feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van (Son- en feestdagen, uitgegeven
Ns, 10101. Woeascls^ Januari.
A°. 1893.
Dit nonimer bestaat nit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 24 Januari.
PRIJS DEZER COURANT:
▼om Leid*o par 8 m**nd«af 1.10.
Franco p« pot1.40.
▲üuuHi«rlt(k» Kommfira.0 0,05.
PHÏJS DES SDVKBVENTIÈN:
▼an 1—8 regel» ƒ1.05. Ieder© regel meer f 0.17
Grootero letters caar plaatsruimte. Voor he*
incaseeeron buiten de stad wordt ƒ0.05 berekeud.
Offiolëelo Kennlsjjorlnffen.
Tergaderrag ran den ttenseenteraad ran LeU
deilj op Donderdag 26 Jan., dee namiddags te 2 uren.
Punten tor boh andelinj»;
1°. Yorzoek van J. A. Longepee, om continuatie
a!a etadeheelkundige (5).
2°. Idem van Dr. A. Beete on anderen, om gebruik
te mogen makon van hot Gymnastieklokaal op
de Pieterekerkgracht (409).
3°. Idem van P. A. Hibma, om ontslag ols tweede
onderwijzer aan do Jougensuchool 2de klasee (1).
4°. Voorstel tot het doen rooien van boomtn (410).
5°. Idem tob hot verloenon van afschrijving of terug
betaling van plaatselijke directe belasting, dienst
1892 (2).
6°. Voorstel betrokkohjk do kotten van den bouw
der Gehoorzaal mot ropport der Raadacommibaie
en verdere stokken (31, 49, 67, 318 en 852).
7*. Verzoek van den Hoogleeraar K. Martin, om
vrijstelling of terugbetaling van schoolgeld, Hoo-
gere Buigerschool voor Meisjes (3).
8°. Snppletoiro staat en staat van af- en overschrijving
op de gomeento-begrooting dienst, 1892(8).
9°. Verzoek van F. J. Portanier, om ontslag a:a dordo
onderwijzer aan de school 4do klasse no. 2 (6).
10°. Idem als voren van M. W Karstens, als derde
onderwijzer aan de school 3de klu-ee no. 4 (9).
11°. Idem als voren von Mej. H. J. H. Bidderhof, als
dorde onderwijzeres aan de school 4de klaoao
no. 1 (10).
Er bestaat geon bezwaar togen de inwilli
ging van het verzoek van den heer M. W.
Karstens, om ontslag uit zyne betrekking van
derden onderwijzer aan do school der 3do
klasse No. 4, zoodat B. en Ws in overweging
geven het gevraagd ontslag eervol te verleenen
met ingang van 16 Februari a. 8., wegens
benoeming van adressant in eene zelfde be
trekking te Ede.
Evenmin bestaat er bezwaar tegen de inwil
liging van hot verzoek van mejuffr. H. J. H.
Ridderhof, om ontslag uit hare betrekking
van derde onderwijzeres aan de school der
4de klasse No. 1. B. en Ws. geven dorhalve
in overweging haar dat ontslag eervol te ver
leenen en zulks ingevolge haar verzoek met
ingang van 15 Februari a. s., in verband met
haar aanstaand huwelijk.
De 1ste luit. H. G. Van Meurs, van
het 4de reg. inf. alhier, wordt den lsten
September a. s. werkzaam gesteld by de
cadettenschool te Alkmaar.
Zooals uit achterstaande advertentie
blykt, zal de heer N. Huntelman, een stad
genoot, a. s. Maandagavond in het Nutsgo-
bouw alhier voordrachten houden, in twee
rubrieken verdeeld. De toegangsprijs is laag
gesteld: oen kwartje. Voor zoó weinig geld
bijna twee uren lang te genieten is iets, dat
niet eiken dag wordt aangeboden. Reeds
meermalen trad de heer Huntelman, betzy
in besloten kring, hetzij in hot openbaar, op
en verschafte toen den aanwezigen, naar hun
getuigenis, veel genoegen. Er bestaat dus
alle kans, dat dit ook a. s. Maandagavond
weer het geval zal zijn en dat alsdan niemand
zich zijn kwartje of zijn tijd, aan de voor
drachten geschonken, zal beklagen.
De bevolking der gemeente Sassenheim
bestond op 31 December 1891 uit 736 m. en
764 vr., totaal 1500. In den loop des jaars
werd ze vermeerderd door geboorte met 22 m.
en 27 vr., door vestiging met 47 m. en 55 vr.,
totaal 69 ra. en 82 vr.verminderd door
overlijden met 15 m. en 14 vr., door vertrek
met 26 m. en 44 vr., totaal 41 m. en58vr.,
en bestond ze alzoo op 31 Dec. 1892 uit
764 m. en 788 vr., totaal 1552. Het getal
huwelijken was 16. Levenloos aangegevenen
geene.
In de door de Vereeniging ter beoefening
van de Krijgswetenschap op Vrijdag den
27sten Januari a. s. te 's-Hage te houden
vergadering zal eene voordracht over „wen-
scheiyke verb&'erragen in de regeling der
weduwen- eo weezen-pensioenen voor officieren
van de landmacht hier en in onze koloniën
en van de zeemacht" worden ingeleid door
dr. P. Van Geer, hoogleeraar aan de Rijks
universiteit te Leiden.
De heer G. Dühne, luitenant der Sak
sische artillerie, zal zijne twee populaire
voordrachten over natuurkundige onderwer
pen (licht en electriciteit), waarvan verleden
week door prof. dr. H. A. Lorentz in ons
blad werd melding gemaakt, houden den
lsten en 2den Februari a. s.
Aan Hare Majesteit de Koningin-Regentes
is de teekening van het op te richten Sana
torium aan den Soestdyker Straatweg, te Hil
versum, ontworpen door den architect A. L.
Van Gendt, ter bezichtiging opgezonden.
Uit zeer goede bron kan de „Aïnh. Ct.,"
in tegenspraak met do overdreven geruchten,
welke verspreid worden omtrent deArnhem-
sche Orkestvereeniging, modedeelen dat op
de vraag van den heer Kwast, om mede naar
Warschau te gaan, slechts twee artisten voor
waardelijk hebben toegestemd, en eveneens
slechts twee of drio leden naar Chicago denken
te gaan. De beste krachten blijven dus te
Arnhem en zouden niets liever wenschon dan
dat hun do gelegenheid word geschonken,
ook onder een anderen directeur, die zeker
wel te vinden zal zyn, te Arnhem te mogen
voortwerken.
Door de heeren P. Lugtigheid, Sillevis
en H. Van Holk, te Delft, is voor belang
hebbenden een adres ter teekening gelegd op
de veemarkten te Delft, Rotterdam en Leiden,
aan den minister van binnenlandsche zaken,
houdende instemming met het verzoek van
het hoofdbestuur der Holl. Maatschappij van
Landbouw tot invoering van eene gereglemen
teerde rijkskeuring op hot vleosc-h, met
schadeloosstelling bij onteigening, en verder
speciaal bij het voorkomen van parolziekte
in geringen graad, waarbij d°or het gebrek
aan éénheid by de keuring de landbouwer
dikwyis afhankelijk is van do willekeurige
behandeling van den vleeschhouwer, en ook
omdat huns inzieDS de bestaande gemeente
verordeningen geen genoegzamen waarborg
opleveren voor de verbruikers tegen het ge
bruik van voor de gezondheid schadelijk vleesch.
Het voorstel van het hoofdbestuur der
Hollandsche Maatschappij van Landbouw,
voorkomende onder de punten van beschrij
ving voor de algemeono vergadering op 24
Februari, 1893 te 's-Gravenhage, heeft het
volgende ten doel:
lo. Het beginsel van meer dan ééne alge-
meene vergadering als regel te stellen, waarop
belangrijke vraagpunten van oen dag kunnen
besproken worden.
2o. Toch zal telken jare eene tentoonstel
ling kunnen worden gehouden met eene sub
sidie uit do algeineene kas, waarbij dan de
werkzaamheid der afdeeling meer tot haar
recht komt terwijl ook kleinere plaatsen
dan met minder bezwaar de algemeene ver
gadering kunnen ontvangen.
3o. Bij deugdelijk flnantiöel beleid kan (on
geacht de subsidie voor de Afdeelingstentoon-
stelling) jaarlijks eene zekere som by het
reservefonds worden gevoegd, zoodat dan
(om de 5 jaar) de Algemeene Tentoonstelling
niet al te zeer zal behoeven af te wijken van
de traditie.
4o. De regeling is zoo voorgesteld, dat de
bedoelde tentoonstelling jaarlijks, en ook de
Algemeene Tentoonstelling 5 jaarlyks geregeld
in de beide provinciën afwisselen.
De minister van binnenl. zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat de
examens ter verkrijging van akten van be
kwaamheid voor huis- en schoolonderwijs in
de nuttige en in de fraaie handwerken voor
meisjes zullen aanvangen op 15 Febr. e. k.
Zy, die zich aan het examen in een dezer
vakken of in beidé wenschen te onderwerpen,
gelieven zich vóór 3 Febr. a. s. aan te melden
by den voorzitter der commissie of de voor
zitters der commission, voor welke zij wen-
schen te verschijnen, met ovorlegging van:
a. geboorte-akte; b. getuigschrift van ze4eiyk
gedrag.
De voorzitters der commissiën zijn: voor
de nuttige handwerkento Breda, jhr. mr.
J. B. A. J. M. Verheijen, inspecteur van het
lager onderwijs in do 1ste insp. te 's-Her-
togenbosch; te 's-Gravenhage, J. C. Fabius,
inspect, van het lag. ond. in de 2de insp. te
Delft; te Utrecht, A. J. Nyiand, schoolop
ziener in het district Utrecht te Utrecht; te
Zwolle, mr. A. G. A. baron Sloet rot Old-
huis, inspecteur van het lager onderwijs in
de 3do inspectie te Zwolle; voor de fraaie
handwerken: te Breda, H. Th. Yan der
Grinten, schoolopziener in het district Breda,
te Breda; te 's-Gravenhage, mr. J. Gerdenier,
schoolopziener in het district Amsterdam te
Amsterdamte Zwolle, mr. Th. Ruys J.Pzn.,
schoolopziener in het district Zwolle te
Kampen.
Zij, die het examen in de beide vakken
wenschen af te leggen, gelieven van dat
voornemen te doen blijken aan ieder der beide
voorzitters, by wie zy zich aanmelden.
De gewone audiëntie van den minister
van marine zal op Vrydag 27 Jan. niet plaats
hebben.
Het stoomschip „Prins Hendrik", van
Amsterdam naar Batavia, passeerde 23 Jan.
Perim; de „Conrad", van Amsterdam naar
Batavia, passeerde 23 Jan. Sagrosde „Merapi",
van Batavia naar Rotterdam, passeerde 23 Jan.
Sagrès.
By koninklijk besluit is jhr. C. H. Quint us,
met 1 Febr., benoemd tot burgemeester van
Haren, met toekenning van eervol ontslag
als burgemeester van Adorp.
De kapt. met titulairen rang van majoor
H. Van Ryswyk de Jong, administrateur
van kloeding van hot 8ste reg. inf., op zijno
aanvrage op pensioen gesteld en hot bedrag
van hot pensioen bepaald op f 1560 's jaars.
Benoemd tot raadsheer in hot gerechtshof
te 's-Hertogenbosch mr. A. H. Sassen, thans
rechter in de arrond.-rechtbank aldaar.
Dr. B. J. Stokvis, hoogleeraar aan de ge-
moenteiyke universiteit to Amsterdam, be
noemd tot vertegenwoordiger van de Ned.
Regeering op het 11de Intern. CoDgres van
geneeskunde, dat in de maand Sept. 1893
te Rome zal gehouden worden.
Het Leldsche Toon cel.
Gisteravond mochten wy het genot en
tevens de eer hebben den heer L. J. Veltman
in ons midden te zien, den waardigen, ge-
achten tooneelspelor, dio onlangs, by gelegen
heid van zyn zeventigsten geboortedag, te
Amsterdam zoo oneindig veel biykon van
hulde, zoo onwederlegbare bewyzen van op-
rechto belang3tolling en bewondering mocht
ondervinden.
Dit was dan ongetwijfeld ook de roden, dat
de schouwburg, hoewel op lange na niet vol,
toch oneindig veel boter bezet was dan ge-
wooniyk bij het optreden van voor ons vreemde
gezelschappen het geval is.
„Nelly", groot drama in 9 tafereelen naar
den beroemden roman van Charles Dickens,
zou er teu tooneele gebracht worden.
Bepaald groote verwachtingen hadden wy
niet van dit tooneelgewrocht, en terecht.
Het ging mank aan hetzelfde euvel, waar
aan byna alle stukken lyden, welke aan om
vangrijke romans ontleend zyn.
Het waren slechts exerpten, enkele frag
menten van het geheel, welke wy te aan
schouwen kregen.
De tafereelen en bedrijven pasten niet by
elkander; een geleidelyk doorloopende draad
ontbrak ten eenenmalo; eene enkele maal
moest door eene kleine „Botenscène" alles
opgehelderd worden. Toch bleef veol, zeer
voel in het duister gehuldveel, dat r.iet
gemotiveerd werd
Hoe byv. wist Qullp dat Nelly na hare
vlucht in een wassenbeeldenspel terecht is
gekomen? "Welke reden of aanwyzing heeft
hem en tevens Nelly's vader naai' het dorp
gevoerd, waarin het wederom gevluchte
meisje met haren grootvader een onderkomen
heeft gevonden?
Niets van dat alles is geargumenteerd.
Kan het anders zyn? Moeiiyk!
De romanschryver is noch aan tyd, noch
aan plaats gebondenhy kan zyno voorvallen,
zyne gebeurtenissen laten plaats vinden In de
meest verschillende oorden, geheel in tegen
stelling van den tooneelschryver, die aan
bepaalde streken gebonden isdie niet meer
plaatsen mag schetsen dan zyn stuk bedry ven
heeft.
En nog meer vielen al die moeilijkheden
in het oog, nu het gisteravond ons gegeven
tooneelgewrocht nog bovendien slecht gear
rangeerd was.
Het geheel lykt niet op den roman van
Dickenshier en daar heeft men oen persoon
er uit genomen, dezen voor het voetlicht ge
bracht en zoo een tooneelspel by elkander
geflansthet geheel is dan ook op eeno
onmogeiyke wyze gewrongen en geforceerd.
Zoo byv. de dood van QuilpI Waarom moet
deze in hot tooDeelspel zelfmoord plegen,
terwyi Dickens hom by toeval laat verdrin
ken? En zoo zou ik honderden vragen kun
nen stellen.
Maar voor den toeschouwer gold minder
het tooneelspel zelf, dan wel do heer Veltman,
die den lagen, gemeenen, huichelachtigen
Daniël Quilp vertolkte.
Voor ons heeft de kunst des heeren Velt
man iets buitengewoons; het is eene kunst,
die wy niet meer gekend hebben, die ons ten
eencnmale vreemd is.
Dat oogen rollen, dat klauwvingeren, dat
gezichten trekken, dat onhoorbaar sluipen,
dat door mime en gebaar aan den dag leggen
van al wat valsch, wat laag en ellendig is,
dat alles pakt ons niet moer; het laat ons
koud, het doet altyd het denkbeeld by ods
opkomen: zulke individuen bestaan er niet,
dat is geene copie der natuur, en toch heeft
diezelfde heer Veltman met diezelfde kunst
misschien meer lauweren geplukt dan eenig
ander acteur in ons land.
Is het dan wonder, dat by die kunst lief
heeft, dat hy do school getrouw blyft, waarin
mon menigmaal huldo aan zyn talent heeft
gebracht
Ook gisteravond werd hem wederom het
bewys geleverd, hoezeer men ook hier dien
eorbiedwaardigen grysaard bewonderde.
By den aanvang der pauze trad onzo hoog
leeraar dr. Kern op den jubilaris toe om ook
namens Leidens ingezetenen den waardigen
man zyne hulde te betuigen, met den innigen
wensch, dat het hem mocht gegeven zyn
nog lange jaren zyne nog altyd frissche en
jeugdige krachten aan het tooneel te wijden;
hierop overreikte spreker namens de schouw-
burgcoinmissie een gouden lauwerkrans,
waarbij een lid der studentencommissie hem
eveneens met een krans vereerde.
De heer Veltman antwoordde dat hy zich
ten zeerste door deze onderscheiding vereerd
gevoelde; hy had niet gedacht dat na het luis-
terryk feest of liever de luisterryke feestdagen
hem al in Amsterdam bereid, ook nog zulk
een huldebetoon hier in deze stad, waar hy
zoo weinig optrad, hem zou te beurt vallen.
Dat eerbowys was hem aangenaam. Nooit
toch had hij de waarheid der woorden, door
Cicero al vóór twee duizend jaren gesproken,
„do eer voedt de kunst", zoozeer door
grond als op dit oogenblik. Wel is waar
geloofde hy dat al die biyken van hulde
meer zyne jaren dan wel zyne talenten
goldenhy mocht zich nog verheugen in oen
goed geheugen en een krachtig orgaan en
hy had ook nog den levenslust om gen oogen
te scheppen in al dat feestelyke, ter zyner
