BOELHUIS.
Wat is T T merk T Visite
Leesgezelschap U. D. Prof. Dr. A. KUENEN.
T. H. IJTSHA, Sreestraat 156,
De Gracieuse.
Verdeeld in 5 serieën.
ADVERTENTIES.
Zit- en Slaapkamer.
BA.KKEBIJ.
Terstond TE KOOP,
il
GEBNEB Co.,
Voorhanden:
Eenige Meubilaire Goederen,
V er lor en,
Goedkoopst Adres
J. L. CREYGHTON,
Vrije Najaarsmarkt te Noordwijk-Binnen,
op Dinsdag 18 October 1892.
li van
richt, hoeveel zy meenden, dat by een werk van dezen
omvang noodig ware geweest, en ontvingen een gedetail
leerde "berekening daarover, waarvan het resultaat is, dat
volgens hunne meening en veeljarige ondervinding voor
dit werk een bedrag van ƒ3440 voor toezicht en teekenen
moest gebruikt zyn, doch dat ingeval van te voren alle
teekeningen en details gereed geweest waren (wat hier
niet het geval was) dat bedrag slechts 2720 behoefde te
bedragen.
Er is volkomen onvoldoend toezicht en directie-personeel
geweest. Wy zyn het daarin met den architect eens, ja
meenen, dat daaraan voor een groot deel te wijten is, dat
de contrêlo zoo gebrekkig was, en de aannemer van tyd
tot tyd kon rekenen wat hy wilde en hoo hy wilde.
De vraag is echter, of de architect dit als eene veront
schuldiging mag aanvoeren. Wy meenen van niet, als wy
bedenken dat hij het extra toezicht geraamd heeft op
1200.en 1930.— heeft uitgegeven. Hij schijnt zich
by de raming volstrekt niet bewust te zyn geweest van
den omvang der controle en van het toezicht by een der-
geiyk werk, en heeft lichtvaardig een bedrag uitgetrokken,
dat met de helft overschreden, toch nog bleek volkomen
onvoldoende te zyn.
Wy zien dan ook in deze verontschuldiging, de zwaarste
zelfbeschuldiging, die een bouwmeester zichzelf kan op
laden. Aan hem was het by de raming te zorgen voor de
gelden, waarmee het toezicht betaald moest wordenhem
past het allerminst van het gebrekkige daarvan zich aan
het eind een excuus te maken.
Wie al het voorafgaande aandachtig} doorgelezen
heeft, zal het kunnen begrypon, als wy onze meening uit
spreken, dat de werkol khoid beantwoordde aan hetgeen
de geringe som voor leiding, toezicht en controle beloofde
dat administratief het werk een misgreep geweest is, ver
nederend voor den architect, demoraliseerend voor zyn
personeol en voor do aannemers on verderfelyk voor de
Gemeente.
Tot ons leedwezen vinden wy geen vryheid ons te ont
houden van een oordeel over de verantwoordeiykheid voor
de U medegedeelde feiten.
Dat die verantwoordelykheid in rechten voor een belang
rijk bedrag op den architect rust, meenen wy op grond
van het in Hoofdstuk III B opgemerkte £fls zeker te kun
nen aannemen. De eenige wyze, waarop zich de architect
zoude kunnen ontlasten van zyne verantwoordelykheid is
door aan to toonen, dat hy tot zyne daden gemachtigd
was door de Comm:ssie van Fabricage, of den Burgemees
ter en Wethouders.
In een onderhoud, dat wy met den Gemeente architect
hadden, hebben wy herhaaldeiyk met 'grooten ernst op
dat punt aangedrongen, hem er op wyzend van welk be
lang het voor hem was, ons hierover in te lichten. Hy heeft
echter pertinent geweigerd ons eenige inlichting te geven
over de datums en do wyze, waarop hy de Commissie van
Fabricage, of haren Voorzitter over de afwykingen heeft
gesproken, en in deze alle verantwoordelykheid geheel top
■zich genomen.
De juridische verantwoordelykheid biyft dus op hem rusten.
Doch daarvan afgezien zy het ons veroorloofd een woord
te zeggen over de moreele verantwoordelykheid voor den
geheelen gang van zaken.
De instructie voor den Gemeente architect stelt dezen in
Art. 1 rechtstreeks onder de bevelen van B. en W. en meer
byzonder onder die van de tot hun bystand ingestelde Com
missie van Fabricage.
Verder wordt daarin telkens (art. 3, 4, 6, 8, 10, 11,
12, 13, 15 en 16) uitgedrukt, dat hy van zyne handelingen
kennis moet geven aan die commissie of aan den Voor
zitter daarvan. Hierin nu heeft hy gefaald.
Immers het is niet aan te nemen, £at de Commissie van
Fabricage of de Voorzitter daarvan volledig kennis heeft
gedragen van den steeds wassenden vloed der afwykingen,
op de weekstaten vermeld. Ware dit het geval geweest,
do Gemeenteraad zoude er tydig en uitdrukkeiyk op ge
wezen zyn.
Do architect heeft hier tegen zyne instruction gehandeld.
Hij deed dit niet ééns, doch herhaald en stellig zoude dit
niet by voortduring en herhaald hebbon kunnen gebeuren,
zoo artikel 3 der verordening voor de vaste Commission
uit den Raad, afdeeling Commissie van Fabricage ware
nagekomen.
Deze luidt:
„Aan haar (Comm. v. Fabr.) is opgedragen, enz.
al. 5 en 6 „het ontwerpen of onderzoeken der plannen
en voorwaarden van aanbesteding der werken en leve-
rantiën, ten behoeve der Gemeente;
„het onderzoek of de voorwaarden, waarop de wer
ken aanbesteed en de leverantiën gedaan zyn behoorlyk
in 'acht zyn of worden genomen,
en verder de laatste alinea:
„en alle verdere toezicht en enderzoek wattervoor-
geschrevener zake in het belang der Gemeente noodig
of nuttig mocht worden geoordeeld."
Aan die commissie is dus ook opgedragen het onderzoek
of de voorwaarden waarop de werken aanbesteed zyn, worden
in acht genomen.
Ons inziens zoude stellig een zachte, doch ernstige toe
passing van dit voorschrift veel verhoed hebben en zoude
een voortdurende drang van de zyde der Comm. v. Fabri
cage en meer speciaal van den Voorzitter daarvan, om
inzage en overzicht van den gang van zaken, den architect
reeds vroegtydig tot bezinning gebracht heoben. Het is
niet aan ons, vooral nu de Gemeente-architect geweigerd
heeft zich daarover uit te laten, om nader in te gaan op
de verhouding die bestond tusschen de Cmimissie van
Fabricage en den architect, doch de vraag mag gesteld
worden of het zeer zonderlinge gedrag van den architect,
door geheel eigenmachtig te handelen en zich niet door
het opvolgen zyner instructie te dekken, niet het gevolg
was van eene reeds veel vroeger ingeslopen te groote
vryheid van handelen voor den architect, waaraan dan
stellig voor een gedeelte de Commissie van Fabricage de
schuld zoude dragen.
Wy voor ons zyn geneigd ons voor te stellen, dat op
die wyze een gedeelte zyner moreele verantwoordelykheid
van hem afgewenteld zoude kunnen worden.
Tevens is hot onze overtuiging, dat het zich herhalen
van betreurenswaardige feiten, als die welke het onderwerp
van dit rapport uitmaken, in het vervolg alleen zullen
voorkomen worden als een ervaren en kundig architect
door de Commissie van Fabricage en haar voorzitter onaf
gebroken aan zyn Instructie gehouden zal worden.
HOOFDSTUK VII.
Na dit alles meenen wy aan Uwe Vergadering in over
weging te moeten geven tegenover de aannemers geen ge
bruik. te maken van het der Gemeente toekomend recht om
de geheele som van f 4755.97J op zyne rekening te korten.
Gedeeltelyk komen toch in dit bedrag posten voor, waarvan
ons wel niet gebleken is, dat de waar geleverd is, doch
waarvan wy wel illen aannemen, dat niet alles fictief is.
Doch terwyi wij u dan aanraden aan de eene zyde voor
een deel van ons recht afstand te doen, meenen wy gerust
te kunnen voorstellen een ander deel daarvan uit te oefenen
on daarvan gebruik te maken om de in tallooze posten
verborgen dikwyls ontastbaar maar toch duïdeiyk wille
keurige verhooging der byrekening te besnoeien. Wy meenen
stellig groote gematigdheid te gebruiken, als wy U aan
raden als billyke veimindoring /"2000 aan den aannemer
te korten.
Vorder stellen wy U voor ook tegenover den architect
niet van ons volle recht gebruik te maken; te overwegen
dat, heeft hy gefaald door z'yne Instructie aan te zien voor
scheurpapier, daarvoor misschien gedeeltelyk verontschul
diging ti vinden zoude zyn, en to overwegen, dat van vele
der door hem bevolen afwykingen der Gemeente wat ten
goede kwam, al is het ook met te zeggen of dat veel was.
"Wij raden U aan hem louter aansprakelijk te stellen
voor de niet geleverde en toch te betalen posten, alsmede
voor de do:>r hem uit naam van de Gemeente aangegane da
ding of schenking en hem alzoo voor ƒ642 20 aan te spreken.
Wy hebben dus do eer U te adviseeren de volgende be
sluiten te nemen:
lo. de aannemers der Gehoorzaal op hun byrekening f 2000»
te korten;
2o. Van den Gemeente architect eene schadeloosstelling te-
vorderen van 642.20.
3o. het voorstel van B. en Ws. van 28 Januari 1892 (Ingek.
Stukken 31) aan te nemen, met deze wyziging ia
de cylerSjdat het daarin vermelde bedrag van 85003.80^
hetgeen voor den bouw der Gehoorzaal zoude moeten
worden overgebracht, thans vermindei d wordt met
f 2000. korting van de Aannemers.
642 20 schadevergoeding v. d. Architect
2642.20
maar daarentegen volgens onze becyferingen in den aanvang
vermeerderd wordt met het verschil tusschen onze berekening
over de totaal uitgaaf f 178058.45£
en de opgave van B. en Ws177651.05.^
85003.80J
af 2642.20
407.40
f 82361.60J
by 407 40
en dus wordt 82769.00.J
SIEGENBEEK VAN HEUKELOM.
P. J. VAN HOEKEN.
FOCKEMA ANDREiE.
Aan den Gemeenteraad van Lelden.
Mijne Haren!
Ik acht my verplicht U in kennis te stellen dat Ik mij'
met de conclusie van het rapport der door U benoemde
Raadscommissie, in zake den bouw der Gehoorzaal niet
kan vereenigen. Myn6 inziens mogen in rechten de twee
weekstaten van p. m. 2400 en 1500 niet geldig zyn,
doordat ze niet in duplo geteekend zyn; maar, dat de bil
lijkheid medebrengt, ze toch voor echt te erkennen, en ze
behoudens kleine verschillen aan don aannemer uit te-
betalen.
Ik ben van meening de geheele overscbr{jding of bij
rekening een gevolg is van gebrekkige samenstelling van
het bestek, waarvoor do Architect moet worden aanspra-
keiyk gesteld, omdat hy deze by werken voor een groot
deel zonder voorkennis van Burgemeester en Wethouders-
heeft laten uitvoeren. Naar mijn bescheiden meening gaat
het niet aan den aannemer te laten boeten voor de fouten
van den Architect. Ik vertrouw dus, dat de Raad van
bovengenoemd recht geen gebruik zal maken, en boven
genoemde staten zal voteeren met uitzondering van enkele
posten, waarop volgens tarief to voel is berekend.
Hoogachtend,
UEi. Dw. Dnr.
Leiden, 26 Sept. 1892. P. J. VAN HOEKEN.
DE DIJKGRAAF VAN KIJNLAND brengt
ter kennis van de Ingelanden, dat op Zater
dag 22 October 1892, des voormiddags
te elf uren (A. T.), eene Verecnlgde Ver
gadering zal worden gehouden in hot Gemeen-
landshuis te Leiden. 6293 6
Een HEER vraagt tegen 1°. November a. s.,
liefst in eene der Buitenwijken (event, ook in
Leiden): eene groote, goed gemeubileerde
Offerten met prysopgave aan het Bureel
van dit Blad onder No. 6294. 7
door omstandigheden, op den netsten stand
van Rynsburgeene goed beklante Bakkers
zaak, met Inventaris van bakkery en
kruidenierswinkel, waaraan een nieuwerwet-
sche oven verbonden is.bevragen by G.
P. OOSTENRIJK, Rynsburg. 6282 10
Wegens het vergevorderd Seizoen zullen
do nog voorhanden zjjnde SPIEGELS,
waaronder eene fraaie collectie Salonsplc-
gcls, tegon spotprifzen worden OPGERUIMD.
6292 9
9Iaar9man9Stccg 7
Prima oude vette Leidsche Kaas en
p-rlnia Goudsche. Oud en .long. Adres:
Vved. mü. STBEXDÏA.HEB Konen. Manden-
makerssteeg, by de Waag. 5256 6
0230 3
Donderdag 20 October 1892, des voormid
dags te elf uren, in het Koffiehuis „Het
Vapen van Oegstgoest", te Oegstgeest, ten
overstaan van Mr. J. A. F. COEBERGH,
Notaris te Leiden, Afslag van de navolgende
perceelen, in bod gebracht, als:
1. Het HEERENHUIS met SCHUUR, STAL,
verdere Getimmerten en TUIN, onder Oegst
geest, samen groot 76 aren, 30 centiaren,
°P3950—
Verhoogd metJ 350.
2. Een perceel TUINGROND, ge
legen aisvoren, achter het voor
gaande, groot 70 aren, op
Terstond verhoogd met
Nader verhoogd met
3. Een perceel TUINGROND, ge
logen aisvoren, groot 56 aren, 50
centiaren, op
Terstond verhoogd met
Nader verhoogd met
f. Een perceel TUINGROND, go-
ogen aisvoren, groot S7 aren, 40
centiaren, op
Terstond verhoogd met
5. Een perceel TUINGROND, ge
legen aisvoren, groot 1 hectare, 5
aren, 80 centiaren, op
Verhoogd mot
6. Het BURGER WOONHUIS met
TUINOROND,gelegen aisvoren, groot
43 aren, 80 centiaren, op.
Terstond verhoogd met
Nader verhoogd met
Ten kantore van voornoemden Notaris
COEBERGH worden op alle werkdagen tot
en met Woensdag a. svan 10—2 uren, ver
hoogingen aangenomen tegen genot van één
vijfde der verhoogsom. 6296 39
1775—
225.-
150—
2125—
75.
300—
1575—
126—
2000—
600. -
360». -
100.—
500—
op het Raadhuis te Leiden, op Maandag den
IfJen Oei. 1892. 's voormiddags te tien
uren precies, van eene hoevoelheid van 20OO
Hectoliter» Gas-Cokes, verdeeld in partijen
van 100, 50, 10 en 5 hectoliters, en zulks
by afslag, tegen dadelijke betaling en binnen
veertien dagen af te halen aan de Gasfabriek.
Kloppen zeven Cents per HL.
Bezorgen v(jf
Konpen en Bezorgen zes Cents per HL.
Bestellingen worden aangenomen aan het
kantoor der Gasfabriek en aan het Magazijn
in de Pieterskerk-Koorsteeg 28, uiterlijk tot
Zaterdag namiddag te 3 uren. 6295 17
Notaris J. W. J. PAPE, te Warmond, zal
op Woensdag 19 October 1892, des
morgens lO uren, te Oegstgeest, in het
koffiehuis van den Heer J. KORTEKAAS,
om contant geld, in het openbaar verkoopen
Koper-, Tin-, Blik-, IJzer-, Glas- en Aardewerk,
beneveri8 eenige Gouden en Zilveren voor
werpen en hetgeen verder zal worden te
voorschijn gebracht, 6279 15
Te bezichtigen dón uur voor de verkooping.
tusschen „Stadwijk" en de Vink: een Kar.
tonnen Doosje, inhoudende twee ivoren
doodshoofdjes. De vinder zal eene goede be
looning ontvangen. Terug te bezorgenLeiden,
Hoogewoerd 108. 6297 7
VAN SOLIDE 5560 16
Hanglampen, Studeerlampen,
Losse Branders, Ganglantaarns
en alle tot het Petroleuiniampenvak
beboerende Artikelen.
AALMARKT 25. LEIDEN.
Met 1 Oct. zyn de prijzen der Lam pes
beiges door de Fabrikanten veel
verminderd.
met PREMIES,
6273 5
PROSPECTUS te bekomen in den Bock-,
Muziek- en Kunsfbamlel 6216 10
HIJU9:IGE\14 en laOctober 189B,
b(j do Firma E. BKILL, te Leiden.
rttt* 7
Leiden, ter Boekdrukkerij vanA.W. SIJTHOFF»
