Leiden, 21 Januari.
andere door den koning gedane vrenschen
toegestaan.
Ten eerste verlangde hj een door hem
gekozen onbeëedigd biechtvader te mogen ont
vangen. Een Schotsch geestelyke, Edgeworth,
werd daarvoor aangewezen.
Ten tweede verlangde hij afscheid van zyne
vrouw en kinderen te mogen nemen. Ook dit
werd hem toegestaan, en nog wel onder de
later zoo schandelik geschonden belofte:
„dat men voor de achterbly venden zou zorgen."
Dat afscheid was hartroerend en 't is niet
mogeiyk het naar waarheid to schetsen.
Menzel schrijft o. a.„De vertwijfeling dei-
koningin, het gejammer van prinses Elisabeth
©n van do kindoren maakten het afscheid
zóó treffend, dat de koning moeite hacj pkh
van zijne diorbaron los te rukken, eH, toen
hij daarna alleen was, een geruimen tijd, den
blik naar don grond gericht, sprajre]o(^ jjj
zyn cel bleef staan, totdat hij ten laatste uit
riep: „dat was een verschrikkelijk oogenblik
De derdo wonscb, z\jn testament te mogen
maken, werd insgelijks ingewilligd.
Voordat Lode wijk zich ter ruste begaf,
maakte hy zijne laatste wilsbeschikking.
De man, die steeds door anderen geleid
was, die immer besluiteloos was geweest, die
bij elke kleinigheid, welke hem hinderde, uit
zijn humeur geraakte, of wanneer h\j in zyn
rust werd gostoord of zelfs z\jn maaltijd een
oogenblik te laat moest beginnen; do man,
die in zijn dagboek, by de groote gebeurte
nissen, welke tijdens zijne regeering plaats
vonden, slechts het woordr i en (niets) schreef,
hy toonde in zijne laatste oogenblikken eene
heldorheid en sterkte van geest, welke be
wondering wekken.
Wy laten hieronder een groot gedeelte van
zyn testamont volgen, ten einde de lezers te
doen zien, dat hy zich geen groot kwaad
bewust was.
„Door iedereen verlaten, kan ik m(j alleen
tot den barmhartigen God wenden. Door hen,
die eens mijne onderdanen waren, met myn
gezin gevangengehouden en in den Tempel
toren opgosloten,-schrijf ik, onder aanroeping
van den Almachtige, mijn laatsten wil en ver
klaar ik mijne gevoelens. Ik 6terf in de innig
ste vereeniging met onze heilige katholieke
en apoetolische kerk. Ootmoedig smeek ik
God om vergiffenis, indien ik, zonder het te
willen, eene handeling begaan of toogelaten
heb, welke tegen het geloof of de tucht der
katholieke kerk, welke ik onverbrekelijk ben
toegodaan, mocht zyn geweest. Insgelijks
smeek ik allen, die ik zonder opzet beleedigd,
of wien ik aanstoot of ergernis gegeven heb,
om vergiffenis. Ik vergeef al mijn vijanden
en bid God, hun hot vele kwade niet toe te
rekenen, dat zij mij hebben aangedaan.
„Myno ongelukkige gemalin, mijne kin
deren, myne zuster, mijne tantes, myn broeder
en allen, dio door de banden dos bloeds aan
mij verbonden zyn, bevoel ik in de bescher
ming van het Hoogste Wezenevenzoo draag
ik mijn gado, wier moederlijke teederheid ik
nooit betwijfeld heb, de zorg voor myne arme
kinderen op; ik bid haar, hen vooral tot ware
Christenen en rechtschapen menschen op te
voeden, hen de grootheid en don glans dezer
aarde als gevaariyke en vergankelijke dingen
te doen kennen en hun blik te richten naar
datgene, wat alleen waar en duurzaam is.
„Ik verzoek myn zuster, voor myne kin
deren altyd dezelfde teederheid te gevoelen
en by hen de plaats van moeder te bekloeden,
indien, wat God verhoede! zy ook bun moeder
mochten verliezen.
„Ik verzoek myn geliefde gade, my al het
kwaad te vergeven, dat zy om mijnentwille
lydt, alsook do zorgen, welke ik haar gedu
rende onze echtvereeniging heb veroorzaakt;
zy kan verzekerd zyn, dat ik haar vergeef,
indien zy zich tegenover my iets te verwijten
heeft.
„Ik verzoek myn zoon, zoo hy eenmaal
koning mocht worden, zich alleen aan het
geluk zyner onderdanen te wijden on allen
haat en alle wraak te vergeten, en in 't
bijzonder alles wat betrekking heeft op het
ongeluk en het lyden, dat ik moet verduren.
Ik beveel hem, zorg te dragon voor allen, die
my hunne genegenheid hebben betoond. Velen
van hen hebben zich, helaas, niet zoo jegens
my gedragon als zy haddon moeten doenzy
hebben zich ondankbaar betoond; maar ik
vergeof hun en smeek myn zoon, alleen aan
het ongeluk te denken.
„Ik verzoek don heer Cléry myn garderobe
te geven, evenals myn horloge, myn boeken,
myn beurs en alle andere kleine voorwerpen,
welke by dien heer gedeponeerd zyn.
„Ik vergeef allen, die my gedurende mijn
gevangenschap hard behandeld hebben. Ik
heb ook eenige medelijdende personen aan
getroffen, wien ik, helaas, hunne goedheid
niet vergelden kan. Mogen zy in hun hart
de belooning daarvoor vinden!
„Ik verzoek mijn vrienden Malesherbes,
Tronchet en Desize, de betuigin? aan te nemen
van myne innige dankbaarheid voor de my
betoonde genegenheid en de moeite, welke zy
zich voor my getroost hebben.
„Ten slotte vorklaar ik in dit plechtig
oogenblik, waarin ik op het punt sta voor
den rechterstoel des barmhartigen Gods te
verschijnen, dat ik my geen enkele der mis
daden to verwijlen heb, van welke men mij
heeft beschuldigd.
In duplo opgemaakt in den Tempeltoren,
Lopewijk,"
i i .i.i.I.
Tot ondorwyzeres aan do openbare school
te Leimuiden is benoemd de eenige sollicitante,
raej. W. Schummelketel, te Smil'Je. Dg Jaar
wedde is 50Ö.
H. M. do KCmingin-Rögenlos laat a. s.
Dinsdag en Woensdag eene jachtpariy op
grof wild houden in den omtrek Tan het Loo,
waartoo zyn uitgonoodigd eenige heeren der
Hofhouding, die op het paleis het Loo zullen
logeeren.
Naar het „D. v. Z.-H." vorneemt, is
de heer W. Wintgens, oud-lid van do Tweede
Kamer, deze week gorallen en heeft daarbij
den linkerarm gebroken. De toestand van den
patient is overigens zeer bevredigend.
Uit Rotterdam wordt aan het ,Utr.
Dbl." geschreven
De boteekenis, welke de voorgenomen
grensverandering voor Rotterdam heeft, kan
eenigsains blijken uit de volgende cijfers.
Vóór de annexatie van Delftshaven besloeg
de oppervlakte van Rotterdam 1087 HA.de
oppervlakte van oud-Delftshaven bedraagt
089 HA.; alzoo is het tegenwoordigo Rotter
dam 1676 HA. groot. Do gemeente Kralin-
gen, die met onze stad vereenigd staat te
worden, beslaat oene oppervlakte van 1474
HA., en de gemeente Charlois eene van
2062 HA.
Komt de grensregeling tot stand, dan zal
Rotterdam, wat do uitgostrokthoid van haar
grondgebied betreft, verreweg de grootste
gemeente van hot land zyn. Daarbij dieet
echter in aanmerking genomen te worden,
dat voor Terreweg het grootste gedeelte dit
grondgebied bestaan zal in vlak land, lande-
ryen. Voordat die gansclie uitgestrektheid
Blad geworden is, kunnen er eeuwen ver-
ioopen.
Wat intusschen dit ontwikkelingsproces niet
weinig bevorderen zal, is dat bet nieuw aan-
gewennen grondgebied zich voor een zeer
groot doel uitstrekt langs de rivier. Is een
maal de grensverandering eene beslisto zaak
geworden, dan zal ongeveer 3/5 van de
oppervlakte dor gemeente gelegen zyn op den
rechteroever, en 2/5 op den linkeroever der
rivier, en aan beide zyden zal het oevergebied
over eene zeer groote uitgestrektheid aan do
stad behooren. Dit maakt tot in eene verre
toekomst de uitbreiding der handolsinrichtin-
gen en het voldoen aan do eischen der scheep
vaart gemakkelijk. Er is zeker geene handels
plaats in Europa, woike, wat dit betreft, zoo
gunstig gelegen is.
Door geheel de geschiedenis van Rotter-
dam, van den vroegsten tyd af, is aldoor bet
streven zichtbaar geweest om steeds dichter
naar de zijde van de rivier de stad uit te
breiden; maar zeker hebben onze voorouders
nooit kunnen droomen, dat nog eenmaal bet
rechtsgebied hunner stad over eene zóó
groote oppervlakte aan beide oevers zich
zou uitstrekken, en dat daar bovendien de
toegang tot de zoe zóó gemakkelijk zou
worden gemaakt. Wel worden zy, die van
de verbetering van den waterweg naar zoe
groote dingen voorzagen, in het gelijk gesteld I
Intusschen legt de toekomst aan Rotterdam
zware offers op. De ontwikkeling, welke aan
de nieuwe stad, in de laatste jaren op den
linker-Maasoever in het leven geroepen, in
zoo korten tyd is gegeven, heeft verbazend
veel geld gekost, en zal de annexatie van
Charlois en van een deel van Yeelraonde
vruchten dragon, dan zal men wat er tot
dusver gedaan is slechts ais een begin te
beschouwen hebben. Om naar die zyde van
de rivier groote ondernemingen vaninnustrie
te lokken zooals in de bedoeling ligt en
zooals aanvankelyk reeds gelukt is zullen
de havens en vaarten daar nog aanzionlyk
moeten worden uitgebreid, want juist het
gemakkelyke en weinig kostbare vervoerder
goederen zal tot vestiging van fabrieken
mouten uitlokken.
Aan den rechter rivier-oever ontbreken de
handelsinrichtingen nog by na gehoel. De plan
nen, welke met betrekking tot het westelijk
deel der stad eerlang aanhangig gemaakt zullen
worden, zullen zoer aanzier.lyke uitgaven
«i6chcn, want daarmede zyn kostbare werken
verbonden. En wat zal er noodig blijken te zyn
in hot oostolyk doel der stad langs den rivier*
oever, wanneer daar eenmaal de nieuwe
spoorwegverbinding tot stand gekomen zal
zyn en een deel der handels- en scheepvaart-
beweging zich daarheen verplaatst zal hebben
als een zeer natuurlijk gevolg daarvan! W.u
nu ondernomen wordt, de verlenging van de
Nieuwohaven en de aanleg van straten op
do terreinen dor voormalige marine werf, is
slechts oen klein begin.
Teekenen wy hierby nog aan, dat Rotter
dam in zielental door do annexatie niot zoo.
heel veel vooruitgaat. Hoogstens een 30,000
pienvyo Rottordamsche zullen er worden go
crocord.
De heer G. W. Van Dedem c. s., te
Wageningen, had naar aanleiding van de
verklaringen van den heer J. W. Van Rooyon
voorgesteld, door een scheidsgerecht te laten
uitmaken, wie omtrent de benoeming van
een gemeente-ontvangor de waarheid heeft
verklaard.
De heer J. Van Rooyen antwoordt nu in
de „Arilh. Ct.," dat hy eenvoudig geantwoord
heeft op de vragen, door den hoer Van Deden-,
gesteld; dat hy geen woord terugneemt van
zyne verklaring en dus het scheidsgerecht
niet aanneemt; „voortaan", schryft hy, „heb
ik van vergaderingon met baron Van De'dorn
myne bekomst."
By de heeren Sc'nooneveld en Zn., te
Amsterdam, is thans bet eerste nummer
verschenen van de „Deutscho Wochenzeitung
in der Niodorlanden," onder redactie van den
heer A. Proll. Het blad heeft een handig for
maat en de inhoud geeft don indruk, dat het
de redactie emst is mot het goede voornemen
om op onpartydige wyzo by de vele Duit-
schers, die in ons land belangstellen en er
gastvryheid genieten, do kennis van ons land
en volk en koloniën to vermeordoron.
Het stoomschip ,Juno" vertrok 19 Jan.
van Cadix naar Barcelona; do „Prins Alexan
der," van Batavia naar Amsterdam, passeerde
19 Jan. Dungeness; de „Soerabaia," van Rot
terdam naar Batavia, arriveerde 20 Jan. te
Marseille; de „Werkendam," van Nieuw-York
naar Rotterdam, is 19 Jan. te Boulogne s/M.
aangekomen en wordt aldaar wegens mist
opgehouden.
Gemeigd Nltiwi.
Toen men j 1. Yrydag aan d'en
Slotorweg tusschen Kruisweg en Vyfhuizer-
weg aan het boomon rooien was, viel er 'één
juist toen de koornmolonaarsknecht G. Van
Weelden met paard en wagen passeerde. Het
paard sloeg op hoi en v. W. viel van den
wagenmet een verbrijzelden arm werd hy
door den landbouwer Bronkborst naar zyne
moeder te Hoofddorp gebracht.
Uit eene byt aan den Noord wal
te 's Hago is gisterochtend het lijk opgehaald
van eene 63 jarige vrouw, herkend als de
woduwe B. aldaar. De drenkelinge is naai
de begraafplaats overgebracht.
Te Haarlem stond Donderdag
voor de rechtbank terecht de vyftienjarigo
A. Van dor Blom, die, als knechtje by den
landbouwer Van 't Zant te Haarlemmermeer
werkzaam, plotseling nadat hy er een paar
jaren goed had gewerkt, allerlei streken be
gon uit te halen. Zoo melkte hy op zekeren
dag de koeien uit, schroefde eene moer van
het wiel van do tilbury af en bezorgde aan
allerlei bonoodigdheden by het boeronbedryf,
als ze er niet te groot voor waren, een plaatsje
in de sloot. Hy zorgde intusschen wel, dat
men niet ontdekte dat hy de dader was.
Ten laatste begon de boer zyn knechtje toch
uiet een wantrouwend oog aan to kyken
en toen op zekoren morgen in Novomber de
staarten van zyne paarden waren afgesneden,
nam by de politie in den arm on gelukte het
aan den veldwachter den jongen do beken
tenis van al het gebeurde te ontlokken.
Voor het afsnyden van de staarten stond
do knaap terocht. Als reden van zyn gedrag
gaf hy schreiend op, dat zyn baas hem een
fcoilje had onthouden, wat deze echter ontkent.
De afgesneden staarten waren door hem mee
naar huis gonomen, maar wat hy er mee doen
moest, weet hy niet.
De eisch is veroordeeling tot 14 dagen ge
vangenisstraf.
Gistermorgen vervoegde zich het
comité der werkloozen uit Nieuwer-Amstel
by den burgemeester dier gemeente, den heer
Van Son, en overhandigde hem de motie, dio
den vorigen avond in de vergadering, in
„Café Maas," werd aangenomen.
De burgemeester verklaarde dat hij het
optreden der werkloozen in zyne gemeente
zeer correct vond en beloofdo het adres in de
aanstaande vergadering van B. en Ws., welke
Dinsdag e. k. zal gehouden worden, in be
handeling te brengen. Hy beloofde voider
alles te zullen doen wat in zyn vermogen is
om in den nood te voorzien.
De burgemeester hoeft, raar aanleiding van
de in de vergadering geuite klacht over een
gemeente-geneesheer, een onderzoek ingesteld
en hem moet gebleken zyn, dat de grief,
tegen dezen geopperd, geheel ongegrond is.
Door de Gooische stoomtram
zyn by Hakkelaarsbrug 5 schapen overreden
van den landbouwer v. D. Met moeite
werden de andere schapen verwydeid.
Donderdagavond zat een heertje
in oen 3de-kl. coupé van Zwolle naar Deventer,
en voerde een hoog woord over der. toestand
in het noorden, van waar hy scheen te komen.
Vooral de aanwezigheid van oen brigadier en
een huzaar scheen hem te prikkelen om
telkens te herhalen dat er dynamiet was,
maar de politie en huzaren nog niet zoo leep
waren als een domme boer. Eenigen mede
reizigers scheen de houding vjn brigadier en
huzaar veel pret te geven en het jonge ventje,
bierdoor aangemoedigd, ging al vorder en
verder, dat als do politio alleen maar wist,
wat hy, wist enzalleen de rustbewaarders
waren te dom.
Vreemd keek hy echter op, toen de briga
dier hem uitnoodigde te blyven zitten ais zyn
arrostant. Dat kon toch niet gemeend zijn.
Hy bad dat nu maar eens verteld, het was
een treinpraalje, enz. Maar de brigadier bleef
er by: Je krygt in Deventer van nacht vrij
logies en dan mag je morgen eens verteilen
wat je weet." „Och, ik weet niets," bracht hy
er tegen in, „ik heb het van een houthande
laar uit Sappemeer, die het mij in den trein
Terhaalde, maar ik weet zyn naam niet eens."
Dit alles hielp echter niets; in Deventer mocht
by nu met zyn geleide uitstappen, terwyl de
lachers oven hunne namen mochten opgeven,
om later als getuigen te kunnen worden op
geroepen.
Een „melkboer" in Londen, die
op heeterdaad werd betrapt, terwyl hij by
de melk, die hy rondbracht, water goot, is
tot f 24 boete of 14 dagen gevangenisstraf
veroordeeld.
Het Panama-p roce s. Donder
dag heeft de verdediger van Ferdinand De Les-
sep6 het woord govoerd, de oud deken der
Parijsche balie, mr. Barboux. Zjjn pleidooi ie,
volgens de „Independence", eene teleurstelling
geweest; men had een krachtiger, overtuigen-
der betoog verwacht.
Hy stond vooral stil by de politieke zyJe
der vervolging on by de overdryving. welke
in de beschuldigingon is te vinden. Hy hield
de goode trouw van zyn cliënt staande en
betoogde dat het boos opzet, voor eer.e
veroordeeling vereischt, heeft ontbroken.
Hoogst onbillyk achtte hy do bewering van
het O. H., dat do heeren De Lesseps hunne
eigen millioenen buiten de Panama zaak bad-
den gehouden. Charles De Lesseps bezit zelf
niet meer dan een kleine 400,000 fr. en Fer
dinand De Lesseps heeft by Panama 1,670,000
fr. verloron. Door dit proces heeft men de
aandeelhouders en geldschieters van het Pa
nama-kanaal benadeeld. Uit de geschiedenis
der onderneming toonde by aan, dat Ferdinand
De Lesseps, na do ontzaglijke bezwaren van
Suez te hebben overwonnen, in deze zaak
niet anders heeft gezondigd dan door onwrik
bare vasthoudendheid aan zyn grootech plan
en door hartstochtelyke vaderlandsliefde
Dinsdag zyn de verdedigers van Charles
De Lesseps en andere beklaagden aan hei
woord. Het vonnis zal dus wel eerst tegen
het eind van Januari worden uitgesproken.
UITLOTINGEN. Anteerpen X867. Bene 26305
no. 24 fr. 20,000, 62082 no. 7 fr. 2500, e. 11547
no. 13 fr. 1000, e. 46093 no. 3 en i. 60205 no. 21
elk fr. 500, s. 6091 no. 22, e. 7933 not. 8 cn 13,
e. 21006 no. 22, 23913 co. 7, 8. 26301 no 9, o.
27909 no. 15, o. 28338 no. 21, e. 38062 nos. 2, 21
en 23, e. 40602 co. 13, e. 54061 no. 13, e. 59977
no. 25, e 00205 no. 23, e. 60327 no. 4, 61484
co. 18, e. 64563 no. 25, e. 66697 no. 11 en 73080 e.
no. 1, elk fr. 150.
28 Eericèo6091 7930 11547 21006 22018 23918
26305 27056 27909 28338 37849 38662 40602 10965
46093 51651 55408 53642 59977 60205 60327 C1484
01933 62082 C45C3 06897 69012 73080.
