aan Engeland had verkocht. Natuurlek had hy nu met zyne documenten even woinig succes als den eersten keer. Toch heeft hij den moed niet opgegeven en is hij, met eene volharding, eene betere zaak waardig, aan het fabricoeren van nieuwe diplomatieke bescheiden gegaan, de fameuze documenten van Millevoye. Het is in 't oog vallend, dat de man steeds intriges van Enge land wil onthulleneerst het Engelsch ver bond met Crispi, daarna het meliniet, door De Freycinet aan Engeland verkocht, en ten slotte Clémenceau als Engelsch agent de ont ruiming van Egypte door de Franschen be werkende. Het gerechteiyk onderzoek zal spoedig uitmaken, of men hier te doen heeft met een monomaan, wiens brein vervuld is met ingebeelde intriges van Engeland, of een voudig met een oplichter, die met zyne valsche papieren munt tracht te slaan uit de lichtgeloovigheid en de zucht naar schandaal zijner slachtoffers. Het laatste is het waarschijnlijkst, want, gelyk hierboven reeds werd opgemerkt, Norton is reeds driemaal veroordeeld wegens oplichterij. De gerechtelijke instructie tegen den direc teur der „Cocardo", Ducret, en zijn mede plichtige Norton, is nog niet geslotenechter kan met zekerheid gezegd worden, dat buiten hen geone andere personen, ook niet de aan vankelijk genoemde markies De Morés, ver volgd zullen worden. P©r»o verlicht. Het voorgaande Persoverzicht was in menig opzicht van groot belang voor de bewoners van het plattoland. Wat één artikel betreft in dat overzicht van jl. Woensdag-avond voorkomende, moeten we nu v,j ledigheidshal ve daarop een vervolg geven. Dat artikel is Agrarische Jammer uit de Standaardhet vervolg hot onderstaande door Veritas aan dat blad ingezonden stuk: „Uw stuk „Agrarische Jammer" is een stuk, dat klinkt in de ooren. Alles is waar. Maar er is nog moer waarheid, waardoor de jammer vergroot is, en deze waarheid draagt zeer sterk er toe by, om den boerenstand geheel ten onder te brengen. Een dienaar der Koningin heeft gezegd dat de boeren dom en lui zyn. Welnu, Z.Ed. heeft dat niet teruggenomen, maar wel gewijzigd. Jammer dat Z Ed. van dat dom en lui niet heeft gemaakt: de boer is onvatbaar en erg eigenwijs, want dezo treurige factoren werken er zeer sterk toe mee om den ondergang van den boer te bevorderen. Sta my toe om dat eenigszins duideiyk te maken! Het is overbekend dat do Landbouw Cou rant de allerbeste lessen ten boste geeft voor het landbouw bedrijf. Maar wat doet nu de boer? Leest hy deze bladen; neen! enzy, die ze lezen, leggen deze bladen schouder ophalend ter zyde, lachen er erg eigenwys om en doen niets. Hoevele malen heeft de boer de los gekregen, om zyne kostelijke mestvaalt toch niet aan de slootzyde uit te doen tranen, maar de urine daarvan op te vangenhoe- vele malen heeft de boer den raad gekregen zyne mestvaalt des zomers te overdekken met bladriet of stroo. Maar de boer laat de besto sappen liever wegvloeien, dan eenigo moeite aan te wenden ter bewaring van zyne goudmijn. Hoevele malen heeft de boer den raad gekregen, om de bagger niet alleen aan de slootzyde over te worpen, maar deze midden op het land te brengen, omdat de slootzyde toch vruchtbaar genoeg is. En volgt do boer nu dezen raad op? O neen, zyn vader en zyn grootvader deden het zoo, en nu doet hy het ook zoo. De boer kan op zyn duim wel nagaan, dat de koeien de jonge pooten, die hy geplant heeft, zullen schillen, als hy ze niet beschermt; doet hy het nu? Weineen! Eerst worden er enkele ten doode gebracht, en als hot kalf verdronken is, dempt men den put. Op de markt ontvangt de eene boer f K6, de buurman f 60 voor zyne boter. Onderzoekt nu zulk een boer naar de oorzaak van dien lagen prys? Weineen! De volgende week komt hy weer met zyn stinkenden rommel aan de beurs. Was hy een nette boor, hy zou zyn voe kennen, by zou direct onderzoeken welke koe kwade melk gaf. Hij zou onder zoekeu of zyn melker of melkster wel goed was. De eone boer krygt voor zyne kaas 20 a 21 ets., de andere 29'/2 ets. Stelt nu zulk een boer een onderzoek in naar de oorzaak? In geen geval. De oene boer maakt voor zyn jonge biggen 12 a 13 gld., de andere 7 a8; hoe komt dat? Wel, omdat de biggen niet behandeld worden zooals dat behoort. Bij den een sterft telkens de zeug even na de ge boorte, omdat men niet nauwkeurig acht gaf op de dracht en het beest geene goede ligging had. Komt men in den winter in den stal, waar de beesten een half jaar vorbiyf houden, dan behoeft men er zich waariyk niet over te verwonderen, dat het vee van den eenen boer zooveel beter er aan toe is dan dat van den anderen. De eene boer koopt veel voeder voor een lagen prys, de andere koopt weinig voeder voor een hoogen prys. Maar juist deze hoogere prijs doet zyn vee in groote waarde toenemen. Wanneer enkele boeren door do rentmeesters niet aangezet werden om beter naar hunne sloten en greppels te kyken, waariyk, ze deden nog minder aan hun land. In plaats dat velen hunne greppelzoden zouden leggen op de laagste plaatsen van hun land, stapelen ze liever die op een hoop, totdat de hoop door den tyd vergaan is. Zie hier eenige feiten, die ik weldra met meerdore aan zal vullen, maar voor heden genoeg. Ik hoop dat de boer deze critiek ter harte zal nemen. Te Ne ede, een dorpje in den Gelderschen hoek, was naar het Sociaal Weekblad uit vertrouwbare bron verneemt een open baar onderwyzer noodig. Een jongmensch uit oene naburige gemeente, die pas zyn onder wijzers diploma had gekregen, solliciteerde. Het jonge mensch scheen bij de Needesche autoriteiten wel in den smaak te vallen en zy waren wel genegen hem te nemen maar op de volgende voorwaarde. Hy moest een request om eervol ontslag, met oningevulden datum, vooruit by het gemeentebestuur depo- neeren, zoodat, wanneer de heeren hem kwyt wilden zyn, ze zoo maar den datum hadden in te vullen. Dit werd hem uit naam van den burgemeester medegedeeld, waarop de vader van het jonge mensch een krassen brief naar Neede zond, zoodat de toeleg mislukte. Deze maatregel was door den burgemeester beraamd om den jongen man, als hy in de loting moest vallen, dadelyk zyn congé te kunnen geven. Reeds vroeger deed zich naar men aan hetzelfde blad mededeelde een dergeiyk geval van dwang voor in dezelfde gemeente, toen aan een onderwyzer zyne aanstelling werd beloofd, indien hy de vaste verzekering gaf, nooit iots in eene courant te zullen schryven. We lezen in de Amsterdamsclie Courant: Meten met twee maten. Herhaalde malen heeft men in den laatsten tyd te Amsterdam kunnen zien, dat op enkele dagen gedurende uren eene massa volks voor de Hoofdwacht stond eenige Indische militairen aan te gapen en wol West-Indische, d. w. z. gerepatrieerde militairen van hot leger in West-Indië. Zoo ook Maandag 26 Juni. Vóór negen uren in den morgen waren daar 3 West-Indische militairen aan de Hoofdwacht gebracht en ze zaten daar des middags om kwart over vieren nog. Ware er niet een Indisch officier hier by het leger gedetacheerd een flinke vent die natuuriyk uit den aard der zaak altyd meer met Indische soldaten op heeft, als commandant op wacht geweest (do luitenant De Graaff), dan hadden ze misschien al dien tyd daar moeten blyven zonder eten of drinken. Want zoo'n West-Indisch militair krygt op den dag van debarkement wel is waar 50 cents daggeld, maar eerst als die dagvoorby is, nota bene. Waarom toch worden de West- Indische militairen zoo stiefmoederlyk be handeld De Oost-Indische militairen, die repatriëeren, worden te IJmuiden afgehaald door den kapi tein-commissaris van het Oost Indische leger die hen welkom heet, naar Amsterdam ge leidt en onderweg de noodige beschikkingen reeds maakt opdat de brave kerels, nadat zy in het Militair Logement oen krachtig maal naar den tyd van den dag gebruikt hebben, direct naar hunne haardsteden, naar hunne ouders of betrekkingen kunnen vertrekken. De zorg van de Regeering voor de Oost Indische militairen strekt zich zelfs zóó ver uit, dat die commissarissen van afmonstering gehouden zyn, de afrekening dier militairen, die meermalen honderden guldens bedraagt, tor uitbetaling op te zenden aan de burge- meesteis van de gemeenten, waar de gerepa triëerden opgeven zich te gaan vestigen. Zelfs vrye reiskosten voor hun persoon en bagage worden hun verstrekt. Waarom zoo vragen wy ons in gomoede af dit onderscheid-maken tusschen den Oost- en West-Indisch en militair? voor den eersten alles en voor den laat sten niets. Yoor den eersten, op den dag van aankomst in het vaderland, vrien- delyke ontvangst in Amsterdam en naar huis, voor den laatsten, vorbiy f op de harde banken in de ongezellige Hoofdwacht, zonder eten of drinken en ten slotte naar: Harderwyk. Nu, van Harderwyk willen wy niets meer zeggen. Ons komt het voor, dat het der schat kist, die groote factor, niets tot nadeel zou zyn, als diezelfde commissaris van afmonste ring gehouden was dezelfde zorg te wyden aan de gerepatrieerde West-Indische militairen, zooals hy wydt en moet wjjlen aan hunne Oost-Indische makkers. Integendeel, men doet de grootste moeite om te werven, om mannen te krygen, die in die verre gewesten in den rechten zin des woords: „soldaat" willen en kunnen zyn. Reclameplaten en geschriften daarvan zyn aan de orde van den dag, maar wy zouden der overheid willen vragen: „Is er beter, fatsoenlyker, reclamemiddel uit te denken tot dat doel, dan aan het publiek duidelyk te doen zien, dat de regeering aan de mannen, die in de Oost, maar ook in de West hunne diensten vaak met zooveel opofferingen aan het vaderland bewezen hebben, door eene royale, hartelyke ontvangst bewyst, dat die diensten op hoogen prys ge steld worden en dat in haar oog zulk een militair aanspraak mag maken op de achting van elk weldenkend burger. Aan de a. s. gemeenteraadsver k i e z i n g e n wydt de Standaard de volgende driestar: Aan de Gemeenteraadsverkiezingen zal men toe zyn, eer men het weet. Er resten nog slechts enkele weken, en de stembus gaat open. Toch onderschatte men het gewicht van deze verkiezingen niet. Het is wel ellendig, maar do onderwys- quaestie eischt nog altoos, dat we vooral by deze verkiezingen op onze qui vi ve zyn. Feiteiyk heeft Mackay's Schoolwet den finantiëelen stryd voor de lagere school in de Tweede Kamer tot een einde gebracht. Niet alsof we voor het Ryk reeds geheel geiyk stonden, maar in hoofdzaak deelt do Rykskas dan nu toch zonder aanzien des persoons. Maar juist daardoor is de finantiëele stryd voor de lagere school thans byna geheel naar de Gemoenteraden overgebracht. Daar, in onze Gemeenteraden, kan men zuinig zyn en met weelderige hand te werk gaan; en al naar gelang zuinigheid voorzit of zin van weelde insloop, wordt het onrecht getemperd of vergroot. Laat daarom toch niemand van deze ver kiezingen oen anti-revolutionnair spelletje willen maken. Daar is de zaak te ernstig voor. Op allerlei combinatie zal men ook ditmaal by deze stembus bedacht moeten zyn. Op al zulke combinatie, die tot mindering van druk «.n tot tempering van onrecht kan leiden. Aan het rapport van den gezagvoerder van een in hot oostelyk gedeelte van den Indischen Archipel varend stoomschip, ontleent de Java-Bode de volgende belangryke opmer kingen Op myne reis van Amboina ontmoette ik op de reede van Dobo (Aroe-eilanden) twee Engelsche schoeners, welke in Australië thuis- behoorden. Beide schepen waren van Australië gezeild, met bestemming naar de Aroe- eilanden, om aldaar paarlemoer-schelpen te zoeken. De eene genaamd Mavis," kapt. Alexander Mockellar, had by zich zeven kleine vaar tuigen, z. g. kotters; ieder van deze vaar tuigen was voorzien van een duikertoestel en duiker, om daarmede rond do eilanden paarlemoer-schelpen te zoeken. De andere, genaamd „Harriet," had een kotter by zich, die eveneens van een duikertoestel en duiker was voorzien en ook paarlemoer-schelpen zocht. Kapt. A. Mockellar verhaalde my, dat hy van Januari tot April negen en twintig ton paarlemoer-schelpen verzonden had naar Lon den. De prys van deze schelpen is gewoonlyk te Macassar f 105 a 110 per picol, neem aan van f 105 per picol, dan wordt 29 ton, is 454 picols a 105 een waarde van f 48,720. Hierby komt nog de waarde van de paarlen, die gevonden zyn in de schelpen, wat zeker ook een groot kapitaal vertegenwoordigt, maar moeilijk te bepalen is, daar de prijzen zich regelen naar den vorm, do kleur en de grootti der paarlen. Naar aanleiding van het bovenstaande dol ik de vraag of er geene ondernemende peil sonen zyn in Nederland, die eveneens dj schatten van de zee rondom onze eilande kunnen vergaderen, instede dat er nu vreemde j met zulke groote kapitalen gaan stryken. Het is niet alleen rond de Aroe-eilandei waar paarlemoer-schelpen zyn te vinden, oo( by de Tanimber of Timor-Laoet-eilander j Wardenburg-groep (Z.-W. kust N.-Guinea), i| de nabijheid van de eilanden Salewatti Waingapoe (N.-Guinea), in de Weda-baai baai van Kaoe (Halmaheira) zyn overJ paarlemoer scheljjen en alzoo ook paarlen t£| vindeD. Onlangs zyn concessies gevraagd voor hel visschen naar paarloesters op de kustën va' Japara. Naar aanleiding van het bovenstaand', schryft het Dagblad voor Bederland: Wy meenen te weten, dat voor eenige tyd, door een Nederlander in Indië, delg Gouverneur-Generaal concessie is gevraag! om de paarlbanken by de eilanden Aroe e: Ceram in exploitatie te brengen, doch dat di concessie alleen onder bezwarende bepalingen voor Ceram werd verleend, wat ten gevolg had dat er van deze paarlvisschery niets gekomen. De concessie-aanvraag was beperk tot het visschen met duikertoestellen, te einde het visschen zonder duikers aan d bewoners dier eilanden over te laten, opds1 dezen niet in hunne broodwinning zoude:, worden benadeeld. Toen reeds werden d paarlbanken by Aroe door vreemdelinge-' bezocht en het was te voorzien, dat wat del Nederlander niet was toegestaan, door vreera delingen zou geschieden. Uit bovenstaand bericht blykt nu, dat he. geen voorzien werd, niet is uitgebleven. De vraag is: zal de regeering in Indië, r.l kennisneming van het. voorgevallene, er voc| zorgen, dat vreemdelingen niet voortgsafl met de banken by Aroo af te visschen, ea zal zy nu een Noderlander weten te vinden ondernemend genoeg om de zaak aan t durven? Onderlusschen is dit al weder een voor beeld uit velen, hoe weinig do Nederlandscli- of Nederlandsch-Indische autoriteiten erop u: zyn, den ondernemingsgeest by hunne land genooten aan te moedigen. Was het nie veeleer do taak van de regeering in Indi- het vragen van dergeiyko concessies doo. Nederlanders uit te lokken en aan te moedi gen, dan dit tegen te werken? En zou er ir die afwezigheid van lust en inzicht, om tol activiteit aan te sporen, niet een derredenei gelegen zyn, waarom de particuliere exploi tatie van Nederlandsch Indie zoo ver by du van Engelsch-Indië achterstaat? Thans komt oen gezagvoerder var. een stoomschip met de vraag: „of er geene ondernemende personen zyn in N.-I of in Nederland, die eveneens de schatter van de zee rondom onze eilanden kunner vergaderen, in stede dat er nu vreemden me' zulke groote kapitalen gaan stryken?" Zou niet de gezagvoerder van Ned.-Indi» zelf met deze en dergelyke vragen moeter komen, en zou er. indien aan deze zaker de aandacht der regepring werd gewyd, nier heel wat meer commercieel en industriëe leven heerschen in onzen Indischen Archipel' O.-I. n \ILDIE\§T£V. Dagen van verzending uit Leiden. Via Amsterdam (Nod. Zeepost) 14 en 28 Juli laatste lichting aan het postk. 's nachts 12 u Via Genua (Ned. Mail) 11 en 25 Juli; laatste lichting aan het postk. 's av. 5.40 Via Rottordam (Ned. Zeepost) 7 en 21 Juli laatste lichting aan het postk. 'sav. 10.10 Via Marseille (Ned. Mail) 4 en 18 Juli; laatste lichting aan het postk. 's av. 5.40 Via Marseille (Fransche Mail) 8 en 22 Juli; -1 laatste lichting aan het postk.'s morg. 7.30 Via Brindisi (Engelsche Mail) 14 en 28 Julifl laatste lichting aan het postk. 's nam. 12.451 IVed. Wcst-Indfsche Wall. Naar Suriname (Ned. Guyana): 5 en 19 Juli over Engeland. Laatste lichting aan het postk. 'smorg. 7.30 J Naar Suriname (Ned. Guyana): 8 Juli xiP St.-Nazaire. Laatste lichting aan het postk. 'smorg. 7.301 Naar Suriname (Ned. Guyana): 19 Juli vai Amsterdam. Laatste lichting aan het postk. 's nachts 12 u Naar Curasao eiken Dinsdag en Zaterdag. Laatste buslichting te 5.40 's avonds.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 2