Per«ov«riickt.
Hadden we geeno rekening te houden met
een vroeger geuit voornemen, dan zouden we
nu een overzicht kunnen geven, geheel gewyd
aan de besprekingen der nieuwe Kieswet,
welke de Tweede Kamer weldra in behandeling
gaat nemen. "VVe hebben evenwel gezegd —na
het vele, dat we daarvan uit allerlei bladen
reeds mededeelden dat we daarop vóór de
behandeling door do Kamor niet meer zouden
terugkomen en hieraan wenschen we ons te
houden. Vele nieuwo beschouwingen treffen
we bovendien niet aan en voorspellingen, ze
falen te dikwyls om hun veel plaatsruimte
te gunnen.
Be Arnhemsche Courant wijdt een artikel
aan liet wetsontwerp op de grondbelas-
ting. Zy is het met den minister niet eens
dat hy er in geslaagd is door het invoeren van
herziening op korte termijnen voor goed te
niet te doen de opvatting van de grondbelas
ting als eene grondrente, eene theorie, wier
verwerpelijkheid de Arnh. Ct. nog niet kan
toegeven.
Maar zy wil dan v-.or een oogenblik aan
nemen, dat de grondbelasting door 's minis
ters toovermiddel van de regelmatige deci
male herziening geheel en al wordt herscha
pen in eene belasting par et simple, dan
mag evenwel, naar k mening, niet nevens
de opname van den gond in de vermogens
belasting dit vermogensbestanddeel nog op
eene andere manier worden belast.
Is de grond in de vermogensbelasting niet
zwaar genoeg getrokkon ze wyst erop,dat
ze inderdaad lichter be'.ast is dan het roe
rend vermogen door het aannemen van den
exorbitanten maatstaf van 5 pCt. welnu,
zegt de Arnh. Ctdan moet dit in do ver
mogensbelasting gewyzigd worden en in art.
7a het vormonigvuldigings-cyfer desnoods tot
60 of 80 worden verhoogd, maar voor eene
speciale belasting nevens en buiten de ver
mogensbelasting om, ziet zo in het systeem
des ministers geeno reden.
„Was de grondbelasting nu een fixum, dan
bestond togen dit tweemaal treffen, liier van
den grond, daar van dun grondeigenaar, geen
bezwaar, maar door de herhaalde herziening
wurdt de toestand auaors en gaat men zich
afvragen, of by het daaruit voortkomend
gemis aan vastheid van de aldus schomme
lende grondbelasting het niet veel beter ware,
die belasting met al haren omhaal en hare
kostbaarheid te doen vervallen en de noodig
geachte zwaardere belasting van don grond
boven het roerend eoed te verrekenen, daar,
waar die verrek-ring natuurlyk en voor do
hand liggende is, in de vermogensbe asting."
In De Indische Tolk schryft de luitenant
Cr. Nypols omtrent bet A t j e h - v r a a g-
stuk o. a. hot volgende:
Het is bekend dat. de Atjeh-oorlop in 1873
zonder lange voorbereiding verklaatd is, in
hoofdzaak omdat on :o regeering inmenging
van vreemde mogendheden in de Sumatra-
^aken vreesde. Zou nu, na twintig jaren
■strydens, in die vreemde inmenging toch
bewilligd moeten worden? Een tractaat van
1871 beschermt ons -gen Engelschen invloed,
maar de geachiodonis en de jongste inter
pellatie in het Parlement leereD, dat op trac
taten niet te veel vertrouwd mag worden.
Ook uit een staatkundig oogpunt is het te
begrijpen, dat andere mogendheden zich
ergeren aan ons ma- aieloos geharrewar, aan
ons stelselloos Ito;- m van een volk, dat,
flink onderworpen, onder Europeesche leiding,
een gelukkig volk kan worden, ja, reeds zou
kunnen z\jn. Humaniteit en moraliteit vergen
terecht, dat er een einde kome aan den toe
stand, die tweu v< ion, tot elkanders verderf,
nu reeds twintig j run in het harnas houdt.
De oplossing, i> eenige, is eene nieuwe
expeditie! Uit de vele beschouwingen, my
geworden, is m, 'ubleken, dat men my in
twee opzichten niui volkomen begrepen heeft
ik zal myne meunmg daarom met een enkel
woord toelichten.
Mon meent, dat ik beweer, dat, wanneer
Kemala gevallen i>, de oorlog uit is. Dit is
verre van my, hei zou zelfs herhaling van
eene meermalen in Atjeh gemaakte fout zyn,
wanneer men eene bepaalde plaats als eind
doel aangaf Kemala is het eerste doel, niets
meer. Is dit gevallen, dan worde daarheen
een weg gebaand (zes uren gaans) en er
eene sterkte aangelegd.
Ondertusschen heeft zich de oorlogstoestand
geteekend; het hoofd, dat de meeste macht
getoond hoeft, onderga nu hetzelfde lot, zyn
hoofdplaats valle en worde door ons bezet.
Dan zal de oorlog zoo goed als geëindigd zyn,
omdat de vrees er weer in is; maar wy
mogen dan ook niet rusten. Waar nog verzet
is, worde oene benting bezet. Yan die bentings
uit begint ons bestuur over het land, en, even
als thans nog bentings over geheel Sumatra's
Westkust verspreid zyn, zal te Atjeh het
aantal bentings wel geleidolyk ingekrompen,
maar vooreerst niet tot nul gebracht mogen
worden. Zoo ging het overal op Sumatra.
Van Atjeh uit moeten wy ons uitbreiden
tot Langkat; Sumatra's Oostkust zal dan eens
d«>or Atjeh zyne schatten naar ons Poeloe
W.ti brengen, instede van het Engelsch Penang
eiSingapore. Atjeh zal een rijk land worden,
Or- Ajehers een gelukkig volk.
Anderen meenden dat ik terstond eene expe
-lino naar Atjeh wenschte te zien vertrekken.
0»»k dat zou ikzelf afkeuren. M. i. moet aan den
gnr.eralen staf opgedragen worden de noodige
gegevens voor die expeditie te verzamelen,
h.iie sterkte vast te stellen, enz. Dan moet
geleidolyk, maar in een bepaalden tyd toch,
do sterkte zóó opgevoerd worden, dat die
expeüiüe, zonder de andere koloniën te ont-
blooten, tot vertrek geheel gereed is. Niets
mag ontzien, niets gespaard worden om het
goede resultaat te verzekeren. De comman
dant werke, gesteund door den generalen
si af eii de intendance, onverpoosd voor dat
óéne doel. Zóó voorbereid, zóó uitgerust, is
niet éón Indisch volk tegen eene Europeesche
legermacht bestand, „mits de commandant een
practisch bevelhebber zij!"
Men leest in de Zutfensche Courant betref
fende de Hollandsche Spoorweg-
maatschappy:
Door den dood van den heer J. W. Bake,
lid van den Raad van Administratie, was ©r
eene vacature in dien Raad. De heer Van
Hasselt had te kennen gegeven, lid van don
Raad van Administratie te willen worden,
maar tevens de werkzaamheden te biyven
vervullen, die hy als Administrateur verrichtte.
Nadat op de vergadering van aandeelhou
ders van den 26sten Juni jl. de heer Van
Hasselt tot lid van den Raad van Admi
nistratie was benoemd, werd besloten de som,
die jaarlyks aan den Raad van Administratie
wordt uitgekeeid, met ƒ5000 te verminderen,
zynde de bezoldiging, die de heer Bake als
lid van den Raad genoot.
De Raad wenschte den heer Van Hasselt,
als lid van den Raad van Administratie, op
te dragon de werkzaamheden, die hy tot nu
toe als administrateur verrichtte, maar wilde
dat die titularis zyne tegenwoordige bezoldi
ging als administrateur van ƒ18,000 'sjaars
zou behouden en die niet zou vermeerderd
worden met de bezoldiging van f 5000 van
lid van den Raad.
De toestand is thans zóó, dat de admi
nistrateur door den Raad wordt aangosteld en
ontslagen; de Raad stelt voor den administra
teur eene instructie vast eD regelt zyn salaris.
Het lid van den Raad van Administratie moet
dus zorg dragen dat de Administrateur zyne
Instructie naïeve.
Volgens de overeenkomst der Maatschappij
met den Staat aanvaardt de persoon, of de
personen, aan wie het onmiddellyk beheer
over het onderhoud en de exploitatie wordt
opgedragen, hunne betrekking niet, vóór dat
hunne benoeming door den Minister is goed
gekeurd.
Genoemde overeenkomst geeft ook aan de
aandeelhouders het recht te eischen, dat de
Maatschappy naast, ongeveer tegen den pari-
prys der aandeelen. Verleden jaar ontvingen
do aandeelhouders 2 pet.; dit jaar l'/a pet.,
en het laat zich niet aanzien, dat spoedig
groote verbetering zal komen. Krygt ieder
aandeelhouder zyn geld a pari van den Staat
en laat hy dit op het Grootboek inschryven,
dan ontvangt hy toch ongeveer 3'/, procent.
Het 8chynt daarom voordeelig voor de aan
deelhouders, om den Hollandschen Spoorweg
aan den Staat over te geven.
Men beweert dat de Staat by naasting min
der wil betalen, omdat het pensioenfonds niet
geheel zeker is voor de toekomst.
In het tydschrift Europa geeft de heer K.
De Hartogb eene bescbry ving van het H o h en-
zo llem museum te Berlyn en dringt er
daarin ten slotte op aan dat men in ons
land eene dergeiyke inrichting, een Oranje
huis stichtte.
Hy eindigt zyn betoog aldus
Wat het Hohenzollernsche Huis is voor
den Duitscher, zegt hy, is het Oranjehuis
voor ons; leggen de Duitschers eene hooge
vereering aan den dag voor de Brandenburg.
sche vorsten, die lyf en leven veil hadden
voor hun land, wy kunnen met trots en
fierheid wfizen op onze Oranjes, die waariyk
niet met minder onkreukbare trouw en op
offering van goed en bloed de nationale zaak
diendon; begint de Hohenzollernsche
stam eerst welig te tieren in de zoogenaamde
„Mark onze edele „Oranjeboom" vindt zyn
vruchtbaarsten bodem in het laaggelegen kleine
gewest „Holland"; behaalde in Duitsch-
land het gevoel van solidariteit na eeuwen-
la ngon stryd de overwinning op het particu
larisme, ten onzent werd eveneens na lang
durige verdeeldheid de weg gebaand tot de
monarchie, welke de staatseenheid voorgoed
zuu bevestigen.
B-.ogt Hobenzollem op 1675, Oranje schryft
U-72 met gulden letteren in zyne annalen
h- ofi de Hohenzollern zyn Fehrbellin, König-
giatz en Sédan, Oranje toont zyn Breda,
Alkmaar, Leiden, Malplaquet, Waterloo,
wist de yzeren kanselier zyne naburen aan
den „Pomraerschen grenadiers" te herinnoren
en plaatste hy dien naast de Hohenzollems,
de „Hollandsche jongen" en „Janmaat" lieten
hunne Oranjes evenmin inden steek; \oert
de Hohenzollern den adelaar in den standaard
van het ryk en geeft hy ons daarmede hot
beeld van eene alles bebeerschende macht,
Oranje stuurt zyn schip van staat met twee
fiere leeuwen op post, als symhool van moed
en volharding; had de „Hohenzollern" een
Seidlitz, een Zielhen, een Gneiseau, eon Von
Klelst, een Von Scbarnhorst, een Von Roon,
een Von Moltko; Oranje had zyn DeRuyter,
zyn Van Galen, zyn Van Speyck, zyn Poland,
zijn Verspeyk, zyn Van der Heyden, zijn
Romswinkel, zyn Duicker, zyn Van Limburg
Stirum, zyn Pel.
De weg om een zoogenaamd Oranje
museum, zy het aanvankelyk dan ook in
bescheiden vorm, tot stand te doen komen,
ligt o. i. geheel open; de vorstelyke paleizen,
over verscheidene gewesten van ons vaderland
verdeeld, bevatten een groot aantal zaken,
afkomstig uit het privaat bezit der Oranjes,
terwyi waarschynlyk verscheidene oud adelyke
familiën nog in het bezit zyn van historische
stukken uit de dagen der Oranjevorsten en
die gewis gaarne ter beschikking zouden stel
len van kunstvereenigingen of commission
eindelijk zyn in ryksinrichtingen. in particu
liere gebouwen en stichtingen wellicht nog
voorwerpen van beteekenis aanwezig, welke
door overbrenging en aankoop zouden te
verkrijgen zyn.
Aan de Telegraaf wordt van welwillende
zyde geschreven:
Men hoort vaak klagen, dat wy, Hollanders,
zoo gaarne onze inkoopen doen by onze buren
ten koste van eigen industrie en welvaart.
Het valt niet te ontkennen, dat het on
mogelijk is om alles uit den eigen lande te
botrekken, maar wat denkt men van de vol
gende groot-industriëele curiosa, die in enkele
kringen welbekend, maar dit by 't groote
publiek niet zyn?
Eenige jaren geleden kwam een nieuw ge
bouwde raramonitor uit Engeland, waar hy
voor rekening onzer regeering was gebouwd.
Alles stroomde naar Den Helder om het
nieuwe schip te bewonderen, en reeds vóór
men het gezien had, roemde men inrichting,
constructie, enz., enz., zeker reeds onder den
invloed van bet denkbeeld, dat het Engelsch
werk was.
"Wy zullen hier verder niets aan toevoegen,
dan alleen, dat er vy (tienduizend Hollandsche
guldens noodig waren om het vaartuig door
Hollandsche werklui voor onze marine bruik
baar te maken. De Engelschen haddon het ons
intusschen als „prima"-werk, prima laten be
talen en afgeleverd.
Een ander oorlogsschip, door Engeland aan
ons geleverd, had op de stoomcylinders vier
en twintig lappen; zeker pleit dit niet voor
het Engelsche gietwerk. De pantsering aan het
schip had zulke geweldige naden, dat men
die met stopverf had aangevuld om ze on
zichtbaar te maken, en toen het schip er
dientengevolge niet mooier op werd, heeft
men de geheele buitenhuid netjes bepleisterd,
zeker nooit vertoond in de annalen der pantser
geschiedenis. Iedereen heeft er verbaasd over
gestaan, dat dit schip zyne bestemming, Indiê,
goed en wel heeft bereikt.
Het volgende is mede der vermelding
waardig
Men klaagde er over, dat wanneer de in
Holland aangebouwde torpedo-booten full-
speed hadden gestoomd en dan tot stilstand
werden gebracht, de vlampypen zóu geweldig
lek werden, dat reparatie en algeheele her
ziening dringend noodig was.
De booten waren in Holland (Amsterdam)
gebouwd, en dat was naar veler meoning
de oorzaak; had men ze in Engeland laten
bouwen, dan kon dit niet het geval zyn
goweest. Daarom werd besloten eene boot
in Engeland met gegarandeerd waterproof
vlampypen te laten bouwen. De boot komt
en stoomt, en al weldra lekten de pypen,
dat het eene liefhebbory was.
Nu kregen de Hollandsche ingenieurs cou
rage. De Engelschen kunnen het ook niet!
(Wat eene hypnotisch verlammende werking
oiifent die Engelsche industrie toch op de onze
uil) hoera! Nu zullen wy het probeeren. En
wagen het vlampypen van nieuwen vorm
te maken, geheel nieuw, eigen vinding, ver
beeld je vlampypen, zooals die nog niet in
hut buitenland bestonden en het vraagstuk
is opgelost, de pypen lekken niet meer!
I-Iet moet zuivere waarheid zijn, dat de
Engelschen het erg mooi vonden. Is het niet
„the fault of the Dutch", dat wy zoo by de
Engelschen in naam ten achter staan?
Gemengd IV i e tl tv s.
Te Amsterdam is naar het gast
huis vervoerd een 11-jarige jongen, die inde
Tuinstraat door een zyner kameraadjes met
peper in de oogen gegooid was.
De boerenbehuizing en inboedel
van J. Postoma, te Niebert (Groningen), is
geheel, afgebrand Vier koeien, 6 kalveren en
5 varkens zyn in de vlammen omgekomen.
Onder Ouderkerk aan den IJsel
is een schipper, met zyne met puin geladen
aakje achter een sleepboot hangende, over
boord gevallen en verdronken. De man was van
Rotterdam afkomstig, 52 jaren oud en gehuwd.
Tfjdens oen onweer zyn in den
Tornaarder polder oen paard en eene koe, by
Oostrum twee paarden door den bliksem
gedood.
Door het comité der Russische
emigranten te Groningen is van zyn kasvoor-
raad, groot 15 a 16000 gulden, naar aanleiding
oener circulaire, uitgegaan van het hoofdbestuur
in Nederland der Alliance Israèlite universelle,
een bedrag overgemaakt van 500. Mocht
verdere steun noodig biyken, dan zal opnieuw
een gelyk bedrag worden toegezonden.
Dinsdag opstaande bevond de
houder van hek koffiehuis in den tuin der
Tuilerieën te Parys zyn lokaal geplunderd.
Op een spiegel was een stuk papier geplakt
en daarop las hy: „Laat een andermaal wat
meer duimkruid in de lade, dan zult ge ons
verplichten. De dranken waren goed." De
waard bevesligde eene met zes kogels geladen
rovolver aan de geldlade, in dier voege, dat
zoodra men haar opentrok, het wapen af
moest gaan. Donderdag ochtend heeft hy dan
ook overvloedige bloedsporen gevonden en de
politie is nu druk aan het onderzoeken.
In hunne woning aan de Merri-
mac, by Nashna, in Nieuw-Hampshire, werden
den 14den dezer zekere Deschamps, een Fransch
Canadees, zyne vrouw en zes kinderen
ziek denzelfden nacht stierf een der kinderen,
Zaterdag een tweede, Zondag een derde,
Dinsdag-avond nog twee en de ouders zyn in
bedenkeiyken staat. Na den dood waren
de lichamen vol zwarte vlekken. De genees-
heeren spreken van een raadselachtig geval
van vergiftiging.
In den omtrek van Norfolk
(V. S.) werd dozer dagen een neger gelyncht.
Maandag 11. echter heeft de man zich aan
gevangenis aldaar aangemeld verklarende
zich slechts dood gehouden te hebben tot zyne
beulen waren afgetrokken. Hy had geen
ooren meer, twee kogelwonden in den hals,
eene in den rug en eene in de dyzyne bee-
nen waren vol hagel.
Een a c h te n-v e e r t i g j a r i g werk
man in Londen hielp verleden week zyne
vrouw, die aan het wasschen van kleederen
was. By het verleggen van eene plank op een
afdakje, heeft hy waarschynlyk zyne slapende
kat gestooten, welke woedend opvloog en
hem in de rechterhand beet. Dinsdag waren
hand en arm gezwollen en zyne vrouw papte
de wonde. Donderdag werd een dokter geroepen,
die terstond overbrenging naar een gasthuis
gelastte. Vrydag ochtend vroeg stierf de
patiënt al.
Volgens geneeskundige verklaring was het
overiyden een gevolg van bloedvergiftiging,
ten gevolge van den kattebeet, maar zonder
eenig verschynsel van dolheid.
Uit het Zuid-Fransche depart e-
ment Ariège wordt nu sneeuwval gemeld.