A°. 1893. (Beze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Tweede Blad. Feuilleton. JJ°. 10180 öonderdas April. LEIDSOH PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden1*10. Franco per post1-40. Afzonderlijke Nommers0.05. PRIJS DER ADVERtólJTfÉf)': r Van 1C rogela f 1.05. Iedere regel meer 1 Grootero letters naar plaatsruimte. Voor lic', ineasseeren buiten de stad worde ƒ0.10 berekend. Leiden, 5 \pril. I Naar en; heden uit Don Haag wordt gemeld, is aldaar het officiéél bericht ontvangen dat het in Tataiang, op de Oostkust van Sumatra, ïffitot een treffen is gekomen tusschen onze troepen en de Aijehsche bende, welke daar onder Njs-Makam rondzwierf, en dat de Neder- landseh-Indischo troepen daarbij °P de Atjehers een succes hebben behaald. De „Amst. Crt." ontving hedenmorgen uit Medan iDeli) het bericht, dat het aantal dooden aan onze zyde bedraagt 5aan de zijde van den vijand 60. De bende werd uiteengeslagen en de vfjand tiok zich terug. Gedurende de maand Maart is ten post kantore te Ydarmond ingelegd tot een bedrag van 2747.24; in het lste kwartaal ƒ0171.80. Terugbetaald in de maand Maart "88.GO; in het lste kwartaal ƒ936.62. In het lste kwartaal werden 28 nieuwe boekjes uitgegeventhans zjjn er 379 te Warmond in omloop. In de heden gehouden openbare vergade ring van den Daad van Stato afd. voor de geschillen van bestuur, werd o. a. behandeld het- beroep van r. Hoogendoorn te Zwam- merdam tegeD de uitspraak tan Oedep Staten van Zuid-Holland, dd. 6 Februari 11., waarbij de aanwijzing tot den dienst bfj de nationale militie van zijn zoon Leendort, loteling van 1893 uit genoemde gemeente, is gehandhaafd. De koninklijke beslissing wordt later mede gedeeld. Ter verkiezing van een lid voor de Tweede Kamer voor het distri t Harlingen werden uitgebracht 2009 stemmen. De vol strekte meerderheid was 1296. Uitgebracht werden op mr. Th. Heemskerk (antirev.) 1281, op den heer A. Bonman (lib.) 883, mr. Treub (rad.) 323, Do Vries 86 en Poutsma 8 stemmen. Er moet dus eene herstemming plaats hebben tusschen de heeren Heemskerk en Bonman. De dames, die in Amsterdam hare op wachting wenscben te maken by H. M. de Koningin Regentes, zullen zich moeten wenden tot mevrouw de douairière Insingor, geboren Van Loon, dame du palais van H. M. te Amsterdam. Tot het gevolg van Hare Majesteiten te Amsterdam zullen belioorenfreule Van de Poll, sur intendante; baronesse Van Ittersum, baronesse Rongors, hofdames; miss Saxton Winter, gouvernante; de grootmeester graaf Schimmelpenninckluitenant-generaal graaf Dumoiicoau, cbel' van hst Militaire Huib; de hofmaarschalk baron Taets van Amerongon, de kamerheer II. baron Taets van Amerongen, en de lste stalmeester van H. M., baron Bentink. Van het Militaire Huis de kolonel jhr. Var. Spengler, adjudantde kapitein ter zee Zeegors Yeeckens, adjudant; kapitein jhr. De Ranitz, adjudant en particulier secretaris; de ritmeestor baron Vaji Sytzama, de lste luitenant graaf Schimmelpenninck, ordonnance- officieren. Gedurende bet verblijf <>P het Loo zullen IIH. MM. vergezellen de dame6 voornoemd, benevens kolonel Van Spengler, adjudant; kapitein jbr. De Ranitz, kamerheer II. baron Taets van Amerongen en do ordonnance- officior graaf Schimmelpenninck. Op hare buitenlandsche reis zullen de Koninginnen vergezellen generaal Dumonceau; kapitein jhr. v. d. Bosch, adjudant, en ridder Uuvssen van Kattendjjke, kamerheer. Tot onderwijzeres op Curafao is benoemd mejuffrouw A. E. Caspersz, te 's-Gravenhage. In verband met de invoering der comp tabiliteitswet in de West-Indische koloniën is door den gouverneur van Suriname uitzending van ambtenaren gevraagd, bekend met do op 1 Januari 1894 in te voeren bepalingen. Op Woensdag 12 April a. s., des na middags te halfvior, zal de Roomsch-Katho- lieken Centraio Kieavereeniging in het district Katwijk in de groote zaal van „Zomerzorg' eene feestelijke vergaderiDg houden tor ner- denking van het gouden jubelfeest der bis schopswijding van Z. H. Leo XIII. Als feest redenaar zal optreden de zeereerw. heer P. De Bruin, prefect van Rolduc. De loden van de Eerste Kamer der Staten Goneraal kwamen hedenmiddag te 12 uren ln de afdeelingen bijoen tot onderzoek van de aanhangige wetsontwerpen. De commissie van rapporteurs uit de Tweede Kamer voor het wetsvoorstel van mr. Van Houten betreffende do onteigening, vergaderde heden. De eerste voorstelling van Van der Linden's opera „Leiden Ontzet!had Zater dag-avond slechts een betrekkelijk gering aantal belangstellenden naar den Parkschouw burg te Amsterdam gelokt; de stalles en loges waren goed bezetparterre, balkon en hoogere sfoien vertoonden eene ongewone leegte. Het „Hbl." verklaart dat het work beter verdiend heeft. Reeds het onderwerp van het libretto boezemt belang in, doch ook de muziek neemt de aandacht van den hoorder in beslag. Ze is de vrucht van ornstigen arbeid van een degelijk musicus, die er mot hart en ziel naar gestreefd heeft een goed werk te leveren en in vele opzichten is h(j zeer gelukkig daarin geslaagd. Na één auditie onmiddellijk een definitief oordeel uit te spreken over een werk van zulk een omvang als „Leiden Ontzet" acht genoemd blad wel wat gedaagd. Het beeft dien avond niet aan toejuichin gen ontbroken; reeds toen Van der Linden in het orkest verschoen, klonken zij hem toe en weldra schetterden fanfares daartusschon. Telkens en telkens werden componist on zangers door het publiek luide gehuldigd, doch het slot van hot dorde bedrijf was ge kozen om den heer Van der Linden eene reeks van kransen te vereeren: een van de Voreeniging tot bevordering der dramatische kunst, een van liet orkest, een van het koor, oen van eenige kunstvrienden, enz. De heer Do Groot, die den heer Van der Linden bij deze gelegenheid hartelijk toesprak, ontving zelf ook een krans als blfjk van waardeering voor hetgeen h(j voor de Nederland6che toon kunst had gedaan. Maandag-avond wordt do nieuwe opera te Utrecht opgevoerd. Naar mon verneemt, bestaat het plan om het gezantschap van de Fransche republiek te 's-Hage te vestigen in eene vaste, voor rekening van het Fransche gouvernement aan te koopen woning, geljjk dit tot dusver reeds het geval is met de Duitscho legatie en zal worden mot de intemunciatuur. Een architect is dezer dagen vanwego hoi ministerie van buitenlandsche zaken te Parijs in Den Haag geweest om over de keuze on den aankoop van een liuis met den Franschen gezant in overleg te trede.i. Zondag- en Maandagavond liebben de Roomsch-Katholieken te Leeuwarden luister rijke Leo'-feesten gehouden in de groote zaal van de „Harmonie", waarbij de heer dr. H. J. A. M. Schaepman beide avonden als feest redenaar optrad, terwfil voor de muziekuit voeringen met orkest, onder directie van den heer J. F. Stoets, kapelmeestor van het lste reg. inf., een keurig programma was gekozen. Aan die uitvoering werkton 100 dames- en heeren-dilettanten mee, en de heeren B. Tiche laar en J. Brenninckmeyer als organist en pianist. De solo-partijen werden uitgevoerd door mej. L. v. SV., sopraan, den heer Louis De Wys, uit Tilburg, tenor, en den heer G. Voesenberg, uit Leeuwarden, bas. Een en ander word afgewisseld door apotheoses. Het stoomschip „Kaiser", van de Oost kust van Afrika naar Rotterdam en Hamburg, vertrok 3 April van Napels; de „Kanzier", van Hamburg en Amsterdam naar do Oost kust van Afrika, is 1 April te Tanga aange komen de „Prins Willem II", van Suriname naar Amsterdam, is 6 April te Havre aange komen; de „Spaarndam", van Nieuw-Vork naar Rotterdam, is 5 April Prawlepoint ge passeerd; de „Soerabaia", van Batavia naar Rotterdam, is 5 April Suez gepasseerd; de Sumatra" vertrok April van Batavia naar Amsterdam. Bil koninkiyk besluit is benoemd tot surnumerair bij don dienst van 's Ryks schat kist S. W. Van der Noordaa, te 's-Gravenhage. Aan W. J. F. P. Lanzing, ontvanger der directe belastingen en accynzen te Joure c. a., op zyn verzoek, uit 's Ryks dienst eervol ontslag verleend, behoudens aanspraak cp pensioen. De lste luit. C. J. Okhnyzen, van het wapen der infanterie van liet leger in Nederl.-Indiè, op zyn verzoek, ontheven van zyne deta- cheering by het leger hier te lande. Benoemd, bij liet wapen der art., by den staf van het wapen, tot magazynmeestec van het artillerie-magazyn „Pantserforten", de kapt. D. Hackstroh, van het 3de reg. vest.- artillerie. W. Van Eek benoemd tot burgemeester der gemeente Zwartsluis, mot toekenning vaiv eervol ontslag als burgemeester dor gemeenten Kuinre en Blankenham. Dr. F. E. Fouquet (sedert 40 jaren gence-:- heer te Maastricht) benoemd tot ridder in de orde van OraDje-Nassau. Pensioen verleend aanE. M. A. v. Deventer, onderwyzer te Wateringen 136P. H. C. Burgersdyk, adjunct-commies ter prov. griffie van Zuid Holland ƒ766; Dr. C. P. Burger, directeur en leeraar aan do Ryks-hoogere burgerschool te Leeuwarden f 2295J. H. Driessen, onderwyzer te Roermond ƒ1100; C. H. Hattinga Raven, adjunct-commies ter prov. griffie van Zuid Holland, ƒ935; mt. J. H. Geertaema, Commissaris der Koningin in Overjjsel, 1055 (met instandhouding der pensioenen hem verleend by kon. besl. vari 28 Juni 1866 en 4 Nov. 1874.) Een Rembrandt en een Dou. i. Evenals de natuurkrachten soms men kan wel zeggen periodiek door buitenge wone gebeurtenissen, door aardbevingen, ge weldige overstroomingen of andere onheilen onze oude moeder aarde bestoken, zoo schynen naar andere wetten ook andoro catastrophes over de menschheid periodiek te moeten los barsten. Wy bedoelen de groote catastrophes der geld- en handelsmarkt, waardoor de be schaafde volken somtyds zeer nadrukkelijk er aan herinnerd worden, dat niet alles goud is, wat blinkt, dat balansen en schuldvorde ringen bet^rieglyk z'Jn, en wissels met de naar meri meent beste onderteekeningen spoedig in waardeloozo papieren kunnen veranderen. Zulk eene geweldige, alle verhoudingen schokkende handcJscrisis was die van het jaar 1656, die in Nederland tallooze faillisse menten ton gevolge had, waaronder ook het zeer betreurenswaardige van den beroemden schilder Rembrandt, die, ten gevolge van borgtochten, welke hy voor bevriende koop lieden had aangegaan, zyn aanzienlyk ver mogen, zyne schöone kunstverzamelingen en zyn statig huis aan do Botermarkt te Amster dam verloor, zoodat de geniale kunstenaar op zyn vyftigste levensjaar geheel verarmde. Intusschen zyn er by al zulke catastrophes door het geluk bevoorrechte personen, die den dans weten te ontspringen. Tot deze gelukkigen behoorde Melchior Yan Knyp en diens zoon Cornelia, die in de Amstelstraat, te Amsterdam, naby de Boter markt, een groot huis bewoonden. Van Knyp en zyn zoon importeerden uit Rusland hennep en vlas. Aai de wyze maatregelen van den scherpzinnigen en voorzichtigen heer Melchior was het te danken, dat de solide firma in den wervelstorm der groote crisis onbeweeglijk bleef staan en geeno verliezen van be- teekenis leed. Cornelis, de eenige zoon en erfgenaam van den ouden ryken beer Melchior, was oen knappe, voornaam uitziende jonge man en sedert eenigen tyd verloofd met Adriana Van Cleef, te Leiden, dochter van eene zeer ryke weduwe. Men was in de maand Mei; hot huweiyk zou in September plaats hebben: zóó was het afgesproken. Vader en zoon zaten op een voormiddag in het kantoor te werken. Eensklaps richtte de vader het hoofd van hot Grootboek op, zette den bril terecht en vroeg bedachtzaam „Zeg eens, Cornelis, heb je er al eens over nagedacht, wat je Adriana op haren verjaai- dag, 2 Juni, wilt gevon?" „Zeker heb ik daarover nagedacht, vader, maar ik ben nog niet tot een vast besluit gekomen", antwoordde de jonge man. „Welnu, geef haar jo portret! Je weet toch dat z\j het vurig wenscht, omdat zy zoo smoorlyk verliefd op je is." „Ja, als het maar niet zoo duur was! Ik sprak er voor geruimen tyd met onzen buur man Rembrandt over; hy verlangt zes en dertig dukaten voor zulk een portret." „Hoho!" lachte de vader. „Het zijn tegen woordig zeer slechte tyden voor de heeren schilders. Nu zal hy het wol goedkooper doenhy zal bly z\jn, als hy ettelijke gul dens kan verdienen. Hy is bankroet; gis teren hebben de commissarissen der boedel kamer den inventaris opgemaakt. Op alles is beslag gelegd; binnenkort moet hy zyn huis verlaten. Zoek hem vandaag nog op, Cor- neüs; je krygt je portret, meesleriyk uitge voerd, nu stellig voor den halven prys." „Gy hebt geiyk, vader! Ja, als meester Rembrandt achttien dukaten verdienen wil, zal hy my voor Adriana schilderen." 's Namiidags tegen drie uren ging Corneiis Van Knyp door de Amstelstraat naar de Botermarkt. Dit marktplein hoot tegenwoordig „Rem- brandtsplein" en het draagt het monument van den grooten kunstenaar, omgeven door een fraai plantsoen. Naby het monument wyst een eenvoudige gedenksteen het huis aan, waarin Rembrandt van 1640 tot 16£6 gowoond heeft. De vele met beslag belegde kunstvoorwer pen in zyn atelier en in zyne woniDg zouden den volgenden dag afgehaald en publiek ver kocht worden. Het was te voorzien, dat by de toenmalige slechte tydsomstandigheden de kostbare voorwerpen op verre na niet naar hunne waarde verkocht zouden worden. Peinzend en met bezorgd gezicht stond de geniale kunstenaar, wiens hoofdhaar reeds sterk vergrysd was, in zijne woonkamer voor een met groot meesterschap geschilderd por tret. Het stelde Saskia, de schoone Friezin, levensgroot voor, zyne vrouw, die de dood hom in 1642 ontrukt had. Ach, hy had de lieve en schoone blondö Saskia zoo oneindig liefgehad Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1893 | | pagina 5