Bij de Leidsche Spaarbank werd in de maand Juni ingelegd f 56,476.65'/! en terug betaald f 45,613.59'/j, terwijl zijn afgegeven 83 nieuwe en geheel afgelost 65 boekjes. Het gezamenlijk tegoed der 9596 deelhebbers bedroeg op uit. Juni f 1,777,605.05. Bij de heden gehoudon openbare verkoo- ping van cokes, in partijen van 50, 10 en 5 Hectoliters, waren de prijzenf 19.50, f 4 en f 2. De Raad der gemeente Katwijk heeft besloten tot opheffing der school voor uitge breid lager onderwijs te Katwijk aan Zee. Aan het postkantoor Leiden en de daar onder ressorteerende hulpkantoren werd ge durende het 2de kwartaal 1893 ingelegd f 65,674.01, terugbetaald f 62,608.73. Het laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 8226; voor Noord wyk zijn deze cijfers respectievelijk/"2139 45, f 524.09 en 277en voor "Wassenaar f2193.66, 3526.70'/, en 401. Gedurende de maand Juni is ten postkan tore te Warmond ingelegd tot een bedrag van f 1871.80, verdeeld over 46 inlagen. Terugbe taald werd er 807.77, verdeeld over 14 te rugbetalingen. Er werden 7 nieuwo boekjes uitgegeven. In het geheel z\jn er thans 295 boekjes te Warmond in omloop. De „Haagsche Crt." schrijft het vol gende: „De nieuwo belastingen. Naar men verzekert, valt de opbrengst der Vermogensbelasting zeer mede. De beschrij ving is nog niet geheel gereed, en reeds moet men tot een cijfer zijn gekomen, ver boven de raming, welke de minister Pierson er (in 't publiek) van maakte. De meening van bon, die betoogden dat de minister wel ongeveer het dubbele had kunnen ramen, zou, zegt men, vrijwel beves tigd worden. De raming is f 8,700,000, en men zegt dat men nu al over de 12 millioen is. O. a. verhaalt men, dat te Amsterdam iemand zal worden aangeslagen voor eene be lasting van f 95,000 'sjaars en een ander aldaar f 45,000 'sjaars als rond cijfer heeft aangeboden. Als de Vermogensbelasting dus waarschijn lijk een 6 millioen 'sjaars meer zal opbren gen dan de minister zeide te berekenen, en hetzelfde verschijnsel doet zich, zooals te verwachten is, ook by de Bedryfsbelasting voor, dan vertrouwen wy dat de Kamer onmid- deliyk zal eischen, dat het overschot worde aangewend tot verlaging van de Personeele belasting, die 11 '/2 millioen opbrengt en die men dan wel op '/3 zou kunnen terugbrengen. Dat moet een stellige eisch worden. Want anders gaan de millioenen weer in den zinkput der militaire uitgaven. En dat mag niet." C*cmongf<ï Nieuw». By do opgave van het aantal bezoekers van den Academietuin alhier in de maand Juni heeft eone vergissing plaats gehad, daar dat van de laatste week voor de geheele maand is genomen. Het geheele getal in Juni was dus niet 238, maar 1151. In een zygrachtje der Lange- gracht vond Zaterdagavond een 4,/3-jarig kind, naby de ouderlyke woning, den dood. By ongeluk was het kind zonder toezicht op straat. Enkele b a n k e n i n h e t Plantsoen zyn losgeraakt, waarschyniyk weer door het schommelen van balddadigen daarop. Een ongeval aan eene duin wa terbuis. Amsterdam was vanochtend zoo goed als verstoken van duinwater. De kraan druppelde en druppelde, maar de verfrisschende stroom kwam niet flink en krachtig te voor- schyn en het publiek mopperde en bromde natuuriyk weer danig op „die Duinwater- maatschappy." Water was er niet, 't viel niet te loochenen, doch do Duinwatermaatschappy kon er heusch niets aan doen, zoo oordeelt het „Hbld."; zy stond voor een ongeval, waarop zy niet ver dacht had kunnen wezen. Eene der beide hoofdbuizen was gistormid- dag te Halfweg gesprongen en nog wel de voornaamste der twee. Het ongeval verwekte daar ter plaatse heel wat ontsteltenis: met volle kracht sprong het water uit de buis, sloeg een gat uit den straatweg, zette alles in de omgeving blank, ja, er waren menschen, die al ernstig gevaar voor wegspoeling van de spoorbaan begonnen te vreezen, doch zoo erg was 't toch niet. Er werd van Amsterdam getelegrapheerd en zoo gauw als 't kon waren de technische ambtenaren te Halfweg; de hoofd ingenieur zelf kwam te drie uren, dadelyk nadat hem het bericht van het ongeval was gegeven. De breuk in de buis werd onderzocht en bleek ernstiger dan vermoed werd; om haar te herstellen was natuuriyk afsluiting der hoofdkranen noodig en zoo zat Amsterdam zoo goed als zonder water. Krachtig werd er ge werkt, den ganschen nacht door,en hedenmiddag om twaalf uren hoopte men op de gewone wyze water te kunnen leveren. 't Zy gezegd dat degenen, die vreesden dat zooveel water was weggespoeld, dat men er gebrek aan duinwater door zou krygen, gerust kunnen wezen, zegt het „Hbld." De toestand in de duinen is, zoo verzekerde de ingenieur, uitstekend te noemen, er is water in overvloed en de droogte heeft op de hoeveelheid hoegenaamd geen invloed gehad. Brand in eene drukkery. Heden morgen werd do Amsterdamsche brandweer te ongeveer vyf uren gealarmeerd voor een brand, welke zich ernstig liet aanzien, nl. in de Blauwlakenstoeg aan den O.-Z. Voorburg wal. "Wanneer men dio nauwe steeg tot het einde doorgaat, komt men rechts gaande wederom door een steegje, en dan heeft men toegang tot de bergplaatsen en drukkeryen van de firma Araand, die hare magazynen en kaïtoren, zooals bekend is, ge\estigd heeftin de Warmoesstraat 147. Op het bovengenoemde uur werd in de drukkery brand ontdekt, ontstaan op eene voor het geheele personeel onverklaarbare wyze. De brandweer stond by hare komst voor een zóó verstikkenden rook, dat zy op verschillende plaatsen ruiten had stuk te slaan, wildo zy in staat gesteld worden te overzien wat het vuur had uitgericht. Het blusschingswerk werd dadelyk met kracht ter hand genomen, wat in die nauwe straatjes juist niet zoo heel gemakkelijk ging, maar binnen een halfuur was men den brand met behulp van drie Vechtkranen meester. De schade is vry aanzienlijk. De geheele boekbindery met de naai- en sny'machines is uitgebrand; ook het papier magazyn, waar onder anderen eene groote hoeveelheid prenten boeken ter aflevering gereed lag en waar men nu vanochtend een grooten hoop verbrand en verschroeid papier zag liggen. Het aan de bindery grenzonde ketelbuis bekwam mede veel schade; de ketel bleef behouden, doch de 'gereedschappen van den machinist zyn bodorven. In de daaraangrenzende steendrukkery heb ben de machines door waterschade vry veel geleden, terwyi ook daarboven op de hand- persdrukkery nogal waterschade is aangericht. De schade aan een en ander is vry aan- zieniyk, doch vooralsnog niet by benadering te begrooten; alles was verzekerd, doch uit- teraard, zegt het „Hbld.", veroorzaakte dit ongeval heden op de drukkery zeer groot on gerief, daar een groot deel van de werkzaam heden moest worden gestaakt. De zwemveroeniging „Het IJ" te Amsterdam hield gisteren hare eerste wedstryden in de aloude zwemschool des heeren Harthoorn, aan den Westerdoksdyk, begunstigd door zeer fraai wedor. Zeer vele dames en heeren waren opgekomen om de zwemmers tegen elkander te zien kampen. Eenigo dames hebbon aan de jonge ver- eeniging eene vlag ten geschenke gegeven. De uitslag van den wedstryd is o. a. als volgt Kampioenschap van Nederland, uitge schreven door den Nederlandschen Zwembond. Baanlegte 600 M. met 6 keerpunten. Kampioen do heer C. J. Van de Poll, van Amsterdam, in 11 min. 513/s sec. (record ver leden jaar 11 min 212/5 sec) - 2de prys, zilv. med. de heer G. J. Sala, van Leiden, in 18 min. 9*/5 sec. 3de prys br. med., de heer E. A. Kruysse, van Arasterdam, in 13 min. 203/5 sec. Snelzwemmen op den buik (Juniores). Baan- lengte 80 meter. lste pr., verg. zilv. med de heer H. G. Kelder, van Leiden, in 1 min. 212/s sec. 2do pr., zilv. mod., do heer W. Meijer, van Haarlem, in 1 min. 213/5 sec. 3de pr. br. med., de heer J. F. G. Rincker, van Amsterdam, in 1 min. 24'/, sec. Naar de ,Te 1." verneemt, is ook do heer E. Kwast, te Haarlem, gedagvaard, om in zake Neerbosch door den rechter te Arnhem gehoerd te worden. Morgenzulhn hij en de heer Van 't Lindenhout voor den rechter van instructie verschynen. Do schipbreukelingen der „Vic- toria" zyn op Malta aangekomen. Zy worden er strikt afgezonderd gehouden. Zoolang de krygsraad duurt, mogen zy aan niemand mededoelingen doen. Zooals onlangs werd medego- deeld, hadden twee Spaansche edellieden elkander uitgedaagd tot een duel op leven en dood, en wegens de moeilykheden, welke hun in Spanje in den weg worden gelegd, was bepaald dat de ontmoeting te Parys zou plaats hebben. Het blykt nu dat de bedoelde edelen waren graaf de Santa Coloma, grande van Spanje, en Don Fernando, zoon van den markies de Fontanar; onnoodig te zeggen, dat er eene dame by in het spel was. Daar de Spaansche correspondent der Figaro, op verzoek der familie van den graaf, rucht baarheid aan de zaak had gegeven, ten einde bet duel te voorkomen, hebben de beide strydlustigen een ander terrein moeten zoeken. Het duel heeft nu plaats gehad te Cordova, op een landgoed van den hertog van Alba Toen er tien kogels gewisseld waren en don Fernando op twee plaatsen getroffen was, hebben de getuigen verklaard dat aan de eer was voldaan en de voortzetting van het ge vecht belet. De plechtige opening van (le nienw gestichte Practische Ambachtsschool. Even buiten de gemeente, aan het begin van den Haagweg, waar vroeger een met boomen beplant plein was, is in den laatsten tyd een gebouw verrezen, bestemd tot het geven van practisch onderwys in verschillende vakken voor den werkman. Dat nieuwe gebouw werd hedennamiddag, by het tienjarig bestaan der Practische Ambachtsschool, plechtig geopend, by welke gelegonheid het gebouw inwendig een fees- teiyk voorkomen had wegens de aangebrachte versieringen met allerlei docoratiën of rood vlaggendoek langs de nog niet geheel gereed zynde leuningen der breede trappen of by den aanvang en in verschillende gedeelten dor even ruime gangen. Van het gebouw zelf wapperde, van den gevel van school en directeurswoning, de vaderlandsche driekleur. Do plechtigheid werd bygewoond door eene breede schare, daartoe uitgenoodigde belang stellenden, onder wie ook vele dames. Zy vereenigden zich in de voor de meubel makers bestemde flinke zaal, welker wanden eveneens door draperieën voor een groot ge deelte aan het oog waren onttrokken. Andere gedeelten waren tevens voorzien van teeke- ningon, terwyl aan het hoofd der zaal de portretten van H. M. Koningin Wilhelmina en H. M. de Koningin-Regentes, bescherm vrouw, prykten. Achter den katheder was van sarongs een baldakyn aangebracht, waarboven de verschil lende bouwkundige attributen zich vertoonden, terwyl daaronder de banier der school was opgehangen, tegenover het Nederlandsche wapen met dat van Leiden daarachter, in het midden der zaal. Eene vlaggentropee vormde den achter grond, en cartouches vermeldden de verschil lende onderwezen wordende vakken. Aan den heer W. J. Lau, behanger alhier, was deze versiering opgedragenhy heeft zich op smaakvolle, eervolle wyze van die taak gekweten. Onder hen, die de plechtigheid by woonden, zagen we, behalve do bestuursleden, het College van Burgemeester en Wethouders, ieden van den gemeenteraad, hoogleeraren, bestuurderen, directeuren en onderwyzers van andere o.iderwys-instellingen (o. aM. S. O.), den garnizoens-commandant, architecten, fabrikanten, bazen, enz., enz. Yoor de pers was eene uitstekende plaats bestemd geworden ter weerszyden van den voorzitter van het bestuur, dr. P. J. Kaiser, waar aan tafeltjes gelegenheid was aantee- keningen te maken, ook van diens toespraak, welke hy om twee uren hield tot opening van het gebouw. Spreker deelde in de eerste plaats mede dat het Bestuur aan H. M. de Koningin-Regentes als Beschermvrouw der Yereeniging het eer biedig verzoek had gedaan, de opening van het nieuwe schoolgebouw met Hare hooge tegenwoordigheid te willen vereeren. Deze uitnoodiging is beantwoord met een schry ven van Hr. Ms. particulieren secretaris, dat H. M. tot hoogstderzelver leedwezen niet in de gelegenheid is tegenwoordig te zyn. Niet minder leed doet het bestuurderen dat noch do Minister van Binnenlandsche Zaken, noch Gedeputeerde Staten, r.och de inspecteur van het Middelbaar Onderwijs, belast met de zorg voor ambachtsscholen, door ambtsbezig- j heden verhinderd, de plechtigheid konden bij wonen. Het verheugt bestuurderen echter zeer in hun midden te zien de heeren Regeerderen der gemeente Leiden. Aan hen en voorts aan allen, die aan de uitnoodiging om de opening van het nieuwe schoolgebouw by te wonen, zoo welwillend gevolg hebben willen geven, bracht spr. war men dank voor de betoonde belangstelling in de zaak, die allen zoozeer ter harte gaat. Zal de taak aldus vervolgde spr. die wy op ons genomen hebben, met eere ver vuld kunnen worden, dan is blyvende belang stelling van u allen niet alleen gewenscht, maar volstrekt noodzakelyk. De opleiding van den jeugdigen ambachtsman behoorde al in vroegere dagen tot de belangwekkende zaken en reeds voor eeuwen ik behoef u nauwe- lyks te herinneren aan den tyd der Gilden werd terecht begrepen, dat de ambachtsstand in de maatschappy eone niet te versmaden macht is, mits de ambachtsman zy ontwikkeld en in practischen zin bruikbaar. Hoeveel goeds do gilden in het begin ook hebben uitgewerkt, door den ambachtsman te verheffen en zyn levensgeluk te bevorderen, redenen van politieken aard hebben hunne beteekenis doen verloren gaan, en een nood wendig gevolg daarvan was het verdwijnen van den Bond. Met het uit elkander spatten van dien Gildenbond begon een tydperk van ach teruitgang in de waarde van den ambachtsman en in zyn daarmede samonhangenden welstand. Ontevredenheid volgde en men was zich gedurende langen tyd niet bewust, dat de oorzaak van dit alles hoofdzakeiyk gezocht moest worden in de weinige waardeering, welke de ambachtsman ondervond, een gevolg van zyne mindere bekwaamheid in het vak, waarvoor hy in de maatschappy optrad. Aan dien toestand moest een einde komen en men begreep dat do methodische opleiding tot den ambachtsstand een zeer geschikt middel daartoe is. De geheele vryheid van onderwys, in ons land verkregen, was oorzaak van het ontstaan eener menigte uitstekends voorbereidende scholen voor byna alle klassen der maatschappy. De toekomstige ambachts man was echter na het verlaten van de- lagere school aan zyn eigen lot geheel over gelaten. De moeilykheid bestond en bestaat gedeeltelyk noghoe moet eene school tot vorming van aanstaande ambachtslieden wor den ingericht? Te veel zoogenaamde theorie schaadt, practyk zonder theorie is onbestaan baar. Het bewandelen van den gulden middel weg is ook hier de aangewezen richting. In onze gemeente hebben de bazen voor een tiental jaren begrepen dat Leiden niet achter mocht blyven en dat eene Practische- Ambachtsschool behoorde te worden opgericht. Eene vereeniging van bazen, genaamd „Bouw kunst en Vriendschap", heeft den eersten stoot aan de zaak gegeven, door eene ver eeniging tot stand te brengen, genaamd „de> Practische Ambachtsschool". Deze vereeni ging telde by hare totstandkoming op den 18den April 1883, dus eerst vóór ruim 10 jaren, al dadelyk een 150-tal leden. Met den steun van Provinciale Staten en vooral van de gemeente Leiden was het mogelyk eene- school voor een paar vakken, het timmeren en het smeden, in te richten. Door het Gemeen tebestuur werden daartoe eenige lokalen in het voormalige Caecilia gasthuis tor beschik king gestold, maar onder de uitdrukkeiyke voorwaarde, dat, zoo in de gemeente eer.a epidemische ziekte mocht uitbreken, de lokalen onmiddellijk ontruimd moesten worden, om tot ziekenzalen te worden ingericht. Dit zwaard van Damoklos bleef de Vereeniging, tot voor zeer kort, boven het hoofd hangen. De eerste Voorzitter van het Bestuur der Vereeniging, Trof. dr. J. M. Van Bemmelen, de man, die wegens zyne groote verdiensten niet lang geleden tot eere lid der Vereeni ging is benoemd geworden, opende met eene plechtige rede de Leidsche Ambachts school en wel op den 2den Juli 1883. Sedert ligt juist een tydvak van 10 jaren achter ons. In dien tyd heeft hot Bestuur niet stil gezeten. De aanvankeiyk goede uitkomsten, welke de school opleverde, hoe bescheiden de schaal ook was, waarop zy was ingericht, moedigden aan, en spoedig was het Bestuur in staat er eenige uitbreiding aan te geven. Het schilderen en het meubel maken werden aan de leervakken toegevoegd, nadat de toe lage der Gemeente was verhoogd. Evenwel, do lokaliteit in eene achterbuurt van Leiden liet veel to wenschen over. Hoofdzakeiyk leed men onder gebrek aan ruimte, zoodat vele aanvragen tot plaatsing moesten worden j van de hand gewezen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 2