LEIDSC1
DAGBLAD.
N'. 10153
Maandag 27 3Iaai't.
A\ 1833.
Qeze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering :§s
ros gon- en feestdagen, uitgegeven.
Vierde Bied
Intercommunaal Telephoon-verkeer.
Leiden, 25 Maart.
Feuilleton.
Zwak en tocli sterk.
TBJJM DJLZJBR COURANT
fow Lddm par I
AiaoMUrigk* loauun,.
7» 1 1.10.
lm.
o.M.
PRIJS DER AD VERTEN TIEN
tu 1—1 regal* fl.OI. Iadara regal naar f 0.1TJ.
Qrootare latten aaar plaatsruimte. Toor het
iocaaaeeren buiten da stad wordt ƒ0.05 berekend.
Deze week werd b\j geabonneerden op het
felephoonnet en b\j andore ingezetenen in
onze en omliggende gemeenten oene circu
laire bezorgd, welke beoogt dat eene totale
opbrengst van zeshonderd gulden per jaar
gedurende tien achtereenvolgende jaren aan
seinkosten wordt gegarandeerd voor het geval
dat liet net te Leiden aan het net der be
staande intercommunale verbindingen wordt
aangesloten. Die intercommunalo verbindingen
♦tellen thans onderlinge telephonische ge
meenschap daar tusschen de plaatsen Amster
dam, Rotterdam, Den Haag, Haarlem, Utrecht,
Arnhem, Groningen, Amersfoort, Schiedam,
Maassluis, Baarn, Hilversum, Zaandam, Zand-
voort, Dordrecht, Bussum en Vlaardingen.
Naar aanleiding van den inhoud dier circu
laire en misschien als welkome toelichting
voor velen onzer lezers, herinneren er aan
dat wy vroeger in onze kolommen reeds aan
toonden hoe de Nedorlandsche Bell-Telephoon-
Maatscbappy door hare overdreven onbiliyke
eischen de aansluiting van onze gemeente uit
een finantieel oogpunt onmogelijk maakte.
In het kort willen wy nu nog melding maken
van de ferme houding van ons gemeente
bestuur in deze zaak, van de gewaardeerde
hulp van onze Kamer van Koophandel, die
zich met een adres tot den Minister van
Waterstaat, Handel en Nijverheid wendde, en
ten laatste zeker niet het minst van de wyze,
waarop de oxploitante van het net alhier,
de firma Ribbink, Van Bork Co., door hare
weigering aan die eischen toe te geven en
door haar verzoek om tusschenkomst der Re
geering ten einde de Bell-Maatschappy tot rede
te brengen, er voor heeft gezorgd door billyke
exploitatie van intercommunaal verkeer de
belangen harer geabonneerden te behartigen.
Dank zy deze samenwerking, nog versterkt
door die van vele andere plaatsen in den
lande, werd aan de Ned. Bell-Telephoon-
Maatschappy van Regeeringswege de ver
plichting opgelegd indien oene zekere opbrengst
wordt gegarandeerd (te Leiden o. a. ƒ600 per
jaar) op last der Regeering zulk eene plaats
aan te 6luiten. Een gevolg hiervan is dat te
Leiden, behalvo het overal geldend tarief van
0.60 per drie minuten spreken, voor abon
nement op stedeiyk net en intercommunaal
verkeer vermoedelyk slechts f 45. per jaar zal
worden betaald, terwyi hiervoor te Amster
dam 128, te Rotterdam en in Den Haag
f 130 wordt geheven.
Na mededeeling van het bovenstaande
hopen wy dat de ingezetenen door zich op
het intercommunaal verkeer te abonneeren,
zullen bewyzen dat dit verkeer ook hier
wordt op prys gesteld, Leiden zeker niet by
andere gemeenten wil achterstaan, en dat de
firma Ribbink, Van Bork en Co. in haar
streven om onze stad op billyke wyze aan
te sluiten, steun verdient.
Leed doet het ons dat de exploiteerende
firma wèl verplicht zal zyn het bedrag van
600 te garandeeren, doch dat zy zelve de
aan te leggen intercommunale geleiding niet
in exploitatie zal krygen.
Biliyk zou het zyn dat hy, die de opbrengst
garandeert, ook exploiteert. Wy spreken daarom
gaarne den wensch uit dat ook deze zaak later
boter in het belang van de concessionnarissen
alhier zal worden geregeld, daar wy hot van
belang achten voor onze gemeentenaren dat
die exploitatie in handen der firma, die garan
deert, overgaat.
De voordeelen van de bedoelde intercom
munale verbinding springen dadelyk in het oog.
Veilig mag men stellen dat by telegraphiscbe
correspondentie twee uren noodig zyn eer men
by zich thuis antwoord op een van daar ver
zonden telegram ontvangt. De te betalen sein
kosten bedragen dan totaal vyftig cents. Het
aantal woorden, waarvan men zich voor die
vyftig cents mag bedienen, bedraagt tien voor
vraag en tien voor antwoord. Trekt men van
die 10 woorden af het aantal dat reeds vor-
bruikt wordt voor adres en onderteekening,
dan mogen wy veilig zeggen dat voor genoemd
bedrag in twee uren tyd zes nuttige woorden
heen en zes terug worden geleverd.
By telephoon-correspondentie kan men voor
geiyk bedrag gedurende drie minuten vryoiyk
vragen en antwoorden zoo dikwyls men wil.
Slechts drie minuten verloopen in plaat6 van
twee uren. Nu hebben wy ons door eene
proef overtuigd dat men bedaard sprekend
het gemakkelijk tot 130 woorden per minuut
brengt, dus driemaal 130 390 woorden in
drie minuten telephonisch, tegenover twaalf
in twee uren voor gelyk bedrag per telegraaf
Is hier nog wel verdero toelichting noodig?
Om zich o. a. een denkbeeld te kunnen
vormen, hoe lang 3 minuten duren, neme men
een horloge ter hand en herleze dit geheele
artikel. Men zal zien, dat men het, zonder
snel te lezenook in 3 minuten volbrengt!
Wy twyfelen er niet aan of het te garan
deeren bedrag zal door de ingezetenen alhier
van de firma Ribbink, Van Bork en Co. wor
den overgenomen. Zy toch handelde alleen
in 't belang harer geabonneerden; zy heeft
geen persooniyk belang by intercommunale
verbinding van Leiden; van haar mogen wy
niet verlangen dat zy zonder vrywaring de
verlangde garantie verstrekt.
Heden ie aan de universiteit alhier de heer
W. Th. M. Weebers, geboren te Leiden, be
vorderd tot doctor in de geneeskunde, na
verdediging van een academisch proefschrift,
get.: „Over puerporaal-psychosen."
Aan dezelfde universiteit is het candidaats-
examen in do rechten met goeden uitslag
afgelegd door den heer F. L. Wittenrood Jr.
Onder presidium van den heer Regt
werd te Waddingsveen eene vry goed be
zochte vergadering gehouden van belangstel
lende ingezetenen, om te beslissen of men
zich by de Vereeniging Volksonderwys" zou
aansluiten of dat men eene geheel zelfstandige
vereeniging zou vormen. Na eene geanimeerde
discussie, waarby de voor- en nadeelen eener
aansluiting rijpelyk en ernstig werden over
wogen, besloot eindelijk de meerderheid der
aanwezigen eene zelfstandige vereeniging te
organiseeren. Deze zal den naam dragen van
„Plaatselijk Volksonderwijs" en door het oprich
ten van bibliotheken, hot geven van school
feesten en het houden van volkslezingen de
zaak van 't openbaar onderwijs aldaar krach
tig steunen. Tot bestuursleden werden de
heeren Regt en Veenstra, als hoofden der
boide openbare scholen, permanent verkozen,
terwijl hun drie leden, de heeren Van der
Torren, Laurusse en Van der Hee, werden
toegevoegd. Staande do vergadering werd een
reglement ontworpen en goedgekeurd. De
Vereeniging bestaat op dit oogenblik uit een
veertigtal leden, welk aantal vermoedelyk
zeer zal toenemen.
Ger. Kerken. Drietal te Leeuwarden
(alphabotisch)J. H. Feringa, te De Klundert;
J. J. Impeta, te Alfen aan den Ryn, en
R. J. W. Rudolph, te Leiden.
Op het drietal voor Oostburg komt voor
de heer J. Koning J.Wzn., cand. te Leiderdorp.
De groote koopmansbeurs en de koren
beurs te Amsterdam zullen op 31 Maart e. k.
(Goeden Vry dag) gesloten zyn.
II. M. de Koningin-Regentes hoeft ƒ25
doen toekomen aan T. Boskma, te Rinsuma-
geest (Fr.), die by oen brand alles verloor.
De minister van justitie maakt bekend
dat Gerhard Eugen Strootmann, koopman,
geboren te Sunderbauer, gemeente Recke
(Pruisen), wonende te Heerenveen, gemeente
Schoterland, nalatig is gebleven om binnen
den by artikel 9 der wet van den 28bten
Juli 1850 (Stsbl. No. 44) gestelden termyn
de hem krachtens do wet van 11 Aug. 1892
(Stsbl. No. 192) verleende brieven van natura
lisatie aan bet bestuur zijner woonplaats te
vertoonen, onder aflegging der verklaring, dat
hy de naturalisatie aanneemt; en dat die
naturalisatie dus krachtens eerstgemelde wet
is vervallen.
De Sts.-Ct." bevat een koninkiyk besluit
van den 17den Maart 1893, houdende machti
ging tot uitgifte en beleening van f 12,000,000
in schatkistbiljetten volgens de wet van 4
April 1870 (Stsbl. No. 62).
Evenals dit reeds plaats heeft by do
infanterie, zullen voortaan by de cavalerie
eenige wachtmeesters éón per eskadron
worden bestemd om, zoo noodig, de plaats
van een luitenant te vervullen.
Zy zullen al6 zoodanig eene soldy-verhooging
genieten van f 0.25 per dag, en by mobilisatie
van het leger den titulairen rang van opper
wachtmeester verkrijgen.
De mails uit Oost Indië per Neder -
landschen dienst (via Genua) en per Engel-
schen dienst (via Brindisi) worden voortaan
niet meer over Antwerpen ontvangen, doch
zullen over Duitschland ons land binnenkomen.
By koninkiyk besluit is door Ch. H. Ali
Cohen, te Groningen, benoemd tot inspecteur
voor het Geneeskundig Staatstoezicht voor
Friesland en Groningen.
De l6te luit. P. J. Van der Meer, van het
corps torpedisten, voor den tyd van drie jaren
gedetacheerd by do landmacht in West-Indié.
Mr. H. F. Hesselink van Suchtelen, met
ingang van 1 April a. s., benoemd tot burge
meester der gemeente Wageningen, met ge
lijktijdige toekeining van eervol ontslag als
burgemeester der gemeente Groenloo.
Benoemd tot secretaris van hethoofdcomitó
der Nederlandsche vereeniging tot het ver-
leenen van hulp aan zieke en gewonde krygs-
lieden in tyd van oorlog, de gep. majoor van
het Oost-Indische leger W. J. Vervloet.
Ingovolge de wet betreffende de pensioenen
der weduwen en weezen van burgerlijke ambte
naren, een pensioen verleend van 195 aan
J. M. Luyken Glashorst, dochter uit het
huwelijk van wyien mr. F. D. F. Luyken
Glashorst, laatsteiyk officier van justitie by
de arr.-rechtbank te Zutfen, met wyienA M.
Diemont.
18.)
„Myn zoon", viel de grijze Uri in, „de
Treemdeling spreekt als een meesier in Israel.
Leen hem uw oor en laat hg voordragen
zgne aangelegenheid. Dan zal beslissen ons
geweten, wat recht is en wat onrecht. Spreek,
Christen 1"
Jensen verhaalde nu alles en verzocht ten
slotte meneer Levi om zyne tusschenkomst.
Hij, Jensen, twijfelde niet of hom zouden-de
middelen daartoe ten dienste staan.
„Wat gij zeidet", antwoordde de makelaar,
heb ik reeds lang geweten en gevreesd, dat
het zoo komen zou. Daar meneer Slichting
zich met dien duivel, met Horny, heeft inge
laten, mag hjj ook met hem varen tor helle.
Heb ik toch geen lust mee in den afgrond
te dalen, om mij mogelijkerwijs ook te bran
den. Mag hg heipon zichzelven!"
„Myn zoon", zei de patiiarch, „gij vergeet
dat gy een Jood zytBedenk ook wat gy
uw God schuldig zyt. Toonen wy der wereld,
die ons haat en minacht, dat er ook waar
achtige Israëlieten zyn, zonen van den
Vader aller menschen, die daar heetbarm
hartig en genadig en groot in liefde en trouw.
Kunnen wy helpen, zoo zullen wy ook hel
pen, en al6 wy niet willen helpen, dan is
dat zonde!"
„Heb ik toch geen lust tusschenbeide te
komen, vader, waar men my smadeiyk is
voorbijgegaan."
„Doet gy het niet van harte, myn zoon
Joel, zoo doe het uit schranderheid! Wel,gy
doet het ook van harte. Ik ken ui"
„Wat meent gy schranderheid, vader?"
„Wel, zyn wy dan niet zeiven sterk ge
ïnteresseerd in rogge? Kan het ons dan die
nen, als meneer Slichting verliest het hoofd
en de prijzen naar beneden gooit? De markt
zal over den kop gaan. Hebt gy dat be
dacht? Bedenk u en nogmaals zeg ik, be
denk u, Joel!"
„Nu, ik bedenk het, vader 1 Ik zal uwe
woorden ook ter harte nemenJa, wacht
nog eenige oogenblikken.Nu ja, wy
zullen zien wat ons to doen staatWilt
u nog eei. kwartier blyven, meneer Jensen?
Vader, spreek gy zoolang met meneer Jensen
en geef hem ook te drinken. Heeft hy toch
gehad een moeilyken weg en ook veel op
winding by ons."
Toen Adam met den ouden heer alleen
was, reikte hy hem bewogen de hand en zeide
„God vergelde het u, edele mant"
„Gy hebt niet te danken", antwoordde
de oude hoer. „Wy hebben ingeleid eene
zaak. Nu ja, eene zaakMoge God het ons
vergeven! De Sabbath is geschonden, maar
de markt blyft staan en Joachim Slichting
zal niet wankelen. Groet den ouden heer en
zeg hem, dat hy niet vertwyfele. Alles zal
worden goed 1 En als hy u versta my
recht waardeert, nog veel beter. Hy moet
uwe waarde erkennen. De Verbonds God
zegeno u van nu tot in eeuwigheid 1"
Ofschoon Jensen do bedoeling van den
ouden heer maar ten halve begreep, dankte
hy hem toch bewogen.
Inmiddels was Joel Levi weer binnengeko
men en legde een blad op de tafel, welks
inhoud by zyn vader en Jensen verzocht
te lezen.
Het geschrift hield in, dat de makelaar
Levi op zich nam, om, met zyne daarin ge
noemde vrienden, te zorgen voordekking van
alle door de firma Joachim Slichting voor gele
verde ladingen rogge afgegeven accepten,
waartegen de laatste die rogge in pand gaf
en zich verplichtte, om ze niet te verkoopen
dan met toestemming van eerstgenoemde.
De oude knikte toestemmend en de make
laar zeide:
„Ziezoo, meneer Jensen, neem nu de
schriftuur mee en vertrek! Uw patroon zal
zonder zorgen zyn, zoodra hy haar heeft ge
lezen. Maar hy moet nog oen beetje zweeten.
Gy moogt hem de overeenkomst niet laten
zien vóór Zondag-morgen, op welken daghy
gedatoerd is. Wy willen niet breken den
Sabbatb, zoodat het voor altyd op het papier
staat.Wet is wet en blyft wetStraf
moet or zyn. Beloof my, meneer Jensen, dat
gy naar myn wensch zult handelen. Het
spyt my voor meneer SlichtiDg, maar het
mag niet anders. Voortaan zal hy wel geene
domheden meer uithalen. Horny kan hy den
schop geven."
„Maar de provisie, meneer Levi?" vroeg
Jensen.
„Wy willen geene verdere zaak doen op
Sabbath 1 Wees maar niet bang! Wy en onze
vrienden zullen wel tot ons recht komen.
Zyn wy toch Joden, die niets doen om
niet. En nu, ga mot God! Het is laat ge
worden. Vader en ik moeten nog een boet
psalm bidden. Drink uw glas uit! En hoor
eensSlichting zal u dankbaar zyn. Ik zal het
hem wel inpeperen. Adieu!"
Wordt vervolgd
