehandhaafd hebben als de politie er niet op ingehakt had. Do burgemeester zelde ook door geloofwaardige mannen buiten de politie anders ingelicht te z()n. Naar aanleiding van zyn adres aan den Raad zal aan Wollring bericht worden, dat hy zich tot het hoofd der politie te wenden heeft. By den Raad was voorts ingekomen een schryven van mr. Jitta, benoemd tot hoog- leeraar aan de universiteit van Amsterdam, waarby deze zyn ontslag nam als Raadslid. De voorzitter bracht hem, onder toejuiching der vergadering, dank voor de dienston, als Raadslid bewezen. In den ouderdom van 73 jaren is te Utrecht overleden mr. M. G. Van Hengelaar. De balie der Utrechtsche rechtbank, waarby hy van 1843 af was ingeschreven, verliest in hem haar oudste lid. By de vroegere stadsbank van leening was i mr. Van Hengelaar als controleur aangesteld, welke betrekking hy vervulde tot aan de re organisatie van de bank met ingang van 1 Januari 1879, waardoor zy haar karakter van stedclyko instelling verloor. Den 14den Februari a. s. hoopt de heer C. P. N. Pikaar, predikant by de Ned.-Herv. gemeente te Utrecht, den dag te herdenken, dat hy vóór 25 jaren te Blauwkapel in de i evangelie-bediening werd bevestigd. Achtereen- rolgens was hy nog op de volgende plaatsen werkzaam: te Vriezenveen van 1871—74; te I Zevenbergen van 1874-77; te Harmeien'van 1877 - 82te Overschie van 1882 - 88, en sinds j 16 April 1888 te Utrecht. In het Friesche dorp Oudeschoot is op ruim 95-jangen leeftyd overleden de heer 6iebe Hoekstra. Hy was eene reeks van jaren hoofdonderwyzer in dat dorp. De lermyn van aanmelding voor mede deelingen, welke deelnemers aan het inter nationaal geneeskundig congres te Rome, in April van dit jaar, wenschen te doen, is tot 31 Januari verlengd. De brieven moeten aan den algemeenen secretaris te Genua worden gericht. .w"~.Ten emde den S°eden gang van zaken ztfn departement verzekerd te houden, ook ten aanzien van de afdoening der over 1893 eventueel nog te verwachten declaratiön van gemeenten, ter zake van de onteigening enz. bh het voorkomen van besmettelyke ziekten, zoowel bh menschen als bh vee, heeft de minister van binnenlandsche zaken de com missarissen der Koningin in de provinciën uitgenoodigd, de vereischte maatregelen te nemen om hem bedoelde vorderingen ten spoedigste, immers uiterlijk 31 Januari a. 8. te doen geworden. De minister van koloniën, brengt ter kennis van de belanghebbenden, dat bh het corps genietroepen te Utrecht de gelegenheid bestaat voor tien jongelingen, die op 1 April a. s. den vollen ouderdom van 16-jaren hebben bereikt, doch op 15 Mei daaraanvolgende het 19de levensjaar niet zullen ingetreden zhn, om te worden opgeleid tot korporaal en sergeant bh de Indische genietroepen. De voorwaarden bevat „Sts. Ct." No. 8. Bh de verkiezing voor een lid der Tweede Kamer in het district Goes (vacature-Keuche- nius), waarvan de uitslag heden bekend wordt, zhn van de 4050 kiezers er 2658 opgekomen. Bh de Kamerverkiezing in 1890 bedroeg het aantal uitgebrachte geldige stemmen 2772. Te Hilversum is in den ouderdom van 79 jaren na eene ziekte van slechte weinige dagen overleden de hoer Jan Ter Gouw, de bekende schrhver van de „Geschiedenis van Amsterdam." Nog slechts weinige maanden geleden voltooide hh het register van zhn laatste groote werk. Te Winschoten is overleden de heer W. J. N. Landré, notaris, redacteur van de „Win schoter Courant." De meisjesschool te Sneek is door den geneeskundigen inspecteur als schadelhk voor de gezondheid afgekeurd. De Raad der gemeente Velzen heeft be sloten tot invoering van meer uitgebreid lager onderwhs. By kon. besluit is dr. J. W. Doyer Jzn., thans directeur dor H. B.-S. te Amersfoort, met ingang van 1 Maart a. s. benoemd tot leeraar aan de Ryks H. B.-S. te Utrecht. De benoeming van den 2don luit. van het corps mariniers J. Van Haaften tot 2den luit. der infanterie by het leger in Ned.-Indië, op zyn verzoek, ingetrokken. Aan den commandeur dor scheepmakers van den yzeren bouw by 's Ryks werf te Amsterdam J. J. Willemse, met 1 April a, s., eervol ontslag uit 's Ryks dienst verleend. La Damnation de Faust. Légende Dramatiquo en quatre parties par Hector Berlioz L Niet uitsluitend met het doel om de Leldeche muziekliefhebbers aan te wakkeren toch vooral do uitvoering by te wonen, die onze afdeeling van de „Maatschapph tot bevordering der Toonkunst" van bovenstaand werk op Woensdag 17 Januari a. s. zal geven, worden wy bewogen tot schryven. Uit dit oogpunt zouden wy veeleer het zwygen bewaren, overtuigd als wy zyn dat iedere aansporing overbodig is. Men maakt geen aanspraak op den naam van muziekliefhebber of men weet, dat deze Légende Dramatique eene van de merkwaardigste composition van onze eeuw is en men verzuimt derhalve geen uitvoering, tot het bywonen waarvan men in de gelegenheid wordt gesteld. Neen, het is de bloote lust om te schryven over dit werk, steeds meer en meer, die ons onder staande beschouwingen in de pen geeft, en bovendien de vrees dat, indien wy ze allen bewaarden tot na de uitvoering, ons verslag óf verre de grenzen, daaraan gestold, zou overschreden óf niet de noodige plaats zou inruimen aan de besproking der wyze van uitvoering. „La Damnation de Faust" biedt stof voor meerdere verslagen, en aangezien het allicht eenig nut kan hebben onze aan staande toehoorders te voren in te lichten, laten wy er één voorafgaan l Het zal de derde maal zyn, dat wy ons neerzetten om te schryven over dit werk Op het „Niederrheini8che Musikfest," dat velleden jaar te Düsseldorf werd gegeven, hoorde ik het voor den eersten koer en nog geen drie weken geleden waren wy zoo ge lukkig om in het „Théatre du Cnatelet" te Parys eene uitvoering by te wonen ondor Colonne. Beide keeren had een Amsterdamsch blad zyne kolommen voor onze beschouwingen geopend. Wanneer wy deze opnieuw door lezen, dan constateeren wy het feit, dat de eerste maal hoofdzakelyk de compositie en later de wedergave door ons werd besproken hierover nadenkende komen wy tot de con- Alg. HandelBblfcd van 36 Mei '93 en 6 Jan. '94. clusie, dat dit niet anders had kunnen zyn Ia Juni was dit werk voor ons nog geheel nieuw, wy kenden daarvan slechts de drie orkestnummers, „Marche Hongroise, Danse des Sylphes en Menuet des Foilets," die reeds jaren lang op hot répertoire van ieder goed orkest staan. En dit is zeker, dat wie „la Damnation de Faust" voor het eerst hoort, wel zoodanig onder den indruk van den magistralen bouw der compositie komt, dat hy voor eene juiste appreciatie der uitvoeriüg, vooral niot wat de tallooze byzonderbeden betreft, die daarby voorkomen, onmögeiyk tyd en vooral de noodige kalmte kan vinden. Met meer genoegen constateeren wy echter als tweede feit dat, indien wy na net concert van Colonne wederom hadden willón schryven over de muziek, onze bespiegelingen in den zelfden geest zouden zyn uitgevallen, als na eene eerste auditie. In 't kort komt ons oordeel hierop neer: Het beschryvende realis tische gedeelte is 6ubliem, het lyrische schiet dikwyis te kort in liefelykhoid en eenvoud. Berlioz schetst ons de Faust-Lógende, voor een groot deel reeds van te voren door zyne muzikale gedachten geïnspireerd. Nog wilder dan in de tragaedie van Goethe worden wy by hot volgen van Faust geslingerd door het heelal. Eerst treffen wy den Dokter aan in Bohemen „om het motief van den Racoczy marsch to kunnen gebruiken", schreef de componist reeds in de volgecide scène zyn wy in Noord-Duitschland. Uit deze feiten en vooral uit de zooeven aangehaalde bewering van Berlioz blykt duideiyk, dat de légende voor hem niet meer was, dan eene welkome gelegenheid om moestal aangrypend schooDe muziek te schryven. Onzes iDziens is het dan ook veol meer te danken aan de over bekendheid der Faust-sage, dan aan den toon dichter, Indien wy voortdurend door een dramatischon samenhang ons voelen meege trokken. Men zy hiervoor echter op zyne hoede l Door zich te laten meeslepen door de „intrigue zullen vele schoonheden verloren gaan l Neen, hier valt wy herhalen het met nadruk te letten in de eerste plaats op het krachtige, wy zouden byna zeggen hypnotiseerende realisme der afzonderiyke toonoelen; op ééne enkele uitzondering na biyft Berlioz daarby toch altyd binnen de grenzen van het muzikaal aestbeti6Che; slechts het koor der daemonen stoort zich daaraan, n»ar onze meening althans, niet; maar luister eens goed toe als Mephisto den dokter heeft gebracht to midden der feestvierende stu denten, let eens op de natuurlykheid van hunne dronkenmans liederen I Wat van dit tooneel geldt, is ook waar bij de meeste anderen: het opstootje, dat de buren ver wekken by het huis van Margaretha; het huiswaartskeeren van de studenten en sol daten! enz Wy zouden byna een ander voordeel van deze inleiding verliezen door al te veel te vertellen. Wie ons niet gelooft, kan Woensdag avond 17 dezer zichzelven gaan overtuigen l Uit goede bron verzekert men one, dat het bestuur zeer voel moeite beeft gedaan om „hervorragende" solisten te krygen en van een ooggetuige weten wy, dat de directeur, de heer Dan. De Lange, byzonder veel zorg aan de instudeering vaD de koor- en orkest partyen heeft besteed. Wy wenschen alJen mede werkenden een schitterend succes l Mr. E. Gemengd Nieuws. Gisteravond vierde in den Foyer der Stadszaal de Slagers-Voroeniging „Nut en Vriendschap" haar zesde jaarfeest. De president opende deze samenkomst met een hartelyk welkom toe te roepen aan allen, die hunne medewerking geschonken hadden om de feestvreugde te helpen verhoogen; aan de donateurs wegens hun onmisbaren steun, aan de introducó'8 voor hunne tegenwoordigheid. Een uitgebreid programma was gemaakt, en de president was er van overtuigd dat deze avond, met medewerking van allen, een der schoonsten zou zyn, welke lang in de herin nering zou biyven. En inderdaad, hierin werd men niet teleurgesteld. De Vereeniging had een bekend gezelschap geëngageerd, waarby o. a. de bekende karakter komiek Strous, de Hollandsche soubrette mej. Anna Slauderof, en miss Elsina Levain, bravour turnerin. Deze laatste werd om hare prachtige toeren uit bundig toegejuicht. De muzikale clowns, gebroe ders Leas, deden allen schudden van 't lachen, wegens hunne potsierlyke, en toch bepaald belangwekkende, w'Jze van doen. 't Geheele programma was eene aaneenschakeling van alles, wat noodig was, om in eene feeststem ming te brengen en te houden. Een gezellig bal besloot deze feestviering. Niettegenstaande den ingevallen dooi, hedennacht weer door een weinig vorst opgevolgd, bad heden in de Heerengracht toch plaats de aangekondigde hardrydery door jongens om levensmiddelen. Op don wal was veel publiek geschaard en bet ysfeest bracht in dit gedeelte der stad veel levendigheid teweeg. Men schryft ons het volgende: Zondag jl. had op eene der binnenwateren van de gemeente Zoeterwoude, naby Leiden, een komisch voorval plaats, hetwelk echter ernstige gevolgen had kunnen hebben. Twee heeren uit Leiden, zeer netjes gekleed in 8portkostuum op schaatsen, reden heel zwierig op een der binnenwateren. Zy ont moetten drie personen, waarschyniyk uit den boerenstand (anders toch zouden die heeren hen niet „uitgescholden" hebben voor boeren). Deze boeren dan waarschuwden den heeren dat ze voorzichtig moesten zyn, want het heeft daar opengelegen. „Wat," zeggen de heeren, „jullie boeren houdt ons niet voor den gekl Van den zomer heeft het opengelegen 1 Maakt een boer wys dat het hier gevaarlykis." Nog eenige minuten en jawel, daar lagen de heeren met hun fraai kostuum in het gedeelte, dat van den zomer had opengelegen, tot aan hun hals in het heeriyke zomerwater. De boeren gaan nu weder naar hen toe, en vragen aan de hoeren: „Nu wilt gy zeker wel geholpen worden door die boeren? Of moeten die boeren jelui laten verdrinken Dat doen wy niet, maar gy moet eerst goed van dit bad doortrokken en terdege van onze waarschuwing overtuigd zynNu aan het werk jongens, en de heeren door boeren gored 1" Of die gekostumeerde heeren genoeg in den zak hadden om den „boeren" eene belooning voor hunne waarschuwing en moeite ter redding te schenken, weet de berichtgever niet. In ieder geval is hier het spreekwoord van toepassing: „die lacht het lest, die lacht hot bestl" Den 15d en dezer maand zal het juist tien jaren geloden zyn, dat het Ryks- telegraafkantoor te Roelof-Arendsveen geopend werd. In deze tien jaren is het aantal be handelde telegrammen geweest als volgt: in 1884 3533 telegrammen. 1885 3425 1886 3809 1887 3623 1888 3170 1889 3169 1890 3074 1891 3346 1892 3375 1893 3831 Uit dit tabelletje ziet men dat het jaar 1893 de meeste en 1890 de minste draad- berichten ten kantore heeft gebracht. De afdeeling 's-Gravenhage der „Zuid Hollandsche IJsvereenlging" heeft, nu de dooi bleef aanhouden, geen banen meer in beheer. Te Amsterdam is door de afge vaardigden van verschillende clubs van onder- wij /,ers-drankbeslryders de Ned. Onderwyzers- Propaganda-Club (voor de drankbestryding) opgericht. Het doel der Club is propaganda to maken onder ae onderwyzers voor het be ginsel der onthouding van sterken drank alleen, of van alle alcoholische dranken, en het daarheen te leiden dat ook de school een krachtig aandeel neme in den stryd tegen den alcohol. Inlichtingen zullen gaarne ver strekt worden door do secretarissen der ver schillende clubs en door Th. W. v. d. Woude, Houtmankade 99, te Amsterdam. De moord te Amsterdam! De moordenaar van Jacob Francois Meyers is in het westelyk deel der stad door twee recher cheurs aangehouden; het is de 19jarige C. Van Deutekom, een berucht individu, dat reeds eens celstraf onderging en St.-Jakob- dwarsstraat by zyne ouders woont. Van Deu tekom is glazenmaker van beroeptwee zyner broers ondergaan op dit oogenblik nog een vonnis. Do jonge misdadiger heeft voor den officier van justitie reeds eeüe volledige bekentenis afgelegd ea bevindt zich nu in voorloopige bewaring. In den nacht van den moord had Van Deu tekom in het café No. 13 twist gehad, doch niet met Meyers. Van D. had iete gedronken, maar was niet beschonken. Op straat liep hy tegen Meyers aan, eene korte woordenwisseling volgde. Van Deutekom trok zyn mes, en doodelyk getroffen zeeg de ongelukkige Meyers neer. N.v. N.) Na eene korte wandeling der 800 Amsterdamsch© werkloozen op gisteren van en naar „Constantia", waarby niets voor viel, hielden Wollring, Samson en anderen in genoemd gebouw redevoeringen. De eerste leverde een scherpe critiek op een hoofdartikel van het „N. v. N.", dat volgens spreker niets dan leugens bevatte. Op aandrang van enkele sprekers werd besloten, dat Wollring persoon- lyk den hoofdredacteur van dat blad ter ver antwoording zal uitnoodigen op morgen, Vry- dag. Zoo hy niet verschynt, zal hy voor een vuilen kwajongen worden gehouden. Gisterochtend werd in „Constantia" en later op straat een strooibiljet uitgedeeld, onder teekend door het comité, de heeren H. H. Wollring, J. H. Geel, I. I. Samson en mej. Babé, waarin omtrent de byeenkomst op mor gen, Vrydag, 't volgende stond te lezen: „We hebben een onderhoud gehad met den hoofd redacteur van „Het Handelsblad", welke bespreking wy u zullen mededeeleu. „Zorg dus in grooten getale aanwezig te zyn, opdat gy zult kunnen hooren wat het hoofd van deze leugencourant in het midden bracht. „Wy komen weder op de N.-Z. Voorburg wal byeen, des morgens om elf uren, on gaan vandaar gezameniyk naar „Constantia." „Werkloozen allen op. Breng uwe vrou wen mede." Het „Hbl." deelt in zyn „Van dag tot dag" van 11 Jan. het een en ander mee dat een vreemd licht op deze oproeping doet vallen. Naar aanleiding van de uitlatingen van den heer Geel over 't „Handelsblad" was dozen ge vraagd de nummers aan te wyzen waarin ge noemd blad de politie tegen de werkloozen zou hebben opgehitst. De heer Geel wist zich dit niet dadeiyk to herinneren. Hy verklaarde, aldus schryft het „Hbl." in bovenbedoeld „Van Dag tot Dag", dat „iemand" hem het een en ander had getoond dat in hot „Handelsblad" gestaan had. Hy zou er naar informeeron en als hy juist wist in welk nummer van het „Handelsblad" dat alles ge staan had, zou hy met den hoofdredacteur daarover eens komen spreken, op het uur dat deze zou goedvinden. De byeenkomst werd op Dinsdag avond om zes uren bepaald. Het bezoek kwam echter niet, doch het „Hbl." ontving een bnef, dd. 9 Jan., namens het comité door Wollring en Geel onderteekond, waarin de bedoelde nummers werden aangegeven en waarin werd gemeld, „dat het comité besloten heeft niot in oenige ruggespraak met u (Hbl.) te troden", op grond dat daarvan toch geen resultaat kon verwacht worden. Het mag zeker vreemd genoemd worden dat het comité eon dag na de verzending van dezen brief van 9 Januari, strooibiljetten liet rond- deelen als wy boven vermeldden. Moet soms het vooruitzicht dat het „Handelsblad" weer eens onderhanden zal genomen worden, dienen om toehoorders te trekkon? De heer K. Korf, in de Friesche gemeente Haskerland, heeft 4 HA. woesten grond aan de diaconie der Herv. gem. te Nyehaske (Fr.) afgestaan, om aio te ontginnen en daardoor werk te verschaffen. Eene lyst van inteekoning zal by de ingezetenen circu- leeren ter verkryging der benoodigde gelden voor de dagloonen der arbeiders. By de reorganisatie van den telepboondionst te Parys moet er, naar het „Hbl." verneemt, ernstig sprako van zyn, Parys ook intercommunaal met Amsterdam to verbinden. Parys is thans over twee ge leidingen met Londen en over drie met Brussel verbonden. Over eene der laatste kunnen ook gesprokken met Antwerpen gevoerd worden. In de Friesche gemeente Gaastor- land is eene vrouw, ten gevolge dor snerpende koude, dood op haar bed gevonden. Te Nieuwe Pekela is een kind van zekeren De Y. in de wieg doodgevroren. Toen de ouders tot do vreeselyke ontdekking kwamen, kon geneeskundige hulp niet meer baten. Te Werversboof (N. His het zes-jarig zoontje van den heer K. in de byt geraakt en weinige oogenblikken later levenloos daaruit opgehaald. Uit Lobith wordt gemold dat wegens ingevallen dooi het ys sedert gisteren aanmerkeiyk is verminderd. Ook elders is dit het geval. Te Maastricht is al het ys, behalve oone strook die zich aan de oevers heeft vastgezet, uit de Maas geweken. By het corps genietroepen worden maat regelen genomen door het aan wyzen van detachementen, om by eventueelen ysgang in de groote rivieren naar Lobith, Gorkum en Werkendam te kunnen vertrekken, ten einde met y8opruiming werkzaam te zyn. By deze detachementen zyn ingedeeld: de kapitein Quarles De Quarlee en de luitenants Forbes, Redeló en Bodenhausen. By den gisteren te Zwolle ge houden 8chaatsenwedstryd heeft op de baan van 1600 M., de Noor Hagen de overwinning behaald in 2.42l/6; Kingmadeed er 2.45*/, over.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1894 | | pagina 1