N». 10052.
Maandag; 28 November.
A\ 1SS2.
feze €ourant wordt dagelijks, met üitzondering
van <§on- en feestdagen, uitgegeven.
Vierde Blad
Feuilleton.
Geld alleen maakt niet gelukkig.
LEIDSOÏÏ
PRIJS DEZER COURANT:
foor Lalden p«r 8 muodioƒ1.10.
Frtoc-o par po«t1.40.
l/eoudorlü'ka Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 16 regelt ƒ1.05. Iedere regel meor /"0.17J.
Orootere lettors naar plaatsruimte. Voor het
uicAsseeroo buiten de «tad wordt f0.05 borekond.
Officiëele K©nnisff©vinjf©n.
PATEKTBL4DEX.
De Burgemeester, Hoofd van het Bestuur der ge-
oeenlo Leiden, brengt tor kennis yan belangheb
benden, buiten deze gemee-'te woonachtig en aan-
TolliDserecbt betalende, dat de pa tentbladen oyer
het dienstjaar 1892/1893, bjj het Collego yan Zetters,
in één der vertrekken van bet Raadhuis dezer gemeente,
verkrijgbaar zijn, op vertoon van het aan
slagbiljet, van af Zaterdag 26 November to1 en
mot Vrijdag 2 December 1892, telkens des namiddags
vau één tot drie uren, terwijl na het verstrijken van
dien termijn de onafgehaalde Patent-bladen in handen
worden geiteld van don heer Controleur der Directe
Belastingen, alhier, ter gewone behandeling.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
3$ November 1892. DE KANTER.
Leiden, 26 November.
Naar wij reeds mededeelden, is de heer
S. Van Groningen, benoemd directeur der
Muziekschool van de Maatschappij voor Toon
kunst alhier, voornemens hier ter stede in
een zestal soirées al de sonaten voor piano
van L. Van Beethoven ten gehooro te brengen.
Beethoven is misschien de eenige compo
nist, die een geheelen avond aan het woord
kan blijven zonder dat men genoeg van hem
krygt. Zijne 32 sonaten staan natuurlijk niet
alle op dezelfde hoogte en in elke zijner sonates
ook niet alles even schoon, maar zij vormen
door rijkdom en diepte van gedachten, door
de verbazende verscheidenheid van vormen
rythmen eene indrukwekkende en inder
daad eenige collectie.
En wat den speler daarvan aangaat, het
hangt or slechts van af, hoe hij bewerktuigd
is, of het voordragen van de 32 sonaten voor
hem een waagstuk moet worden genoemd.
Aangezien do heer Van Groningen reeds
een achttal jaren geledon in enkele andere
gemeenten een Beethovenschen sonaten-cyclus
heeft gegeven, is gebleken dat hij de man is,
die de sonaten technisch niet alleen onder
den duim heeft, maar tevens zóó speelt, dat
hare schoonheden in het helderst licht treden,
ja, dat men daarin nieuwe schoonheden ontdekt.
Byzonder roemde het „Vad." toentortijd in
hem o. a. den heerlijken aanslag en de kunst
van nuanceeren, die hem tot een pianist van
talent stempelen.
Ook de andere bladen in plaatsen waar
by optrad, alsmede muzikale tijdschriften
wedijveren er in om zyn lof te verkondigen.
Dé „Rotterdamsche Crt." schreef b. v. het
volgende
„De heer Van Groningen toonde in de aller
eerste plaats eene degelijke, solide techniek
te bezitten, benevens een krachtigen en toch
weeken aanslag, hoedanigheden die voor Beet
hoven's klaviermuziek hoofdvereischten zijn.
Ook op eene volkomen onafhankelijkheid der
vingers, voor eene duidelijke en algemeen
verstaanbare voordracht dier Sonaten niet
minder noodig, kan deze pianist bogen.
„Wij werden op een spel vergast, blijken
gevende van diep inzicht en volhardende
studie. Dan, hetzij Beethoven in hartstochte
lijke taal spreekt, hetzij hy weemoedige
klachten uit, of zich aan een schertsend spel
overgeeft, in alles blijft deze koning der
klaviercomponisten eenvoudig en waar, zonder
gezochtheid of de minste gedwongenheid; en
dit alles in een helder daglicht te plaatsen
is wederom niet de taak van een ieder.
Daarom hulde aan den heer Van Groningen,
die aan alle deze hooge eischen doorloopend
wist te beantwoorden en den hoorder een
hoog geestelijk genot wist te verschaffen,
doordien hij deed gevoelen dat Beethoven's
onuitputtelijke rijkdom van tonentaal geen
geheimen meer voor hem opleverde en hy
zich geheel op de hoogte gosteld had van
deze schoone vruchten van. Beethoven's genie,
voortbrengselen, voor alle tydperken des levens.
„Dat, om dit nog ten slotte te zeggen, de
heer S. Van Groningen alles uit het hoofd
speelde geen kleinigheid bewees te
meer dat men hier te doen heeft met een
ernstig diepdenkend kunstenaar, in staat eene
ontwikkelde, fijn smakende kunstschare, een
paar uren te boeien en een kunstgenot te
verschaffen, waarvoor allen die hem hoorden,
hem ontegenzegiyk dank verschuldigd zyn."
Ook in het buitenland verwierf hy een on
gekend succes met hetgeen door sommigen
een reuzenarbeid genoemd werd.
Sedert zyn er enkele jaren overheengegaan.
Thans behoeft de heer Van Groningen zich
niet meer by hot publiek te introduceeren.
Hy heeft thans overal in den lande lauweren
geoogst; hy is met roem bekend en daarom
zullen de Leidenaars het zich een voorrecht
achten hem nu tot hunne stadgenooten te
mogen rekenen en met belangstelling zyne
soiróes te gemoet zien.
's Ryks Ethnographisch Museum te Lei
den heeft ten geschenke ontvangen van den
heer A. L. Van Hasselt, resident van Tapanoeli,
den bekenden bewerker van het ethnographisch
gedeelte der publicatie betreffende de Sumatra-
expeditie, eene verzameling van de verschil
lende vormen van gendi's of waterflesschen,
in gebruik by do Bataks in die residentie,
benevens de voorwerpen, welke tot den aan
maak daarvan dienen. Aan die collectie zyn
toegevoegd eenige andere voortbrengselen van
inlandsche nyverheid.
Aan den schenker is de dank der Regeering
betuigd.
In eene gisteren gehouden vergadering
van aandeelhouders in de Haagsche Schouw-
burg-Maatschappy is besloten tot wyziging
der statuten in dien zin, dat de Raad van
Beheer, thans bestaande uit 5 leden, voortaan
zal kunnen bestaan uit ten minste 5 en ten
hoogste 9 leden.
Tot lid van den Raad van Beheer is be
noemd mr. W. Dolk, zoodat thans die Raad
voltallig is.
Tevens is besloten nogmaals by den Ge
meenteraad aan te dringen op het nemen van
eene beslissing.
Nog werd door den Raad van Beheer mede
gedeeld, dat opnieuw voor ƒ9000 aandeelen
zyn genomen.
Te Leeuwarden is, na langdurige ziekte,
op den leeftyd van 66 jaren overleden dr. S.
Sr. Coronel. Tal van jaren was de overledene
op velerlei wetenschappelijk gebied rusteloos
werkzaam. Met geest en liefde behandelde
by vooral da hygiène, terwyl hy door tal-
ryke artikelen heeft bygedragen tot het in
het leven roepen van de tegenwoordige arbeids
wet. Vele jaren was hy secretaris en lid van
den geneeskundigen raad voor Friesland en
Groningen, tot hy een paar jaren geleden
wegens zyne toen reeds geknakte gezondheid
zich gonoopt gevoelde, zich voor beide betrek
kingen niet verder beschikbaar te stellen.
Men schryft uit Zuid-Limburg:
„Onlangs sprak ik een onderwyzer, die in
geen zes maanden traktement gezien had
van een ander vernam ik, dat hy nu reeds
zeven maanden geleefd had zonder van den
ontvanger iets te beuren. En dit vertelde hy
op den meest gewonen toon, alsof het eene
dngelyksche zaak gold: „eens toch had hy
eerst na negen maanden traktement ontvan
gen en er waren er, die langer gewacht
hebben."
Toch schynt het op den duur, zooals
trouwens te begrypen is, te gaan hinderen.
Dat blykt uit het besluit van de onderwyzers-
vergadering in het arrondissement Weert,
„afdeeling Grathem", om by do Gedeputeerde
Staten pogingen aan te wenden ten einde
aan de zeer onregelmatige uitbetalingen dor
traktementen een einde te maken." Sch.bl
Gomcuffd Nieuws.
Ook de plannon tot aanleg van
eene stoomtram door de Haarlemmermeer
zyn, naar men meldt, opgegeven. Dit is nu
reeds de zesde maal, dat de plannen by
„plannen" blyven, zoodat deze uitgestrekte
gemeente, met uitzondering van een wagen-
dienst, van verkeersmiddelen geheel blyft
ontbloot.
Af en toe worden wielryders,
ook in onze provincie, lastig gevallen door
kwaadwilligen. Deze aanvallen hebben het
bestuur van den Alg. Nederl. Wielrydersbond
aanleiding gegeven om vonnissen, door de
rechtbank geveld tegen hen, die het den wiel-
ryder mooilyk maakten, op ruime schaal te
publiceeren, ten einde deze waarschuwing
voor anderen bekend te doen worden.
Het bestuur liet daartoe een 40,000 cir
culaires drukken, waarin verschillende gevallen
van aanranding, omverwerping, moedwillige
overryding van wielryders worden medege
deeld, waarvoor de rechtbank straf oplegde.
Zoo veroordeelde zy een boer, die een wiel
ryder moedwillig overreed, tot ƒ200 schade
vergoeding; een ander, die een wielryder mis
handelde, tot 3 maanden gevangenisstraf, en
een jongmensch, die een stok tusschen de
spaken van een rywiel stak, tot 8 dagen
gevangenisstraf of 8 boete, enz.
De circulaire eindigt met de waarschuwing,
dat uit deze vonnissen blykt dat het aanran
den, mishandelen of bemoeilykon van wiel
ryders op den openbaren weg door do wet is
strafbaar gesteld en dat de wielryder gelyke
rechten heeft als iedere voetganger of be
stuurder van voertuigen op veiligheid van
persoon en eigendom.
Door middel van zyno 4000 leden hoopt de
Bond op grooto verspreiding van deze waar-
schuwings-circulaires.
In het gebouw van de voormalige
boterfabriek te Hoorn zal waarschynlyk eene
fabriek van gecondenseerde melk in werking
worden gebracht.
Als eene by zonderheid wordt
medegedeeld dat in den tuin van den heer
v. H., te Loosdrecht, een bed aardbeien (maand-
bloeiers) nog in vollen bloei staat, terwyl
zich aan de struiken nog rype vruchten be
vinden.
Te Kins werd (Fr) hoorden de
ingezetenen by het passeeren van de stoom
tram twee opeenvolgende knallen en yiden
ter doure uit, om te zien wat voorviel. By
de tram gekomen, deelde de verschrikte machi-
101.)
Had hy daaraan in het bewuste oogenblik
gedacht, dan zou hy zichzelven niet ontrouw
zyn geworden, dan had zyne verleidster
geene macht over hem kunnen uitoefenen.
Waar zou Lize zich thans wel bevinden?
Van Storting had hy slechts een korten brief
uit Berlijn ontvangen. Mevrouw Von Osternau
bad de hoofdstad reeds vóór vier weken ver
laten en waarheen zy vertrokken was, had
Storting in de wonirg, waar zy verblyf ge
houden had, niet te weten kunnen komen;
de heer Von Gastrow, die hem daaromtrent
wel had kunnen inlichten, had zich ongeluk-
kigerwyze ook op reis begeven. Storting bleef
daarom niets anders over dan naar Osternau
te reizen, waar hy hoopte van den predikant
nauwkeurige inlichtingen omtrent het tegen
woordig verblyf van mevrouw Von Osternau
te zullen bekomen; kon de predikant die ook
i-i?t geven, dan was Storting besloten den
1-eer Albrecht Von Osternau om inlichtingen
-'ragendie moest toch weten waar liy
htt weduwenpensioen, tot de uitbetaling
waarvan hy verplicht was, heenzond.
Na dezen brief, dien Storting oven vuór zyn
vertrek naar Osternau had afgezonden, was
van hem op PlSgnitz geen verder schryvon
ontvangen. Zyn zwygen vervulde Egon met
kommer en zorg; driemaal per dag zond hy
iemand te paard naar de post, om de voor
Pl&gnitz bestemde brieven af te halen, maar
steeds kwam deze terug, zonder het met
ongeduld verwachte bericht te brengen, dat
Storting mevrouw Von Osternau wederge-
vonden had.
Eindeiyk, des Zaterdagsmorgens, werd
Egons ten hoogste gespannen verwachting
bevredigd. In den postzak bevond zich een brief,
waarvan het adres Stortings handschrift droeg
met bevende handen opende Egon den omslag
hy voelde het hart kloppen, het schemerde
hem voor de oogen. hy moest een oogenblik
pauzeeron eer hy hot krachtige handschrift
vermocht te herkennen, en las toen:
„Geëerde heer!
Uw heerlyk plan is uitgevoerd Heden kan
ik u eindeiyk het bericht zenden, dat alles
prachtig gelukt i?. Mijne reis naar Osternau
had goede gevolgen. Van den predikant aldaar
verneem ik, dat mevrouw Von Osternau
sedert eenige weken eene nieuwe woonplaats
in Hirschberg heeft gevonden. Ik begaf my
cnmiddeliyk daarheen en trof tot mjp.e
groote vreugde de geëerde vrouw in den
testen welstand aan. Zy was even verwon
derd als verheugd my te zien. Toen ik haar
de geschiedenis van den heer Karei Johann
Simon vorhaalden, haar den bekenden brief
liet zien, was zy aanvankelyk sprakeloos
van verwondering, daarna vergoot zy tranen
van vreugde. Niet de minste twijfel aan
de waarheid van hetgeen ik vertelde rees
by haar op. Zy zegende do nagedachtenis
van haren uitstekenden, overleden echtgenoot,
wiens weldadigheid nog na zyn dood zulke
heerlyke vruchten voor zyne weduwe en
dochter gedragen had; diep geroerd vertelde
zy my, dat zy destyds den heer Von Osternau
over zijne al te groote goedheid, die steeds
met ondank beloond werd, verwyten gemaakt
had. Zy was thans overgelukkig, dat door
de terugbetaling der oude schuld voor haar
weder de gelegenheid geopend werd met
hare dochter samen te wonen en mejuffrouw
Lize niet verder gedwongen zou zyn zich
voor hare moeder op te offeren. Ik had wel
gewenscht, geëerde heer, dat u getuige had
kunnen zyn van het geluk, dat door u is
bereid 1
Mevrouw Von Osternau zal mij naar Ber
lyn vergezellen, om daar het haar behoo-
rendo kapitaal, geheel volgens do bestemming,
in ontvangst te nemen en de vereischte
quitantie te teekenen. Morgenvroeg zullen
wy te zamen de reis aanvaarden, over den
uitslag waarvan ik u persoonlyk mededee-
ling zal doen; heden echter zend ik u nog
een bericht, dat u niet spoedig genoeg ge
worden kan.
Mejuffrouw Lize bevindt zich in uwe onmid-
deliyke nabyheidu hebt, zonder het te
kunnen denken, met haar een nacht onder
éón en hetzelfde dak doorgebracht! De heer
Von "Wangen heoffc haar als gouvernante
voor zyne zuster Klara in dienst genomen;
in zyne woning te Linau verblyft zymaar,
zooals mevrouw Von Osternau my mede
deelde, nog slechts voor eenige dagen, 0aar
zy den volgenden Zondag Linau zal veriaten,
om tot hare moeder terug te keeren Mn by
deze te blyven, totdat zy eene andere be
trekking zou gevonden hebbenx hetgeen,
zooals mevrouw Vor. Osternau ^ny, uiterst
gelukkig,, verklaarde, nu wol ni.et meer noodig
ftal zyn.
t Wordt vervolgd.)