LEIDSCH
N'. 10257.
Maandag 31 JTuli.
A°. 1893.
<Beze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit DItlE
Bladen.
Derde Blad.
Kikeriki.
Leiden, 20 Juli.
Feuilleton.
Een noodlottige kerkgang.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per poat1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVL^TENTIÉN:
Van 16 regels f 105. Iedere r ^5®' nicer /"0.17J.
Grootere lettere naar plaatsruimte./ Voor bet
incasieeren buiten^tad wordt f{, 4J5 berekend
Aan de Abonné's daarop, wordt by dit
aommer verzonden No. 45 van Kikeriki.
TWEEDE KADER.
Vyftien leden waren gisteren nog inge
schreven voor hot kiesrechtdebat na den heer
Kerdyk, die Donderdag in den laten namiddag
het woord had erlangd en gisteren nog ge
durende twee uren deels voor en deels
na de pauze zyn gevoelen uiteenzette. Alleen
de heeren Mees en JE. Mackay konden daarna
nog aan de beurt komen; de heere» Rutgers
van Rozenburg en Schaepman, die vervolgens
op de lyst vooraan staan, moeten tot Dinsdag
te elf uren geduld hebben, en evenzoo degenen
die gaarne die beide sprekers nog hadden
gehoord.
"VVat de bezoekers der tribunes gisteren te
hooren kregen, was intusschen belangrijk
genoeg. De drie sprekers, die hunne zienswijze
voordroegen, behooren tot diegenen, die steeds
het oor der Kamer hebben en naar wier
argumenten met aandacht wordt geluisterd.
Hunne redevoeringen boden bovendien genoeg
verscheidenheid aan, zoowel in rykdom van
argumenten als in verschil van zienswyze.
Wat de heeren Kerdyk en Meer zeiden,
•hebben we reeds in het kort vermeld. De
heer Mees betoogde nog, dat de ontwerpen
geen recht laten weervaren aan hun eigen
stelsel ten aanzien van de gestelde kentee-
kenen en hy stond met den heer Roëll voor
belastingbetaling tot een zeer gering bedrag
en woningcen8us.
De heer A. Mackaij verklaarde zich voor
stander van groote uitbreiding van kiesrecht;
-deze ligt ook op den weg der anti-revolu-
tionnairen. Hy acht echter de voorgestelde
kenteekenen onaannemeiyk, omdat de bedeeling
de spil zou worden van het geheele kiesrecht
en geen waarborg voor werkelyke geschikt
heid zal bestaan.
Waarom niet aangenomen het kiesrecht
van gezinshoofden Het gezin heeft nog altoos
eeno groote kracht in de "maatschappy en
voor dien maatstaf is dus veel te zeggen. De
leeftyd voor het kiezerschap diende dan ook
verhoogd. Velen zyn op 23 jaar nog lang niet j
zelfstandig.
Hy wanhoopt niet aan de toekomst en meent
niet dat de winst enkel zal komen aan de
sociaal democraten, waar de anti-revolution-
nairen zoo lang en zoo goed hebben gewerkt
voor het byzonder onderwys. Daarvan verwacht
hy vooral vruchten. De sociaal-democraten be
werken de schooljeugd om cLar vorderflyk
zaad uit te strooien. De soek listische onder-
wyzers zyn geen eenlingen moer, maar werken
in grooteren getale. Daarom is de byzondere
school van zoo groot gewicht, om een tegen
wicht te vormen tegen dat socialistisch stre
ven. Men wyst hier voel op Engeland, maar
daar is het budgetrecht beperkt, zoodat de
Kamer het recht mist kredieten te verhoogen.
Als men tot kiesrechtuitbreiding overgaat,
zou men dergelyke quaestién in ons Staats
recht wel onder de oogen mogen zien. Spr.
wil medewerken tot pacificatie, maar de Re
geering moet dan ook medewerken en haren
plicht doen in het algemeen belang.
EERSTE KADER.
Zitting van 28 Juligeopend te 23/t uur.
Ingekomen is een afschrift der op de jl.
Zondag gehouden meeting aangenomen motie
betreffende de kiesbevoegdheid en de heden
in de Tweede Kamer aangenomen wetsont
werpen. Deze zullen nog heden te 4 uren in
de afdeelingen worden onderzocht.
Aan de orde zyn de wetsontwerpen be
treffende Bekrachtiging van de overeenkomst
betreffende de GelderscheO very selsche locaal -
spoorwegen en den locaalspoorweg van En-
schedee naar Oldenzaal.
De heer Fokker betoogt dat het voordeel,
dat de Staat zal verkrfigen, de beschikking
over eene kleine spoorwegiyn, niet opweegt
tegen het nadeel dezer overeenkomst voor
den Staat. De Staat zou beter doen te over
wegen, wanneer hy tot naasting kan over
gaan dan thans deze overeenkomst te sluiten.
Spr. acht het althans niet wenscheiyk haar
te bekrachtigen.
De Minister van Waterstaat verdedigt de
wenschelykheid, dat voor het geval de Staat
tot naasting van de Hollandsche Spoorweg-
maatschappy overgaat, de Staat in het bezit
zy van de kleinere lynen en dit zoowel met
het oog op de regeling der tarieven als met
het doel om het vervoer uit Duitschland over
Winterswyk te leiden. Vrywillige naasting
door den Staat is niet licht denkbaar, doch
wanneer de Staat gedwongen werd tot naas
ting van don Hollandschen Spoorweg over te
gaan, dan is het van belang, dat hy de lyntjes
bezitte. En die gedwongen naasting zal plaats
moeten hebben, als de Spoorweg-maatschappy
de overeenkomst opzegt. Maar dan zou de
Staat goene verbinding met Duitschland hebben.
Het ontwerp wordt verworpen met 29
tegen 5 stemmen. Vóór: de heeren C. v. Nispen,
v. "Weideren Rengers, Blydenstein, Kist en
Wertheim.
Na heropening der zitting om 43/4 uur
wordt voorlezing gedaan van de verslagen
over de beide onderzochte wetsontwerpen en
wordt tot behandeling er van in deze zelfde
zitting besloten.
Aan de orde komt nu het ontwerp tot
wyziging der Indische begrooting (krediet
voor bereiding en verpakking van opium van
Staatswege).
De heer Van Gennep oppert eenige beden
kingen tegen het nu gedane voorstel omtrent
verpakking van opium. De groote verpakking,
die nu is aangenomen, maakt dat het groote
doel gemist zal worden, nl. dat het verpakte
opium voor dadelyk gebruik geschikt zou zyn.
De groote verpakking zal den sluikhandel eer
bevorderen dan tegenwerken. Intusschen zal
hy niet tegenstemmen om de proef niet in
de waagschaal te stellen, die hy echter vol
strekt niet toejuicht en waaromtrent hy zyn
oordeel voorbehoudt.
De minister van koloniën heeft met de groote
verpakking ingestemd om technische redenen,
in Indië vooropgesteld. De groote kubussen
zullen alleen gebruikt worden in centra van
groote schuivers. Dat de groote hulsen zullen
aangevuld worden mot gesmokkeld opium, is
niet denkbaar, omdat dit chemisch te onder
kennen zou zyn.
Reeds vroeger is medegedeeld dat eene proef
met de regie zou worden genomen. De pacht
veroorzaakt corruptie en terrorisatie, die eene
groote schaduwzyde is van ons bestuur in
Indië. De regie zal niet over geheel Java
worden ingevoerd. Daartoe ontbreken vol
doende inlichtingen, welke de proef juist dient
te leveren. De minister kan niet beloven eene
proef met gouvernementsopium in een pacht-
gebied te nemen.
De heer Fransen van de Putte wenschte
eene afzonderlyke wet om over de regie te
beslissen.
De minister antwoordde dat die beslissing
reeds is gevallen.
Het ontwerp wordt zonder stemming aange
nomen, evenals de suppletoire begrooting van
Binnenlandsche Zaken 1892 en het ontwerp
houdende strafbepalingen omtrent overtredin
gen van bepalingen omtrent verveningen.
Na vaststelling der notulen is de Kamer
i tot nadere byeenroeping uiteengegaan.
De by koninklyk besluit van 15 Juni
jl. goedgekeurde gewyzigde statuten der ver-
eeniging „Nut en Genoegen", te Leiden, zyn
opgenomen in de Staatscourant van 29 dezer.
De rekening van de inkomsten en uit
gaven der gemeente Woubrugge, over het
dienstjaar 1892, die don 27sten dezer aan
den Raad is overgelegd, ligt gedurende 14
dagen, dus tot en met 10 Augustus a. s., ter
secretarie dier gemeente voor een ieder
ter lezing.
De voordracht voor hoofd der school te
Noordwyk-Binnen bestaat uit de heeren:
lo. G. Kamphuis, te Groningen; 2o. J. F.
Kuyken, te 's-Gravenhage3o. R. Zuidema,
te Winsum; 4o. J. Huisman, te Koevorden,
en 5o. S. De Jongh, te Zaandyk.
Door het classicaal kerkbestuur is afwy-
zend beschikt op het adres van eenige man-
nelyke lidmaten der Hervormde gemeente te
Zoeterwoude, om die gemeente los temaken
van den ring Alfen a/d. Ryn en te voegen by
Leiden.
Men meldt uit Katwyk aan het „Vad.":
Voor den Gemeenteraad moesten by de
periodieke verkiezing vier leden, w. o. de beide
verdienstelyke wethouders, do heeren L. "Van
der Plas en C. Wassenaar, aftreden.
Zoo stil mogelyk had een deel der kiezers
tegenover hen twee vrachtryders candidaat
gesteld.
De heeren Van der Plas en "Wassenaar
werden echter herkozen.
De Raad te Haarlem heeft besloten over
te gaan tot den bouw van eene nieuwe sluis
te Spaamdam, waarvan de kosten zyn ge
raamd op f 210,000, mits het Ryk daaraan een
subsidie verleene van de helft der kosten.
Het stoomschip „Obdam", van Rotter
dam naar Nieuw-York, is 27 Juli Lizard
gepasseerd; de „P. Caland", van Nieuw-York
1. v. Queenstown (gesleept door de sleepboot
„Zuid-Holland") naar Rotterdam, is 27 Juli
Lizard gepasseerd; de „Prinses Amalia", van
Amsterdam naar Batavia, vertrok 27 Juli
van Genua; de „Soenda", van Amsterdam
Daar Batavia, vertrok 27 Juli van Suez; de
„Deucalion", van Java via Singapore naar
Amsterdam, is 28 Juli Wight gepasseerd;
de „Kaiser", van O.-Afrika naar Vlissingen
en Hamburg, arriveerde 27 Juli te Marseille;
de „Merapi", van Rotterdam naar Batavia,
vertrok 27 dezer van Suez; de „Oberon",
van Rafso naar Rotterdam, is 26 Juli Elseneur
gepasseerd.
i.)
In den tyd, dat de Australische goudgraver^
in hare eerste bloeiperiode verkeerde, dus om
streeks het jaar 1853, was Jackman's Gulch
(laagte) vrywel de rijkste van de tallooze,
■over het geheele land verspreide goudmijnen.
Als natuurlijk gevolg daarvan openbaarde zich
■onder de goudgravers van dit kamp lang
zamerhand oen bedenkelijk zedenbederf, want
gemakkelijk en snel verworven rykdom be
derft het karakter; dat is en blyft een
waar woord.
Het kamp lag ongeveer vyf en twintig
Duitsche mylen ten noorden van Ballarat, aan
het einde eener rotsachtige laagte, waaruit
een onstuimige bergstroom breekt, om zich
eenige mylen verder zuidwaarts in de Arrow-
smith-rivier uit te-storten.
Wie Jackman geweest is, naar wien de
laagte en daarmede ook het kamp genoemd
werd, daarovi; zwygt de geschiedenis;alleen
dit zy hier r vermeld, dat deze naam
weldra een slechten klank kreeg. Daarvan
droeg niet Jackman, maar de bevolking van
het kamp de schuld.
Zy bestond in den tyd, waarvan wy boven
spraken, uit ongeveer honderd goudgravers,
die voor een deel andere kampen hadden
moeten verlaten, wyi hun daar de grond
onder de voeten te heet geworden was. In
het algemeen was hot een woest, moorddadig
gespuis, hetwelk daar in Jackman's Gulch
het kostbare metaal uit den bodem groef, en
de weinige achtbare leden van het gezelschap
waren niet in staat, kun invloed op de bende
te doen geldenook beproefden zy het in 't
eerst zelfs niet.
Eene verbinding tusschen het kamp en de
buitenwereld was slechts onder de grootste
moeilykheden te bereiken. In het groote,
tusschen Jackman's Gulch en Ballarat gelegen
woud oefende namelyk een beruchte struik-
roover zyn bedryf uit, die den naam Conky
Jim droeg, en die, bygestaan door eene kleine,
maar vermetele schare van geestverwanten,
het reizen in die streek tot eene recht ge-
vaarlyke zaak maakte.
Ora die reden had men in Gulch het ge
bruik ingevoerd het gewonnen goud in een
afzonderlyk gebouw te bewaren; ieder deed
het zyne in een zak van steik linnen, die in
groote lettors zyn naam droeg. De bestuurder
en bewaarder dezer primitieve bank was een
betrouwbaar man, "SYoburn gebeeten Als men
goud genoeg verzameld had, werd een voer
tuig aangeschaft en de gansche schat onder
een sterk escorte van goudgravers en politie
naar Ballarat getransporteerd, om van hier
met de gewone goudwagens naar Melbourne
te worden verzonden.
Op die wyze gebeurde het, dat het goud
dikwyls maandenlang in de „bank" te Jack
man's Gulch gedeponeerd was, maar het doel,
het voor de lange vingers van Conky Jim te
beschutten, werd daardoor bereikt, want het
escorte was altyd zóó talryk en sterk, dat
hy het met zyne kleine bende niet durfde
aanvallen.
Zyne zaken gingen dus oogenschynlyk
slecht, zóó slecht, dat hy ze ten slotte scheen
te hebben opgegevenmen zag en hoorde
niets meor van hem en de wegen werden
zóó veilig, dat zelfs sommige personen ze nu
ongehinderd konden passeeren.
Overdag placht in het kamp te Jackman's
Gulch rust en orde te heerschen, want dan
was do meerderheid der bewoners bezig goud
te graven in het kwartsgesteente of goud te
wasschon aan den oever van den kleinen
stroom. Tegen zonsondergang evenwel werden
de claims (aandeelen in den bodem) voor en
na verlaten en hunne eigenaren keerden be
stoven en met natte klei bezoedeld naar het
kamp terug, wel is waar vermoeid van den
arbeid, maar geneigd tot het doen van allerlei
onbetamelykheden.
In do eerste plaats bezochten zy Woburns
bank, om hier den oogst van den dag te
deponeoren en te laten inschryven; slechts
zooveel hielden zy voor zich, als zy dien
avond dachten noodig te hebben. Maar dan,
na afloop van deze formaliteit, ging men alle
perken te buiten en iedereen streefde er
nog slechts naar, zyn overtollig stofgoud in
den kortst mogelyken tyd kwyt te raken.
Het middelpunt van het woest bedryf was
de kroeg, eene hut, waarin eenige op vaten
liggende planken het buffet voorstelden en
die zich hoogmoediglyk „Britannia-salon"
noemde. Hier tapte Rat Adams, de waard,
den slechtsten whiskey, het glas tegen twee
shilling, de flesch dus voor een pond sterling
of twaalf gulden. In het achterste gedeelte
der hut, een ruw uit planken en balken
samengesteld vertrek, was eene speelbank
ingericht, die eiken avond druk bezocht. Werd.
Rat's broeder, Ben, hield de bank.
(Wordt vervolgd.)
