N°. 10158
1>iii>i{!a2: 4 Apiil.
A0.1893.
(Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van ;§on- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
Leiden, 1 April.
Het gevaar voor oogen.
LEIDSCÏÏ
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden por 3 maandon1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 rogels ƒ1.05. Iedere regel meer 0,17$.
Grootero lettors naar plaatsruimte- Voor het
incasseeren buiten do stad wordt /0.10 berekend.
„Codex Leidonsis 399,1" is de hoofd
titel van e9n te Kopenhagon verschenen
werk, dat zeker in Nederland, bovenal te Lei
den, grooto belangstelling zal vinden.
Deze Codex, eigendom der Leidscbe univer
siteit, was reeds lang bekend. Naar men
meent, is hjj geschreven in het midden der
12de eeuw. Het is een zeer schoon manus
cript. Men vermoedde dat deze Codex aan-
teekeningen op de Elementa Euclidis bevatte
en het van groot wetenschappelijk belang
zou zyn, zulke tot nog toe onbekende com
mentaren met betrekking tot Euclides te
leeren kennen. Verschillende arabologon heb
ben daarom zicb er mede beziggehouden,
doch tevergeefs. Daartoe werd niet slechts
kennis van het Arabisch, maar ook historisch-
mathematische kennis vereischt, en dan nog
moest het een zeer zware arbeid zfln, omdat
de Codex een unicum is en men hem dus
met niets kon vergelijken. Dientengevolge
bleef de Codex te Leidon zonder te worden
gepubliceerd.
Intusschen heeft dr. M. J. De Goeje, als eerste
araboloog onzer dagen gewaardeerd, zich voor
de uitgave van dat unicum geïnteresseerd;
door zijne tusschonkomst is de Codex te
leen gegeven aan de Koninklijke Nationale
Bibliotheek te Kopenhagen, en daar heeft dr.
R. O. Besthorn, als araboloog, en met hem
dr. J. L. Hoiberg als historisch mathematicus,
het werk thans gelukkig volbracht.
Het net gedrukte boek bevat de zes eerste
boeken van Euclides in de oudste Arabische
vertaling (van ongeveer het jaar SCO) en
commentaren van Al Narizi met eene menigte
aanteekeningen, deels in hot Arabisch, deels
en meest in het Grieksch.
Behalve aanteexeningen van Heron, bevat
de genoemde Codex in de inleiding ook com
mentaren van Simplicius (uit de 6de eeuw),
De thans uitgegeven oudste Arabische ver
taling van de zes eerste boekon der Elementa
van Euclidis beslaat in manuscript 162 dicht
geschreven bladzijden.
B(j hetgeen Simplicius aangeeft ter ver
klaring der inleiding van Euclides op hot
eerste boek der Elementa dient nog te worden
opgemerkt, dat de commentaar op de eerste
22 definition is verloren gogaan, doordien er
eenige bladen ontbreken.
By de door het departement van kolo
niën te Amsterdam gehouden aanbesteding
was minste inschrijver voer 37,000 M. grijs
voeringkatoende Leidsche Katoenmaat
schappij, voor f9583.
Beroepen is b(j do Ned.-Herv. gem. te
Schermerhorn de heer H. J. Hellema, cand.
te Leiden.
Benoemd is tot onderwijzer te Wildervank
de heer A. Suurmeyer, te Noordwijkerhout.
Beroepen is te Vlaardingends. IJ.
Bootsma te Zoetermeer en Zegwaard.
Hot kader onderofficieren en korporaals
te 's-Gvavenhage was deze week opgeroepen
(gecommandeerd) om aan den nieuw opge
treden majoor der artillerie-schutterij te wor
den voorgesteld. Allen waren tegenwoordig.
Namens de Koningin-Regentes heeft de
minister van koloniën aan het Kol. Militair
Invalidenhuis op Bronbeek ten geschenke
gegeven: lo. do overblijfselen van het gedeel
telijk vernieuwde vaandel van het 13de bat.
inf. van het Indisch leger, en- 2o. het vaandel
met foedraal van het ontbonden legioen van
Pangeran Adipati trio „Pakoe Alam" met de
daarbij behoorende oorkonden.
De heer Tak van Poortvliet, minister
van binnenlandsche zaken, heeft de residentie
verlaten om zich voor korten tijd naar het
buitenland te begeven.
Bij den gemeenteraad van Delft is in
gekomen een adres van de heeren Ribbink,
Van Bork en Co., verzoekende voor 30 jaren
de uitsluitende vergunning tot aanleg en
exploitatie te Delft van voor het publiek be
stemde tolephoongeleidingen, op gelijke voor
waarden als te Leiden of's-Bosch, doch tegen
een maximum jaarlijkschen abonnementsprijs
van 40 gulden van iedere aansluiting, door
hen te heffen.
De jongste aflevering van het „Ree.
Militair" bevat niet minder dan 192 besluiten,
aanschrijvingen, beschikkingen, enz., die in
1892 buiten working gesteld z\jn, zijn komen
te vervallen of hun nut hebben verloren.
Het stoomschip „Batavia" airiveerde 31
Maart van Rotterdam te Batavia; de „Bromo",
van Batavia naar Rotterdam, passeerde 31
Maart Gibraltar; de „Dubbeldam", van Amster
dam naar Niouw-York, is 31 Maart Prawle-
point gepasseerd; de „Sarpedon", van Araster
dam naar Batavia, passeerde 31 Maart Port-
Said; do „Schiedam", van Rotterdam, arri
veerde 31 Maart te Nieuw-York.
Gemengd Nieuws.
De bloembollen velden van Leiden
tot Haarlem staan thans in vollen bloei.
Tu8schen Haarlem en Zandpoort spoort men
dwars door de hyacinten. Bijzonder fraai is
het uitzicht uit de groote zaal van het bekende
„Duinlust", bij Zandpoort. Het is thans te
hopen dat het fraaie weder nog eenige dagen
blijft aanhouden en velen op de feestdagen
tot een tochtje uitlokt, omdat het afsnijden
spoedig begint.
Men meldt uit Rijnsburg: De
maand Maart gaf zooveel 6choone dagen voor
den veldarbeid, dat nu reeds de meeste uien
uitgezaaid zijn en men allerwegen met het
poten der vroege aardappelen druk bezig is.
Dat het bouw- en tuinland, onder zulke
gunstige omstandigheden bewerkt, hoop geeft
op groote uitkomsten, is duidelijk.
De krokussen, waarnaar meer vraag komt,
staan reeds in vollen bloei, en van de tulpen
begint hier en daar eene enkele hare schoone
kleuren te vertoonon; over 14 dagen kan alles
in vollen bloei zjjn. De ingezouten bloemkool
is grootendeels voor goede prijzen opgeruimd,
en sedert jaren heeft men hier de bergplaatsen
daarvan zoo leeg niet gezienhet is te hopen
dat de inzouters hunne gezamenlijke belangen
begrijpen zullen, en nu niet, door overvloedige
verbouwing van dit product, de met moeite
bedongen prijzen weer tot het minimum of
daarbeneden terugbrengen.
Op den huize „Denneheuve 1", t e
Bloemendaal, behoorende aan den heer J. C.
Teding van Berkhout, brak een boschbrand
uit Ongeveer 50 vierk. meter bosch verbrandde.
Gisteravond, te half twaalf, ont
stond te Amsterdam door onbekende oorzaak
een felle binnenbrand in het achterhuis van
de tapperij O.-Z.-Voorburgwal 220. Met 1
vechtkraan werd het vuur gebluscht.
Om negen uren eergisteravond
werd door de politie te Rotterdam zwaar geboeid
naar het huis van bewaring aan de Korte
Hoogstraat gebracht een Duitscher. Deze
vreemdeling was gisternamiddag, als zonder
middel van bestaan zijnde, met nog een man,
die in dezelfde omstandigheden verkeerde,
onder geleide van twee agenten-brigadier op
transport gesteld, om uit het ryk te worden
verwijderd. Omstreeks halfdrie van het Station
Beurs te Rotterdam vertrokken, wist deze
Duitschor de aandacht van zijne geleiders af
te leidon en nabij LJselmonde uit den met
volle vaart rijdenden trein te springen. Hij
ontkwam ongedeerd, doch werd later onder
die gemeente door een rijksveldwachter, dien
men met het voorgevallene in kennis stelde,
opgespoord, aangehouden en naar Rotterdam
terug getransporteerd. De opnieuw aange
houdene wil niet naar zijn vaderland terug-
keeren, waar hij, naar men met grond meent,
iets op zijn kerfstok heeft. (N. R. C
Een leerling der H. B.-S. te Gro
ningen is Woensdagavond op zeer noodlottige
w\jze om het leven gekomen. Bezig zijnde
in zijne kamer iets op te hangen, plaatste
hy twee stoelen op elkaar. Bij het kantelen
er van, viel de jongeling met een der slapen
op den bant van een ledikant, waarvan het
ijzer in zijn hoofd drong. De ongelukkige werd
levenloos door de huisgenooten gevonden.
Het Openbaar Ministerie b-fi het
kantongerecht te Roermond heeft eene boete
van f 300 of 60 dagen hechtenis geëischt
tegen een inwoner, die de tandheelkunde
onbevoegd heeft uitgeoefend. De man heeft
wol theoretisch, doch niet practisch het examen
als tandmeester afgelegd.
Vanwege de Friosche Volkspartij
zal te Drachten eene grooto meeting in de
open lucht op 1 Mei worden gehouden. De
burgemeester heeft, naar men verneemt, even
als verleden jaar, ook vergunning gegeven,
daarbij met ontbloote vaandels en met muziek
op te komen.
Gistermorgen te halfzes iste
Baarn do villa van den heer P. Schaap, ge
legen hoek Nieuw-Baarnstraat en Molmlaan,
afgebrand. De oorzaak van den brand is
onbekend. Alles was verzekerd.
Een groote brand heeft gewoed
in de buurtschap „Lobvink", onder Epe. Men
wil dat door kinderen, die oen zoogenaamd
Paaschvuurtje maakten bij eene schuur, op
eenigen afstand van andere gebouwen, het
onheil ontstaan is. De vlam sloeg over naar
eene nabestaande groote mijt ongedorschte
rogge, eene massa steenkolen daarnaast vatte
vuur en toen kon men de kapitale boeren
woning en bouwschuur, niettegenstaande alle
moeite, niet vrijhouden. Men had tyd om het
vee en een gedeelte van den inboedel te redden.
De gebouwen waren verzekerd.
Het O. M. bij de rechtbank te Arn
hem heeft tegen een inwoner van Oud-Zeve
naar wegens het omkoopen van kiezers bij
de laatste stemming en herstemming voor
een lid van de Prov. Staten aldaar, twee
boeten geëischt van 20 en ontzetting van
alle burgerlijke rechten gedurende den tijd
van vijf jaren.
Er wordt nu reeds geraamd, zegt
„De Kampioen," dat 50,000 menschen den
kamp om bet Wereldkampioenschap te Chicago
zullen komen bijwonen, en dat er op eene
ontvangst van ƒ70,000 kan gerekend worden.
i.)
i.
Aan het station der Duitsche industriestad
K. heerschte eene buitengewone drukte van
kinderen, die alle wachtkamers, het perron
en zelfs de vestibules en trappen bezet had
den. Ofschoon het een werkdag was, bewogen
zich tusschen deze talrijke kinderen ook vol
wassenen in feestgewaad, meest meisjes en
vrouwen, doch ook eenige mannen uit alle
standen. Het gold oen eigenaardig feest, dat
telken jare plaats had on in een uitstapje
naar het naburige Waldberg, dat drie stations
van K. verwijderd lag, bestond.
Vóór eene reeks van jaren had een goede
oude heer, een kindervriend, een niet onaan
zienlijk kapitaal gelegateerd, van welks rente
al de schoolkinderen der stad elk jaar met
een extra trein een uitstapje naar het station
Waldberg, de geboorteplaats van den erflater,
moesten maken. Daar bevond zich in de nabij
heid van het station een beukenwoud, waar
de kinderen, alsmede hunne bloedverwanten,
die aan het uitstapje wilden deelnomen, ont
haald werdenhierna werden door de jeugd
spelen uitgevoerd en werd op den erflater
eene gedachtenisrede gehouden, welker inhoud
eveneens by testament, voorgeschreven was;
vervolgons werden des namiddags koffie en
koek gepresenteerd en tegen vijf uren had
met denzelfden trein de terugreis plaat6. Het
reisje was een vreugdefeest voor de kleinen
en daardoor ook voor hunne ouders. Dagen
lang vóór en na het feest sprak men er over.
Luid geroep der stationsbeambten en signa
len met de handklok vermaanden de op
het perron zich verdringenden tot voorzich
tigheid. De lange extra-trein reed vóór en in
een oogwenk werd hij door de kinderen be
stormd. De onderwijzers en onderwijzeressen
konden ternauwernood de orde handhaven
en alle coupés waren in een ommezien stamp
vol. Voor de reis van nauwelijks een halfuur
stelde men zich desnoods met eene staan
plaats tevreden.
Nauwkeurig werd nagegaan, of alle deuren
gesloten waren, opdat deze onderweg niet
opensprongen. Eenige coupés waren vrijge
houden voor volwassenen, voor de bloedver
wanten der kleinen, terwijl de onderwijzers
en onderwijzeressen bij hunne leerlingen
plaats namen en nu nog voor de deuren
stenden, om aan eventueele laatkomers hunne
plaatsen aan te wijzen.
„Juffrouw Agnes juffrouw Agnesl"
riepen de kleine meisjes van acht tot tien
jaren uit eene wagenafdeeliDg. „Kom by ons,
wii hebben eene mooie plaats voor ui"
„Wacht maar", zeide het ruim twintig
jarige meisje; „dringt niet zoo naar het ven
ster, opdat niemand van jullie er uitvalt. Ik
moet nog voor iets zorgen."
De bruine oogen der jonge onderwijzeres
schenen op het perron iets te zoeken. Eens
klaps ging zy naar een man, die dicht by de
signaalklok stond en met een somber gezicht
de vroolyke drukte gadesloeg.
„Ga je niet mee, Frans?"
Do aangesprokene zag op en een ironische
glimlach krulde zijne lippen.
„Wat verschaft mij de eer, juffrouw?"
zeide hij. „Wees voorzichtig! Gy zult uvoor
al deze achtenswaardige menschen blameeren
en misschien uwe kostbare positie in gevaar
brengen. Gij weet dat ik een uitgestootene
ben. Gfi waart immers zelve zoo vriendelijk
het mij eergisteren te schrijven."
„Frans", zeide do onderwijzeres, „waarom
ben je zoo hard tegen my? Hoe kun je mij
zoo verkeerd begrijpen! Ik heb je eenige
waarschuwende woorden geschreven, waartoe
ik mij verplicht rekende. Je hebt een strijd
aangebonden, welke niet ten uitvoer kan
worden gebracht, en ik wilde je slechts waar
schuwen. Het is niet bij my opgekomen te
beweren dat je uitgestooten bent. Zoo ik in
mijn schrijven woorden heb gebezigd, welke
je gevoelens kwetsen, vergeef my dan, want
ik deed het met de beste bedoeling!"
Frans lachte gedwongen en zeide dan:
„Dat zeggen allen. Het is merkwaardig,
welk een belang de menschen in mij stellen
Ik wilde wel, dat z\j zich ook zoo interes
seerden voor wat rechtvaardig en billijk is.
Merkwaardig, dat gij ook van myne gevoe
ligheid spreekt. Omdat ik mijn recht wil,
geld ik voor gevoelig. Maar ik ben geene
slavenziel, ik zal voor myn recht myn leven
wagen. Dat is geene phrase van mij, zooals
je wel weet. Ik zal voortgaan mot strijden,
ook al zou het mijn loven kosten."
„Je vergeet", zeide Agnes ernstig, „dat je
met je stijfhoofdigheid veel menschen, die
het goed met je meeneD, verdriet aandoet;
dat je vrienden, die je gehad hebt, van je
vervreemd zijn."
„Ja, ja", zeide Frans bitter; „ik heb ze
leeren kennen, deze vrienden in den noodl
Zij zijn nooit mijne vrienden geweest. Ik heb
slechts één vriend."
(Wordt vervolgd.)
