fi
Tot leerares in de Nederlandsche taal
on lotterkunde aan de middelbare school voor
meisjes te Dordrecht is mej. A. M. Van Maurik,
eerste onderwijzeres aan de O. L. school voor
meisjes 3de kl. te Amsterdam, benoemd.
In den loop van de volgende maand
zal de heer Bisschop zich naar het Loo be
geven, om het portret te schilderen van H. M.
de Koningin-Regentes, dat bestemd is om in
de Raadszaal te Leeuwarden te worden ge
plaatst.
Het programma voor het in 1893 te
houden examen tot toelating aan de Rijks
kweekscholen voor onderwijzers omvat: a.
het nauwkeurig en duidelijk voorlezen van
een niet te moeilijk stuk proza of poëzie;
b. het vervaardigen van een schoonschrift, mid
delsoort en kleinc. een juist begrip van het
tientallige stelsel, van de hoofdbewerkingen
met geheele en gebroken getallen, van het
metrieke stelsel en vaardigheid in het bere
deneerd oplossen van eenvoudigo rekenkun
dige vraagstukken, zoowel uit het hoofd als
in schrift; d. kennis van de hoofdzaken
der spraakkunst en de zinsontleding; e. ken
nis van eenige hoofdgebeurtenissen uit de
geschiedenis des vaderlands; f. eenige konnis
van de aardrijkskunde van Nederland, eene
voorstelling van de kaart van Europa en van
de ligging der werelddeeleng. aanleg voor
den zang.
Hel stoomschip „Bundesrath", van de
Oostkust van Afrika naar Rotterdam en Ham
burg, arriveerde 28 Sept. te Mozambique; do
„Cbdam", van Nieuw-York naar Rotterdam,
vertrok 29 Sept. van Boulogne-sur Merdo
„Sumatra", van Amsterdam naar Batavia, ver
trok 28 Sept. van Southampton; de „Burge
meester Den Tex," van Batavia naar Amster
dam, passeerde 27 Sept. Kaap St.-Vincent;
de „Conrad," van Amsterdam naar Batavia,
vertrok 29 Sept. van Suez.
Kamers van Arbeid.
Hot voorloopig verslag is verschenen over
de wetsvoorstellen van de heoren Pyttorsen
en SchimmolpenDinck van der Oye betreffende
de oprichting van Kamers van Arbeid. Aan
het uitvoerig verslag is toegevoegd eene uit-
-gebreide nota van don heer Levy, houdendo
principiëele bedenkingen tegen die wetsont
werpen, omdat hy den thans gekozen wetto
ïyken vorm acht in stryd met ons staatsrecht,
een maatregel, waarvan de gevolgen niet zyn
te overzien en praematuur.
Wat de wetsontwerpen zeiven betreft, word
de opportuniteit er van door vele leden in do
afdeelingen betwyfeld, omdat zy de Regeering
niet tot meerderen spoed hadden aangezet,
toen doze verklaard had do zaak in ernstigo
overweging te zullen nemen en daarby reke
ning te willen houden met de uitkomston der
arbeidsenquóte, die met 30 September is afgo-
loopen. Te minder bestond daartoe aanleiding,
indien de mededeeling juist is, dat de Regeering
reeds naar verschillende landen, waar Kamers
van arbeid bestaan, iemand zou hobben afge
vaardigd, ten einde o. a. de wyze van in
richting en de werking dezer instelling door
eigen aanschouwing te leoren kennen.
Verscheidene andere leden deelden deze
meening niet, daar de Regeering wel van
nadere overweging had gesproken, doch geens
zins de indiening van eon wetsontwerp had
aangekondigd. Zy betwyfelden of een voorbe
reidend onderzoek in den vreemde reeds was
aangevangen. Bovendien zouden de voorstellen
der beide heeren tot spoed by de Rogeenug
kunnen leiden.
Ook waren er leden, die do opportuniteit
betwyfelden, op grond der indiening van de
kieswetten.
Eenige leden waren niets» overtuigd van de
wenscheiykhoid der oprichting van Kamers
van arbeid. Ze zyn een mode artikel geworden
voor de toongevers onder do arbeiders, maar
zonder dat gebleken i6 datzy door de arbeiders
in het algemeen wOTden gewenscht. Waartoe
zulk eene organisatie aan de belanghebbenden
-opgedrongen Ook zonder zulk eene wet hebben
arbeiders en patroons volle vryheid om zich
te vereenigen. Zy kunnen gebruik maken van
de vryheid van drukpers, het recht van petitie
en hot recht van vereeniging. Zyn de belangen
der Nederlandsche werklieden niet voldoende
beschermd, en zoo daaraan soms iets ontbreekt,
is dit niet voor een deel aan henzelven te
wyten, doordien zy niet zelden in politieke
agitatie vervallen? Deze leden achtten de sociale
verhouding hier te lande, by vergeiyking mot
andere Ryken, vry bevredigend. Ook al werden
de voorstellen aangenomen, zou er toch weinig
gebruik van worden gemaakt.
Yele andere leden waren vóór de oprichting
van Kamers van arbeid, die in verschillende
centra van industrie en ook elders gunstig
zouden kunnen werken. Yan opdringen aan
belanghebbenden was geen sprake. Het geldt
niets meer dan het geven van sanctie, het
toekennen van een staatsrechtoriyk karakter
aan eene inrichting, welke in do kringen
der arbeiders vry algemeen gewenscht wordt.
Al hebben de arbeiders hier te lande dezelfde
vry heden als andere medeburgers, het kan
toch noodig zyn door middel eener zooge
naamde sociale wetgeving hunne belangen
te bevorderen, daar zy nu zóó van de werk
gevers afhankeiyk zyn, dat hunne belangen
ook door uitgebreide staatkundige vry heden
niet altyd voldoende worden beschermd. De
sociale verhouding hier te lande is niet zoo
gunstig als wordt beweerd.
Ook werd gewezen op den weldadigen
preventieven invloed, die van dergelyke in
stellingen uitgaat. De wetenschap, dat zy be
staan, zal in vele gevallen van het plegen
van onbillyke handelingen weerhouden.
Eenige leden, in beginsel niet gekant tegen
de oprichting, waarschuwden tegen te boog
gespannen verwachtingen, o. a. blykbaar in
de toelichting van den heer Pyttersen. In
oen land, waar voor Kamers van arbeid veel
gedaan wordt, 6taat de verdere arbeidswet
geving ver by die van andere beschaafde
landen achter en hebben de werklieden meer
dan elders over lage loonen en lange werk-
tyden te klagen. Overigens verwachten deze
leden moer nut van de Kamers in eenvou
dige dan in gecompliceerde bedryven, wat
weer door andere leden werd weersproken.
Enkele leden deelden het gevoelen van mr.
Levy, dat regeling by do wet ten deze met
de beginselen van hot Nederlandsch staats
recht onvereenigbagr is; het ging niet aan
de organisatie eener instelling van openbaar
nut aan de bevoegdheid des Konings te onttrek
ken. Deze beschouwing ontmoeite echter wei
nig instemming. Meerdere leden gaven op
practische gronden de voorkeur aan regoling
by maatregel van bestuur, evenals by de
Kamers van koophandel. Yele andore leden
bestreden die meening en oordeelden dat
oprichting by de wet de zedelyke waarde
der Kamers van arbeid zou verhoogen. Enkele
leden bestreden de wetteiyke regeling, uit
vrees, dat die zou leiden tot het scheppen
van een publiekrechteriyk lichaam, behept
met al do gebreken, aan do oude gilden kle
vende, die oon Staat in don Staat vormden.
Sommige leden keurden af dat het initiatief
tot het oprichten dezer Kamers in sommige
gevallen van de Regeering zou kunnen uit
gaan alleen instelling op aanvrage van belang
hebbenden verdiende aanbeveling; anderen
wildon instelling ambtshalve niet uitsluiten;
nog anderen meenden dat het initiatief uitslui
tend van de Regeering moest uitgaan.
Sommigen zagen geen nut om te spreken
zooals in het voorstel Pyttersen van Kamers
van arbeid on nijverheid en in elk geval be
stond er dan geene reden de Kamers van
koophandel te doen vervallen. Enkelen wilden
dat er ook voor landbouwstreken Kamers
van arbeid of nyverheid konden worden in
gesteld, wat door anderen werd bestreden.
Eindeiyk werd gevraagd of de Kamers ook
niet voor scheepvaart en visschery, ja, voor
kantoor- en winkelbedienden mogelyk moesten
worden gemaakt.
Hiertegenover meende men, dat met het
oog op de proefneming, beperking van werk
kring hoofdvereischte moest zyn.
Terw]jl over de taak der Kamers nogal
verschil van gevoelen bestond, was de in
stemming vry algemeen, dat doze als ver
zoeningsraden zouden optreden. Terwyi de
heer Schimmelpenninck Yan der Oye alleen
voorstellen wil laten doen tot bemiddeling,
wil de heer Pyttersen eene bepaalde scheids-
rechteriyke uitspraak uitlokken. Verdeeld
waren de gevoelens, wolk systeem de voor
keur verdient; maar vry algemeen oordeelde
men dat terecht geen der beide heeren had
voorgesteld aan de scheidsrechterlyke uit
spraak verbindende kracht toe te kennen.
De meerderheid meende dat de harmonie
tusschen kapitaal en arbeid het best zou
worden bevorderd door patroons en werk
lieden op te nemen in de Kamers. Tegen
hot afzonderlyk vergaderen van beide cate
gorieën bestond meer bezwaar, ofschoon
anderen in gecombineerde vergaderingen geen
heil zagen. By vertegenwoordiging van beide
catagorioën moesten ze meende men vry
algomeen in gelykc-n getale vertegenwoor
digd zyn. Onderscheidene leden drongen aan
op vereeniging der beide ontwerpen tot één.
340ste »TAATftl>DVtóaii.
VIJFDE KLASSE. ELFDE LIJST.
Trekking van Donderdag 29 Sept.
Nos. 6199, 9116, 13067, 16369 ƒ1000.
No. 4725 ƒ400. No. 13657 ƒ200. Nos.
7979, 8181, 9238, 10020, 10834, 10977,
13390, 17013, 17805, 18065, 18194, 20789
ƒ100.
Prezen Tan ƒ70.
18
2702
1176
7281
9267
11122
11178
1GI11
18963
a7
61
4516
7861
82
39
98
16602
19051
66
73
44
76
9908
61
11286
39
68
161
2816
93
7133
86
11638
14611
86
87
83
31
1609
62
9400
11601
17
10674
19260
311
63
4837
7712
92
11939
12
76
98
sa
8013
6043
68
9568
61
96
16868
19312
668
62
81
91
9630
89
14667
16911
81
C16
81
6168
7886
9836
12116
99
17081
19» 8
88
80
6.68
8066
10003
26
11710
17195
19304
866
97
88
81
80
12283
13
17307
19Ö6O
1093
3152
6367
92
10142
12379
14811
15
19728
1187
3843
6479
8 63
10261
12406
14928
17422
18
1223
97
6660
66
10383
15
92
17609
94
99
3168
82
98
10476
70
99
73
1833»
1369
96
6636
8213
10575
88
16008
99
10
63
3617
6718
92
86
94
23
17639
19911
1190
61
81
8198
1062 8
126U9
16360
86
44
1626
85
6110
8040
36
37
99
92
20179
1636
8730
38
85
71
46
1W10
17876
89
1671
3891
80
88C7
10738
12614
61
17942
20222
1906
3927
6109
85
10925
63
61
1P2 J1
34
2099
85
10
8945
86
12868
16622
18366
20305
9161
4016
6608
0011
11016
12960
60
18460
96
2266
76
33
21
90
13241
16042
66
99
2626
4211
7162
13
11127
13608
86
16660
20519
70
1850
93
9161
66
9
90
186U3
37
2604
1118
7221
89
11229
13723
16005
9
20646
16
65
71
9211
11303
13961
16
18787
20933
NIBTBN.
13
2690
1931
7189
9266
11887
14423
16690
18769
31
2027
6037
7206
75
67
98
16716
69
63
31
80
7331
9379
11918
11619
«2
18862
87
18
84
68
9431
60
39
71
18937
90
66
93
91
70
12062
71
80
19018
109
88
96
90
9514
91
86
86
36
16
96
6117
7100
66
12179
14619
97
43
86
2710
12
18
69
12286
67
16818
68
89
38
62
20
9616
12307
14712
70
78
211
39
6206
21
67
68
23
16920
19118
32
2800
65
86
86
91
11871
26
62
39
16
71
7623
91
12433
82
61
19241
P®
31
83
46
9717
40
90
86
19302
70
16
86
71
67
61
91
87
1
10i
90
99
80
9806
92
14901
17142
26
10
97
6317
91
3*
97
73
82
32
13
2909
29
92
68
12518
15051
87
35
62
2
60
7614
9978
22
61
17209
16
69
13
70
46
93
72
15103
46
69
78
66
81
81
10062
12617
70
71
77
610
76
6110
7706
10168
19
85
76
19419
61
77
85
7
73
76
96
81
49
66
3011
6609
17
81
12711
16216
90
66
91
37
21
7811
88
68
31
17325
13506
813
67
87
12
10260
72
68
29
12
68
96
61
85
10331
91
76
19
41
62
3121
72
7912
12
12901
16330
67
19633
86
37
91
21
46
30
66
67
47
742
62
«627
86
81
62
96
80
97
800
71
67
89
90
12999
16166
17430
19739
:o
3238
68
8066
10112
13028
88
38
41
916
19
62
8118
11
31
10616
17613
66
71
3386
6763
60
16
72
60
17
68
1061
3403
91
70
30
76
98
26
77
66
39
6826
71
15
13116
16666
34
81
ma
3626
99
8222
10623
13274
78
39
19-96
61
10
69a
68
63
85
79
61
81
67
12
COöO
85
77
13336
16742
73
19983
P4
67
63
93
78
13407
67
17620
86
1201
3605
90
8310
10669
77
80
99
90
15
10
6113
32
07
98
87
17726
20026
17
69
69
36
10720
13531
89
63
17
69
71
86
96
13
86
61
93
17813
78
0
6211
06
10S36
13603
16831
17
20123
86
90
21
78
47
16
46
43
43
1308
3766
6319
81
10967
28
66
61
86
30
61
90
82
76
13
76
17933
91
31
81
6118
99
95
61
16001
43
99
69
3820
47
8401
11036
74
81
47
20299
1110
73-
71
83
47
82
16004
69
2U308
1663
3963
95
8531
89
13710
31
82
19
66
91
98
10
11128
11
39
91
42
67
1032
6536
86
34
31
16147
97
88
1623
80
86
8602
86
16
61
18032
96
26
1106
6619
36
11226
61
68
36
20100
67
19
22
8732
61
63
69
72
38
1731
21
39
8832
11301
92
62
18146
20508
1813
94
69
92
21
13882
67
62
1U
2037
4219
79
8932
31
12
16226
79
11
80
89
86
16
16
13972
44
80
62
2101
4367
6797
61
66
11022
16
18216
64
16
4116
6801
87
69
68
60
31
77
20
21
3
90
11121
11131
81
37
99
2239
85
28
91
11611
12
16336
61
20643
40
466 i
32
99
62
67
46
61
91
2367
62
39
9006
68
11203
62
87
20714
66
99
81
16
87
13
16416
18318
48
68
4618
6029
27
11620
78
20
72
77
76
4703
81
33
22
91
87
79
20348
90
66
96
72
66
11361
90
18431
72
2107
1833
7001
73
71
79
93
74
20920
19
62
18
9117
78
89
16624
97
38
11
71
21
20
88
90
70
18626
61
230J
78
11
1*
89
93
93
40
61
61
80
7138
S7
11761
96
16602
86
66
66
4909
12
98
98
99
26
90
68
71
6
64
9211
11813
11116
05
18632
86
1
28
74
Gemen
Nieuws.
Er is thans bepaald dat aan alle
politie- en brugwachters huisjes alhier door
schippers gratis duinwater verkregen kan
worden, zooveel als zy vermeenen benoodigd
te hebben.
Door de politie alhier is proces
verbaal opgemaakt tegen eenige personen,
wegens onderlinge vechtparty, waarby zy
elkander nogal slagen hebben toegebracht.
By vonnis van de Haagsche recht
bank werden heden veroordeeldP. Th. W. v.
L., aldaar, ter zake van mishandeling en weder-
spannigheld, tot 14 dagen gevangenisstraf;
Th. v. S., sjouwer te Leiden, wegens ver
nieling, tot 5 dagenJ. Ktuinder te
Rynsburg, wegens mishandeling, tot ƒ3 boete
of 6 dagen hechtenis.
Het gerechtshof te '6-Hage heeft
heden vernietigd het vonnis der rechtbank te
dier stede, waarby P. v. O., korist der Fransche
Opera, is veroordeeld tot 2 maanden gevange
nisstraf, wegens mishandeling met een scheer
mes in de Twentstraat aldaar. Het Hof nam
aan, dat beklaagde heeft gehandeld uit nood
weer, ontsloeg hem mitsdien van alle rechts
vervolging en beval dat hem de voor het
hooren van getuigen gemaakte kosten zullen
worden vergoed.
Verder heeft het Plof de gevangenisstraf
van drie maanden, door de rechtbank te Middel
burg opgelegd aan A. A. F., te Groede, wogen»
mishandeling, verminderd tot ééne maand.
Wegens vormgebrek werd vernietigd het
vonnis, door de rechtbank te Rotterdam ter
zake van vernieling van stoepen, enz. te Zeven
huizen, gewezen tegen K. v. R., A. S. en
M. S. Opnieuw rechtdoende, werden echter de
beklaagden, evenals in eersten aanleg, tot 5
dagen gevangenisstraf veroordeeld.
Bevestigd werden de vonnissen: lo. van
de Haagsche rechtbank, veroordeelende J. y.
R., te Leiden, tot 4 maanden gevangenisstraf
wegens diefstal, van een koperen gewicht,-
2o. van de rechtbank te Rotterdam, veroor
deelende: a. J. v. M., slager aldaar, tot 3
maanden, wegens eenvoudige beleediging van
een politie-agent en verwonding; en b. P. j.
H. en R. F. S., ieder tot 3 jaar, ter zake
van diefstal, voorafgegaan door geweld, ge
pleegd tegen eene vrouw.
Men schryft uit Don Haag: Een
man, wiens maatschappeliike positie van
weinig of geen beteekenis was, maar die èn
door trouwe plichtsoetrachting èn uit den
aard zyner bediening, zoowol in de residentie
als elders, by honderden en honderden be
kend was, is in den vroegen morgen van
Woensdag van de zynen weggerukt.
Johannes Cornelis Brórons, den SstenJuni
1829 in de residentie geboren en ruim drie
en veertig jaar bediende in de nieuwe of
Literaire Sociëteit, is niet meer.
Kees uit de „witte", met zyn rechtschapen
karakter, zyn sympathiek uiteriyk en stalen
geheugen, was niet alleen by oud en jong
bekend, maar stond zoowel by de leden als
by de talryke vreemdelingen, die jaarlyks de
sociëteit op het Plein bezoeken, in aanzien.
Ontzag]yk groot is het aantal, zoowel civiele
als militaire ambtenaren, die over het ge
heele land verspreid Kees hebben gekend en
leeren waardeeren.
Ook genoot Brörens als eerste bediende de
achting van geheel het bedienend personeel.
De haringschuit „Theodoor
Johan," schipper K. Plugge, vertrok Dins
dag-ochtend van Scheveningen ter visschery.
In de Noordzee zynde, dicht by IJmuiden,
had een der matrozen, Jacobus Kuiper, die
op de fokkera zat, het ongeluk daarvan af
te glyden en overboord te vallen. Terstond
werden alle pogingen aangewend om hem
te redden, doch niots mocht baten; hy ver
dween in de diepte.
Te Leimuiden komen in niet
minder dan vyf woningen gevallen van febris
typhoidea voor.
Blykens kennisgeving van B.
en Ws. van Delft zyn de gemeentewateren
langs de Zuiderstraat, Oostsingel en Pynacker-
schonweg aldaar, vermoedelyk besmet en
wordt met den meesten ernst gewaarschuwd
tegen elk gebruik van dat water.
Wederom heeft zich te 's Hage een geval
van cholera voorgedaan, ditmaal by eene be
woonster van de Van-Leeuwenhoekstraat. De
vrouw was in den afgeloopen nacht ongesteld
geworden en is hedenochtend vroeg in de
gemeentelyke barak aan den Zuid-Buitensingel
opgenomen.
Cholera gevallen met doodelyken afloop zyn
weer voorgekomen te Kapelle a/d. IJsel 1,
's-Hertogenbosch 1, Zuylen 1, Delft 1, Nieu-
wendyk, gemeente Goudswaard, 1.
Te Rotterdam zyn thans in behandeling 5
patiënte n.
Volgens het officiëele bericht zyn gisteren
te Hamburg aangegeven 58 gevallen van
cholera en 42 sterfgevallen. Daarvan kwamen
op Dinsdag 49 en 30. Vervoerd werden 58
zieken en 13 lyken.
Te Parys kwamen Dinsdag 29 gevallen van
cholera voor en 9 sterfgevallen. Te Cherbourg
3 gevallen.
De gezondheidstoestand in geheel België
verbetert. De geneeskundige overheid be
schouwt het gevaar als geweken.
De „Bavard" kwam Dinsdag te Queenstown
met salpeter uit Chili aan. net schip was
bestemd voor Hamburg, maar de matrozen
weigerden uit vrees voor de cholera naar
Hamburg te zeilen.
De kapitein was verplicht te Queenstown
nieuw scheepsvolk aan te nemen. Het ge
lukte hem 15 man in dienst te nemen, echter
onder voorwaarde, dat de lading te C xhaven
gelost zou worden.
Uit Rotterdam meldt men aan
het „Utr. Dagbl.": Men verneemt dat de soci
alisten, in plaats van den ambtshalve toege-
voegden advocaat, aan Cckeloen. verdacht van
de dader to zijn van den moord op den pe-
