"lour ant wordt dagelijks, met uitzondering an -Zon- en feestdagenuitgegeven. Leiden 12 October. feuilleton. NONDUM. N®/10321. Vrijdag 13 October. A*. 189§. LEIDSCH y 'V; r- j 'T 1 PRIJS DEZER COURANT: feZe Voor Leiden per 3 maandom - f 1-10. Franco per post>- -I j' 1.40. V Afzonderlijke Nommera 0.05. DAGBLAD PRIJS DER 'ADVERTENTIËN: Van 1^6 regels 1.05. Iedere regel meer f 0.17 j.' Grootore lettors naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt 0.05 berekend. plechtig zou worden ingewijd. Dit bericht is gebleken prematuur geweest te zyn, daar er toen nog niets officieels daaromtrent bekend was. Thans evenwel is het zeker, dat deze plechtigheid zal plaats hebben op Vrijdag 20 October a. s., op welken datum de nieuwe parochie OudeYVetering in het leven treedt. Tot pastoor hiervan is benoemd de wjleerw. heer G. S. Koopman, sedert 17 jaren kapelaan te Roelof-Arendsveen, onder wiens leiding deze parochie, kerk en pastorie gesticht zijn. Vermoedelijk zullen de openbare ver gaderingen van het Leesgezelschap te Wad dingsveen in een ander lokaal worden ge houden, daar door den heer De R., logement houder, bezwaren, meest van finantiëelen aard, zijn geopperd, om die vergaderingen in de sociëteit „De Unie" te houden. Te verhuizen op 47-jarigen leeftijd valt wel wat hard. De afdeeling Waddingsveen van den Protestantenbond heeft besloten evenals het vorige jaar het feest van den kerstboom te vieren. Na het bedanken van den heer Spaan derman als directeur der zangvereeniging „De Lofstem", te Waddingsveen, zal voorloopig de heer Van der Spiegel, hoofd der school te Reeuwijk, als zoodanig optreden. Door de afdeelingen van de Tweede Kamer zijn gekozen tot rapporteurs over de Indische begrooting voor 1894 do heeren Cremer, Pijnacker Hordijk, Bool, JE. Mackay en Bahlmann. Do auditeur van den Pauselijken Nuntius bij ons Hof, mgr. Bovieri, heeft gistermiddag de residentie verlaten en is naar Milaan ver trokken. De Internuntius, mgr. Lorenzelli, deed den vertrekkende uitgeleide. De posterjj-examens zullen aanstaanden Maandag te 's-Gravenhago aanvangen. Den 6don November a. s. zal de buste van ds. Hasebroek, door Johan Keiler ver vaardigd, in hot Rijksmuseum te Amsterdam worden onthuld. Te Zaandam is op GO jarigen leeftijd overleden dr. A. Sasse, gemeente-geneesheer aldaar. Te Utrecht is in den ouderdom van 37 jaar overleden de beer F. J. Van Nou- huys, gep. 1ste luit. van het reg. grenadiers en jagers. Ds W. Sieders, te Vlaardingen, hor- dacht gisteren onder vele blijken van belang stelling don dag, waarop hij vóór 25 jaren het predikambt aanvaardde. De jubilaris was achtereenvolgens predikant te Aksel, Her wijnen, Enkhuizen en sedert 1880 in zijne tegenwoordige gemeente. De heer Rahusen^ lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, is benoemd tot voorzitter van het te Brussel thans vergaderde Internationaal Bureau van den Vrede, voor het tegenwoordig zittingjaar. Het bureau heeft tevens besloten dat de inter-parlementaire conferentie in 't volgend jaar haro zittingen zal houden te 's-Gravenhage. Aan den heer dr. G. A. F. Molengraaf!, buitengewoon hoogleeraar aan de universiteit te Amsterdam, is een verlof verleend voor den tjjd van 12 maanden, met ingang op 15 December e. k., ten einde hem in staat te stellen deel te nemen aan eene weten schappelijke expeditie, welke door de Maat schappij tot bevordering van het natuurkundig onderzoek der Nederlandsche koloniën is georganiseerd. De heor Westenberg, onze gezant te Rome, heeft de residentie verlaten en is naar z(jn post teruggekeerd. De Raad der gemeente Sloten (N.-H.) besloot met algemeene stemmen een adres aan den minister te zenden tot ondersteuning van het in omloop zijnde request, waarin aan do regeering vergoeding wordt gevraagd tot de volle waarde van aan' miltvuur gestorven runderen en inenting op 's Rijks kosten. Het stoomschip „Drente", van Java naar Rotterdam, vertrok 10 Oct. van Port-Said; de „Hector", van Java naar Amsterdam, is 11 Oct. Wight gepasseerd; de „Stentor", van Java naar Amsterdam, vertrok 8 Oct. van Port- Saidde „Conrad", van Amsterdam naar Ba tavia, arriveerde 11 Oct. te Fort-Said; de „Glaucus", van Java via Singapore naar Am sterdam, passeerde 11 Oct. Suez; de „Antenor", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 10 Oct. van Liverpool; de „Prins Maurits" vertrok 9 Oct. van Paramaribo naar Amsterdam; de „Oranje-Nassau" arriveerde 10 Oct. van Am sterdam te Paramaribo; de „Sumatra", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 10 Oct. van Southampton; de „Amsterdam", van Nieuw- York naar Rotterdam, passeerde 11 Oct. Scilly de „Gede" vertrok 11 Oct. van Batavia naar Rotterdam; de „Edam" vertrok 11 Oct. van Rotterdam naar Nieuw-York met 124 passa giers 3de klasse; de „Rotterdam" is 10 Oct. van Rotterdam te Nieuw-York aangekomen. demen"tl Nieuws. Naar wij vernomen, is aan het keuringslokaal aan de Nieuwstraat alhier eene koe voor de consumptie onbruikbaar verklaard. Dit is dus reeds een gevolg van de inge voerde keuring. Onder de gemeente Zoeterwoude, dicht bij do stad, zijn in den nacht van Dinsdag op Woensdag, ten nadeele van den hoer J., uit Leiden, ontvreemd drie kippen, waarvan de afgedraaide koppen in het hok lagen. Zoor waarschijnlijk is men onder het plegen van den roof gestoord; immers, er lag nog eene kip met omgedraaiden hals en kop aan don romp in het kippenhok. Men meldt ons nader uit Leider- dorp: Eonlge jongens tusschon de 9 en 11 jaren, berucht om hunne verregaande balda digheid, hebben de snoodheid begaan een hunner schoolmakkera op zulk eene onmen- schelijke en onkiosche wijze te verminken, dat waarschijnlijk het knaapje, dat inmiddels in het academisch ziekenhuis te Leiden ter verpleging is opgenomen, het leven er b(j zal verliezen. Tot schande der stiefmoeder, die niet al te goed voor dit knaapje schijnt te zijn, dient, dat er circa vijf dagen zijn verloopen vóór geneeskundige hulp is inge roepen. Tegen de jeugdige misdadigers is proces-verbaal opgemaakt. De heistelling, in gebruik bij den aanbouw der nieuwe chr. kerk te Wad dingsveen, is Dinsdag 11. met vervaarlijk go- raas omgestort. Niemand der werklieden kreeg een ongeluk: alleen een trouw hondje, dat met belangstelling de werkzaamheden van z'Jn baas volgde, werd verpletterd. Jan Dofferhof te R(jnsburg ver zoekt ons te melden, dat bij dezer dagen eene aardappelplant in zijn tuin gerooid heeft, welke men gerust onder de zeldzaamheden kan rekenen. De pootaardappel, een Barnevelder, woog 6 ons. Niet minder dan 122 stengels schoten uit de aarde en de volwassen plant had een diameter van 8 Rjjnl. voeten. Bij het rooien raapte hy 120 aardappelen, waar van de 100 groote, welke er bij waren, 20 pond wogen. Door een drietal behoeftige inge zetenen der gemeente Wassenaar werd in den laatsten tijd aan H. M. de Koningin- Regentes het verzoek gericht om eene gel delijke ondersteuning. Twee hunner ontvingen daarop eene gunstige beschikking, en wel de een ƒ25 en de ander ƒ155 De groentenverkoopster C. Eist te Haarlemmermeer, by groot en klein niet anders bekend dan onder den naam van „Bommelsche Ka," beeft eene aardige methode om haar geld binnen te krijgen. Wordt aan de aanmaning tot betalen niet voldaan, dan wordt do naam van den schulde naar gepubliceerd. Zoo stond dezer dagen aan verschillende zijden op de woning van Ka (zijnde eene ark, op het land gehaald): „Een afzetter vrouw Bwil niet betalen 5 guide aan Bommelsche ka." Eenigszins gewijzigd stond ditzelfde op ver schillende andere plaatsen te lezen. Drommel- scho Kal Levend begraven te Neerbosch. De heer G. Bouricius, gepensionneerd rijks ontvanger te Amsterdam, heeft een vlug schriftje laten drukken ten voordeele van den strijd voor do weezen. Daarin wordt onder bovenstaanden titel het volgend verhaal gedaan „In Mei 1892 liep Willem Postma, ver pleegde te Noerbosch, weg van de weesin richting. Door de politie teruggebracht, deel de wees vader Yan 't Lindenhout hem knielen, en diende hem eene zóó zware kastijding toe, dat de jongen, uitgeschreeuwd en afgetobd, amech tig bleef liggen. H(j werd daarop naar de gevangenis ge bracht. En hoe? Dat is te begrijpen! Maar welke gevangenis?! De zoogenaamde kapel is gebouwd op eene hoogte, opgeworpen als vluchtheuvel bi) over strooming, en daaronder zyn reusachtige kel- derkluizon. Daaronder leidt eene trap naar eene lange gang, aan welker duister einde eene deur. Deze is de afsluiting van eene soort kluis, ruim óón meter in het vierkant, zon der venster, met aarden vloer. Er is een plankje om op te zitten, en in een der hoe ken een tonnetje, dat men niet behoefc te, zoeken. i In de deur is eene kleine opening voorlicht! en lucht. Eenmaal daags steekt men eene; flesch door die opening, met den hals vooruit,; waaruit de gevangene mag drinken water natuurlyklll terwyl de flesch van buiten' wordt vastgehouden. De gevangene geniet bovendien een stukf droog paarden-roggebrood, waarmede hy drie,1 etmalen moet rondkomen. Drie etmalen (72 uren) verbleef genoemde Willem in die ge-, vangenis. Wat waren in die marteluren zyne gedachten??! Drie dagen en drie nachten lang 111 Wist hy wanneer ze om hem zouden denken? Zonder licht, maar niet zonder lucht: bedorven, vergiftigende lucht. Eene stoof! onder de voeten van een kind in een kerkerhol! I Is het te erg, als ik dat noemlevend be graven? Dat riekt eerder naar de middeleeuwenI Maar de verlossing kwam. Uit de zoogenaamde gevangenis gehaald, joeg de weesvader Van 't Lindenhout hem tegeiykertyd voor altyd uit de inrichting, met wat hy aan het ïyf had, meer niets. Op een afstand stonden zyne beide zusjes te snikken, die hun eenigen broeder zoo ziels- graag vaarwel haddon gezegd, maar door slagen en snauwen daarvan werden weer houden. Is dat menscleljk?" Te Rotterdam was gisteren geer cholera-gevalin behandeling bleven 2 zieken. Gistermorgen is de 67-jarigo heer H. E. A Sr., winkelier in dederdeRoggestraat te Zwolle, door cholera asiatica aangetast; hy werd in zyne woning verpleegd en is des namiddags te 4 uren overleden. By onderzoek door prof. dr. Sproncs te Utrecht is geconstateerd, dat te Koevordon gevallen van Aziatische cholera zyn voorge komen. Voor zoover bekend, kwamen aldaar in de laatste dagen acht gevallen voor, waarvan drie met doodelyken afloop. De toestand van' nog twee der overigen is zeer bedenkolyk. De ziekte is beperkt tot twee gezinnen, in de achterbuurten der stad. Te Avereest is weer een nieuw cholera-geval voorgekomen. Do eenige cholera-iyder, welke te's Graven deel nog onder behandeling was, een jongen van 13 jaar, is thans geheel hersteld. Het beddegoed, hetwelk niet wel mogeiyk op andere wyze kon ontsmet worden, is ont-'' eigend en daarna onder politie-toezicht ver brand, terwyl de woning eveneens volgens de voorschriften is gereinigd. In het gehoel' kwamen ld ar tot dusverre slechts 2 go- vallen voor. H. M. de Koningin heeft, oooi lus schenkomst van den burgemeester van Hazers- woude, f 20 doen toekomen aan don arbeider W. Van Veen, aldaar, die langturig onge steld is geweest en daardoor niet in de behoefte van zyn groot gezin kon voorzien. Op aanzoeken om geldelyke ondersteuning door twee andere personen uit die gemeente tot H. M. de Koningin gericht wei d, wegens daartoe grondige reduien, eene afwyzende beschikking genomen. Offieiëele Konnlsgevingen, Vrijwillige oefening In den Wapenhandel. Burgemeester en Wethouders der gemoento Leidou brougeD ter kennis van de jongelingen, die zich hebben aangomeld tot deelneming san de vrjjwiUigo oefeningen in den wapenhandel, dat, blijkens do kennis geving van den kapitein, belast met de leiding van bedoeld onderricht, die oefeningen zullen aanvangen op Maandag 16 October a. s., dee namiddags te kwart over vieren, in de Infanterie-kazerno, bij de Morech- poort. Bodoelde jongolingon worden derhalvo uitgenoodigd om zich op dat tijdstip tor aangeduider plaatse te bovlnden. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, DE KANTER, Burgemeester. 11 Oct. 1893. E. KIST, Secretarie. Naar wy uit goede bron vernemen, heeft de commissie tot stichting van oen wykgebouw van den Nederlandschen Protes tantenbond twee perceelen aangekocht, het eene gelegen Oranjegracht No. 70, het tweede daaraan grenzende in de Langestraat. Ook is reeds de verbouwing van het eerste door den architect D. Veilbrief voor ruim ƒ5000 aanbesteed en is het werk daaraan in vollen gang. Maar de benoodigde gelden voor de voltooiing en meubileering zyn nog niet byeen, en de verbouwing van het twede perceel, dat, als de kas het toelaat, voor wykverpleging bestemd is, ligt dus eerst in het verschiet. De commissie voorzitter de heer B. Bakker, Oude Vest 145 vertrouwt op de offervaardigheid harer stadgonooton. Er bestaat gelegenheid tot verzending dor correspondentie naar Ned. Oost Indié (met uitzondering van Atjeh en Padang), door middel van het stoomschip „Ardjoeno", van Rotterdam vertrekkende. Ten postkantore alhier moeten de brieven, enz. uiterlyk Zaterdag ochtend om 7.30 (7.50 stadstyd) bezorgd zyn. De wyze van verzonding behoort duideiyk pp hot adres vermeld te worden. By de op 10 October 11. gehouden ver kiezing van een lid van. den Raad der ge meente Wassenaar, ten gevolge van het ontslag van den heer A. N. J. M. baron Van Brienen (van de Groote Lindt, zyn uitgebracht op A. IN. J. M. baron Van Brienen 200 stemmen, op R. G. S. baron Van Rhemon van Rhemens- huizen 1 stem en op den heer G. Bakk.nes 1 Btem, zoodat de heer Van Brienen weder gekozen is. By besluit van Gedeputeerde Staten dezer provincie, is do rekening van inkom sten en uitgaven der gemeente Wassenaar vastgesteld in ontvang op ƒ26663.67 en in uitgaaf op 26500.11'/,, sluitende dus met een batig saldo van 63.55'/,. By de opneming der stemmen vooreen lid van den gemeenteraad te Koudekerk uit gebracht, bleek dat waren ingekomen 96 briefjes. Van onwaarde werden er verklaard 2. De heer G. Van Egmond is gekozen met 55 stemmen. Verder bekwamen de heeren A. Kwakernaak 29, C. M. Oppelaar 4, P. Reyne- veld 2, N. Blonk, C. Oppelaar, A. v. d. Lee en M. C. Oppelaar ieder éóne stem. De „Meerbode" bevatte Zaterdag jl. het bericht, dat de R.-K kerk verleden D.nsdag Roman van R. KOOPMANS YAN BOEKEREN. Tweede Hoofdstuk. I Mina Roos zat dien avond alleen in de |§|huiskamer. Uit dit bericht moet de lezer Hechter niet opmaken, dat Mina geheel alleen thuis was. Immers, op de bovenachterkamer Hvertoefde een tweede persoon: Floris Streef- |||f3and, de zoon des huizes, student in de let- |||toren aan het Athenaeum. Floris was een levend bewys voor de ernstige waarheid, Jidat een overdreven strenge opvoeding, het ïcBtelsel van het zoogenaamd kort houden, dikwyis bedenkelyke gevolgen heeft. Soms onderwerpt de jongeling zich geheel vrywillig sn geloovig aan den voorgeschreven leefregel, en in dat geval wordt hy licht even een- zydig en bekrompen als zijn opvoeder; maar 't gebeurt ook, dat hy, overtuigd van het onnoodige, onredelyke der bezuinigings- en onthoudingsmaatregelen, daartegen in verzet komt, Boms rechtstreeks en ruiterlyk, maar helaas 1 ook wel heimelyk, in welk laatste geval de patiënt dan op verboden terrein het genot zoekt, dat hy langs een eerlyken weg niet kan bereiken. Ik haast my hierby drin gend te verzoeken, wel te bedenken, dat ik met het oog heb op zonen van onbemid delde ouders, die tot kort houden gedwon gen worden. Dat vader Streefland niet tot zulke onbo- middelden, veeleer tot de ryken behoorde, was algemeen bekend en ook voor zynen zoon niet verborgen gebleven; ja, de heer Floris bad ten aanzien van zyns vaders ver mogen misschien wel wat al te hooge cyfers in 't hoofd. Hoe dit zy, dit wist de jonk man in ieder geval met volkomen zekerheid, dat papa zyne karigheid, wat betreft het weekgeld en andere geldelyke tegemoetko ming, niet kon verontschuldigen met een be roep op de geringe fortuin. Ook was 't onzen student niet ontgaan, dat 's vaders karigheid niet aan gierigheid, maar aan styfzinDigheid en tallooze vooroordeelen moest worden toegeschreven. De wetenschap van 't een en ander gaf echter den jongen Streefland natuurlyk geenszins het recht tot het plegen van wanordelykheden, waaraan hy zich wezenlyk schuldig maakte, ja, kon die evenmin geheel verontschuldigen of ver- goelyken. Maar by het beoordeelen van enkele afdwalingen mag toch van genoemde wetenschap in ieder geval melding gemaakt worden. Hetzelfde geldt ook van 's jongelings herhaalde pogingen om langs een minnelyken weg den ouden heer tot meer toegevendheid en liberaliteit over te halen. Eerst nadat die pogingen afgestuit waren op 's vaders klein geestig, met hoogmoedige koppigheid volge houden cynisme, ja, nadat het bescheiden aanwenden dier pogingen tamelyk zwaar, door het opleggen van volslagen kamerarrest, ge straft was, eerst toen deed Floris in zyne baloorigheid den eersten stap. Vrees niet, waarde lezer 1 dat ik u ver moeien zal met oene uitvoerige en gedótail- leerde beschryving van 's jongelings uitspat tingen. "Wy vermolden alleen enkele feiten, en laten het daarby aan ieders eigen opvat ting over, of hy hetgeen wy melden al dan niet zoo erg zal vinden. Zeker is hot, dat er hier of daar lichtelyk iemand wezen zal, die met een neusoptrekkend: is 't anders niet? over 't ganscbe geval, als nogal onbeduidend, zal heenglyden; terwyl een ander de zaken zoo hoog zal opnemen, dat er aan den heelen Floris geen haar meer goed blyft, en over hem, als reddeloos verloren, een onherroe- pelyk anathema wordt uitgesproken. Dat wy niet meegaan, noch met de neus- optrekkers, noch met de anathemaschreeu wers, spreekt vanzelf. Als tegen middernacht de huisgenooten voorondersteld kunnen worden in hun eer sten slaap en dus in diepe rust te zyn, ontsluit Floris do achterdeur, waarvan hy den sleutel heeft weten machtig te wor den, en gaat er van door. Soms bezoekt hy dan een zyner vrienden, by wien hy eenige uren blyft plakken, maar hy raakt ook wel verzeild in een café chantant of soort- gelyke inrichting. In het bewustzyn dat hy den volgenden morgen klokke acht uren aan het ontbyt, zoo niet in de collegekamer zal moeten zyn, zorgt de zwierbol gewooniyk tegen drieën weer op zyne kamer te zyn, maar 't gebeurt toch ook, dat 't veel later wordt, vooral wanneer hy zoo galant geweest is eene der dames-zangeressen, by 't huis waarts keeren, zyn geleide aan te bieden. Om in zoo'n laatstgenoemd geval toch tydig op 't appèl te zyn, is dan zeker een ware mof- fentoer, maar Foris lapt 't 'm, en, of ik 't voor hem een gunstige of ongunstige omstan digheid moet noemeD, is voor 't minst twy- felachtig, maar waarheid is 't, dat het nacht braken geen uitwendige teekenen in gelaats kleur, trekken of uitdrukking der oogen ach terlaat, zoodat noch de vader, noch juffrouw Stollink ooit iets kwaads vermoeden. Neen, ik trek myn woorden weer in: 'twas geens zins twyfelachtig, of 't verborgen blyvon dor nachtelyke excursies al dan niet oene gun stige omstandigheid mag heeten. Veel, veel beter was 't voor den jongen Streefland ge- woest, indien hy hoe eer zoo liever op de daad betrapt en tot de ordo geroepen was. Immers, nu hy ongemerkt en ongestraft zyne knoeieryen kon voortzetten, nu kwam hy van kwaad tot erger en werkte zich hoe langer zoo meer vast. Vooreerst werd het uitgaan steeds meer eene behoefte, en het veel drinken te gelyk eenegewoonte, en mocht de ge zondheid daar tot nu toe weinig, althans niet merkbaar, onder lyden Floris was een forsche kerel, met een yzersterk gestel maar de studie leed er des te meer onder. Immers, 't gebeurde meer dan eens, dat de student, na zoodanige orgiën, des morgens tegen achten, met boeken en portefeuille uitging, zoo 't heette naar 't collogo, maar om terstond binnen te loopen in een koffiehuis, waar hy dan tot laat in den namiddag op de canapé bleef slapen. Dat dit een en ander beel- wat geld kostte, ligt voor de hand, zoo ook dat dervelltkA nitn-...,-- --nu weekgeld konden bestreden worden. Schulden maken in het cafó en by enkele goede vrien den, geld opnemen by oen woekeraar, ziet- daar de onvermydelyke gevolgen der scbro- melyke lichtzinnigheid. Op den avond, waarop ons verhaal begint, was het montant dier schulden tot zevoDhonderd guldon gestegen. Nu weet ik wel, dat dit betrekkelyk geen groote som iso, zeker, er zijn er, die het tiendubbele op hun kerfstok nebben, ui die er zich toch bij gelegenheid weten uit te redden. Maar betrekkelyk is de som ook wel weer belangryk, en voor Floris althans verschrikkelyk hoog. Verscbrïkkelyk, ja, want voorloopig nu nog daargelaten, dat in vader Streeflanas oogen een vertering, ik zog nog niet eens een schuld, maar een vertering van eenige gul dens in oen kroeg alle koffiehuizen wor den door dominee geregeld kroegen genoemc daargelaten dat zoo iets hem reeds eer gruwel is; maar ik vraag u: waar haalt dt jongeling vroeg of laat het geld vandaan om die zevenhonderd guldon af te betalen? Inder daad, al wie do zaken ernstig beschouwt en gomoedelyk opneemt, hy zal den toestand, waarin wy den jongen Streefland aantreffen, hoogst bedenkeiyk vinden, en de gedachte aan zyn wangedrag en do daaruit voortge sproten ellende moet den weldenkende met afkeer en ergernis vervullen. Zeker, maar mengt zich in die bittere gevoelens ook niet eene zachtere aandoening? Kunnen wy dezen verloren zoon ons meüelyden gehoel ont zeggen I f "Wordt varnnlnth

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 1