BW
zoet, eervol ontslag ie verleend als socrotarla
dier gemeente.
Pensioen verleend aan: G. Spithof, weduwe
van den gewezen commies lste kl. by'a Ryks
belastingen G. R. Zyistra, ƒ190; J. F.Eeke-
Iaer, ontvanger der invoerrechten en accjjnzon,
ƒ748; H. C. Tryssenaar, commies bij'a Rijke
bel., ƒ524.
De 2do luit. P. W. Alstorphius Grevelink,
van het 8ste reg. inf., op non-activiteit ge
steld.
Benoemd met 1 Jan. tot commandanten:
lste art.-comm. de comm. officier van hot
1ste reg. vesting art.; 2de id., de comm.
officier van het 2de reg.; 3de ld., de comm.
officier van het 3de reg.; 4de ld., de comm.
officier van het 4de reg.; Ode id., de comm.
officier der onderdeelen van het 2de regt.
vesting-art., in garnizoen te Kaarden; 6de
id., de comm. officier der onderdeelen van
het 4de regt. vosting-art., in garnizoen te
S-Gravenliago; 7de id. do comm. officier, be
last met het bevel over do pant6erfort-comp.
tot commandanten onderscheidenlyk in het
lste, 2de, 3de en 4de geuie-comm., de comm.
in het tegenwoordigo lste, 2de, 3de en 4de
genie-comm.
Te rekenen van 14 Dec. j!., voor den tyd
van drie jaren benoemd tot lid van den Raad
van tucht voor de knopvaardy J. Vos van
Marken, oud gezagvoerder ter koopvaardij te
Amsterdam.
Aan mr. W. A. baron Yan Verschuor, raad-
adviseur by het dop. van w., h. en n, op
zyn verzoek, eervol ontslag verleend ais
Rijkscommissaris by de Maatschappy tot
Exploitatie ran Staatsspoorwegen en by de
Hollandscho IJzeren-Spoorwegmaatschappij.
Do beer P. II. Schoonheid, arts, benoemd
en aangesteld tot officier van gezondheid 2do
kl. by het personeel van den geneeskundigen
dienst van het legor in Ned.-IndiS.
Yerslag van de vergadering der afd.
Leiden van de Maatschappij tot
Bevordering der Bonivknr.st.
Deze vergadering werd gehouden op Don
derdag 29 Dec. ji. in het Nutsgebouw.
Aanwezig waren 31 leden en 2 introducés.
De voorzitter opende deze laatste vergadering
van het jaar 1892 mot een opwekkend woord
en dankte daarby tevens de heeron Keuls,
Josso en Roem voor de kunstbeschouwingen.'
De hoer Lancel, die met den heer Van
Driel rapport uitbracht over een par.r voor
deuren, gaf oen gunstig advies o/or dat
work, en deed vooral uitkomen dat de eone
deur, vervaardigd op den winkel van de
Oebis. Christiaanse, door den werkman
J. Zitman, de critiek kon doorstaan en ge
tuigenis aflegde van de bekwaamheid der
Leidscbe worklieden.
Nadat do notulen waren voorgelezen en
goedgekeurd, kreeg de heer Lancel h,,c woord
die, ook namens den heer Maas, rapport
uitbracht over de vraag: „Wat leert de
ondervinding omtrent de toepassing van het
Tecforium?"
Uit het rapport bleek dat de heer Maas
geene gunstige resultaten kon mededeelen
n. I by eene herstelling van dit materiaal'
bleek dat het uit de sponning was gezakt
en er veel gaten in aanwezig waren.
De heer Lancel kon gunstiger resultaten
mededoelen: een vyfjarig bestaan van dit
materiaal, dat zich nog in goeden staat
bevindt, doch ook, wanneor het noodig is
gereinigd wordt en opnieuw gevernist, was'
daarvan het bewys.
De conclusie, dat, wanneor het goed onder
houden wordt, geene ongunstige resultaten
zullen voorkomen, werd niet algemeen gedeeld
zoodat do voorzitter voorstelde iator hierop'
terug te komen, als oen der leden nog iets
over dit materiaal kon mededeelen.
De heer Wempo kreog daarna hot woord
om rapport over het Koeno's marmer-cement
uit te brengen.
Het Keene's cement bestaat uit een meng-
sel van gips met aluin. Verscli gebrand gips
wordt vermeng; met eene verzadigde aluin-
oplossing en daarna weder gebrand; roert
men nu dit gebrande gips-aluinpoeder met
oene verdunde duin-oplossing [1 deel aluin
op 12 deelen wator], dan zyn de daarmede
gemaakte afgie'-els steenhard en hebben veel
overeenkomst met marmer of albast.
Keeno's mui -.er cement wordt harder dan
gips, echter nn ;oo hard als portland-cement.
De voorzitter deelde daarna, naar aanleiding
van or ,o vraag uit de bus, mede, dat de heer
dan der Drift, i r. stukadoor, asphaltvlooren
kon leggen.
Op de vraag welk middel er bestond om
te beletten dat een hardgebakken tegelvloer
op kan vriezen, gaf de beer J. J. Planjor
den raad om den ondervloer, desnoods met
zes lagen, te metselen.
Do^ heer Mulder, die met de hoeren Van
der Kamp, Cohen en De Wilde den briof der
Smedenvereeniging (in zake het afzondoriyk
aanbesteden) besproken had, bracht daarover
rapport uit en gaf de verschillende 'bespro
kingen weer als eene inleiding voor oen
debat op deze vergadering.
Door verscheidene leden werden het vóór en
hot tegen besproken, verschillende oplossingen
voorgesteld, doch zonder tot een resultaat te
geraken.
Op verzoek van enkelo loden werd besloten
de behandeling van dit vraagstuk tot eene
volgende vergadering uit te stellen,
Alsuu werd het woord gegeven aan den
heer W. Kok voor zyno bydrage: „Iets over
liet symbolieke in do Bouwkunst".
De spreker begon met in het licht te stel
len, dat hy op de uitnoodiging van den voor-
zittor om eene spreekbeurt te vervullen vol
komen bereid bevonden was, niet omdat hy
zyno taak zoo licht achtte of om zyno zwakke
redenaarsgave te toonen, maar alleen uit
plichtsbesef, daar op elk lid der afdeoling de
plicht rust, dit te geven van zjjn geestelyk
bezit, naarmate de talenten, die hem toever
trouwd zyn.
Symbool, aldus ving spreker zjjno voor
dracht aan, noemt men een kenmerk een
teek en, eene leus; het is een uitwendig
teeken eoner handeling.
By de eerediensten der oude volken was
het voomaraeiyk een zinnebeeld van iets
hoogers, een teeken, een wachtwoord,
waardoor de iogewyden elkander verstonden'
Ook in de Christolyke Kerk bezigde men
dat woord tot aanduiding van geloofsbe
lijdenis, terwyi men het in de Bouwkunst
tot twee groepen kan brengen, n. 1.
De symboliek dor vormen en verhoudingen
en de symboliek, welke bet karakter van
een gebouw aanduidt, terwyi uit boiden de
geaardheid, godsdienst, begrippen en leefwyze
der volken zich kennen ljet.
Vestigen wy liet oog op de Assyrfórs,
1400 v. Chr., dan vinden wy by hen
roeds in reliefplaten op welke wyzo zy by
veldslagen, belegeringen en bestormingen te
werk gingen, hoe do Vorst, omgeven van
zijne krijgslieden, zyne regeeringshandolingon
of godsdienstige coremonién verricht, hoe de
Stier ais dorpelwachter aan de poorten den
toegang dor vorstolyke woning bewaakt
terwijl de gedrochtelyke dieren-symboliok op'
huisraad en gereedschappon van allerlei aard
toegepast werd.
Zoo ook zien wy in de Egyptische .Sphinx
het zinnebeeld van het geheimzinnige en
raadselachtige by uitnemendheid; het is eene
voreeniging van het menschenhoofd met liet
lichaam van den leeuw, den stier of het
paard en beteekent „vorstand, vereenigd met
kracht".
Als symbool van godsdienstige strekking
dragen de kroonlysten der deuren in relief
eene vuurkleurige zonneschyf als de zege
viering van het goede over het booze van
het licht over de duisternis, van het i'even
over den dood; ook is de lotusbloem een
symbool van de overatroomingen van den
Nyi, de steenbok met den zonnecirkel oen
symbool van den Koning der Koningen.
In de oud-Indische bouwkunst is de palm
boom het zinnebeeld der eeuwigheid de
olifant do metgezel der Goden, de dr'aeer
der aardo en de wachter van don tempel
Zien wy in de Oostersche opvatting eene
sombere mystiek, de Grieken geven daarom
tegen eene merkwaardige tegenstelling
Hunne tempels vooral goven met hunne
zuilen eene verheven gedachte te kennen
do tympanons, met hare beeldengroepen'
welker motieven uit den godsdienst, de his'
torio of de legende ontleend waren, gaven
de wpding aan het gebouw.
By de Romeinen zien wy in bet kapiteel
de voluut soms door een arend vervangen
als symbool der overwinning, van macht en
majesteit.
Hunne triumfbogen, welke dienden om
zegefeesten te vereeuwigen, tor verheerlykin*
van hun wapenroem, waren gehee! versierd
met de symbolen der overwinning.
Het ontstaan van den christelijken eere-
dienst deed de heidensche beeldenpraal ver
bannen, doch het symbool bleef.
Hot kruis bekloedt hierbij eene eerste
plaats; dit kruis werd voorgesteld door 4
cirkels om een grooten cirkel, de groote stelde
voor den Christus, de kleinere de 4 evange
listen; verder dionde de afbeelding van het
lam, het hert, do viach, den wflnstok, enz. als
symbool van de gelfikenissen van Christus.
De engel, do leeuw, de os en de arend
waren de symbolen der evangelisten.
Hierna weidde de spreker uit over de
symboliek van de Byzantische en Arabische
stylen.
Op het einde der 12de eeuw werd de kunst
uitgevonden het glas te beschilderen en in to
branden en leende dit zich uitstekend voor
voorstellingen uit de heilige geschiodenis.
De Gothischo styl kan eveneens op ver
schillende symbolen wijzen, ja, het was zelfs
eene verplichting, dat elke kerk eene voor
stelling dor zeven hoofdzonden als sieraad
hebben moest en, werden deze tot dien tyd
met ernst en bijbelsche eenvoudigheid afge
beeld, in de 15de eeuw werden zy boosaardig-
Hjk onkuisch.
Om den daarin heorschendon geest te kennen,
liooren wy wat Bo&tius in het begin der 5de
eeuw reeds schrift: „Dengene, die gy veranderd
ziet in zyne natuur en als in ondeugd her
schapen, zoudt g\j niet houden voor een
raensch, indien niet hetgeen hem nog uitoriyk
was overgebleven u zoude aantoonen dat hy
oen mensch geweest was
In do kerk te St.-Denis zyn deze gedachten
in beeld uitgedrukt; byv. de aap wordt voor
gesteld als hot symbool der spotterny.
De ezel als het symbool van domheid en
halsstarrigheid.
De Sirene of meermin stelt de behaagzucht
on de bedriegiyke listen dor verleiding voor.
Het planten-ornaraent speelt in de Gothische
styi eene hoofdrol en geeft als symbool de
krachtige beweging on levénskracht te kennen.
De spreker gaf daarna een overzicht van het
verval van den Gothischen styi en besloot zyne
rede met een opwekkend woord tot onderzoek,
want slechts een klein gedeelte was door
hem genoemd en in hoofdzaak genomen uit
de werken van de bekende schryvers als
E. Gugel, F. Kanitz, H. L. Boersma, G.
Kuypor, E. "Winkler Prins, dr. Oscar Mathes,
Buch, e. a.
Deze voordracht, waarvan dit verslag slechts
een beknopt overzicht is, werd met aandacht
gevolgd en de aanwezigen stomden geheel
met den voorzitter in, toen hy den heer Kok
don dank der vergadering bracht.
De heeren Van Lith en Roem brachten
by monde Yan eerstgenoemde verslag uit over
de rekening en verantwoording van den pen
ningmeester en deelden mede dat het batig
saldo f 124,29 bedroeg.
Met luid applaus werd de rekening goed
gekeurd en aan den penningmeester dank
gebracht voor zyn zuinig beheer.
De penningmeester deed daarna modedeeling
van de begrooting voor 1893, die na oenige
discussie werd goedgekeurd.
De heer Planjer Jr. stelde voor om de leden
in de gelegenheid te stellen couranten, plaat
werken enz., die de afdeeling bezit, deze te
doen bezichtigen, hetzy door een leescirkel
of anderzins.
De heer Lancel gaf daarop een geschied
kundig overzicht van wat er alreeds door de
afdeeling vroeger gedaan wa6, maar door de
weinige belangstelling der leden moest wor
den opgeheven.
Nadat nog anderen het woord hierover bad
den gevraagd, word besloten dat het bestuur
in de volgende vergadering een voorstel
omtrent die zaak zal doen.
Aan de orde was nu het benoemen van
een bestuurslid in de plaats van den heer
Van Ruyven.
Mot 17 stemmen werd de heer Roem be
noemd, terwyi de heer Kok 7, de heer Van
Driel 2 en enkele anderen 1 stem hadden.
De heer Roem, ter vergadering aanwezig,
nam met zyne benoeming genoegen.
Met overgroot© meerderheid van stemmen
werd daarna de heer W. C. Mulder als voor
zitter gekozen, die eveneens zyne benoeming
aannam.
De voorzitter, de heer Van Ruyven, nam
alsnu het woord en dankt© do leden dat zy
steeds zyne taak zoo gemakkolyk gemaakt
haddendit jaar, dat hy voorzitter geweest
was, zou hom steeds in aangename herinne
ring biyven en steeds zou hy de belangen der
afdeeling blyven behartigen.
Do heer Maas bracht hem in eenige govoel-
volle woorden namens de leden den welver
dienden dank voor hetgeen by als bestuurslid
en voorzitter voor de afdeeling gedaan had.
Op voorstel van het bestuur werd besloten
de heer Noordendorp, voorzitter van de afdee
ling Leeuwarden, met nog 2 door hem aan
te wyzen personen, te verzoeken om als jury
voor de in te komen antwoorden op doprys-
vraag der afdeeling op te treden.
Onder de ingekomen stukken bevonden zich
ook eenige programma's van de uitgeschreven
prysvraag van de afdeeling Arasterdam, die
op de vergadoriug werden rondgedeeld.
Do heer H. Paul, gemeente-architect alhier,
werd daarna als lid aangenomen.
By de rondvraag vroeg de heer Lancel
het woord. Hy protesteerde tegen do conclusie
van de beantwoorders der vraag over „protector
potri."
Niet alleen dat hy niet met hun rapport
kon meegaan, maar hy kon integendeel op de
gunstigste resultaten wyzen.
Goede toepassing, zei spreker, is een ver-
eischteale voorbeeld haalde hy de school
aan de Mare aan.
Do muren waren hoogst vochtig, het twee
maal laten olión hielp niet6, daarna werd
protector petri gebruikt on dat bleek afdoende
te zyo.
Nadat nog drio nieuwe leden waren voor-
gestold, sloot de voorzitter de vergadering.
V. A.
Gemengd Nieuws,
„Bakken, bakken,bakken,een
dubbeltje een emmertje 1" Aldus klonk het
heden langs de grachten, waar gewoonlyk
geen visch wordt aangeboden door do hooge
pryzon. Wat was het geval? Het feit, dat
men des zomers meermalen kan ruiken, nl.
dat het water zooals de volkstaal zegt „niet
goed" is, deed zich ook gisteren en heden
voor. Daar do Witte Singel en het Galge-
wator geheel dicht lagen, kwam de visch als
„gepakte haring" naar de Wittepoortsbrug,
waaronder het water nog open lag en waar ze
by duizenden met een net kon worden op
geschept.
Door de politie alhier zjjn ge
durende het afgeloopen jaar 180 processen-
verbaal opgemaakt tegen personen, schuldig
aan verschillende misdry ven en overtredingen
togen 398 personen wegens openbare dronken
schap en tegen 317 personen, die de Algemeen©
Politie-verordening en byzondere wetsbepa
lingen hebben overtreden.
Gedurende dat jaar hebben zich by do
politie om nachtverblijf en onderstand aan
gemeld 1300 personen, die in de richting
hunner woonplaatsen werden voortgeholpen,
terwyi 367 personen wegens openbare
dronkenschap in voorloopige politie-bowaring
moesten worden gesteld.
Hot door 'tys zakken van jongens
en hunne spoedige redding in of naby onze
gemeente komen dezer dagen zóó veelvuldig
voor, dat hot geene byzonderheid meer en de
afzonderiyko vermelding niet waard is.
De gewone jaarlykschewinter-
collecto ten bohoovo van de armen derNed.-
Herv. gemeente te Valkenburg heeft opge
bracht de som van ƒ100. Voor deze kleine
gemeente is de uitkomst zeker schitterend
te noemen.
Op Oudejaarsavond is het in
Don Haag erg rumoerig geweest, zoodanig,
dat de hoofdwacht der militairen de politie
moest te hulp komen en ook grenadiers uit
de kazerne, waar zy geconsigneerd waren, de
stad doorkruisten en hier en daar handelend
moesten optreden om de orde te handhaven.
Een militair moet zelfs zulk een slag hebben
ontvangen, dat hy bewusteloos neerviel. De
socialisten schynen ook hier weer de hand in
het spel te hebben gehad.
De r e c h t e r - c o m m i s s a r i 6 by de
arrond.-rechtbank te 's-Gravenhage vertrok
hedenochtend, vorgezeld van den subst.-officier,
van justitie mr. Pleyte en den waarn. griffier
naar Ter-Aar, alwaar in den afgoloopen nacht
een moord aoot zyn gepleegd.
Van 13 Juni, den dag der ope
ning, tot en mot 28 Dec. werden aan de
kaasmarkt te Alfen aangevoerd 758 wagens
met 36044 stuks kaas, als: 743 wagons
Goudsche te zamen 34255; 7 wagens Derby
te zamen 740; 5 wagens Edammer te zamen
928 en 3 wagens Leidsche te zamen 121 stuks.
Hedennacht ontstond er brand
in de ronde Lutherscho kerk op het Singel
te Amsterdam.
Vormoedeiyk door het vuurvatten van een
balk, in de nabyheid van den schoorsteen
boven het achterste gedeelte van het schip
der kerk, vuldo zich de ruimte spoedig met
rook, hetwelk onmiddeliyk word opgemerkt.
De brandweer, welke weldra op het terrein
verscheen, sloeg een stuk weg van het plafond
boven de nog brandende kachel, en was daar-