N°. 10109
"Vrijdag 3 Februari.
A0.1893.
<Qeze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§on- en (feestdagen, uitgegeven.
Dit noinmer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 2 Februari.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJ8 DEZER COURANT:
Toor Lelden per S maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.06.
PBIJB DEK ADVEKTENTIÊN:
Tan 16 regelt ƒ1.06. Iedere regel meer ƒ0.171.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor bet
tnoasseeron bniten de etad wordt ƒ0.06 berekend.
De heer G. Dahne, Saksisch artillerie-officier,
hield gisteravond in den Foyer der Gehoorzaal,
voor een talrijk publiek, w. o. vele studenten
en enkele hoogleeraren, de eerste van zijne
aangekondigde populair-wetenschappelijke
voordrachten.
De groote reeks van schitterende proeven,
welke herhaaldelijk werden toegejuicht, werd
geopend door zink, cadmium en zelfs een ge
wone breinaald door een sterken electrischen
stroom, onder het ontstaan van prachtige
kleuren en een schitterenden vonkenregen, te
laten verbranden. Het verdere gedeelte van
den avond werd by na uitsluiter:d aan polari
satie besteed.
De heer Dahne lichtte telkens met eene
kleine, duidelijke voordracht in zijne landstaal
de proeven over polarisatie toe.
Hij toonde ons in deze reeks van proeven,
hoe men het suikergehalte van eene vloeistof
kan bepalen, hoe men de echtheid van kris
tallen, o. a. amatist kan zien.
"We zagen de schoonste kleuren, in het
geprojecteerde beeld van een salicylzuur kristal
in gepolariseerd licht en van een vlinder
nadat we den te voren in gewoon licht hadden
aanschouwd.
De heer Dahne eindigde de even aangename
als leerrijke byeenkon st met ons üe fontaines
lumineusos te laten zien, welke voor het eerst
gedurende de Parijsche tentoonstelling en
later met het bezoek van den Duitschen Keizer
te Amsterdam zooveel opgang maakten wegens
hare fantastische verlichting.
Evenals reeds onderscheiden land- en
stadgenooten het eere vice-presidentschap is
aangeboden geworden voor godgeleerde en vele
andere congressen, welke bij gelegenheid der
wereldtentoonstelling te Chicago zullen wor
den gehouden, heeft thans ook onze stadge
noot de hoogleeraar dr. Jan Ten Brink, uit
Washington eene uitnoodiging ontvangen om
op te treden als eere-vicevoorzitter voor het
aldaar te organiseeren congres voor „Hooger
Onderwijs."
Wij vreezen dat op de meeste, zoo niet op
al die invitaties eene beleefde dankbe
tuiging voor do toegedachte onderscheiding
zal volgen, indien er zelfs wat ook niet on
mogelijk kan geacht worden wel op geant
woord zal worden.
Aan Zijne Excellentie den Minister van
Marine is het volgende adres ingediend
Geven met verschuldigden eerbied te kennen
de ondergeteekenden A. E. Van Kempen,
wonende te Leiden, en J. A. Wormser, wo
nende te Amsterdam, in hunne betrekkingen
als voorzitter en secretaris der Vereeniging
van Nederland8che Patroons „Boaz" en der
halve namens de voornoemde vereeniging:
Dat zfi met belangstelling vernomen heb
ben, dat op voorstel van Uwe Excellentie onder
goedkeuring der beide Kamers der Staton-
Generaal door onze Regeenng besloten is tot
den aanbouw van drie schepen van belang
rijke waarde.
Dat met het oog op den grooten werknood,
die in Nederland heerscht. het als een voor
recht zou worden beschouwd wanneer Uwe
Excellentie kon besluiten die schepen, waar
door zeer vele Nederlanders werk zouden
vinden, in ons Vaderland te doen aanmaken.
Genoemde Vereeniging van Nederlandsche
Patroons, die reeds ruim twaalfhonderd leden
telt, zou daarin een nieuw bewijs zien dat de
belangen der Nederlandsche industrie door onze
Regeering en inzonderheid door Uwe Excel
lentie krachtig worden voorgestaan.
Onze vereeniging is overtuigd dat niets meer
in staat is om de socialistische bewegingen
in onzen tjjd te bedwingen dan nuttige werk
verschaffing.
Zy vleit zich daarom met de hoop dat een
zoo belan Tijk Nederlandsch werk ook aan
onze Nederlandsche industrie zal mogen ten
goede komen en veroorlooft zich daarom de
vrijheid om de overweging dezer zaak, met
bescheidenen, maar ernstigen aandrang in de
Vaderlandsliefde Uwer Excellentie krachtig te
mogen aanbevelen.
't Welk doende, enz.
Zetfouten. Aan het slot van het korte
verslag der lezing van den heer Bahlmann
(zie ons vorig nommer) staat: het „inkoopen"
van kiezers, hetgeen natuurlijk „omkoopen"
moest zijn, terwijl kort daarna gesproken
wordt van kiezersstemmen, welke, voor dezen
of genen candidaat, als het ware by opbod
in het openbaar worden „gebracht", waarmede
natuurlijk „gekocht" werd bedoeld. Men zal
dit bij het lezen wel reeds hebben begrepen.
Wij lozen in de „Oorlogskreet" dat
kolonel M'c Kie, wiens beeltenis in het blad
is afgedrukt, internationaal reizend commis
sioner, aan Nederland een bezoek zal brengen
en gedurende de maand Februari oen „grooten
veldtocht voor zielen" zal leidon. Deze reizende
vertegenwoordiger van den Generaal heeft,
naar het blad zegt, als zoodanig bijna alle
landen der wereld, waar do Legervlag wappert,
bezocht, tot redding van duizenden zielen.
Volgens het voorloopig plan van den veld
tocht, komt hy den lOden Februari te Leiden.
Door de heeren J. M. Van Kempen en
Zonon, to 'o libero, lo, uioi/ Uo
„Nederland", op last van een Indisch vorst,
een prachtige zilveren bokaal verzonden, welke
in hunne fabriek te Voorschoten ontworpen
en vervaardigd is. Deze beker is kunstig
gedreven in den renaissance styl en op schit
terende wijze mot verschillende steenen bezet.
Het deksel is versierd met eene keurig ge
modelleerde en geciseleerde groep. De vorm
is zeer elegant, terwijl bewerking en versiering
den indruk van groote kunstvaardigheid en
kostbaarheid geven.
H. K. H. de hertogin van Albany
maakte gistermiddag, vergezeld van eene
hofdame, een rijtoer door het Haagsche Bosch.
Te 's Gravenhage is overleden de ge-
pensionneerde majoor der artillerie Rinse van
Mansvoldt.
Bij de herstemming voor lid van den
gemeenteraad te Woerden waren op de heeren
F. Vermeulen en F. Van der Wind ieder
150 stemmen uitgebracht, zoodat volgens
alin. 3 art. 10 der gemeentewet de heer F.
Vermeulen is benoemd.
Na een debat, dat drie uren duurde, ver
wierp de gemeenteraad van Amsterdam met
22 tegen 6 stemmen eene voordracht van
Burgemeester en Wethouders betrekkelijk de
uitgifte van gemeentegrond in erfpacht, op
grond van veler juridische bezwaren en van
moeilijkheden voor de gemeente.
Naar aanleiding van het verzoekschrift,
onlangs bij de Hollandsche IJzeren-Spoorweg
maatschappij ingekomen, is tusschen die maat
schappij en de Exploitatie-maatschappij over
eengekomen om tusschen Amsterdam en Rot
terdam retourbiljetten in te voeren, voor
terugkeer facultatief, geldig via Gouda en via
Haarlem. De prijs dezer biljetten zal iets
verhoogd worden.
De maatregel treedt in werking zoodra de
goedkeuring der regeeriDg is verkregen.
Do commissie van rapporteurs uit de
Tweede Kamer ter voorbereiding van het
aanhangig wetsontwerp op de faillissemente-
wetgeving, heeft heden hare werkzaamheden
voortgezet.
De minister van justitie nam aan het over
leg deel.
Door tusschenkomt van de Commissa
rissen der Koningin heeft de minister van
financiën, in verband met de bepalingen der
wet op de vermogensbelasting, aan de burge
meesters verzocht om tot de naleving van
sommige artikelen dier wet hunne medewer
king te willen verleenen.
De minister van binnenl. zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat te ver
vullen zyn de betrekkingen van assistent voor
het zadenonderzoek aan het Rijks-landbouw
proefstation te Wageningen en van assistent
voor het bacteriologisch onderzoek aan het
R\jks-landbouwproefstation te Hoorn. Jaar
wedden 1800. Aanmelding vóór 10 Febr.
e. k., met overlegging van stukken, waaruit
bevoegdheid en geschiktheid blijken, bij den
voorzitter van de commissie van toezicht op de
Rijks-landbouwproefstations, den hoogleeraar
dr. J. W. Gunning, te Amsterdam.
De minister van financiën brengt ter
kennis van ambtenaren der directe belastin
gen, invoerrechten en accijnzen, die volgens
de bestaande bepalingen voor de vervulling
van ontvangkantoren in aanmerking kunnen
komen en verlangen benoemd te worden tot
ontvanger te Nieuwkoop, dat zij daarvoor
nog tot 15 dezer een adres kunnen indienen,
onverschillig of zy overigens tot mededinging
naar kantoren van de zevende klasse be
voegd zijn.
Gemengd Nieuw».
By de werkende leden van de
vereeniging „Eendracht zy ons Doel" alhier
bestaat het voornemen om op Zaterdag 11
Febr. a. s. eene voorstelling te geven ten
voordeele van de werklieden uit de fabriek
((til Coil 11.- - x J- TT, .«jr^WOUrQ,
hoofdzakelijk met het doel om hun nieuw
gereedschap te verschaffen. Alsdan zal op
gevoerd worden „Don Cesar de Bazan", too-
neelspel in vijf bedrijven naar het Fransch
van Dumanoir en d'Ennery, gevolgd door
„Flik en Flok in de klem", kluchtspel.
Lysten zullen onzen stadgenooten worden
aangeboden.
In do keurig met groen versierde
zaal van het café „Vondelhoven", aan den
Stationsweg alhier, mocht gisteravond de
Slagers-Vereeniging „Nut en Vriendschap"
haar vijfde jaarfeest vieren. Werden op de
vorige uitvoeringen geene introducties gegeven,
ditmaal was dit ter eere van het vijfjarig
bestaan der Vereeniging wel het geval, het
geen er natuurlijk niet weinig toe bijdroeg
dat het recht gezellig in de zaal was, daar
nu velen waren opgekomen om dezen avond
genoeglijk met elkaar door te brengen.
Om negen uren opende de president, de
heer B. Verhoeven, den feestavond, en heette
alle leden, donateurs en verdere genoodigden
hartelijk welkom.
Daarna werd in korte trekken de toestand
der Vereeniging van het afgeloopen jaar mede
gedeeld, waaruit bleek dat do Vereeniging nu
Hr 40 leden en 25 donateurs telt, dat zij zich
in steeds toenemenden bloei mag verheugen,
dat zy het afgeloopen jaar met geene zware
moeilijkheden te kampen had en dat de ont
vangsten waren ƒ615.49 en de uitgaven
338.89, zoodat er een batig saldo overbleef van
276.60 Eén lid werd door den dood aan de
Vereeniging ontnomen.
Nadat vervolgens eenige muzieknummers
door het goedbezette orkest waren uitgevoerd,
werd overgegaan tot de opvoering van „Barbier
en Brugwachter", tooneelstukjo in één bedryf.
Allen die hierin medewerkten kweten zich
naar elks genoegen van hunne taak, getuigen
het luide applaus, dat hun ten deel viel. De
hierop volgende voordracht „Zy is zoo" viel
ook zeer in den 6maak der aanwezigen. Hierna
kreeg men het kluchtspel inet zang „Het
spreekuur van den Dokter" te aanschouwen.
Dit stukje vooral mocht ieders goedkeuring
wegdragen. Alle eer aan den heer B. Verhoeven
als dokter en aan den heer A. Harteveld als
bediende van den dokter omdat zij zoo uit
muntend hunne moeilyke taak vervulden.
Lftjdo werden zij dan ook toegejuicht. Do
hierna gehouden voordracht „De blauwe Zee"
werd goed voorgedragen.
Na de pauze kreeg men het eerst de kluchtige
voordracht: „Gebroeders Simpelmyer", welke
voordracht allen deed schudden van het lachen.
Tot slot werd nu opgevoerd het tooneel-
stuk in één bedryf„Flik en Flok in de klem,"
hetgeen ook goed van stapel liep, dank zy den
ijver der medespelenden, die hunne rollen flink
hadden ingestudeerd.
De zoo uitnemend geslaagde feestavond
werd besloten door een zeer geanimeerd bal.
Het was een eigenaardig schouwspel alle
paren in de polonaise te zien, voorzien van
papieren mutsen in verschillende vormen en
kleuren op het hoofd. Met genoegen mag het
bestuur terugdenken aan het feest, dat het
den leden wederom heeft mogen aanbieden.
Men deelde ons hedenmorgen
per telephoon mede dat een persoon, gewapend
met een busje, „voor de werkeloozen" bezig
was geld op te halen op Morschweg en
Morschsingel.
Nadat vervolgens door een bewoner aan
den Zoeterwoudschen Singel aan een politie
agent van Leiden was medegedeeld dat ook
daar een paar personen in eene bus gelden voor
de werkeloozen inzamelden en zulks onder
de gemeente Zoeterwoude, heeft die agent
bedoelde personen, toen zy in de gemeente
Leiden met hunne inzameling voortgingen,
waarop h\J door den plantsoenwachter werd
opmerkzaam gemaakt, aangehouden en de
bus in beslag genomen.
tehuis behoorden en dat één hunner naar
Leiden was gekomen met eene vrouw, die
nu in eene slaapstede alhier wachtende was.
In de bus werd by opening aan verschil
lende muntstukken f l.W/% gevonden, ter
wijl om de bus een reepje lap geknoopt was,
waarop met zwarte letters te lezen staat:
„Werkeloosheid."
Beide aangehoudenen verklaarden het opge
haalde geld voor zichzelven te behouden en
hadden tot het inzamelen van gelden geene
vergunning, noch van het gemeentebestuur
van Leiden, noch van Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland.
Tegen hen werd dan ook proces-verbaal'
opgemaakt.
Men meldt ons uit Katwyk aan
Zee, dd 2 Febr.:
Hedenmorgen had verkoop van versche
visch plaats, aangebracht door do „KW. 9,"
schipper Jb. Gujjt, en „KW. 20," schipper
B. De Bost. Zy besomden respectievelijk
102 en 106
Tarbot deed 3 a 4, kleine soort tong
0.80 a 1.10, id. midd. 30 a 50 ets.,
bunschol 40 a 60 ets. en kabeljauw 2.20
per stuk.
Buitonlekschol 8.70 a ƒ9, binnenlek-
6.70 a 7, groote kokant 5.10 a 5.50
en scharren 4.80 a ƒ5 per mand; zee
sterren 5.15 por kar.
Eene groote bedrijvigheid is nu op ons
strand waar te nemen, daar de schuiten zeil
klaar worden gemaakt, terwijl het weder
gunstig is en deze schuiten met succes zijn
aangekomen.
Men schrijft ons heden uitKaag:
Nu ijs en vorst van ons zijn heengegaan,
hield de IJsclub „Kagia" (Kaag-Leegh water)
hare laatste vergadering in het hotel „Graaf
Cornelius". De secretaris deed verslag van
hetgeen in den afgeloopen winter door „Kagia"
was verricht, waarna de penningmeester reke
ning en verantwoording deed van de hom toe
vertrouwde geldon. Met genoegen werd hy
I aangehoord, vooral toen hjj zeide dat de reke-
I ning met een goed slot afgesloten kon
worden.
Onmiddellijk werd hierop met algemeene
i stemmen besloten den volgenden winter, als er
j gelegenheid is, de banen op 's-Gravenwater in
j orde te brengen en alsdan eene hardrydery