KOLONIËN,
BATAVIA, 8—11 April. (Vervolg).
Aan hot verslag omtrent de voornaamste
gebeurtenissen in het gouvernement Atjeh en
Onderhoorigheden, loopende van 17 tot en met
30 Maart jl.f wordt hot volgende ontleend
Groot-Atjeh. Onze posten te Lamjong, Boe
kit-Kafang, Siroen, Lambaroe en Lampeneroot
werden eene -enkele maal van verre boschóten,
zonder dat ons eenig nadeel berokkend werd
do op- en afgaande wachten van het blokhuis
Pagani hadden daarentegen byna dagoiyks last
van het vijandelijk vuur, hoewel dit telkens
zonder veel moeite tot zwegen werd gebracht
en geen verlies veroorzaakte. De werkzaam
heden in het voorterrein konden zoo goed als
ongehinderd plaats hebben.
In den avond van 16 Maart jl. word eene
ongeveer 15 man sterke bende, die een
aanvang maakte om de spoorbaan tusschon
Lampeneroot en Lamreng te vernielen, door
eene brigade marechaussee ontdekt en ver
jaagd; de vijand had een verlies van 1 doode
en 3 gewonden tegen 1 zwaar- en 1 lichtge
wonde aan onze zjjde, waarvan de eerste kort
daarop overleed.
Den 22sten Maart des vooravonds viel een
troep smokkelaars tusschen Blang en Land-
jamoe in eene hinderlaag van marechaussees,
die hen, nadat zy hunne goederen hadden
weggeworpen, bleven achtervolgen, totdat eene
bende gewapende Atjehers ontdekt werd;
tegelijkertijd werd van beide zijdon vuur ge
geven, met het gevolg, dat de brigade 1 doode,
I zwaar- (luitenant Gorissen) en 2 llchtgo
wonden bekwam, en de vijand met achter
lating van 1 doode hot hazenpad koos.
Aan T. Bintara Kamangan, Hoofd Oleöba-
lang van de federatie Gigiöng, werden den
18den Maart jl. op plechtige wyze de acte
van erkenning en bevestiging, zoomede de
door hem geteekende verklaring, in 18 artike
len uitgereikt.
Den 28sten Maart jl. kwam van Point de
Galle ter reede van Oleh-leh een Russisch
eskader, bestaande uit 3 oorlogsschepen; dit
eskader vortrokt, na kolen en proviand te
hebben ingenomen, via Singapore naar Japan.
Onderhoorigheden. Oostkust. De politieke
toestand onderging geene verandering. In
Bagoh werd do rust opnieuw door Nja Haroen
verstoord; het bestuur heeft den Radja van
Djolok, die zulks door z\Jn invloed had kunnen
voorkomen, daarvoor verantwoordolyk gesteld.
T. Nja Makam en z(Jn aanhang houdeD nog
Immer hot Tamiangscho in onrust.
Noordkust. Te Telok-Semavó viel niets by
zondors voor. Op onzen post te Segli viel den
228ten Maart jl. tegen 11 uren des voor
middags een lülaschot uit de versterking „Het
Veertje;" de kogel drong door het dak der
kazerne. Overigens bleef men aldaar vry
van hot vijandelijk vuur.
Westkust. Onze versterking te Melaboeh
werd den 20sten Maart door een 10-tal
Atjehers van het Westorstrand beschoten,
zonder dat eenig letsel veroorzaakt werd.
Eene uitgezonden patrouille slaagde er in
hen onverhoeds op het lyf te vallen en met
een verlies van 5 dooden te verjagen.
Omtrent de Westkust valt verder niet6
bijzonders to vermelden.
De weersgesteldheid was zeer warm, nu en
dan afgewisseld door eene zware regenbui.
De gezondheidstoestand op de zeeposten
was over het algemeen beterende.
In onze hoofdvestiging was de toestand on
gunstiger. Het gemiddelde ziekte-cijfer bedroeg
22 tegen 21 en dat van de berri-berri 10 tegen
II gedurende den vorigon verslagtiJd.
Het sterfte-cijfer was hooger.
Door don goavornenr-g©m.-ra&l r»n Ned.-Indiö
do volgende beschikkingen genomen:
Oepartemont van Oorlog. Bovordord: Bjj het
wapen der infanterie, tot koloool A. J. Kolff; tot
luitonant-feolouol C. H. F. Rie?z; tot majoor O. D. Van
den Berg; tot kapitein O. N. J. 0«>pper, M. H. J.
Vau Smgkcin, P. Wiersma, E. W. J. Do Boijer on
H. I'. 'JJ. Van Bloklaod; tot laten lnitenant H. L.
Bodbo, C. J. Van Kalium, P. Van der Molon on J.
A. Köhler.
Bopaald- d t hot aan den kapitein der infan
terie P- A. Zwoedijk, wogene 15 Jaren onafgebroken
dionat in Nederlaudfch iDdiö, verleend 2-Jarig verlof
naar Enr^na, wordt beaobonwd to zga verloend
wegens al«.-..»e.
Overgeplaatst: Bfl hol garnieoena-l-at-ljon
der Oostkuet van Sumatra om op te treden ale poat-
eommandlnt to Soroewaj de late loit. by het late
depot-bat. J.1 Adaraa Van Sohelto» a; bg het 18do
bat. te Buitenzorg, do kapitoin b\j de troepenmacht
to Atjeh W. J. p. I. Van Bommel van V otenb(j
do troepenmacht ie Atjeh ter na'ere indeeling, do
kapitein by hot 2do batal;on to M»KolaDi; H. Willink
Kotjou; bij de troepenmacht ter Ooetbuat van Su
matra, do In'* luit. t»y het depo-bai. to Mr.-Corm-lia
H. C. Moll; 1>t| liet l.Jdo bat. to Soerabaia co 1ste
lui». l>() h t -:a - ïaoena-bat. vau Coioboa, Mma.lo a
Timor J. vtanjoDbg het 16de bat. to Buiten
zorg, kapitein by hot lato depot.-bat. to Mr.-Comtlia
J. N. A. Van B-rneveld.
Ingetrokken: De overplaatsing bij het atrafdot.
te Ngawi on geplaatat- bg het aubaiaienton-kader Ie
BemaraDg, do lfcte luit. te Batavia J. K. It. Doerrleben.
Verleend: Twee maanden verlof n ar Djokja
karta wegens ziekte, den oü'. van gezondh. 2de kl.
Tli. P. C. Van Dooren.
Goplaatst:Bg den geweeteiyken en plaa t e'yken
geneeakundigen dienst op Java, de officier van gez. 2do
kl. B. L. Kroon.
Departement van Warino. Ovorgeplaatat:
Van het stoomschip „Reiger" op höt at. „Raaf' do
2de atnurmai W. Stellens; van hot at. „Raaf op het
at. „Reiger" de 2de stuurman J. W. Vau Nouhuga.
Vorgnnd- Om wegODS ziekte naar Nederland
terug te koeren aan den luit. ter zee 2de kl. J. Wolter-
boek Muller van Hr. Me. korvet „Gedoh."
Ingedeeld: Bij het gurn -bat. van Amloi«-a en
Tomato, de luit.-kol. bij het aubaist.mten-kador to
Materia W. P. Stuttorheira.
Afgelost: Van Atjeh do kapt. dor i» f. W. J. 1".
T. Van Bommel van Vloten, do luit.-kwartiorm. P.
M\ Van Hegcop ten Ham on de paardenarts 2do kl.
P.. A. Plemper van Balen; genoemde offic. zullea de
bes'omming volgen, w<?lko hun door hunne dienst-
i liefs zal worden aangewezen.
Gemengd Nlenwii
Zekere Pieter Wiltonburg, oud 53
jaren, knecht by den landbouwer J. Kunis,
aan den IJ weg, te Haarlemmermeer, werdjl.
Woensdag-morgen dood in zjjn bed gevonden,
men vermoedt ten gevolge van eene boroerte.
Den lOden dezer, 'smorgens te
halfnegen, had Jan Schellingerhout, oud 24
jaren, ongehuwd, het ongeluk, nabfj Hoofddorp,
te Haarlemmermeer, tusschen do buffers van
den zandtrein, waarop hy remmer was, te
geraken. De dood volgde onmiddellijk.
Voor de kinderen van de open
bare school te Ter-Aar was het laatstleden
Dinsdag een zeer prettige dag.
Voor den middag, nadat vooraf met elke
klasse, in tegenwoordigheid van het plaatselijk
bestuur, eene openbare les was behandeld,
werden zy onthaald op brood on chocolade,
terwijl aan een negentigtal leerlingen boven
dien als blijk van getrouw schoolbezoek in
1892 werd uitgereikt een prys, bestaande uit
boeken on atlassen.
Moge die dag bij hen nog lang in her
innering blijven en eene aansporing z\jn om
zooveel mogelijk getrouw de school to be
zoeken
Aangaande do slachtoffers van
de ramp ten huize van den heer J. P. Longay-
roux, te Rotterdam, wordt van daar gemeld
dat de dienstbode overleden is. De toestand
van don jongsten zoon is nog bedenkelijk,
doch de oudste zoon is redelijk wel. De
ouders zijn door schrik en overspanning ziek.
De brand in het Woerdingerveen
neemt allengs grooter verhoudingen aan en
bedreigt thans den Weerdingermond met eene
ramp als in 1880, wanneer do wind naar
het westen mocht koeren. De boerderij van
A. Enzing is reeds eene prooi der vlammen
geworden, en dag aan dag is een vijftigtal
personen bezig met hot blusschingswerk, dat
uit den aard der zaak veel van oen Tantalus-
arbeid heeft, omdat de bodera zelf brandt en
de brandende veenvlokken over elk belotsel,
nat-veendammen, die men opwerpt, heenstui-
ven. Inmiddels hangt er zulk een zware rook,
dat vele veenarbeiders het werk in don turf-
put moeten staken. Yoor menigeen is het een
tamelijk ongunstig voorjaar: eerst dwoDg
watergebrek vele baggelaars af te trekken,
en nu het vuur.
Behalvo in het veen heeft ln verschillende
streken van ons land het platteland veel van
het vuur geleden. Van Woensdag komen
weer de volgende berichten
Bjj den broodbakker Roos, naby het Yeer
te Goidschalk80ord, ontstond een hevige brand,
welke door den vry sterken wind weidia zeer
groote verhoudingen aannam. BinDen niet
meer dan één uur tyds waren niet minder
dan 17 woningen, waaronder enkele boeren
hofsteden en winkels, deels naast elkander,
deels tegenover elkander staande, door de
vlammen aangetast.
Do6 middags waren die 17 huizen geheel
afgebrand. Het vuur breidde zich echter nog
voortdurend uit, zoodat omstreeks vyf uren
nog ongeveer oen zevental huizen io vlam
stond. Hoe groot de omvang van den brand
is, kan biyken uit de omstandigheid, dat hy
•:ich uitstrekte van af het veer de herberg
bleef gespaard tot aan den molen een
afstand van eene kleine 10 minuten loopens.
De spuiten van die gemeente, Buitensluis,
Oud Beierland en Puttershoek verleenden hulp.
Te Alblassordam aan den Kinderdijk is do
woning van J. A. Rykee algebrand. Een
paard is in de vlammen omgek.men. De be
woners zyn gered, maar de inboedel is geheel
verbrand. Oorzaak is onbekend.
Te Poortugaal werd do bouwmanswoning
en schuur, sedert kort in huur en bewoond
door gebroeders v. d. Jagd, eene prooi der
vlammen. Ten gevolge der buitengewone
droogte greep het vuur zóu snel om zich heen,
dat het gebouw in do asch was gelegd, voordat
er aan blusschen te denken viel. Een tiental
kalveren vond den dood in de vlammen.
Woensdagavond te acht uren brak te Aalton
ln de schuur van den bakker Rathmer een
felle brand uit. Zoowel de woning van dezen
als de belendende huizen van Ommering,
HeiDen, Gelthuis en van Van Leuven, alsmede
de R. K. kerk met toren, zyn in de asch ge
logd. Eerst te twee uren 's nachts was men
den brand meester. De oorzaak is niet be
kend. De winkelhuizen van Vaagt en Te
Limtum weiden door* het flink optreden
jer brandweer behouden, maar hebben veel
waterschade.
Te Beusichem ontstond brand op don zoo-
genaamden „Heuvel". Drie arbeiderswoningen,
bewoond door vier gezinnen, brandden tot den
grond af. Van den inboedel kon zeer weinig
gered worden. Eene geit en eenige kippen
werden mede eene prooi der vlammen. Huizen
en inboedel waren niet verzekerd.
Tor aanvulling van het bericht
omtrent het overryden van een persoon door
de Gooische stoomtram wordt nader bericht
dat het been boven den enkel is afgezet. Hot
ongeluk is geheel aan eigen schuld te wijten.
De man had zich langs den weg te slapen
gelegd met een been op de rail3. Later heeft
hy erkend onder den invloed van sterken
drank te zyn geweest.
Men meldt uit Heerenveen, dat
twee boerderyen en ook de Herv. kerk te
Lippenhuizen geheel zyn afgobrand. De oorzaak
is onbekend. Alles was verzekerd. Twee stam-
boekhengsten en 8 koeien kwamen in de
vlammen om.
Te Bathmon brak een felle brand
uit. Een drietal huizen is afgebrand.
Nog steeds doet het watorgebrek
zich in Noord-Holland gevoelen. Het bestuur
van Grootebroek c. a. heeft by de directie
der Hollandsche Spoorwegmaatschappy een
waggon duinwater aangevraagd om in do
behoefte aan good drinkwater te voorzien.
In de Streek doen zich hier en daar eenige
gevallen voor van hevigon buikloop, zeer
waarschyniyk een gevolg van het gebruik
van schadeiyk drinkwater, waarvoor thans
slootwater zeer dikwyis dienst doet.
Te Sneek heerschte eveneons nypend gebrek.
Men schryft vandaar: „Den onhoudbaren toe
stand te schetsen, waarin we bier vorkeeren,
nu de regenbakken byna alle hun vocht kwyt
zyn, nu 't grachtwater voor 't wasschen ook
ongeschikt wordt, daartoe is byna geene pen
in staat. Wie nog regenwater hebben te missen,
kunnen 5 a 6 ets. per emmer bedingen, eene
som, die hier nooit voor zoo'n bagatel water
is betaald. Zelfs ons putwater, dat anders
alleen dienst doet by het schrobben, is reeds
gold waard; voor de beste qualiteit, niet
helder natuurlyk, maar lichtgeel, besteedt
men gaarne 2 ets. per gang.
In de „Figaro" vindt men eene
treffende schildering van don hongersnood,
waardoor de departementen Oran en Algiers,
in Algeric, geteisterd worden. Sinds September
11. hebben van regeeringswege uitdeelingen
van levensmiddelen plaats, met name in de
districten Tenès en Djendelhet laatste telt,
op eene oppervlakte van 115,000 hectaren,
26,000 inwoners, waarvan men het vyfde
gedeelte letteriyk voor den hongerdood heeft
moeten bewaren. Aan het rapport van den
regeoringscommi86aris Cambon, die de nood-
lydende streken bezocht, is het volgende
ontleend
„By eene uitdeeling in het dorp Flatters
zag Ik tweehonderd grysaards, vrouwen en
kinderen, hurkende om eenige zakken gerst
en een stapel grove brooden.
„Oabeweegiyk en stilzwygend, rillende
onder de lompen, welke hen ternauwernood
bedekten, wachtten zy de uitdeeling af. Het
is nietmogeiyk zich een hartroerender schouw
spel to denken dan dat, hetwelk die arme
schepsels aanboden, by wie het ïyden den blik
had uitgedoofd, alsof het leven reeds aan het
lichaam ontvloden was. De kinderen, die de
vrouwen aan den boezem hielden, schreiden
niet meer; hunne kleine leden, zoo dun als
stokjes, zyn bedekt door eeoe gerimpelde huid,
waaronder het vleoach geheel weggeteerd is.
Al deze lichamen hebben dezelfde gele kleur
als de lompen, die ben bedekken, en deze
menscuelijke massa vormt op den grond een
klomp >nder bc .eging.
Van >ze ar. a wezens ontvangt ieder eene
portio n zeven kilogram gerst, de oude
vrouwen en kleine kinderen bovendiea nog
eene portie brood, en daarmede keeren zy voor
tien dagen naar hun dorp terug.
Gelukkig belooft de oogst voordeelig te
zullen zyn, en in dien tusschentyd stelt de
regeering alles in het werk om den nood te
lenigen.
Het Noorsche Vikingerschip
dat uit Bergen naar do tentoonstelling te
Chicago is vertrokken, is eene herinnering aan
den tocht van Leif Erickson, den oorspronke-
lyken ontdekker van het Amerikaanscho vaste
land, meer dan duizend jaren geleden. Het
schip is gebouwd naar een model, in een
moeras by Sandefjord gevonden en thans te
Christiania bewaard. Het is twyfelachtig of Leit
Erickson precies datzelfde type heeft gebezigd,
maar een meer historisch type bestaat niet.
Daar het twijfelachtig was of men met zulk
oen schip, zonder dek, Amerika kon bereiken,
al was het sterk genoeg om den golfslag te
dragon, zeilt het nu met een tydelyk dek,
onder hetwelk de bemanning een fornuisje
heeft om te koken. De dolgaten, waaruit langs
do zy roeiriemen moeten steken, zyn hermetisch
gesloten. Met het groote, breede roer, aan eene
der zijden van het schip bovestigd, is niet
gemakkeiyk te sturen. Maar de kapitein en
de kleine bemanniDg zyn vol goeden moed,
na hun proeftocht van Christiania naar Bergen.
Zij hopen binnen eene maand teNieuw-York
te z(1d. Daar zal men het vaartuig als een
ocht Vikingerschip, met drakenkop, enz., op
tuigen. Behalve kompas en andere hulp
middelen ter zeevaart, hebben de reizigers
verscheidene reddingsmiddelen en twee kleine
booten by zich. Maar het blyft een gevaar
lijke tocht.
Volgens de Russische „Grash-
danin" is in de Russische provinciën Saratoff,
Simbirsk, Samara en Vonorosh de ellende ten
govolge van den mislukten oogst der laatste
twee jaren nog zeer groot. De boeren kunnen
byna geen middel van bestaan vindeD, er
heerscht onder hen groote sterfte en ziekte.
Zaaien kunnen zy niet uit gemis aan het
noodige vee en uit gebrek aan zaad. In de
dorpen wordt voor eene karrevracht stroo,
welke gewooniyk 50 kopeken kost, drie roebels
betaald. De paarden en het vee komen van
gebrek om; vooral in de omstreken van de
Don hebben de boeren veel paarden, ossen
en schapen verloren. Hiorby komt nog de
scheurbuik, die groote verwoestingen aanricht.
Op de Mississippi is een der
stoomketels van de stoomboot „Ohio" ge
sprongen. Vyf matrozen en één passagier zyn
levend verbrand, 5 negers werden gedood en
16 personen ernstig gewond.
Inde afgeloopon maand zjjn 43
Engelsche schepen vergaan en wel 36 zeil
en 7 stoomschepen. Daarby zyn 128 personen
omgekomen.
Verl. Vrijdagavond te halftwaalf
is op een „monlagne russe" te Caen een
wagentje met acht personen uit het spoor en
tegen den grond geslagen. Een meisje van
23 jaar werd verpletterd, vyf andere werden
gekneusd of gekwetst. Twee sprongen er
iatyds uit.
Veertien werklieden en jongens
van de rywielenfabriek van Clément, te Parys,
zyn in hechtenis genomen wegens het stolen
van onderdeelen van machines. De overige
werklieden, ten getale van vierhonderd, trekken
party voor hunno diefachtige kameraden en
hebben het werk gestaakt.
De stoomboot „Gora," van Bremen,
kwam Woensdag te Nieuw-York aan met
2000 passagiers aan boord, waarvan er 130
aan de pokken leden.
De sneltrein van Nieuw -York
naar Chicago, bekend onder don naam van
„Big Four," ontspoorde by het station La
fayette (Indiana), waardoor 6 personen worden
gedood, 2 zwaar en 6 ernstig gewond werden.
Ten gevolge van don hevigen
ysgang op de St.-Laurensrivier en hare zy-
rivieren is het land om Montreal overstroomd.
Hondorden boerderyen zyn verwoest en veel
vee is daarby omgekomen.
JSnord-Zuid-HolIandsche Stoomtramweg-
Maatschappij Haarlem—Leiden.
Opbrengst in
April 1692 1898. Verschil.
Reizigers 8050.16* ƒ10444.16* 2393.97
Goederen784.21 910.52s 132.31*
Te zamen rerr. 8834.39* ƒ11300.68 -f- 2626.2-*
Vorige maanden 17781.57* „19885.29 -f- 2103-71*
Ve v. eed. 1 Jan. ƒ21015.97 ƒ31245.97 -4- 4830.00
Di/ereeu4308.68 2673.28» 1633 29*
Totale o^or. ƒ3 -32.55 ƒ33919.2.>s ^2"96 7CS
Per dag-kilom. 9.127 10.095 0.968
